Eerst rijden
dan varen
dan de caravan
Hoge snelheid in de bocht
CRUM
.RAGE
RIJDENDE
WATERTANK
Geschikt voor
de wintersport
CARAVAN „OP PAPIER
CARAVAN
SHOW
POLYESTER
CARAVANBOOT
en 6-pers. caravans
Snelle stijging
eiten - noviteiten - novi
>nz@ caravanshow
1967
RELT-modellen
U worden
jefoond
„SLAAKWEG"
CARAVANS
Oj) de Caravan-RAI zijn natuur-
ijjk ook een aantal spectaculaire
zaken te bewonderen. Zo op het
eerste gezicht vallen deze buiten
gewone inzendingen nog niet eens
zo heel sterk op, want in vele ge
vallen heeft dit alles te maken
met de nieuwste ideeën op het
gebied van de caravanbouw of
zijn het speciale snufjes, die in
de caravan te vinden zijn en het
gerief van de bewoners aanzien
lijk ten goede komen.
Nieuw zijn onder ndere dekens, la
kens en slopen, die uit niet-geweven
textielvlies bestaan. Dit materiaal
kan niet gewassen worden en moet
dan ook, indien het vuil geworden is,
weggegooid en verbrand worden. De
lage aanschaffingsprijs (voor een de-
JeJ f "7,50 en voor lakens tussen de
2 70 en f 3,25) zorgt ervoor, dat u
Wet met al te zure gezichten uw bed
egoed na gébruik, ziet verbranden.
Maar wat te zeggen van een cara
van, die ook als boot bruikbaar is en
van eenf bagagewagen, die na een
aantal simpele handelingen gebruikt
boot Worden als een 3,20 meter lange
jPf. carnping car-boat Is te vinden op
ruu van dfe n-v- Overtoom uit Den
™fen ls gefabriceerd uit gewapend
Sal; j waardoor men ontslagen is
an onderhoudswerkzaamheden. Als
aanhangwagen kan 250 kg of 1 m3 ba-
powLÜj^ meegenomen op de torsie-
ba pnS?e Wie^en- Doordat deze Franse
Sg-t a?!n Yr5j laag. is gehouden,
r»J I achteruitzicht van uw auto vrij.
ue totale hoogte is slechts 118 cm,
de breedte 130 cm en de lengte 185
cm. Als men het deksel van de wa
gen naar achteren klapt en twee schroe
ven worden vastgedraaid, heeft men
xAeens een volwaardige boot gekre
gen, die door vier luchtkamers onzink-
baar is geworden, 50 kg weegt en de
afmetingen 320 x 110 x 50 cm heeft
gekregen. Bij de prijs van f 998,- zijn
de bankjes, demontabele roeiriemen en
versterkingsplaats voor buitenboordmo
tor inbegrepen.
pe Corvette-weekend caravanboot v.
de n.v. Limeta uit IJsselstein is even
eens in Frankrijk vervaardigd en be
staat uit polyester. Op heel eenvoudi
ge wijze kan de caravan van het on
derste worden gescheiden waardoor
men dan een volwaardige boot krijgt
met een zeer geringe diepgang. De
Corvette-weekend is over ongeveer de
halve lengte gesloten door een vouw-
dak van zwaar kunstleerdoek. Het los
maken van het onderstel geschiedt door
een eenvoudige ontgrendellng in de ca
ravan waarna de „boot" rust in een
kogel, welke op het onderstel ls ge
monteerd.
De tewaterlating kan geschieden door
een kraan of lier, maar als er een
geleidelijk verlopende helling aanwezig
is, kan de Corvette-weekend met on
derstel door het trekkend voertuig ach
teruit het water ingeduwd worden. Door
haar drijfvermogen licht de Corvette
zichzelf van haar reeds ontkoppeld on
derstel, hetweik dan door de auto uit
het water kan worden getrokken.
De Corvette-weekend heeft alle ei
genschappen en toebehoren van een nor
male caravan en heeft een gewicht
van 520 kg. Een buitenboordmotor van
9,5-15 p.k. kan voor een kruissnelheid
van 18-20 km per uur zorgen. Bij de
uitrusting van de wagen-boot vindt men
onder andere een drinkwatertank, che
misch toilet, verwarming, ijskast en
zwemtrapje. Voor de prijs van f 11.900
kan men zich eigen .ar noemen van
deze speciale aanbieding.
e pMnping-car-boht toont op het eerste gezicht niet de belangrijke
gelijkheid als roejboot, maar naast het vervoeren van 250 kg of
best drnateriaal' komt dit apparaat ook goed te pas voor de vrijetijds-
800,-
CENSZAND
on 01106 - 659
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 26 JANUARI 1967
VRIJ
Voor de in Nederland steeds
groter wordende groep van „doe-
het-zelvers" is op de Caravan-
RAI ook een plaatsje ingeruimd.
Drie firma's (Mik, Zijlstra en
Pafbrengen namelijk casco's op
de RAI, die een uitgangspunt zijn
voor het bouwen van een cara
van. De caravan is nu als Com
pleet bouwpakket te krijgen.
Bij de n.v. Overtoom (Den Dol
der) treft men tevens nog een
polyester-reparatiedoos, een op
vouwbare kampeerkeuken en
een klinknagel-reparatieset voor
kleine herstellingen aan de be
plating van auto's en caravans.
Allemaal attributen die pas voor
de eerste maal op de Caravan-
RAI worden getoond.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM. Het is
lente in Amsterdam. Dit heer.
lijk stukje Nederland is de ko
mende tien dagen gegaran
deerd en het ig 22.000 vier
kante meter groot. Het ligt
aan het Europaplein in de
nieuwe RAI. Vanaf 27 januari
tot en met zondag 5 februari
om 17.00 uur gtaan n.l. in de
diverse hallen van dit gigan
tische tentoonstellingscom
plex duizenden bloemen in
bloei, laten schitterende fon-
teinen hun water in rijkelijke
hoeveelheid vloeien en zit op
een lichtgewicht stoeltje zelfs
een visser in overhemd naar
zijn dobber te turen. Maar
men waant zich hier niet al
leen in Nederland.
Palmbomen en zelfs een enkel
sinaasappelboompje is te vinden
tussen 't vele nieuws, dat dit jaar
weer te ontdekken is op de Cara
van-RAI, want u zult wel begre
pen hebben, dat de lente op dit
moment alleen nog maar binnens
huis volop is te beleven.
Tussen de kolossale wooncara-
vans, de tourcaravans, de vouw
wagens en de eenvoudige bagage
wagens is nog ruimte genoeg over
gebleven om veel van het schoons
dat moeder aarde te bieden heeft
te aanschouwen.
De Caravan-R.A.I. is dit jaar weer
grootser van opzet dan ooit tevoren.
In vergelijking met vorig jaar valt
onmiddellijk op, dat de tweewielers
(als men hier tenminste de caravans
ook niet onder wil verstaan) van de
tentoonstelling zijn verdween. Ditmaal
moet men het zonder fietsen, brom
mers en motoren doen, maar zodoen
de is er voor caravans liefst 13.000
vierkante meter expositieruimte van
het R.A.I.-gebouw ter beschikking: 12
procent meer dan vorig jaar. De Ca-
ravan-R-A.I. is zodoende met recht uit
gegroeid tot de meest representatieve
tentoonstelling van Europa en hiervoor
heeft ons landje slechts drie jaar no
dig gehad.
De vraag naar caravans etc. is de
laatste jaren ontzagwekkend snel ge
stegen en de 60.000 kampeerwagens,
die Nederland op dit moment telt (vier
procent van alle automobilisten kop
pelt aehter zijn voerulg regelmatig
een extra wagen) is dan ook een juis
te afspiegeling van de opkomst van de
caravan, die een economische middel
is geworden voor de vrijetijdsbeste
ding.
„Vrij dan de caravan" luidt het
motto waaronder deze expositie wordt
gehouden, maar het heeft jaren ge
duurd eer de Nederlander, die toch
over zo'n 30 vrije dagen per jaar be
schikt, de caravan als een goede vriend
bij het besteden van zijn vrije tijd
had geaccepteerd. De caravan was ont
dekt en op een plekje in de vrije na-
tuun ging men genieten van alle char
mes van dien, methet comfort van
een hotel en de huiselijkheid van het
eigen huis. Thans is het zelfs zover,
dat de caravans niet meer uit ons
straatbeeld zijn weg te denken, laat
staan van de 16.000 kampeerplaatsen,
die West-Europa rijk is. Er is op het
ogenblik nog altijd wel ergens, ook in
Nederland, een stukje grond voor de
caravan vrij, maar de overheid zal
toch nauwlettend moeten toezien of de
uitbreiding van de kampeerruimte in
CARAVAN RAI 67
37 JAN.TM9FEBR.
Op de grootste stand van de tentoon
stelling, Frans de Witte, Bilthoven,
staan heel wat noviteiten. De Sprite
Camper (f 3450,-) bijvoorbeeld, een ver
eenvoudigde uitvoering van de zo suc
cesvolle Sprite 400. De nieuwe Sprite
Major, een vergrote Musketeer, heeft
de plaats ingenomen van de1 verdwe
nen Countryman- Btf de Sprite-cara
vans werd de wielophanging gewijzigd.
De wielstand is thans verstelbaar,
waardoor bandenslijtage als gevolg van
niet goed sporen kan worden opgehe-
heven.
Naast de wooncaravans Bluebird,
Conqueror, Consort, Calypso en Con-
tessa, staat op deze stand ook het
hoogst geprijsde object van de exposi
tie: de Bluebird Swiss Cottage Super
Home. een uit twee caravans samen
gestelde bungalow van ongeveer 8x6
meter. De prijs bedraagt f 25.750,-.
De nieuwe Duitse Eicker-caravans zijn
te vinden bij de n.v. De Peelstreek uit
Venray. Nieuw op deze stand is ook
de Belgische Wawa 200. De wagen is
20 cm breder dan de bestaande 180.
Daar het hefdak bij dit grotere model
wat zwaar werd, bracht de fabrikant
telescopische kapheffers aan, waarvan
de 180, een ideale wagen voor niet
de drukveren 30 kg van het te tillen
gewicht voor hun rekening nemen. Ook
de 180, een ideale wagen voor niet
zulke sterke trekauto's, kreeg deze kap-
heffer.
De Hollandia 350 is een aantrekke
lijke wagen op de stand van Caravan
ning Hollandia n.v. (Naarden). De
nieuwe Engelse toerwagen heeft een
afleveringsgewicht van 350 kg. De prijs
van deze vierpersoons langslaper be
draagt f 3.595,-. De vijf Nederlandse
Meybro caravans op de stand van
Meyer n.v. (Axel) vormen de introduc
tie van dit merk op de caravan-RAI.
Noviteit bij Heins Wevo Camping n.
v. (Utrecht) is de Wevo bungalow, een
Nederlandse wooncaravan van 9x3
meter. Nieuw is ook de Franse Ster-
ckeman Flash 310, terwijl de Wevo-
Camper vouwwagen door detailwijzi
gingen aan bruikbaarheid heeft gewon
nen.
Sporthuis Centrum uit Rotter-
dam zorgt voor een primeur op
de RAI. Het is de Bung alette'een
uniek zomerhuisje met een alu
minium buitenwand die door het
aanbrengen van een tweede
,,huid" nu veel weg heeft van
een teakhouten buitenwand. De*
prijs bedraagt f 5750. Helemaal
bovenirf de goedkoopste caravan
van de show: 4-persoons Kolobri
van Kema n.v. De prijs is f 2750.
ons land wel gelijke tred. houdt met
het aantal caravans, dat er jaarlijks
bijkomt. En dat zijn er gemiddeld
10.000 terwijl ons land thans 1200 kam
peerplaatsen rijk is.
De caravan heeft de weg naar de
Nederlandse bevolking gevonden en
dan te bedenken, dat in ons land
vijftien jaar geleden, slechts 900 ca
ravans waren te vinden. In 1959 werd
de eerste belangrijke mijlpaal be
reikt, want de 1500 caravans die in
dat jaar werden verkocht, waren pre
cies voldoende om de langzaam
groeiende groep Nederlandse eige
naars tot boven de 10.000 te laten
stijgen, anaf dat tijdstip had deze
vorm van vakantiebesteding vaste
voet op Neerlands bodem gezet. In
1960 2000 nieuwe wagens: in 1963
6500 en 'in 1964 werden liefst 10.000
nieuwe wagens aan de man en vrouw
gebracht. In een jaar werden toen net
zoveel wagens verkocht als de totale
periode voor 1959.
Maar 1964 bleef niet hetTopjaa?
Een jaar later stonden n.l. nog meer
liefhebbers vol ongeduld bij de cara-
vanbedrijven te wachten om hun nieu
we, trotse bezit in ontvangst te ne
men. Het gevolg was, dat tenslotte
nog eens 14.500 splinternieuwe cara
vans op de weg of op de campings kwa
men. Het totaal aantal wagens in Ne
derland was zodoende tot boven 50.000
gestegen.
De geweldige verkoop van caravans
brengt echter een ander probleem met
zich mee. Waar laat men al die wa
gens. Zowel in de zomer- als in de
wintermaanden? Over de winterperiode
maken velen zich niet zulke grote zor
gen, want naast de winterstalling wor
den de wagens (veelal tot ergenis van
velen) zomaar in een straat gezet of
zijn „eeuwige" parkeerders op plaat
sen waar de automobilist weieens graag
zijn wagen zou kwijt willen.
Op de Caravan-RA.I. zyn dit jaar
324 typen kampeerwagens verzameld,
waarvan de prjjzen variëren van
f 1.785,- voor de goedkoopste vouw
wagen tot f 25.750,- voor de hoogs t-
geprijsde, compleet ingerichte bunga
low op wielen. In de prijsklasse tussen
de f 5.000,- en f 6.000,- zijn de meeste
aanbiedingen: n.l. 85, terwijl in de
'prijsklasse f 4.000,- en f 5.000,- 56
tourcaravans met vaste opbouw zijn
te vinden en in de klasse f 6.000,-
tot f 7.000,- nog eens 53. Daarna neemt
het aantal verschillende typen lang
zaam verder af- De vouwwagens vindt
men overwegend tussen de f 2.000,-
en f 3.000,-: 24 verschillende typen.
Het grootste assortiment wooncara
vans ligt in de prijsklasse f 7.000,- tot
f 8.000,- (13 stuks) en f 8.000,- tot
f 9.000,- (14 stuks).
Bij de caravans zijn veel nieuwe ty
pen te vinden bij de grotere wagens.
Ook de rijeigenséhappen van de cara
vans" .aldus de voorzitter van de ten
toonstellingscommissie, de heer B.
Erftemeyer, „zijn de laatste paar jaar
aanzienlijk verbeterd, terwijl wat het
interieur betreft naar een optimale doel
matigheid wordt gestreefd en talrijke
detailverbeteringen zijn aangebracht".
Verbeterde isolatie, meer keuze uit
elektrische remsystemen, het toene
mende verbruik van kunststoffen, een
opvallende ontwikkeling op het gebied
van de roestvrïj-stalen afwasbakken en
het algemene beeld dat er steeds meer
wooncaravans komen, valt te consta
teren als men over de Caravan-RAI
een wandeling maakt.
Een Tiroler stacaravan van 10 me
ter lengte met twee slaapkamers, dou
checel Amerikaans ingerichte keu
ken en o.a. een huiskamer met bank
stel valt bij de Gebr. van Gerven uit
Berkel-Enschot op. Deze wagen is ook
leverbaar in een lengte van 7,5 of 8,5
meter.
De Engelse Mardon-caravans Pij
Sunny Camp" zijn nieuw voor Ne
derland. Van de drie getoonde typen
verdient het model Petitie de aandacht
wegens het feit, dat deze drie meter
lange caravan slechts 320 kg weegt en
voorzien is van een toiletruimte, het
geen bij wagens van deze geringe af
meting maar zelden voorkomt.
Bij Caravan-import Rien v. d. Broe-
ke vallen enkele modellen op die de
raampartij met openslaande deuren in
de zijwand hebben, een trend, die bij
meer Engelse wooncaravans te zien is.
De Zweedse S.M.V.-caravan bij L.
Otten is thans in twee uitvoeringen op
de markt. De deur bevindt zich nu
aan de bermzijde. Ook het interieur is
ingrijpend gewijzigd. Deze 4,10 me
ter lange en toch slechts 470 kg wegen
de caravan is uitgerust met elektrisch
bediende remmen. Van de negen ge-
exposeerde Kip-caravans zijn er zes
nieuw. De prijzen van de Eurokip-ca
ravans ondergingen een belangrijke ver
laging.
Op het Monra-autodrome bij
Milaan werden eind vorig jaar
door een Ford-Zodiac met er
achter de nieuwe 5-persoons Ma
jor-caravan drie snelheids- en
prestatierecords behaald. Gedu
rende 12 uur werd ondanks ge
weldige slagregens, stevige wind
stoten en bliksem 2700 km afge
legd met een gemiddelde snel
heid van 112,5 km per uurm
Het model Caravaneige van France
Confort. getoond door De Bruyn Euro-
vaning n.v. Roermond, is een zeer lu
xueus ingerichte wagen en bijzonder
geschikt voor gebruik tijdens de win
tersportvakantie. Bij Dick Wissink n.v.
(Oud-Loosdrecht) ook heel wat nieuws
bij de toer- en wooncaravans. Bijna
alle typen zijn vernieuwd of er zijn
nieuwe wagens aan de serie toege
voegd. Bij de Duitse Knaus-caravans
zijn de steunpoten voorzien van een
tandreep, welke rechtstandig omhoog
en omlaag worden gedraaid en in in
getrokken positie beschermd zijn tegen
inwerking van pekel, vocht en vuil.
Ter verhoging van de veiligheid zijn
op de zijwanden van deze caravans
nu lichtweerkaatsende sierstrips aan
gebracht.
Deze laatste punten zullen vooral
de caravanners bij uitstek opvallen.
Zoals bij Wout Wagtmans, een Ne
derlander die reeds jaren tijdens zijn
vakantie van een huisje op wielen ge
bruik maakt err hierover zegt: „Kijk,
als ik in een hotel ga,\ moet ik steeds
als heer aan tafel komen Nou zit ik
lekker in m'n vakantiekleren (als ik
gevist heb desnoods in visbroek) te
eten. De caravan biedt alles wat we
nodig hebben: licht, water, verwar
ming, enz. Een douche en een w.c.
vind ik wel op het kampeerterrein.
Wat mijn vrouw en ik erg belangrijk
vinden: het is in een caravan zo hara-
stikke gezellig". En wat zegt boer
Koekoek na zijn ruime caravan-erva
ring: „Vroeger gingen we op vakantie
in hotels. Maar daar is altijd lawaai.
M'n vrouw nam tenslotte toch altijd
de lakens van huis mee en toen dacht
ik: dan kun je beter je hele hotel
meenemen". En tenslotte de echtge
note van de burgemeester van Maas
tricht, mr. W. Baron Michiels van Kes-
senich: „De voordelen van een cara
van zijn voor ons: he vrij zijn, de
stilte, de gezelligheid en het ontbreken
van telefoon. Je kunt zelf uitmaken
hoe je reist en hoe lang je ergens
wilt blijven. Mijn man is 65 en ik ben
60. Beiden rijdèn wij auto en ik stuur
onze combinatie doodrustig over de
Alpen".
Inderdaad een caravan is een fijn be
zit, maar je moet er wei mee om
kunnen gaan.
Voor het gebruik van een kampeerwagen zfön weinig documenten benodigd.
Wanneer een caravan zwaarder is dan 750 kg, dient deze van een inlegvel voor
het kentekenbewijs van de trekwagen (tegenwoordig registratiebewijs) te zijn
voorzien.
Hiertoe dient de combinatie door de rijksdienst voor het wegverkeer te wor
den gekeurd. In de praktijk geeft dit weinig moeilijkheden daar het merendeel
van de caravans voor toeristisch gebruik lichter is dan de bovenvermelde 750 kg,
in welk geval men zonder meer met de combinatie kan rijden, mits het
geheel veilig en betrouwbaar is en aan de normale wettelijke eisen ten aanzien
van verlichting etc. voldoet.
De kampeerwagen moet aan de achterzijde worden voorzien van een kenteken
plaat, overeenkomende met die van de trekwagen en dus moet die plaat eveneens
van een rijkskeur zijn voorzien. Voor het maken van buitenlandse reizen moet
tevens een NL-plaat worden aangebracht.
De wettelijke aansprakelijkheidverzekering van een kampeerwagen behoort
bij die van het trekkende voertuig en dient te worden opgegeven bij de verzeke
ringsmaatschappij of diens agent, waarbij de trekwagen verzekerd is. De ver
zekering van schade aan eigen wagen kan, onafhankelijk hiervan, naar eigen
inzicht worden gedekt. Voor gebruik in het buitenland moet men ook voor
de caravan de „groene kaart" (verstrekt door de verzekeringsmaatschappij of
diens gevolmachtigde) kunnen tonen
Voor normaal gebruik van een kampeerwagen verdient het aanbeveling
om een 60-dagen belastingkaart aan te vragen, waarop men in het tijdsverloop
van een jaar op 60 zelf gekozen dagen kan rijden. Voor een normale toer-
caravan van 500 kg is men op deze wijze ongeveer f 14 aan motorrijtuigen
belasting verschuldigd. Andere mogelijkheden, welke echter slechts in
bijzondere gevallen in aanmerking komenzijn een normale kwartaalkaart
of jaarkaart.
Van de Westeuropese landen eist alleen Frankrijk nog grensdocumenten als
triptiek of carnet voor een kampeerwagen. Wanneer grotere reizen worden
ondernomen doet men verstandig om hiervoor nadere inlichtingen in te winnen
bij de yerkeers- en toeristenbonden.
Door de luchtbanden en de
trekhaak zorgt de Bowa-druk-
tank voor zorgeloze watervoor
ziening.
De caravan kan men net zo gezellig
inrichten als men zelf wil. Heel wat
meubelstukken, wandversieringen en
keukenbenodigdheden zijn op de markt
uitsluitend om de inwoners het naar
de zin te maken en het koken etc. te
vergemakkelijken.
Voor de watervoorziening zijn er ook
speciale aanbiedingen. De firma Bo-
wa (Jutphaas) brengt o.a. een water
tank in vier verschillende maten. De
tank is voorzien van luchtbanden, trek-
beugels, peilglas, aansluitkraan en een
slang. Doordat de aanwezige lucht in
de tank bij het vullen van het vat
steeds verder wordt samengeperst, ont
staat de mogelijkheid om het water
zonder problemen weer uit de tank te
persen.
Een Lilliput oliekachel Minor warm
watergeiser en o.a. Brasilia koffie-
espressoapparaat zijn te zien bij Neer-
landia n.v. (Amsterdam), een Engelse
TL-verlichting en een nieuw soort
plastic rolgordijn wordt geëxposeerd
bij Atlanta-car n.v. (Den Bosch) en
een Mentonwandgaskachel met een
capaciteit van 300 cal. met magneet
ontsteking en afvoer van verbrandings
gassen onder de caravan bij n.v. Ne
derlandse Apparatenfabriek Riviere (A'
dam) behoren o.a. tot de nieuwe nut
tige accessoires op deze RAI.
RAAT 16-20 BREDA
n 01600—39900
BEZOEKT ONZE
OVERDEKTE
MOERLAKEN R
(Gelegen links van de
Terheijdenseweg)
Wij ruilen in - verkopen
- verhuren - financieren
en repareren, Uitsluitend
Kies een speciaalzaak.
KIES:
CARAVANCENTRUM
Uw SPIRITE-CARAVAN-
dealer voor Nrd-Brabant
Prijzen v.a. 3450.
Tel. 01600—voorlopig 33975
Ook op de
RAI
stand no. 48 a - b en c
staan wij tot uw beschik
king.
Vraag naar onze verte
genwoordiger.
De Corvette-weekend op de weg en in het water