1
idi
v. Gent
16tm26februari
DAF „44" streeft
„Daffodil" voorbij
MOOI WAGENTJE
MOOIER MAKEN
1
personenauto
RAI BEWIJST:
Veiligheid en comfort
bepalen uiterlijk auto
RUIME KEUZE UIT
SPORTIEVE WAGENS
Japans vakmanschap
FIAT HOUDT 850
EN 850 COUPE AAN:
2 CV anders dan andere
M3ER
E T
Vering
Particulier
Vorm
Ingrijpend
Accessoires in overvloed
personenauto
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 15 FEBRUARI 1967
15
Primeur
Gegevens
Variomatic
I
H
'ƒ7455,-
7995,-
gtand nr 3 en 19
i26febraari
TEL. 774
TEL. 744-404
T-H
n
geleverd krijgen met
ilke wegverandering
e meest doelmatige
nog meer rijcomfoit
pmotor - 54 PK - vierversnellings-
,50 meter - topsnelheid 132 km u
BIERVLIET
10
TEL. OU3S-361
ACHTENZEVENTIG verschillende automerken zullen vanaf donderdag 16 februari tot en
met zondag 26 februari in het nieuwe RAI-gebouw te Amsterdam bijeen zijn om den
volke te tonen wat er zoal na de laatste RAI de Gouden in 1965 is veranderd. Tien
duizenden Nederlanders zullen zich de komende dagen komen overtuigen van de vooruit
gang in deze tak van industrie, die het de laatste tijd in de gehele wereld nogal moeilijk
heeft gehad. Van al die perikelen zal de buitenstaander op de komende RAI maar weinig
merken, want het aantal geëxposeerde wagens is er niet minder om, de klank en kleur
rond de honderden automobielen is er niet geringer door geworden, terwijl zelfs het aantal
nieuwe typen groter is dan ooit tevoren. De autowereld is nog springlevend en gelukkig
voorde fabrikanten treedt de Nederlander deze bedrijfssector weer met grotere vrijheid
en meer geld tegemoet. Het gevolg is zelfs dat tijdens de eerste dagen van 1967 meer
automobielen zijn verkocht dan vorig jaar en dat is een tendens die zelfs de grootste
optimisten niet hadden verwacht.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
llllll:
AUTO'S KIJKEN IN AMSTERDAM
De Pontiae divisie van General Mo
tors heeft de Nederlandse autotentoon
stelling de Europese primeur gegund
van de nieuwe Pontiae „Firebird";
€en wagen die op de R.A.I. wordt
gepresenteerd in een hardtop-coupé en
een cabriolet versie. De vormgeving
van de Firebird wordt gekenmerkt door
een lange motorkap en een korte ach
tersteven. De Firebird modellen zul
len in ons land leverbaar zijn met een
6 cilinder 3,7 liter motor met een bo
venliggende nokkenas. Deze krachtbron
levert 218 pk- Dit nieuwe modei zal
in april dit jaar afgeleverd kunnen
worden.
Op de stand van General Motors
staan in totaal 32 automobielen, die
een volledige indruk geven van het
leveringsprogramma in Nederland van
's werelds grootste automobielprodu
cent. Naast de auto's toont G.M. ook
een doorsnede van de onlangs geïn
troduceerde Chevrolet Camaro en nog
«en maquette van het Opel-proefter-
rein in Dudehofen, .Twee Nederlandse
primeurs bij Fiat verdienen ook de
aandacht. Het zijn de Fiat 124 fami
liale en de Fiat 124 Spider. De 124
familiale is een stationcar-uitvoering
van de „Auto van het Jaar"- Een
brede deur geeft toegang tot de laad
vloer die door het neerklappen van de
achterbank aanzienlijk vergroot kan
worden. De prijs is f 7.799,-. De Fiat
124 „Spider" is een gloednieuwe sport
wagen. die medio 1867 leverbaar zal
lijn. De 1438 cc motor ontwikkeld 90
pk en is goed voor een top van 170
km.-u. Onder de fraai gelijnde Pinin-
farina-carrosserie treft men een motor
aan met twee bovenliggende nokken
assen.
Sportieve automobielen zijn er trou
wens genoeg op de R.A.I. Bij Alfa Ro
meo de GT Junior Coupé, bij Austin
de nieuwe Healey Sprite Mark IV, De
Sylvia en Fair Lady bij het Japans»
merk Datsun, de Contessa 1300 Coupé
by Hino, de Honda S 800 bij Honda,
de Lotus-Eur.opa met Renault 16 mo
J&r, de Djet 6 van Matra Sport, de
M,G. Midget Mark III, de Peugeot 204
coupé, de Saab Sonett II, en de 2000
GT van het Japanse mark Toyota,
waarmee James Bond in zijn laatste
!um „You only live twice" te zien
De Pontiae Firebird is op de RAI
wel de belangrijkste primeur.
was, zijn slechts een kleine greep uit
de vele primeurs op sportgebied. De
merken Ferrari, Maserati en ISO heb
ben in dit opzicht nog zeer exclusieve
modellen te bieden.
De nieuwe elegante sportcoupé van
Glas valt eveneens op. Deze wagen met
2.6 liter motor en een vermogen van
168 SAE-pk heeft 4 zitplaatsen en is
zeer luxueus uitgerust en beschikt over
een 8 cilinder V8-motor, een Dion-ach
teras en schijfremmen op alle wielen
Deze automobiel wordt in dG loop van
j 967 ook uitgebracht met een 3 liter
motor. De prijs bedraagt f 25.500,-. Bij
uit Den Haag treft men weer een Daim
ler aan. Het is een 2,5 liter en de wa
gen is gebaseerd op de Jaguar 2.4,
maar heeft door zijn eigen speciale
grille en zijn afwerking, toch een zeer
eigen gezicht gekregen. Nog indrukwek
kender is op deze stand de kort gele
den in Engeland geannonceerde Daim
ler Sovereign op basis van de Jaguar
420.
De Jap ens e Prince Motor Company
voor het eerst op de R.A.I. heeft
onmiddellijk voor een grote blikvangei
gezorgd: een Europese primeur in de
vorm van de PMC A 200 GT; een va
riant op de A 150, welke ook wef be
kend staat als de Skyline de Luxe.
Van deze A 150 is tevens een estate-
versie te zien. BMW toont op de R.A.I
liefst vijf verschillende uitvoeringen
van de BMW 2000 en de Formule II-
raceauto waarmee het wereldrecord op
de 500 meter, df kwart mijl en de 1
km met staande start werd behaald
Bij Chrijsler zijn de twee nieuwe uit
voeringen van de Barracuda 1967 de
trekpleisters, terwijl Citroën heel wat
belangstelling zal trekken met een 2-CV
vol artisticiteiten. waaronder een vé
locipède en een staande klok. De com
plete Duitse, Britse en Amerikaanse
'ijn wordt natuurlijk bij Ford getoond
Bij Mercedes Benz en Saab is de
aandacht volledig geconcentreerd op de
veiligheid. In zaal I en II van het Con
grescentrum vertoont Mercedes dage
lijks van 11.00 tot 17.00 uur een vei-
ligheidsfilm; bij Saab staat een car
rosseriegeraamte dat de naam Safety-
body heeft gekregen, omdat er alle
veiligheidsdetails van het merk' zicht
baar in zijn vemaakt.
Daarom was het ook niet zo
vreemd wat de heer J. L. Lang
als voorzitter van de RAI-afdeling
automobielen ons zei: „De levens
vreugde die een auto biedt, de
betekenis van de auto voor de re
creatie, de vrijheid van verplaat
sen welke wij dank zij de auto
gekregen hebben, wil niemand
zich meer laten ontnemen. En
wie geen auto heeft, streeft er
naar zo spoedig mogelijk een ei
gen wagentje voor de deur te
hebben staan. En daar kan de hui
dige tijd niets aan veranderen".
„Dat de heer De Lang recht heeft om
optimistisch te zijn, hebben de expo
santen tijdens de laatste RAI-caravan-
tentoonstelling ondervonden. De ver
koopcijfers waren namelijk op deze ex
positie uitzonderlijk hoog.
„Sinds 1958 zijn de autoverkopen in
Nederland jaarlijks met 20 a 25 procent
gestegen, tot vorig jaar een kentering
kwam, die in de grond van de zaak op
een tijdelijke stabilisering van de
markt neerkomt. ,,De auto", aldus de
heer De Lang, „betekent niet alleen een
welvaartsuiting; de auto heeft nog een
duidelijke economische functie. On
danks de slechte verkeers- en parkeer
voorzieningen, zijn er sinds de vorige
RAI-tentoonstelling van twee jaar ge
leden een half miljoen personenauto's
op de Nederlandse wegen bijgekomen,
waardoor de autodichtheid in Neder
land is gekomen op 1 8. Op dit mo
ment telt Nederland ruwweg 1,6 mil
joen automobielen. In- het jaar 2000
zullen het er tien miljoen zijn, heeft
ir. Beukers van het Departement van
Verkeer en Waterstaat uitgerekend".
naar het gebruik in trucks. 1970 is ge
noemd als mogelijk jaar voor toepas
sing in de zwaardere Ford trucktypen.
Steeds meer motoren hebben nu een
vijfmaal gelagerde krukas, de toeren
tallen zijn gestegen en komen nu bij
vele typen boven de 5000 per minuut.
De bovenliggende nokkenas wint ook
steeds meer terrein. Aluminium als ma
teriaal voor het motorblok wordt nog
weinig toegepast: in de USA ging men
door verbeterde gietprocédés terug naar
ijzer.
Werd de automatische versnellings
bak tijdens de vorige RAI achter mo
toren van tenminste 1,5 of 1.7 liter ge
leverd, nu annonceert Ford de automa
tiek ook op de Cortina 1,3 liter en
kwam B.M.C. met automatische trans
missies in de Mini's en 1100.
De uitbreiding van ons wagenpark
ligt overwegend in de particuliere sec
tor, hetgeen overigens niet behoeft te
zeggen; dat al die auto's ook uitsluitend
particulier worden gebruikt. In de af
gelopen drie jaar is niettemin het zui
ver particuliere vervoer ruimschoots
verdubbeld, terwijl het zuiver zakelijke
vervoer met circa 25 proeent toenam.
Het zwaartepunt van de aankopen in
het komend jaar zal opnieuw in de
sector tussen de vijf en zeven mille
liggen. In 'n veel sterker gemotoriseerd
land als Zweden wordt de populairste
sector al afgebakend door de prijzen
tussen de acht en negen mille.
Bij een gunstige conjunctuur valt te
verwachten, dat ook wij iets naar boven
zullen gaan. Tenslotte wil iedereen een
auto kopen, die iets luxueuzer, iets
sneller, iets mooier en iets ruimer is
dan de vorige wagen. ^Als men echter
beseft dat momenteel het Nederlandse
autopark voor maar liefst éénachtste
uit afdankertjes van onze buren be
staat (gemiddelde waarde van deze wa
gens f 700.dan is het wel logisch
dat het nog geruime tijd zal duren eer
de populaire klasse in Nederland boven
de zesduizend gulden zal stijgen.
Bij de voor- en achterwielvering is
ook veel gewijzigd. De befaamde, door
Ford Engeland in 1951 uitgebrachte z.g.
Mac Phersonpoten worden door steeds
meer merken als de vering voor de
voorwielen gebruikt, De Mac Pherson-
poot blijkt ook de lichtste, goedkoopste
en beste oplossing voor dit pro
bleem. De lange, steeds „platter" wor
dende half-eliptische bladveer schijnt
voor de achterwielvering de langste
tijd van leven gehad te hebben. Schroef-
veren, de as te fixeren door reactie-a r-
men en een Panhard stang, worden hu
veelal voor de achterwielvering ge
bruikt.
De schijfrem begint nu ook in de
USA terrein- te winnen. In verband met
de grotere wagengewichten past men
veel dubbele schijf toe: dat wil zeggen
een schijf met luchtspleet. De schijf
remmen op achterwielen werden ook
door diverse merken herzien. Er zijn
zelfs constructies waarbij in de schijf
rem nog een kleine trommelrem werd
gebouwd (A.T.E.). Deze constructie zien
we o.a. bij Porsche en de Volvo 144.
Voor wat betreft de verlichting, mag
de halogeen (jodium) lamp zich in een
grote belangstelling verheugen. Philips
kwam als, eerste met de werkelijke ha
logeen-koplamp met dubbele gloei-
draad. Het wachten is nu op de grote
koplampfabrikanten. De wisselstroom
dynamo wint meer terrein, zodat er
volop stroom geproduceerd wordt ook
in het stadsverkeer, waardoor men bij
mist niet meer bang' behoeft te zijn-
De nieuwe DAF „44" heeft wel een zeer kleine invloed gehad op
de verkoopresultaten van de Nederlandse Autofabriek in 1966, maar
toch willen wij in deze serie de laatste uitvoering van DAF nog eens
in het licht van de schijnwerpers plaatsen.
De DAF 44, paradepaardje van do
Nederlandse autoindustrie.
Het onderstel van de Daf per
sonenauto draagt dit Italiaanse ont
werp de DAF-kini.
In vergelijking met de Daffodil zijn
er een groot aantal punten te vinden,
waarop de „44" een aanzienlijke voor
sprong heeft. Op de eerste plaats is de
750 cc motor vervangen door een 850
cc krachtbron. Dat brengt natuurlijk
een hogere topsnelheid met zich mee,
maar ook een luidruchtiger motor.
Daarnaast blijft de acceleratie tussen de
80 en de 120 kilometer per uur aan de
bijzonder lage kant.
Uiterlijk valt natuurlijk onmiddellijk
de niéuwe carrosserie op. Ontwerper
Michelotti heeft een moderne en aan
trekkelijke lijn voor dit Nederlandse
produkt geleverd en deze styling heeft
alles ln zich om jaren gehandhaafd to
worden. Een belangrijke veiligheidsfac
tor vindt men bij de wagen doordat men
dat "ontsteken van de'koplampen teveel de carrosserie op verschillende plaatsen.
stroom zou afnemen.
De Datsun Sunny: lange neus en zonwerend glas
Als men het tentoongestelde mate
riaal in Amsterdam eens nader gaat
bekijken dan blijkt, dat er op technisch
gebied enige ingrijpende veranderingen
zijn, terwijl het aantal pk's dat door de
motoren beschikbaar wordt gesteld,
weer is vergroot.
Geen ingrijpende wijziging kwam in
de positie van de wankelmotor Het
aantal licentiehouders van deze rota
tiemotor is indrukwekkend groot, maar
ieder voor zich zoekt naar de oplos
sing van de nog steeds bestaande grote
problemen: brandstofverbruik, slijtage
(van de dichtingen), olieverbruik en.
levensduur. Ook de gasturbine zullen
wij in de personenauto's voorlopig niet
zien. Ford, G.M. en Chrysler zoeken
Tenslotte nog iets over de vormge
ving van de wagens. De body-stylisten
gaan steeds meer werken met „sportief"
uitziende carrosserieën met de aflopen
de daklijn („fast back"). In het inte
rieur valt op dat meer wagens terug
gaan naar de vloerschakeling, want
„sportief en „pook" horen in deze tijd
nu eenmaal bij elkaar. Wij zijn echter
benieuwd hoelang de stuurschakeling
het nog uithoudt bij wagens met ge
scheiden voorstoelen. De stuurschrt;e-
ling is immers een erfenis van de
„Amerikanen", die bij hun voor 3 per
sonen volop aanwezige ruimte en daar
door doorlopende voorbank wel behoef
te aan stuurschakeling hadden. Europa
volgde deze constructie, waarbij van
constructeurszijde werd gereleveerd,
dat de pook iets meer motor- en trans
missie-geruis veroorzaakte in de car
rosserie dan de stuurwielschakeling.
De RAI-tentoonstelling zal dagelijks
geopend zijn van 10.0017.00 uur en
van 19.0022.00 uur. Op de zondagen
van 10.0017.00 uur. Voor hen die voot
hun bezoek de auto gebruiken, is een
speciale pendel-busdienst ingesteld. De
bussen brengen de bezoekers van de
ruime parkeerterreinen aan de Euro
paboulevard gratis naar de RAI en te
rug.
heeft verzwaard. Het groot glasopper
vlak naar alle kanten zorgt voor een
zeer goed zicht.
In het interieur valt snel de grotere
„bewoonbaarheid" van de wagen op. up
de achterbank kunnen twee volwas
senen nu met het allergrootste gemak
plaatsnemen, terwijl de beide voorstoe
len ook meer te bieden hebben ais de
voorgangers. De bestuurder wordt ver
der geconfronteerd met de kleinere
wielkasten voorin. Of beter gezegd met
de wielkasten die nu niet meer zover
het interieur binnentreden. Voor be
stuurder en „bijrijder" is nu ruim vol
doende plaats om de voeten te plaatsen.
ongevoelig is voor zijwind. Tevens is de
vering verbeterd: minder stug dan by
de Daffodil.
Nog enige gegevens van de DAF 44;
luchtgekoelde 2 cilinder motor met een
inhoud van 844 cc en een max. vermo
gen van 40 SAE pk. Topsnelheid 127
km p. u. Kruissnelheid 120 km p. u.
Acceleratie: 0-50 km p. u. in 8,4 sec,
0-80 km p. u. in 16,5 sec., 0-100 km p. u.
in 27,9 sec. Van 80-100 km p. u. ln
17,4 sec.
Benzineverbruik: rustig gereden tra
ject 1 16.3; snel gereden traject 1 12,1.
Gemiddeld verbruik tijdens testperiode
1 13,8. Service-beurten: geen smeer-
punten, alleen olieverversen.
Lengte van de wagen: 3,85 m, oreedte
1,54 m, hoogte 1,38 m. Draaicirkel: 9,7 m.
Prijs: f 6250 Daffodil f 4995.
De automatische transmissie (de Va
riomatic) heeft bij DAF en daarom is
deze natuurlijk ook in de „44" te vin
den. Jammer was het alleen dat tijdens
de testkilometers die wij met de wa
gen hebben afgelegd, niet alleen de mo
tor teveel lawaai maakte, maar ook
de transmissie hinderlijke fluittonen
liet horen. Mede doordat de carrosserie
ook nogal wat mogelijkheden voor bij -
geluidjes veroorzaakte, maakte de DAF
,44" bij ons niet de indruk tot de meest
.stille" auto's te behoren.
Door het tamelijk direct stuur, de
automatische transmissie en de korte
draaicirkel is de DAF „44" vooral in
het stadsverkeer een heerlijke auto.
Op de snelwegen valt de goede weglig-
ging op en het feit dat de wagen bijna
Naast d
te vindln jsC zvvaarl)eladen 2 CV zijn bij Citroën ook de bekroonde vaak zeer bizarre ontwerpen
e €en 2 CV al» onderwerp hebben.
Een boeiend „neven
verschijnsel" van de mas
sa-motorisering in Neder
land is de steeds groter
wordende vraag naar on
derdelen en accessoires
De speciale auto-shops,
de aparte autoafdelingen
in de warenhuizen en de
aantrekkelijke vitrines in
vele garages en tanksta
tions bewijzen, dat de
speciale auto-attributen
in nog steeds stijgende
mate aftrek vinden.
Het assortiment artike
len, dat wordt aangebo
den om de automobilist
in staat te stéllen zijn
auto te poetsen, te con
troleren, te vervolmaken
en van sportieve „make
up" te voorzien, neemt
nog steeds toe. Het is
daarom op deze RAI-
tentoonstelling beslist de
moeite waard te bekij
ken, wat er voor de auto
mobilist te koop is. Het
varieert van de opvoer-
set tot de leren hoes voor
het stuur, van de mist
lamp tot de kuipstoel,
van een set om het spoor
van de wagen wat bre
der te maken tot de spe
ciale uitlaat, van het pot
je cleaner, de borstel,
het bagagerekje, het an-
ti-condensdoekje en de
sierknop, tot de auto
apotheek en niet te ver
geten de plakplaatjes.
Uit de t grote hoeveel
heid van* nieuwe acces
soires willen we er hier
twee noemen: de elek
trische ruitensproe ierset
van N.V. v./h. Van Heek
Co., waardoor elke
handbediende sproeier nu
op heel eenvoudige wijze
tot een volmaakt elek
trische kan worden om
gebouwd. Het grote voor
deel van een elektrische
ruitesproeier is dat ver
stopte sproeiers door de
krachtige pomp uitge
sloten zijn.
Ten tweede de Mist-
Achterlampen van Hella,
die door hun groot lioh-t-
bereik (speciaal tijdens
mist en sterke sneeuw
bal) een zeer effectief
middel vormen om ket
tingbotsingen tegen te
gaan. De mist-achterlamp
is in Duitsland ontstaan
omdat men daar tot de
conclusie kwam dat het
normale achterlicht bij
mist of tijdens sneeuw
buien niet toereikend is.
De reikwijdte van het
licht moet minstens ver
dubbeld worden om de
veiligheidsfactor voldoen
de te waarborgen. Dit
heeft men thans bereikt
door een speciale lamp
te construeren, waarvan
de lichtsterkte 100 x de
sterkte van een normaal
achterlicht is. De speciale
mist-optiek van deze lam
pen zorgt er voor, dat
het achteroprijdende ver
keer ook tijdens zeer
dichte mist tijdig wordt
gewaarschuwd dat men
een „voorligger" of een
stilstaande file nadert.
De prijs van dit zeer nut
tige accessoire, dat op
stand nummer 187 wordt
getoond, bedraagt slechts
f 19,00
Twee typen uit de 850 serie van FIAT
hebben vorig jaar een belangrijke rol
op de Nederlandse automarkt gespeeld
Dat komt wel heel duidelijk tot uit
drukking als men de cijfers een?*
nauwkeurig bekijkt. Bijna alle verkoop
cijfers van de diverse typen liepen te
rug en dat verschijnsel was natuurlijk
ook by FIAT waar te nemen, maar
de verrassing kwam bij de 850 toe*
bleek dat deze wagen in z'n jonge
leven al zo populair was geworden dal
de cijfers van 1965 (7769) snel werden
overtroffen, waardoor de FIAT 850
tenslotte kon eindigen op het fraaie
getal van 11219.
Maar niet alleen de normale 8ol
is hier de „hoofdschuldige" van. Ook
de 850-coupé (een bijzonder elegante
wagen die door zijn in verhouding -
vrij lage prijs vooral bij de sportieve
automobilisten hoog staat aangeschre
ven) heeft een niet onaanzienlijk steen
tje tot di£ succes bijgedragen.
Trouwens, beide FIAT's hebben
veel te bieden. De 850 is een handige
gezinsauto met een goede accele
ratie en t<>psnelheid. Daarnaast is de
wegligging van ie normale 850 vry
goed te noemen, maar de 850 coupé
is bij hoge snelheid nogal erg gevoelig
voor zijwind. En dat weer in tegen -
voelig zijn. Is de normale 850 een auto,
en 600, die toch veel minder windge-
stelling tot de kleinere FIAT's, de 500
die met het grootste gemak 4 volwasse
nen kan vervoeren, de coupé heeft
voorin wel twee perfect zittende en
verstelbare kuipstoelen ter bëschikkin
maar op de achterbank is slechts
plaats vooif twee kinderen.
Maar terug naar de 850, die ais
laagst geprijsdp .vagen in deze serie
toen zoveel te bieden heeft. Buiten de
zijwindgevoeligheid, willen wij niets
meer op deze wagen aanmerken, want
de soepele vering heeft ervoor gezorgd
dat de wagen zieh ook op heel slechte
wegdekken keurig blijft gedragen, ter
wijl op lange trajecten deze vering
de inzittenden eveneens veel gerief
biedt. De uitstekend werkende trom-
melremmen mogen zeker niet vergeten
worden en doen niet onder voor de
U'ommelremmen die bij de coupé op
de voorwielen zijn te vinden. Van fa
ding verschijnselen was niets te mer
ken, terwijl de wagens ook bij veel
vuldig remmen keurig in de koers ble
ven.
Enige gegevens van de FIAT 850
Achterin geplaatste viercilinder wa-
tergekoelde motor met een inhoud van
843 cc én een max. vermogen van
42 SAE pk. Topsnelheid 124 km-u.
Kruissnelheid 115 km-u. Acceleratie
van 0—50 km-u in 7,2 sec; van 0—80
km-u in 15,4 sec.; van 0- 100 km-u
m 22.8 sec. Van 80 - 100 km-u in 14,1
sec.
Benzine-verbruik: rustig gereden tra
ject 1 15,2; snel gereden traject 1
11,8. Gemiddeld verbruik tijdens de
test 1 12,9. Servicebeurten: per 2500
kilometer.
Lengte van de wagen: 3575 mm;
breedte 1380 mm; hoogte 1405 mm.
Draaicirkel 8.7 meter.
Prijs: f 4.945; 850 coupé f 6.995.
Fiat brengt op de RAI de Fiat 124 familiale als primeur
