K
nog nodig?
altijd complete" collecties
DE MANTELSPECIALIST
irgon
„DE CENTRALE FILMKEURING IS VAAK STRENGER DAN WIJ ZIJN"
MEENT J. H. A. SIMHOFFER
Mijnenvelden in Oostsone
worden gemoder
n met nieuwe
re kwaliteit I
Generaal
Reijnders
overleden
Opleving van
bomaanslagen
in Jordanië
Zijlstra tegen
opnieuw een
leningsplafond
59=
I is een vrouwelijke tolk
uit een congres van aal-
Iit de gehele wereld, die
ydel van haar tulenken-
jtot elkaar had moeten
ar is niets van gekomen,
I gresgangers werden we-
I elkaar gescheiden door
l'iére, doch hun vakjar-
Iaarnaast nog eens een
hindernis op tussen hen
an de mensheid.
Achterhoek gaan de
Ich bekivamen in lapd-
wien. Ze hebben gemerkt
mniets van weten en niet-
1 ze elke zondag met een
gezicht tegen hun over-
boeren bestaande ge-
te preken. Die ver-
Vee natuurlijk wel, maar
1 hen letterlijk zondagse
I niet hun doordeweekse
Hominees zien opperbest
preek pittiger aankomt
Igebruikte beelden punt
ten op de dagelijkse boe-
grole gok"
SULDE
HAND
ATHOLIEKE
ILM
ENTRALE
Bioscoopwet
Opperbevelhebber van
land- en zeemacht
Bestaansrecht
Geschiedenis
Studie bij E.H. Tilburg
Onderzoek naar
voordeel van
links voorrang
„Stad Rotterdam"
had gunstig jaar
Woordenbom...
LINKS
Belgische gendarme
vermoordt vrouw
BOEREN
Gemeentefinanciering
onafgebroken, ELKE
WEEK worden al onze
filialen direkt vanuit
onze MODE-ATELIERS
bevoorraad en hoe!...
het mooiste van de
hedendaagse mode!
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 4 JANUARI 1967
\id tussen het congres tn
I dominees In de Achter-
teem ik aan, voor de
de algemene taal, die
|6asis is, heeft de mens
eigen „talen" gescha-
a een dialect zijn, maar
taal, een idioom dat t-us-
izinden wordt gebezigd
Miitenstaander niet aan-
ïïonze tijd van speclalisa-
1 bloei van telkens nieu-
appelijke „cellen", bloei,
eigen groeptalen. Ze
J tot een zó sterk op de
I iliteit gericht spraakge-
wlleen de volstrekt inge-
1 van begrijpt,
in van een jargon stompt
et gevoel voor de lands-
t kan men constateren
jn een deskundige aan
Yoort over zijn vakgebied,
woord gewoon Nederlands
1 voor <de buitenstaander
pudig Arabisch. De tele-
hen volop gelegenheid
anig te verraden en zij
van gretig gebruik, wel-
ld dat het hun deskun-
ler de nlet-deskundige
fstigt. Het tegendeel is
daarover nu niet. De ge-
de gewone lezer en de
hteraar hebben maling
Witieke, het sociologische,
me, het pedagogische, het
the en aan ivelk ander
het is voor hen allemaal
at straks gelukkig weer
nwel een groep die erin
Jt, een taal-naast-de-taal
Igang te doen vinden: de
Ebedenkers. Langzamer,
treclametaal een eigen
orden, dat het midden
Eu het in korte zinnetjes
fmaakt-gebroken taaltje
Vteefarige kinderen wor-
toedigd het praten aan te
I ie barse, afgebeten, op
duidelijkheid gerichte
een ochtendzieke serge-
naar een groep recruten
ook zo, dat ts psycholo-
|n elkaar gezet, want als
ypers zijn we onmondige
voor den donder ko-
fe reclametaal verstaan,
i omzetten. Dat kost ons
fat houdt tevens de eco-
tand en het is dus goed
mlemaal. Daarom mogen
ïat ook het plan van de
y.eële Reclame van de
Deze ideële stichting
middel van adverten-
tn tot nette mensen, die
I leven niet zuur maken
io te hard te zetten, door
fn te duwen tn de trein
ket verkeer honderdtwin-
I van ons recht op te el-
tons dsat misschien straks
htie leren. En dan wordt
Eindelijk dat beschaafde
1et al lang geweest zou
mensen waren zoals u
aar
at die ideële advertenties
'e kunnen hun uitwer-
aissen. Wanneer je een
adverteren tandpast en
tippen kunt verkopen,
het ook per advertentie
ot een volk dat aardig is
fRAET-MAECKER
radio- en t.v.-redactie)
IM „De grote gok" is
een nieuwe aflevering uit
die de NTS zondag 3
20.30 tot 21.15 uur op Ne-
sendt.
n wordt ene Stephen Jen-
gangsterbaas aangewezen
ibraak het moeilijke werk
r een onvoorziene gebeur-
|L wordt de „hulp" van d«
epen
spelenden behoren Robert
Gladwin, Helen Cotterül,
fet Laurie Asprey, John
►bbins, Garfield Morgian,
en Glenn Melvyn.
DVERTENTIE)
De oudste zeepfabriek
von de gehele wereld
Hand staat ook nu
hij de ontwikkeling
sve en betere kwa,-
is nu Verguldo
beerscbuim. voor
fans supersnel
Ideaal en-
uur als u denktx
maal scheren met
bus van f3.25 l
altijd onovertroffen
weldadige scheerluxe
5N WOLTMAN ELP£fiS
F
C
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA De katholieke filmkeuring, die nakeuring op films
verricht, ten behoeve van tweehonderd Nederlandse gemeenten,
verkeert in financiële moeilijkheden. Doordat een aantal grote ge
meenten uit het zuiden - o.a. Breda, Tilburg en Eindhoven - zich
hebben losgemaakt hebben van de KFC en zich nog alleen met de
Rijkskeuring verstaan is het bestaan van dit instituut nog hachelij
ker geworden, dat het de laatste jaren reeds was. Op de bioscoop
affiches in verschillende steden in het zuiden, met name in Breda,
waren de laatste tijd reacties te lezen van deze exodus uit de KFC.
Het aantal sex-films nam opvallend toe. „Dat is een stunt van de
exploitanten, die moeilijke tijden doormaken. Ze mikken duidelijk
op datgene wat het publiek hier schijnt te vragèn. De huidige KFC
kent geen taboes en is vaak ruimer dan de Centrale Keuring. Maar
als een van de eerste reacties zag ik bijvoorbeeld tegelijk de films Ik
een vrouw en Zeventien wekenlang in prolongatieen daar heb
ik toch bedenkingen tegen", vertelt ons de directeur van de KFC de
heer J. H. A. Simhoffer die tevens voorzitter van de keuringscom
missie is. Hij is van mening, dat de KFC in deze tijd nog zeker recht
van bestaan heeft.
„Het zuiden van ons land heeft de laatste tien jaar opvallend gegrepen
Mar sex.films. Tilburg met name is ons bekend. Maar Breda loopt de laatste
Kid ook hard. Dit is onder meer een reactie van de exploitanten op het be
sluit van het gemeentebestuur, dat het lidmaatschap van de Katholieke
Film Centrale KFC) heeft opgezegd. Het had - aldus het gemeentebestuur -
Been zin meer om lid te blijven, omdat de exploitanten de vrijwillige onder
werping aan deze keuring verder hadden afgewezen. In tegenstelling tot
bijvoorbeeld Eindhoven en Tilburg is daardoor in Breda een eigen situatie
ontstaan omdat in Breda geen gemeentelijke nakeuringsverordening art. 4
bioscoopwet) bestaat. B. en w. kunnen daarom op geen enkele wijze meer
ingrijpen, wanneer men dit wenselijk zou achten gezien het plaatselijk
karakter en de vertoonde film", aldus de heer Simhoffer.
GRENZEN
En waar
land. Het ideaal van de KFC is om
adviesinstantie te zijn, waarvan de ge
meentebesturen vrijblijvend gebruik
kunnen maken. Dat recht tot nakeu
ring heeft Breda bv. niet vastgelegd
en het kan ook niet meer ingevoerd
worden tenzij voor nieuw op te rich
ten bioscopen. In andere Brabantse
plaatsen is verordening wel 'vastge
legd.
Het resultaat is inderdaad te zien:
door ons ontraden films en films, die
onder voorbehoud staan. Dat wij niet
kinderachtig zijn kan ik illustreren.
Onlangs waren alle „KFC's" van de
Europese landen in Oostenrijk bijeen.
Iedere dag twee films en twee keu
ringen. De Nederlandse KFC bleek
de meest soepele. U kent prof
(naam niet noemen) en die staat nu
toch niet bekend als erg progressief.
De film Viva Maria oordeelden wij
als geschikt voor 14 jaar en ouder.
Een kleine groep'andere landen voor
18 jaar en de rest voor volwassenen
met voorbehoud.
De bestaande indeling in leeftijden
is echter gezien de ontwikkelings
psychologie, dwaas. Er zou meer te
zeggen zijn voor de leeftijdsgrenzen
van 12 jaar, misschien ook nog 16
jaar en heel misschien 21 jaar.
De Duitse leeftijdsgrenzen zijn in
ieder geval beter aangepast.
De Nederlandse bioscoopbond werkt
al geruime tijd aan het verdwijnen
van de KFC. Wij zitten echter te wach
ten op de nieuwe bioscoopwet, want
vele gemeentebesturen, maar ook ex
ploitanten, die hun.' eigen oordeel niet
rijp achten, zeggen ons nog wel nodig
te hebben. Opvallend is dat daar veel
protestantse exploitanten bij zijn, die
overigens ons oordeel nog niet streng
genoeg vinden", aldus de heer Sim
hoffer.
De KFC zal haar'keuringen met het
kleinst mogelijke aantal keurders
blijven doorzetten en geen vacantie-
gelden meer betalen. De regeling geldt
voorlopig tot 1 oktober. Intussen zal
geprobeerd worden nieuwe financiële
bronnen aan te boren om de keuring
zoveel mogelijk in stand te houden.
Is er nog een KFC nodig, laat staan
een keuring in het algemeen?
..Het is zeker van belang om te be
kijken wat strijdig is met de zeden
°P dit moment. Dit laatste zeg ik met
nadruk, want films, die wij bijvoor
beeld vijf jaar geleden nog afkeur
den, worden r.u zonder meer dikwijls
doorgelaten. Tea for two is zo'n voor
beeld. Ieder land kent een keuring,
behalve verschillende Zuid-Ameri
kaanse landen. Ik zag films, die door
Interpol in beslag zijn genomen (bv.
Jan homofiele technieken) en dan
denk ik toch wel dat het nuttig is
de mens tegen zichzelf in bescherming
Ie nemen.
Op dit moment heeft de KFC
recht van bestaan als een insti
tuut dat een oordeel wil meegeven
de rooms katholieke bevolkings
groep over de morele aspecten van
een film. De KFC-keuring wordt vaak
uitgekreten voor ouderwets; in der-
daad. ik geef toe dat het in het ver
leden een college van zedenmeesters
Is geweest.
Waarom Zeventien en Ik een Vrouw
bijvoorbeeld door de KFC worden ont
raden? Omdat hier een situatie wordt
getekend, die niets met de werkelijk
heid te maken heeft. Niet om het on
derwerp, maar om de wijze waarop
het onderwerp getekend wordt,
m Zeventien wordt de ontwikkeling
*aö een puber ontstellend primitief
weergegeven; alleen sexualiteit zon-
der een greintje erotiek en psycholo
gische achtergronden,
in Ik een Vrouw van hetzelfde laken
een platvoers psychologisch
onding. Niemand zou zo handelen.
■Maar ik kan me voorstellen dat jon
geren, die thuis in een conflictsituatie
d Ven en kort worden gehouden zich
uaar compenserend aan vergapen",
ïf Simhoffer. En hij vervolgt: „Dat
et zuiden van het land meer dari
^est bijzondere aandacht heeft
dor sex-fiims moet ook worden toe
geschreven aan opvoedingstaboes in
het katholieke milieu. Hier is inder-
aaü tevens sprake van een bevry-
dinsproces. Een wat warmbloediger
zuidelijke aard zal ook wel een rol
spelen. Ja, in het noorden zal de ver
dringing of de compensatie meer ge
zocht worden in de problematiek zelf.
De KFC is echt niet kinderachtig,
maar alleen anders afgestemd dan de
Centrale filmkeuring bij het advies.
Er zijn films die de Centrale Keuring
afkeurt, waaraan wy onze goedkeu
ring kunnen hechten. Voor de KFC
zyn er geen taboes. Ieder onderwerp
kan vertoond worden. Wij kyken al
leen naar de bedoeling daarbij en de
wyze van benaderen in het grote ge
heel van de film.
De bedoelingen van byvoorbeeld
,,Baai der begeerte" (deze week in
Breda) achten wy ontoelaatbaar. De
sfeer, die door te vergaande exhibi
tionistische scènes wordt opgeroepen,
is een geile vorm van erotiek en per
vers. Deze film werkt zo aanstoot
gevend, dat wy een openbare verto
ning niet aanvaardbaar vinden.
De reacties van de gemeentebestu
ren zijn begrijpelijk door de plaats
die de KFC door de geschiedenis
heeft gekregen. Ze is een gevolg van
de conflicten, die er in het zuiden
na het in werking treden van de bio
scoopwet in 1928 - ontstaan zijn rond
sexy-bioscopen. Het was onmogelijk
om per gemeente gebruik te maken
van het recht tot nakeuring. We zitten
te springen om een nieuwe bioscoop
wet, die al jaren in de maak is. Ideaal
is dat de keuringscommissie geen
rijksinstituut blijft maar een gezamen
lijk project wordt van de Nederlandse
gemeenten. De gemeenten kunnen dan
genuanceerd dat is aangepast aan
stad of streek gebruik maken van
deze advies-keuringen", aldus de voor
zitter van de keuringscommissie.
„Nee, ik geloof niet dat de weder
zijdse bevolkingsinfiltratie en het ont
staan van een meer uniforme geest
(bv. door de tv) al zover gevorderd
zijn, dat er geen regionale verschillen
meer zijn in de opvattingen over al
of niet gewefist in het opvattingspa
troon rond de zedelijkheid.
Vergeet niet dat de Centrale Keu
ring, die meestal bestaat uit vijf (op
zijn hoogst uit twaalf) mensen ook
hun oordeel opdringt aan een geheel
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Economische Ho
geschool in Tilburg gaat een onderzoek
instellen naar de mogelyke economische
voordelen van de Jinks-voorrangregel.
Tilburg wil hiermee het werk voortzet
ten dat de Rijksuniversiteit in Utrecht
al heeft verricht. Utrecht is tot de be
vinding gekomen dat kruispunten vier
keer zoveel auto's kunnen verwerken
met de links-voorrangregel dan met de
bestaande regel.
De elektronische rekenapparatuur van
Utrecht heeft becijferd dat 2880 auto's
per uur op kruispunten met links voor
rang kunnen passeren, tegen een kleine
700 per uur met de bestaande rechts
voorrang-voorschriften.
Het Tweede-Kamerlid v. d. Peijl
(C.H.U.) heeft gistermiddag in verband
hiermee minister De Quay van Ver
keer en Waterstaat het advies gegeven
de materie ook in onderzoek te laten
nemen door de Stichting Wetenschappe
lijk Onderzoek Verkeersveiligheid.
ROTTERDAM (ANP) In zftn nieuw
jaarstoespraak tot het personeel heeft
mr. A. J. A. baron Sweerts de Landas
Wyborgh namens de directie van het
assurantieconcern Stad Roterdam anno
1720, meegedeeld dat, naar het oordeel
van het bestuur, 1966 een goed jaar zal
blyken te zyn.
Het laat zich aanzien dat de resul
taten van Stad Rotterdam Leven en
Waerdye ongeveer gelijk of iets hoger
zullen zijn dan over 1965. De winst van
de schadeverzekeringsmaatschappij zal
naar wordt verwacht, in zijn geheel niet
onbeduidend hoger zijn.
Het laat zich verder aanzien dat de
resultaten van Rohip, 68 procent eigen
dom van het concern, evenmin teleur
zullen stellen. De directie ziet de toe
komst met vertrouwen tegemoet.
DEN HAAG (ANP) In stilte is gis
teren de op oudejaarsdag overleden
oud-opperbevelhebber van land- en
zeemacht generaal I. H. Reynders, ter
aarde besteld.
Izaak Herman Reynders werd gebo
ren op 27 maart 1879 te Stadskanaal,
Hij ontving zijn officiersopleiding aan
de Kon. Militaire Academie. Als lui
tenant diende hij bij de infanterie, de
militaire verkenningen en de wielrij
ders. In de rang van kapitein werd hij
in 1918 overgeplaatst naar de generale
staf.
Op 1 mei 1934 volgde zijn benoeming
tot chef van de generale staf, als op
volger van luitenant-generaal H. A.
Seyffardt. In 193' werd hij luitenant-
generaal.
Bij K.B. van 28 augustus 1939 werd
hem het opperbevel over land- en zee
macht opgedragen. Twee dagen later
werd hij bevorderd tot generaal. Ver
schil van inzicht in vraagstukken van
militair-technische aard met de rege
ring werd er oorzaak van, dat hem op
zijn verzoek met ingang van 6 februari
1940 eervol ontslag uit de militaire
dienst werd verleend.
De generaal was ridder in de Orde
van de Nederlandse Leeuw, ridder in
de Orde van Oranje-Nassau en drager
van het Grootkruis in de Kroonorde
yan België.
PRAAG (Reuter). By een
Duits bombardement op Moskou in
maart 1942 viel een bom door het
dak van het pedagogisch instituut
De bom ontplofte niet en deskun
digen die het wapen onschadelijk
wilden maken bemerkten, dat
het gevuld was met 163 kilo zand
en een deel van een Tsjechisch-
Russisch woordenboek.
De Russisch-Tsjechische vrien
denvereniging in Moskou heeft nu
een speurtocht ingezet naar de on-
bekende Tsjechische arbeider, die
naar men aanneemt onder de neus
van de Duitse opzichters de explo
sieven indertijd heeft verwisseld
voor minder gevaarlijk materiaal,
aldus het Tsjechische persbureau
CTK.
BEIROET (AP) Gewapende troe
pen hielden gisteren de wacht voor re
geringsgebouwen in Jordanië na 10
nieuwe bomincidenten in de hoofdstad
Amman. Volgens bepaalde berichten is
In Saoedie Arabië een terroristenbende
gearresteerd. Bomaanslagen in de twee
landen wijzen op toegenomen activitei
ten van terroristen tegen het regime
van de Jordaanse koning Hoessein en
de Saoedisch-Arabische koning Feisal.
Zij zijn de twee gematigde monarchen
van de Arabische wereld.
Afgelopen vrijdag werd het regerings
radiostation in Amman door een bom
aanslag getroffen, waarbij een studio
beschadigd werd en de uitzendingen 5
minuten kwamen stil te liggen.
De woensdag daarvoor werd aan het
radiostation schade aangericht door
twee bomaanslagen. Bomdeskundigen
ontdekten daarna nog zeven bommen
die in het gebouw geplaatst waren.
Na de ontploffingen werden bij de
regeringsgebouwen soldaten op wacht
gezet. Ooggetuigen deelden mee, dat
eenieder die een overheidsgebouw bin
nengaat, grondig gefouilleerd wordt en
dat zelfs het haar van de vrouwen na
gezocht wordt.
Er was geen bevestiging van Israëli
sche zijde van berichten dat zondag
avond twee ontploffingen plaatsvon
den in de Jordaanse sector van Jeru
zalem.
In Saoedie Arabië, aldus onbevestigde
berichten, zijn 33 leden van een Jeme-
nitische terroristenbende gearresteerd
na drie bomaanslagen in de stad Riyadh
De golf van bomaanslagen begon na
dat het socialistisch regime in het aan
grenzende Syrië en de Palestijnse be
vrijdingsorganisatie in Cairo aandron
gen op het ten val brengen van koning
Hoessein.
Zij zeggen dat het regime van Hoes
sein niet de verplichtingen nagekomen
is van het Verenigd Arabisch militair
defensieplan tegen Israël. De Palestijn
se bevrijdingsorganisatie heeft geëist
dat haar troepen gelegerd worden in
Jordanië. Jordanië heeft geweigerd de
organisatie toe te staan daar te ope
reren uit vrees voor het opzwepen van
de gevoelens van de Palestijnen.
RANSART (AP) Een gendarme in
Brussel heeft zijn Poolse vriendin gis
teren met zijn dienstpistool vermoord
en zich vervolgens van het leven be
roofd. De 36-jarige kwartiermeester
greep zijn pistool toen de vrouw hun
verhouding na 12 jaar wilde verbre
ken.
BERLIJN Aanvankelijk lagen in
de mijnenvelden langs de 1381 kilome
ter lange demarcatielijn tussen Sovjet
zone en bondsrepubliek vrywel uitslui
tend splintermijnen van het type PMK-
40. Deze mynen die de vorm hebben
van een doosje schoensmeer ontplof
fen wanneer er druk op het deksel
ontstaat. Zij kunnen mensen niet do
den, maar wel dermate verwonden
dat zij niet meer kunnen weglopen.
Deze mijn is zeer goed tegen vocht
bestand en blijft daarom lange tyd
functioneren, in de loop van dit jaar
zijn in de mijnenstrook minstens 1850
mijnen ontploft.. Dit betekent echter niet
dat even zovele keren een vluchtpo
ging werd gewaagd.
Behalve splintermijnen liggen er Ook
verschillende rijen PMD-6 mijnen in
deze strook. Deze mijn ontploft al bij
een druk van een kilogram en heeft in
de meeste gevallen een dodelijke uit
werking. Dat type mijnen waarvan de
produktie vrij eenvoudig is, werd tij
dens de tweede wereldoorlog door ver
schillende legers gebruikt en later ook
in Noord-Korea. Deze mijn behoort
thans tot de standaarduitrusting van
alle legers van het Oostblok. De mijn
kqn gemakkelijk worden gelegd en rea
geert nauwelijks op mijnenzoekappara-
ten.
Thans is men echter bezig in de mij
nenvelden op grote schaal mijnen van
het type POMZ-2 te leggen. Dit is een
cilindervormige mijn. In het ijzeren
omhulsel zit 75 gram springstof en
een trekontsteker. Men legt telkens
vier van deze mijnen bij elkaar. De
ontsteking is onderling verbonden en
bijvoorbeeld aan prikkeldraadversper
ring vastgemaakt. Wordt dit prikkel
draad aangeraakt, dan krijgt de ont
steking een rukje en ontploffen de mij
nen. Zij hebben een dodelijke uitwer
king op minstens twintig meter, som
mige splinters vliegen wel honderd
meter en nog verder in het rond. De
ze POMZ-2 vochtbestendige mijnen
kunnen ook gecamoufleerd aan palen
e.d. worden opgehangen. Waar dit ty
pe mijnen in grote getale is aange
bracht, is de grensstrook praktisch on
doordringbaar.
De kaarten waarop de ligging van
mijnen is aangetekend, worden be
waard bij de staf van de in het be
treffende grenstraject gedetacheerde
grensbrigade van het „Nationale Volks
leger". De grenssoldaten zelf mogen
niet over de nauwkeurige liggingder
mijnenvelden worden ingelicht. Vluch
telingen die in zo'n mijnenveld terecht
komen mogen daarom alleen worden
geborgen, wanneer de officier van de
genie onder wiens liding de ijmnen wer
den gelegd, is gewaarschuwd en ter
plaatse aangekomen. Aangezien de
staf van het regiment meestal zo'n 50
kilometer verwijderd van de grens is
ondergebracht, gaat daarmede nogal
wat tijd gemoeid. Niet altijd slagen
vluchtelingen er in de weinige pun
ten in de demarcatielijn waar geen mij
nen liggen bijvoorbeeld drassige
weilanden e.d te vinden. Hier heeft
men trouwens steeds meer plastiekmij-
nen van het type PMK 4 aangebracht.
Ook de boeren wier weilanden langs
de grens liggen, weten niet precies
waar mijnen liggen. Begin mei j.l kwam
een kudde van wel vijftig koeien in
de buurt van het dorpje Wdhrstedt in
zo'n mijnenveld te recht. Twintig mij
nen ontploften, drie koeien werden ge
dood, 15 dusdanig gewond, dat zij ter
plaatse moetsten worden geslacht.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Z«lstra (Fi
nanciën) voelt er niets voor om op het
stuk van de gemeentelijke financiering
terug te keren naar het systeem van
een leningplafond. Dit levert geen be
drage tot vermindering van de infla
toire financiering door de gemeenten,
zei de minister gisteren in de Tweede
Kamer btf de behandeling van de be
groting van het Gemeentefonds.
Minister Zijlstra wil in de korte pe
riode van zijn bewind pogen de infla
toire financiering vanwege de gemeen
ten terug te buigen. De minister was het
principieel oneens met de socialist
Franssen, die inflatoire financiering
wel een verantwoord middel achtte om
de werkloosheid op te heffen. Minister
Zijlstra stelde daartegenover: „Door de
inflatoire financiering van gisteren zit
ten we met de werkloosheid Van van
daag". Overigens zullen de door het
kabinet getroffen belastingmaatregelen
mede verlichting brengen in de finan
ciële zorgen van de gemeenten.
Minister Verdam zei dat de tekorten
van vele gemeenten niet de schuld van
het rijk zijn. Over het vraagstuk van
medefinanciering door het rijk van door
gemeenten uit te voeren werken van
nationaal belang zal de minister bin
nenkort zijn standpunt bepalen.
De minister heeft hieromtrent enkele
rapporten ontvangen van een studie
commissie. Een afzonderlijke financiële
verhouding tussen het rijk en de groot
ste gemeenten (Amsterdam, Rotterdam,
Den Haag) achtte de minister niet ge
wenst.
(ADVERTENTIE)
UNIEK zij" °nze
en echt niet alleen voor de tieners
neevoor alle leeftijdsgroepen van
15 tot 70 of tachtig als u wilt
voor elke groep een werkelijk oneindige
sortering en onze voordeelprijzen zijn
voor alle leeftijden gelijk
WINTER
MANTELS Of
MANTELPAKJES
zonder bont
met of zonder
EDELBONT
Ginnekenstraat 29
AMSTERDAM Leld»e»traat 67-71
DEN HA AG Schoolstraat 24
ROTTERDAM (oude) Binnenweg 127
Zwaanshals 2446
LEIDEN Haarlemmerstraat 163
HAARLEM Grote Houtstraat 180
AMERSFOORT Langestraat 11
BREDA Ginnekenstraat 29
DOOK ELLERY QUEEN
„Ik dacht dat ik ze al hoorde blaffen", fluisterde
ik. En we vervielen weer in een somber zwijgen. Van
uit de gevangenis hoorden we luide mannenstemmen
en fonteinen van licht schoten grillig hemelwaarts.
De hele avond waren er auto's in en uilt de binnen
plaats van de gevangenis geraasd, sommige op weg
naar de bossen, andere snorden voorbij father Muirs
huisje. En één keer zagen we ook inderdaad een man
die met moeite een troep angstaanjagende, schuim
bekkende honden aan een lijn in bedwang hield.
Van even over tienen toen father Muir terugkwam
tot middernacht, zaten we bewegingloos op de ve
randa. Als ik naar mr. Lane keek, had ik de indruk
dat hij achiter zijn masker een strijd voerde. Het was
alsof hij tot een conclusie was gekomen die hij nog
niiet helemaal kon vatten en verklaren. Hij zei geen
woord, maar tuurde peinzend en met halfgesloten
ogen naar de donkere hemel, zijn vingers losjes in
zijn schoot ineengestrengeld. Het was alsof wij niet
meer voor hem bestonden. Was het omdat er al eens
een man was vermoord toen Aaron Dow de gevangenis
had verlaten? Probeerde hij dat te vatten en te com
bineren? Zou ik iets zeggen..
Het toeval wilde dait de spanning precies om mid
dernacht werd verbroken. Een auto kwam uit de
richting van Leeds de heuvel opgeraasd en stopte
voor ons hek. We stonden allemaal werktuiglijk op
en tuurden reikhalzend in het donker.
Een man sprong achter uit de auto en was in een
paar stappen bij de veranda.
„Inspecteur Thumm? Lane?" riep hij.
Het was een zeer opgewonden officier van justitie,
John Hume, met verwarde haren en kleren en hij
gend van opwinding.
„Wat is er?" gromde vader.
Hume liet zich onverwachts op de eerste tree van
de stoep neervallen. „Ik heb nieuws voor jullie. Voor
jullie allemaal'Jullie denken allemaal dat Dow
onschuldig is?" voegde hij er als bij nadere overwe
ging aan toe.
Drury Lane deed aarzelend een paar passen naar
voren en bleef toen eensklaps staan. In heit doffe
schijnsel van de sterren zag ik zijn lippen geluidloos
bewegen. Toen zei hij met een zachte, maar scherpe
stem: „U wilt toch niet zeggen dat
„Ik wil zeggen", prevelde Hume en zijn stem was
vermoeid en verbitterd, alsof hij wat er nu gebeurd
was. als een persoonlijk affront beschouwde, „Ik wil
zeggen dat uw vriend Aaron Dow vanmiddag uit de
Algonquin-gevangenis is ontsnapt en dat vanavond
net een paar minuten geleden dr. Ira Fawcett
vermoord is gevonden!"
16. DE Z
En nu het gebeurd was, zag ik dat het van .meet af
aan onvermijdelijk was geweest. Ik had er mijn ge
dachten aldoor omheen gedoold, maar ik was nog niet
tot de kern doorgedrongen. Wat mr. Lane betrof, de
zaak was slpoht voor hem gelopen. Hij kon zichzelf
niet vergeven dat hij de blunder had begaan Aaron
Dow in de gevangenis van Leeds te testen zonder dët
er onbevooroordeelde getuigen bij waren. En nu, ter
wijl wij in zijn auto zaten met Dromio achter het
stuur, en Hume op zijn halsbrekende rit in de donke
re nacht heuvelafwaarts volgden, liet hij zijn hoofd
op de borst hangen en zag hij het biittere feit onder
ogen dat hij de moord op dr. Fawcett had kunnen
voorzien en voorkomen.
„Ik had hier nooit moeten komen", zei hij toonloos.
„Fawcetts dood was door de feiten voorbeschikt. Ik
ben stekeblind geweest
Hij zweeg en wij wisten niets te zeggen om hem te
troosten. Ik voelde me ellendig en vader wist zich
helemaal geen raad. Father Muir was niet met ons
meegegaan. Deze laatste klap was te veel voor hem
geweest. Met versufte ogen naar zijn bijbel starend,
hadden we hem achtergelaten.
Wederom reden we die donkere oprijlaan op en we
derom zagen wij het grote huis met alle lichten op
en omringd door politie. En weer liepen wij over een
drempel die een springplank scheen te zijn voor moor
denaars en hun slachtoffers.
Met weinig fantasie kon men zich in het vorige dra
ma van enkele maanidien geleden terugwanen. De dik
ke hoofdcommissaris Kenyon was er weer met zijn
norse rechercheurs en daar was de kamer op de be
nedenverdieping en daar de vermoorde man
Maar dr. Ira Fawcett was niet in de werkkamer van
de senialtor vermoord. We vonden zijn in de dood ver
krampte lichaam op het vloerkleed vain zijn spreek
kamer. Hij lag op ongeveer een meter afstand van
het bureau waaraan ik hem nog d'e vorige avond had
zien zitten, toen hij bezig was geweest het onschul
dige hout dat waarschijnlijk het middelste stuk van
het miniatuurkistje was, te bestuderen. Om zijn blau
we kin stond zijn glanzende van Dijck-baard recht
naar voren. Hij lag op zijn rug en zijn ogèn waren
open en staarden naar het plafond. Afgezien van de
verkrampte en slorige wijze waarop hij er bij lag,
had hij een gemummificeerde Egyptische farao in con-
templalöie van de eeuwigheid kunnen zijn.
Uit zijn linkerborst stak een rond handvat van iets
dat op een mes leek, maar dat ik bij nader onderzoek,
als een soort lancet herkende.
Ik voelde me duizelig worden en leunde tegen vader
aan, blij zijn geruststellende arm om me heen te voe
len. De geschiedenis herhaalde zich. Door een waas
voor mijn ogen hoorde ik woorden en zag ik bekende
gezichten. Daar was weer de kleine dr. Bull die het
medisch onderzoek verrichtte. Hij kiniielde
naast de achteroverliggende, levenloze gestalte en
met zijn vlugge vingers tastte hij hem af. Als van
ouds tuurde Kenyon met gefronst voorhoofd naar het
plafond. En leunend tegen heit bureau, zijn kale, roze
schedel nat van transpiratie, in zijn boosaardige ogen
een uitdrukking van verbazing en angst, stond Rufus
Cotton, John Humes politieke mentor.
„Rufe!" riep de officier van justitie uit, „wat hoor
ik nu? Heb jij hem gevonden?"