OP 64
ONZE PUZZEL
ÏDIGER
je gaan wijden aan een
program voor bet leven
personenautos
HOUDEN
VAN -
VELDEN
W. J. MUHRING:
appij n.v.
I Onbehagen
Niets absoluut
I die de ari!?n Zi-in er niet
I "ksnnen'het
Inbreng
Conclusies
Orider ogen
Geen utopie
geopend van 10-17 uur en 19-22 uur
zondag 10-17uur loegangf3.-
ammm
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 18 FEBRUARI 1967
40 jaar importeur
warming en warm-
van de Zweedse
iemand met bij
l.-B'. opleiding en
voortgezette tech.
p C.V.-gebied.
een vast salaris met
>t opname In het
oor het bedrijf be-
sld.
•eks 30 - 45 jaar.
ertegenwoordiger i»
gewacht bij
Waalhaven Z.Z. 48,
ektriseh gereedschap
liensttreding
chting, is een plaats
;evarieerd interessant
standig verricht moet
verkzaamheden wordt
prijs gesteld,
ma en steno modern»
deze taak.
t gezien door
sn, Konijnenberg fl"
vraagt voor
spoedig*
-werkperiode zal wol\
n onze vestiging®11
iploma boekhouden of
ird en geschrift W°rdt
I
k
ter
tie.
plom
assistentie b'i
,a boekhouden of
sje van 16 tot
:curaat kan werk®
:end te raken met
>edrijf.
door
eda
Skil (Nedw'1-. i
tel. 01600-2451'
Uit de tekorten, die zowel
ouderen als jongeren
vanuit de eigen, werke
lijke, ervaring - bevroeden, zoals
die in het vorige artikel aan de
dag traden, mogen wij een gok
wagen over de vorm van hun
gesprekken. Zij zullen die zelf
imoeten zoeken. Dat is dan mis
schien het eerste dat zij moeten
doen. Allereerst dus, haast als
sen fundament, zal er gezocht
moeten worden naar iets, dat we
duiden met: een gevoeligheid voor
openheid. Hiermee wordt bedoeld,
.dat de toekomstige mens slechts
[leven kan met de steeds aanwe-
zige houding van: wie weet? mis
schien tochis dat wel zo
Hoezeer ook overtuigd van de
juistheid van zijn opvattingen-
waarnaar hij dan ook consequent
tót, blijft hij de mogelijkheid
open houden, dat zijn overtuiging
wellicht niet op zó zekere bodem
staat en dat het heel wel moge
lijk is, dat een andermans opvat
ting beter zal blijken.
Het betekent ook, dat ieder, ook al
h hij zeker, dat een bepaalde ieef-
I 'Ilse voor hem slechts de enig juiste
I zijn, dat zo iemand erin kan ko-
1 dat ditzelfde gedrag voor een
I ®Jer onaanvaardbaar is.
Hat betekent niet meer of minder
IJande erkenning, dat ieder mens in
Middelpunt slaat van zijn eigen
en daarin ZIJN eigen ver-
gevoelens en belevingen
óp grond hiervan kan elke
dus ook „ik", nauwe-
vermoeden, wat die mens ten
Mo komt, wat hij nodig heeft, om
II 'e kunnen ontplooien tot een
I Me man of goede vrouw. Hoogstens
I u" Sr"te "'ncn '-ou,'-cn wij kunnen
'•Seven, maar wat er precies moet
I ti!eUtCn Wa' nu i|list voor die ene
I r' ^aed 's- dat zal ons veelal ont-
- zu"tn ons dus wel wachten,
jander onze opvattingen op te
in/6"' zu"en hol ook nooit
een ander vinden, als hij
I tav e'10 *e'ukkig voelt met onze
IJ" Cn me' onze raadgevingen,
«t onze verwachtingen.
hoeve!]1'bijvoorbeeld t» bedenken,
lif huweliit™ e,i geleden wordt in
|len sexuék u de mart zijn ei-
lyrouw vermanht I ook b'i zijft
1111 de sexuelo I omdat de vrouw
■fenoot niets uJltm?en van Haa, echt-
I le»s die z i '""gvmdt van de gevoe-
I«m. koestert.
In een tweede artikel over de sexualiteit betoogt dr.
A. M. J. Halewijn dat de relaties waar het om gaat
slechts gebaat zijn met de grootst mogelijke openheid.
elke poging tot een onderling over
leg.
Slagen wij erin een gevoeligheid
voor openheid te wekken, dan kan die
zelfde openheid ook een houding wor
den.
Met name in de sexuele relatie is die
houding gunstig. De rexuele relatie is
immers bij uitstek gebaat met open
heid! Zij berust nota bene op het ver
schil der sexen, in ieder geval op het
verschil tussen jou en mij.
Maar wie is die andere, die van
mij verschilt? 'hoe beleeft die de re
latie? Wat verwacht die ervan? Waar
om doen zij nu anders dan ik zou
doen? Waarom begrijp hij niet dat
ik het vervelend vind? Vragen, die
steeds gesteld dienen te worden, ook
al ben je reeds dertig jaar getrouwd.
De ander is vaak onbegrijpelijk en
als ik niet met open oog die andere
mens, die geslachtelijk zo geheel an
ders is dan ik, tegemoet treed, dan is
die partner een onbekende. Het is ver
schrikkelijk, dat zo onnoemelijk veel
mensen die nooit in de gaten krijgen:
hoe eenzamer de partner is, die je
,,-door en door kent".
De sexuele relatie verdraagt geen
vooroordeel.
De sexuele relatie ls alléén waar te
maken, als ieder de ander een kans
geeft zichzelf te zijn.
Hierover zal zeker gesproken moeten
worden tussen jongeren en ouderen.
In dat gesprek kan overigens een
gevoeligheid voor openheid al groeien,
als er iedere inbreng mogelijk blijft
en iedereen open staat voor elke me
ning en elke vraag.
Mogelijk heeft de jonge mens, met
zijn onbevreesdheid voor' het nieuwe,
hier iets te bieden?
niet* te -a—, vaiJ iiddi etiH'
I ^ns die van de gevoe
ld tot vpfu^t i' hetgeen over en
I Uit boeken nvo zen en vo°rschr iften
Jaak verheffpn sexuahteit tot nood-
I Jai* him echtpiitV zeer tot onbehagen
fe natuurlijk Deze wordt
IH- onnatuurliitwi igd van koeJ"
&l§heden. Ikheid en meer onzin-
•norm vee) werk te ver-
aanvaaidenVa"z,elJsPrekend de an-
Ai^nof L ?n harle reriu
i,te lauw"|?dHs te dan ik ben"
I tas, 8evoelens 7 Jï?ens «ekwetst in
Xe Wa' de anrW te luisteren
I laj»?6] Weten vvf ai'e? bedoelde.
I horei e!üi' Of van ang" wa' dl?
1 tödft ksnh» Is: Hoe vaak
ft® -weten al ®??or en d°°r".
ft® '-'weten VenM a?or door".
|hart,®wü" Virecies waar va
re|atie. de dood voor
'n daarmee doden zij
Iedere mening, Iedere vraag, „of
het wel zo is", elke opvatting
Stellig. Alles is mogelijk, elke opvat
ting heeft zin, niets ls absoluut, vaste
meningen moeten op de helling
Betekent dit norm-loosheid?
Ja en nee.
Het betekent wel dat we dus de dwang
van de algemene normen wat afzwak
ken, op z'n minst aan een onderzoek
willen onderwerpen en dat we zullen
pogen te leven volgens opvattingen,
die onze werkelijkheid ons ingeeft. Die
werkelijkheid kan óók een dagma zijn!
Een dogma waarin we geloven! Eén
daarvan is stellig het dogma, dat we
goed voor elkaar moeten zijn.
Maar norm-loosheid wil ook zeggen,
dat hetgeen voor mij geldt, daarom
nog niet voor Jou ook geldigheid
heeft. En zelfs moeten we zeggen, dat
wat nu voor mij geldt, mogelijk la
ter niet meer zo'n kracht hoeft te heb
ben. Geldt niet voor een kleuter, dat
het geen lucifers mag hebben? Waar
om zou het niet voor de tienei kunnen
gelden, dat nij bepaalde dingen nog
niet mag, die hij later moet doen? En
mag een klein iochie de hele dag spe
len? Toch zal hij later veel moeten
werken. Een zoen, vandaag terecht
gegeven aan mijn partner, kan morgen
onjuist zijn. De ontkleding aan het
strand is midden op het Vreeburg on
aanvaardbaar
Het is overigens duidelijk op welk
een moeilijk terrein wij ons hier be
geven en hoe huiverig we de Jonge, ra
dicale mens met ons mee laten wan
delen.
Moeilijk, niet omdat we het oude
loslaten, maar omdat het leven zich
zó ingewikkeld aan ons voordoet, dat
we dikwijls niet zullen zien, wat wel en
wat niet juist ls.
De ervaring van de ouderen kan hel
pen die genuanceerdheid te zien.
Maar wat is dan nog zekerheid?
Dat, waarin ik geloof! Meer niet!
Ook dit is openheid: te kunnen le
ven zonder absolute zekerheid.
In onze gesprekken zullen wij elk
ander moeten helpen, door onze
eerlijke vragen, de onzekerheden te
aanvaarden, zonder daardoor losgesla
gen te geraken.
De jonge mens vraagt zekerheden.
.bewijzen", terwijl hij de oude nor
men opzij schuift. De oudere mens
ls bang het houvast te verliezen en
verklaart zijn zekerheden voor ieder en
altijd geldig.
Beiden hebben elkaar nodig om te
kunnen leven. Zij zullen samen moe
ten zoeken naar zekerheden, waarin
zij kunnen geloven.
Het zal waarschijnlijk blijken, dat
veel oude normen een kans maken te
rug te keren. Het zal evenzeer blijken,
dat we samen slechts een eerlijke
poging kunnen doen, om juiste beslis
singen te kunnen nemen. Het zal ook
blijken, dat wij, ondanks onze oprecht
heid, onherstelbaar de plank zullen
misslaan.
In de diaioog met elkaar zullen oud
en jong leren, dat waarheden betwij
feld kunnen worden, zonder dat dit
etekent, dat zij dus niet waar zijn;
maar dat het wel zinig is, ons telkens
weer af te vragen, of onze waarheid
wel zo'n grote waarheid is.
En toch zal dit géén invloed hebben
op mijn gedrag, zolang ik niet van
het tegendeel van mijn opvatting over
tuigd ben.
De hele vraag naar voor-echtelijke ge
meenschap is onoplosbaar, zolang wij,
jongeren en ouderen ons op een vast
standpunt plaatsen. Pas in een telkens
weer gehouden gesprek, waarin iedere
kant van het probleem onder ogen
wordt gezien, zal het mogelijk zijn, dat
de enkeling voor zichzelf een goed be
grepen standpunt inneemt, zodat hij
ernaar kan leven als vrije mens zich
bindend aan een verantwoord eigen
besluit.
Ofschoon de twaalf- en dertienjarige
nog maar geringe mogelijkheden heeft
tot bewust en juist kiezen van een
eigen standpunt, zal hij toch al deel
moeten nemen aan dit gesprek, om de
openheid en genuanceerdheid te er
varen, om te ontdekken, hoe moei
zaam verantwoorde beslissingen ver
kregen worden.
Het lijkt belangrijk, dat de mogelijk
heid tot persoonlijke ontplooiing en tot
ontplooiing van de partner gewaar
borgd wordt bij de overwegingen rond
om een in te nemen standpunt. Even
zo lijkt het onontkoombaar, dat de
gesprekspartners de vraag onder ogen
zien, of iedére sexuele relatie niet
nauw verbonden is met de wereld er
omheen en de wereld later.
Maar dit alles is zeker nog niet vol
doende doordacht. Bovendien blijft
toch de vraag staan, of de algemene
moraal, maar vooral het leergezag
hier niets te bieden heeft-
itie te krijgen, die feilloos wijst, wat
wel en wat niet zinvol is.
Wat heeft het leergezag hier te bie
den? De kerk, voorzover zij behoed
ster is van de Waarheid?
Zou het niet zó zijn, dat ook het leer
gezag aan de dialoog deelneemt? Zij
is de oudere bij uitstek. Maar met na
me op het gebied der sexualiteit
schouwt zij nog door een beslagen ven
ster, althans dat voor ontzettend veel
hedendaagse mensen als beslagen aan
doet.
Het leergezag Kent overigens óók
te weinig van de werkelijke menselij
ke gevoelens, verlangens, motieven en
ervaringen, die een rol spelen tijdens
de sexuale intimiteiten; nog minder
weet zij, welke positieve bijdrage< de
sexualiteit levert aan de ontplooiing
van de menselijke vrijheid; en óók
niet zo goed, waarom God man én
vrouw schiep. Het verwekken van een
nageslacht geeft hier geen antwoord
op. Het antwoord kan slechts gevon
den worden vanuit het hart, waarin
man en vrouw elkaar doorzien.
Dus vanuit, het hart van Christus
met ons! Wat voor betekenis zou het
anders hebben man-en-vrouw te ver
gelijken, haast te vereenzelvigen met
Christus-en-Zijn-Kerk?
Daarom heeft het leergezag méér te
bieden: de boodschap van het goddelij
ke heil. Het wordt hoog tijd, dat de
Kerk aan Christus een kans geeft zich
aan haar kinderen te vertonen, Chris
tus toch, die de Heer is, die alles ten
goede voert, ook de sexuele verlan
gens en mogelijkheden, Christus die
Zijn gelaat, Gods gelaat toont in de
sexuele vreugden.
Ouderen en Jongeren zuhen steeds
met elkaar overleg moeten plegen. De
kreet, dat er veel te veel over sexuali
teit gepraat wordt, stamt uit kelen, die
niet begrijpen, waar het om gaat, nl.
om het feit. dat de Westeuropese mens
wat zijn sexuele leven betreft nog in
de oudheid verkeert, er letterlijk nog
niet veel goeds mee weet te bereiken
en dat we pas aan het begin staan van
een tijd, waarin wellicht mannen en
vrouwen door hun onderlinge samen
spel het mens-zijn tot volmaaktere
vorm zullen doen uitgroeien. Ook door
hun intieme relaties.
Er kan voorlopig nog niet genoeg
aan gedachtenWisseling gedaan wor
den over het geslachtelijke, maar dan
over het geslachtelijke als zinvol ge
geven 'in het normale menselijke le
ven.
Dankbaar zal gebruik gemaakt kun
nen worden van wat psychologen, so
ciologen en andere wetenschapsbeoefe
naren te vertellen hebben. Juist ook
als wij zoeken naar een antwoord op
de vraag of bepaalde sexuele (maar
ook andere) gedragingen juist zijn,
kan overleg met geleerderen dan wij
van groot nut zijn.
Zij zullen ons ook kunnen tonen,
waar we tevéél willen bewijzen en zij
zullen ons stellig doen vermoeden, dat
er een heleboel zekere zaken zijn, die
niet bewezen kunnen worden.
De toekomstige mens zal veel moeite
moeten doen weer een gevoelige intu-
In concreto: noe zal de dialoog tus
sen jongeren en ouderen eruit zien?
Voorlopig lijkt het erop, dat hei zinnig
is elkander te helpen, om te doorzien,
hoe ingewikkeld de dingen zijn. We
moeten gaan begrijpen hoe weinig een
schematische benadering uithaalt, zo
als wij die maar al te vaak vinden
in de tienerslectuur, weekbladen, tele
visie- en radiouitzendingen.
Overigens geeft de veelvuldigheid
van al die artikelen stellig al een beeld
hoe de dialoog zal zijn: een telkens
weer opnemen van de vragen en op
nieuw belichten van hun vele kanten.
We zouden die publiciteit dan ook
node willen missen.
Voor zover ieder daartoe in staat
is, geleerde zowel als ongeletterde, zul
len wij elkander voorts helpen, om de
eigen gevoelens op hun waarde te on
derzoeken: de sexuele gevoelens, de
gevoelens van liefde, de weerstan
den tegen de andere generatie: zijn
zij eerlijk, zijn zij misschien te eenzij
dig?
De eigen opvattingen zullen aan kri
tiek worden onderworpen en aan de
werkelijkheid getoetst worden.
We moeten elkaar de kans blijven
geven te getuigen vanuit het hart, zo
dat ieder mee kan ervaren, wat die
éne in zijn ervaring heeft begrepen.
Hierbij zullen niet alleen de ouderen
hun ervaringen op tafel plaatsen,
maar ook de Jongeren mogen niet
schromen er de hunne bij te leggen.
In het gesprek tussen 'jongeren' en
ouderen zal gezocht worden naar de
redenen, die bepaalde sexuele eedra-
gingen rechtvaardigen en men zal elk
aar helpen de grenzen te leren ken
nen, waarbuiten het geslachtelijke le
ven zinloos is.
We zullen in de dialoog ontdekken,
hoe begrensd vaak onze mogelijkhe
den zijn, om de waarheid te ontdekken
en we moeten het elkaar gemakkelij
ker maken, om zich te lichten naar
de opvattingen van diegenen, die wij
op eigen verantwoording kiezen als
onze raadgevers, zolang ons eigen we
ten nog te kort, schiet.
Maar daarnaast zal diepgaand inge-
gegaan moeten worden op de „wereld
van de ander" en met name moet er
er begrip gezocht worden voor
de waarde en onwaarde, die het man
nelijke gedrag heeft voor de vrouw en
die het vrouwelijk doen laten heeft
voor de man.
Problemen als voorbehoedmiddelen
voor het huwelijk, geslachtgemeen-
schap onder (ook jonge) tieners, vrucht-
afdrijving, wisselend geslachtsverkeer,
erotische relaties van gehuwden met
anderen dan de eigen huwelijkspart
ner moeten stellig onder ogen gezien
worden, willen wij het hoofd kunnen
bieden aan een mogelijke chaos.
Maar wellicht is het in de toekomst
van groter belang, dat wij bij elkaar
te rade gaan. in welk opzicht ieders
sexuele relatie belangrijk is voor de
wereld en wat de betekenis is van
sexuele ervaringen en belevingen voor
het maatschappelijk leven.
Zou het mogelijk zijn dat onze sexu
aliteit waarde heeft voor de persoonlijke
ontplooiing van de individuele mens.
voor de ontplooiing dus van het man
zijn, het vrouw-zijn? Zou het kunnen,
dat dank zij ons sexuele leven de ver
houding tussen huwelijkspartners,
maar ook tussen mannen en vrouwen
in het algemeen tot grotere harmonie
kan komen dan tot dusver vertoond
is? Er valt over te denken of de ge
slachtelijkheid een bijdrage kan leve
ren aan de gezonde groei van de ge
zinnen en of de gezondheid van de
maatschappij er niet mee gebaat zou
zijn, dat de mensen hun sexuele mo
gelijkheden op menselijke en nobele
wijze ontplooien?
M.a.w. de grote vraag die ons bezig
gaat houden is: hoe onze sexualiteit
nog méér kan worden een menselijke
sexualiteit.
„Menselijke sexualiteit, die de men
selijke vrijheid bevordert. Wie zei ook
weer. dat vrijen pas goed is als het je
vrij maakt?
Èr is zoveel dat nog ontdekt moet
worden in deze moderne inwijding-
in-het-mysterie.
Tenslotte zal het zóver moeten kö-
men, dat er een basis geschapen
wordt, of liever dat er een houding
ontstaat, die het mogelijk maakt, dat
de ontwikkeling van de partners in
het huwelijk voort kan gaan,, eventu
eel enige tientallen jaren door. Zodat
daardoor het uitgesloten ls, dat hun
liefde ooit een plafond zal bereiken.
Maar dit zal waar gemaakt moeten
worden, óók aan de hand van hun
sexuele intimiteiten, die dank zij een
regulering van de geslachtsdrift tot een
grote positieve kracht geworden is.
Nee, in zoverre wij kunnen inzien,
dat publicaties over het gebruik van
voorbehoedmiddelen 'óók te maken heb
ben met de menselijke liefde voor elk
aar; in zoverre wij dóórehebben, dat
de vraag naar buitenechtelijke ge
slachtsgemeenschap beantwoordt moet
kunnen worden vanuit de menselijke
liefde; in zoverre wij erkennen kun
nen, dat kwesties als homosexualiteit,
sexuele technieken, oornografie, echt
scheiding en vrije liefde hun eigen bij
drage zullen leveren bij het ontdekken
van wat liefde nu eigenlijk is.
Tegen deze hele achtergrond te dur
ven zeggen, dat liefde iets te maken
heeft met de grondhouding van: ik
wil zó zijn, dat te durven zeggen, be
tekent je te gaan wijden aan een le
venslang programma.
Eigenlijk betekent dit dat we dóór
gaan krijgen, dat „houden van" nau
welijks uit de verf komt, zolang het lou
ter een geweldig verlangen naar de
ander blijft.
Maar ook dat we in de gaten krijgen,
dat de geslachtelijke relatie, die we
verkering, verloving en huwelijk noe
men op de een of andere manier een
instituut is, waarin je leert liefheb
ben. M.a.w. dat liefde echt niet bedre
ven kan worden, maar dat het een
mentaliteit is.
Zo gezien wacht ons nog een zeer
grote taak en er zal wel een boel
water naar zee gevloeid zijn, eer wij
er iets van hebben kunnen realiseren.
Maar als de tekenen niet bedriegen
dan worden in deze tijd de eerste be
wuste schreden gezet. En dat is hoop
vol.
(ADVERTENTIE)
29. plaats in Gelderland; 31. plaats in
Gelderland; 34. elk; 35. stukje grond
waar men de koeien melkt; 36. boom;
37. stok; 39. geit; 45. vrouwelijk be
roep; 47. een weinig scheel; 48. geteerd
garen tot bekleding der kabels
(scheepsterm); 49. dier; 51. voorzetsel;
53. ondergevel: 54. plaats in Drente;
56. witte suiker; 53. plaats in Gelderl.;
59. meisjesnaam; 60. het uitspansel; 62.
radio omroep (afk.); 64. lengtemaat
(afk.); 67. ieder; 68. plaats in Duits
land; 72. afkorting van dona; 74. dat is
(afk. Lat.;.
OPLOSSING PUZZEL VORIGE WEEK
Horizontaal: 1. gekko; 5. pekel; 9. mars;
11. geel; 12. om; 14. tamboer; 16. mi;
17. eis; 19. naast: 20. dar; 21. in; 22.
ho; 23. L.K.; 24. steno; 27. na; 29. do;
30. Po; 31. of; 32. Lt; 33. ga; 35. staar;
38. om; 40. 11: 41. el; 43. ras; 45. Parma;
48. man; 50. os; 51. plateau; 53. nt; 54.
Deen; 55. Eris; 57. kloek; 58. etage.
Verticaal: 1. Groet; 2. km; 3. kat; 4
Oran; 5. Peet; 6. eer; 7. kl; 8. Loire;
10. smart: 11. Gosen; 13. mi; 15. ba;
16. ma; 18. sik: 20. Don; 23. log- 24
s.o.s.; 25. era; 26. oor; 28. alm; 34. als'-
36. traan; 37. armee: 33. olm; 39. dronk-
42. entre; 44. as; 45. plek; 46. Rt; 47'
Aare; 49. An; 51. pee; 52. uit; 54. do;
56. sa.
Op indrukwekkende wyze heeft de
ex-wereldkampioen Vassily Smyslov de
overwinning bevochten in het sterk be
zette internationale schaaktoernooi te
Polanica Zdroj, een bekende badplaats
in Polen. Deze wedstrijd, die ditmaal
voor de vierde keer verspeeld werd,
geldt als een herdenking van de grote
Poolse schaakmeester Akiba Rubin
stein.
Het valt ite betreuren, dat Nederland het
ondanks een uitnodiging op het laatste
moment liet afweten. Voor onze jonge
schakers is het van buitengewoon grote
betekenis, dat zij Internationale erva
ring opdoen en het bestuur van de
KNSB moet hiertoe iedere kans aan
grijpen. Smyslov bevocht zijn succes
hij eindigde met twee punjten voor
sprong op de hem eigen wijze. Zijn
rustige en efficiënte stijl var spelen
met een volledige beheersing van de
strategische en tactische problemen gaf
zijn tegenstanders geen schijn van kans.
Daarenboven verstaat hij als nagenoeg
geen ander de kunst kleine voordelen
in winst om te zetten. Een prachtige il
lustratie vormt zijn onderstaande over-
winaiinig op de Poolse kampioen Sliwa.
Wit: W. B. Sliwa (Polen)
Zwart: W. Smyslov (USSR)
Gespeeld iin het internationale toernooi
te Polaruica Zdroj 1966
Engels
1. c2-c4, e7-e5 2'. Pgl-f3, Pb8-c6 (Moge
lijk is ook 2e4 met gelijk spel)
3. Pbl-c3, Pg8-f6 4. g2-g3, Lf8-b4 5. Lfl-
g2, 0-0 6. 0-0, e5-e4 (Om de witte stelling
onder druk te zetten)
7. Pf3-g5, Lb4xc3 8. b2xc3, Tf8-e8 9. f2-
f3, e4xf3 10. Pg5xf3, d7-d5 11. c4xd5,
Pf6xd5 12. c3-c4, Pd5-b6 13. d2-d3, Lc8-
g4 14. Tal-bl, Dd8-e7 (Er dreigde 15.
c5. Na de tekstzet moet wit maatrege
len nemen om zijn e-pion te bescher
men).
15. e2-e3, Ta8-d8! (Nu dreigt slaan op
c4).
16. Ddl-b3, h7«h6 17. Tbl-b2.
(Op 17. Ld2 volgt 17.... Lf3: 18. Lf3:,
Pe5 19. Le2, Pc4: De bedoeling van de
torenzet is deze naar f2 te dirigeren).
17De7-d7 18. c4-c5, Pb6-d5 19.
d3-d4, b7-b6 20. c5xb6, a7xb6 21. Tb2-e2,
Pc6-a5 22. Db3-c2, Pd5-b4 23. Dc2-bl,
c7-c5 24.h2-h3
(Verleidelijk, doch zoals het vervolg
leert onjuist. Aangewezen was 24. Ld2
met ongeveer gelijke kaïnsen)
24Lg4xh3 25. Pf3-e5
Stelling na 25. Pf3-e5
(Wits positie is volslagen hopeloos en
Smyslov maakt er dan ook snel een
einld aan).
37. Tb8-c8, H-f6 38. Tg2-gl
(Slaan op c5 faalt uiteraard wegens
38Pd 3-f en torenver lies)
38.. c5-c4 39. Kf2-e2, h6-h5 40.
Ke2-f2, g7-g5 41. Tgl-bl, Kh7-g6.
42. Tbl-b6, Kg6-f5 en wit gaf zich ge
wonnen.
SCHAAKRAADSEL
Het lijkt eenvoudig in de onderstaan
de positie met wit de winst af te dwin
gen, maar het tegendeel is waar. Zo
levert 1. d7 niets op wegens 1
Tg8. Ontoereikend is ook 1. Ta7:+ we
gens 1Kg6 2. d7, Th3+ 3. K.g2.
Th8 4. Ta5, Kf6 5. Td5, Td8 6. Kf3, Kf5
en remise is een voldongen feit. Om te
winnen moet writ uit een ander vaatje
tappen, maar dan komt er ook een zeer
mooie combinatie uilt.
Wit aan zet en wint
Oplossing
Wit wint als volgt: 1. Ta3! en nu faalt
1Ta3: op 2. d7 en de promotie
ls raiet meer te verhinderen. Na 1. Tla3!
heeft zwart twee mogelijkheden; a) 1
Tg7 2. Th3+, Kg8 3. Tg3! of b) 1
Tg6 2. d7! (Foutief is 2. Th3 Kg7 3.
Tg3 omdat na 3 Tg3: 4. d7 zwart
door 4Th3-f en 5Th8 de
witte pion kan tegenhouden) 2Td6
3. Ta7:, Kh6 4. Ta6! Ta6: 5. d8 D en wit
wint.
(ADVERTENTIE)
Z5Te8xe5I
(De kracht van dit kwaliteiitsoffer ls
kennelijk door wit onderschat. Smyslov
komlt nu snel in het voordeel)
26. d4xe5, Lh3xg2 27. Te2xg2, Pa5-c4 28.
a2-a3, Pb4-d3 29. Dbl-b3, Pd3xe5 30.
Lcl-b2, Dd7-d3 31. Db3xd3, Td8xd3 32.
Lb2xe5, Pc4xe5 33. Tfl-bl, Td3xa3 34.
TblxbS, Ta3xa3 35. Tb6-b8+ Kg8-h7 36.
Kgl-f2, Te3-a3
HORIZONTAAL
1. stad in Italië; 4. tussenzetsel; 6. zoon
van Jacob; 9. muzieknoot; 10. denk
beeld; 12. gelijke stand; 14. rund; 16.
rivier in Duitsland; 18. stad in West-
Afrika: 20. ontkenning; 22. goedertie
renheid; 24. plaats in Zeeland; 26.
voegwoord; 27. wratmeloen; 30. water
in Friesland; 31. hoenderachtige vogel;
32. uitroep; 33. steen; 35. schel; 36. be
stelling; 38. onderricht; 40. vod; 41.
bergweide; 42. bijwoord; 43. spijstafel;
44. achterdeel van de hals; 46. krui
pend eenjarig kruid; 48. waterdoorla-
tend; 50. stuk hout; 52. bijb. figuur; 53.
duw; 55. emeritus (afk.); 57. punt van
eer; 60. uitroep; 61. rangtelwoord; 63.
datgene wat men aanwendt om tot een
doel te geraken; 65. kasteel: 66. gist-
middel; 69. honingbij; 70. scheik. ele
ment (afk.); 71. nobel; 73. rivier in
Duitsland, zijtak Rijn; 75. voegwoord'
76. vrouw van Abraham; 77. zoen; 78.
insekteneter.
VERTICAAL
1. oorzaak; 2. wonder; 3; bekende af
korting; 4. meisjesnaam; 5. graafwerk-
tuig; 6. slede; 7. groen in de wapen
kunde; 8. stok; 9. voorschrift; 11. lust
hof; 13. het schip der Argonauten; 15.
gem. in Friesland; 17. voegwoord; 19.
tapijt; 21. water in Friesland; 23. zoon
van Jacob; 25. latwerk; 28. kwelling;
Voornaam en vorstelijk van allure
zijn deze prachtige wortelnoten
commodes. Door het samengaan
van boeiende struktuur en mees
terlijk vakmanschap een rijk bezit
in elk stijlvol interieur.
vanaf 950.-
4659/x2
