r DELEN TOEKOMST MET jLUCHTVAARTOPLEIDING VOOR ELKE SCHOLIER ONZE PUZZEL OP 64 VELDEN Radar-loos ém m x m m meressant \initiatief vliegtuig industrie v Victoria .lwaarde 5WWÊ "V H &\b Él fj 1 I nr 11 i jü Pj pp T fH pp B 1 iü f •ar m. Iff Ruimtecellenvoor studenten 'IR t>or N.V. iel goed STOK N.V. DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 4 MAART 1967 17 1 Achterstand NOODZAAK VLIEGLES Helemaal Spaans in sap en vruchtvlees EXAMEN W. J. MUHRING: Wilson fel op tegenwerkende Labour-leden m V m m m m W Schaakraadsel MP H i ijn m 1 1 11 S ch gereedschap vraagt ikkeling en voorlichting e van de manager voor erk. nale karakter der werk- Ike kennis der moderne type-diploma en steno ijk voor een goede ver baan. m gaarne tegemoetgezien Personeelszaken Tel. 01600-24511 :n worden aan e n.v. Victoria Lage Bakstraat ■erland hetwelk zich beweegt ing als van particuliere be- kantoor te Breda voor jaar) met middelbare school- training in de praktijk zal verantwoordelijkje en afwis- gen met een zeer interessant eschreven brief te solliciteren HGEL 25 - BREDA stricht, Nijmegen, Vlissingen, N A C en V.V Afinanciering »n inruil mos# en Tourist '64-'65- 1965'SAAB 96 2° 1966 SUNBEAM Alpme sPor.g65 1965' Cabriolet 2 TRIUMPH'S Spitfire met winterkap .055 >-'66 TRIUMPH Vitesse 13 7 VAUXHALLS Viva en 1967 Victor de Luxe 65-66 KARMANN Glua 1600 1967 Coupé 5000 km 2 KARMANN's Ghia w66 1967 1300 T-ievTG 1700 VOLKSWAGENS 1200. 1967 1300, 1500 en Vanem 1500 en 1600 DAFFODILS ^^5-1966 Tevens voorradig sortering diverse wagens. .00 uur (zaterdag; 9.30 - 18.00 uur) (zondag; 12.00 - 17.00 uur) DE BILT 030-62154/60409 Rijksweg Utrecht-De Bilt MOLENSCHOT 01601*224^421 Rijksweg Breda-Gllze-Rijen -<fim AMSTERDAM 020-720840 rffttfén Havenstraat 12 bij Haarlemmer SON binnenkort geopend fl/jsvt, <1- 4 -VU.;,; I: K i'V S, ..1; - •- i' 1 ss»^r 4 leeds meer waarschuwende stem men verheffen zich tegen de I breder wordende „technologische I klooi" tussen de Verenigde Staten |tn west-Europa. In Engeland maakt «n zich ernstig zorgen over de zo- maarnde „braindrain", de emigra- i van geleerden die in Amerika meer ontplooiingsmogelijkheden vin- i dan in het moederland dat er |- wat Europa betreft nog het b voorstaat. Tot voor kort waren liet nog voornamelijk de ondeme- Iars in Europa die niet zonder vrees |ii technologische achterstand v>an signaleerden. In Nederland lieden dat bijvoorbeeld Philips en I Fokker, tegelijk pleitend voor een ruimtevaartprogramma. I Thans mengen zich ook de stemmen I tan staatslieden in het koor: de Brit- s eerste minister Wilson, de Fran- I se minister van wetenschap Alain I Peyrefitt, de Italiaanse minister van I buitenlandse zaken Fanfani en I EEG's vice-president Marjolin heb- I tal stuk voor stuk blijk gegeven van grote bezorgdheid. De technologische achtersband van ■Europa op Amerika is volgens som- Ialgen nog niet zo groot, maar het Istaat onomstotelijk vast dat de ach- Itatand groeiende is. En technolo- Isische achterstand betekent afhan kelijkheid van Amerika. 1 Alleen al de ,,afval-produkten" van pet Amerikaans ruimtevaartpro- nma leveren volgens recente schattingen aan patenten al bijna negentig percent van de onderzoek- I «ten terug! Het is voorts geen ge- 1 dat Amerika voortdurend al- I®1 beperkende voorwaarden ver- I luidt aan de verlening van licentle- Wsnten; die rechten heeft de Euro- I Be Industrie in groeiende mate [sodlg. !i Enkele eenvoudige cijfers tonen 1dat Europa, zoals Marjolin I-Wschuwt, „zich langzaam maar I W de positie van een onderont- I «Md land aan het manoevreren J I j,® de EEG-landen is maar de E 2 ,an het aantal mensen dat dit I »h i 4meri'ca doet, werkzaam in I ii ,ogisctl onderzoek. De Ameri- I "Jet besteden er per jaar 3 percent 13 "bh. nationale inkomen, de drie I Eur0Pese landen, Enge- |?:'.™nkrijk en Duitsland respec- 1 7r» vu .2' 1,5 en 1,5 percent aan. I i£ ns van cijfers betrekking I wende op het hoger technische leveren soortgelijke ver- -i op. noodzaakt Europa ertoe I hninteimljn, naast de groeiende I n de ontwikkelingsgebieden I»e eigen technologische ontwik- s met energie en veel geld ter lilth»t,^emen- De 1110,1 staat wat betreft op vijf voor twaalf. lÜj iets heeft de wereld in deze eeuw zozeer van aanschijn doen ver- anderen dan de luchtvaart. De luchtvaart maakte de wereld klein en elk deel ervan bereikbaar in uren. De luchtvaart schiep nieuwe maat schappelijke gewoonten, veranderde economische opvattingen en ver schafte het zakenleven nieuwe en ongedachte kansen. De luchtvaart ontsloot de wereld. De hedendaagse tiener staat in een tijd waarin de luchtvaartrevolutie nog maar halverwege is. Hij wordt geconfronteerd met een geheel nieuwe wereld waarin de rol die de luchtvaart speelt nog groter en nog ingrijpender zal worden. Dit maakt het nodig dat tieners vertrouwd worden gemaakt niet alleen met vliegtuigtechniek maar met alle aspecten van het luchtvaarttijdperk". Dit zegt Frank G. Mitchell,, directeur van de afdeling Luchtvaart Oplei dingen van de Amerikaanse vliegtuigfabriek Cessna Aircraft Corporation. stond artikel werpt licht op I sect v! S en' maar onthullend as- Ibe nimmer aflatende en op I '.(it iZO™? Plaatshebbende actdvi- lniriJu Amerikaanse Industrieën C ,V00r,de toekomst te verze- I van voldoende „hersenen". f-essna is verreweg de grootste producent van lichte vliegtuigen ter wereld. De onderneming heeft on langs luchtvaartcursussen laten ont wikkelen voor alle typen scholen tot en met het middelbare onderwijs en tracht de onderwijswereld lang niet zonder succes hiervoor thans te interesseren door middel van „di rect mail1' en intensieve advertentie campagnes in de onderwijs-vakbla- den. De cursussen zijn zo samengesteld dat ze gemakkelijk ingepast kunnen worden in de lesroosters. De leerstof gaat tot hetzelfde niveau als die van de andere op de betrokken school typen onderwezen vakken. In Amerika wordt met grote be langstelling dit experiment van Cess na gevolgd. Het is voor de eerste maal dat de industrie op een der gelijke schaal in het onderwijs „pe netreert". Belangrijk is natuur lijk ook de mate waarin dergelijke cursussen in de toekomst de lucht vaartindustrie zal verzekeren van een toevloed van vliegtuigteehmci op al le niveaus, piloten, vliegtuigeige naars etc. In Amerika is het niet nodig dat een industrie die met een diergelijk initiatief komt, zich ver schuilt achter allerlei miooie woor den. Heel openlijk wordt door Cessna gesteld dat het in de eerste plaats te doen is om het luehtvaart-minded maken van de jonge Amerikanen om daardoor de groei van deze industrie die tot de belangrijkste werkgele genheid biedende takken van Ameri ka behoort, in de toekomst te ver zekeren „Veel opvoeders" alidus Mitchell, ,,heibben al lang de noodzaak van leervakken in de luchtvaart ingezien. Op veel scholen wordt daar ook wel wat aan gedaan, maar het heeft te veel een experimenteel karakter en er zit te weinig lijn in omdat het al of niet geven van luchtvaairtinstruc- tie -helemaal afhankelijk is van de aanwezigheid van speciaal in de luchtvaart geïnteresseerde onderwij zers. Het Cessna-onderwijsprogram- ma is overigens niet gratis. Voor de lagere scholen is een cursus-pakket ontwikkeld dat zodanig is samen gesteld dat het niet noodzakelijk is dat de onderwijzer zelf veel van luchtvaart afweet. Het pakket dat ruim tien gulden kost is voorzien van allerlei studiemateriaal, inclusief een vliegtuigmodel met beweegbare onder delen. Voorts bevat het pakket vijf boekjes, respectievelijk over carriè remogelijkheden in de luchtvaart, het vliegtuig, de vliegtuigproduktie, de taken van het vliegtuig in de he dendaagse wereld, en de geschiedenis van de luchtvaart. Er is een folder bij die op eenvoudige wijze de prin cipes van de luahtnavigatie en het kaartlezen leert; een woordenboekje met woorden uit het luchtvaart jar gon, tekeningen en foto's, een spel dat de kinderen kompaslezen leert en een lijst van luchtvaartliteratuur voor alle leeftijden. K - De jeugd en het vliegtuig de len de toekomst. Vooral in Ame rika wordt dat nu al duidelijk. Vijftien procent van Amerika's gebre vette er den is nog geen 25 jaar. Meer dan 37 procent van het totale aantal Amerikanen dat vlieglessen neemt is jonger dan 25 jaar. Alleen al de teen ager tellen gezamenlijk twaalf procent van de leerling-vliegers in Amerika, ondanks het feit dat ze geen vliegtuig alleen mogen be sturen voor ze zestien jaar zijn. Een recente enquete onder maar liefst 400.000 Amerikaanse teen agers wees uit dat bij de meisjes het beroep van stewardess het hoogst genoteerd staat. Bü de jongens haalde het totaal van ge wenste luchtvaartcarrières ge- makkelijk de bovenste plaats op de Ijjst. Het studieprogramma voor de mid delbare scholen schenkt speciaal aandacht aan allerlei invloeden die de luchtvaart zal hebben op het da gelijkse leven van de mensen van morgen. Van een Amerikaanse aan pak getuigt het feit dat de cursus voorziet in een vliegopleiding van één onderwijzer per deelnemende middelbare school en in les-rond vluchten voor alle studenten. De cur sus, zoals zij door Cessna met be hulp van onderwijsdeskundigen ont worpen is, vraagt negentig lesuren, gemakkelijk verdeelbaar over één schooljaar. De eerste zestig uren heb ben betrekking op navigatie, meteoro logie, luchtvaartwetgeving, radiover bindingen, de principes van het vlie gen, vliegtuigontwikkeling en het ge bruik van vlieginstrumeniten. Na deze zestig uren ztfn de studen ten rijp voor het afleggen van het schriftelijk examen voor privé-vlie- gers, zoals dat afgenomen wordt door de Federal Aviation Administration, het Amerikaanse equivalent van on ze Rijks Luchtvaart Dienst. De overblijvende dertig uren wor den gevuld niet geschiedenis van de luchtvaart en de invloed van de luchtvaart op het wereldgebeuren en de dingen van de dag. FRANK G. MITCHELL luchtvaart verandert de wereld ma op de markt te komen heeft Cessna gedurende een jaar proefon- derwijs laten geven op scholen in Kansas, Californië en Oklahoma. Voorts ontvingen vijfduizend mensen uit onderwijs- en luchtvaartwereld een lespakket om er hun oordeel over te geven. Tot slot nog eenmaal Mitchell aan het woord: „Relatief gezien zuilen er maar weinig van de huidige tie ners straks hypersome vliegtuigen of ruimteschepen ontwerpen, bou wen en besturen; relatief weinigen zullen straks de wetenschappelijke en technologische mogelijkheden gaan onderzoeken die n.u a| aan de hori zon liggen. Maar alle tieners van vandaag zullen de invloed van de vooruitgang ondergaan. En ze zullen er allemaal voor moeten zorgen voor bereid te zijn op een normaal, men selijk, gelukkig en produktief leven m de technische wereld die opdoemt en waarin de luchtvaart de hoofdrol zal spelen". WIM KOCK (ADVERTENTIE) Vraag SPAANSE SINAASAPPELEN Alleen die komen plukvers (direkt uit het dichtst bijgelegen sinaasappellandnaar hier. Boordevol zon en sap... en met 30% meer vitamine C. Tegen winterkwaaltjes 1 Tenslotte is er ook nog een oplei dingsprogramma voor Junior Colle ges (min of meer vergelijkbaar met ons VHMO) dat eveneens opleidt voor het schriftelijk FAA-examen voor privévliegers en bijzonder veel aandacht schenkt aan de betekenis vain de luchtvaart voor de welvaart, het zakenleven en de economie. De len van deze cursus zijn ontleend aam reeds bestaande opleidingen in de V.S. die op deze manier, ingepast in de Cessna-cursus, een grotere ver spreiding krijgen. Alvorens met het opleidingsprogram- De inhoud van het Cessna- studiepakket voor lagere scholen. 'lte°rllD\N <AFP) Be BrI,se I» h.fB snelllc'dsmaniakken tem We5ver'ieer de voet dwars «Ha,t de verko°P *an een li vn!kar,elektronlsch apparaatje ihslen waaI™ee de radar- 'l«>i,i„Van tle Pe'iOe binnen af. fc»m™an drie tot twaa11, kilometei 8 t ?rden «esisnaleerd. ruDlcnt> kosten 160 gul- "larb,. •"•WonkeWk v„or de il 1,-2 pen' "aar werd In door Eetj>acht en gekocht "dmMIIstcn die wilden het'" df de snelheid r.fWe8Verkeer controleerde. 'Üke ""Seveer 2000 van derge- aPParaten verkocht. HORIZONTAAL 1. papiermaat; 4. stad in Duitsland; 8. opgegeven werk; 11. oproerling; 12. plaats in Utrecht; 13. gekneed meel; 14. korter; 16. plaats in Engeland; 17. land in Europa (afk.); 19. eerste boek van Mozes (afk.); 20. vuur (Mal); 22. meis jesnaam; 24. vogel; 26. oprecht; 29. an dere naam voor Turken; 32. ontken ning; 33. gevest; 34. ongaarne; 35. meis jesnaam; 36. kippenloop; 37. vette vloeistof; 40. hebben sommige scheden; 41. nauwe opening; 43. stopverf (ZN); 45. vertelling; 47. vreemde munt; 49. bijwoord; 51. munt in Siam; 52. heks; 54. voorzetsel; 57. rivier in Italië; 58. korter; 60. salaris; 61. telwoord; 62. verheffing van de ziel tot God; 63. wat gesproken wordt; 64. Nederl. schilder; 65. klinknageltje. VERTICAAL 1. boodschapper; 2. palmboom; 3. ergens kamperen; 4. telwoord; 5. klap; 6. lust hof; 7. gevangenis; 8. schedelboor; 9. tegen; 10. graafschap in Engeland; 15. boom; 18. aanw. voornaamww; 20. lichaamsdeel; 21. flauw; 23. dorp in Gelderl.; 24. plaats in Z.H.; 25. slaapt men op; 26. kabouter; 27. witte suiker; 28. fabelachtig monster; 29. bergketen op de grens van Europa en Azië; 30. Europeanen; 31. keurige; 38. tussen- zetsel; 39. hoogste gerechtshof in Dren te, opgeheven in 1791 (gesch.); 41. or denen; 42. gem. in Gelderl.; 44. onbep. voornaamw.; 46. kleèfmiddel; 48. de geboden som; 50. deel; 51. meisjesnaam; 52. zijde; 53. ongevulde; 55. top in de Glarner Alpen; 56. kluwentje; 58. land tong; 59. kippenloop. OPLOSSING VORIGE PUZZEL Horizontaal1. dame; 5. alom; 8. bol; 9. reëel; 12. fee; 14. pon; 15. memmele; 17. tel; 19. R.K.; 20. ton; 21. alp; 23. mi; 24. pos; 25. Erp; 27. sas; 29. teer; 31. motie; 33. sage; 35. gr; 36. Po; 37. eb; 39. fr.; 40. saffie; 41. raffia; 42. a.i.; 43. Ld; 44. dl; 45. i.e.; 46. alda; 48. etage; 52. pets; 54. Erp; 56. are; 57. dar; 58. ze; 60. Ger; 62. Man; 63. mi; 64. ons; 66. kolonel; 69. hom; 70. gil; 72. dolen; 73. dek; 74. kade; 75. Sieg. Verticaal1. Don; 2. al; 3. eren; 4. Gemert; 5. alla; 6. of; 7. met; 8. bok; 10. em; 11. ee; 13. Eem; 14. pret; 15. mos; 16. els; 18. lire; 20. tbr; 22. pas; 24. perfide; 25. e.o.; 26. pi; 28. saffier; 30. egaal; 31. moede; 32. Eerde; 34. griet; 36. pil; 38. bal; 46. alzo; 47. arg; 49. Ta; 50. Arnold; 51. ge; 52. Pan; 53. slim; 55. pek; 57. dal: 59. eng; 61. rode; 62. mens; 63. mok; 65. sik; 67. L.O.; 68. ne; 69. heg; 71. la; 73. de. De voormalige jeugdkampioen van Geet heeft in het hoogoventoernooi voor de nodige sensatie gezorgd door met zjjn privéopeningen 1. b2-b3 en 1. Pbl-c3 enkele overtuigende overwinningen te scoren tegen vermaarde tegenstanders van het internationale grootmeestergil- de. Zijn fraaiste prestatie was zonder meer het onderstaande duel, waarin de Tsjechoslo waakse grootmeester Kavalek op grandioze wijze een nederlaag te in casseren kreeg- In deze partij maakte de Nederlander uitsluitend gebruik van een strategisch onjuiste manoeuvre van zijn tegenstander door in het centrum en op de koningsvleugel een prachtige actie te ondernemen, die met een mach tige slotcombinatie bekroond werd- Zon der twijfel is dit duel een van de mooi ste partijen uit dit zo grootse Bever- wijkse schaaktoernooi Wit: D- D- van Geet (Nederland) Zwart: L. Kavalek (Tsjechoslowakye) Gespeeld in het internationale groot- meestertoernooi te Beverwijk 1967- On regelmatige opening. I. b2-b3, e7-e5 2- Lcl-b2, d7-d6 3- d2-d4 Pb8-d7 4. g2-g3, Pg8-f6 5. Lfl-g2, c7-c6 6- e2-e4, Lf8-e7 (Na verwisseling van zetten is een stel ling ontstaan, die veel gemeen heeft met een variant van de Oudindische verdediging) 7. Pgl-e2, 0-0 8. 0-0, Tf8-e8 9- Pbl-d2, Le7-f8 10- Tfl-el, b7-b5 (Deze opmars verzwakt de zwarte pion nen-constellatie. Juist was 10.... Dc7 gevolgd door 11. g6 en 12Lg7- Na de tekstzet krijgt zwart spoedig ernstige strategische moeilijkheden) II. a2-a4, Lc8-b7 12- c2-c4, b5xa4 13- b3xa4, e5xd4 (Anti-positioneel omdat wit nu bewe gingsvrijheid krijgt voor zijn lichte fi guren. Het is wel duidelijk, dat zwart zijn tegenstander onderschat en dat is altijd zeer gevaarlijk) 14- Pe2xd4, c6-c5 15. Pd4-f5, Pd7-e5 16- Ddl-c2, g7-g6 17. f2-f4! Pe5-c6 (Na 17. gf5: 18. fe5: is de zwarte koningsvleugel ernstig verzwakt) 18. Dc2-c3!, Te8-e6 19- e4-e5! (Deze opmars is zowel tactisch als stra tegisch de sleutelzet tot de winstvoe ring) LONDEN (AFP/RTR) Premier Harold Wilson van Engeland heeft ruim 60 Labour-lagerhuisleden te ver staan gegeven dat z(j hun zetel kunnen verliezen als zft de regering niet steu nen bij de parlementaire behandeling van belangrijke onderwerpen. Afgelopen dinsdag behaalde de rege ring bij de behandeling van het de fensiewetboek in het Lagerhuis een meerderheid van slechts 39 stemmen, omdat 65 Labour-afgevaardigden klaarblijkelijk van beide vleugels der partij zich van stemming hadden onthouden. Volgens verslaggevers zou Wilson hun op een vergadering van de Labour- fractie toegevoegd hebben: „Iedere hond mag eenmaal bijten. Bijt hij meer dan eens, dan is hij vals en wordt zijn mandaat niet vernieuwd". Hiermee herinnerde hij aan het recht dat de partij heeft om tegenwerkende Lager huisleden af te zetten of niet te steunen in nieuwe verkiezingen. 19- d6xe5 20. f4xe5, Pf6-e8 (Met 20. gf5 21 ef5:, Dd4+ had zwart beter kunnen standhouden) 21. Pf5-d6! (Wederom zeer sterk gespeeld- De tekstzet dwingt zwart tot opening van de diagonaal al-h8) 21. Pe8xd6 22. e5xd6, Te6xel+ 23. Talxel, Pc6-d4 (Pareert het dreigende mat ten koste van een stukoffer. De tactische tegen- kansen, die zwart hiervoor krijgt blij ken echter onvoldoende te zijn) 24. Lg2xb7. Ta8-b8 25. Lb7-d5, Lf8-97 (Ziet er aardig uit omdat zowel «laan op 62 als Pe2+ dreigt) 26. Dc3-e3! (Op 26. Tb2: volgt nu 27. De8+, De8: 28. Te8:+, Lf8 29. d7 en zwart kan opgeven) 26- Dd8xd6 27. Pd2-e4 (Wit wil in de aanval winnen. Afdoen de was ook 27. Df2 met aanval op f7 gevolgd door 28- Lc3) 27. Dd6-d8 28. De3-f4, Tb8xb2 29. Df4xf7+', Kg8-h8 30. Pe4-g5i, Tb2-e2 31. Tel-bl, Te2-e7 (Op 31. Te8 beslist 32. Dg6+!, TgB: 33- Pf7 stikmat) 32. Tbl-b7! (Geweldig gespeeld) V, 32. Te7-el+ (Wat anders? Op 32. Tb7: 33- Db7: dreigt vernietigend 34. Pf7+) 33. Kgl-g2, Tel-e2+ 34. Kg2-fl, Fd4-f5 35. Kflxe2 (Ook 35- Dg7:+ was afdoende geweest) 85. h7-h6 36. Df7xg7+ en zwart gaf zich gewonnen. Op 36Pg7: volgt immers 37. Pf7+ en wit wint zijn dame met groot materieel voordeel te rug. Het onderstaande probleem Is daar om zo aantrekkelijk, omdat wit on danks de geraffineerde vijandelijke ver dedigingsmogelijkheden toch zijn doel om de zwarte koning in twee zetten mat te geven kan bereiken- Een bijzon der fijn schaakraadsel «39 Wit geeft mat in twee zetten Oplossing Wit wint als volgt: 1. Pe7-f5 (Dreigt 2. Pg3 mat). Na een willekeurige zet met de zwarte -loper beslist 2. Tb7-b4 mat. Op 1. Ld4-b6 volgt 2. Tb7-e7 mat. Interessant is nog 1. Pe5-d7 2- Tb7-b6 mat en 1- Pe5-c6 2- Pf5-d6 mat (Gugel). KONSTANZ Niet voor honingzoe- kende insecten is dit op een bijenkorf lijkende bouwsel bedoeld, maar voor studenten van de Hogeschool voor Vormgeving in Ulm in West-Duitsland. De leider van het Instituut voor Geïn dustrialiseerd Bouwen, architect Her- bert Ohl en zijn medewerker Bernd Meurer ontwierpen dit „Wohnheim". Het bouwwerk, dat in ringcellen-bouw. wijze ontstaan en aan ongeveer 100 stu denten in naar het zuiden gelegen één persoonskamers plaats bieden zal, krijgt een overeenkomstig het bodemniveau ter plaatste afgeschuinde zigzagvorm. Ieder vertrek heeft een klein terras of een overdekt balkon. Door het gebruik van geprefabriceerde bouwelementen, die de architect vele vormingsmogelijkheden bieden, zullen de kosten voor het drie verdiepingen tellende en 123 meter lan ge tehuis niet meer dan anderhalf mil joen gulden bedragen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1967 | | pagina 15