aessen
Herindeling zal toekomst
van Axel bepalen
Steden
in het
nieuwe
Zeeland
„De mensen willen
bedrogen worden55
Goud uit het water
COPA wil duidelijkheid
in EEG-landbouwbeleid
■BI
■H
GASFORNUIS VAN
\L VOOR AARDGAS
INCOLLECTIE
ZUIDEN
Weer appels
naar Zweden
Secretaris-generaal Interpol:
14
15
WM
INSPRAAK IN ONTWIKKELING
VAN KANAALZONE GEWENST
Woongebied bij uitstek in
komende „middengemeente"
m
Geleidelijke
geen
schoksgewijze
uitbreiding
NONCHALANT
GELOOF
STRAK
CELEIDELLJK
V^C°fc2anLi"00r de Zeet-
iï seie,deiT Te an voor
Snoeiend n 'eder geval
n'vi,sehi#L™mk,kelin3: „zij het,
«en lr^k blijven" Hij
t'NniXtrN "Stel- da£'2i^
v 5%laatZ'i met z°'n 5000
VRAAG
HEDEN
Waterschap
Hulster Ambacht
mechaniseert
Donderdag a.s.
najaarsveemarkt
te Axel
Kampioenendag
in De Klinge
AUTODIEVEN
ZEEUWSE ROMAN VAN
Streekplan in raad
IJzendijke wil
aantrekkelijk
woongebied zijn
voor kanaalzone
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 3 DECEMBER 1966
ISgBS
WgV!
;erbare, moderne branders;
irander (tevens centrale aan-
;egen de muur. Tijdschakel»
ten, met signaallampje. Zeef
rood-grilL Ovenverlicbting;
Ie electromotor. Ruime op
is: receptenboek in kleuren
t model van Nestor Martin
GA DIT AARDGASFORNUIS
f ZIEN BIJ UW INSTAIXATEUR
OF IN DE TOONZAAL VAN
HET GASBEDRIJF,
CVP VRAAG
onze showroom-
faad leverbaar v.a-
inrnde buitenboord-
rSTE KEUS" ,«isj
TEUEFOON 39"»
vïnI| - N C j
x V
A
ip%W
i i it"'
s?r!
(Van een onzer verslaggevers)
AXEL Er broeit iets in de gelederen van de gemeentebestuur
ders van Axel: een zekere mate van verzet tegen het onlangs inge
diende wetsontwerp voor de gemeentelijke herindeling van
Zeeuwsch-Vlaanderen valt niet te ontkennen. Dat lijkt eigenaardig.
Want het wetsontwerp vervult in zoverre de wensen van de raad
van Axel, dat deze gemeente deel zal gaan uitmaken van de toekom
stige „middengemeente", die haar territoir aan heide zijden van het
kanaal zal hebben. „Maar", zeggen enkele gemeentebestuurders, „zo
als het in het wetsontwerp staat, hebben wij het niet bedoeld. Wij
lijn geporteerd voor fusering van de gemeenten langs het kanaal.
Dat zou het best tot uiting komen in het toekennen van een nog niet
bestaande naam (of in ieder geval niet die van Terneuzen) aan de te
vormen middengcmeente. Maar dit wetsontwerp ademt de geest van
toevoeging van Axel aan Terneuzen. En dat is nu juist niet de be
doeling".
In concreto gesteld: Terneuzen zal
zidh naar zijn meninig heit sterkst ©ont
wikkelen. Dat is, behalve logisch, ook
gewenst. „Er moet één kern komen, die
tot een plaats met steedse allures moet
uitgroeien en waarin voldoende stede
lijke voorzieningen kunnen wor,den ge
troffen waarvan ook de rest van de ka
naalzone kan profiteren. Voor Axel blij
ven er in de grote middengemeente de
mogelijkheden om uit te groeien tot een
zeer aantrekkelijk woongebied met een
vrij groot aantal inwoners. Voor de ja
ren tot 1980 zit er een groei tot 14.000
a 15.000 inwoners (nu ruim 8400) in.
Voor de verdere toekomsit voorspelt
burgemeester Van Dijke een uitbreiding
van het aantal inwoners van het woon
gebied Axel tot 45.000'a 60.000. „Dat zal,
zoals gezegd, heel geleidelijk gaan. En
ik durf me niet op een jaar vast te
prikken, waarin het aantal zielen tot
dergelijke aantallen zal zijn gestegen.
Maar ik neem aan, dat we dan wel een
eindje voorbij het jaar 2.000 zullen zit
ten", zegt hij, daarbij de nodige voor
zichtigheid in acht nemend.
De gerechtvaardigde vraag, of
burgemeester Van Dijke dan niet ge
looft in de prognose van min of meer
bekende planologen, die willen, dat de
Zeeuwsch-Vlaamse kanaalzone in 2000
zo'n 400.000 inwoners zal tellen, beant
woordt hij met een gedecideerd „ja".
Typerend beeld voor Axel, dat nog
meer allure wil krijgen als woongebied:
vrij forse nieuwe woonwijken met op de
achtergrond de oude stadskern, waar
van een gedeelte al aan sanering onder
hevig is gesteld en waarvan andere de
len binnen afzienbare tijd onder han
den zullen worden genomen. Op deze
foto op de voorgrond de „Vlacowijk"
(ratiowoningen) met links op de achter
grond de „oude" kern.
Er zijn nog andere bezwaren tegen
het wetsontwerp. „Het bevat taalkun
dige en historische onjuistheden", om
het met het punctuele en zeer op
de geschiedenis gestelde Axelse raads
lid J. Oggel te zeggen. Een zinsnede
els „het stadje Biervliet en het dorp
Axel" kan deze man dan ook niet to
lereren.
Burgemeester M. K. van Dyke, zojuist
jaar geworden, zegt over deze aange-
hsenheifl: „Formeel gezien is het wets
ontwerp juist. Het beantwoordt aan de
Wensen van de raad van Axel. Maar ik
kan begrijpen, dat er enig verzet te-
datzelfde wetsontwerp is van de z||-
van enkele Axelse vroede vaderen.
Ilpt Is, laat ons zeggen, een ietwat non
chalant en ontactisch in zijn redactie.
n feevat de door de heer Oggel ge
paleerde „taalkundige en historische
onjuistheden" inderdaad. Maar in grote
rckken kan ik me met het wetsontwerp
verenigen".
if ma2istraat, die ongeveer zes jaar
J»*? Axel kwam en „echt
vu' hoor aan deze Zeeuwsch-
w/f6 gemeente zijn haart heeft ver-
PaWri -eent °°k' de herindeling be-
In ons»? V00F de toekomst van Axel.
reeepn !T? zin' Waarmee hij niet wil
eeen voor een zelfstandig Axel
I éen 2i?? ^ehngsmogelijkheden zou-
met Yeg2elegd. Integendeel. „Maar
houden H?erindeling is het beter- We
de ontwn!leien be*angrijke inspraak in
waarhii a„ *ng van de kanaalzone,
in iedL o Z?er nauw betrokken is of
hoort to ,§eY,al Zeer nauw betrokken
Vorm' °°rdeelt h«-
langs va1, middengemeente
hij od. JSaaaal Gent - Terneuzen acht
Gent en n CT Verhand noodzakelijk:
mo!trest van de kanaalzone in
'ebben jn An. len £°rse tegenhanger
t("e van 5 i ^Peuwsch-Vlaamse ge-
"'«iworrton na.alz6ne- Daarin kan
I" één srntiV001zlen door de vorming
1 'aaabnn? Feraeente ..Bovendien is
«tl betroirt1i-.eeuwsch"Vlaanc'eren
^eS^^kmaagdèïijk gebied,
lelijke zfw, jke a?nPak van be-
khd rr,rjet gewenst is. In dat ver-
j^ente worden^"1® Yan één grote
fet creëren geprefereerd boven
Hij gelooft bepaald wel in de moge
lijkheden van de kanaalzone, evenals hij
gelooft in de industriële ontwikkeling
van het Westerscheldebekken. „Met na
me aan de oever van de Schelde ten
oosten van Terneuzen kan de ontwikke
ling bepaald spectaculair worden. Dat
biedt ook weer mogelijkheden voor de
kanaalzone. Daarin zullen zich meer
toeleveringsbedrijven vestigen. En er
blijft daar plaats voor de vestiging van
chemische bedrijven. Voor Axel is zo
wel de ontwikkeling van de kanaalzone
als die van het Westerscheldebekken
of andersom belangrijk", meent hij.
een .„nrt1 d™ vieri£e bestuurs-
b»refn,..st^or,t,__Riinmondraad". aldus
Zeettuiseh-
Axel
geen
er Van Dijke.
ui, !e' Don kr!iest'at cp de Axelse
^Meter m„ J-g le natuurlijk een
van jewelste."
In de toekomstige middengemcente
zyn Axel en omgeving een aangewezen
woongebied. Echter, willen de kansen
op een verdere ontplooiing in die rich
ting intact blijven, dan zal aan bepaal
de eisen moeten worden voldaan. „Er
moet bijvoorbeeld", meent burgemees
ter Van Djyke, „een strakke planologie
worden gevolgd". Zo moet er een rui
me groenstrook tussen de industriezone
aan het kanaal en de bebouwing van
Axel blijven. De industrie mag nog op
rukken tot by Axel - Sassing (op ruim
twee kilometer afstand van Axel) maar
niet verder.
De bebouwing mag niet verder naar
'het westen worden uitgebreid. De nieu
we woonwijken van Axel moeten dan
ook in noordelijke en oostelijke zijde
worden gezocht. Wat de nieuwe woon
wijken betreft: men zal met de grootst
mogelijke spoed en voortvarendheid
gaan werken aan het bestemmingsplan
„noord". Want „oost" en „west" zijn bij
na geheel volgebouwd. Wil Axel in de
pas van de ontwikkeling van de ka
naalzone blijven dan zal men bij de
woningbouw een gemiddelde van 150
woningen per jaar moeten aanhouden.
Dat t€ bereiken zal ndet meevallen: „Om
maar een voorbeeld te geven: juist wan
neer de liberalisatie van de woning
bouw een feit gaat worden steken fi-
BURGEMEESTER M. K. VAN DIJKE
niet op de vlucht voor de
herindeling
nancieringsmoeilijkheden en centrale
financiering de kop op", zegt burge
meester Van Dijke. Die 150 woningen
per jaar zijn naar zijn mening echt no
dig, niet alleen voor een gestadige uit
breiding van het aantal inwoners, ook
omdat de sanering van de oude kern,
die in „Oudewijk en omgeving" op gang
is gebracht, veel compenserende woon
ruimte vraagt. Die sanering is ook van
belang voor de ontwikkeling van Axel
tot aantrekkelijk woongebied. Er moe
ten nog andere voorzieningen worden
getroffen: recreatieve en „culturele" (de
stichting van een cultureel centrum).
In alle gevallen maakt men goede vor
deringen
De vraag of de grote Intensiteit van
de activiteiten van 't Axelse gemeente
bestuur om het woon- en leefklimaat
van Axel op te voeren en de nodige
voorzieningen daartoe te treffen mis
schien iets uitstaande hebben met de
komende herindeling. Vreest Axel in de
toekomstige middengemeente in eerste
instantie een ietwat verwaarloosd te
worden?
Burgemeester Van Dijke: „La
ten we zeggen, dat de gemeente
bestuur de laatste jaren bewuster
is gaan werken. Echter zeker niet
alleen met het oog op de herinde
ling. Ik geloof ook niet, dat de
verschillende gemeenschappen in
de nieuwe gemeente niet dan
moeizaam naar elkaar zullen toe
groeien.
De gemoedelijke Zeeuwsch-
Vlaamse aard is er de waarborg
voor, dat deze integratie vrij ge
makkelijk zal verlopen. Het is na
tuurlijk wel eis, dat het toekom
stige gemeentebestuur een wijs
en tactvol beleid voert".
•Even van de toekomst naar het heden
en directe verleden van Axel. Deze ge
meente, die nu al allures heeft als woon-
gemeente, telt 8400 inwoners. Dat zijn er
700 meer dan ongeveer zes jaar geleden,
toen burgemeester Van Dijke naar Axel
kwam. Axel is ook een dienstverlenings
centrum. Dat leert bijvoorbeeld de laat
ste volkstelling. Dertig procent van de
bevolking is werkzaam in de dienstver
leningssector. Veertig procent werkt in
de industrie en tien procent in de land
bouw.
Er is in Axel ook nog plaats voor
enige nieuwe industrie,, dienstverlenen
de toeleveringsbedrijven. Axel zou naar
de mening van de heer Van Dijke nog
iets sneller moeten kunnen evolueren.
Maar dan moet er meer bouwvolume
komen en moeten de financieringsmoei-
lijkheden geheel of ten dele uit de weg
worden- geruimd.
Burgemeester Van Dijke is van Axel
gaan houden. Hij voorziet, dat de her
indeling hem ertoe zal nopen Zeeuwsch-
Vlaanderen te verlaten. „Ik zal in ieder
geval niet op de vlucht slaan. Ik wil,
tot de herindeling voorbij is, in Axel
blijven
(Van een onzer verslaggevers)
HULST De algemene vergadering
van het waterschap Hulster Ambacht
zal op dinsdag 6 december a.s. in „De.
Koning van Engeland" beslissen over
een voorstel van het dagelijks be
stuur tot het voteren van een krediet
van 40.000 gulden voor de aanschaf
van materiaal voor het mechanisch
en chemisch uitvoeren van onderhouds
werkzaamheden.
Men denkt daarbij hoofdzakelijk aan
het onderhoud van waterleidingen en
wegen. Een ongeveer volledige Uitrus
ting kost 70.000 gulden. Het dagelijks
bestuur meent echter, dat de aanschaf
van het materieel geleidelijk aan moet
geschieden, waarom men in eerste in
stantie kan volstaan met een bedrag
van 40.000 gulden.
Door deze mechanisatie kan het wa
terschap het met minder mankracht
stellen. Het waterschap heeft 6 kanton-
niers in dienst. Tijdens deze vergade
ring zal ook de begroting 1967 van het
waterschap worden behandeld. Voorts
zijn er voorstellen tot het doen verbe
teren van de coupure in de Schapers-
dijk (kosten ongeveer 10 mille), tot
vaststelling van een regeling inzake de
beplantingen langs de waterleidingen,
tot verlenging van de rekening-courant
overeenkomst met de coöperatieve
Raiïfeisenbank te Stoppeldijk en tot het
doen van een uitkering ineens over
1966 (nacalculatie trend) aan het wa-
terschapspersoneel.
(Van een onzer verslaggever»)
AXEL Donderdag 8 december
wordt ln Axel de najaaraveemarkt ge
houden. Dat is al een oude traditie. Voor
1940 werd de markt in november ge
houden, sinds 1945 op de tweede don
derdag in december.
Waren het vroeger, naast rundvee en
varkens, vooral paarden, die werden
aangevoerd, tegenwoordig is het een
speciale markt voor rundvee. Het is
bovendien in hoofdzaak rundvee voor
de slacht, dat naar de Axelse veemarkt
wordt gevoerd. In het akkerbouwgebied
van Zeeuwsch-Vlaanderen wordt voóral
jong vee gehouden dat, goed afgemest
met de suikerbietenkoppen van het ak-
kerbouwbédrijf, eerste klas kwaliteits
vee oplevert voor de slécht. Op de na-
jaarsmarkt in Axel verwécht men dan
ook dit jaar weer de inkopers van de
grote slachthuizen uit de réndstad Hol
land, die hun inkopen voor de einde-
jaars-feestdagen komen doen. De markt
wordt om elf uur 's morgens officieel
geopend.
(Van onze correspondent)
DE KLINGE (B.) Voor de zeven
tiende maal zal zondag a.s. een kam
pioenendag georganiseerd worden te
De Klinge (B.) in het parochiehuis.
Hiermede zullen alle vorige kampioe-
nendagen overtroffen worden. Ruim
200 duiven zullen gedurende de mor
genuren tentoongesteld worden, 's Mid
dags om twee uur volgt dan een ver
koping van de geschonken duiven en
bonnen.
Aan deze kampioenendag zal worden
deelgenomen door vele Nederlandse
liefhebbers. De grote BtfabantSe kam
pioen Theo de Groot uit Steenbergen.
August Bosman uit St.-Jansteen, A.
Verstraeten uit Axel, J. Wentzler uit
Stoppeldijk en Mangnus en van der
Linden du Puy uit Biervliet zullen
deelnemen aan deze kampioenendag.
Bovendien zijn er nog verschillende
liefhebbers uit Hulst, Clinge, Nieuw
Namen, Graauw, Axel, Sas van Gent,
Kloosterzande, die aan deze show zul
len deelnemen.
Ook van Belgische zijde is er een
flinke deelname. De liefhebben Jos
Schelfaut. Des. Acke, Bogaert-Verten-
ten, Alf. Jacobs, R. v. Gulck zullen
van de partij zijn. Natuurlijk zijn er
nog verschillende andere liefhebbers
van De Klinge, St.-Gillis en de omlig
gende plaatsen.
De opbrengst van de show komt ten
goede aan de zieken.
(Van onze correspondent)
GOES Met ingang van 16 decem
ber zal de invoer van enkele appelras
sen in Zweden weer worden toegestaan.
Het enige Nederlandse ras dat hierbij
is, is het ras Jonathan. Voorts is be
kendgemaakt dat met Ingang van
9 januari de invoer van alle appelras
sen in Zweden onbeperkt mag plaats
vinden.
Zweden stelt elk jaar de datum
waarop de invoer van appels mag
plaatsvinden afhankelijk van de om
vang van de eigen oogst. Of er in de
komende tijd uitvoer van appels naar
Zweden zal plaatsvinden valt op het
ogenblik moeilijk te zeggen.
Per 31 oktober werd de invoer van
peren naar dit land mogelijk en hoewel
er in sommige jaren grote hoeveelhe
den vanuit ons land naar Zweden wer
den verladen is tot nu toe de uitvoer
van Nederlandse peren naar dit land
tegengevallen.
BRAMSHILL (UPI) Het hoofd van
Interpol, de internationale polltie-orga-
nisatie, heeft in de politie-academie van
Bramshill verklaard, dat de elite onder
de internationale misdadigers oplichting
verkiest als meest lucratieve zaak.
De „verbazingwekkende bekwaam
heid" dezer misdadigers, aldus de se
cretaris-generaal van Interpol Jean Ne-
pote. blijkt wel uit gevallen als van
die zwendelaar, die 10.000 ton niet be
staande rijst verkocht aan een Zwit
serse bankier.
Nepote maakte gewag van een recent
komplot door een bende die steun had
van PTT-beambten. „Echte blanco tra
veller's cheques werden op reis van
een bank in de Verenigde Staten naar
haar bijkantoren in Zuid-Amerika, on
derweg gestolen, daarna naar verschil
lende Europese landen gesmokkeld en
verzilverd door ploegen, die met ver
valste paspoorten gelijktijdig optraden
in vijf of zes banken in één stad
waarna e snel doorgingen naar de vol
gende stad of het volgende land", aldus
Nepote.
„Activiteiten van dit soort", vervolgde
hij, „vragen de diensten van benden die
de traveller's cheques veranderen en in
omloop brengen en van zakkerollers die
paspoorten stelen van toeristen".
Nepote zei, dat in heel Europa en
Zuid-Amerika benden van inbrekers
werkzaam zijn. Zakkerollers hebben de
gewoonte internationaal te reizen in
groepjes van drie of vier. Autodieven
zijn voortreffelijk georganiseerd, waar
door ze van hun buit af kunnen komen.
Nepote vertelde, dat zeventien per
sonen in België meer dan 30 auto's had
den weten te stelen en te verkopen aan
Libanon, Turkije en Zuid-Amerika.
In Europa hebben wc in de laatste
paar jaar een alarmerende toeneming
van het aantal kunstdiefstallen gecon
stateerd, zei Nepote. „Uit musea en ker
ken zijn ontelbare schilderijen en beel
den ontvreemd, die naar alle waar
schijnlijkheid elders in de wereld ver
handeld zijn."
Over het optreden van de Italiaanse
regering tegen de maffia zei hij dat er
een einde scheen te zijn gekomen „aan
een van de weinige manifestaties van
de georganiseerde misdaad in Europa".
Wat de handel in blanke slavinnen
betreft, aldus Nepote, „zijn er indèrdaad
vrouwen die in vreemde iandèn tot
prostitutie gedwongen worden. Maar
men kan niet ontkennen, dat de meeste
dezer vrouwen haar ongelukkige lot
aanvaarden en al zijn ze misschien
niet erg gelukkig niet proberen eraan
te ontkomen. Wanneer zij niet willen
spreken kunnen politie en justitie wei
nig doen".
Het gevaar ligt volgens Nepote niet
meer in de bordelen van Zuid-Amerika,
maar in Afrika of het Midden-Oosten.
De vrouwen op weg daar naartoe, zei
hij, doen zich dikwijls voor als leden
van zogenaamde „balletgroepen".
QOUD UIT HET WATER heet de nieuwste Zeeuwse roman van Kees
Pronk. Het is wat men noemt een streekroman, zoals trouwens
al de boeken van Pronk, die intussen een respectabel aantal hebben
bereikt.
Goud uit het water, de titel verraadt al veel, speelt af in het rond
het Zeeuwse „Klondyke" Yerseke. Alleen goud heet hier geen goud
maar oester.
Van heinde en verre z(jn ze des-
tMds, in liet primitieve begin van de
oesterteelt, naar het toen nog zo arm
zalige vissersdorp Yerseke gekomen.
Afmen, berooiden, avonturiers en eer-
zuchtigen.
Tot die eerzuchtigen behoort Joost
van der Velde, hoofdpersoon uit Ponks
roman, die meer wil dan zijn leven te
Slijten als armzalige landarbeiders
knecht. Hij heeft de roep van Yerseke
gehoord. Hij wil en zal er zijn deel
van hebben. Van knecht wil hij baas
worden. Hij vindt een vriend en com
pagnon in Izak Verschuuren. Met hun
gezamenlijk kapitaal luttele duizenden
guldens, beginnen ze hun bedrijf. Het
goud wordt de twee vrienden niet :n
do schoot geworpen. Het weinige dat
ze nog maar bezitten dreigt hen zelfs
door de vingers te glippen.
Als ze op een middag met hun ge
laden vletje, over ander vervoer te wa
ter beschikken ze niet, van hun eer^re
pannegrond koers zetten naar Katten-
dijke om voor het opstekende slechte
weer binnen te zijn, moeten ze het te
gen het geweld afleggen. Ternauwer
nood kunnen ze het vege lijf uit het
ijskoude water redden. Op dé boerde
rij van boer Waverijn, eén harde stug
ge man (dat zijn ze altijd in streekro
mans) worden ze van droge kleren
voorzien. Hier ontmoet Joost de enige
dochtèr Forra, op wie hij verliefd
wordt en met wie hij later zal trou
wen.
Tjrêrschuuren trouwt met. de dochter
v van zijn kostbaas, die er warm
pjes bij zit. Zakelijk gaan Vèn dei-
Velde en Verschuuren uit elkaar. Ze
hebben beiden hun eigen bedrijf. Forri.
die zoveel van het huwelijk verwacht
te, wordt teleurgesteld. Van der Velde
wordt geobsedeerd door bedrijf,
dat hij voortdurend uitbreidt. Zijn
vrouw ontbeert daardoor aandacht en
genegenheid, zo belangrijk voor haai
gevoelige natuur.
Verschuurens huwelijk verdient die
naam niet eens. Zijn vrouw is bazig
en hebzuchtig. Door tegenslag komt
zijn bedrijf op de rand van de totale
ondergang. Als hij bij zijn oude vriend
Joost om hulp aanklopt, weigert de
ze. Vriendschap verandert in een ze
kere haat van de kant van de ver
nederde izak Verschuuren. Hij komt er
wèer boven op, wordt zelfs weer rijk.
Dan beginnen echter de klappen te
vallen bij de onsympathieke Van der
Velde. Zijn enige zoon Jan voelt meer
voor de boerderij. Zijn vader bekruipt
de angst, dat alles wat hij opbouwt oo
den duur zinloos zal zijn. De natuur
laat zich niet regelen, ook niet door
een oesterboer. Op belangrijke percelen
wil het zaaigoed het niét doen. Deze
en andere tegenslagen dreigden ny
zijn bedrijf te vernietigen. Dan over
lijdt zijn vrouw Forra. De stoere Van
der Velde stort in. Hij heeft nu de tijd
om na te denken. Hij beseft, dat hij
tekort is geschoten. Alles kormt ten
lange leste goed, ook met Verschuu
ren, die al vele jaren weduwnaar is.
Wij hebben niet eerder iets gelezen
van Kees Pronk. Wel wisten we dat
hij al verschillende streekromans op
zijn naam heeft staan zoals ,,De zoon
en zijn moeder" en ,,De Geldschieter".
Pronk is een goed verteller, hij houdt
de lezer bezig. Soms boeit hij en ont
roert hij. Hoe smartlapperig dat laatste
dan ook nu en dan tot stand mag zijn
Als Kees Pronk over het oes-
terbedryf schrijft, weet hü wel
waarover hü het heeft. Hij heeft
ïi.I. zelf gedurende een aantal ja
ren „in de oesters gewerkt". Tot
1963 was hij directeur van de
oesterkwekerij „De Eendracht".
In dat jaar kreeg de oesterteelt
een onherstelbare slag, veroor
zaakt door vorst.
„De Eendracht" behoorde tot de
bedryven, die er toen mee stop
ten. Kees Pronk is thans teken
leraar. Hy is 47 jaar oud en woont
nog steeds in Yerseke. Hij schreef
tot nu toe een achttal boeken, al
len streekromans.
gebracht. Dat zijn „plot" simpel is,
kan men Pronk niet verwijten. De een
voudige mensen waarover hij schrijit
vormen eigenlijk tevens zijn publiek. Ér
is geen sprake van psychologie, ook
niet in de karaktertekening. Het zijn
allemaal ruw geschetste figuren.
'poch ligt hier eigenlijk ons verwijt.
De personen, in de eerste plaats
de hoofdpersoon Van der Velde, blij
ven te onduidelijk. Zij worden geen
vlees en bloed. Men voelt wel aan,
welke typen de schrijver ten tonele
wil voeren, zoals de harde eigenzinni
ge Joost, de romantische gevoelige
Forra, de humane Izak Verschuuren.
Toch laten ze geen herinnering achter,
omdat ze in Pronks boèk niet voldoen
de indruk achterlaten. Ook als de
personen zelf handelen doen zy dat
dikwijls te vaag en niet „echt".
In het aangehaalde gevecht om het
behoud van het vletje zegt bijvoorbeeld
Verschuuren tegen Van der Velde, die
toch wil proberen het bootje veilig bin
nen te krijgen, midden in het geraas
van de storm: „Kan je vechten tegen
de elementen?'- Men mag aannemen,
dat zo'n ruige visser op zo'n moment
wel andere taal zal gebruiken.
Het zit allemaal ook te mooi in elkaar.
Alles komt wonderbaarlijk goed op z'n
pootjes terecht. Wanneer ten goede ge
keerd, is iedereen onmiddellijk alles
vergeten. Dat gaat niet op in gemeen
schappen als waarover Pronk schrijft.
Elke gebeurtenis, hoe klein ook, is een
gebeurtenis Men weet alles van elkaar,
ook nog na tien jaar. Men is daarbij
ook niet zachtzinnig. De mensen, die
hun bestaan in de oesterteelt zochten,
hebben het inderdaad niet gemakkelijk.
De natuur kan te snel toeslaan en
fortuin m ramp veranderen. Dat heeft
de vorstramp van luttele jaren gele
den nog bewezen. Pronk vertelt iets van
dit leven, maar er is „meerzeggend"
over deze unieke en kleurrijke samen
leving te schrijven.
CHARLES SCHETS.
AMSTERDAM (ANP) De indruk
bestaat dat in de EEG een algemeen
kader ontbreekt dat duidelijk de uit
eindelijke doelstellingen van het ge
meenschappelijk landbouwbeleid en de
plaats van de landbouw in de algemene
economie, ook op langere termijn be
paalt. Op dit ogenblik is er geen dui
delijke uitspraak waar men met de
landbouw naar toe wil.
De voorzitter van de COPA, het sa
menwerkingsorgaan van de landbouw
organisaties in de zes EEG-landen, de
Nederlander ir. C.S. Knottnerus zei dit
vanmorgen in Amsterdam waar de
COPA zijn buitengewone algemene ver
gadering houdt.
De wijze waarop de Europese com
missie in haar ontwerp-programma voor
een politiek op middellange termijn
het probleem van de afvloeiing van ar
beidskrachten uit de landbouw behan
delt, geeft de indruk dat de landbouw
politiek wel eens zal kunnen worden
aangepast, niet aande wenselijke en
mogelijke afvloeiing uit de landbouw,
maar aan de vraag naar arbeidskrach
ten van de zijde van de industrie. Voor
de COPA is dit onaanvaardbaar. Wel
wordt in dat programma terecht ge
steld dat de landbouw steeds meer in
de algemene economie dient te worden
geïntegreerd.
Ir. Knottnerus richtte een dringende
oproep tot de Europese instanties en in
het bijzonder tot de Europese minister
raad, om uitdrukkelijk vast te leggen
dat het de bedoeling is door een geheel
van maatregelen met name op het ge
bied van de gemeenschappelijke land
bouwpolitiek, de voor de landbouw on
gunstige ongelijkheid tussen de ver
schillende sectoren van het bedrijfsle
ven en tussen de verschillende streken
van de gemeenschap op te heffen.
De Europese commissie, aldus de
heer Knottnerus, dient jaarlijks een rap
port inzake de economische en sociale
situatie van de land- en tuinbouw op
te stellen. Dat rapport moet de basis
zijn voor de aanpassing van de reeds
genomen maatregelen, b.v. inzake de
prijzen dan wel voor de invoering van
nieuwe maatregelen.
Dit rapport dient vooraf met de
COPA te worden besproken, evenals de
prijzen en de andere landbouwpolitieke
maatregelen, die de commissie op ba
sis van het rapport moet ontwerpen. Het
advies van het bedrijfsleven moet aan
de EEG-ministerraad worden meege
deeld.
(Van onze correspondent)
IJZENDIJKE In het preadvies
van het IJzendijkse college ten aanzien
van het ontwerp-streekplan, dat in de
gemeenteraad werd behandeld, wordt
voorgesteld dat meer de nadruk moet
worden gelegd op de functie van de
plaats als toekomstig woongebied voor
de Kanaalzone.
Hiernaast mag zeker de recreatie en
de belangrijke agrarische functie niet
worden vergeten. Resumerend was men
tegen een uitbreiding van chemische
industneen naar het westen (dus te-
gen de DOW-plannen) maar wel moet
een mogelijkheid worden geschapen
voor vestiging en uitbreiding van ge-
eigende agrarische kleinindustrie. Voor
recreatieve doeleinden stelt men zich
voor binnen het grondgebied der ge-
nleente, buitenkernen aan te wijzen voor
net bouwen van zomer- en vrijetijds-
wonxngen. Over de geprojecteerde auto
snelweg stelt het preadvies de vraag:
Is deze noodzakelijk? Te meer daar
er enkele kilometers zuidelijker op Bel*
giSch gebied reeds een in aanbouw is,
welke de bestaande wegen wel zullen
ontlasten van het doorgaande Belgische
verkeer, dat momenteel van de be
staande wegen druk gebruik maakt. Bij
aanleg van nieuwe wegen dient men
zeker ook te letten op het enorme ver
lies van goede landbouwgronden. In
dezen achtte het college meer overleg
met de besturen van Belgisch-Vlaan»
deren gewenst en achtte een doortrek
king van de noord-zuid autoweg vanuit
Breskens naar de Belgische autoweg
van groot belang.
