CHINA
greep van
verle
CORRIDOR VAN DE DOOD
OP 64
VELDEN
DE FEITEN EN
DE REVOLUTIE
IVF iemand kan iets van de moderne Chinese geschiedenis be-
grijpen, als hij niet de Chinese klassieken en de oude
Chinese historie bestudeerd heeft. Daarin vind je namelijk
het begin van de ontwikkelingen, die zieli thans voltrekken".
Dit zei me anderhalf jaar geleden een Chinese student in d<
sociale en politieke wetenschappen tijdens een bootreis va?
Singapore naar Engeland. Tfij had twintig jaar gewoond ir
China Town, het Chinese getto van Singapore. Hij had zo juis'
een studiebeurs gekregen van de Cambridge-i'iniversiteit. Aar
het einde van elk gesprek over China, het China van Mao Tse
Toeng vooral, gaf hij mij bovenstaand advies: „Zoek histo
rische parallellen in het China van de eeuwenoude dynastieën,
het China van Confucius, Mo Tzoe on Mencius".
TRADITIE
WANTROUWEN
DOGMA
NIETS NIEUWS
Cubaanse vluchtelingen spreken van
W. J. MUHRING -
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 11 FEBRUARI 1967
Ofschoon niemand de diepere
betekenis kent van de politieke
beroering in China, zijn wel zo
veel feiten bekend, dat zij zich
laten rangschikken tot een chro
nologische ontwikkeling, die Mao
de ..grote proletarische culturele
revolutie" heeft gedoopt.
NOVEMBER 1965.
Bijna onopgemerkt buiten Rood-
China doet een dagblad in Shang
hai een felle aanval op een van
China's meest gerespecteerde
schrijvers Woe Han. Deze aan
val was het startschot in de cul
turele revolutie Hij was bedoeld
als een waarschuwing voor die in
tellectuelen. die zich durfden af
vragen, of Mao's politiek, geïn
spireerd door het starre Marxis
tisch- Lenistische dogmanog wel
deugdelijk was. Waren de diplo
matieke nederlagen in het buiten
land (Indonesië en Afrika) en de
economische chaos in China zelf
niet het gevolg van deze politiek?
Ongeveer terzelfdertijd (november
of december 1965) verdween Mao
van het politieke toneel.
MEI 1966.
Na maanden van toenemende kri
tiek van de Chinese intellectue
len op Mao en zijn politiek, nemen
de zuiveringen onder artiesten en
geleerden grotere vormen aan. Het
Chinese dagblad van het leger ont
hult de namen van twee nieuwe
schurken: Teng To, een partijse
cretaris in Peking en Li Choe, de
propagandachef in de Chinese
hoofdstad Hiermee was duidelijk
geworden, dat de zuiveringen niet
beperkt zouden blijven tot enkele
lager geplaatste kaderleden of in
tellectuelen. maar dat ook de ho
gere partil-echelons en partijpers
ontdaan zouden worden van te
genstanders van Mao Het feit. dat
de beschuldigingen bekend wer
den gemaakt in een uitgave van
het leger. leidde in het westen
tot een toenemende speculatie
over de rol van de minister van
defensie. Lin Piao.
JUNI 1966.
De scholen in China worden
zes maanden gesloten, zogenaamd
om het onderwijs aan te passen bij
de „gedachten van Mao" Nieuwe
tegenstanders van Mao worden aan
de dijk gezel Het eerste slachtoffer
was de burgemeester van Peking
Peng Chen. Hij was het hoogste
partijlid, dat ooit door het regime
in Peking uit de partij was gesto
ten De beschuldigingen aan het
adres van Chen waren zo vaag,
dat men zich in het westen nau
welijks aan een speculatie over
de ontwikkeling van China durfde
te wagen.
JULI 1966.
Na acht maanden niet meer in
het openbaar gezien te zijn zwemt
Mao negen mijl in de Yangtze-ri-
vier. De culturele revolutie gaat
inmiddels gewoon door.
Een medestander van Lin Piao
stijgt plotseling' op de ladder van
de partijhiërarchie. Het is Tao
Choe, een regionale partijchef. die
benoemd wordt tot hoofdpropa
gandist van partij. Hij komt in de
plaats voor Loe Ting-yi, die in
ongenade is gevallen.
augustus 1966.
Op een geheime bijeenkomst
van het hoogste orgaan van de
communistische partij, zweren me
destanders van Mao, dat zij het
leiderschap zullen heroveren op de
genen binnen de partij, die geïndoc
trineerd zijn met kapitalistische
ideeën. Lin Piao waarschuwt bij
die gelegenheid: „Er kunnen geen
twee politieke lijnen zijn en geen
twee leiders. We kunnen geen ri
valiteit dulden ten aanzien van
het leiderschap van Mao" Enke
le dagen later op een massabijeen
komst in Peking wordt Lin be
noemd tot Mao's opvolger. Lioe
Shao-chi, lange tijd de kroonprins
van Mao, verhuist naar de achtste
plaats «p de partij ladder. Op de
massameeting zijn ook duizenden
teenagers, de Rode Garde, Mao's
nieuwe politieke wapen in
de culturele revolutie. De
slogan van de Rode Garde wordt:
..Leer de revolutie kennen door
revolutie te maken".
september-november 1966.
De Rode Garde start haar ter
reuracties over geheel China. Er
zijn lynchpartijen, vechtpartijen en
er vallen tientallen doden. De
(jardisten keren zich tegen alles,
wat niet in overeenstemming is
met Mao's leer Winkeliers wor
den gedwongen „kapitalistische"
artikelen zoals lipstick en haarcrè-
me te vernietigen, meisjes met
make-up moeten het kapitalisti
sche vuil van het gezicht wassen,
schoenen met hoge hakken worden
op straat afgenomen of de hak
ken er onder uit geslagen Op een
gegeven moment dreigde de ter-
r^r de Rode Garde de par
tijleider uit handen te lopen en
Z"ln waarschuwt: „Sla de
mensen niet Geweld kan alleen de
nuia raken Alleen door overtui
ging san men ook ben beroeren"
IJdels gaven vete partijfunc-
onarissen toe door kapitalistische
revisionistische ideeën aange-
ast te zijn. maar velen van hun
meven op hun posten.
December 1966.
JS» besluit dat de zuivering
doorgezet moet worden De voor-
wml^burgfm^ester Pen§ Chen
7\\n?or e Rode Gardisten uit
§esleurd en voor een
°B;le?u mVni§te van 100000 men-
dene 5 ^00r het eerst tij-
ppr.0 v?e ZU3veringscampagne doét
Oho «oge bartijfunctionaris. Tao
Nno aanval °P president Lioe.
illr i V00r het einde van het
Uoe'sbekemenis en*?Sestaüe
defensie. Vp0™Tegh-hoialSter
JANUARI 1967.
WOTdtaaSera^ Van de R0de Garde
die overigen? nnn? vakbeweging.
ge jniitieen zelfstandi-
ven De ha f F gekend, opgehe-
wegine ,des?buldiging: de vlkbe-
VlUChknnrrtS 8 'a3r een toe*
mënten ™°J kaP«alistische eie-
Mao's gedaeMen Zlch.ver2et tegen
van Tens Beife en ee£t de u'n
Deze heeft gevolgd,
spit moeten ri?? 11 het onder'
sehalk Din Piao Sè 'e?en maar:
gearresteerd i Itiaar ls nog niet
van Pek inp pj1 da burgemeester
januari her i? 8 Chen Rond 15
he? eerst dl tv?. ?e wereld ™or
dat China ne e° nde berichten,
een burgerneri r.?nd staat van
richten, dat biigJ?r k°men be"
aanhangers botsingen tussen
Sets van de rh^a° en aanhan"
honderden dodee "ese President
hooen zijn gevallen.
Tlramutische en vreemde gebeurtenissen voltrekken zich in China. Het meest be
volkte land ter wereld is in beroering door de grote culturele revolutie van Mao
Tse-ToengNiemand buiten en wellicht weinigen in China zelf kent de diepere
betekenis van deze angstaanjagende ontwikkeling.
In 'kvestelijke hoofdsteden wint de mening veld, dat de nieuwe revolutie een symp
toom is van de ernstigste politieke crisis, waarmee de oude guerrillaleider Mao ooit
geconfronteerd is geweest.
De aanslag op intellectuelen en artiesten, die verdacht werden van bourgeoissym
pathieën, was het sein tot de revolutie, Om de publieke opinie te winnen formeerde
Mao of Lin Piao de Rode Garde, een kruising tussen een fanatieke revolutionaire be
weging en een nieuwe politieke ,,orde", zoals de nazi-bruinhemden van weleer. De
Rode Garde, slecht gedisciplineerd, is met haar terreuracties waarschijnlijk verder ge
gaan dan haar scheppers bedoelden. De acties van de Gardisten stuitten op verschil
lende plaatsen op heftige tegenstand.
Terwijl de culturele revolutie in Rood-China enorme chaos veroorzaakt, vertonen de
relaties van het reusachtige Aziatische landmet de rest van de wereld verschillende
tegenstellingen. China's conflict met Rusland is heftiger dan ooit. Zijn houding ten aan
zien van Amerika is voorzichtig. Zijn Vietnam-politiek een combinatie van voortdu
rende oppositie tegen vrede en een gematigde houding ten aanzien van de oorlog zelf.
In onderstaand artikel plaatst een van onze redacteuren de achtergrond van China's
cultuur en geschiedenis tegenover de jongste gebeurtenissen in Rood-China. Wellicht
valt daaruit voor een groot deel het huidige gedrag van Chinese leiders en de
recente ontwikkelingen te verklaren.
(Van onze redactie buitenland)
We hebben zijn advies opgevolgd. Ofschoon we niet verder zijn
gegaan dan de ontwikkelingen in het oude China te plaatsen tegen
over de recentere gebeurtenissen in Rood-China, valt uit deze ver
gelijkingen gemakkelijk te concluderen, dat het „nieuwe" China zich
minder aan de greep van zijn verleden heeft ontworsteld, dan men
op het eerste gezicht zou veronderstellen.
yytE
in de geschiedenis vam de Chi
nese klassieken duikt en deze te
genover de recentere ontwikkelingen in
China plaatst, komt onvermijdelijk tot
de conclusie, dat Mao zich niet keert
tegen de zin van de historie. Hij mani
puleert met haar, vleit haar, gebruikt
haar, past haar aan en tracht een blij
vende plaats te verwerven in de galerij
van China's onsterfelijken. Mao ziet er
daarom nauwlettend op toe, dat hij
zichzelf als politicus en heerser voort
durend presenteert in de rol van de
herkenbare Chinese held
Sluw en wispelturig als de held Choe
Ko-liang uit de derde eeuw, bekend
als een meesterlijk strateeg en een
moedige, maar raadselachtige dromer
zoals alle boerenleiders van grote Chi
nese revoluties, kwam hij uit de mis
tige bergen tevoorschijn om een ti
rannieke dynastie omver te werpen. De
dichter-filosoof was een voorvechter
voor de onderdrukten en behandelde
zijn volgelingen goed. Choe maakte
lawaai in het oosten, als hij in het
westen aanviel" zeggen de oude ge
schriften. Tussen zijn zwempartij in de
Yangtze-rivier en het schrijven van ge
dichten door bleef ook Mao Tse-Toeng
voor miljoenen bewonderaars een le
gendarische Chinese figuur, de onfeil
bare oude vos.
Mao is bovendien de heerser van
een nieuwe communistische wereld, de
prediker op aarde van het nieuwe prin
cipe van marxisme-leninisme, dat het
heelal bestuurt. Trouw aan de tradities
van Confuciaanse heersers, geeft hij
zijn volk een goed voorbeeld. Hij leeft
sober, maar gezond. Hij treedt zijn
volk tegemoet met wijsheid en vader
lijk begrip. Zijn propagandisten schil
deren hem af als de man, wiens woord
evangelie is. Hij is in feite de laatste
van de Chinese supermensen.
Meer dan tweeduizend ,aar hebben
de Chinezen meer waardering getoond
voor de leider of de keizer dan voor
de staat, meer waardering voor de cul
tuur van Confucius dan voor de natie.
De cultus rond Mao's persoon zet
deze traditie voort. TOEN zagen de
Chinezen op tegen de keizer. NU zien
zij op tegen de 75-jarige Chinese lei
der, die negen mijl tegen de stroom
van een wilde rivier opzwemt. TOEN
bestudeerden de Chinezen de klassie
ken, TOEN de veilige gids in het le
ven. NU bestuderen zij de gedachten
van Mao. Deze gedachten zijn goed
voor het genezen van brandwonden,
zij vermeerderen de oogst, winnen in
ternationale wedstrijden en veranderen
hemel en aarde. Zij zijn de „morele
atoombom", die China alleen bezit.
TOEN predikte Confucius de ,,Li"
een ritualistisch bezit, dat de mens
nooit in de steek liet bij het oplossen
van problemen en moeilijkheden. NU
bepleit Mao de marxistisch-leninisti-
sche dialectiek
TOEN grepen de Confucianisten te
rug naar de legenden van een gouden
eeuw als zij de ideale maatschappij
afschilderden. NU grijpt Mao's histo
risch -materialisme terug op de gouden
eeuw van gemeenschappelijke vrijheid,
die zoals Mao verklaart aan het tijd
perk van slavernij voorafging.
Voor ons lijkt China vaak een mon
strueus rijk van mieren, waarin de on
derdrukten, bange en half-dode mil
joenen door bun bittere dagen kruipen,
dromende van democratie en betere
tijden. De Chinezen zien het anders.
Conclusie: De Chinezen zijn door de
eeuwen heen gewend geraakt aan een
regeringssysteem waarin een geïndoc
trineerde elite het land bestuurde in
overeenstemming met een autoritaire
ideologie, die gefundeerd was op een
universele waarheid".
Men mag wel aannemen, dat de Chi
nezen een starre doctrine, die goed zou
zijn onder alle omstandigheden, wan
trouwen. Daarom dankten de Chinezen
de dweperige filosoof Mo Tzoe, die even
na Confucius leefde, spoedig af. ..Mijn
leringen zijn voldoende voor elk doel"
verklaarde de filosoof. „Iedereen die.
probeert mijn woorden te weerleggen
staat voor een even hopeloze taak als
de man,die eieren gooit tegen een
rots. Ook al gooit hij alle eieren ter we
reld tegen de rotsen, dan nog blijft
de rots hetzelfde."
Mao hoort men soms in dezelfde
geest spreken en evenals de oude filo
soof Mo Tzoe predikt hij vaak een
vreugdeloze toekomst. Maar 2000 jaren
van afwisselende beroering en tirannie
zijn sinds Mo Tzoe voorbijgegaan en
de Chinezen hebben geleerd met min
der tevreden te zijn dan het gooien van
eieren tegen de rots. Immers de Chi
nezen hebben door de eeuwen heen
ervaren dat niet despotisme en dicta
tuur bun grootste vijanden zijn, maar
het misbruik van deze autoritaire sy
stemen. De Chinezen hebben nooit om
de democratie gesmeekt, maar alleen
om een rechtvaardige behandeling en
een redelijk deel van de goederen.
Vroeger ontleenden de keizers de macht
aan een goddelijk wezen. Mao heeft
zijn macht ontleend aan het volk. Zijn
regering is in ieder geval een „rege
ring van het volk".
De Chinezen hebben redenen genoeg
Mao te bewonderen. Mao redde China
van het sloperskerkhof van de naties
en ontrukte - het land aan de beledi
gingen van eeuwen. Mao verenigde Chi
na onder een sterke gecentraliseerde
regering, sloeg nieuwe energie los, gaf
het iand een eigen image en roeide
talloze misstanden uit. De vreemdelin
gen werden weggestuurd en China is
nu in Chinese handen. Dit alles mag
een wonder op zichzelf genoemd wor
den.
China dankt immers zijn eigen ont
staan aan de ijzeren tirannie van de
eerste keizer Sjia in de derde eeuw
voor Christus een meedogenloos des
poot, die bijna alle Chinese literatuur
liet verbranden als zijnde subversief.
Hij Liet iedereen vermoorden, die een
klein fragment van Confucius' geschrif
ten verborgen hield. De Chinezen zijn
ai heel lang vertrouwd met de Idee,
dat een regering (in overeenstemming
met de gedachten van Confucius) in
een zo groot land als China alleen
maar iets kan doen als zij dictatoriale
bevoegdheden heeft. Eeuwen geleden al
werd het autocratische confucianisme
een heilig staatsdogma. Vrijheid van
doen en denken bestond er in feite niet
en inbreuken op 'iet dogma werden
zwaar gestraft volgens de wet. Eeuwen
geleden bestonden er ook al censors.
Zij conti'oleerden zelfs de mandarijnen
zoals nu de communistische partij de
partijfunctionarissen en het partijka
der controleert.
De Chinezen zijn waarschijnlijk
nooit zo ontevreden met Mao's poli
tiek geweest als hier in het westen
weieens wordt voorgewend. Wat de
Chinezen thans op vele terreinen er
varen is niet geheel nieuw. In de lan
ge historie vindt men gemakkelijk pa
rallellen van de huidige ontwikkelingen
en degenen, die in historische wetma
tigheden geloven, zullen de huidige ont
wikkelingen gemakkelijk herkennen als
een fase in de opgang van een land.
Reeds 81 jaar voor Christus klaagde de
(prokapitalisiuische) partij dat de ijze
ren werktuigen, gemaakt in staatsgie-
terijen, duurder en van slechtere kwa
liteit waren dan de werktuigen, die
door private ondernemingen werden ge
produceerd. (Mao experimenteerde in
de jaren 1957-1960 met de zogenaamde
„private staalovens"). Vierhonderd ja
ren geleden kenden de Chinezen ook
al de lopende band, die in de „com-
irune"-porseleinfabrieken werd inge
voerd. (Mao heeft ook de „commune"-
fabrieken opgericht).
Veertienhonderd jaar tevoren orga
niseerden boerenrebellen, geleid door
de zogenaamde ,Gele Tulbanden" zich
in „communes van het <'olk" waar
de mensen leefden en trainden in lan
delijke gemeenschappen zoals Mao's
volksleger in soortgelijke communes
thans traint voor de revolutionaire
strijd. Confucius en zijn belangrijkste
volgeling Mencius .veroordeelden de
..exploitatie van de massa" Alle re
volutionaire leiders uit de twintigste
eeuw deden hetzelfde. Zij stelde ka
pitalisme gelijk met imperialisme, zo
dat niet alleen de communisten, maar
ook de Kuomintang van Tsang Kai-
Sjek een nationalisatiepolit.iek voerden.
Er is ook niet zoveel nieuws in de
methoden, waarmee de communistische
politie en geheime agenten iedereen
bespioneren, methodes, die ons nacht
merries zouden bezorgen. De Chinees
is al eeuwen vertrouwd met de wetten,
die de staat meer beschermen dan het
individu en als hij al eens te leiden
heeft gehad van de brutaliteit van de
De dragers van de revolutie
De Rode Garde.
geval gespaard van geheime dievenben-
geheime politie dan werd hij in ieder
den en beroepsuitzuigers. Mo Tzoe, de
eerder genoemde filosoof, propageerde
indertijd een systeem, waarbij iedereen
het goede en kwade moest melden aan
zijn superieuren. Iedereen was verant
woordelijk voor andermans gédrag en
als niet tijdig „fouten en misstappen"
werden gemeld, was men' strafbaar.
Zelfs dertien eeuwen na de eerste Chi
nese keizer introduceerde de „progres
sieve" Wang Anshih het zogenaamde
tiendenstelsel. Volgens dit stelsel wer
den gezinnen georganiseerd in eenheden
van 10. 50 en 500 leden. Alle leden
van deze eenheden werden niet alleen
verantwoordelijk gesteld voor de mis
daden gepleegd door de eigen leden,
maar ook door vreemdelingen en gas
ten. Zowel de Manchoe-dynastie als de
Kuomintang voerden dit systeem deze
eeuw weer in.
De Chinezen zijn daarom gewend
aan een intern spionagesysteem en ve
le andere dingen, die wij verafschu
wen. Bovendien: een volk, dat jaren
geleden heeft onder tirannie en dwang,
wier lectuur zorgvuldig gecensureerd
en vaker nog verbrand werd, heeft niet
meer afkeer van de censor dan bij
voorbeeld de katholieken hebben gehad
van de Index.
Voor de Chinezen, die het papier en
de drukkunst uitvonden, zijn propagan
da en indoctrinatie geen nieuwe dui
vels. Zij kennén sinds eeuwen de „her
schreven" geschiedenis en hersenspoe
lingen en zij hebben geleerd ermee te
leven. De Chinezen mogen al deze din
gen verafschuwen, zij zullen er geen
revolutie om beginnen. De Chinezen,
voor alles praktische mensen, - kijken
liever naar de „zegeningen" van dit
alles. En dan blijft dat op de weeg
schaal van het voor en tegen, het pro
zwaarder weegt dan het contra.
Lijm is „in" in de Chinese
hoofdstad. De Rode Gardisten
schijnen onuitputtelijk in het aan
brengen van affiches met nieuwe
leuzen.
MAM1 (AP) Het nemen van de
corridor van de dood Cuba's „Ber-
lijnse muur" wordt steeds gevaar
lijker, zeggen vluchtelingen, die zo
juist in Miami zijn aangekomen
Meer dan 12.000. mensen hebben de
kannonneerboten van premier Fidel
Castro getrotseerd en zijn de dikwijls
woelige zee tussen communistisch Cu
ba en Florida overgestoken. Dezt
mensen blijven komen 100 pei
maand gemiddeld. Zij maken de tochi
met wrakke vlotten, roeiboten en alles
wat maar drijft.
Duizenden hebben een zeemansgral
in plaats van de vrijheid gevonden
Bannelingen, die goed van de gehele
gang van zaken op de hoogte zijn, zeg
gen. dat van elke drie vluchtelingen
één het niet haalt.
Dat zou betekenen, dat 6.000 mensen
zijn omgekomen of in een Cubaanse ge
vangenis beland. Om die reden noe
men de Cubanen de zeeweg de corri
dor van de dood.
Deze cijfers maken van een illegale
passage van de Berlijnse muur kinder
werk naar raming zijn 5.000 Oost-
Duitsers over die muur heen gevlucht,
FIDEL CASTRO
één op de drie
terwijl 150 anderen het niet gehaald
hebben.
Vluchtelingen uit Havanna zeggen,
dat het bijna een wonder is om te ont
snappen aan de politiehonden op de
stranden en de met sterke schijnwer
pers uitgeruste kanonneerboten op zee.
Deze kanonneerboten schieten onmid
dellijk met scherp, wanneer zij vluch
telingen zien.
De Amerikaanse kustwacht, die de
aanden vol heeft aan het redden van
vluchtelingen, spreekt van vele lege
boten, die ronddrijven in de Florida
Straits.
Vluchtelingen spreken van vergeefs
wachten op boten met familieleden,
waarvan zij weten dat zij het plan
hadden om de oversteek te maken.
Sinds 1961, toen een begin met de re
gistratie werd gemaakt, zijn 9.559
vluchtelingen in 1.030 boten aangeko
men. Velen zijn echter niet in het Cu
baanse vluchtelingencentruiu inge
schreven, terwijl velen buiten Florida
zijn geland.
Behalve de vluchtelingen, die per
boot komen, arriveren dagelijks twee
vliegtuigen vol Cubanen tot dusverre,
in totaal 50.000 Mie dank zij een
door de Verenigde Staten gefinancier
de luchtbrug uit hun land worden op
gehaald.
Een van de meest imponerende du
els, die in het afgelopen jaar verspeeld
-jel u het
toernooi te Santa Monica tussen de
verslagen uitdager van wereldkampi
oen Petrosjan de jeugdige en sportieve
Boris Spassky en de veel omstreden
doch uiterst begaafde kampioen van de
Verenigde Staten Robert Fischer.
In deze strijd tussen dé pretendenten
om de wereldtitel, die in feite de be
slissing bracht in dit geweldige toer
nooi zegevierde de Russische groot
meester op imponerende wijze. Doch
ook Fischer komt lof toe voor zijn
helfdhaftige verdediging, die een be
ter lot verdiend had. Na een spannen
de opening volgen in het middenspel
I -ei. ^handelingen,
waarin Spassky een klein voordeel be-
i i w> s ni een enorm
sterk gespeeld eindspel kan hij dit
voordeel als het ware in winst omto
veren. Ontiers.aand volgt dit groot'se
duel!
Wit: Boris Spassky (U.S.S.R.).
Zwart: Robert Fischer (Verenigde Sta-
ten).
Gespeeld in het toernooi te Santa
Monica 1966 Grünfeld-indisch.
I. d2-d4 1 3-ib rj-rs, g7-g6 3. Pbl-
c3, d7-d5 4. c4xd5, Pf6xd5 5. e2-e4,
Pd5xc3 6. b2xc3, Lf8-g7 7. Lfl-c4, c7-c5
8. Pgl-e2. n
(Na 8. Pf3 is de penning 8Lg4
nogal lastig). -
b Pu..-eu 9. Lcl-e3, 0-0 10. 0-0, Dd8-
c7.
(Zwart wenst niet door wit op d4 het
spel te vereenvoudigen. Eén voorbeeld:
10. cd4: 11. cd4:, Lg4 12. f3, Pa5 13.
Ld3, Le6 en de strijd is in evenwicht),
II. Tal-cl, Tf8-d8 12. Ddl-el.
(In de beslissingsmatch Geller-Smyslov
- vijfde partij - van het kandidatentoer
nooi loskon 1 volfcfë i2. 'iet
de tekstzet wijkt Spassky doelbewust
af, omdat hij kennelijk bevreesd is
voor een huisvlijt variant van zijn ri
vaal).
12. e7-e6 13. f2-f4, Pc6-a5 14. Lc4-d3,
f7-f5.
(Consequent attaqueert zwart wits cen
trale binnenpositie. De strijd nadert nu
een hoogtepunt).
Stelling na 14. f7-f5.
15. Tcl-dl, b7-b6 16. Del-f2, c5xd4.
(Er dreigde slaan op c5 met pion
winst)
17. Le3xd4!, Lg7xd4 18. c3xd4, Lc8-b7
19. Pe2-g3, Dc7-f7 20. d4-d5!
(Een fraaie doorbraakcombinatie).
20. f5xe4.
(Op 20. ed5: volgt uiteraard 21. ef5:).
21. d5xe6, Df7xe6 22. f4-f5!
(De pointe van de combinatie. Op 22...
gf5: wint nu 23. Pf5:, Te8 - er dreigde
24. Dg3-b Dg6 25. Pe7-f - 24. Dd4, Dg6
25. Lc4+, Pc4: 26. Dc4:+, Kh8 27.
Td7! en zwart kan opgeven).
22. De6-f7 23. Ld3xe4, Td8xdl 24.
Tflxdl, Ta8-f8!
(En niet 24. Le4: wegens 25. Pe4:,
Df5: 26. Pf6-M, Kg7 27. Td7-f-!. Kf6:
28. Dd4-f en zwart kan opgeven).
25. Le4-bl, Df7-f6 26. Df2-c2, Kg8-h8 27.
f5xg6, h7xg6 28. Dc2-d2.
(Vooral niet 28. Dg6: wegens 28.
Df2+ en mat op de volgen'de zet).
28. Kh8-g7 29. Tdl-fl, Df6-e7 80.
Dd2-d4-fTf8-f6.
(Na de partij bleek, dat zwart hier
met 30. Kh6 31. Tf8:, Df8: zich beter
had kunnen verdedigen)
31. Pg3-e4, Lb7xe4 32. Lblxe4. De7-c5
33. Dd4xc5. Tf6xfl 34. Kglxfl, b6xc5
35. h2-h4, Pa5-c4 36. Kfl-e2, Pc4-e5 37.
Ke2-e3, Kg7-f6 38. Ke3-f4.
(Om tijd te winnen).
38. Pe5-f7 39. Kf4-e3, g6-g5.
(Het bezwaar van de teK, f is, dat
zwarts paard nu gebonden blijft op de
koningsvleugel. Beter was daarom 39.
Ph6, rnet nog enige remisekansen. Na
de pionzet is zwart definitief verloren).
40. h4-h5, Pf7-h6 41. Ke3-d3, Kf6-e5 42.
Le4-a8, Ke5-d6 43. Kd3-c4, g5-g4 44.
a2-a4, Ph6-g8 45. a4-a5, Pg8-h6 46.
La8-e4, g4-g3 47. Kc4-b5, Ph6-g8 48.
Le4-bl, Pg8-h6 49. Kb5-a6, Kd6-c6 50.
Lbl-a2! en zwart gaf zich gewonnen.
Een groots duel!
SCHAAKRAADSEL
Op een zeer fijne wijze kan wit in
de onderstaande positie een geforceerd
mat in twee zetten afdwingen. Het is
een echt probleem met een grandioze
probleemzet, die in alle varianten tot
mat leidt..Bij deze matvarianten speelt
de ontpenning van de witte stukken
een voorname rol. Een ingenieus
schaakraadsel!
Wit begint en geeft mat in 2 zetten.
Oplossing schaakraadsel.
De sleutelzet luidt 1. Del en de hier
uit volgende matvarianten laat ik
gaarne dan het inficht van de lezers
over. Opgemerkt zij nog, dat de sleu
telpositie mat op a3 dreigt. (Guljajew).
(ADVERTENTIE)
