<i>iS
4.
,^5^°
iten uit!
iyii. MERTENS (NKV): WIJ
ri: ZIEN AUTOMATISERING
VAN POSITIEVE KANT
Vakbond wil
stem in
kapittel
m\
ONZE PUZZEL
1
Bureaucratie
treft het jongensdorp
KINDEREN VAN DE ZON
LEVEN IN DE SCHADUW
goderie
499.
igebureau nM*
Keuze
au
Ouderen
Onderwijs
Mei niets begonnen
28
i;
DAGBLAD DÉ STEM VAN ZATERDAG 11 FEBRUARI 1967
21
i^°56
r
MA^°' AaO>e^
l<oïV
^C^GOLF
van
NAPELS
en 0 HePr Boar en
|e\^
V° v.\eN
pXr »1
c.-1
^e>.
e°'
.e^V-
lw°0
,30
gen
yA3:
,39
#0
vl9"1
lillemstraat 13
lief oon
J 600-35200-42985
li 22121
tationsstraat 8
felefoon
1640-3970
gtuig en autocar.
dagen
agen Golf van Napels
igen Rome.
inieke
ais v.a.
verrukkelijke reizen
de combinatie Rome/
an Napels als het 15-
e verblijf in het schil-
rtige Sorrento. Uit-
s naar Napels, Pom-
esuvius, Salerno, Ca-
3 terugkomst van een
eer in Sorrento met
es op vlonders in zee,
lisjes, dansfeesten.
>ok aan de combinatie-
ïome de stad waar u
uitgekeken raakt.
I. geheel gratis, eer uitgebreide j
trde vakaotiereisglds 1967 n1®* n I
reizen per autocar, trein, boo1 I
os 1
lts
inbaar big
>n 01640 5660
op Zoom.
- 35200 - 42985 - 22121
(Van onze parlementaire redactie)
UTRECHT „Automatisering
zal n werkgelegenheidsprobleem
scheppen, onder meer omdat om
scholingen nodig zijn. Maar er be
staat nog onvoldoende inzicht over
de ontwikkeling van de automati
sering. Een eerste vereiste is dus
het scheppen van meer inzicht.
En bij het oplossen van de vraag
stukken zal de vakbeweging meer
inspraak moeten hebben. Wij
staan als vakbeweging positief te
genover de automatisering, maar
men kan moeilijk medewerking
van ons verlangen, als wij niet ge-
Kend worden in de veranderingen,
Het is wellicht gewenst fondsen te
stichten, waaruit kosten, verband ho
dende met de automatisering, kunnen
worden Bestreden".
Aan het woord is de heer P. J. J.
Mertens, voorzitter van het Neder
lands Katholiek Vakverbond.
In zijn werkkamer aan de Utrecht
se Oudenoord praten we met' hem
over de ophanden zijnde automatise
ring, de gevolgen daarvan voor de
werknemers en de taak van de vak
beweging daarbij. „Automatisering is
op zichzelf geen nieuwe zaak. Maar
door de technologische ontwikkeling,
door de groei van de Euromarkt met
grotere afzetmogelijkheden en dus met
de noodzaak om grotere hoeveelheden
te produceren, is de automatisering
in een nieuwe fase, in een stroomver
snelling gekomen', constateert hij.
Maar hij voegt er meteen aan toe:
,,Het is op- dit moment nog moeilijk
vast te stellen, hoe de automatisering
Nadat in onze reeks „Op de drem
pel van de toekomst" de vraag
stukken van de studietoelagen aan
de orde zijn geweest, besteden wij
vandaag in deze aflevering aan
dacht aan de sociale aspecten van
de intrede van de computer in de
maatschappij.
NKV-voorzitter Jan Mertens
geeft zijn visie op de problemen
die er voor de werknemer kun
nen rijzen, wanneer de automati
sering in het bedrijfsleven een
overheersende rol gaat spelen.
in concreto zal uitpakken. Met name
weten we niet', welke beroepen zullen
ontstaan en welke zullen verdwijnen.
Daarvoor hebben we nog te weinig
gegevens en te korte ervaring. We
zullen derhalve meer onderzoekingen
moeten verrichten. Maar enkele gro
ve lijnen tekenen zich al wel af. Als
ik er echter over praat, kan dit slechts
een voorlopige benadering van het
N.K.V. zijn van het vraagstuk".
KANDIDAATSEXAMEN.
In de Verenigde Staten zijn eind vorig
Jaar de selectiewedstrijden gehouden om
te komen tot het sterkste team dat Ame
rika in de komende strijd om de wereld
titel te Miami zal vertegenwoordigen. Van
de tweeëndertig deelnemende paren kon
den zich via ae voorronden van 15 x 14
Spellen, slechts de tien hoogst geklassèer-
tien plaatsnemen voor de finale, waarin
nog eens negen ronden van 28 spel te
verwerken waren- Het is niet te verwon
deren dat in deze slijtageslag, die tien
dagen duurde -slechts de allersterksten,
zowel bridgetechnisch als physiek, een rol
van betekenis kunnen spelen.
Zij die voor dit examen slaagden waren
de Canadezen Eric Murray en Sammy
Kehela, Edgar Kaplan-Norman Kay (New-
York/Phiiadelphia) en de New-Yorkers
William Root met Alvin Roth. Aan hen
de taak het Italiaanse team, waarvan de
samenstelling nog met bekend is. van de
troon te stoten Onderstaand spel is uit
eeQ van de vele zittingen:
A H 6 3
D B 94
O A 7 5
V 6 2
ÜAHV76
0 H B 10 4
A B 9
V B 10 7 4
10 (8 3 2
O W 8
H 5
West was de gever en oost-west sten
en kwetsbaar Nadat west met 1 V ge
pend had en noord en west pasten, kwam
met een bod van 1 in de baan,
Hot x? Pen tatormafJedóublet 'ns-
Noord redoubleerde, oost bood 2
r>L o11 Pasten een noord sprong
w f Wat eindoontract werd.
*pvo °egon zijn drie hoge O te incas-
Vpv? i WsarnP oosk twee 4» tjes afgooide.
maJiS6ns RPeelde west voor de vierde
irr^fA rï°nr nn°rd hoog werd inge-
wrrS-wSt Bnnide Pen O-'lf WpK- Hna
Verin,™ 15 duideUik tot Aas nog
niM h i w"vden. maar hoe vermndt
maar ii Verlies VEm een O-slag? Er is
A.vL Rr"*de z„id moet met
kleine I na?T Z^n hand aaan en cen
2 at Spe,en Wpst ma* niet npmen,
»lid wen" faat °P Vl™W een O van
Vrouw noord wint de slag met *-
vociat au." spfe,t zuid alle troeven a{,
houdt 7uHSS 7 nnR drle kaarten nv<>r
van o f Heer en Vrouw klein
»"tdt nu me, i a eW kleine West
to moe, aan slaf? aebracht
Heeft d l, «ltspelen.
taalde? Robert'P Waar d? verdediRln8
loonde hii aan ?amman wèk Na afloop
kan Winnen zllid het contract niet
toeft 2 VI* nost de derde <0 tn-
Uaard en i0ter,,ssp<,elt! Zelfs Sidney
'est plaatsen Cv!Re ,RaPpe' die de oost-
tegenspreken. tten- k°Qton dit niet
De heer Merten» vervolgt, bedacht
zaam sprekend: „De automatisering
zal belangrijke sociale en economi
sche gevolgen hebben. Zg kan bijdra
gen tot vergroting van de welvaart
via hoger loon of door meer vrge tijd.
De keuze zal worden: geen verkor
ting van de arbeidstijd of meer vrge
tijd".
„Kiest men voor het laatste, dan
ontstaat het probleem van de vrije
tijdsbesteding. Dan zullen voorzienin
gen moeten worden getroffen voor bij
voorbeeld de recreatie. Dat is een so
ciaal aspect. In economisch opzicht
kan automatisering leiden tot een stij
ging van de produktie per werknemer
en dat kan welvaartsvergrotend wer
ken".
„Dat betekent niet zonder meer,
dat iedereen in die welvaart op ge
lijke wijze deelt. Welvaart voor het
grote geheel betekent niet vanzelfspre
kend welvaart voor ieder afzonderlijk.
De automatisering kan namelijk een
belangrijk werkgelegenheidsprobleem
oproepen. Als men routine-arbeid, ge
vaarlijk werk en zware arbeid gaat
automatiseren kan er werkloosheid
intstaan en werklozen blijven in inko-
neh meestal achter. Daarop moet dus
vat worden gevonden".
„Maar we krijgen niet alleen te ma-
en met de werkgelegenheid als tota-
iteit, maar ook met verschuivingen
innen een aantal sectoren en beroe-
cn. De werkgelegenheid kan in een
antal richtingen gaan. Ik denk daar-
ij vooral aan de dienstensector: ver-
oer, onderwijs, recreatie, gezond-
icidszorg en dergelijke. Controle re-
isie- en onderhoud zullen waarschijn-
ijk in belangrijkheid toenemen. Ik ge-
oof ook dat het commerciële vlak zal
/orden verzwaard. Automatische pro-
(uktie zal immers in vele -gevallen
nnnen leiden tot een zoveel moge-
ik continu produtkieproces, maar
lie voortdurende produktenstroom
moet weer continu afgezet worden".
Met een zucht constateert de heer
Mertens: ..Als je praat over een con-
tinu-produktie, denk je meteen aan
ploegen- en nachtarbeid. Als je het
'hebt over verschuivingen moet je den
ken aan omscholingen. Het is toch
wel jammer ik herhaal het dat
we nog zo weinig weten van de mate
en de richting waarin zich de automa
tisering zal voltrekken".
7 Wanneer we het erover eenszijn,
1 dat opschuivingen in de werkge
legenheid leiden tot de noodzaak van
omscholingen, dan is het nodig, dat
men zich tijdig op die omscholing be
zint en zo spoedig mogelijk de maat
regelen treft om het proces zo effec-
.tief mogelijke te laten verlopen.
r\ De Amerikaanse ervaringen leren,
dat de minder ontwikkelde en on
geschoolde werknemers en ook de
jongere arbeidskrachten met weinig
ervaring meestal minder mogelijkhe
den hebben. Automatisering noodzaakt
in toenemende mate tot meer ontwik
keling en tot meer scholing. Daarom
moet het onderwijs zich meer op de
ze ontwikkeling gaan richten, terwijl
de beroepskeuzevoorlichting meer
aandacht moet krijgen.
O Er moeten zoals ik al zei
meer gegevens ter beschikking ko
men. Middellange termijnprognoses
lijken mij in dit verband zeer ge
wenst.
a Het verdient wellicht aanbeveling,
fondsen te stichten, waaruit uit
gaven, verband houdende met de ge
volgen van de automatisering, kunnen
worden bestreden.
c Automatisering zal veel kapitaal
vragen. In dit verband zou de door
ons reeds gelanceerde gedachte van
vermogensaanwasdeling een bijdrage
kunnen leveren.
r Herhaald moet worden, dat ook
in de geautomatiseerde produktie
persoonlijke ontplooiing mogelijk moet
zijn en dat oudere werknemers bijzon
dere aandacht krijgen.
(ADVERTENTIE)
hel
9 Mario Borrellï, de
pater, die voor de
straatjongens van Na
pels meer dan een
geestelijk vader wil
zijn.
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT „Een jaar geleden, beste vrienden, vertelde ik jullie over
mijn plan om bij Posillipo een jongensdorp te bouwen, maar ondanks alle
goede bedoelingen kan ik jullie momenteel nog steeds geen definitief uit
sluitsel geven over het begin van het werk".
Een weinig dramatische mededeling, ogenschijnlijk. Maar bij de stichting
„Kinderen van de zon" in Utrecht maakte zij veel indruk. De brief was ge
schreven door Pater Mario Borrelii en had als onderwerp niets minder dan
de scugnizzi, de „draaitollen"de verpauperde, ontheemde, dakloze jeugd
van Napels.
Het zonnige, pitoreske decor, dat de
VVV van Napels de toeristen voor
houdt, die er in drommen heenreizen
teneinde te kunnen sterven zonder dit
te hebben moeten missen, werd in 1957
als een stuk jute aan flarden gescheurd,
toen de Australische schrijver Morris
West zijn bewogen boek „Children of
the sun" publiceerde. Door de scheuren
kreeg de wereld een ander Napels te
zien een conglomeraat van krotten,
hutten en holen, waarin de mensen le
ven en sterven als ratten. Het schamele,
stinkende milieu dei scugnizzi, kortom
jongens, die niet alleen het grootste
deel van hun tijd op straat verlumme
len, maar voor wie de straat het enig
„thuis" is. Het zijn de zwervertjes van
Napels.
Ze hebben uitgemergelde gezichten.
Ze lopen in vodden. Ze mengen zich
met schichtige bewegingen tussen de
massa en stuiven dan weer naar alle
kanten uiteen een vlucht mussen, al
tijd op zoek naar eten. Ze behoren nie
mand toe. Ze hebben geen paam. Som
migen zijn amper vijf of zes jaar oud.
Verreweg het merendeel van hezt
kinderen komt uit gezinnen, die in de
meest armoedige achterbuurten van
Napels wonen.
Onvoorstelbaar is de armoede,
die achter de zonnige facade van
toeristiek Napels door 200.000 werk
lozen wordt geleden.
Bij het koortsachtige „sauve-qui-peut"
dat het leven in deze buurten beheerst,
spelen de kinderen een grote rol. Van
hun prille jeugd af worden ze erop uit
gestuurd om te bedelen en te stelen. Ze
doorsnuffelen vuilnisbakken op zoek
naar eten, scharrelen sigarettenpeuken
op om de tabak te verkopen en wijzen
de Amerikaanse mariniers, die uit pas
sagieren gaan, de weg naar de rosse
buurten. Als ze 's avonds met lege haai
den thuiskomen, worden ze soms op
misdadige wijze mishandeld daarom
slapen ze liever op straat, als ze een
beschut plekje kunnen vinden, 's Win
ters treft men ze aan op de roosters van
een bakkerij, waar de warme lucht van
de ovens hen enigermate tegen de kou
de nacht beschermt. Maar al voor dag
en dauw moeten ze hun zwerftocht
hernemen, want dan gaat de politie
haar ronde doen. Het is slechts een
kwestie van tijd, voordat een scugmizzo
het slachtoffer wordt van misdadigers
en hun tot pion dient. Hij gaat vuile
werkjes opknappen voor handelaren in
verdovende middelen, op de uitkijk
staan bij inbraken, klanten werven voor
bordelen. Zo zijn er tweeduizend in
Napels. De straten wemelen ervan.
Aanvankelijk' was er slechts één, die
zich hun lolt aantrok: de jonge patei
Mario Boi'relli. Na veel aandringen
kreeg hij op 28-jarige leeftijd van dt
aartsbisschop van Napels verlof, zijn
priesterkleren tijdelijk af te leggen en
9amen met de scugnizzi als één hunner
te leven. Zeven maanden bleef hij bij
„Pas als je inzicht hebt, kun je
maatregelen treffen op het vlak van
de werkgelegenheid. In elk geval zal
er aandacht aan moeten worden be
steed. dat het de werknemers ook in
het geautomatiseerde produktieproces
mogelijk wordt tot persoonlijke ont
plooiing te komen. En dan is er nog
de heel bijzondere problematiek van
de oudere werknemers, die misschien
niet zo gemakkelijk in het geautoma
tiseerde produktieproces hun weg zul
len vinden, wat tot allerlei strubbe
lingen aanleiding kan geven".
Terugblikkend op het gesprek-tot-
over, concludeert de heer Mertens,
lat automatisering een aantal belang-
ijke economische eri sociale proble-
nen met zich zal meebrengen, waar
nee ook het belang van de werkne
mers is gemoeid.
En de gevolgtrekking daaruit is:
Iet is voor de vakbeweging belang
de om bij de oplossing van deze pro-
'enien meer inspraak te hebben. In-
iraak op nationaal niveau, maar ook
i de bedrijfstak en de onderneming.
De heer Mertens: „Wy staan op
chzelf positief .tegenover automat!-
mring, maar men kan moeilyk van
is medewerking verlangen betreffen
e zaken als werkgelegenheid, conti-
u-diënst en nachtarbeid als wij niet
skend worden in het tempo en de
late van realisering der automatie".
Heel methodisch zijn verlangens op
zijn vingers aftellend, besluit de heer
Mertens:
Hor.: 1 hagedisachtig dier, 5 zilt vocht
9 kort muziekstuk, 11 kleur, 12 voor
zetsel, 14 trommelslager, 16 muzieknoot,
17 vordering, 19 nevens, 20 honingbij,
21 voorzetsel, 22 uitroep, 23 maanstand,
24 snelschrijfkunst (afk.), 27 voorzet
sel, 29 muzieknoot, 30 rivier in Italië,
31 nevensgeschikt voegwoord, 32 luite
nant (afk.), 33 gebod, 35 oogziekte, 38
voorzetsel, 40 munt in China, 41 oude
lengtemaat, 43 soort, 45 stad in Opper
Italië, 48 mens, 50 rund, 51 hoogvlakte,
53 deel van de bijbel (afk.), 54 Euro
peaan, 55 godin der tweedracht, 57 kip
met kuikens, 58 verdieping.
Vert.: 1 dorp in N.H, onder Schoorl,
2 lengtemaat tafk.). 3 huisdier, 4 stad
in Algerië, 5 jongensnaam, 6 achting,
7 klasse (afk.). 8 rivier in Frankrijk,
10 zieleleed, 11 landschap in Beneden-
Egypte, 13 muzieknoot,- 15 foei, 16 fami
lielid, 18 geit, 20 rivier in Rusland, 23
plomp, 24 het noodsein, 25 tijdrekening,
26 lichaamsdeel, 28 bergweide, 34 voeg
woord. 36 oogvocht, 37 leger (Fr.), 38
boom, 39 terug, 42 tussen (Fr.), 44 over
blijfsel bij verbranding, 45 vlek, 46
rijkstelefoon (afk.), 47 ontspringt op de
St.-Gotthard, valt in de Rijn beneden
Schaffhausen. 49 meisjesnaam, 51
kweekgras (ZN), 52 bijwoord, 54 mu
zieknoot, 56 welaan.
OPLOSSING PUZZEL VORIGE WEEK
Hor.: 1 Helmond - el - een - aam. 2
abeel - eigenlijk - re. 3 Leens - on
eens - meid. 4 sport - nardus - er - ai.
5 tip - eenmaal - eg - set. 6 enerlei
- boete - Lea. 7 rang - asperge - noot.
8 ellende - ster - hooi. 9 Naarden - hal
- natie. 10 maan - om - toe - Aïda - To.
11 artis - ia - men - eerst. 12 nm - L.S.
- m.s. - geit - tsaar. 13 teer - as - r.i.
Mina - ale. 14 ene - aai - armee - rats.
15 lupine - meer - karot.
Vert.: 1 Halsteren - mantel. 2 eb -
Epinal - aar - menu. 3 lee - open - laat*
- leep. 4 me - nr - ergenis - rai. 5 Olst
- eland - osmaan. 6 neon - nes - demissie
7 Dina - mi - pentagram. 8 eg - era -
bes - hom - Eire. 9 leed - aorta - ee
- imme; 19 en - nul - eleganter. 11 el
-ss - eterniet - nek. 12 Nijmegen - ha-
des - ara. 13 Akersloot - ara - Aar. 14
aria - ee - ooit - salto. 15 meditatie -
Ot-regt
ze en deelde hij hun ontberingen. Ze
aanvaardden hem niet alleen als hun
leider, maar gingen hechten aan zijn
vriendschap. Toen hij bekend maakte,
dat hij priester was, bleven ze toch bi)
hem.
De zeven afschuwelijke maanden han
den pater Borrelii iets geleerd. Niet al
leen voeding en verzorging hebben de
ze verschoppelingen nodig, realiseerde,
hij zich, maar bovenal het gevoel, bij
iemand te horen, ergens thuis te zijn.
Ze hunkeren naar de zekerheid van de
huiselijke haard. Het probleem was, dat
ze nooit in het gareel zouden kunnen
lopen van een op conventionele gedrags
regels gefungeerde weeshuis daar
voor hadden ze hun vrijheid teveel lief.
Wat er moest komen, was een tehuis,
waar ze uit eigen wil heengingen en
waar ze zouden blijven, omidalt het er
hun beviel.
Dank zij het handeltje in oud roest,
dat pater Borrelii met zijn scugnizzi
opzette, kwam zo'n tehuis er en wel
in de afgedankte Mater Dei-kerk.
Sinds dit liefdewerk in 1950 aanving,
hebben vele honderden dakloze .straat
jongens er een opvoeding gekregen en
een vak geleerd. Ze werden burgers,
die zichzelf konden respecteren. Pater
Borrelii k2'eeg bekendheid. Er kwamen
comités en stichtingen, die hem finan
cieel gingen steunen. Zo kon hij te Po
sillipo, een woonwijk van Napels, die
hoog boven de baai aan de kust is gele
gen, een stuk grond kopen voor de ver
wezenlijking van de droom, die hem al
jaren bezig hield: de bouw van een
dorp voor zijn scugnizzi. Nu kan zijn
„Casa Dello Scuenizzi", waarvan de
vervallen Mater Dei-kerk nog steeds
het centrum is, hooguit 95 kinderen her
bergen met zo'n dorp zou de capa
citeit tot 250 kunnen worden opgevoerd.
Voor zijn idealisische geestesoog zag
pater Borrelii al de volgende opzet: 20
aparte gezinswoningen, die elk maxi
maal 12 kinderen van uiteenlopende
leeftijd kunnen huisvesten, met aan het
hoofd een gesalarieerd echtpaar. Voorts
een kerk, een school, een kantoorge
bouw en een sociaal centrum. Geen
modeldorp liefst. Daarom vier verschil
lende woningtypen. De pleegouders, die
aan het hoofd van elk huis sitaan, mo
gen zelf een gezin hebben. De man heeft
zijn dagelijks werk buiten het dorp,
precies als in een r.ormaal huishouden.
Want dait is, wat de scugnizzi nodiig
hebben: geborgenheid in de schoot van
een doodgewoon gezin.
Dit plan, dat zonder nadruk, bijna
terloops - alle werken van barmhartig
heid in zich verenigt, is ondanks het
verloop der jaren nog niet verwezen
lijkt, zoals blijkt uit de brief, die pater
Borrelii naar zijn helpers in de hele
wereld, waaronder de stichting „Kin
deren van de Zon" in Nederland, heeft
gestuurd. Sinds de grond in Posillipo
werd gekocht, kwamen er allerlei pla
nologische commissies, die de nieuw
bouw in en rond Napels gingen con
troleren. Pater Borrelii kan, gedwon
gen door de nood onder de scugnizzi,
niet op hun bureaucratische beslissin
gen wachten. Hij houdt vast aan het
idee van zijn dorp, maar wil, nu het er
niet onmiddellijk komt, althans de
bouwvallige Mater Dei-kerk tot een
volwaardig tehuis ombouwen. Hij
schrijft er lakoniek over, zonder pa
thos. Het is geen bedelbrief. Wel heeft
de stichting „Kinderen van de Zon"
er aanleiding in gevonden, om door
hernieuwde activiteit te proberen, deze
schaduw over de „Casa dello Scugnizzi"
weg te nemen.
Het motto van pater Borrelii luidt;
„We zijn met niets begonnen en zijn
nu al zover gekomen. We zullen er ook
wel in slagen, de hele weg af te leg
gen. Maar dat wil niet zeggen, dat een
helpende hand niet welkom is,"
