DUITSLAND II KAN
VOOR 1967 SLUITENDE
BEGROTING TONEN-
BOEKENPLANK
BIGGLES IN TIBET
Bruidsjapon anno 2067
Televisieprogramma voor
dinsdag 10 januari
Jargon
'M'og
vóóraan met nieuwe
en betere kwaliteit!
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 4 JANUARI 1967
T.v.-discussie over
jodenvervolging
Tot 1970
Uitbreiding
Zondag tweede deel
FILMRAPPORT
REIS DOOR
INDIA
Fiat had vet jaar
NEDERLAND I:
Yoling at heart
NEDERLAND II: Hazel
BELGIë (Vlaams): Met pijl
en boog op leeuwenjacht
BELGIë (Waals):
Neuf millions
Pipo
Petekind
Eerste semester
academie voor
podiumvorming
afgesloten
Don Quichotte
laatste aflevering
Woensdag 4 januari
Donderdag 5 januari
HILVERSUM I 402 M
„De grote gok"
-Ö>)
6
(Van onze correspondent in Bonn)
MAINZ Het „Zweites Deutsches Fernsehen" in Mainz schijnt de
financiële moeilijkheden grotendeels te hebben overwonnen. Voor
1967 heeft de omroep, die het tweede net der Westduitse televisie ver
zorgt en in de loop van vier jaar voor de in „Arbeitsgemeinschaft
Kundfunkanstalten Deutschlands (A.R.D.) samenwerkende negen om
roepen een ernstige concurrente is geworden, een sluitende begroting
kunnen voorleggen. De omroepraad was zo tevreden met het beleid
van de intendant, dat hij prof. Karl Holzamer vrijwel unaniem voor
twee jaren heeft herkozen.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM —De NTS zendt zon
dag 8 januari van 21.15 tot 22.15 uur
op Nederland 2 het tweede discussie
programma over de serie „De bezet
ting" uit. De gedachtenwisseling heeft
deze keer betrekking op het zevende
programma, dat de jodenvervolging
tot onderwerp had.
Deelnemers aan de discussie zijn
Jehuda van Dijk, Frans Goedhart,
mr. Abel J. Herzberg, mr. E. N. van
Kleffens, Han Lammers, mr. P. J.
Tennissen en dr. L. de Jong. Voorzit
ter is dr. J. A. H. J. S- Bruins Slot.
Het programma wordt door Milo An-
stadt geregisseerd.
Inkomsten en uitgaven van het Z.D.F.
zullen in 1967 rond 331 miljoen mark
bedragen. Alleen een crediet van iets
meer dan 4 miljoen mark voor de bouw
van installaties voor het uitzenden van
kleuren-programma's is niet gedekt. De
voornaamste inkomstenposten voor 1967
zijn de kijkgelden (het Z.D.F. dat alleen
tv bedrijft, krijgt geen aandeel in de
luistergelden, zoals ARD-omroepen) tot
een bedrag van 175 miljoen mark en de
reclame in de tv tot een bedrag van 145
miljoen mark (83 miljoen in 1966).
In 1962, toen het Z.D.F. begon, ston
den tegenover inkomsten van 57 even
eens uitgaven van 57 miljoen. In 1963
waren deze cijfers respectievelijk 137 en
236 miljoen, in 1964 172 en 182 miljoen,
in 1965 197 en 278 miljoen'en in 1966
261 en 277 miljoen.
De Ideale toestand van de sluitende
begroting zal hoogstens tot 1970 duren.
Dan moeten de schulden worden afbe
taald, die het Z.D.F. heeft moeten ma
ken om de financiële moeilijkheden der
afgelopen jaren te overbruggen.
De personele uitgaven zullen in 1967
met 18 procent van 51 tot 61 miljoen
mark stijgen, ofschoon de feitelijke ver
hogingen der lonen en salarissen maar
3,8 procent bedraagt. Sterk gestegen zijn
echter de pensioenuitgaven. Aan r.ieuw
personeel zal in 1967 maar 87 man wor
den aangenomen. Andere functies zijn
in hogere salarisschalen opgenomen om
ze aan het meerdere werk, dat met de
uitbreiding van het programma ver
band houdt, aan te passen.
BIJ de programma-uitgaven stijgen ln
1967 de honoraria van 16 tot 22 miljoen
mark. Voor de aanschaffing van speel
films zal in 1967 28 miljoen mark worden
uitgegeven (tegen 15 miljoen in 1966).
Voor in opdracht te geven tv-producties
zal in 1967 50 in plaats van 46 miljoen
mark in 1966 worden uitgegeven.
De investerihgen stijgen in 1967 met 5
procent van 53 tot 56 miljoen mark. Dit
houdt verband met de verdere bouw
van de zendcentrale in Mair.z-Lerchen-
bach alsmede de bouw van studio's in
Düsseldorf en in Bonn. Verder weer
spiegelt zich in de begroting 1967 de
voorbereiding van de' kleurentelevisie,
die in de herfst zal beginnen. In to
taal zijn hiervoor 11 miljoen mark voor
op de begroting gezet, waarvan 4 miljoen
mark voor de overname van de vroe
gere „Riva"-studio's in München, waar
het Z.D.F. eigen kleuren-programma's
wil produceren.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De NTS zendt zon
dag 8 januari van 19.30 tot 20 uur op
Nederland 2 het tweede deel uit van
„India mijn India", een viertal pro
gramma's dat een persoonlijk filmrap-
port vormt van een reis, die de jonge
mohammedaanse cineast Yavar Ababs
in 1964 door India maakte.
In dit tweede programma brengt Ab
bas een bezoek aan Lucknow waar hij
zijn schooljaren doorbracht. In. de uni
versiteitsstad van Allahabad de
vroegere woonplaats van Nehru
ontmoet hij een aantal kennissen en
vrienden uit zijn studententijd. Voorts
geven de militaire academies van
Dehra Dun en Bangalore, waar hij zijn
opleiding tot officier in het voormalige
Britse leger in India genoot, ons een
kijk op een belangrijk stadium in Ab
bas' vroegere leven.
Het commentaar bij deze uitzending
wordt gesproken door Harry Hage-
doorn, die de Nederlandse bewerking
van de serie „India mijn India" ver
zorgde.
TURIJN (AP) Fiat, de grootste
automobielfabriek in Italië, heeft gis
teren gemeld in 1966 1.178.000 auto's te
hebben geproduceerd.
De verkoopwaarde beliep vorig jaar
1.672.000.000 dollar.
In de bekendmaking voor aandeel
houders meldde Fiat dat zowel de pro
ductie als de verkopen een stijging heb
ben vertoond van zestien procent ver
geleken met 1965.
In- dat jaar maakte Fiat 1.013.588 wa
gens. Daarvan werden 299.710 uitgevoerd
en de verkoopwaarde beliep in 1965 in
totaal 1.528.000.000 dollar.
In 1966 zijn er 360.000 wagens uitge
voerd. By de Fiat-fabrieken werkten
eind 1966 134.500 mensen. Eind 1965 wa
ren dat er 123.000.
Het Unicom modehuis in Toronto heeft een modeshow georganiseerd
wactr modellen voor het jaar 2067 werden getoondRechts een bruids
japon en links een minijurk voor tieners.
FERDINAND VAN LEEUWEN: VER
DRONKEN VERLEDEN. (Uitgeverij
Broekman en De Meris N.V., Amster
dam). De schrijver/voorzitter van de
Stichting Onder Water Onderzoek SO-
WO, behandelt hier een onderwerp,
dat tot ieders verbeelding moet spre
ken: het speuren naar de geheimen
der zeeën. Vooral het duiken naar oude
wrakken is een zeer fascinerende be
zigheid. De schrijver toont zich in dit
boek een deskundige in verhalen over
het duiken naar de onbekende diepte.
Ook in Nederland blijkt deze sport"
steeds meer te worden beoefend. Over
Zeeland slaakt hij daarbij o.m. de ver
zuchting: bij Domburg heeft eens de
tempel van Nehalennia gelegen en
daar worden nog aan het strand, na
stormdagen, stukken laagveen gevon
den, munten en soms Romeins aarde
werk. Daar in zee bevindt zich iets,
maar wat? Mogelijk ligt hier nog een
gFoot terrein voor de Nederlandse en
Belgische duikers braak."
MARK IN SINGEL: EEN GETERGDE
JAGER (J. M. Meulenhoff Amster
dam)
Een getergde jager is een boek in
pocket-formaat, waarin verhalen van
de jonge Zuid-Nederlander Mark In-
singel bijeen zijn gebracht. Het zijn:
De stad, Het landhuis, Corcoro, Een
nachtmerrie, De ontbinding, Een berg
in zee, De torenflat, Vermommingen
en Pleinenkoorts. Insingels werk a-
demt een Sartriaanse geest: L'enfer
c'est les autres. Angst, eenzaamheid,
onbevredigdheid en kwetsbaarheid zijn
de elementen, waaruit deze essayist
zijn verhalen opbouwt Het is geen ge
makkelijk proza, waarin Insingel zich
bezint op zijn individualiteit. Men kan
in deze verhalen overigens wel een be
paalde ontwikkeling van deze schrij
ver volgen.
AGATHA CHRISTIE: DE ZAAK STY
LES (Sijthoff, Leiden) ,,De zaak
Styles" is de eerste detective-roman
van Agatha Christie endat is goed
te merken. Het talent van de schrijf
ster moest rond 1920 nog rijpen, maar
voorname ingrediënten als een goede
intrige en een verrassende ontknoping
zijn al aanwezig. Hercule Poirot, die
we kennen uit latere boeken van Aga
tha Christie, wordt in dit boek „gebo
ren".
HANS HVASS: VISSEN DER WE
RELD. (Moussaults Uitg. n.v. Amster
dam). Wie de fraaie natuurgidsen van
Moussault kent, zal er niet over ver
baasd zijn in dit deel, dat aan de wa
terbewoners is gewijd, weer dezelfde
zorgvuldige behandeling van het on
derwerp te vinden, én de grote schat
aan kleurenafbeeldingen die deze ge
hele reeks kenmerken De titels die de
natuurgidsen voeren lijken wat arro
gant (en inderdaad zouden alle vissen
der wereld niet in een handzame gids
ondergebracht kunnen worden), maar
'van de tienduizenden vissoorten zijn de
meest voorkomende zodanig gecombi
neerd met de meer zeldzame exem
plaren dat men het boek terecht een
algemeen oriënterend werk kan noe
men. Voor geïnteresseerde aquarium
houders, sportvissers en anderen die
met vissen te maken hebben, zowel als
voor de wat oudere jeugd is deze nieu
we natuurgids een prachtige leidraad,
die op vele vragen antwoord geeft.
17.00 WONDERLIJKE NACHTEN. Simon, keizer van Chi
na, heeft nog steeds honiger.
17.10 SIM. Werken met „boetseer".
17.30 VEILIG VERKEER.
18.45 PIPO DE CLOWN.
18.50 NIEUWS.
19.00 MONA. Zeg het met taarten.
19.25 AGRARISCH nieuws uit de hele wereld.
19.51 SOCUTERA. Film van de Wereld Omroep.
20.20 P.V.D.A.-zendtijd.
20.30 YOUNG AT HEART. Filmmusical met Doris Day en
Frank Siniaitra. Een pianist trouwt een muzikale echt
genote, maar vertrouwt haar niet en wil zelfmoord
plegen.
22.25 HURRICANE. Reportage van de ramp die de orkaan
Carla aanrichtte in Texas in mei 1961.
22.55 JOURNAAL.
20.00 JOURNAAL.
20.05 WAAUW. Gedanste hitparade door Douglas Squires
en zijn Waauw Dance Group.
20.35 BLACK POWER - blanke reactie. De zo geestdriftig
begonnen aktie voor gelijke burgerrechten stuit op
steeds meer weerstainden van de blanken.
21.15 HAZEL. De oude getrouwe neemt haar onitelaig.
21.40 KIJK OP KUNST. Met de camera op bezoek bij hert
Rijksmuseum.
22.15 JOURNAAL.
16.30
17.00
18.25
18.55
19.00
19.25
19.55
20.00
20.25
20.55
22.10
22.40
17.25
17.30
17.45
18.00
18.30
18.55
19.25
19.30
20.00
20.30
22.00
22.35
VELVET. T.v.-feuilleton voor de jeugd.
TELEVISUM. Jeugd-t.v.
SCHOOLTELEVISIE.
ZANDMANNETJE.
TIJD VOOR U.
ARENA.
DE WEERMAN.
NIEUWS.
AMUSEMENTSPROGRAMMA.
MET PIJL EN BOOG OP LEEUWENJACHT. Film-
verslag van een ontdekkingsreis.
GASTPROGRAMMA. Lekcnmoraal en -filosofie.
NIEUWS.
NIEUWS. Aansl.: FEU VERT, programma voor de
jeugd.
HISTOIRE k 4 PATTES. Bij René.
LE SORTILèGE DE LA FORêT. Een avontuur van
de Trois Cloups.
JEUX EN MUSIQUE. Muzikale wedstrijd.
L'aNE CULOTTE. Feuilleton naar het boek van Hen
ri Bosco.
GESCHIEDENIS van de Spoorwegen.
KLAAS VAAK.
LES ARPENTS VERTS. Feuilleton. Hallo, met mijn
heer Douglas.
JOURNAAL.
NEUF MILLIONS. Internationale actualiteitenrubriek.
ANDRé VANDERNOOT PRéSENTE: Daphmis et
Chloé van Maurice Ravel.
JOURNAAL.
(Van onze radio- en t.v. redactie)
HILVERSUM Ter gelegenheid van
het huwelijk van prinses Margriet en
mr. Pieter van Vollenhoven op dins
dag 10 januari in Den Haag zendt de
NTS op Nederland 1, 's ochtends in een
nationaal programma de t.v.-reportage
van het huwelyk uit, voorafgegaan door
een blografie van prinses Margriet en
's avonds een programma dat o.m. om
vat een samenvatting van de t.v.-repor-
tage, een toespraak door de minister
president, een gevarieerd programma,
waarvoor het bruispaar zelf suggesties
gaf en een t.v.-documentaire over de ge
schiedenis van de Nederlandsche Koop
vaardij.
Deze programma-onderdelen wqrden
als volgt uitgezonden: 9.25-10 uur „De
bruid van vandaag", een film waarin
een terugblik wordt gegeven op het le
ven van prinses Margriet.
10-13.30 uur: Huwelijksreportages door
41 televisiecamera's. De kijkers zullen
getuigen zijn van: ca. 10.10 uur: ver
trek van de bruidsstoet van het konink
lijk paleis Huis Ten Bosch, 11 uur: vol
trekking van het burgerlijk huwelijk in
de raadszaal van het oude Stadhuis, 12
uur: bevestiging en inzegening van het
huwelijk in de sint Jacobskerk door
prof. dr. H. Berkhof. 13.20 uur: aankomst
bruidspaar bij het koninklijk paleis Huis
Ten Bosch.
Het avondprogramma van de NTS be
gint om 18.45 uur met Pipo de Clown,
om 18.50 uur gevolgd door het journaal.
Daarna van 19.00 tot 19.50 uur samen
vatting van de 's morgens uitgezonden
t.v.-reportage van het huwelijk. Om
19.50 tot 19.56 uur toespraak door mi
nister-president prof. dr. J. Zijlstra.
20.00-20.16:,, joulrnaal. 20.20-21.40 uur:
het programma „Dit is een land om lief
te hebben". Deze uitzending van eigen
bodem bevat muziek, cabaret, chansons
en toneel. De basis van dit programma
wordt gevormd door een aantal richt
lijnen en suggesties, door het bruids
paar zelf gegeven.
Van 21.40-22.40 uur: „Koopvaarders en
Joopvaders". Deze documentaire heeft
betrekking op de geschiedenis van de
Nederlandse koopvaardij en werd ge
maakt ter gelegenheid van het huwe
lijk van het petekind prinses Margriet.
Het programma bestaat uit vijf hoofd
stukken, handelend over „de hanze",
„het tijdperk der ontdekkingen", „de
grote zeilvaart", „de oorlog" en „een
tocht met het koopvaardijschip „Dania".
Van 22.40-22.45 uur volgt het journaal.
In het kader van deze dag past verder
een herhaling van het programma
„Merck toch hoe sterek", dat de NTS
van 22.10-22.45 uur op Nederland 2 uit
zendt.
DEN HAAG (ANP) De academie
voor podiumvorming in Den Haag heeft
het eerste semester van haar bestaan
afgesloten met een atelieruitvoering, die
bestuur en ouders van de dertig leerlin
gen werd aangeboden. Opgevoerd wer
den toneelwerken van Bertold Brecht en
Thorton Wilder in de originele taal, een
aantal Franse kerstliederen werden ge
zongen, evenals zelfgeschreven cabaret
liederen, voorts werd een realistische
ballet uitgevoerd. De opvoeringen had
den plaats onder leiding van de docen
ten Jan Veelo, Stefan Felsental, Lidy
van der Veen, Paul van Vliet en Tan ja
Anthing Vogel.
De academie voor podiumvorming,
onder artistieke leiding van Dany Zone-
wa en Albert Vogel, is het enige insti
tuut in Nederland dat op een brede ba
sis opleidt voor toneel, opera, operette,
voordracht, cabaret, musical enz. Na een
basisjaar volgen twee jaren vakspeciali
satie. De academie werd inmiddels een
subsidie van het Anjerfonds in Den
Haag verleend.
HILVERSUM Dinsdag 10 januari
zendt de NTS van 20.05 tot 20.35 uur
op Nederland 2 het laatste deel van de
vervolgserie „Don Quichotte" uit. Ook
in deze laatste aflevering is Don Qui
chotte, de ridder van de droevige fi
guur, weer liet slachtoffer van vele
grappen, die ten doel hebben zijn adel
dom te ontluisteren. Maar ook ontmoet
hy een edelman, die zich de „ridder
van de spiegels" noemt en die hem
uitdaagt voor een duel waarby de eer
van Dulcinea op het spel wordt gezet.
Het loopt voor Don Quichotte slecht af.
Op zijn sterfbed wil hij echter wel
bekennen dat hij geen echte ridder is,
'maar zijn liefde voor Dulcinea zweert
hij niet af. En toch als 's morgens
de haan kraait rijdt Don Quichotte
met Sancho Panza weer vercier, nu
evenwel als de heldenfiguur, die ,,on
sterfelijk" de geschiedenis ingaat.
(ADVERTENTIE)
HILVERSUM I 402 M
VARA: 12.00 Storeo: Vocaal en In
strumentaal ensemble en zangsolist
12.22 Voor het platteland 12.27 Mede
delingen t.b.v. land- en tuinbouw 12.30
Stereo: Metropole-orkest: amusements
muziek 13.00 Nieuws 13.10 Actualitei
ten en kalender 13.25 Stereo: Instru
mentaal trio: kamermuziek 13.55 Ge
sproken portoet 14.05 Concert (opin.) A.
Vioolduo; klassieke en moderne mu
ziek; B. Sopraan en piano: moderne
liederen 15.00 Voor de jeugd (16.00-
16.02 Nieuws). J7-00 Voor de zieken
17.30 Militair commentaar 17.40 De mi
crofoon is voor u: amateurprogramma
18.00 Nieuws 18.15 Actualiteiten 18.20
Uitzending van-, de Christelijk Histori
sche Unie 18.30 Lachend over de loon
grens (Potje op 't vuur voor 't laatste
uur): herhaling programma Wim Kan
19.30 Artistieke Staalkaart 20.00 Nws.
20.05 Trammelant in Loerèn aan de
Hor, radiofeuilleton 20.55 Ik loop door
het land, licht programma 21*10 Ste
reo: Lichte orkestmuziek en zangsoliste
(gr) 22.30 Nieuws 22.40 Actualiteiten
22.55 Serenade: A. Viool en piano:
klassieke muziek; B. Radiodubbeikwar-
,tet: klassieke liederen; C. Viool en pi
ano: moderne muziek 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II 298 M
NCRV: 12.27 Mededelingen t.b.v. de
land- en tuinbouw 12.30 Nieuws 12.40
Variant: actualiteiten, reportages en
lichte muziek 13.30 Stereo: Instrumen
taal en vocaal ensemble (opn) 14.00
De familie Leenhouts, hoorspel 14.25
Stereo: Moderne orkestwerken (gr)
15.15 Stereo: Pianoduo: klassieke en
moderne muziek 15.50 Bijbelvertelling
voor de jeugd 16.00 Voor de jeugd
17.00 Five o'clock, praatje 17.15 Jazz
muziek 17.50 Overheidsvoorlichting
18.00 Koorzang met instrumentale be
geleiding: geestelijke liederen 18.30
Spektrum: nieuws uit de protestants-
christelijke organisaties 18.50 Lichte
grammofoonmuziek 19.00 Nieuws en
weerpraatje 19.10 Radiokrant 19.30 Mu
ziek van het Leger des Heils (gr) 19.45
Wereklpanorama 19.55 Stereo: Lichte
orkestmuziek 20.10 Moderne orkestwer
ken (opn) 21.10 Voordracht van gedich
ten 21.30 Oor-Zaken: gevarieerd pro
gramma 22.15 Avondoverdenking 22.30
Nieuws 22.40 Geestelijke liederen 22.55
Het kind blijft zitten: pedagogische e-
therleergang 23.15 Stereo: Platennws
23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM m 240 m en FM-kanalen
AVRO: 12.00 Nieuws 12.02 Operette-
klanken 13.00 Nieuws 13.02 Actualitei
ten 13.05 Vrolijk platenprogramma (Om
14.00 Nieuws) 15.00 Nieuws 15.02 Ne
derlandse artiesten: lichte muziek 16.00
Nieuws 16-02 Platenprogramma voor
de jeugd 17.00 Nieuws 17.02 Actualitei
ten 17.05 Rhythm and blues 17.35-18.00
Country and Westen, music (gr).
BRUSSEL VLAAMS 324 M
12.00 Nieuws 12.03 Lichte muziek
12.40 Weerbericht, mededelingen, pro
gramma-overzicht en SOS-berichten v
de schippers 12.48 Pianomuziek 12.55
Buitenlands persoverzicht 13.00 Nieuws
en weerbericht 13.20 Tafelmuziek 14.00
Nieuws 14.03 Klassieke muziek 14.20
Koorzang 14.30 Voor de- jeugd 14.50
Kinderliedjes 15.00 Nieuws 15.03 Amu
sementsmuziek 15.15 De Omnibus 16.00
Nieuws 16.03 Beursberichten 16.09 Jazz
voor de jeugd 17.00 Nieuws, weerbe
richt en mededelingen 17.15 Beatmuziek
18.00 Nieuws 18.03 Voor de soldaten
18-30 Lekenmoraal en -filosofie 19.40
Sportkroniek 18.55 Taalwenken 19.00
Nieuws, weerbericht en radiomagazine
19.40 Lichte muziek 19.45 Uitzending
van de Bond voor grote en jonge ge
zinnen 20.00 Operettemuziek 21.20 Lich
te muziek 21.39 Lichte muziek 22.00-
22.15 Nieuws en berichten.
AVRO: 7.00 Nieuws 7.10 Ochtendgym
nastiek 7.20 Lichte grammofoonmuziek
VPRO: 7,55 Deze dag. AVRO: 8.00
Nieuws 8.10 Actualiteiten 8.15 Lichte
grammofoonmuziek (8.30-8.35 De groen,
teman) 8.50 Morgenwijding 9.00 Stereo:
Klassieke grammofoonmuziek 9.35 Wa
terstanden 9.40 Lichte grammofoonmu
ziek voor oudere luisteraars 10.00 Voor
de kleuters 10.10 Arbeidsvitaminen (gr)
(11.00-11.02 Nieuws).
HILVERSUM II 298 M
KRO_: 7.00 Nieuws en weerbericht
7.10 Meditatie 7.15 Lichte muziek en
praatje (7.30-7.32 Nieuws) 7.55 Overwe
ging 8.00 Nieuws 8.10 Klassieke gram
mofoonmuziek 8.30 Nieuws 8.32 Voor
de huisvrouw 9.40 Schoolradio 10.00 Au
bade: gevarieerd platenprogramma
11.00 Voor de zieken.
HILVERSUM in 240 m en FM-kanaten
NORV: 9.00 Nieuws 9-02 Lichte vo
cale muziekjes 10.00 Nieuws 10.02 Dixie
landmuziek 10.30 Nieuwe langspeelpla
ten met commentaar 11.00 Nieuws 11.02
Lichte grammofoonmuziek.
In Rome is een vrouwelijke tolk
weggelopen uit een congres van aal
moezeniers uit de gehele wereld, die
zij door middel van haar talenken
nis dichter tot elkaar had moeten
brengen. Daar is niets van gekomen,
want de congresgangers werden we
liswaar van elkaar gescheiden door
de talenbarrière, doch hun vakjar
gon trekt daarnaast nog eens een
onneembare hindernis op tussen hen
en de rest van de mensheid.
In onze eigen Achterhoek gaan de
dominees zich bekwamer, in land
bouwproblemen. Ze hebben gemerkt
dat ze daar niets van weten en niet
temin staan ze elke zondag met een
deskundig gezicht tegen hun over
wegend uit boeren bestaande ge
meentensaren re preken. Die ver
staan dominee natuurlijk wel, maar
het is voor hen letterlijk zondagse
taal, het is niet hun doordeweekse
jargon. De dominees zien opperbest
in, dat de preek pittiger aankomt
wanneer de gebruikte beelden punt-
zuiver inhaken op de dagelijkse boe-
renpraktijk.
Het verband tussen- het congres tn
Rome en de dominees tn de Achter
hoek ligt, neem ik aan, voor de
hand: naast de algemene taal, die
slechts een basis is, heeft de mens
zich allerlei eigen „talen" gescha-
pen% Dat kan een dialect zijn, maar
ook'een vaktaal, een idioom dat tus
sen gelijkgezinden wordt gebezigd
en dat de buitenstaander niet aan
spreekt. In onze tijd van specialisa
ties, van opbloei van telkens nieu
we maatschappelijke „cellen", bloei,
en ook de eigen groeptalen. Ze
groeien uit tot een zó sterk op de
eigen specialiteit gericht spraakge
bruik dat alleen de volstrekt inge
wijde er iets van begrijpt.
Het bezigen van een jargon stompt
daarnaast het gevoel voor de lands
taal af. Dat kan men constateren
wanneer men een deskundige aan
het woord hoort over zijn vakgebied.
Er is geen woord geiooon Nederlands
meer bij, en voor de buitenstaander
is het eenvoudig Arabisch. De tele
visie biedt hen volop gelegenheid
zich als zodanig te verraden en zij
maken daarvan gretig gebruik, wel
licht menend dat het hun deskun
digheid onder de met-deskundige
kijkers bevestigt. Het tegendeel is
waar, doch daarover nu niet. De ge
wone kijker, de gewone lezer en de
gewone luisteraar hebben maling
aan het politieke, het sociologische
het technische, het pedagogische, het
psychologische en aan welk ander
jargon ook, het is voor hen allemaal
blah-blah, cbat straks gelukkig weer
afgelopen is.
Er is evenwel een groep die erin
geslaagd lijkt, een taal-naast-de-taal
algemeen ingang te doen vinden: de
reclametekstbedenkers. Langzamer,
hand is de reclametaal een eigen
idioom geworden, (tof het midden
houdt tussen het in korte zinnetjes
vervatte, gemaakt-gebroken taaltje
waarmee tweejarige kinderen wor
den aangemoedigd het praten aan te
leren, en de barse, afgebeten, op
overmatige duidelijkheid gerichte
bevelen die een ochtendzieke serge
ant-majoor naar een groep recruten
slingert.
Dat moet ook, zo, dat is psycholo
gisch fijn in elkaar gezet, want als
adspirant-kopers zijn we onmondige
kinderen, die voor den donder ko
pen zullen.
Dat we de reclametaal verstaan,
blijkt uit de omzetten. Dat kost ons
geld, maar dat houdt tevens de eco
nomie in stand en het is dus goei
voor ons allemaal. Daarom mogen
we hopen dat ook het plan van de
Stichting Ideële Reclame van de
grond komt. Deze ideële stichting
wil ons door middel van adverten
ties opvoeden tot nette mensen, die
elkaar het leven niet zuur maken
door de radio te hard te zetten, door
met ellebogen te duwen in de trein
en door in het verkeer honderdtwin
tig procent van ons recht op te ei
sen. Zij gaat ons dat misschien straks
per advertentie leren. En dan wordt
Nederland eindelijk dat beschaafde
land dat het al lang geweest zou
zijn als alle mensen waren zoals
en ik, nietwaar
Ik.hoop dat die ideële advertenties
doorgaan. Ze kunnen hun uitwer
king niet missen. Wanneer je een
volk door te adverteren bandpast en
haardroogkappen kunt verkopen,
dan kun je het ook per advertentie
omvormen tot een volk dat aardig is
voor elkaar.
HRAET-MAECKER
(Van onze radio- en t.v.-redactle)
HILVERSUM „De grote gok" is
de titel van een nieuwe aflevering uit
„The Villains'' die de NTS zondag 3
januari van 20.30 tot 21.15 uur op Ne
derland 2 uitzendt.
In deze film wordt ene Stephen Jen
kins door een gangsterbaas aangewezen
om bij een inbraak het moeilijke werk
te doen. Door een onvoorziene gebeur
tenis evenwel wordt de „hulp" van d«
politie ingeroepen
Tot de medespelenden behoren Robert
Doming, Joe Gladwin, Helen Cotterill,
Irene Sutcliffet Laurie Asprey, John
Franklyn Robbins, Garfield Morgian,
Arthur White en Glenn Melvyn.
(ADVERTENTIE)
De oudste zeepfabriek
van de gehele wereld
Vergulde Hand staat pok nu
vóóraan "bij de ontwikkeling
van nieuwe en Let ere kwa
liteit. Er is nu Vergulde
Hand Scheerschuim, voor
Amerikaans supersnel
scheren. Ideaal en
niet zo duur als u denktt
honderd maal scheren met
één spuitbus van f3.25 l
Sticks: ifog altijd onovertroffen
Tubes: voor weldadige scheert ux*
KONINKI
"EN WOLTMAN ÉLPÊflS
