ham, champagne
Jacques Coeur-
route begint
bij „Kasteel
der vissers"
Bossen, rivieren.
De meeste vakantiegangers
denken ais ze het over Frankrijk
hebben aan het zonnige zuiden
met zijn azuren k
is ook een ander Frankrijk
Zwerftocht
langs
wijnstokken
DE SOLOGNE, MEKKA VOOR
KAMPEERENTHOUSIASTEN
DAGBLAD DE STEM
1
Als u toevallig op een maandagmorgen van Chaumont uit naar het nabij gelegen Colombey les Deux
Eglises rijdt in het Noordfranse departement Haute-Marne heeft u een goede kans om enkele kilometers
vóór de woonplaats van president De Gaulle geconfronteerd- te worden met een respectabele strijd
macht, die zeer nauwgezet alle verkeer naar Colombey controleert. In het plaatsje zelf aan de voet van
het „Föret de Colombey" ziet u overal zwaargewapende soldaten rondlopen, die kennelijk in iedere
eerzame toerist een potentiële moordenaar zien. Heeft u 'n beetje speurzin én een beetje geluk, dan kunt
u de Franse president in levende lijve aanschouwen. Eerst ontdekt u twee motorrijders, die - met volle
lichten - de wegen schoonvegen: dan volgen drie Citroëns, vervolgens de (kogelvrije) presidentiële auto
en dan nog eens drie Citroëns. In al die wagens zitten grimmige mannen van de Sécurité - beter be
kend als gorilla's - met automatische pistolen dreigend op hun knieën.
De hele wekelijkse optocht is in enkele seconden voorbij. De president al dan niet vergezeld door madame De
Gaulle - is de meest onbekommerde man van het gehele gezelschap. Ziet hij mensen langs de zwaarbewaakte route
naar het vliegveld van St. Dizier - vanwaar hij de reis naar de hoofdstad op hoger niveau voortzet dan zal hij nim
mer nalaten hun vriendelijk toe te wuiven. Ofschoon dit" wekelijks „festijn" niet is opgenomen in de rijk gedocu
menteerde folders van de Franse VVV's - de Sécurité schuwt elke overmatige belangstelling voor president Charles
De Gaulle - is een tripje naar Colombey les Deux Eglises de moeite waard als u toevallig in de buurt bent.
En waarom zoudt u niet toevallig
in de buurt zijn? Het Ardennengebied,
dat jaarlijks duizenden Nederlandse
toeristen trekt, beperkt zich niet meer
alléén tot België.
Ook Noord-Frankrijk heeft uit
gestrekte bossen; een land, dat door-
t sneden wordt door visrijke rivieren en
schilderachtige wegen; een land ook,
waar u in gastvrije restaurants kunt
genieten van de heerlijke gerechten der
Franse Ardennen; ham, forel en (ui
teraard) de nodige kaassoorten uit de
streek. Rijdt u wat verder door naar
het zuiden, dan komt u in de verruk-
J kelijke Champagnestreek, die zijn
naam te danken heeft aan de mousse
rende wijn, die bij ieder gerecht kan
worden gedronken en die evengoed als
aperitief kan worden genoten als bij
wijze van „slaapmutsje".
NAAR PARIJS
Be Ardennen en Champagne (in het
uiterste zuiden waarvan u Colombey
vindt) worden jaarlijks door duizenden
Nederlandse toeristen doorkruist als ze
zich naar Parijs spoeden of naar hun
vakantieoorden in Zuid-Frankrijk en
J; Spanje. Slechts weinigen nemen de
moeite om één of meer dagen in de
Franse Ardennen en in Champagne
te blijven. Dagjesmensen, die wél in
fc overvolle autobussen naar België, Lu-
xemburg en West-Duitsland hobbelen,
komen blijkbaar nooit op het idee om
hun blik eens te richten op het mooie
K .Noordfranse land. Toch liggen de
l. -Franse Ardennen en Champagne maar
goed driehonderd kilometer van Bra
bant verwijderd. Geldt ook hier het
„onbekend maakt bemind?"
Charleville met Mézières een soort
tweelingstad vormend in het hart van
de Franse Ardennen is een bezoek
meer dan waard, vooral op markt
dagen als 't zeventiende-eeuwse' Her
togplein met ..zijn typische uniforme ge
vels en zijn foonumentaal stadhuis een
fleurige aanblik biedt. Het nabijgele
gen Mothermé ingesloten door een
meander van de romantische Maas
met zijn schilderachtige omgeving
noodt eveneens tot een bezoek. U
kunt er het standbeeld van de vier
Heemskinderen bewonderen: „kinde
ren*,, die u iets verder ziet gesym
boliseerd in de merkwaardig gevorm
de grillige rotsen. De Belgen mogen
er dan van overtuigd zijn dat 't ros
Beyaard zijn ronde deed door de stad
van Dendermonde; waag 't in Frank
rijk niet om de Karolinger legende dei
4 Heemskinderen te situeren in het land
van de noorderburen. U zou er de his
torische nationale trots der Fransen
mee kwetsen.
SAGEN
Het land der Franse Ardennen is door
drenkt met sagen en legenden. Iedere
rots heeft een eigen historie. In de
Ardennen ligt ook Sedan; wellicht de
meest geteisterde stad van Frankrijk.
Drie achtereenvolgende oorlogen heb
ben Sedan tot een naargeestige en
trieste plaats gemaakt. De sombere
sfeer kunt u het best proeven in het
uit de vijftiende eeuw daterende kas
teel; een burcht van oerkracht, waarin
de spreekwoordelijke charme van de
Fransen blijkbaar nooit toegang heeft
gehad.
MONUMENTEN
De Ardennen bieden de toerist alles
wat hij maar zoekt vooral rust
Ook de landstreek Champagne mag
niet verwaarloosd worden. De grootste
stad Reims bezit tal van histo
rische monumenten. De Notre Dame
gebouwd in de dertiende eeuw is
een van de allerfraaiste gotische ka
thedralen in geheel Europa. Hij be
zit ongetwijfeld de rijkste historie van
alle Franse godshuizen. Hier immers
werden in het verleden de Franse
koningen gekroond. Reims is ook het
centrum van de Franse champagnecul
tuur; een cultuur waarin de Romeinen
in de eerste eeuwen van het christen
dom al een geduchte concurrentie za
gen voor de Italiaanse wijnbouw.
Vergeet u vooral niet om in Reims
of in een van de plaatsen in de om
geving een bezoek te brengen aan
een wijnhuis. Het is beslist een er
varing om getuige te zijn van het lan
ge en ingewikkelde proces van de
champagnebereiding; om te dwalen
door de vaak kilometers lange kelders,
waar de champagne jarenlang met al
le mogelijke zorgen wordt omgeven
en om tot slot met uw gastheer-rond
leider te genieten van het heerlijke
produkt dat in royale mate wordt ge
serveerd.
De provincie van Frankrijk die vroe
ger Aunis, Angoulois en Saintonge om
vatte en die vandaag de dag overeen
komt met Charente en Charente-Mari-
time, verdient meer bekendheid. A11-
goulême, dat meestal als pleisterplaats
fungeert op de weg Parys - Bordeaux,
ligt op een heuvel en beheerst het ge
hele Char entedal. Vanaf zijn muren
kan men een van de mooiste panora
ma's bewonderen die in Frankrijk te
vinden zijn.
De grootste trots van Angoulême is
de kathedraal Saint Pierre, die een van
de meest opvallende voorbeelden van
Romaanse bouwkunst vormt. Vanaf
Angoulême loopt de weg bij gedeelten
langs de oever van de Charente, zon
der evenwel alle kronkelingen van de
rivier te volgen. Bij Chateaunneur
steekt hij de rivier over en volgt dan
de rechteroever tot aan Jarnac.
Van Jarnac tot Cognac, één grote vlakte,
één grote wijngaard, de wijngaard van
de Grande Champagne, welks gedistil
leerde wijnen de fijnste cognac geven.
Er bestaat een aardrijkskundige ver
deling van de wijngaarden van Cha
rente. Aan de kust „gewone wijnstok
ken", meer landinwaarts de „goede wijn
stokken" die in de dubbele ring om
Cognac liggen. Het is een stijgen
de lijn wat fijnheid en zuiverheid be
treft, tot aan de befaamde soorten van
Borderie, van de „Petite" en de
„Crande Champagne", die de trots
van Charente uitmaken.
Daarna komt men in Cognac. Een
zeer charmant, mooi gebouwde stad
Naast smalle, oude straatjes brede
avenues om grote parken. Het vroege
re kasteel der Valois, waar Frans 1
het levenslicht zag, wordt tegenwoor
dig gebruikt als grote opslagplaats
van een belangrijke distilleerderij.
Na Cognac bijna 20 kilometer lane
de rechter Charente-oever, het land
schap van Saintonge: vredig, harmo
nieus en lieflijk.
Hierna bereikt men de voorsteden van
Saintes; een vrolijke, levendige stad
met een rijk verleden. Saintes was
een grote stad in de Gallisch - Romein
se tijd en heeft belangrijke sporen uit
die tijd bewaard, o.a. het enorme
elipsvormige amfitheater in het oosten
van de stad, dat een doorsnee van 12f>
meter heeft.
Van Saintes tot Rochefort is het
landschap veel minder charmant; al
Leen wat bosjes onderbreken de een
tonigheid. Men gaat hier over van de
streek der „goede wijnstokken" naar
die der „gewone wijnstokken". De ge
distilleerde wijnen uit deze streek bren
gen een genuanceerde cognac voort
met een min of meer uitgesproken
eigen smaak.
In Tonnay - Charente gaat de weg
over de rivier en een prachtige han
gende brug van 240 meter lengte naar
Rochefort - sur - Mer.
Men nadert de zeekust en de aan
komst in La Rochelle is verrassend,
met de St.-Nicolaastoren en de Ket
tingtoren als „schildwachten" aan de
haven. Door de poort van de „Grosse
Horloge" komt men de oude stad bin
nen, met straten met arcaden.
Op het kalme water dobberen de
witte jachten en de vissersboten. Een
schitterend slot van een gevarieerde
cies r keide Charenteprovln-
Btf Pierrefitte-sur-Sauldre, in de So
logne is vorig jaar juni een kampeer-
centrum geopend. De Sologne, 500.000
ha groot, was vroeger een doodarme
provincie van het departement Loir-et-
Cher. Er zat hoofdzakelijk veel klein
wild. Er kwamen jagers uit parijs per
auto of trein. Over de rails is de af.
stand Parijs -Orléans een uur en dan
nog eens een half uur naar Pierre-
Fitte. Het einige, dat op de droge
zandgronden groeide, hoofdzakelijk
graan, was niet veel bijzonders. Maar
plotseling bleek, dat asperges het op
die zandgronden uitstekend deden.
De boeren gingen over van graan op
asperges en wensten alle konijnen naar
de andere wereld. Of het natuurlijk of
kunstmatig was wie zal het zeggen?
maar ineens brak de gevreesde
konijnenziekte uit. De knaagdieren
stierven als ratten, de jachttijd moest
wórden ingekrompen de jagers bleven
weg en de kleine cafeetjes en restau
rantjes, die het van de jagers moesten
hebben, klaagden steen en been- De
boeren kraaiden victorie en dankten,
de hemel voor ieder konijnkadaver, dat
zij op hun velden vonden- Industrie is
er niet veel in de Sologne. Een paar
kleine metaalfabriekjes in de buurt van
Blois, en verder veel hout. Maar dat
zet geen zoden aan de dijk. Het is ze
ker geen industrie, die groot genoeg is
om dö landarbeiders op te vangen en
aan werk te helpen. Want in de So
logne is het al net als overal in Frank
rijk: de dorpen lopen leeg, de jeugd
trekt eruit en alleen de oudjes blijven
achter. Om de jongeren te houden, is de
Sologne gaan denken aan het toeris
me, waarvoor de streek ideaal is. Er
is een snelweg Parijs - Orléans jam
mer, dat het een driebaans is en
over een jaar komt er nog een veel
snellere verbinding, met een trein op
luchtkussens, die 200 kilometer per
uur haalt. Bovendien ligt Pderrefitte
vlak bij alle grote kastelen van de
Loire.
Het nieuwe kampeerterrein is 22 ha
groot, waarvan 7 ha meren voor water
sport en vissers. Men zegt dat in die
wateren karpers zwemmen met baar
den, maar dat kan visserslatijn zijn.
Pierrefitte-sur-Sauldre, het „hoofd
kwartier" van kampeerders In de
Sologne, ligt vlakbij alle grote en be
faamde kastelen van de Loire. Zoals
dit imposante bouwwerk (met natuur
lijk uitgebreide tuinen) in Chenonceau.
Wie naar Pierrefitte komt, is hartelijk
welkom: 1,90 frank per dag en per
persoon, onverschillig of men met een
tent of met een caravan komt. De
kantine is bijzonder groot, uitgerust
met bars, restaurants en een gevuld
levensmiddelenmagazijn. Het terrein is
zo ruim, dat de ene tent niet pal naast
de andere staat. Er is ruimte genoeg
Er is een sfcrijkkamer voor de vrouwen
lijk!samtaire uitrusting is voortreffel
Men weet het dus: de Sologne, een
hall miljoen hectare groot, met uitge-
strekte bossen zonder rokende schoon-
stenen, zonder gesnor van auto's zon
der gedaver van treinen, vijvers vol
vis, op tafel overdadig veel groente
fruit en sneeuwwitte kaas van de CbS
wicht^pre2Sn Sologne lig,t op u
De automobilisten, altyd op zoek naar nieuwe wegen,
zullen plezier beleven van de route Jacques Coeur, een
toeristisch circuit dat begint op de Nationale Weg num
mer 7, in la Bussière en naar Gien, Bonrges en de kas
telen van Cher voert. Het is de gelukkige aanvulling
van de weg langs de Loire, die Gien verbindt, enerzijds
met Briare-le-Canal, anderzijds met Sully, St. Benoit
en Germiny.
Aan het begin al biedt de weg Jacques Coeur de
bezoeker een verrassing: „het kasteel der Vissers", in
La Bussière dat de tegenhanger is van het Jachtmuseum
in Gien. Het kasteel van La Bussière is de enige plaats
waar men verzamelingen heeft aangelegd van alles wat
betrekking heeft op de „visserij in zoet water", vanaf
het begin tot nu toe. Het zou dagen in beslag nemen
om alle schatten uit Europa en het Verre Oosten uit en
te na te bewonderen.
Gien is de stad van het aardewerk en
het gracieuze kasteel het eerste van
de kastelen aan de Lone waar de
jachtliefhebbers onschatbare herinnerin
gen zullen vinden, waaronder een en
semble, uniek in de wereld, van hon
derd doeken van de schilder Despor-
tes. Na Gien volgt Aubigny, een stad
die gesticht werd in het Gallo-Romein-
se tijdperk. Karei VII en Jeanne d'Arc
hadden hier hun huis en het kasteel der
Stuarts herinnert aan de tijd, waarin de
'„ongelukkige koning van Frankrijk"
bijstand moest vragen aan de Schotten
om te strijden tegen de Engelsen.
Na Aubigny en La Verrerie kondigt
Bourges zich aan met zijn hoge torens
en zijn somptueuze kathedralen. Bour
ges, voornaamste wijkplaats van het
koninkrijk Frankrijk, bewaart prachti
ge overblijfselen uit dit grote verleden,
onder andere het Hótel Jacques Coeur
één van de zeldzame meesterwerken van
burgerlijke architectuur uit de middel
eeuwen die bewaard zijn gebleven. Er
zijn weinig steden waar men zo goed
kan flaneren. Iedere kronkelige straat
bereidt de bezoeker een verrassing: een
groep huizen, met driehoekige gevels,
die zich voorover schijnen te buigen om
u voorbij te zien gaan, of een prachtig
aangelegde tuin, of het binnenplein van
een oud herenhuis. Het Hóte, Lallemand,
in zijn jeugd één der parels van de re
naissance, verdient een lang bezoek. Er
hangt om deze plaats nog menig myste
rie, dat de archeologen nog niet tot
klaarheid hebben weten te brengen.
De Jacques Coeurweg loopt daarna
slingerend door Meillant, Noirlac, Saint-
Hoog. boven Reims, de hoofdstad
van Champagne, rijzen de prachtige
torens van de Notre Dame, een van
de voornaamste bouwwerken van de
gotiek.
Am and, Culan, Ainay-le-Vieil. Als een
goede gids, verdeelt hij geleidelijk wat
er te zien is (diepe ravijnen, waarin het
levende water zingt, rotsachtige pijlers
waarop machtige burchten rusten; soms
wordt het hoge bosgordijn geopend en
verschijnt zoals bijvoorbeeld in La
Verrerie in het gezichtsveld 'n kas
teel aan de kant van het stille water
van een vijver. De middeleeuwse ro
buustheid wordt opgefleurd door een
glimlach 'yan de renaissance.
Land waar men hi gastvrye restau
rants kan genieten van de gerechten
die de Franse Ardennen bieden.
