Drs. Westerhout
Zeeuw onder de
leeuwen gebleven
Nieuwe Sunbeam
op salon Brussel
Houd
uw snelheid
intoom!
Braziliaanse vrouwen
op politieke bres voor
echtgenoten
Gevangenis
BENDER
AAN DE^
buitenkerkelijk
orgel
7
il 01690-442
WM
praten met kandidaten
ra
Werkloos'
Loopbaan
NAAR AMERIKAANS VOORBEELD
Irene en Ccirlos
kopen landgoed
Zeeland
P. v.d. A.
Vragen stellen
Zeilen
Actualiteiten
30 ct
rookgenot
tot het
laatste
trekje
Pittig
Barracuda 's
Japanner
Jaguars
BRITSE PERS
VEROUDERD
JBI
deskundig in klank
BAGBLAjB ktb iSiJfcM VAA DGAtiGKBAG 19 JAiVbAiU iyot
stand nr 3 en 10
Tel 01640—6285
SERGEN OP ZOOM
xel - Tel. 01155—774
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG „Hoe gaat
het in het Zeeuwse?" Zo begroet
ons, merkwaardigerwijs, drs.
Th. Westerhout, de Zeeuwse
kandidaat van de Partij van de
Arbeid voor de komende Twee
de Kamerverkiezing. Hij voegt
eraan toe: „Ik kom er gelukkig
weer een beetje in".
Drs. Theodoras Jan Westerhout is
vanaf juli 1965 tot de val van het ka-
binet-Cals staatssecretaris van Bin
nenlandse Zaken geweest. Voordien
zat hü, vanaf 1956, als een van de
Zeeuwse specialisten in de Kamer.
Als staatssecretaris werd hij plotse
ling boven het Zeeuwse uitgetild. Hij
trad af als fractievoorzitter van de
p.v.d.A. in de Zeeuwse Staten. Hij
trok zich terug uit enkele tientallen
functies, die hem sterk aan Zeeland
bonden.
„Ik was plotseling van alle zorgen
In Zeeland verlost, maar ik verloor
meteen ale contacten, die ik er had".
Is er door zijn werk op regeringsni
veau intussen een grote afstand ge
groeid tussen hem en zijn vroegere
Zeeuwse relaties
DrS. Westerhout is zeer positief in
zijn antwoord„Geen sprake van;
daarvoor kende men mij te goed".
Als staatssecretaris is deze 44 jaar
geleden in Utrecht geboren politi
cus overigens in zoverre Zeeuw onder
de Zeeuwen gebleven dat hij in zijn
ruim en modern huis in de Populie
renlaan te Middelburg is blijven wo
nen. „Zeeland boeit mij gewoon zó,
dat ik het niet makkelijk zou vin
den om over te schakelen naar een
ander deel van het land. Het leef
klimaat hier is verre te prefereren
boven dat van de Randstad bijvoor
beeld.
Hiij nam ontslag bij de P.P.D. omdat
hij zich volledig aan zijn politieke
loopbaan wilde wijden. Twee jaar la
ter volgde zijn benoeming tot wethou
der van bedrijven te Middelburg. In
1962 werd hij fractieleider van de
P.v.d.A. in de Zeeuwse Staten.
Hij viel daar op door zijn doorzich
tige, zakelijke betogen. In de Zeeuwse
Statenzaal, waar men doorgaans een
milde politieke sfeer proeft, trad hij
op als een hard, handig en tevens cor
rect politicus. Het wekte geen verba
zing dat deze bekwame figuur tot
staatssecretaris werd gekozen.
In dat ambt was hij trouwens flink
op weg om een snelle herindeling van
gemeenten voor verschillende delen
van de provincie tot stand te bren
gen. „Het probeem van het vinden
van nieuwe bestuurlijke structuren
is zeer dringend. Het geldt niet alleen
voor de gemeenten maar ook voor de
interne organisatie van het rijksap
paraat. Het onderwerp heeft me de
afgelopen anderhalf jaar enorm ge
fascineerd."
Drs. Westerhout woont in Zeeland
sedert 1949. In dat jaar beëindigde hij
zijn studie sociale geografie. Hij werd
benoemd tot hoofd van de afdeling
onderzoek van de Provinciale Plano
logische Dienst. In 1955 heeft hij,
onder auspiciën van de Verenigde
Naties, een half jaar aan opbouw
werk gedaan in Pakistan.
In 1953 kwam hij voor het eerst in
de politieke kijker. Hij werd toen
raadslid en meteen fractieleider van
de P.v.d.A. in Middelburg. In 1956
volgde zijn benoeming tot kamerlid.
Drs. Westerhout heeft de val van het
kabinet-Cals in zyn persoonlijke le
ven als een enorme overgang erva
ren. „Ik ken geen situatie waarin een
verandering zó snel gaat en waarin
zo véél verandert. Je bent plotseling
werkloos hoofdarbeider zonder dat je
zelfs één functie overhoudt."
Drs. Westerhout is verzekerd van
een plaats in de Tweede Kamer na de
verkiezingen van 15 februari. Hij
9taat hoog genoteerd: 4e op de lijst.
Zal het niet moeilijk zijn weer als
gewoon Kamerlid aan te treden „O
nee; er zit een belangrijke positieve
kant aan dat op en neer gaan van
regering naar parlement. Voor het
parlement is het van onnoemelijke
waarde dat er mensen in zitten die
aan de regeringstafel hebben geze-
ten-" - j
Drs. Westerhout heeft zowel in Mid-
RIO DE JANEIRO (AP) Gouver
neur George C. Wallace van Alabama,
die, toen hij zichzelf niet meer kandi
daat kon stellen voor het ambt, zyn
vrouw als kandidaat liet opdraven, heeft
school gemaakt in Zuid-Amerika.
„Als je jezelf niet kandidaat kunt
stellen, laat je vrouw het dan doen"
is het afgelopen jaar de leuze van vele
Braziliaanse politici geweest en ver
scheidene vrouwen van politiek overle
den politici hebben zich inderdaad ln
plaats van haar echtgenoten kandidaat
gesteld en aardige overwinningen ge
boekt.
De mannen van deze „politieke we
duwen" waren door president Hum-
berto Castello Branco van hun politieke
rechter vervallen verklaard en in som
mige gevallen hebben zij pas op het
laatste ogenblik hun vrouwen overge
haald, zich in hun plaats kandidaat te
stellen
De 32-jarige Ligla Doutel de Andre-
ade had nooit gedacht, dat zij de po
litica van het gezin zou zijn, maar vlak
voor de campagnetijd werden haai
echtgenoot, een federale afgevaardigde,
voor tien jaar zijn politieke rechten
ontnomen en hij overreedde haar, zich
op te geven als kandidate voor de op
positie, de Braziliaanse Democratische
Beweging (MDB).
Politiek en verkiezingscampagnes zijn
niets nieuws voor mevrouw De An-
dreade. Haar vader was burgemeester
van Florianopolis, de hoofdstad van de
staat Santa Catarina en is ook staats
secretaris van financiën geweest. Zij
veroverde haar zetel in het Congres met
een record aantal stemmen.
hi de staat Acre wist ex-gouverneur
José Augusto Ar au j o, die in 1964 van
zijn politieke rechten vervallen werd
verklaard, na de revolutie, die presi
dent Joao Goulart ten val bracht, zijn
Vrouw ervan te overtuigen, dat zij de
politieke traditie van de familie moest
voortzetten door zich kandidaat te stel
len voor het Congres.
Het voeren van baar verkiezingscani-
pagne was voor mevrouw Araujo wat
moeilijk, omdat zij een kind van drie
I Jfar, *leeften bovendien in blijde ver
wachting is. Daarbij verzorgt zij haar
JJ.an, die een hartaandoening beeft.
a lettemin won zij het van alle andere
kandidaten.
^vrouw Julia Steïnbruch is niet oe-
een .^Politieke weduwe", aange-
d*11* «F11811 federaal senator is voor
a! i Janeiro. Niettemin wil-
I tniVs.,labourgezinr1 senator, die oor-
va*werd gekken als kandidaat
Avw i ontbonden Braziliaanse
liet sPartij, geen risico nemen en
vnL ün ,v.r°Uw zich kandidaat stellen
voor de MDB.
MmM^1UeWon|t®'"bruch voerde haar
u wüt stemmJ; leu2e: "Ik h0°P dat
man dieZ?miJ°0r de vrouw van de
sevoerd" Ook^?i'ISUn)j"Sal?ris heeft in"
Mevrouw uWerd Sekozen.
,1 d«en van drie tot™ h?eft drie kln"
f» doctor tn at ?n ]aar- is juriste
klaart, dat rit cj2">"">logie. Zij ver-
kn van de s^J^erj voor de rech-
eert wetsno?,W 6n dat voornemens.
Üe"de dat wSTp to te diene"- kou-
leiders niet^o!efers.V0uweliike sr"
1 mogen ontslaan, omdat zij
George Wallace, oua-gouver-
neur van de Amerikaanse staat
Alabama, vroeg zijn vrouw zich
kandidaat te stellen, omdat hij
zelf niet meer voor het gouver
neurschap gekozen mocht wor
den.
zwanger zijn.
In Rio Grande Do Sul ls een „poli
tieke weduwe" gekozen in het staats-
parlement. Mevrouw Terezinha Chaise,
echtgenote van de ex-burgemeester van
Porto Alegre, heeft driemaal zoveel
stemmen gekregen als haar man, toen
hij zeven jaar geleden kandidaat was.
Ze zegt, dat zij de zwaarste tijd van
naar leven heeft geleefd, toen aan haar
man de politieke rechten werden ont
nomen. „Ik kon dit niet duidelijk ma
ken aan mijn kinderen", zegt zij, „aan
gezien ik hun altijd had verteld, dat al.
leen misdadigers, dieven en andere
slechte mensen naar de gevangenis gin
gen en nu mijn man daar zat wegens
een politieke gezindheid en een ideolo
gisch standpunt".
Behalve de „politieke weduwen" zijn
bij de verkiezingen van 15 november
verscheidene tientallen andere vrouwen
gekozen meer dan ooit tevoren in
Brazilië. Vijf van hen werden gekozen
tot federaal afgevaardigde. Er zijn vrou.
wen gekozen in enkele staten, waar te
voren nooit een vrouwelijke ambtsdra
ger was geweest.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Prinses Irene en haar
man prins Carlos Hugo hebben in Span
je, ln het 200 km van Barcelona gele
gen Vinaroz, een landgoed gekocht, dat
de naam „Sol de riu", zon aan de rivier,
draagt.
Het is niet uitgesloten, dat dit 20 ha
grote, aan zee gelegen landgoed met
daarop een oud Moors kasteeltje, ook
zal worden gebruikt als nieuw zomer
verblijf voor de koninklijke familie.
Bekend is, dat de koninklijke familie
niet meer zo ingenomen is met het hui
dige zomerverblijf in het Italiaanse
Porte Ercole, waar het door de komst
van het toerisme met de rust is gedaan.
delburg als in Den Haag het vertegen
woordigende en het wetgevende werk
gedaan. „Het grote verschil is dat je
als wethouder en staatssecretaris een
concreet stuk werk kunt afleveren.
Je kunt iets waar maken van hetgeen
je als volksvertegenwoordiger altijd
wenselijk hebt geacht en naar voren
hebt gebracht.''
Drs. Westerhout (wanneer hij spreekt
ligt hij gemakkelijk achterover in zijn
stoel, hand in de zak, de vingers
van zijn andere hand waaieren uit
over zijn gezicht) vindt dat gespecia
liseerde kennis op bepaalde gebieden
noodzakelijk is om 't kamerwerk goed
te kunnen doen maar aan de an'dere
kant ziet hij het toch als een enorm
voordeel om kamerlid te zijn als
exponent van een bepaalde streek.
„Je weet wat er leeft. Je hebt je
contacten. Je kunt wat voor zo'n
streek doen".
Drs. Westerhout heeft het gevoel
dat hij als kamerlid reeds veel voor
Zeeland heeft kunnen doen. Soms al
leen, soms met Zeeuwse kamerleden
van andere politieke partijen. „Ik heb
het idee dat we dingen hebben kun
nen wakker maken die anders mis
schien nog hadden liggen sluimeren."
„Neem het Sloe. Het is nog maa<r
een paar jaar geleden dat het Zuid-
Sloe in Den Haag als een regionale,
Zeeuwse hobby werd gezien. Het is
daar bovenuit gegroeid door de voort
durende druk die van Zeeuwse zyde
ook in de Kamer, is uitgeoefend. En
dat komt dan niet alleen omdat je er
het woord eens over voert. Het komt
vooral ook door je contacten op de
departementen.'»
ten noemt hij de schaderegeling ex ar
tikel 8 van de Deltawet („Als de ka
binetscrisis er niet was geweest zou
hij nu waarschijnlijk al op tafel heb
ben gelegen"), de recreatie (verdere
uitwerking van het Veerse Meer en
het opstellen van een conceptie voor
het Grevelingenbekken), de herinde
ling der gemeenten natuurlijk waar
van hij hoopt dat zij eigen ideeën
hieromtrent uiteindelijk zullen zege
vieren en, tenslotte, de vaste oever
verbinding over de Westerschelde.
Drs. Westerhout heeft, wat het laat
ste actiepunt aangaat, de indruk dat
het zich in een fase bevindt waarin de
Sloehaven enkele jaren geleden ver
keerde. Hij signaleert een groeiend
begrip bij de Belgen voor het opnieuw
bestuderen van het Westerschelde-re-
gime. Tot voor kort zag je België al
huiveren als wij nog maar naar de
Westerschelde wézen."
Drs. Westerhout is van plan veel
contacten met de kiezers te onder
houden. „Ik wil voortdurend op de
hoogte blijven van wat er leeft onder
de mensen en dan bepaald niet alleen
hij degenen, die lid van de P.v.d.A
zijn.»'
Het stellen van vragen aan de re
gering plaatst drs. Westerhout in het
zelfde licht. „Ik ben een sterk voor
stander van het stellen van vragen.
Meestal komt dat voort uit irrita
tie van jezelf al geef ik toe dat pu-
bliciteitsoverwegingen ook wel eens
een rol spelen. Je moet echter scherp
afwegen of je je vragen schriftelijk of
mondeling zult stellen. Dat is een
kwestie van tactiek." In dit verband
vindt drs. Westerhout het een groot
voordeel dat een parlementslid recht
streeks in contact kan treden met een
minister.
Wat hoopt deze kandidaat in de ko
mende vier jaar voor Zeeland tot
stand te brengen Waarop zal zijn
aandacht speciaal zijn gericht Drs.
Westerhout acht het op de eerste
plaats van enorm groot belang voor
Zeeland dat de havenschappen voor
Vlissingen-Oost en de kanaalzone in
Terneuzen tot stand komen.
Hoe staan de kansen van de socia
listen om weer in de regering te ko
men Drs. Westerhout; „Dat zal meer
dan ooit van de verkiezingsuitslag
afhangen. Ik heb ook wel de indruk
dat de P.v.d.A. gunstig voor de dag
zal komen al wil dat niet zeggen dat
we meer zetels zullen halen dan we
nu in de Kamer hebben (de Staten
verkiezingen hebben de P.v.d.A., in
Tweede Kamertaai gesproken, zeven
zetels gekost)."
De voet van drs. Westerhout wipt
tijdens het gesprek regelmatig op en
neer. „Ik kan eenvoudig niet stil zit
ten. Ik moet altijd iets doen. Als ik
niets meer om handen heb ga ik in
de tuin of ik ga mijn auto wassen".
En even later: „Ja, ik geloof wel dat
ik op bepaalde ogenblikken een opge
wonden standje ben. Dat ben ik
vooral als ik vind dat een ander on
billijk of onrechtvaardig is of als ik
het gevoel heb dat men iets zegt wat
men niet waar kan maken. Maar voor
de rest ben ik gelijkmatig van hu
meur. Ik maak nooit ruzie".
„We moeten zo gebundeld mogelijk
in het geheel van de ontwikkeling
in Zuidwest-Nederland en Noordwest-
België meespelen. Ik heb het begrip
port-authority wel eens gebruikt. Deze
zaak moet gecoördineerd worden aan
gepakt. De krachten moeten uiteinde
lijk gebundeld worden in een alles
omvattend overlegorgaan, waaraan
ook van Belgische zijde wordt deel
genomen."
Van de andere Zeeuwse actualitei-
Drs. Westerhout is geograaf van op
leiding. Hij heeft er een hobby aan
overgehouden: cartografie, vooral de
historisch-geografische kant er van.
Een andere hobby is zeilen. „Ik wil er
met mijn vakantie in ieder geval al
tijd uit. Het hoeft niet ver te zijn. Als
er maar water is." Hij houdt er bij
voorbeeld van om met zijn vrouw en
zijn twee zoons (14 en 10 jaar) een
lang Pinksterweekend op De Braak
man door te brengen.
Drs. Westerhout zal de laatste we
ken volop meedraaien in de verkie
zingskaravaan van de P.v.d.A. Hij
heeft trouwens al wat speeches in de
provincie achter de rug. „Elke speech
moet bij mij groeien. Ik loop er altijd
al veertien dagen van tevoren mee
rond. Alles wat ik in die periode lees,
zie of hoor bekijk ik vanuit de nood
zaak van die speech. En op het laatst
rolt ie er dan zó uit.'»
(ADVERTENTIE)
r ROMANCE 1
BRILLANT
28 ct
COURAGE
25 ct
(Van onze speciale medewerker)
BRUSSEL. Op de Brusselse auto
salon, die deze week is begonnen, staan
enkele nieuwelingen, die nog niet eer
der officieel zijn voorgesteld. Op de
Chrysler-Rootes stand staan o.a. twee
nieuwe Sunbeam Imp. modellen. De Ca
lifornian is een gestroomlijnde, royaal
uitgevoerde versie van de kleine Imp.
De naam is overgenomen van een be
kend Minx-model van een jaar of der
tien geleden. De nieuwe Sunbeam Imp.
Californian ziet er met zijn fastback
moderner en ook aardiger uit. De sterk
hellende voorruit en de lage daklyn
versterken nog deze indruk. De Rootes-
fabriek in Linnvood - Schotland heeft
de wagen reeds in produktie ge
nomen.
Praktisch is, dat de Californian in
plaats van een achterbank twee afzon-
drlijke zetels heeft, waarvan de rug
leuningen naar voren kunnen worden
geklapt. Met één persoon achterin kan
de andere stoel voor extra bagage wor
den vrijgehouden. Beide voorzittingen
zijn uitgerust met neerklapbare rug
leuningen en kunnen in slaappositie
worden gemanouvreerd. De Californian
kan dus als vier-, drie- of tweezitter
worden gebruikt. De zetels zijn goed
gevormd en voor vier mensen van nor
maal postuur is ruimte voor armen en
benen niet al te krap.
Elke stoel heeft zijn eigen armleu
ning. Het compartiment is met zorg
afgewerkt. De portieren zijn bekleed en
voorzien van opbergtassen. Ook de ach
terpassagiers hebben hun zakjes voor
allerlei kleine spullen. De inhoud van
de koffer onder de voorkap is beperkt,
maar er kan nog veel bagage in de
wagen worden weggestouwd, vooral
met twee of drie personen. De ventila-
tiemogelijkheden zijn uitgebreid met
luchtopeningen onder de achterruit. Het
beslaan van de achterruit wordt hier
door tegengegaan. Voor de bestuurder
zijn de instrumenten gunstiger en bin
nen handbereik opgesteld.
Achterin ligt de 875 cc Imp-motor,
een aluminiumconstructie, met een bo
venliggende nokkenas en een hoge com
pressie. Het in verschillend opzicht
verfijnde motortje presteert 42 pk bij
5000 toeren. De top ligt rond 130 km p.u.
De acceleratie is als die van één-liter-
wagens. De Imp. trekt in 24 seconden
op van 0 tot 100 km p. u. Het benzine
verbruik varieert bij normaal rijden
van 78 liter op 100 km.
De wegligging van de Californian is
verbeterd, o.a. door een verandering in
de stand van de voorwielen. De wielen
hebben veiligheidsvelgen, die ervoor
zorgen dat de wagen bij een klapband
niet paniekerig reageert. De band kan
namelijk niet van de velg aflopen. De
prijs is op dit moment nog niet bekend,
maar vermoedelijk wordt de Sunbeam
Californian aangeboden voor circa 7700
gulden.
In Brussel heeft Chrysler de 1967-uit-
voeringen van de Barracuda gepresen
teerd, een fastback en een tweedeurs
coupé. Chrysler Corporation produceer
de vorig jaar rond 1.445.000 personen
wagens tegen 1.467.000 in 1965.
De VW-fabriek heeft met de Italiaan
se koetswerkfirma Pininfarina een over
eenkomst gesloten betreffende de orat
wikkeling van carrosserieën, en zich
van de exclusieve medewerking voor
West-Duitsland verzekerd. Ook werden
de contacten met Porsche verdiept. De
research-afdeling van de Porsche-fa-
briek in Stuttgart-Zuffenhausen komt
voor VW beschikbaar. Dit nieuws werd
door prof. Nordhoff bekendgemaakt. Hij
deelde verder mee, dat 1966 een der
beste jaren voor het bedrijf is geweest.
Op de overzeese exportmarkt werden
meer dan 400.000 wagens afgezet. Neder
land was VW's beste Europese klant
met 53000 auto's.
De Japanse automobielfabriek Toyota
komt binnenkort op onze markt met
een kleiner model, de Corolla, met een
60 pk 1077 cc motor, die goed is voor
een top van bijna 140 km p. u. De af
metingen van de tweedeurs wagen zijn
385, 149, 138 cm. Hij weegt een kleine
700 kg. Het interieur is niet al te klein,
maar geschikt gemaakt voor Europea
nen. Uit de gegevens leiden we echter
af dat het maximum toelaatbare ge
wicht aan de lage kant is.
Als autoproducerend land staat Ja
pan nu na de Verenigde Staten en West-
Duitsland op de derde plaats. Engeland
werd gepasseerd.
De Jaguarmodellen worden goedko
per. De Jaguar 3.4 Comfort neemt de
plaats in van de 3.4 Mark II en gaat"
f 20.900 kosten. Het goedkoopste type
van de 5-persoons sedans, de 2.4, komt
beneden de 20 mille, om precies te zijn
f 19.900.-. Aan de afwerking en kwali
teit van de wagens zijn door de fabriek,
die vorig jaar in de grote BMC-familie
werd opgenomen, geen concessies ge
daan. Het bekende model begint ove
rigens danig te verouderen.
Niet alleen in Frankrijk, maar ook
in ons land is de Renault 4 de populaire
2 CV van Citroën op de verkooplijst
voorbijgegaan. Tot december 1966 wér
den 4865 wagens van het R4-type ver
kocht. De 2 CV kwam aan 4335 toe.
In het voorafgaande jaar werden in Ne
derland 5016 Renault 4 en 5153 Citroën
2 CV typen geplaatst.
De Sunbeam Imp. Californian
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Omdat het verbond
voor veilig verkeer aan de vele fron
tale- en kettingbotsingen gemerkt heeft
dat de nieuwe verkeersregels voor de
snelheid op de weg nog niet goed be
grepen zyn, staat het eerste kwartaal
van '67 in het teken van „Houd uw
snelheid in toom".
De voornaamste fout vindt het ver
bond het te snel of te langzaam rijden,
waardoor het verkeersbeeld te onrustig
te paniekerig wordt. Te langzaam reden
leidt tot filevorming, irritaties en ge
vaarlijke inhaalmanoeuvres. Maar ook
wordt er vaak te snel gereden, waarbij
te weinig rkening wordt gehouden met
het zicht op de weg of de kwaliteit van
het wegdek (kuilen, kinderhoofdjes,
ijzel, sneeuw, natte wegen). Aan over
tredingen van de maximumsnelheden
zal door de politie extra aandacht be
steed worden in dit kwartaal. Behalve
de verspreiding van bovenstaande af
fiches zal de actie toegelicht worden in
drie tv-spots en voorlichting via de ra
dio.
LONDEN (A.F.F.) De komende
vijf jaar zullen drie nationale dagbla
den en een zondagsblad verdwijnen,
wanneer de structuur van de Britse
pers niet radicaal wordt gewijzigd, zo
zegt de „Economist Intelligence Unit",
een bedrijf voor marktonderzoek, in
een rapport dat zij op verzoek van de
kranteneigenaars en vakbonden heeft
opgesteld
Wanneer de Britse pers er de komen
de vijf tot tien jaai niet in slaagt de
huidige moeilijkheden te overwinnen,
zou de fameuze voorspelling dait Enge
land uiteindelijk niet meer don drie
nationale kranten overhoudt, wel eens
kunnen uitkomen, zo meent het rap
port.
TgPj
DOOR ELLERY QUEEN
We gingen er hals over kop naar toe - een groot huls
in een buitenwijk van de stad: veel verguld, pluche,
tiei lantijiien en rijkelijk versierd met schilderijen van
overdadig naakt, maar een twijfelachtige artistieke
waarde. Het wemelde er van de politieagenten. Ze was
hier niet. Ze was er niet geweest sinds haar vritlatina
tegen borgtocht.
We begonnen een koorsachtlge speurtocht en onze
opgewekte stemming zakte al spoedig. Na drie uur
zoeken keken we elkaar in stille wanhoop aan; de
vrouw was nergens te vinden.
Had ze haar borgtocht verbeurd en de stad - mis
schien wel het land- verlaten? Het was helaas heel
goed mogelijk, gezien de lijst van enorme beschuldl-
l1"®.6? te??n haar. We maakten angstige ogenblikken
h°?J ^rwijl d« oude heer met grimmige vastberaden
heid Hume en de politie waarschuwde. De telegraaf
2"e.men' Fanny Kaisers diverse verblijven,
l?®k®nd> werden doorzocht, detectives kre-
j haar San8e» na te gaan. spoorwegsta
tions weiden gecontroleerd, de politie van New York
was spoOTlorsdlUWd' All6S z01lder r6sulta:rt; d« vrouw
„Het beroerde is", bromde John Hume, toen we uit
geput op zijn kantoor op berichten zaten te wachten,
„dat de zitting waarop ze zal worden vervolgd, pas
over drie weken, namelijk op aanstaande donderdag
over twee weken, is bepaald.
We kreunden eenstemmig. Zelfs met gouverneur Bru
no's uitstel, betekende dit dat ze precies één dag na
de terechtstelling van Aaron Dow hoefde te verschij
nen - als ze ooit verscheen.
Ik geloof zeker dat we ln de vreselijke dagen die nu
volgden, allemaal jaren ouder werden. De week ging
snel voorbij - vrijdagwe gaven het zoeken nog
niet op. Mr. Lane ontplooide een dynamische energie.
Met medewerking van de politie werden de plaatse
lijke omroepstations te zijner beschikking gesteld. Op
roepen en beroepen werden de ether in gezonden.
Iedere vertakking van Fanny Kaisers wijdverspreide,
schandalige organisatie werd bewaakt. Al haar em
ployés - vrouwen, klantenwevers, klaplopers, bandie
ten van de Leedse onderwereld - werden op staande
voet gearresteerd en naar het hoofdkantoor overge
bracht om te worden ondervraagd. Zaterdag, zondag,
maandagmaandag hoorden we van father Muir
en we lazen het in de kranten, dat mr. Magnus de dag
en het uur van de terechtstelling officieel op woens
dag elf uur n.m. had gesteld.
DinsdagFanny Kaiser was nog steeds onvindbaar
Er was naar alle passagiersschepen op weg naar Eu
ropa geseind. Maar nergens bevond zich aan boord
een vrouw die aan haar onmiskenbaar signalement
beantwoordde.
Woensdagmorgen.... We leefden als ln een droom,
we aten werktuiglijk en praten deden we haast niet.
Father Muir was sinds achtenveertig uur niet uit zijn
kleren geweest. Mr. Lanes wangen waren lijkbleek en
zijn ogen gloeiden met een ongezonde glans. We de
den wanhopige pogingen de Algonquin-gevangenis
binnen te komen om met Dow een gesprek te hebben,
maar we werden niet toegelaten. Maar zoals het met
dat soort dingen gaat, de geruchten sijpelden door de
muren van de gevangenis: Dow was merkwaardig
kalm; hij sprak bijna alleen maar in eenlettergrepige
woorden; hij vervloekte ons niet meer - het leek wel
of hij ons bestaan geheel vergeten was. Naarmate
het uur van de terechtstelling naderde, scheen hij
zichtbaar meer onder de indruk te raken en liep hij
met krampachtige stappen in zijn cel op en neer.
Father Muir glimlachte met tranen in zijn ogen en
rapporteerde ons dat Dow zich aan het geloof vast
klampte. Arme father! Aaron Dow klampte zich niet
aan een geestelijk geloof vast; ik was overtuigd dat
hij door een veel wereldlijker hoop werd geschraagd,
want mijn instinct zei me dat Drury Lane kans had
gezien hem op een of andere manier te laten weten
dait hij die nacht niet zou sterven.
Woensdag, een dag vol gruwelen en verrassingen.
Ontbijt - we raakten het ternauwernood aan. Father
Muir was weg; op zijn vermoeide, oude benen had hij
zich naar de dodencellen rondom de binnenplaats ge
haast. Toen hij terugkwam, was hij rusteloos en hij
trok zich in zijn slaapkamer boven terug.
Hij leek wat kalmer, toen hij even later met zijn
brevier in de handen, weer verscheen.
We waren als vanzelfsprekend die dag bij father Muir
samengekomen. Ik heb een vage herinnering dat Je
remy er was met een arme-zondaars-uitdrukking op
zijn jonge gezicht en dat hij steeds maar voor het
hekje van de tuin op en neer wandelde en ontelbaar
veel sigaretten rookte. Toen ik een keer naar hem toe
ging om een praatje met hem te maken, zei hij dat zijn
vader iets vreselijks aan het doen was. Hij bleek dat
Elihu Clay een uitnodiging van de gevangenisdirec
teur had ontvangen tot het bijwonen van de terecht
stelling. Tot Jeremy's verontwaardiging had hij die
aangenomen. Ik wist niets te zeggenZo kropen
de uren voorbij. Mr. Lane's gezicht was weggetrokken
en vlekkerig. Hij had de laatste twee nachten niet ge
slapen en een terugkeer van zijn oude kwaal en de
daarmee gepaard gaande pijnen hadden diepe lijnen
in zijn gezicht gegroefd.
Ons gezelschap had in zeker opzicht wel iets van een
bijeenkomst van familieleden buiten de ziekenkamer
vain een stervende. Niemand sprak als het niet nodig
was en als men sprak was het op gedempte toon. Zo
nu en dan ging een van ons naar de veranda om zwij
gend naar de grijze muren te staren. Ik vroeg me af
waarom we ons de dood van dit armzalige individ-u
persoonlijk zo aantrokken. Hij betekende niets voor
ons - als persoon niets. Maar op een of andere ma
nier was hij met ons verweven geraakt - hij of, in het
abstracte, de zaak die hij verpersoonlijkte.
(ADVERTENTIE)
Als we de Philicorda „buitenkerkelijk"
noemen dan geldt dit alleen de af-
metingen: dit orgel past In de kleinste
flat, en het geluid is tot zeer zacht
regelbaar. Wat de klank betreft: zelfa
muzikale puriteinen zijn enthousiast
over de rijkdom. (En dat is de reden
dat ook in héél wat kerken en kapel,
len dit „buitenkerkelijk" orgel te horert
is). Komt u zélf eens langs om de
Philips Philicorda te bespelen - en
neemt u Bach maar meel
- Nü ook met 2 klavieren en pedaal
Breda, Veemarktstraat 40 - tel. 30164
Amsterdam Arnhem Lelden - Rotterdam
