logboek van een automobilist de Roemeense toer DDD DDIS m OP 64 VELDEN Paniek op Donaupont: als ie kantelt dondert ie boven op de Hillmannf THEEDOEK???? 17 ZONDAG DINSDAG VRIJDAG DONDERDAG 9 ZATERDAG ZONDAG II MAANDAG^ m g-EDOEKDIEOiRECT DROOGT £awbS maandag WOENSDAG 17 DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 17 JUNI 1967 gerust als een urn geleden. Er wordt opvallend veel gesleuteld langs deze weg We nemen ons voor de lekke band in elk geval in Cluj té laten ma ken. We zijn Tirgu Mures allang voor- bij, als de rechterkoplamp op straat valt. Zomaar. Straks valt de hele kar nog uit elkaar. pEN band laten plakken Is moei lijker dan u denkt. In hotel Con tinental sturen ze me naar de garage om de hoek, maar daar maken ze geen banden. Een monteur is echter wel bereid het slot van de kofferruim te te herstellen- Dat werke vanmorgen ook niet meer. 'Een behulpzame knaap van een jaar of zeventien toont ons de diverse werk plaatsen van de stad en levert ons tenslotte toch af bij de plaatselijke ban denmaker, een sterke man met veel ha§r op de borst. Over een uur kun je hem ophalen, verklaart hij met het air van een profeet- De lekke band waar het om gaat, schenkt hij slechts een verachtelijke blik, en elke twijfel aan zijn kunnen wuift hij weg met een enkel gebaar van zijn machtige hand- Ondertussen gaan wij telefoneren met Boekarest. Het duurt twee uur voordat de verbinding tot stand komt en als het zover is, blijkt de man die we moeten hebben, afwezig te zijn. O goden! De enige die zich verbijt, is ondergetekende, Westeuropeaan, een meelijwekkend man, die nog meent dat hij de Roemeense omstandigheden naar zijn hand kan zetten- De Roe menen bewaren hun gemoedsrust, blij ven vriendelijk en voorkomend- Later ontdek ik ook dat je beter 's ochtends om zeven uur interlokaal kunt bellen dan om een uur of tien. Dat is nu eenmaal zo. Terug naar de bandenmaker. De band is gescheiden van het wiel, maar nog zo lek als een zeef. De baas is al lerminst uit het veld geslagen. Ver sleten, zegt-ie. Het ding moet volgens hem gevulcaniseerd worden en die o- peratie gaat zelfs zijn krachten te bo ven. 'Het is een tubeless-band en waar schijnlijk weet hij daar geen raad mee). Dan maar zonder reserveband de Roemeense wereld in! Op hoop van zegen naar Sibiu Cluj ligt nauwelijks achter ons, als de lucht in de Hilman niet meer te harden is. Motorkap open en ziedaar, er hangen wat slangen te bungelen die kennelijk vast moeten zitten. De slan- klemmen blijken versleten, althans on herstelbaar te zijn. Een van de lif ters die ik op dat ogenblik in de wa gen heb, heeft een mes en een touw tje in zijn zak en dat redt ons van de verstikkingsdood. In hotel Imparatul Romanilor (Romeinse Keizer) te Sibiu deelt de V.V.V.-kaartjes uit met het verzoek er eventuele klachten op te schrijven. Een aardig gebaar - maar het kaart je is te klein, verdorie! De hoofdwegen zijn goed, maar niet waar eraan gewerkt wordt, zoals hier aan rijksweg 3 te Calarasi. Omdat er geen ver vangende wegen zijn, kan het verkeer niet omgeleid worden. maar niet dat dit tweespan uitgerekend deze woensdag ook naar Craiova wil! De route is voor alle verkeer geslo ten. Op een onbewaakt moment raken uw verslaggever en een Duitsspreken de Roemeense lifter toch op het ver boden pad. In de veronderstelling dat we erbij ho-ren, springen alle po litieagenten langs de route in de hou ding, en de mensen wuiven met vlag getjes en bloemen. Dat gaat goed tot aan Craiova. De politieofficier die ons gelast te stoppen heeft maling aan paspoorten, perskaarten en ander officieel getint papier. We worden niet geareesteerd, maar moeten braaf wachten totdat de tientallen Mercedessen waarin de ro de leiders zich plegen te verplaatsen, gepasseerd zijn. Met bussen, vracht wagens en alles wat wielen heeft, heb ben ze de mensen hierheen gebracht, maar niemand heeft zich afgevraagd hoe ze af te voeren. Het feest eindigt in een weergaloze verkeerschaos. Eindeloze files, en niemand blijft op zijn plaats. De gadeloze politie hakt de Gordiaanse knoop tenslotte door, maar vraag niet hoe! Een bullebak van een agent stuurt de hele troep zon der meer de modder in. Onze beleef de vraag of de weg voor déze auto wel berijdbaar is, doet de opgewonden man zowat ontploffen. Het pad, een holle weg. is volstrekt T~JE zon schijnt en het ziet er naar uit dat dit een echte ringeding- dag wordt. Maar na enkele vergeefse startpogingen levert des Hillmans ac cu geen stroom meer. Vijf jonge Roe menen, barmhartige Samaritanen, du wen hem aan en het geluid van 'de motor klinkt ons aangenamer in de o- reti dan het hele songfestival We zoe ven naar Turnu Severin, 120 km ver der, en zorgen er wel voor dat- de motor niet afslaat Straks moet de bat terij immers weer voldoende opgela den zijn om de Hillman aan de praat te krijgen. Zo dachten we. Maar als we na een kort oponthoud in Turnu Severin naar de IJzeren Poort willen rijden, geeft de startmotor taal noch teken. Een expert die erbij gehaaid wordt, trekt eens aan de accukabels, prutst wat met een schroevendraaier en ja wel, hij doet het weer! Volgens de man die het wonder gewrocht heeft, is er een contact kapot en hij legt uit wat we moeten doen, als hij het soms nog eens vertikt. In de veronderstelling dat we het kunstje nu kennen, rijden we opge lucht naar de Donau. De Hillman houdt zich goed en als we hem 's a- vonds weer in Craiova parkeren, is het nog altijd een ringeding-dag. jLJETZELFDE liedje: startproblemen. Het kunstje met de schroevedraal- er blijkt een flop, en al gauw staan we met een man of tien zeer geleerd onder de motorkap te kijken, hetgeen niet baat. De monteur die een van de omstanders erbij haalt, blijkt een han dige vogel. Hij stelt vast dat de aan sluitingen van de batterijkabels zo ver vuild zijn dat de stroom niet meer doorkomt. Na de verbijstering over het feit dat ze je met zo'n slecht onder houden wagen op stap sturen, komt de woede Mijn bittere klachten worden 's a- vonds op het V.V.V.-hoofdkantoor in De vorige afleveringen van deze speciale reportage serie publiceerde Dagblad De Stem op 13, 20, 23, 25 en 27 mei en op 2, 3 en 10 juni onberijdbaar. Klei zo vet als spek. Karresporen van een halve meter diep. Kuilen vol water. En blubber, niets dan blubber. Wagen na wagen slipt, ook de onze. We worden met vereen de krachten weer op het spoor gezet. Ceau'sescu, Zhikov en de desperado van een agent worden hartgrondig ver wenst. Twee kilometer en drie uur lang. Als de duisternis valt, verschijnen er kraanwagens op het toneel van de ramp. Voor ons is het leed dan jufet geleden: met meer geluk dan wijsheid hebben we de vaste bodem van het geplaveide Craiova bereikt. Het stadscentrum is voor alle voer tuigen afgesloten. In de straat van ho- tpl Minerva (waar voor ons een ka mer gereserveerd zou zijn) mogen zelfs voetgangers niet komen. Daar slapen zeker de bonzen. In alle stra ten wemelt het van agenten. Wie een voet van het trottoir zet, wordt sner pend teruggefloten. Om kippevel van te krijgen! Na lang zoeken vinden we nog wat voedsel. We zien eruit als een vogel verschrikker. Schoenen en broekspij pen grijs van de modder, kleren door weekt. De V.V.V. zorgt voor e'en bed bij particulieren. Tot diep in de nacht snerpen de politiefluitjes Boekarest met veel begrip en mede leven aangehoord. Een brave monteur belooft met de hand op zijn hart dat de Hillman morgenochtend weer hele maal in orde zal zijn. En daar neem je dan maar genoegen mee. Wat moet je anders? De verantwoordelijke man is toch niet te vinden en in een land waar alles van de staat is, kun je ook niet zeggen dat je wel een wagen van de concurrentie neemt. C"YP de Donaupont te Calarasi. De jonge vrouw met de reebruine ogen (echtgenote van een boerenzoon die met ons meelift) slaat snel een kruis, als de boot van wal steekt. De rivier zoekt hier zijn weg langs vele beddingen, geulen in het moerassige grensland tussen Roemenië en Bulgarije. Regen maakt het Bdesboschachtige landschap nog troostelozer dan het al is. Over een verlaten, onverharde en kilome ters lange dijkweg zijn we naar de aanlegsteiger gereden. De auto was vanmorgen een uur la- tr klaar dan afgesproken was, maar een kniesoor die daar om treurt! Hij was van binnen en van buiten schoon gemaakt. voorzien van een héle reser veband, en de koplamp zat weer waar zij zitten moet. Op naar de Zwar te Z,ee! Niet via de hoofdverbinding langs Hirsova, maar langs rijksweg 3 en met de pont van Calarasi. Vijf auto's zijn meer dan genoeg voor het bootje. De inscheping verloopt zon der moeilijkheden, maar bij het debar- keren houdt iedereen de adem in. Het dek van het deinende en zwaar bela den pontje ligt decimeters lager dan de niet-drijvende steiger en het op stapje" moet met uiterst primitieve middelen genomen worden: met twee gladde planken waarop autobanden maar moeilijk greep krijgen. Een met bier geladen vrachtwagen, de Goliath der collectie, zal de spits afbijten. Vol gas slippen bijna kantelen en toch nog op vier wie len terechtkomen. Paniek: als ie kan telt donderdt-ie boven op onze Hillman. Nog een poging en nog een. Het boot- personeel vuurt de chauffeur aan als was de man een voetbalster die op het punt staat te scoren. De helft van de bierflesjes gaat bij de operatie aan scherven (het schuim druipt de laad bak uit!), maar jawel, hij1 haalt het tenslotte De spannende overtocht wordt rijk beloond: vanaf de ronde heuvels van de Dobroedsja krijg je een schitterend uitzicht over de meanderende Donau cadeau. Tot voorbij Murfatlar (een morsig dorp dat zijn naam geleend heeft aan een der beste Rpemeense wijnen) verloopt de reis zonder peri kelen, maar dan, een kilometer of tien voor Constantsa, flitst het rode lampje aan Precies wat we vreesden: de venti- latorriem gebroken. Garages zijn in dit land even dun gezaaid als hotels, maar denk niet dat ze je in Boeka rest de onderdelen meegeven die bij een auto, waar ter wereld ook, behoren; wat lampjes, zekeringetjes en een ven- Liften met alles wat wielen heeft tilatorriem. Maar gelukkig is de solida riteit van de Roemeense weggebruikers omgekeerd evenredig aan de belabber de service van de staat. Het riempje dat een passerende vrachtwagnchauffeur in reserve heeft past niet, maar één van zijn lifters, 'n buschauffeur op weg naar zijn werk, weet raad. Conform zijn advies rijden we op de accu naar Constantsa en daar brengt hij ons naar een autoshop waar *.e vijf minuten voor sluitingstijd en wonder boven wonder! een riem pje hebben dat op onze Hillman past. Zonder geluk vaart niemand wel, ze ker niet een automobilist met een En gelse wagen in een Oosteuropees land als Roemenië i pEN rustig dagje, maar toch een Daar aantekeningen. In de eerste plaats: de wegen. In het algemeen zijn de hoofdverbindingen uitstekend, behalve dan waar aan de weg „ge timmerd" wordt. In het westen wordt het verkeer dan omgeleid, maar dat is in dit land niet mogelijk. Doodge woon niet omdat er geen vervangen de autowegen zijn. Wie de hoofdweg verlaat, komt onmiddellijk in de rim boe terecht Zelfs in de buitenwij ken van een stad als Constantsa zijn de straten (nog) niet verhard. Tweedens: de lifters. Buiten de ste den is het openbaar vervoer niet best. en wordt dan ook druk gelift. Voor de nieuwsgierige vreemdeling een zeer gunstige gelegenheid om met de be volking in contact te treden. 'De lif ters zijn allerminst parasieten: zij zijn betalende passagiers. Slechts met de grootste moeite kan men hen ertoe brengen de beurs gesloten te houden. pROBEER hier voor het vallen van de duisternis op u'w plaats van be stemming te zijn. want een rit in het donker is geen pretje. Feitelijk een le vensgevaarlijke onderneming niet al leen vanwege de vaak onverlichte boe renkarren. maar ook vanwege het merkwaardige gedrag der tegenliggers. Wij zijn te laat uit Constantsa ver trokken en rijden nu in het donker te rug naar Boekarest. Het regent nog ook. De tegenliggers zijn zeer lichtgevoe lig. Op kilometers afstand worden zij al verblind door de uiteraard gedim de lampen van onze Hillman. Sommi gen schakelen over op stadslicht, an deren doven alles. Zij 'verwachten dat wij hetzelfde doen en dat doen we dan maar. Met een vaart van 80 kilometer stormt men in een Egyptische duis ternis op elkaar af, leven en welzijn riskerend. Je kunt dan twee dingen doen: Sint-Christophorus aanroepen en hopen dat hij kuilen en karren tijdig verwijdert (quod non), of vaart min deren en stilstaan, totdat het aanstor mende projectiel voorbij is Geen kwaad woord over mijn gastvrije gastheren overigens. Ik wil alleen maar zeggen: als u op de Roemeense toer gaat, bent u, zeker als het een avondtoer wordt, van avontuur verzekerd. Dat wel! KEES BASTIANEN. Volgende keer (slot): Tips voor toeristen. I irff si ism Wwm SOVJET-UNIE Op W. J. MUHRING - Be 23-jarige Amerikawn Robert Fischer heeft door het winnen van de nationale titel voor de achtste maal in suc cessie hel recht verworven deel te nemen aan het internationale zonetoer- nooi te Tunis. Het is echter nog twij felachtig of hij van dit recht gebruik zal maken. Wellicht zal zijn jongste succes in het toernooi te Monaco een prachtige overwinning met op de twee de plaats de ex-wereldkampioen Smys- lov hem van deze twijfel genezen. Mijns inziens heeft de begaafde Ameri kaanse grootmeester alle kansen de we reldkampioen Petrosjan te verslaan. In alle fasen van de partij is Fischer zon der meer een geweldenaar. Vooral de openingen beheerst hij als geen andeir, waarbij hij bij voortduring door een grondige research oude varian ten nieuw leven inblaast Bovendien is hij een enorme vechter en wars van salonremises. Onderstaand volgt nog een fraaie partij van deze jeugdige schaakheid uit de recente wedstrijd om het Amerikaanse kampioenschap. Wit aan zet en speelde 36. Kdl 1 en gaf de partij enkele zetten later gewonnen. In werkelijkheid had wit in de tekst stelling de winst voor het grijpen. Hoe? Oplossing schaakraadsel Winnend was 36. Te2!. Te2: (36. TfS 37. KÜ7) 37. Pe2:, KeR 38. Pd4, c3 39. e7. Zwart kan nu de dodelijke dreiging Pe6 alsmede Pc7+ slechts door c2 op houden maar op den duur niet verhin deren (Niemann-Minekwitz Leipzig 1878) (ADVERTENTIE) fir„,Br,a,s.ov lan8s Sighisoara en stad nil! naar de universiteits- Roemeens U,Senburgl: 275 km' De uren i, L esdaagse van 48 werk mei vrarhtg0Tnen- Naar verhouding helanirifk. l -er cp d<3 weg- °P alIe met het nn, sU1oPUnten wachthuisjes Vachtwaom v?r Post<? C™t™l De «PÖ d,e daar ziin rij de bijl via ,an J?ten ziei>. gaat voor I 4eren geen ni S'aat günt zii" kin" De hooevlakt e "ies' 'enbureeni i va? Transsylvanië (Ze- '°nnes W een landbouwgebied. Ko- meesis o=,Wa,g,ens langa de weg bruine naarH door een koppel sP«i vale sommige door een nen- altiirt of- ue boeren en boerm- bii tie een ff hoofddoek om. horen 8es't'eklc °L f ..kolchoze", uit- Svbedriivo?ne®nsch.aPPelijke land- hngs hetasfalt hun karretje de huif V mien 8gen Zi°h lavend ebeleoff'aaap 'e v°ho wegen kibalen' is, bi? oLnt als cen Pretie- 'ers. nooit cef 8 hrek aan tegenlig- ma». die er lof ieem En de Hm" foed 20 000 km f ler nog maar "el beter dm d°P ïe,eft zitten' doet waarmee de t»vt v, st2koude Wolga's, (est bet moeten dn r- s in B°<=ka- S1' de hand om a" lovend hout &chte ai te kbppen..0Verm0edigG ge' ter'hoogle vanÖ01 t0e' cLekke S? de Wielen J ai u,ghlsoara- Stenen ">»eg langs de wi» en li8g™ or kouwens. Tussen h* i en el'°P °°k «temeense »clhaafS: wees op de gassende ohsttu ,altljd bedacht op i tukkcn. kuüpn als verloren uit- togen. en -n spoorwegover- ''idenW^teier?ieerknkken «teu- er» maar met zo OM negen uur 's ochtends starten. Beetje gas. Choke half open. Nog eens proberen- Hillman doet het niet. Nou ja, denk je dan, een vreemde auto en misschien al „verzopen". Maar even wachten dus- Wandelen'door een fraai park, aan gelegd op de plaats waar vroeger het stadsvuil van Boekarest gestort werd- Tussen het groen een hypermodern gebouw: het staatscircus. Elke avond wordt het bespeeld en elke avond zit het vol- De directeur laat me de trap pelende paarden zien. de duttende be ren, de ontbijtende leeuwen. Om half tien doet-ie 't, de Hillman. En hij blijft het doen. de ganse lieve hag, die zal eindigen in Brasov. We verlaten Boekarest (om onverklaarbare redenen ,,het Parijs van de Balkan" genoemd) langs de parken en meren ten noorden van de stad. De commu nisten noemen dit stadsdeel ,,het park van cultuur en rust", maar er wordt ook gewerkt. Bij het Baneasawoud zijn schooljongens bezig aan een wegberm, vrijwillig en uit pure liefde voor het vaderland, naar men zegt- Tanken. In sommige streken zijn de Pompen niet zo dicht gezaaid als bij vos en daarom doet men er verstan- de tank zoveel mogelijk ge- vuiü te houden Er zijn drie soorten boÏzÏ€4 en drie Prijzen: „gewone" met i,L;r^ngehalte va" kost 1.45 lei taan 1cent)' "regular" van 80 oc- in «i (34 cent) en -super" van b«w!nJan" i? lei (38 cent). Voor de mnpHo iks hoeven we dus niet bij m<>eder thuis te blijven- BOEKAREST, juni 1967. VOOR degenen onder ons die wat opzien tegen een voettocht naar Rome en toch wel eens wat anders willen dan de autobaan, deze tip: waarom niet een reisje door de Bal kan gemaakt? Roemenië bijvoor beeld heeft goede wegen, a'l zijn het er niet veel. Van het ruim 11.500 km lange hoofdwegennet Is nog maar de helft geasfalteerd. Autosnelwegen zijn ar helemaal niet en zijn ook niet nodig, want het me rendeel der Oosteuropeanen behoort nog tot het gelukkige voetvolk. Zij wandelen door het leven zoals weleer de legionairs van Julius Caesar: met geforceerde dagmarsen af en toe, maar nimmer opgejaagd door flitsende kop lampen en andere zenuwslopende sig nalen van Magere Hein- Per auto komt u het snelst in Boe karest via Wenen en Boedapest, maar ook dan moet u altijd nog zo'n 2300 km rijden. Wie niet over een zee van tijd beschikt, kan er beter heenvlie- gen- Nonstop kost u dat maar een uur of drie- Als u in Roemenië een auto wil hebben, kunt u er een huren via het Officiul National de Turism, de nationale V-V.V- Dat kost u 6,50 dollar ,(f 21,50) per dap en 6 dollarcent (21,5 cent) per km, terwijl u natuurlijk ook de ben zine moet betalen. Voor al dat geld krijgt u een Hillman Minx, een Engel se middenklasser, waarvan de nieuw prijs in Nederland boven de acht mil le ligt- Speciaal voor de verhuur aan vreemdelingen heeft de Roemeense staat er ettelijke honderden aange schaft- Een flinke vierpersoon.swagen: cilin derinhoud 1725 kubieke centimeter, 71 SAE-PK, benzineverbruik ongeveer één op tien. Bekijk hem kritisch voordat u het contactsleuteltje omdraait! De Hillman waarmee uw verslaggever op een zonnige zondagmorgen in Boeka rest vertrok voor een trip van bijna 2500 km door de Roemeense lente, was motorisch in orde, maar verkeerde ver der in een niet al te beste staat van onderhoud. Enfin, hieronder tot uw le ring en vermaak wat blaadjes uit zijn' logboek. Wit: Robert J. Fischer ZwartSamuel Reschewski Gespeeld om het kampioenschap van, d« Verenigde Staten '67 Siciliaans I. e2-e4, c7-c5 2. Pgl-f3, d7-d6 3. d2-d4. c5xd4 4. Pf3xd4, Pg8-f6 5. Pbl-c3, e7-eé 6. g2-g4 (Deze scherpe zet is van Keres afkom stig) 6. d6-d5 (Volgens de theorie is 6. h6 beter) 7. e4xd5, Pf6xd5 8. Lfl-b5+, Lc8-d7 9. Pc3xd5, e6xd5 (En 'niet 9. Lb5: wegens 10. Pb5:, ed5: II. Dd5: 10. Ddl-e2-f, Dd8-e7 11. Lcl-e3. g7-g6 12. Lb5xd7+, Pb8xd7 13. Pd4-b5, Pd7- e5 14. 0-0-0 (Fischer is naar gewoonte met veel be ter spel uit de opening gekomen) 14. Lf8-g7 (Er dreigde behalve slaan op d5 ook nog 15. Ld4) 15. Tdlxdö (Hiermee is in feite het pleit beslecht) 15. 0-0 16. Thl-dl, a7-a6 17. Pb5-d6, De7-h4 18. f2-f3, b7-b5 19. Le3-d4, Pe5- c4 20. Ld4xg7, Kg8xg7 21. Pd6xc4, b5xc4 22. De2xc4, Dh4xh2 23. Td5-d7 Ta8- c8 Stelling na 23. Ta8-c8 24. Td7xf7+ (Fischer wikkelt onberispelijk af) 24. Tf8xf7 25. Dc4xc8, Dh2-f4+ 26. Kcl-bl, Df4xf3 27. Tdl-cl, g6-g5 28. b2- b3, Df3-e2 29. Dc8-c3+ Kg7-g6 30. Dc3- h3 h7-h6 31. Tcl-hl, Tf7-h7 32. a2-a3 Th7-h8 33. a3-a4, Th8-h7 34. Thl-h2, De2-el 4- 35. Kbl-a2. Dl-e4 36. Dh3-h5-K Kg6-g7 37. Th2-d2. De4-e7 (Zwart is kansloos) 38. Dh5-h3, Kg7-g3 39. Dh3-f3, Th7-f7 40. Df3-a8 -fKg8-g7 41. Da8xa6. De7-e4 42. Da6-e2, De4-f4 43. Td2-d5 en zwart gaf zien gewonnen. Schaakraadsel In de onderstaande stelling maakte de witspeler een sterk schaakmeester een ernstige fout door 36. Kd6-d7 re spelen, waardoor hij de partij verloor. Hij had echter met een niet al te moei lijke combinatie in de diagramstelling de winst voor het grijpen gehad. (Van onze speciale verslaggever) DEGEN, regen en nog eens regen. Maar de Hillman doet het lekker, zelfs de verwarming werkt en radio Boekarest trakteert op extra-grote por ties volksmuziek. Arbeiders en zigeu ners zitten rond vrolijk brandende vuur tjes. Ons reisdoel: Craiova. Onze voor naamste zorg: wat te doen als er een band springt? We vermoeden in de ver ste verte nog niet wat ons vandaag nog boven het hoofd hangt Als we Dragasani, een vermaard wijndorp in Oltenia, voorbij zijn, staan er plotseling drommen mensen langs de weg. De Bulgaarse „baas" Todor Zhikov bezoekt dezer dagen zijn Roe meense evenknie Nicolae Ceausescu. Dat hebben we in de krant gelezen, Op de Roemeense wegen ne men schapen altijd voorrang

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1967 | | pagina 17