boekei
n
blank 'tl
STEDEN
STIERVEN NIET...'
EN DUITSLANDS
-CHEF
Boeiende roman over
de Verenigde Naties
viseuze
Srits boek over luchtoffensief tegen Derde Rijk
ositie
Stormrijp
Churchill
Vuurstorm
Genadig
Freiburg
MEDEWERKER
-Docteur Payot
Ikheb een erg droge huid
metal heel wat
rimpeltjes en ik heb het gevoel
dat ik het gezicht
i vaneen oude dame zal hebben
alsik30 ben.
ekenhuis - Breda
kraam- en/of
diploma B
hoofd
Liturgische kalender
Achteraf is gebleken dat al deze
verschrikkingen zinloos zijn geweest.
Op zichzelf natuurlijk belangrijke uit
zonderingen daargelaten, wist de be
wapeningsminister Albert Speer de
oorlogsproduktie redelijk op peil te
houden en ook het moreel van het
Duitse volk bleef ongebroken. Duits-
lands steden stierven niet, evenmin
als Londen, Rotterdam, Warschau en
Coventry gestorven waren.
„Und Deutschlands Stadte starben
nicht'' zo luidt dan ook de oorspron
kelijke titel van het boek dat de Brit
se Duitslandkenner David J. Irving
over het luchtoffensief heeft geschre
ven en dat bij de Uitgeverij West-
Friesland in Hoorn is verschenen on
der de titel „Poel van Vuur".
In dit boek probeert Irving de lucht
oorlog zo objectief mogelijk te bena
deren maar het is onvermijdelijk dat
hij aanstuurt op de vraag„Is het
terreurbombardement misdadig
En ook „Wiens schuld is het alle
maal
Zijn boek heeft een documentair ka
rakter. Qua opzet is het te verge
lijken met de methode die Cornelius
Ryan heeft aangewend bij het schrij
ven van „De Langste Dag" en „De
laatste Slag''.
Irving citeert uit dagboeken van
Duitsers, uit rapporten van brand
weerorganisaties, uit verslagen van
stadsbesturen maar ook uit vlieger
logboeken, squadrondagboeken enz.
Hij interviewde tal van mensen van
beide zijden. In het boek is opgeno
men een vraaggesprek met luchtmaar-
schalk Sir Arthur („Bomber") Har
ris, de man die het offensief leidde.
Harris vindt de bewust tegen de
burgerbevolking gevoerde bombarde
mentsoor1 og gerechtvaardigd en hij
vergelijkt zijn acties met het „rijp-
schieten" van een vijandelijke stad
door de artillerie, daarmee overgave
en een snelle doorgang forcerend.
Als Harris gewezen wordt op het
feit dat het hier geen frontsteden
betreft, protesteert hij„Hitier had
de Vesting Europa gebouwd, voor
dat wij deze vesting vanuit Engeland
konden aanvallen moest hij „storm
rijp" worden gemaakt".
Irving „De Duitse oorlogsproduk
tie heeft ondanks uw massale aanval
len in de jaren 1943 en 1944 een gro
te vlucht genomen''.
Bomber Harris: „Hoeveel groter
kou die vv'icht niet geweest zijn, «la
Voor de bemanningen der bommen
werpers waren de beproevingen hels.
Bijna zestigduizend man kwamen
niet terug. Hier een Amerikaans
„Vliegend Fort" dat brandend in
stukken breekt.
wij onze bombardementen niet had
den uitgevoerd, Speer was een voor
treffelijk minister van bewapening.
Hadden wij hem zonder meer laten
doorwerken, dan zouden de Duitse
legers in Frankrijk tijdens de invasie
heel wat beter uitgerust zijn geweest."
H)et is natuurlijk waar dat de Duit.
sers gekregen hebben waarom ze
vroegen, zoals de oude Britse ijzer
vreters dat zo treffend weten te zeg
gen. Maar twintig jaar na dato, nu
de oorlogskreten zijn verstomd en de
waarden niet meer ongenuanceerd
en zwart-wit tegenover elkaar wor
den gesteld, denkt men daar anders
over. Het gaat er hierbij niet om als
nog een aantal oorlogvoerders wegens
misdaden aan te klagen. De discussie
over het al of niet gerechtvaardigd
zijn van de terreuroorlog, onvermij
delijk aspect van de totale oorlog, is
nog altijd evident want zowel in de
Sovjet-Unie als in de Verenigde Sta
ten staan de intercontinentale raket
ten met atoomladingen klaar om af
gevuurd te worden. Op stéden i Ach
ter de periode van de geweldige lucht
vloten van bommenwerpers (wie ze
ooit heeft horen overvliegen, ver
geet dat geluid van zijn leven niet
meer) is in 1945, boven Nagasaki en
Hiroshima, al een punt gezet. Wat er
voor in de plaats kwam, is echter nog
veel verschrikkelijker en vernietigen
der. De slachtoffers onder de burger
bevolking zullen dan niet meer met
r honderdduizenden maar met miljoe-
nen worden geteld. Waarschijnlijk
worden ze helemaal niet meer geteld..
Irving heeft in zijn boek ook ge
tracht wat materiaal aan te slepen
over het voorspel van het terreur- of
vergeldingsbombardement. Hij weet
te melden dat Churchill al in 1925 re
kening hield met aanvallen op de
burgerbevolking. Onjuist is mijns in
ziens zijn conclusie dat Churchill in
1940 het Luftwaffe-offensief opzette
lijk tot Londen heeft getrokken om
argumenten te hebben massale tegen
aanvallen op Duitse steden te kunnen
doen uitvoeren. In 1940 was het Brit
se oorlogskabinet niet erg enthou
siast over dit soort aanvallen. Pas na
het bombardement op Rotterdam
CLIFFORD IRVING: DE 38STE VER
DIEPING (A. W. Sijthof, Leiden;
John Burden is een Amerikaanse ne
ger die het, door hard werken en met
behulp van invloedrijke blanke vrien
den, gebracht heeft tot rechterhand
van de secretaris-generaal der Vere
nigde Naties. Voortdurende atoomproe-
ven in China en het vervoer van Chi
nese atoombommen naar de grens
met Noord-Vietnam veroorzaken een
wereldcrisis. De voltallige Veiligheids
raad keurt de Chinese handelwijze
unaniem af. Zelfs de Sovjet-Unie stemt
voor de motie van afkeuring.
De secretaris-generaal Lindstrom
komt dan met een fantastisch en ge
durfd plan: een topbijeenkomst van
de vijf kernmogendheden. Op eigen ge
zag stuurt hij de uitnodigingen aaar
Moskou, Peking, Parijs, Londen en
Washington. Wat hij niet heeft durven
hopen gebeurt: alle vijf de regeringen
staat wel dat de V.S. vijandig staan
nemen de uitnodiging aan. Maar vast-
tegenover deze conferentie en vooral
tegenover de logische consequentie
ervan: toelating van Peking tot de
V.N. De overwerkte Lindstrom knapt
af. De neger John Burden wordt dan
tijdelijk secretaris-generaal. Verbeten
vecht hij voor de goede afloop van de
conferentie. Hij krijgt te maken niet
politieke chicanes, komplotten en re
gelrechte chantage. Langzaamaan ont
rafelt hij een afschuwelijk komplot, ge
smeed door Peking en Peking-gezinde
Russen die deel uitmaken van de Sov
jet-delegatie. Het doel: moord op de
Sovjet-premier Kovlenko op het ter
rein van de V.N. om behalve herrie
tussen Rusland en de V.S. te veroor
zaken ook de wereldorganisatie in dis-
crediet te brengen. Secretaris-generaal
John Burden sterft tenslotte door de
kogel die voor de Sovjet-premier be
stemd WW.
Een nogal onwaarschijnlijk verhaal.
De manier waarop Burdens neger zijn
te berde wordt gebracht doet nauwe
lijks iets ter zake en het feit dat Bur
den 23 jaar eerder, in zijn jonge jaren,
in China van een meisje heeft ge
houden dat nu plotseling opduikt als
belangrijkste adviseur van de Chinese
premier, is te mooi om waar te
zijn, al is de hernieuwde kennismaking
van Burden met deze vrouw wel van
essentieel belang voor het plot van de
roman.
Maar waarschijnlijk af niet, De 38ste
Verdieping is in eik geval een bui
tengewoon boeiend boek. Het brengt
de lezer binnen in het gebouw van
de Verenigde Naties, in de vergader
zaal van de Veiligheidsraad en de Al
gemene Vergadering. Het boek gunt de
lezer ook een blik achter de scher
men van wat de grote politiek heet.
In letterlijke zin zijn de premiers, de
ministers en de ambassadeurs alle
maal fictieve figuren, maar in feite
bestaan deze mensen werkelijk, al zul
len ze anders heten en zelfs andere
pakken dragen dan Irving in zijn boek
beweert. In zijn totaliteit is het boek
bovendien een aardige schets van de
huidige krachtsverhoudingen in de we
reld en heel goed komt bijvoorbeeld
uit de verf de rol die de Afrikaanse
neutralen in de V.N spelen als er
kwesties zijn waarbij hun steunpilaren
Rusland, China en de V.S. lijnrecht
tegenover elkaar staan.
Uit het voorgaande blijkt al wel hoe
actueel deze roman ook is. Het decor
is de wereld van vandaag, na de moord
op Kennedy, na de dood van Hammer-
skjold en na de val van Kroestjev.
Eigenlijk is het een boek om in één
ruk uit te lezen, alleen,,..,,, hot is er
to dik voor.
MICHELINB SANDREL: MILJOE
NEN GETUIGEN (Nijgh en van Dit-
mar). Een politieroman die bekroond
is met de Prix du Quai des Orfévres.
Eep moord door vergiftiging voor de
televisiecamera's. En een hopeloos ge
val voor commissaris Juli en Een ver
rassend verhaal dat extra spannend
aangezet is doordat tussen de hoofd-
stufeken door telkens de gedachten van
de (voor de lezer onbekende) moorde
naar genoteerd zijn.
HARRY KEMELMAN: DIE VRIJDAG
SLIEP DE RABBI LANG (West-Fries
land, Hoorn). Een jonge intelligente
rabbi wordt verdacht van de moord
op een meisje, dat in zijn auto is ge
wurgd. Het kost politieman Hugh La-
nigan heel wat moeite om de ware
dader te vinden. Kemehnan, de schrij
ver, blijkt goed thuis te zijn in het
joodse leven en dat geeft het overi
gens toch al goede boekje aen dimen-
tie extra.
E. HENAU o.p.: DE TIEN GEBODEN
(Patmos, Antwerpen) Een bundeling
van tien opstellen over de goddelijke
geboden, zoals die verschenen zijn in
het maandblad „Kruis en Liefde" De
schrijver betoogt erin, dat de godde
lijke geboden geen eng knellend
keurslijf zijn dat de christen wordt
aangeraden, maar eerder als tien kost
bare gaven gezien moeten worden, dié
de weg naar de ware vrijheid wijzen.
FRANCOIS OOUDREAU: HET KIND
EN HET PROBLEEM VAN HET GEe
LOOF (Patmos, Antwerpen). Een stu
die uit 1957 voorgedragen op het zes
de congres van het ..Bureau Interna
tional Catholique de l'enfance en die
bedoeld was als basisrapport voor het
werk van het congres.
KIRCHE IN NOT (Oostpriesterhulp
Koningstem). Een op schrift gestelde
inhoud van 't vijftiende congres „Kerk
in nood" dat in oktober 965 in K6-
ningsteip is gehouden.
tspicQ o.p.: LIEFDE EN VRIJ.
HEID (Uitgever Helmond). Een bij-
wetenschappelijk opstel over de
christelijke liefde, die de ware vrijheid
van de mens als vrucht heeft. Ver
schenen in de Omega-reeks in een ver
taling van J. v. d. Bosch.
(ADVERTENTIE)
cosmetica
an „gewoon" verkoopster,
antrekkelijke vacature. Dit
voor de eigen stand bij
iewerkster die niet alleen
/endien kan optreden als
■isselende, maar vooral een
sl goede smaak aan te pas
ëring met alle bijkomende
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 3 DECEMBER 1966
Stuttgart na de
vuurstorm. Skelet
ten van huizen,
uitgebrand en maar
gedeeltelijk inge
stort. (Beide foto's
werden de uitge
ver ter beschikking
gesteld door bet
Britse Imperial
War Museum)
GERALD DURRELL: OP REIS VOOR
MIJN DIERENTUIN (Spectrum, U-
treoht-Antwerpen). Dierenvriend Ge
rald Durrell kan moeilijk scheiden van
dé door hem voor dierentuinen gevan
gen beesten en hij besluit daarom, «ai
verzameling voor zijn achtertuintje te
vangen. In Kameroen begint de jeons.
geholpen door zijn Afrikaanse vrien
den, annex jagers. De negers zijn vooar
kleine beloningen te porren en bren
gen bijna gratis alle soorten dieren.
Het schrijven, van Durrell is weinig
literaire, maar als verteller weet hij
de aandacht geboeid te houden Zjjn
deskundigheid, dierenliefde en kennis
van het oerwoud en zijn bevolking
staan buiten kijf. Storend is het ver
taalde neger-Engels: „Ja, sah, ik hem
kennen", e.d. De beschrijvingen van
allerlei onbekende dieren kunnen nau
welijks enig beeld van bet beest in
kwestie oproepen. Maar voor liefheb
bers van reisverhalen en ontdekkbis-
reizigers in spe licht verteerbare en
leesbare stof.
P. G. WODEHOUSE: DE LOKKENDE
MILJOENEN (Spectrum Utrecht).
Wie de boeken van de Amerikaanse
humorist P. G. Wodehouse kent, zal
het met ons eens zijn dat goede
whisky behoeft geen krans. De Wode-
house-intrigee wijken nooit een iota af:
reeds rijke, schilderachtige figuren
strijden om een miljoenen-erfenis; mét
de moeilijkheden verschijnen ook de
overdreven knappe meisjes die voor
geheide happy ends zorgen, terwijl de
sympathieke hoofdpersoon na de meeat
onwaarschijnlijke verwikkelingen aijn
miljoenen opstrijkt. Ook de stijl van
deze schrijver, die sneller schrijft dan
God kan lezen, is niet veranderd: Ka
rikaturen van mensen spreken in mees
terlijke ingeklede clichés. Wie Wode
house niet kent trachte zich Engelse
humor voor te stellen, verlevendigd
door Amerikaanse uitbundigheid. Een
humorist van klasse, wiena weak mak
kelijk «n prettig leest.
H. E. L. MELLEfRSH: WAT AAN
HOMERUS VOORAF GING (Prisma).
De oorspronkelijk» titel van dit in 1063
te Londen verschenen boekje luidde
„Van Aapmens tot Homerus", en zo
had men ook de Nederland*# uitgave
moeten noemen, alle eventuele beden
kingen tegen de evolutietheorie ten spijt
Het beschrijft immers de langzame
ontwikkeling van de mens «n de men
selijke samenlevingsvormen vanaf het
begin tot aan het ogenblik in de his
torie waarin het Joodse volk en de
Grieken „een nieuw begin"' mogelijk
maalden. De schrijver plaatst de pre
historische culturen in een groot ver
band en dat is fascinerend, fii de ver
taling van W. A. Ettema proeft men
hier en daar nog het Enigels.
rONS TE MAR VELDE: MOORD DJ
VOGELVLUCHT (Broekman en de
Meris n.v., Amsterdam). Een thriller
van vaderlandse origine. Het pseudo
niem va- de schrijver laat wat be
treft niets te raden over. Het is het
verhaal (gebaseerd op een ware «=-
beurtenis) van een man die ter
veroordeeld is voor een
van hij zelf de oplossing zocht. Die op
lossing wordt hem geboden door een
kauw, het enige levende wezien dat de
dader kent. En die oplossing redt
hem het leven, op het moment waar
op hij zijn hoofd als het ware al in de
strop heeft.
HERMAN BROEKHUIZEN: ZINGEN
IN DE KRING (De Toorts, Haarlem).
Kleuterliedjes, die het hele jaar bezin
gen, zijn bijeengebracht in het bundel
tje „Zingen in de kring". Het zijn de
nieuwste repertoirestukjes, die de
kleintjes een paar keer per week be
luisteren in het radio-programma
„Kleutertje luister" van Herman
Broekhuizen en de concerten van
Avro's kinderkoor „Jacob Hamel". Het
boekje bevat dus de „tophits" voor
„three-ers en five-ers" die er veel ple
zier aan kunnen beleven. Coby Krou-
wel zorgde voor grappige illustraties.
FETTER O'DONNELL: MODESTY
BLAISE (Scheltens en Giltay, Amster
dam). „Operatie slagtand" heet net
tweede avontuur waarin de hoofdrol
vervuld wordt door de vrouw, die
alleen te beschrijven valt met super
latieven met een oorlogsverleden. Ze
heeft trouwens nog meer kwaliteiten.
Ergens in het boek staat te lezen, dat
Modesty haar halve leven lang nooit
het comfort van een bed gekend heeft.
Voor een deel haalt ze die schade ook
in dit boek tamelijk gedetailleerd en
weinig smaakvol in.
BJk zou een muur om het Roergebied met zijn gebombardeerde steden
laten optrekken" zegt Hitlers propagandachef Goebbels, „als er
maar geen briefwisseling en telefoon bestonden". Dank zij deze opvat
ting sterven tienduizenden Duitse burgers in hun kelders. Het propagan-
daministerie verzwijgt de waarheid over de rampsteden die getroffen
worden door het Brits-Amerikaanse bombardementsoffensief.
woont, worden de reis-
Idoende ervaring op dit ge
wordt verzocht te schrijven
van Margarete Astor,
^.V., Postbus 52, Halfweg.
de drie hoefijzers
JjV was een tijd dat men in de
kelder het veiligste was.
Dat werd toen elke Duitser op het
hart gedrukt. Maar voor het Der
de Rijk veranderen de tijden nog
al snel en haast even vlug veran
deren de achtereenvolgende Brit
se navigatiesystemen en bombar
dementstechnieken. Wie in de kel
der blijft zitten kan zeker zijn van
de verstikkingsdood. Maar dat
weten de Duitsers niet. Niemand
heeft het hen verteld.
Op 29 mei 1943 ondergaat Wuppei -
tail-Barmen als eerste Duitse stad de
verschrikkingen van de „vuurstorm".
Wuppertal betaalt voor deze afschu
welijke ervaring, waarmee niettemin
de bevolkingen van nog aan de beunt
komende Duitse steden hun voordeel
zouden hebben kunnen doen, met
meer dan vijfduizend doden in één
nacht. Zevenhonderdnegentien zware
Britse bommenwerpers vliegen in de
nacht achter hun doelmarkeerders
aan. Die beschikken inmiddels over
een dusdanig geperfectioneerde navi-
gatieapparatuur dat ze zonder manke
ren het doel precies weten te vinden
om het met rode en groene markeer-
bommen" aan te geven. Dan volgt de
nieuwe bombardementstechniek; het
leggen van een bomtapijt met een on
voorstelbare concentratie. De samen
stelling van de totale bommenlast van
de vloot is nauwkeurig bepaald. Eerst
vallen de mijnen, zo groot als aan
plakzuilen. Die moeten door het weg
rukken vairi glas en daken de stad
brandbaar maken. Dan volgen de
zware brisantbommen voor het ver
nielen vain water- en elektriciteits
leidingen. Vervolgens regenen de tien
duizenden brandbommetjes neer. Te
gelijk hiermee worden massa's lichte
brisantbommen uitgeworpen om
brandweer en luchtbeschermingsdien
sten in de kelders te houden en pa
niek te veroorzaken. Deze duivelse
taktiek, beproefd en verbeterd, zo
wel door de Luftwaffe zelf als de
RAF, betekent de totale ondergang
van tientallen oude beroemde Duit
se steden en eist de levens van meer
dan een half miljoen Duitse burgers.
De vuurstorm die in de mooie
heldere nacht van 29 mei 1943 door
de straten van Wuppertal-Barmen
huilt, zal ook Keulen verkolen en
Essen, Hamburg, Düsseldorf, Schwein-
furt, Hannover, Frankfurt, Kiel,
Mainz, Brunswijk, Freiburg, Dort.
mund, Duisburg, Kassei, Neurenberg,
München, Stuttgart, Darmstadt,
Mannhein en Ludwigshafen, Ulm, Dü-
ren, Hildesheim, Berlijn en tenslotte
ook het van vluchtelingen uitpuilen
de Dresden....
De „uitvinding" van de vuurstorm
lijkt rechtstreeks te zijn ontleend aan
de hel. De brisantbommen die tege
lijk met de brandbommen vallen ja
gen het vuur aan als een reusachtige
blaasbalg. De tienduizenden afzonder
lijke branden voegen zich snel aaneen
tot één reusachtige brand. Het gewel
dige hittevacuüm zuigt van buitenaf
koele lucht naar de vlammen. Eerst is
dat een flauwe zucht, dan een duide
lijke tocht die door de straten speelt,
tenslotte een loeiende orkaan waarin
vonkenregens voorkomen even dicht
als sneeuwstormen. De vlammen ma
ken wind, de wind wakkert de vlam
men aan, in deze4 dodelijke kringloop
zitten de mensen in hun kelders opge
sloten. Alleen degenen die dë risico's
van de straat durven nemen en tijdig
hun kelders verlaten, hebben een o-
verlevingskans. Maar ook op de stra
ten bedreigt de verbrandingsdood
hen voortdurend. Lange, uit de hui
zen schietende vlammentongen bela
gen de vluchtenden. In Wuppertal al
bleven mensen in het kokende asfalt
steken en als fakkels branden. Zwa
vel- en fosfordampen maken het zien
bijna onmogelijk. Voorts zijn er nog
de voortdurend vallende brisantbom
men, ontploffende blindgangers, tijd
bommen, instortende muren en ten
slotte de onherkenbaarheid van de
eens zo vertrouwde stad. Honderden
die jarenlang in de stad de weg dach
ten te weten, verdwalen in de doolhof
van de vlammen.
De dood in de kelders is vaak nog
genadig. Zonder te beseffen waarom
ze zo moe en loom worden, sluiten de
mensen de ogen en vallen in slaap.
Door gebrek aan zuurstof stikken ze
nog voor de binnendruipende „fosfor-
stroop" ook de kelders in vlam zet....
Ook voor de bemanningen der bom
menwerpers was het luchtoffensief een
hel. Bjj de bomaanvallen op Duitsland
sneuvelden meer Britse militairen dan
ttfdens de hele veldtocht tussen inva
sie en capitulatie
Bti de aanval van 17 augustus 1943
op Schweinfurt verloren de Amerika
nen één op elke vqf ingezette man
nen. Twintig procent van de bommen
werpers kwam niet terug. Er waren
periodes waarin bemanningen statis
tisch gezien maar tien aanvalsvluch-
ten konden overleven. In totaal sneu
velden bijna 56.000 Britten en Ameri
kanen b het bombardementsoffen
sief tegen Duitsland.
keurde het kabinet de aanvallen op
steden in het Roergebied goed.
Irving citeert een passage uit
Churchills memoires om zijn mening
dat de bombardementen op Londen
door de Britse premier zelf waren uit
gelokt te staven. Inderdaad spreekt
Churchill zijn opluchting uit over de
veranderde strategie van de Luft
waffe, hoe tragisch dat voor Lon
den ook was. Maar had de Luftwaffe
zijn consequente aanvallen op de
Britse jagerbases voortgezet, dan zou
Engeland binnén enkele weken het
laatste verdedigingswapen de RAF
uit handen zijn geslagen.
Irving stelt nu dat Churchill, om
de druk op de jagerbases te verlich
ten, het „koelbloedige besluit nam,
speculerend op de prestigedrift der
nazi's, een serie bombardementen op
Berlijn te laten uitvoeren". Die bom
bardementen heeft de RAF inder
daad uitgevoerd en ze hebben ook
geleid tot het verleggen van het Duit
se luchtoffensief naar Londen. Deze
strategie werd door Göring zelf uitge
stippeld tijdens een conferentie in
Den Haag met zijn luchtvlootchefs
Kesselring èh' Sperrle, op 3 septem
ber 1940.
Maar Irving vergeet: dat Churchill
een veel meer voor de hand liggend
argument had om de aanvallen op
Berlijn te gelasten. In de nacht van
24 augustus verdwaalde een eskader
Duitse bommenwerpers boven Enge
land en kwam toen boven Londen te
recht, waar het de bommen liet
neervallen op arbeiderswoningen. Dit
was het gevolg van een navigatfe-
fout maar dat wisten de Britten niet.
De nacht daarop pas ging de RAF
naar Berlijn.
Overigens Irving tracht inder
daad objectief te zijn hadden de
Duitsers de term „vergeldingsbom
bardement" al uitgevonden toen. Op
10 mei 1940 verdwaalt een Duitse
groep bommenwerpers op weg naar
de Franse stad Dij om. De groep komt
boven de eigen stad Freiburg. De
groepsleider denkt dat het Öijon is. De
bommen suizen neer. Tweeëntwintig
kinderen worden gedood. De Duitser*
hebben tijden* de odrlog nooit d.
waarheid over Freiburg vernomen.
Nee. „De kindermoord op Freiburg"
werd het argument voor het platgooi
en van Britse steden. Freiburg moet
het bewijs, leveren dat de Britten zijn
begonnen met aanvallen op vrouwen
en kinderen. De «chudige wordt nooit
gestraft. Hitier zelf bepaalt dat de
Britten de schuldigen van Freiburg
zijn. En dan is hét zo
Vermeldenswaard aspect ran de
luchtoorlog is ook dat de Britten het
effect van de brandbom ontdekten
toen hun eigen steden ln vuur opgin.
gen door Duitse bommen. Ook Rotter
dam en Warschau hadden ervaringen
met de brandbom opgedaan.
Zoals gezegd, Irvings boeiende en
door zijn opzet onthullende boek laat
wel wat vragen achter. Moderne oor
logen zijn totaal. Dat betekent dat ze
niet alleen 'meer op het slagveld wor
den uitgevochten. Het industriële po
tentieel in het achterland,'de moraal
van het thuisfront, de gehele infra
structuur van de vijandelijke natie,
kortom alles wat de natie vorm geeft
en overeind houdt is doel van de aan
val in een totale oorlog. Het zijn niet
meer legers die elkaar proberen uit
te schakelen maar naties of combina
ties van naties. De middelen die men
daarvoor op de dag van vandaag ter
beschikking heeft, maken het tech
nisch afschuwelijk eenvoudig elkaar
grondig en voor eens en altijd te ver
nietigen. Tegen de achtergrond van
de totaalste van alle oorlogen is het
zoeken naar antwoorden op vragen
als„Zijn arbeiders van de bewape
ningsindustrie op hun manier ook
..soldaten'" die vernietigd moeten
kunnen worden of„Zijn terreur-
bombardementen ofti het moreel van
het thuisfront te breken geoorloofd?"
nog nauwelijks zinvol. De belangrijk
ste vraag die (overigens onuitgespro
ken) uit Irvings boek naar boven
komt luidtIs oorlog offensief of
defensief überhaupt geoorloofd in
een tijdperk waarin die onvermijde
lijk totaal van omvang is én nucleair 7
Het antwoord op deze vraag is nog
niet gevonden. Gf lievermet het
énige antwoord dat op die vraag past,
weet de wereld, blijkens Vietnam,
koude oorlog en Chinese dreiging, nog
geen weg.
W1M KOCK
(ADVERTENTIES)
kolonel Plimmp dr?,ogJ<v\ -
npelde 009. „Kille K'311®, meedogen^
gelaatstrekken van dez u-t jfie
nw. mnmorffon belTC'ht bl ^„yiteO
aatstrekken van deze Nico;
|sm vanmorgen bericht agenteD
el. „Een van onze «*"5=. meldd«
ïidje Verholen gehoond-vermoeA'eW i
irweg was naar ons Jer is,
twee plus twee nog alWd E»
emaal duidelijk, koionel geniet
rustig thuis voor de
Nicolagome wist "1.linga
iehoord, en van de zon
3 hij helemdal geen «teeB"
■tekening Courant een
et kader van deze Afdeling
in onze financierings-admini-
lie reeds de militaire dienst-
is van/of studeert voor het
en secundaire arbeidsvoor-
Waaronder te zijner tijd op-
sollicitatie richten aan onze
13, Breda.
zoekt voor haar groeiend
lige
functie in een confectie-
tikken) of soortgelijke is
rassenfabricagestrekt tot
cht geldt een aantrekkelijk
voorwaarden.
het verkrijgen van een
an Braun N.V., Servicebureau
27, Rotterdam.
(ADVERTENTIE)
Geef Uw huid elke dag de vethouden-
de bestanddelen die baar ontbreken.
Elke avond Crème Nutricia
tamasaeren? Deze vettige, maar
luchtige crème is zeer doeltreffend
voor de huid met een tekort aan
voedende stoffen.
Mocht Uw huid werkelijk sterk on-
10 dagen per maand Crème
Nutricia vervangen door Crème
Amnioderm, een herstellende crème
die het weefsel tot nieuw leven wekt
Elke dag voor de maquillage:
Crème Hydriane, een vloeibare,
hydraterende crème, die de huid
beschermt en U verzekert van een
perfect blijvende maquillage.
I ^Natuurlijk moet de verzorging
geschieden op een smetteloos
gereinigde huid. Voor Uw huidtype:
Golden Rays, daarna Lotion no. 2.
Inititut de Beauté, 10, Rue de Castiglione,
Paris-Opéra.
g-afdelingen
■uveuse-afdeling.
:hiatrie en Neurologie.
;theid is aanstelling in de rang
de mogelijk.
n voor de cursus aantekening
67.
de Directrice.
pen voor de cursus ziekenver*
gt.
het Hoofd van de Opleiding.
I Üel,boekie «Schoonheidsadviezen van
I dr, N. G. Payot" wordt U gaarne
I vsistrektdoor onze concessionnaires of
I koi Dr. N. G. Payot-Holland N.V.,
Keizersgracht 12-14, Amsterdam-C.
ZONDAG 13 november. Tweede zondag
l *ïif Advent. Paars.
I ''™pAG 5 december. Mis van de
'weeds zondag van de Advent. Twee-
J,®1 Sdred H. Sabbas. Paars.
I KoDAG 6 december. H. Nicolaas.
tweede gebed van de tweede zondag
I uX,„d,S Advent. Wit.
OENSDAG 7 december. H. Ambro-
Tweede gebed van de tweede
zondag van de Advent. Wit. Gebo-
Tvumï?i!?n" en onthoudingsdag.
NDERDAG 8 december. Onbevlekte
nivangenis van Maria. Tweede ge-
Wwnrwit tWe€de Z°ndag Va" d®
hïïj december. Mis van de
lATprmS van de Advent. Paars.
I BPAG 10 december. Mis van de
zondag van de Advent. Twee-
1 H. Melchiades. Paars.
(ADVERTENTIE)
V
