„IK ZAG BOMEN EN BALKEN
aanrijding i qqor DE LUCHT VLIEGEN"
atEESÜ
F ranse tornado7 doden
OOSTMALLE
een onbeschrijfelijke chaos
Café in Chaam ruïne na windhoos
In Ulicoten voor tonnen
schade aan fokbedrijven
Rook'm óók
zwaarder is er niet
Witte bal
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 24 JUNI 1967
ito-onderdelen
gestolen na
EXAMENS
HOOGWATER
Vandaag
Morgen
Omver
/an een onzer verjlaggevw(>
-JANSTEEN Terwijl
list G- van E. uit het
eren zaterdagavond met .ï-
:hudding naar het Hulster .kt1'
werd gebracht hebben <2?'
en krtnk onder de in een sW>T
t auto geplaatst en er de vow"
•anaf gesloopt. Naast de swïï®"
uardbeienveldje, waarvan ze en
het net van tien bij tiS
bn meegenomen. Van de <S
■eekt tot nu toe elk spoor:
heer Van E. was met ziin
de Verlengde Hogeweg uit a*
t gevlogen en in een sloot i?
In dezelfde nacht hebbed
In Hulst een bromfiets eestëu
oidhet water van de
IDEN Aan de universiteit
en slaagde voor het doctoraal U»
in de biologie mevrouw A Scha'
-Dellaert, vroeger woonachtij h
rdijke, thans woonachtig in Dq
■IEGEN Blinden Instituut H»»
i, typediploma: Willie v. d wX
loschkapeUe. We
gen, dinsdag 27 junit Hanswem:
en 18.43 uur; Terneuzen: 6 00 en
i uur: Vlissingen: 5.27 en 17 41
Wemeldinge: 7.15 en 19.36 uur'
20 uur
barge van de Blauwe Brigade. Mi
ELBURÖ
20 uur
vliegt eruit, a.l.
atuur Walcheren geopend van
uur
shal: 1017 uur Tentoonstelltol
delburg, stad in de Delta"
uwburg 14 uur Benelux-dag Zei-
1967 Ned.-Belgische vereniginj
and
5UZËN
ïulaan 34 1417 uur Expositie
'tse Huizen Fototentoonstelling
itzaai van Lier: 1017 uur
ken van H. Bieling
Centrum 20 uur
knotsgekke kerels in hun vliegende
ten, a.l.
NSTEEN
ar Weduwe 19.30 uur Bal
e Bruin 14.30 uur Kermisschiettog
Sport 15.30 uur Kermisschiettog
kaas 19 uur Dansen
oleghem 19 uur Dansen
ttjes 19 uur Dansen
Het Kuipke 15 uur Schieting
14.30 uur Wegwedstrijd yoor
:eurs
DPLAAT
Paauw 15 uur Kermisschietfflg
LLEBRUG
't Kuipke Kermisschiettog
EUZEN
or 20 uur
mbrigade Auzio, 14 j.
r
coopgebouw 20 uur
nagecentrum Marakesh, 14 J.
KENS
eentehuis 19.30 uur Raadsverg.
1ND-BATH
eentehuis 19.30 uur Raadsverg.
.BENDIJKE
leentehuis 19 uur Raadsvergadering
ad 20 uur De charge van de
ïwe Brigade 14 jaar
ELBURG
ïro 19.30 uur Paniek in Tokio 1» j.
atuur Walcheren: Geopend van
t uur.
shal 1017 uur
[delburg, stad in de Delta
ENBURG
eentehuis 19.30 uur Raadsverg-
EUZEN
julaan 34: 14—17 uur
isitie Mielen .1
ir 20 uur Strombrigade Auzio 1'
tse Huizen: Fototentoonstelling
itzaal Van Lier 1017 uur
een van H. Bieling
kNSTEEN
'raas 19 uur Dansen
sr Weduwe 19.30 uur Bal
e Bruin 14.30 uur KermisschietUH
'ttjes 19 uur Dansen
- Het Kuipke 15 uur Schiettof
Hendrikstraat 17 uur VolkS*»
LLEBRUG ..n4
't Kuipke Kermisschiettog
tURG
il Theater 20 uur
rier geweldenaars 14 jaar
'ACHT
e Schepper 14 uur
iting voor bejaarden
'AN GENT oaadsverg-
eentehuis 19.30 uur Ra*dsv
nijnheer Pond, *?,W'
r het Koninklijk -P® ^oen
petje", antwoordde 009^ ge-
de buurt van de ba springei
Ik zag kans overboord
Aha, ik te&W aan,
.emmen met de schoenen -
idaan zijn. Va"?.aa'L.'pond-
vervolgde Sl^ern grail
ifnat kwam ik bu ^lotoï*8,
en. Hij leende
id-ie op het moment m
(Van onze verslaggevers)
CHAAM/ULICOTEN Half vijf gistermiddag. Van de ene minuut
op de andere is het café Klein Amerika aan de Baarleseweg in Chaam
totaal verwoest. Van de Belgische grens was de windhoos komen
aanzetten en trok „zijn eerste verwoestende sporen in Chaam. Min
stens twee doden en een enorme materiële schade waren het ogen
blikkelijke gevolg.
Eigenaar A. de Jong, 40 jaar, van café Klein Amerika: vlak voordat de wind
hoos over mjjn café trok, waren er ongeveer twintig mensen in de zaak. Enkelen
van hen waren aan het biljarten. Een van degenen, die aan het biljarten waren
riep: „Daar komt een windhoos. Is hier een kelder?" Opgeschrikt vluchtten alle
twintig bezoekers van het café in een hoek van een vertrek. Onmiddellijk daarna
maaide de windhoos nagenoeg het hele café met belendende schuur en speeltuin
in puin.
de Alphensebaan in Chaam. wiens zaak
volledig in een ruïne veranderde, zei:
Wonder boven wonder werd ondanks
de vele glasscherven niemand noe
menswaardig gewond. Wel waren er
enkele auto's van de parkeerplaats af.
Een .van de auto's werd op ruim hon
derd meter afstand in een weiland te
ruggevonden. De inzittenden werden
ernstig gewond. Zij zijn overgebracht
naar een ziekenhuis in Breda.
De windhoos is ook over het voetbal
terrein gegaan van de voetbalvereni
ging Chaam. Een van de goals werd uit
de grond getrokken. Bomen rond het
terrein werden met wortel en al uit de
grond gerukt.
De schade in café Klein Amerika
wordt ruwweg geschat op 150.000.
Het moment van de ramp is vrij
nauwkeurig na te gaan. De elektrische
klok van café „Klein Amerika-' aan de
Baarleseweg in Chaafti stond stil om
drie minuten over half vijf.
Een van de vele gezinnen die dit weekeinde onbezorgd kampeerden op
de camping „Klein Paradijsje" te Chaam. Onbezorgd, totdat de windhoos
kwam. Deze mensen hebben alle bezittingen die zij konden redden, hier
bij zich.....
De windhoos raasde van café Klein
Amerika verder naar de Schansstraat in
Chaam waar bij de boerderij Van den
Ende de camping ..Klein Paradijsje"
stond met enkele tientallen tenten en
caravans. Van deze camping was na het
voorbijtrekken van de windhoos niets
meer te bespeuren. Onder de gaster van
de camping zijn minstens twee diden
te betreuren. Bovendien zijn zeer vtel
kampeerders gewond. Hun aantal is
niet' bekend.
Ongeveer een kwartier nadat de
windhoos was voorbijgetrokken begon
nen brandweerlieden en vrijwilligers
uit Chaam de weg van Chaam naar
Alphen. die versperd was door bomen,
vrij te maken. Plet verkeer werd zo
goed als dit mogelijk was. omgeleid- via
Ulicoten. Bulldozers en draglines zijn
bezig om de landwegen weer berijd
baar te maken en de gevallen omge
waaide bomen van de wegen te schui
ven.
De heer J. de Feij, exploitant van de
fonkelnieuwe herberg „Albertville" aen
..De lucht 'werd plotseling inktzwart.
Eerst zag ik bomen voorbij waaien, toen
vloog het dak van mijn zaak. Het hele
gebouw stortte in. De schade schat ik
op ongeveer ƒ200.000". A.s. woensdag
zou burgemeester Schram van Chaam
zijn zaak Albertville hebben geopend.
De herberg is nu een grote puinhoop.
Op de alarmkreten van de heer Feij
vluchtten de bezoekers, die hij in huis
had, in de toiletten. Zelf zocht hij een
toevlucht in de telefooncel. Dit was hun
redding. Drie auto's die bij de herberg
geparkeerd stonden (waaronder die van
de exploitant) werden totaal vernield.
Zestig nieuwe terrasstoelen, meubilair
en dekens waren tot op honderden me
ters afstand in de weilanden verspreid.
Drie auto's met caravans, die kenne
lijk op weg waren naar camping „De
Flaasbloem", werden van de weg ge
vaagd, opgetild en tientallen meters
verder tegen de grond gesmakt. Ver
scheidene inzittenden werden ernstig
gewond. Zij werden met ambulances
naar ziekenhuizen vervoerd.
Het café Klein Amerika, aan de Baarleseweg, Chaam, na de windhoos.
(Van onze Parjjse correspondent)
PARIJS Tijdens het afgelopen
weekeinde hebben niet minder dan
drie tornado's Frankrijk gete'isterd.
Een in het Pas de Calais en het de
partement Het Noorden. De tweede bij
Saint Omer en de derde in het depar
tement van de Seine Maritime. Maar
het is vooral de eerste tornado die de
meeste slachtoffers en de grootste
schade heeft aangericht. In het Pas
de Calais vielen zeven doden en 40
gewonden, terwijl daar de schade
voorlopig wordt geraamd op vele
honderden miljoenen frank.
In het Pas de Calais begon de
ramp zaterdagavond^ om acht uur,
terwijl de mensen rustig naar de te
levisie zaten te kijken of aan tafel
waren voor het avondeten. Alles speel
de zich binnen drie minuten af. De
inktzwarte lucht daalde tot aan de
begane grond, bliksemstralen waren
niet van de hemel en de gehele om
geving stonk naar zwavel. Van het
dorpje Palluel is zo goed als niets meer
over. Bomen van 20 en 30 jaar oild
hadden geen tak of blad meer over,
en waren hun toppen kwijt. De land
huizen en boerderijen waren als kar-
'tonnen dozen in elkaar gedrukt. Een
ijzeren schip werd van de palen los
gerukt en vloog door de lucht 300
meter verder en kwam in een wei
land terecht. Van een café werd het
gehele dak afgerukt, binnen zaten
5 gasten, die ongedeerd bleven. Zij
zagen boven hun hoofden een auto
door de lucht vliegen, later konden
zij zich nauwelijks voorstellen dat
men het zelf had gezien.
Het is erger dan een bombardement,
zei een inspecteur van de gendarme
rie. Behalve de 7 doden en 40 gewon
den zijn er 700 daklozen die tijdelijk
zijn ondergebracht in schoollokalen
Ingericht tot slaapzalen. Zondagmid
dag, toen de ramp voorbij was, zag
men overal mensen bezig met het re
pareren van hun vernielde daken,
maar plotseling stak om 4 uur de
storm opnieuw op. Overal vielen
weer stenen uit de half ingestorte
muren en de wervelstormen met
zand werden zo hevig, dat niemand
meer een hand voor ogen kon zien.
De schuur van boerderij Ansems,
Alphensebaan 15, werd eveneens een
ruïne. De woning zelf kwam er vrij
goed af. De werktuigen die in de schuur
stonden, werden vefpletterd. De heer
Ansems: „Ik zag bomen en balken wer
kelijk een kerktoren hoog door de lucht
vliegen. De mensen die de windhoos za
gen aankomen lieten zich plat op de
grond vallen".
Volgens enkele boeren en boerinnen,
die juist de koeien zaten te melken,
cirkelde in de donkere lucht een „klei
ne witte bal" rond, die alsmaar groter
werd, alles opzoog en een spoor van
vernieling achterliet. Het hooigras op
de weilanden was platgeslagen alsof
er een reuzenwals overheen gereden
was. Alles speelde zich in enkele ogen
blikken af. De schade die ongetwijfeld
miljoenen guldens bedraagt is niet bij
benadering te schatten.
(Van een onzer verslaggevers)
ULICOTEN Het grensdorp
Ulicoten, vijf kilometer ten zui
den van Chaam, maakte gister
avond de indruk, alsof het in het
frontgebied van een korte hevige
oorlog had gelegen. De ergste
schade hebben de bewoners opge
lopen aan de Maaykant en de
Dorpsstraat. Van de Dorpsstraat
af trok de windhoos zuid-noord
een drie kilometer lange alles
vernietigde baan over het land.
Boerderijen, bedrijven, woningen,
schuren, stallen en bomen, kort
om alles wat zich binnen dit
rampzalige spoor bevond werd
met enorme kracht losgerukt en
verwoest. De schade in Ulicoten
loopt dan ook in de tonnen. En
zijn vooral veel kippen en veel
jong fokvee omgekomen.
Bij het kippenfokbeclrijf van Janus
Adams aan de Dorpsstraat dook de
windhoos op het platteland rond Uli
coten al Mevrouw Adams was alleen
In Tricht werd van een blok van
zven woningen de complete voor
gevel weggeslagen. Toen de wind
hoos voorbij was konden de bewo
ners tussen deze puinhopen de
resten van hun huisraad bij elkaar
gaan zoeken.
(ADVERTENTIE)
(Van onze Brusselse correspondent)
OOSTMALLE Oostmalle, het dorp in de Belgische Kempen, op nauwelijks
veertig kilometer van Breda, is onherkenbaar verminkt. Nauwelijks twee mi
nuten heeft een windhoos het dorp in zijn macht gehad. In die korte tyd werd
het plaatsje tot een onbeschrijfelijke chaos- De zondagmiddagrust werd wreed
verstoord om kwart over vier. Niemand in Oostmalle kan precies navertellen
hoe het gebeurd is-
Uit de inktzwarte lucht, die af en toe werd doorkliefd door bliksemschichten,
kwam een geruis als van een straaljager. Twee minuten later, nog voordat
iemand zich had kunnen realiseren wat er aan de gang w as, was het centrum
van Oostmalle een puinhoop.
De driehonderd jaar oude kerk leek
door een welgeplaatste bom te zijn
getroffen. De windhoos had het mid
denschip volledig weggevaagd. Een
deskundig sloper had het niet beter
kunnen doen. Kort voordat het ge
bouw instortte, was in de kerk de ze
vende zoon uit een Oostmalle's gezin
gedoopt.
De kerk, die ..geklasseerd" was
dus tot de beschermde Belgische mo
numenten behoorde: zal. afgebroken
moeten worden. In het nog overeind
staande transent en in het torenpor
taal zitten vuistdikke scheuren
De windhoos heeft vooral huisge
houden in het langgerekte centrum
van het dorp. Op. een oppervlak van
een 500 vierkante meter is de aan
gerichte verwoesting onvoorstelbaar.
Huizen werden door de wind, die een
enorme snelheid gehad moet hebben,
opgepakt en een honderd meter verder
neergekwakt alsof ze uit bordkarton
waren gebouwd. Auto's werden het
is bijna onbeschrijfelijk over daken
thuis met haar anderhalve maand oude
baby.
Zij bevond zich in de keuken, toen het
plotseling aardedonker werd. Zij had
nog juist tijd om de bay, die in de na
bije woonkamer in een wagen lag te sla
pen, naar binnen te trekken. Het was
een kwestie van enkele seconden. Toen
zij de deur van de huiskamer open deed
zag zij dat de woning grotendeels en de
stallen totaal verwoest waren.. Een der
tig meter lange nieuwe loods lag vol
komen tegen de grond. Alle schuren en
bomen rond de boerderij werden totaal
vernield en ontworteld.
Van hieruit trok de windhoos naar
de Maaykant, waar de boerderij van de
weduwe Meeuwese het moest ontgelden
De 25-jarige Sjaak Meeuwese stond
achter ae schuur. Hij zag nog hoe het
bedrijf van Janus Adams binnen en
kele seconden tegen de vlakte ging,
holde naar binnen en waarschuwde zijn
moeder met de alarmkreet: „Moeder
ons huis gaat omver". Meer kon hij niet
doen, want op het zelfde momelit ra
telde de storm de kippenhokken tegen
de grond, de stallen werden volkomen
ontwricht, alle pannen werden van het
dak geslingerd en het woongedeelte
stortte als een kaartenhuis in elkaar.
Mevrouw Meeuwese kon nog juist op
tijd uit de keuken vluchten. Op het erf
bleken dikke muren volkomen verbrij
zeld en tussen de stukken steen lagen
overal dode kippen in het rond.
Rayon-commandant van de Rijkspolitie
van Ulicoten wachtmeester J. de Jong
werd omstreeks vijf uur gealarmeerd.
Samen met de brandweer van Baarle-
Nassau en functionarissen van de
PNEM werd de eerste hulp verleend.
Al heel spoedig bleek dat de ergste
schade was aangericht aan de Maaykant
en de Dorpsstraat, waar drie boerderijen
zo zwaar werden beschadigd, dat ze
waarschijnlijk zullen moeten worden
afgebroken. Vier andere boerderijen en
woningen aan de Oude Baan en het
Hondseind liepen herstelbare schade op
Een beeld van het nagenoeg geheel
verwoeste Noordfranse dorpje
Ecourt, na de windhoos, die hier za
terdag woedde.
van huizen geblazen. Men vond ze vaak
volledig verkreukeld, twee straten
verder terug. De huizen, die niet
rechtstreeks door de windhoos werden
aangevallen, werden vernield door val
lende knapen van bomen.
Oostmalle is één grote chaos- Men
hoort er de meest wilde, maar oncon
troleerbare verhalen. Oncontroleerbaar
omdat alles zo snel in zijn werk is ge
gaan, dat niemand ook maar de tijd
gehad heeft om de gebeurtenissen in
zich op te nemen- Men vreest, dat de
windhoos vele slachtoffers heeft ge
maakt, maar anderen zeggen, dat het
een wonder is. dat het aantal doden
waarschijnlijk tot drie beperkt bleef.
Zeker is, dat de eigenaar van de frites
kraam, die voor de kerk stond, is om
gekomen. De kraam werd achter de
kerk, volledig uitgebrand teruggevon
den.
Het aantal gewonden bedraagt zeker
een honderdtal. Maar in de chaotische
situatie, waarin Oostmalle gisteravond
verkeerde elektriciteit uitgeschakeld,
telefoon verbindingen verbroken, kort
om een macaber m duisternis gehuld
dorp kon men nog geen enkele de
finitieve inlichting over het juiste aan
tal gewonden en de ernst van hun si
tuatie krijgen.
In het dorp steken opengereten da
ken, de torenresten van het stadhuis,
flauw af tegen de avondlucht. Alle
inwoners en velen hit de omgeving
staan, niets begrijpend van de2«
geweldige natuurkracht wat ver
weesd naar hun dorp te kijken. Men is
begonnen aan het ruimen van het eer
ste puin, men heeft bomen en zware
takken zo goed mogelijk aan de kant
van de weg getrokken- Maar de duis
ternis remt de werkzaamheden. Het
verkeer op de weg Turnhout—Antwer
pen en Oostmalle-Lier zit volledig in
de knoop. Oostmalle is 'n zwaargewond
dorp. Zo'n zondag heeft men nog nooit
beleefd in dit rustige Kempendorp.
Bij de varkensfokker Fons Jespers
had de windhoos huisgehouden als een
wroetend wild zwijn. De woning, de
stallen en het complete opfokbedrijf
waren door de enorme windkracht to
taal verwoest. Het aan de overkant op
enige meters gelegen kuikenfokbedrijf
van Jespers liep hoegenaamd geen scha
de op.
De zeventienjarige André van Sas
zat voor het raam van zijn woning aan
de Maaykant te studeren. „Het werd
inééns aardedonker" vertelt hij „en
overal rond het huis was er plotseling
een enorm geknetter, een donkere wolk
draaide naar binnen. Enkele seconden
later lagen alle pannen van het dak,
de varkensstallen waren volkomen ver
nield het was een leven als een oordeel,
want de meeste van de zeshonderd jon
ge varkens liepen gillend en krijsend
over het weiland".
Tot gisteravond laat zijn de Ulicote-
naren in de weer geweest om hun ge
troffen dorpsgenoten te helpen bij het
herstellen van de "schade. De ramen
werden dichtgemaakt met zwart plas
tic. De meeste getroffen bewoners van
Ulicoten voelden er weinig voor om de
nacht in hun eigen woning door te
brengen. Zij werden over het algemeen
onder-gebracht bij buren of kennissen.
(Van een onzer verslaggeefsters)
GOES Het noodweer tjjdens het
afgelopen weekeinde heeft veel plezier
boten in moeilijkheden gebracht. Zij
sloegen om of dreven af. Persoonlijke
ongelukken deden zich voor zover he
kend niet voor. De schade bleef be
perkt.
Op het Veerse Meer sloeg een tiental
jachten om. Een motorboot, die een van
de jachten te hulp ging. kreeg een
sleeptros in de schroef en moest met
behulp van een boot van de rijkspoli
tie te water naar de kant worden ge
bracht.
In de nacht van zaterdag op zondag
kwamen verschillende noodkreten bin
nen bij de rijkspolitie te water in We
meldinge. Ter hoogte van Rilland Bath
in de Pietermans Kreek liep een bootje
met vier Belgische vissers vast.
In moeilijkheden kwamen ook twee
Belgische vissers, die gisternacht van
uit de haven van Yerseke vertrokken.
Het scheepje liep vast op een vissers
perceel in de buurt van Stavenisse.
Over de slikken baanden de vissers zich
een weg naar de bewoonde wereld. Met
een taxi belanddenze tenslotte weer
heelhuids in Yerseke.
Via radio Scheveningen meldden op
varenden van het jacht Antigone nabij
St.-Annaland zondagmiddag dat het
kleine zeiljcht „Tonneke" met. aan
boord vier kinderen werd vermist.
De kinderen waren rond een uur van
uit de haven van St.-Annaland vertrok
ken. Om half acht gisteravond kwam
het bericht dat het jachtje met de vier
kinderen terecht was. Het bootje was
op eigen kracht de haven binnengelo
pen.
Op de Westerschelde kwamen geen
schepen in moeilijkheden. Verder zorg
den vrij onverwachte regenbuien voor
paniek op de campings. Op veel ter
reinen was er wateroverlast. Op de
fruitkwekerijen in Walcheren en Beve
land werd gisteren nauwelijks hagel-
schade aangericht.
