0T BAL
ran Leuven
Concords j
Gedeputeerde kaatst
bal terug naar Goes
(werkers
iffers
iromonfeurs
rion
Iza i
I )e>reiuü
DENNIS
mauk dreigt
Met paard en wagen op de bon
papier
voor
uw
-pen
'egam-kwestie in Prov. Staten
Meerjaren
planning
nodig bij
gemeenten
Drieduizend joden in
Libië op de vlucht
-TYPISTE
Even
uitblazen
mevrouw
IISTENT-
lUDER(STER)
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 17 JUNI 1967
S: f^s °-ü5ï
PEKING
MET BREUK
geen
In 1980 moeten
kerncentrales
60 min kw leveren
APOSTOLAAT
van de oppas
Voorlopig nog
aardgas
op Schouwen
VIETNAM
Tien Amerikanen
door eigen
bom gedood
WALCHEREN
VLISSINGEN
Fraude in Korea
bij verkiezingen
Rechtspositie
Greene evenaarde
wereldrecord
Leen de Groot
won eerste rit
in Zeeland
\z>
Schuld door nalatigheid
Kathedraal Breda
Openbaar onderwijs
nje,
25
1.
isl.,
>ud-
Ik
half
!jaar
ver-
Dwerggeit te koop S»
f 150, tel. (01600) ana?""».*"*!
T.k. een nest pèktaiSffirS:
een nest middelslae J>
6 weken oud. W. GIi°„ 'S"
nestr. 16, St.-Wfflebrord
01653-726. ta' Hl,
Te koop Duitse herdèrT"^
ingespoten. Hoogst bekril*'
ouders, J. Oomen, Ken™
Rietdijk 3, Prinsenbeei? i-V*.
448.
Te koop, Jonge AÏrM5rT~
riers, met stamboom „,k'-
gebracht met Puppy B' J'°°t-
ropastraat 10. Ossendrecht'
T.k. dwergpoedeltjes, dw^~
plncherties. twart-briUn .I'1"
bruin. Allemaal ingeënt rï.
volslagen poedeltjS. Lv^1
Springplank naar 't vomJ
o.a. trapplakken f 45.
leggen vloerbedekking m», ÏJ
ken cadeau. Gratis rtjden t
u naar de grootste labri.l. J
meubeltoonzalen met daark»
10 pet. korting. 1010™,»"
naar verdere voordelen t.»
01641—682. «I.
se
r.-k.
Iclnd
Al-
be-
K-
Zlekenhulsverzekering, onr.
acht kwalen, Voor leeftnn
honderd jaar. AsluSkJ'1
toor G. H. Viigeboom, cX.
tel. (01179) - 268.
v.
bied
het
if ln
CBO,
Idel-
2835-
iweg
5.
n 5,
reda
Na
Schieting zon. 18 Juni öpTwT
pen bij A. Verhulst en S. Bta!'
maert, Station, Hulst f Rn
per wip. Inl. f 2,75 'per ij-
Ter. f 2,- Korten 16 Be.'i
uur. Bij slecht weer binnen.
Schieting zon. 18 JunTkiTTa
Vernlmmen, Rapenburg od J
wippen. Inl. 2,50 per win. Te»
2,-. Aanv. 3 uur. Het bestiS
7
rons
uro-
'eere
Schieting zon. 18 Juni biT/uT
Bogaert. Heikant. Beg. 3
Jubileumschleting- zon 18 u,*.»
bij Ad. de BakkerKeSsg
Paal. op 2 wippen. 2000 h
gratis. Beg. 3 uur.
Kermisschieting op de lirrTT
de wip bij V. de Caluwé
GTaauw, zat. 17. zon. 18
maand. 19 juni. Inl. f 2,75 tm I
f 2,-. Beg. 3 uur. I
Evangelisatie Ned. Geiel. *a.
menkomst: Oostdijk bij Krab-
bendijke (Lokaal Apeldoorn) D
V. zaterdag 17 juni 7 uur
spreekbeurt Eerw. heer A d»
Redelijkheid (Hgrv. hulppre-
diker); Goes (Doopsgez Kerk
Westwal 41) D.V. maandag 19
juni 7.30 uur, spreekbeurt ds
M. J. Lekkerkerker (Herv
predikant); Bergen op Zoom
(Luth. Kerk, Faurestraat 14
D.V. dinsdag 20 juni 7.30 uur
spreekbeurt ds. J. Jorens. (He-
del).
NSKREDTET
ten? Binnen vijf tot tien dagen
d. Al 40 jaar zijn wij gezins-
tenaren en andere vaste werk.-
•g. Uiterst discreet. Desgewenst
leiding bij overlijden. Wettelijke
l inlichtingen, bij
J.V. NATIONALE VOLKSBANK
Rotterdam, Mauritsweg 45, tel. 135743
'evens in Amsterdam en Den Haag
BANKIER VAN UW GEZIN
Wij zoeken
voor spoedige
indiensttreding:
Ipa. 16 -18 jaar.
leis je met mulo-opleiding is dit
iid om ervaring op te doen in
lionaal bedrijf.
Itelijke sollicitaties gaarne rich?
jERLAND) N.V., afdeling per-
pnberg 60, Breda, tel. 01600-24511
I
|G 1B JUNI a.8.
|>STERZANDE in
)rkest: f
i
DJAKARTA (ANP) Wanneer «e
Chinese regering haar houding jegens
Indonesië niet wijzigt zaJ Djakarta de
dlplomatoeke betrekkiegen met Peking
verbreken, ze verklaarde gisteren de
Indonesische minister van Buitenlandse
Z»ken, Adam Malik, in het parlement
Indonesië zal echter pas in het uiter
ste geval tot die stap overgaan.
Malik deelde mee dat de afgelopen da
gen in Indonesië meer dan honderd
Chinezen zijn gearresteerd wegens deel
neming aan ondermijnende activiteit,
die vanuit Peking werd geleid.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. De kernenergiecentra
les, die in de Euratomlanden in be
drijf, in aanbouw of gepland zijn, heb
ben een gezamenlijk elektrisch vermo
gen van 8,3 miljoen kilowatt.
De centrales in bedrijf in al de
Euratomlanden behalve in Nederland
- produceren momenteel 1,1 miljoen
kilowatt. De centrales in aanbouw
waaronder die in Dodewaard zullen
2,2 miljoen kilowatt gaan produceren.
De commissie van de Europese Gemeen
schap voor Atoomenergie heeft deze
cijfers medegedeeld in het tiende jaar
verslag.
{indiensttreding gevraagd:
met doorschrijfsysteem
|66070-17/6 bureau van dit b]ad'
•aagtl voor directe
llrotechniek
BREDA Tel- 41616
aaltechniek t
Tel. OlO-rt^J
IjöÉSgjcjÉjssacxsö000006**^
precies om vijf uur in de zonnige
namiddag schuift onze auto de
grens over. Ook in het andere land.
waar de goedkope sigaretten en de
dure jenever om het hardst de idea
listen van de Benelux tegen het zere
heen schoppen, lopen op dat uur kin
deren op straat. Vrijgelaten jongens
en meisjes op een huppeldrafje,
Zwaaiend en gooiend met de
schooltas, op weg naar moe om zich
present te melden. Brave vroeg-
thuiskomers op een huppeldrafje,
ïivaaiend met de boodschappentas,
van moe vandaan: „Haal jij gauw
even een ons worst".
Voor al die moeders betekent dat
ktokkegezicht van vijf uur de afslui
ting van de middag en het begin van
de laatste loodjes, tot ze rond acht
uur achter een kop koffie met een
hartgrondig „Ziezo stoom kunnen
afblazen.
h»k ik pleeg om deze tijd op het
hoogste toerental te draaien. Maar
M heeft een lieve oppas de stekker
pit het contact getrokken en reageer
'h niet op dergelijke impulsen. Hoe
anders zou ik om half zes op een
Bols dorpspleintje achter een schui
nend biertje kunnen zitten. En om
aes uur overmoedig vingerprikkend
de kaart van België kunnen aftasten
"Zullen we links, zullen we rechts,
teel of Genk, wat klinkt het veeibe-
lovendst
Even Sloeit mijn computerbrein nog
?a/ "a'f zeven al, dan wordt het
och hoog tijd om te gaan eten... Een
kin"16 °!)?omm'nff van alle verruk-
n.» d'e de komende uren nog in
J 'to kunnen hebben, maakt me met-
n weer een vrij mens. Geen mini-
"nmers, geen gehaast om de
v, ame.n?S t® halen, geen huiswerk
De o z'IIS?ut'edingen aan 't hoofd.
e knieën, roggebrood-kiezen,
riiJ j plas'ies en „kannie slapen"
avond voor de oppas, alle-
teini»ï^°r °PPas en dat ze d'r maar
Zo ,-«8 wee mag wezen.
ach(«„ n w't spijbelaars pas over
'onder ij"1 e.en ttafeltie voor twee,
toiiiu l zonder plastic. Onze
en mJ,SI",aakt bovenal volwassen
tikkelH» °nden- De snuf jes van dit en
>lledan«f »aïrdat zii" Plezierig niet-
oher «Pmerking van de
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Provinciale
Staten van Zeeland hebben zich
gistermiddag, zakelijk gezien, vol
ledig akkoord verklaard met het
besluit van de aandeelhouders
vergadering van de Zeeuwse Gas
Maatschappij om het kantoor van
de Zegam te verplaatsen van
Goes naar Middelburg. Enkele
leden vonden echter dat de be
slissing overhaast genomen is. Zij
hadden de indruk dat ten opzich
te van de bij de Zegam aangeslo
ten gemeenten onzorgvuldig en
onelegant gehandeld is. Gedepu
teerde A. Kaland (CHU) wees
deze kritiek echter van de hand.
Met name mr. K. Keuning (PvdA)
en de heer A. Maljaars (SGP) maakten
enkele kritische kanttekeningen m.b.t.
deze Zegamkwestie, die in de afgelopen
weken sterk in de belangstelling heeft
gestaan. Mr. Keuning was van oordeel
dat er bij verschillende gemeenten wre
vel is opgewekt door de late verzen
ding van de convocatie voor de aan
deelhoudersvergadering. Hierdoor had
den de vertegenwoordigers van de ge
meenten geen tijd meer om zich met de
gemeenteraden te verstaan. De heer Hal-
jaars verklaarde dat besluiten met ver
strekkende gevolgen in een N.V. als re
Zegem eerst in Provinciale Staten en
gemeenteraden gebracht moeten kun
nen worhen.
Gedeputeerde Kalann gaf toe dat in
het laatste stadium van de besprekin
gen weinig tijd voor overleg is geweest.
Speciaal wat de gemeente Goes betreft
wees hij echter elke tekortkoming van
de zijde van het Zegam-bestuur van de
hand. De aandeelhoudersvergadering
van de Zegam heeft begin mei besloten
tot overplaatsing van het kantoor. Op
23 januari nam het dagelijks bestuur
van de Zegam deze beslissing reeds.
Ook de burgemeester van Goes is lid
van dit dagelijks bestuur. Dat de Goese
raad nie over de overplaatsing is ge
ïnformeerd moet volgens de heer Ka
land worden toegeschreven aan een ge
brek' aan communicatie tussen de bur
gemeester en de raad van Goes. Overi
gens zijn de uitnodigingen voor de aan
deelhoudersvergadering van de Zegam
volgens de heer Kaland binnen de sta
tutair vastgestelde termijn verzonden.
De heer Kaland wees er nog op dat er
bij de Zegam een situatie was ontstaan
■waarin snel gehandeld moest worden.
Het speet hem dat het volgens de reac
ties hier en daar niet helemaal gelukt
is de zaak voor 100 procent soepel te
laten verlopen.
DA NANG (AP) Een Amerikaan
se bom, die door communistische gueril-
lastryders als landmijn was geplaatst,
heeft donderdag 10 Amerikaanse solda
ten het leven gekost. Bovendien werd
een soldaat gewond.
Volgens officieren was de bom inge
graven in een weg ten zuiden van Da
Nang. Toen een gepantserde personeels-
voertuig over hem heenreed ontplofte
hij. De communisten gebruiken onont-
plofte Amerikaanse bommen herhaal
delijk als landmijnen.
Geen voorrang verleend Op die
kruising Troelstraweg-Bossestraat, ver
leende een bromfiets, bestuurd door
mevrouw H. J. van L., geen voorrang
aan esn personenauto, bestuurd door J.
G. uit Groede. De dame kwam hierbij
te vallen en liep een lichte hersenschud
ding en een sleutelbeenfractuur op. Zij
is per ambulance naar het Bethesda-
xiekenauis overgebracht. Zij kon na be
handeling weer naar huis.
SEOEL (AP) Terwyl de studen
tenbetogingen tegen knoeieryen met de
verkiezingsuitslagen voortduren, heeft
president Chung Hee Park gisteren ln
een speciaal communiqué bekendge
maakt, dat in 9 van 's lands 131 kies
districten onregelmatigheden by het tel
len van de stemmen voor de verleden
week gehouden parlementsverkiezingen
zy'n geconstateerd.
Het communiqué werd uitgereikt ter
wijl bijna 10.000 demonstrerende studen
ten met de oproerpolitie vochten. De
studenten eisen nieuwe verkiezingen.
Het is thans reeds vijf dagen onrustig
in Seoel en de grote steden in de pro
vincie.
°0M Daar werk je alleen
bijsmaak ng"' scrft geen wrang
Czi i!Laan het diner' De inspec-
stoel met drrSKu,?Ulld in zijn Ie,m"
frinill m.!°'dare aIs gist of
Machtsgebied t' Wa°neer in zijn
Srirnmi". terugkeren en hij
nota omer altiid n°g <Ue
iastin?' kL trekben v°or de be-
"Kosten onderhoud machine".
W3"'volgende week zal een gron-
''""fscsmppwf ververste en
«me vanlC,01nputer "eer op het
ban smaakt hef f Staan a{gesteld.
'eiltje wt I e'en van het plastic
llst °ns aller Voed" klnderkosties en
Veri«anende „i edlngsraad met vele
de loer: ju m„ ?e.rs a's vanouds op
I Üj die hpfc„ ïe melk opdrinken,
'«^t ie fruitvHpu.'t «i daar.
niet' gehad". 011 vandaag
Ogende'weekaiSiJ°-'?ende week en
weeK hgt jaren ver.
COKS VAN EYSDEN
De gedeputeerde nam voorts sterk
stelling tegen opmerkingen van vooral
de heer Maljaars dat het personeel van
de Zegam onvoldoende zou zijn voorbe
reid en ingelicht. Volgens de heer Ka
land is, direct na het besluit van de
aandeelhoudersvergadering, volledig
opening van zaken gegeven aan het
personeel. De rechtspositie van het per
soneel wordt ook niét aangetast. On
kosten zullen volledig worden vergoed,
De Raad van Bestuur van de Zegam
heeft juist een zo royaal en loyaal mo
gelijk standpunt ingenomen om het per
soneel zo min mogelijk te duperen.
De heer Kaland kreeg steun Van de
KVP-fractie. De heer Verdonk verklaar
de dat de aandeelhouders eenvoudig
te beslissen hebben. Hij vond de mo
tie, die Goes naar aanleiding van deze
kwestie heeft opgesteld, niet erg fraai.
Verschillende Statenleden spraken er
voorts hun teleurstelling over uit dat
Schouwen Duiveland voorlopig niet op
het aardgasnet kan worden aangeslo
ten. Gevraagd werd of de gastarieven
op Schouwen Duiveland tóch op het
aardgasniveau gebracht kunnen wer
den.
De heer Kaland deelde mede dat de
Gasunie voorlopig niet tot aansluiting
wil overgaan vanwege' de buitengewoon
hoge kosten (5 miljoen gulden). Gede
puteerde Staten zullen hierin niet be-
rusten. Zij verzetten zirh vooral tegen
het feit dat de Gasunie op het ogenblik
wat het al dan niet aansluiten van be
paalde gebieden betreft, het volledig
voor het zeggen heeft.
De heer Kaland hoopte dat de minis
ter in het kader van de gaswet bepaal
de bevoegdheden zal krijgen om het al
leenrecht van de Gasunie te doorbre
ken.
De heer Kaland zag verschillende
mogelijkheden voor aansluiting van
Schouwen-Duiveland: vanuit het noor
den via de Z.H.-eilanden, vanuit het
zuiden via Goes en vanuit het oosten
via Steenbergen-St. Philipsland of via
Tholen. De laatste oplossing lijkt het
aantr ekkelij kst.
Wat de prijs van het gas betreft heeft
de Raad van Bestuur van de Zegam
volgens de heer Kaland met algemene
stemmen besloten alleen aardgastarie
ven vastte stellen in gebieden waar
het aardgas ook werkelijk is doorge
drongen. Hij kon nog geen antwoord
geven op de vraag wat er met de gas-
prijs op Schouwen zal gebeuren wan
neer de rest van de provincie op aard
gas is overgeschakeld. „Het zal nog
helemaal de vraag zijn of de prijs op
•Schouwen Duiveland omlaag of de
aardigasprijs in de rest van Zeeland
omhoog zal moeten gaan", aldus gede
puteerde Kaland.
PROVO (UTAH) (ANP) De Ame-
ukaan Charlie Greene heeft tijdens in
teruniversitaire atletiekwedstrijden in
Provo het wereldrecord op de 100 yards
geevenaard. Greene zegevierde in de
series in 9,1 seconde, een tijd die voor
hem al zijn landgenoten Robert Hayes
en Jim Hines, alsmede de Canadees
Harry Jerome hebben bereikt. Lennox
Miller werd tweede in 9.2 seconde.
(Van onze sportredactie)
MIDDELBURG De eerste etappe
van de Ronde van Midden-Zeeland, een
rit over 112 kilometer, is gewonnen door
de Utrechter Leen de Groot. Piet Tes-
selaar kwam als tweede over de streep
en luus Leliaert legde beslag op de
derue plaats. Wim Dubois werd vierde,
Piet Legiersé vijfde, Kees Koeken zesde
en Rini Wagtmans, die als de grote
favoriet in deze tweedaagse wedstryd
startte, kwam als zevende binnen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Wil er iets terecht ko
men van de plannen in de tweede nota
inzake de ruimtelijke ordening, dan
moeten er by de gemeenten investe-
rings- en financieringsprogramma's ko
men, waarover men de zekerheid ver
krijgt, dat ze door de rijksoverheid ge
honoreerd zullen worden. Meerjaren
planning voor investeringen en finan
ciering is op alle bestuursniveaus on
ontbeerlijk.
Dit schrijft de Vereniging van Neder
landse Gemeenten in een brief aan de
Tweede Kamer, die handelt over de
voorlopige visie van de vereniging op
de tweede nota inzake de ruimtelijke
ordening.
Realisering van het in de nota ge
schetste samenlevingspatroon zal moe
ten worden bekostigd uit toenemende
besparing en belastingen, zo wordt hier
in gesteld.
Als inventarisatie van de ontwikkelin
gen en behoeften van onze nationale sa
menleving tot het jaar 2000 vormt de
nota een belangrijke bedrage tot het
vooruit denken, aldus de vereniging.
Vorm en inhoud van de nota doen
echter het gevaar ontstaan dat men het
ruimtelijk kader gaat zien als richting-
bepalend en overheersend. Dit zou kun
nen afdoen aan andere kaders, zoals
het economische en het bestuurlijke ka
der.
De Verenigijig van Nederlandse Ge
meenten pleit voorts met name voor een
integratie van het ruimtelijk beleid van
rijk, provincies en gemeenten, voor een
intensief „twee-richting-verkeer".
In dit verband wordt de wenselijkheid
geopperd niet alleen op rijks-, maar ook
op provinciaal niveau het overleg met
de maatschappelijke groeperingen vorm
te geven in provinciale raden van ad
vies voor de ruimtelijke ordening. De
gemeenten zullen voorts voor het voe
ren van een beleid over voldoende be
voegdheden moeten beschikken.
„De nieuwslezer van de NTS, ge
naamd Huizing, heeft tie gewoonte
over de „P vu du A" ie spreken. Ik
wilde dat hij daarmee ophield".
(ingezonden brief in De Tijd)
Gisteren heb ik een citaat aange
haald uit het nieuwe boek ,,God, Ne
derland en de Franje" van Henry
Faas, alias „wandelganger" van de
Volkskrant. Vandaag weer een, niet
omdat ik reclame voor zijn boek wil
maken of zo, maar omdat het zo'n
briljante omschrijving is van het
karakter van onze politieke partijen.
Dat gaat als volgt: „De KVP
smaakt naar Brabant met wat
scheutjes Schiedam, Limburg en
Amsterdam. De WD naar Laren,
Wassenaar, sommige delen van Am
sterdam-Zuid en de Nieuwe Zijds
Voorburgwal. De PvdA smaakt naar
de binnensteden, enkele nieuwe bui
tenwijken en naar sinaasappelsap;
de CPN naar de haven en de PSP
naar kruitdamp. De CHU is berm
toerisme met een zurig grassprietje
in je mond, luierend in het Oranje
zonnetje. De ARP ruikt naar Fries
land en de kruidenier. De SGP ruikt
naar vis en natte pakken. De blozen
de D '66 ruikt naar groene zeep, de
kraamafdeling en champagne".
En dan moet u dat proza eens ver
gelijken met het volgende uit (op
nieuwhet EEG-bulletin: ,,In het
rapport dat hij uit naam van de
Economische en financiële commis
sie heeft ingediend, constateert de
heer Bousch dat de Commissie er in
geslaagd is een zekere communau
taire inhoud te geven aan de uiteen
lopende conjunctuurpolitiek van de
lid-staten, waarna hij ingaat op de
problemen, waarmee deze worstelen
door de verlaging van de tariefmu
ren en de totstandbrenging van de
gemeenschappelijke markt, welke
regelingen vereist ter vergemakke
lijking van de overgang van een stel
sel van nationale politiek naar een
stelsel van soepele coördinatie,
waarbij rekening is gehouden met
het belang van de Gemeenschap als
geheel".
S
Gemeenschappelijke markt is na
tuurlijk mooi, maar alstublieft niet
zulke gemeenschappelijke wantaal.
Eind van dit jaar gaat er een sa
teiliet de ruimte in voor het opspo
ren van olifanten, zo meld de Unes
co. De satelliet vangt signalen op
van kleine zendertjes, die op olifan
tenruggen bevestigd zijn. Amerikaan
se geleerden weten daardoor niet
alleen, waar de olifanten zijn, maar
ze weten ook de temperatuur en de
vochtigheid van deze dieren.
MERIJN.
De oplossing léék zo goed.... „Ver
boden parkeren voor auto's" zei het
bord in Sevilla. „Dus", zei de auto
mobilist, „maak ik er een paard en
wagen van". Maar die vlieger ging
niet op, ook niet in het Spaans, en
een agent gaf de automobilist een
bon.
TURIJN (AFP) De politie in de
Libische hoofdstad Tripoli heeft de drie
duizend joden uit het oude getto voor
lopig ondergebracht in de vroegere
Italiaanse kazernes te Goergi, op zeven
kilometer van de stad, om ze te behoe
den voor een lynchparty.
Dit meldde gisteren het Italiaanse
blad La Stampa, dat dit van vluchtelin
gen had vernomen. De elders in Tripoli
wonende joden hebben zich yerschanst
in hun huizen.
Het getto is overigens door Arabische
'betogers vrijwel geheel verwoest. De
warenhuizen zijn begin vorige week in
vuurzeeën herschapen. Doden zijn ge-
xallen en zeer yeel gewonden.
Op maandag 12 juni jl. werd mijn
zoonjtje door een auto aangereden,
waarbij hij ernstig letsel opliep. Het
gebeurde in de Heemskerkstraat, in
Breda toen hij tussen de geparkeerde
auto's door de weg wilde oversteken
naar de aldaar gelegen speelweide.
Door de bij ma bumper aan bump er
langs het trottoir staande auto's is de
verkeerssituatie in deze straat, vooral
's avonids na zessen (het ongeluk ge
beurde om half acht) hoogst onover
zichtelijk en vormt in feite al sinds
jaren een permanent gevaar. Kinde
ren kunnen vanaf de stoep het passe
rende verkeer onvoldoende waarne
men en omgekeerd moet het verkeer
in deze straat voortdurend bedacht zijn
op plotseling, tussen auto's door over
stebende kinderen.
Vier jaar geleden, op 30-7-'63,
heb ik hierover een brief geschreven
naar het commissariaat van politie te
Breda, waarin ik o-a. aan de hand
van een situatieschets de aandacht ves
tigde op de gevaarlijke oversteek naar
de speelwei. Op 22-8 d.a-v. ontving ik
het volgende antwoord: „Onder dank
zegging voor uw bovenaangehaalde
brief betreffende verplaatsing ver
keersbord overstekende kinderen bij
de school in de Heemskerkstraat, kan
ik u mededelen dat dit bord zal wor
den geplaatst tot voor de speelweide."
W-g. de commissaris van politie H.W.
E.M. van Goethem. Het bedoelde bord
moet echter nog geplaatst worden!
Toen dus de situatie bleef zoals ze
was, hebben verschillende bewoners
van de Heemskerksitraat pogingen on
dernomen om bij de speelwei parkeer
havens aangelegd te krijgen waardoor
langs het trottoir een vrij zicht op het
weggedeelte zou worden verkregen.
Ook deze poging leverde geen resul
taat op. Nu wil ""k geenszins beweren
dat de voorgestelde voorzieningen bij
voorbaat ongelukken hadden uitgeslo
ten, maar wel meen ik dat aan het on
geval van mijn zoontje de verantwoor
delijke instanties zich op deze wijze
mede schuldig hebben gemaakt- Met
een na het ongeluk zijn de bewoners
van de Heemskerkstraat zelf regelend
opgetreden; het gedeelte tegenover de
speelwei werd vrij gemaakt van ge
parkeerde auto's. Er is nu een door
alle bewoners gesteund verzoekschrift
tot verbetering van de verkeerssitua
tie ter plaatse aan de Bredase gemeen
teraad aangeboden. Ik twijfel er niet
aan of het zal effect sorteren: er is
immers een slachtoffer gevallen!
Zo weldadig als het medeleven en
de reacties 'der buurtbewoners aandoen,
zo bitter stemt het te weten dat dit me
de uit nonchalance voortgekomen leed
voorkomen had kunnen worden.
BREDA P. DIETZE.
Toen ik zaterdag J.L in uw krant las
dat men hier in Breda van plan is om
volgend jaar ook de mooie Barbara-
kerk te gaan slopën, vroeg ik mij ver
wonderd af: „Zijn ze hier in Breda aan
het gek Worden om nu ook de tweede
kerk-met-toren te doen sneuvelen, in het
centrum". Als men zo doorgaat, dan kan
men ook nog wel de Antonius en des
noods de Grote Kerk afbreken en dan
wordt Breda een dode, kale stad. Want
de kerken en vooral de torens vormen
het silhouet van iedere stad.
En wat bewaren wij nog voor de toe
komst en voor ons nageslacht?! Met mij
zullen vele katholieken en Bredanaars
protesteren.
BREDA TH. L.
In Terheijden is voor het eerst in de
geschiedenis van deze gemeente een
openbare lagere school in oprichting
zij zal starten aan het begin van
hot nieuwe schooljaar en dit feit
dreigt aanleiding te woraen tot veel
misverstand in ae gemeente.
Er is een gelukkig niet zeer gro
te groep die de openbare school als
verschijnsel veroordeelt en die daar
om boos is dat Terheijden deze vorm
van onderwijs binnen zijn gemeente
krijgt. Deze groep moet tot de onver-
draagzamen worden gerekend, voor
wie geen ander gelijk dan het eigen
gelijk mogelijk is; een gesprek wordt
dan erg moeilijk.
Belangrijker en omvangrijker is de
groep in de gemeente die wel vrede
kan hebben met openbaar onderwijs
voor de in Terheijden groeiende groep
van niet-rooms-katholieken, maar die
liet verontrust dat ook rooms-katholie-
ke ouders hun kinderen naar de open
bare school laten gaan. Met hen acht
ik een discussie zinvol en ik zal pogen
hun bezwaren in enkele punten samen
te vatten:
1 Der ooms-katholieken hebben een
felle strijd gestreden ter verkrijging
van gelijkgesteld bijzonder onderwijs.
Dit goed moet met steun van alle
rooms-katholieken worden verdedigd.
Het is nog niet zo vaak vertoond dat
er op één avond drie actualiteitenru
brieken de lucht werden ingestuurd.
Gisteren was dat eens een keer het
geval. Na het STER-geklots volgde op
net 1 een aflevering van Attentie. Van
hetgeen ons aan nieuwscommentaar van
NCRV-zijde te wachten stond klonk het
interview met excellentie Roolvink het
meestbelovend. Toen de minister onder
vrager Heizenberg voor de tweede maal
op de vingers getikt had, hebben we
snel gecontroleerd wat Tros Kompas, te
bieden, had. Het bleek actueel gezien
een wegwerpprogramma van de eerste
orde: „Veiligheid van de scheepvaart"
heette het ding en daar zaten we nou
net niet op te wachten. Maar och ja, de
Tros komt pas kijken ook!
Daarna terug naar Roolvink, die,
glimlachend, de arbeiders in Twente
hun werkloosheid trachtte te doen ver
geten met hogeschooltermen zoals
overcapaciteit en conjuncturele of struo
turele problemen. Voordat „Achter het
Nieuws" haai' reportage over het Nas-
ser-paradijs startte zagen we nog net
het omroepschatje van de Tros reclame
maken voor haar t.v.-orgaan.
We konden duidelijk zien dat ook
dit exemplaar versierd was met een
lekker omslagplaatje. N.R.
„Krijg ik ook wat jamom in de gaatjes van
de wafels te stoppen
2 De rooms-katholieke school beeft
een bijzondere taak bij de godsdiensti
ge vorming van het kind. Het-'kind zal
deze vorming op de openbare school
missen.
Mogelijk zullen er meer argumenten
zijn, maar ik dacht dat deze twee de
belangrijkste waren. Ik wil pogen deze
argumenten met behulp van de inzich
ten van de voorstanders van openbaar
onderwijs in discussie te brengen.
Samen met de Nederlandse protes
tanten hebben de rooms-katholieken
aan het eind van de vorige eeuw fel
gestreden om financiële gelijkstelling
van bijzonder onderwijs. Bijzonder on
derwijs was toen voor hen uiterst be
langrijk omdat met name de rooms-
katholieken in Nederland na eeuwen
lang maatschappelijke achterstelling
bezig waren zich een volwaardige
plaats in de samenleving te bemach
tigen. Zij meenden dat hiervoor een
geïsoleerde vorming noodzakelijk was.
Dit isolement beperkte zich niet tot
het onderwijs, maar strekte zich uit
over het hele maatschappelijke leven
tot en met de klassiek geworden r.k.
geitenfokvereniging.
Of deze weg de enige en meest
juiste weg was om maatschappelijke
volwaardigheid te bereiken, wil ik hier
buiten discussie laten. Een feit is dat
de rooms-katholieken in Nederland
door deze geisoleerde vorming en or
ganisatie in vrij korte tijd hun eman
cipatie hebben voltooid. Als onvolledig
bewijs moge gelden, dat het sinds
veertig jaar niet wel mogelijk is zon
der de medewerking van de rooms-ka-
tholiek georganiseerde politici een re
gering te vormen.
De geisoleerde vorming en organi
satie van het rooms-katholieke Neder
land was voor een niet gering deel
mogelijk bij de gratie van het geogra
fische isolement. Hierdoor was het
nauwelijks nodig dat de doorsnee
rooms-katholiek leerde zijn overtuiging
te toetsen en te slijpen aan de over
tuigingen van anderen de rooms-
katholieken konden zich doorgaans vei
lig wanen in het door hen geschapen
bolwerk van afzondering.
Hoewel dit in Brabant en Limburg
nog niet overal even duidelijk blijkt,
moet toch worden aangenomen dat
Het geografische isolement is verbro
ken: nadat de rooms-katholieken in
Nederland zich als groep tot een een
heid hebben ontwikkeld, is sinds onge
veer vijftien jaar de tijd van confron
tatie gekomen. De rooms-katholieken
kunnen niet langer als zelfstandige
groep in ons land blijven leven. Zij
moeten als groep en als individu op
gaan in de grote gemeenschap. Weige
ren zij dit dan zullen zij door het vol
gehouden isolement de bereikte eman
cipatie te niet doen: een bolwerk is nu
eenmaal een tijdelijke (nood)voorzie
ning. Mijn vraag is nu: Waarom dan
het isolement bij de primaire vorming
handhaven? Geen een vader of moe
der kan in deze tijd de zekerheid heb
ben dat zijn kind in de geborgenheid
van een louter rooms-katholiek milieu
zal opgroeien en later zal leven. Vroeg
of laat komt de confrontatie met de
andere groepen in de samenleving.
Is het dan niet verstandig de rAms-
katholieke jeugd met de confrontatie
vertrouwd te maken vanaf het prille
begin?
De ontmoeting met afwijkende le
vensovertuigingen behoeft immers geen
nadeel, maar kan integendeel een groot
goed zijn: door zeer vroeg te ervaren
dat eerlijke mensen als zij zelf en hun
ouders over levensvragen anders den
ken dan zijzelf, kan er in de vorming
een respect groeien voor andermans
mening, hetgeen de harmonische op
bouw van de samenleving van morgen
slechte kan bevorderen.
Blijft men het kind opvoeden in de
sfeer van „Wij alleen hebben gelijk en
alle andersdenkenden zijn in het guns
tigste geval goedwillende vergissers"
een standpunt dat door het Vaticaans
Concilie is verlaten dan maakt men
de volwassene van straks minder ge
schikt voor de volwaardige plaats,
waarop hij in de ideologische heteroge
ne samenleving recht heeft.
Het tweede argument van de voor
standers van bijzonder onderwijs, is een
verlengstuk van het eerste: de rooms-
katholieke school is een speciaal vor
mingsinstituut voor het rooms-katho
lieke kind.
Ik vraag mij af of dit argument
voortkomt uit gemakzucht, angst of ge
brek aan innerlijke overtuiging. Im
mers is niet het gezin de enige plaats,
waar het kind de redelijkheid en de
schoonheid van het geloof van zijn
ouders moet leren aanvaarden. Menen
de ouders dat hun leven en hun op
voeding te weinig overtuigend zijn
voor het kind, zodat het kind ter ver
steviging van die overtuiging een ge
richt onderwijs moet hebben? Bestaat
er wel zoiets als gericht onderwijs?
Onderwijs is in feite slechte overdracht
van naar onpartijdigheid strevende
kennis. Men kan niet volhouden dat
enig vak van wetenschap tot de
wijsbegeerte toe in zijn noodzakelij
ke onpartijdige overdracht voor een
rooms-katholiek een andere inhoud kan
hebben dan voor een mohammedaan,
een protestant, een boeddhist of een
buitenkerkelijke. Men kan stellen dat
onderwijs dikwijls is en wordt
aangewend om een bepaalde levensvi
sie te dienen, maar dan vertroebelt
men de zuiverheid van de kennisover
dracht. Wanneer men niet vindt dat
in dit geval het doel de middelen hei
ligt en wanneer men dus niet gedoogt
dat onderwijs met opzet minder zui
ver wordt gegeven om een vorm van
indoctrinatie toe te passen, dan kan er
naar mijn gevoel geen specifiek ideolo
gisch getint onderwijs zijn.
Wel kan de bijzondere school nóast de
kennisoverdracht een vormende taak in
ideologische zin op zich nemen.
Naar ik meen zijn echter de ouders
de enig aangewezen personen voor de
ideologische vorming van het kind -
meer door voorbeeld dan door bele
ring - en voorts meen ik dat men het
kind een volledige vorming tot gemeen-
Wil dit zeggen dat alle bijzonder ov-
wille van deze vorming het kind in een
isolement plaatst, waardoor het kind als
volwassene minder beschermd en toe
gerust zal zijn in de gemeenschap waar
in hij moet leven.
Wit dit zeggen dat alle bijzonder on
derwijs nu op slag overbodig en zelis
nadelig moet worden geacht? Zover wil
ik nog niet gaan. Mijn persoonlijke
overtuiging is dat over uiterlijk twintig
jaren het confessioneel verzuilde Neder
land zelf een einde zal hebben gemaakt
aan de isolerende organisaties - op poli-
•tiek gebied is men al een heel eind ge
vorderd - en dat daarmee ook een einde
zal zijn gekomen aan het bijzondere on
derwijs.
Dit is echter een persoonlijke - hoewel
niet originele - mening. Wat ik wel wil
stellen is dat de rooms-katholieken de
openbare school - het trefpunt van alle
overtuigingen en ideeën - niet als een
bedreigmg moeten zien. Als rooms-
katholieke ouders hun kinderen naai
de openbare school laten gaan dan kan
dit hun getuigenis zijn dat zij hun kind
een aan deze tijd aangepast onderwijs
willen geven in het besef dat zij zelf de
kracht en de inspanning willen opbren
gen om hun kind voor de confrontatie
op school en straks in de samenleving
de door hen juist geachte ideologische
vorming te geven in het gezin. Dat er
nog vele rooms-katholieke ouders zijn
die aan het bijzondere onderwijs willen
vasthouden, is een te respecteren zaak,
maar het is naar mijn gevoel onjuist om
het besluit van de andere rooms-katho
lieke ouders te discrimineren.
Het openbare gesprek over dit onder
werp is nog maar nauwelijks op gang
gekomen. Ik stel het op hoge prijs dat
de redactie van Dagblad De Stem mij
de gelegenheid heeft gegeven dit ge
sprek h'er te openen. Ik zal erg teleur
gesteld zijn als deze gespreksopening
onbeantwoord zou blijven.
TERHEIJDEN LOUIS SINNER
