-lllllB"""W
het land van de witte olifanten
m
(vriendelijk
onafhankelijk
vrolijk
nationalistisch
welvarend
corrupt
Zes persoons
robot taxi's
VACATURE
STAAT MET VOLSTREKT EIGEN KARAKTER;
>uwers)
IA"
Oligarchie
Voorsprong
Groot goed
Comfort
Terreur
Grotten Lascaux
opnieuw gesloten
V.S. geven veel geld
uit aan honden
DAGBLAD DE STEM
1
naar
CHAP
TOEKOMST
■idsverzekering van de
prz. Mij „W.B.K. van
kering
en dus uitkering gj'J
et indexcijfer van
de
ineens bij overlijdeni of
liteit t.g.v. een ongeval.
verk in België tege"
iONTEURS
aanmelding: te Breda:
vanaf 8 uur in cat®
•tbosstraat 119- Breda.
stallatie en reparatie-
1//
01600 - 41616
uwonderneming
Monnik met bedelzak. Elke jon
geman leert vroomheid en nederig
heid op deze manier als hü volwas-
jen wordt. Zelfs koning Bhumlbol is
zo bedelend door de straten getrok
ken.
(Van onze correspondent Luke Wysen)
Zuid-Oost-Azië kent honger, ziekte, ellende en wanbestuur als geen
ander gebied ter wereld. Indonesië vecht voor zijn leven na een perio
de van afgrijselijk wanbestuur. Noord-Vietnam gaat gebukt onder een
regering die zelfvernietiging riskeert. Communistisch China kraakt
aan alle kanten door een verwoede binnenlandse machtsstrijd. India
heeft honger en ziekten. Burma staat aan de rand van een bankroet,
Tibet is bezet door Chinese communisten. Laos is reeds half overmees
terd door de Pathet Lao. Cambodja is de machteloze gastheer van de
Viet-Cong. Zuid-Vietnam wordt gehav.end door oorlog.
In het midden van deze ellende ligt Thailand, in Europa ook bekend als
Siam, het legendarische land van de witte olifanten. Omgeven door Burma.
Laos, Cambodja en Malaysia, slechts 150 km van Communistisch China ver
wijderd, zelfs dichter bij het oorlogsgeweld in Vietnam, zou men van dit land
verwachten, dat het er even slecht aan toe is als de buurlanden. Niets is
minder waar.
De reiziger die Thailand voor het
eerst bezoekt, valt van de ene ver
rassing in de andere. De inwoners,van
Thailand (letterlijk: land van de vrije
mensen) zijn goed gevoed, welgekleed,
ontwikkeld en opgewekt. Merkwaardi
ger nog voor Azië: ze zijn trots op hun
land en cultuur en tevreden met de
regering en hun lot- Thailand is na
Japan het welvarendste land van het
Verre Oosten. Bangkok, de grootste
stad op het Aziatische vasteland, is
niet een centrum van honger en ziek
te en onrust, maar van vrolijkheid,
voorspoed en vertier.
Alle jongere Thai kunnen lezen en
schrijven. De tneest primitieve stre
ken inbegrepen, is slechts ongeveer 30
procent van de bevolking analfabeet.
De Thai Baht (ongeveer 18 Neder
landse centen waard) behoort tot
Aziës hardste valuta. De nationale
economie is gezond en groeit gesta
dig. De voornamere Thai behoren tot
de best ontwikkelde en meest verfijn
de mensen in de Oriënt en de gene
raals, hoge bestuursambtenaren en mi
nisters zijn een elitegroep die zijn
weerga in ontwikkeling, wereldkennis
en kunde vindt in slechts weinig lan
den ter wereld.
1941. Toch wist de Thai er het beste
van te maken- Vier uren lang verde
digde de Thai zich tegen de aanvaller,
waardoor hij de eer aan zichzelf hield
bij de capitulatie. Onmiddellijk werd
hij daarna een bondgenoot van Japan
en verklaarde hij prompt de oorlog aan
de V.S. Toen de rollen enigszins an
ders lagen in 1945 koos de Thai blik
semsnel de zijde van de Amerikaan
tegen de voormalige bondgenoot. Niet
alleen kwam de Thai zonder kleer
scheuren uit de oorlog daarvoor, maar
hij was zelfs een overwinnaar.
M<aar niettegenstaande dit alles zou
Thailand niet zijn wat het is zonder
de nationale saamhorigheid van de
Thai, die overigens bar weinig inte
resse toont in politiek- Deze saamho
righeid is grotendeels te danken aan
de koning. Koning Bhumibol is waar
lijk een monarch die zijn geld waard
is. Hij is niet alleen een nationaal
symbool, maar houdt de natie daad
werkelijk te zamen.
Waaraan heeft deze natie van dertig
miljoen mensen de enorme voorsprong
op de buurlanden te danken? Is het
een gevolg van het feit, dat Thailand
j g?zien ^eeff zeven eeuwen lang
uit de handen van de koloniale mach
ten te blijven?
Is er een les voor oud-imperialis
ten m de beschouwing dat de twee wel
varendste landen van Azië, Japan en
inaïland, door de eeuwen heen hun
weg hebben kunnen volgen? Of
is dit eveneens een gevolg van een an
dere uitzonderlijke eigenschap?
De Thai heeft een eigenschap die
men gemakkelijk ontdekt. De Thai's
zijn een volk dat meer dan vrijwel
,em,g aader land ter wereld wordt ge-
ir r Puur, rasecht, onverdund re
alistisch eigenbelang.
Tahi gaat noch gebukt onder een
minderwaardigheidscomplex (integen-
So ,noch ouder een gevoel van broe
derschap voor andere Aziaten en de
aiKeer voor Amerika en Europa die
2!!a5uee vaak gepaard gaat. Ofschoon
F® "ai zijn uiterste best doet om zo
minnelijk mogelijk te zijn en het ie-
naar de te maken, gaat dit
Sïï? u0ver dat dit ziJn doel in ge-
aar brengt .De Thai is vrolijk van
aara en geniet van wat het leven te
heeft op energieke wijze, maar
22T1t?u,rend volgt hij de weg van het
g' is een oprechte kapi
talist en realist.
5i?et enthousiasme waarmee de Thai
aan, Amerikaanse zijde hebben
gescnaard in het conflict in Vietnam zou
va«g[°40t?e twijfelaar van het succes
1 Amerikaanse ingrijpen moeten
overtuigen. Nooit zullen de Thai zich
Politieke of ideologische redenen
-viJ, 5 verliezende zijde scharen.
ar..de manier waarop de Tha! de
Niet alleen vanwege dit is hij een
interessante persoonlijkheid. Hij is
niet wat men een typische Thai zou
kunnen noemen. Hij is de enige ko
ning ter wereld die in de V.S. gebo
ren is, waar zijn vader in 1927 aan
de Harvard Universiteit studeerde- De
koning groeide op in Zwitserland,
waar hij technische wetenschappen en
rechtskunde studeerde. Hij vervolgde
zijn studie daar, zelfs nadat hij in 1946
zijn broer na diens dood, waarschijn
lijk moord, als koning opvolgde. In
1950 huwde hij de beeldschone Sirikit,
die als een van 's werelds bevalligste
en bestgeklede vrouwen vaak beter be
kend is dan haar echtgenoot- De ko
ning werkt hard voor zijn land.
De feitelijke heersers in Thailand vor
men een oligarchie maar zij beseffen
terdege dat de koning het fundament
van de nationale eendracht is en zij
houden rekening met zijn wensen.
Voortdurend is Bhumibol op pad,
meestal vergezeld door Sirikit, orri
door zijn aanwezigheid bij plechtighe
den en door bezoeken aan de meest
afgelegen oorden de Thai ervan te door
dringen dat zij de zonen zijn van
een land met een rijk verleden, goede
toekomst en groot prestige.
Ofschoon de koning niet tegen de
heersende oligarchie optreedt, oefent
hij grote invloed op haar uit- Voor
zichzelf schijnt hij niet veel te wen
sen terwijl een Thai monarch ge
woonlijk een honderd of meer vrou
wen heeft, heeft Bhumibol slechts zijn
Sirikit. In een land waar personen
in hoge regeringsfuncties zich traditie
getrouw buitensporig mogen verrijken,
leidt hij een tamelijk eenvoudig be
staan- Hij heeft zijn hobby's (hij is
bijvoorbeeld een internationaal jazz-
Bij de kroningsplechtigheden droe
gen koning Bhumibol en zijn echt
genote, koningin Sirikit de traditio
nele kostuums die het Thaise proto
col voorschrijft.
trompettist en -componist) en palei
zen. maar leeft als een kluizenaar ver
geleken bij zijn generaals, die zich ge
woonlijk jaarlijks met een tiental vrou
wen en ettelijke miljoenen dollars ver
rijken.
Tenzij de toestand in Communistisch
China drastisch verandert, zullen de
koning en zijn regering en de natie als
een geheel spoedig zwaar op de proef
gesteld worden. Reeds zijn communis
tische guerrilla's hard aan het werk
om de Thai van zijn voorsprong op de
communistische naties te verlossen".
Zij zijn voornamelijk actief in het on
vruchtbare noordoosten waar de inwo
ners nauwer verant zijn aan de Lao
dan de Thai en nooit ten volle hebben
deelgenomen aan de welvaart of de
saamhorigheid van de rest van Thai
land.
loze uitbuiting door Thailand. Het feit
is echter dat zolang Thailand niet In
handen van de communisten is, zij in
hun opmars gestuit zijn, want niet al
leen is Thailand geografisch de kern
van Zuid Oost-Azië, maar het is te
vens voor de slachtoffers van de op
mars een schrijnend voorbeeld van
hoe het anders kan zijn. De V.S. zien
dit terdege in en schijnen het daarom
alleen ai niet erg te vinden dat de
Thai hun zakken spekken aan de Ame
rikaanse krachtsinspanning in dit deel
van de wereld-
Terwijl de Amerikanen doorgaan
met het bouwen van vliegvelden, ha
vens en wegen (hierin officieel aan
strakke banden gehouden door de
Thai-regering) die nu voornamelijk
van belang zijn voor de strijd in Viet
nam, gaan de Thai energiek voort
met het genieten van hun herstel: met
het genieten van hun sanouk, de drijf
veer in hun leven. Sanouk is wat goed
en plezierig is voor de Thai.
palen. Zijn echtgenoten zijn nog steeds
uitermate belangrijk voor de heer des
huizes, maar er zijn nu tijden dat hij
liever de cowboys op zijn Philips te
levisietoestel ziet. Hij zet zich dan
voor zijn elektrische ventilator, made
in Japan, en als hij erg welvarend is
laat hij zich een Coca Cola brengen
uit zijn Amerikaanse ijskast je.
In Bangkok verrijzen tientallen supei -
moderne flatgebouwen tussen de hon
derden tempels en de oudere hotels en
kantoorgebouwen. De flats zijn voor
zien van alle gemakken, maar niet
iedereen kan natuurlijk maandelijks
tussen de vijf- en vijftienhonderd gul
den in huur opbrengen- En overal
glimlachen de Thai.
Zelfs de jongelui die hun verplichte
periode van nederigheid als een mon
nik ondergaan en bij dag en dauw in
hun opvallende oranje gewaden in
de straten hun eten bij elkaar bedelen,
zijn zo opgewekt als hun waardig
heid toestaat. Niet alleen zijn de be
delzakken in een oogwenk gevuld,
maar zij weten, dat zij spoedig weer
deel zullen nemen aan het goede
leventje.
Bangkok is een prachtig voorbeeld
van wat er in tropisch Azië bereikt kan
worden. De verkeersopstoppingen zijn
er zo enorm, dat de Thai er even hard
over kan klagen als zijn collega in
New York of Parijs. Taxichauffeurs
weigeren vaak om tijdens de spitsuren
een rit te maken die door het stads
centrum voert. De goede hotels kun
nen gerekend worden tot de beste ter
wereld. (De prijzen zijn navenant.
Een eenpersoons kamer in het mooie
Erawan hotel komt op f 55,-).
In de prachtige tempels kunnen de
monniken zich wijden aan de opvoe
ding van de jeugd en meditatie zon
der zich zorgen te hoeven maken over
hun kostje, maar de kermisachtige
lichtreclames werpen hun goedkope
kleuren tot in alle hoeken van de hei
lige tempels. De winkel tegenover
verkoopt San Miquel bier, of Akai opna
me-apparaten, of misschien is het
een bar met een naam als San Fran
cisco of Hollywood, of een paleis van
een massagehuis waar men de mas
seuses achter glas (dat van hun kant
een spiegel is) uitzoekt. De restau
rants wedijveren met de beste van Pa
rijs en San Francisco. Televisietoestel
len en Volkswagens worden verkocht
alsof zij voor halve prijs gaan.
horizon te zien, is een land van voor
spoed en tevredenheid een heel groot
goed.
Het kan de Thai niet schelen of
men zijn houding goed of verkeerd
vindt. Hij weet wat hij wil en hij
weet hoe dat te bereiken- Maar hij
hoopt, dat de talrijke blanke toeris
ten, Amerikaanse militairen en wereld
reizigers, die er neerstrijken, zich a-
museren m zijn land. Er is veel te
zien in Bangkok. De drijvende mark
ten, de tempels, de bokswedstrijden
waarbij meer geschopt wordt dan ge
stompt, de paleizen, de klassieke dan
sen, de welvoorziene winkels. Men
heeft de keus-
Of men antieke steden, dure nacht
clubs, traditionele dansen, reuzenboed-
dhabeelden, vrouwelijk gezelschap, oli
fanten, stranden, of prachtig brons-
werk op het programma heeft gezet,
de Thai zal behulpzaam zijn of u uw
gang laten gaan. Uw sanouk is belang
rijk want het is goed voor u en goed
voor uw gastheer. En dat laatste is
het belangrijkste.
Amerikaanse zijde gekozen hebben,
18 typisch Thai's.
's in direct gevaar van
Wj te worden van haar zeveu-
•f>ï j )ar'ge onafhankelijkheid door
va« 01 R°°d China gesteunde tak
Ta. uvat. elders Viet Cong of Pathet
j Tllai beseft heel goed,
df, ,ien <r.ommurusUsch succes het eln-
van zijn goede leven zou betekenen
aanvaardt dus Amerikaanse steun.
^aar doet het op een wijze alsof hij
7ii v, een gunst bewijst, waarvoor
niu„ i gerust mogen betalen. Niet
licrVinL at hij de V.S voor zijn vet-
vïüfi- zorsen on betalen, maar do-
juns^belonen. "U ZiChZe" V°°r d'e
Eer aan zichzelf
tj.ÏÏÏ/Ryd heeft cle Thai deze mog«
I.,, e,d gohad. Met de Japanners viel,
ijvoorbeeld weinig te beginnen in
Tussen de rijstvelden in het binnen
land staan de teakhouten huizen op
Toegegeven, net is een materialis
tische wereld, het Bangkok van van
daag- Maar men ziet er geen uitge
teerde bedelaars en hongerige kinde
ren. Het onderwijs is goed en binnen
het bereik van iedereen. Men kan er
goed eten en toeven- Men kan het
materialisme en realisme van Thai
land verfoeien, maar voor degenen
die na vele jaren van zwerven door
de oost aanvaard hebben hun hoop en
verwachting voor en niet achter de
Groteske beelden bewaken de toegangen tot de tempels en tempelterreinen.
Jarenlang zijn in China opgeleide com
munisten daar aan het werk geweest
om een algemene opstand voor te be
reiden. maar de laatste weken zijn zij
overgegaan op een terreuractie, zoals
die van de Viet Cong in Zuid-Vietnam.
waarbij systematisch de bevolking
overmeesterd wordt door hun aan de
regering trouwe dorpshoofden, onder
wijzers. ambtenaren en leiders te ver
moorden. Een onbetrouwbaar element
ln 'deze streek zijn verder de 50 000
Vietnamese vluchtelingen, die zich
hier hebben neergezet tijdens de Fran
se oorlog in Indo-China. Zij hebben zich
niet gemengd met de Thai en staan
politiek waarschijnlijk aan de zijde van
de Viet Cong.
Een ander gebied waar de communis
ten onrust veroorzaken is het zuiden
bij de grens met Malaysia, waarheen
guerrilla's uit Malaysia na de neder
laag van de communisten aldaar
zijn uitgeweken. Zij staan ln contact
met de benden in het noordoosten.
De kans op een communistisch succes
wordt als uiterst klein beoordeeld.
De Thai zijn zeer zeker niet pro-wes
ters. maar zij zijn wel honderd procent
pro-Thai en dat houdt in dat zij uiter
mate afwijzend staan tegenover een
communistische levenswijze. De drie
voornaamste elementen in de strijd te
gen het communisme zijn de regering
de boeddhistische ..staatskerk" en dé
Amerikaanse hulpprogramma's. Nog
bevechten zy de communisten voor
namelijk door sociaal - economische
programma s voor het platteland
™aal: de regering heeft het leger in
gezet en bloedige botsingen nemen met
de dag m aantal toe.
De Amerikaanse deelname ln Thai
land bestaat voornamelijk uit hulppio-
gramma's. Militairen zijn op de eerste
ntï! T a,ar voor de oorlog tegen
Noord-Vietnam. Vrijwel alle bombar
dementen in Noord-Vietnam worden
bijvoorbeeld uitgevoerd dooi- in Thai
land gestationeerde vliegtuigen De
Thai verdienen goed aan deze oorlog
hulpeveneens aan de Amerikaanse
Sommige waarnemers geloven, dat
Amerika de dupe is van een geweten-
LONDEN (AP) In de Londense
verkiezingscampagne is vandaag kri
tiek geleverd op het plan dat de mi
nister van verkeer Barbara Castle be
kendgemaakt heeft om de invoering
van „automatische taxitreinen" te be
studeren.
Een woordvoerder voor het ministe
rie zei later dat binnenkort opdracht
gegevan zal worden aan een Britse
firma om gedurende een jaar de uit
voerbaarheid van het plan te onder
zoeken. „Wij denken aan taxi's, die
over rails vier of zes mensen kunnen
vervoeren en die evenals de bussen hal
ten zouden hebben. Een reiziger zou
via een automaat een geponst kaartje
kunnen kopen, dat gestopt in het ge
heugen van de taxi hem elektronisch
naar zijn bestemming zou brengen".
De lijnen zouden zowel onder- als bo
vengronds worden aangelegd.
Desmond Plummer, de leider van
de conservatieve oppositie in de ge
meenteraad van Groot-Londen, wees er
op dat dit een stap terug zou zijn om
dat ongeveer 20 jaar geleden de laat
ste trams en later ook de trolleybussen
werden afgeschaft omdat dit verkeer
niet soepel genoeg is. Hij zei dat het
idee alleen afkomstig kon zijn van een
minister die niets van verkeersproble
men begrijpt.
SYDNEY (AP) Op het kantoor
van Qantas Airlines bij het vlieg
veld van Sydney staat een groot
bord: „Levensposities in het straal-
tijdperb... Gezocht: een kantoor
schoonmaakster."
PERIGUEUx (Reuter) De toeris
ten zullen nog eens twee jaar moe
ten wachten wanneer zij de prehisto
rische muurschilderingen in de grotten
van Lascaux willen zien, omdat deze
opnieuw door schimmel blijken te zijn
aangetast.
Vorige maand waren de grotten
geopend na drie jaar gesloten te zijn
geweest. In die tijd zijn de geleer
den er in geslaagd de „groene me
laatsheid" te onderdrukken door de
lucht te zuiveren. De eerste bezoekers
hebben vorige maand blijkbaar een
nieuwe besmetting overgebracht.
CLEVELAND (Mississippi) Sena
tor Robe- F. Kennedy heeft op een
rondreis door de arme delen van het
platteland van Mississippi verklaard
dat in de Verenigde Staten jaarlijks 3
miljard dollar voor de verzorging van
honden wordt uitgegeven, maar „dat
wij meer voor de kinderen zouden be
horen te doen".
Op het platteland van Mississippi ra
ken steeds meer negers zonder werk
doordat het katoenplukken gemechani-
THAILAND
Deze gravure uit de 17e eeuw stelt de koning van Siman voor, gezeten op een heilige witte olifaht.