ER
u
IKEBAM
Taal der bloemen
Behuizing Afcent
in Limburg
nog ontoereikend
Dringend
LIGA
Vakbeurs „Tuin en Park
ook voor liefhebbers
in
VON KIELMANSEGG
Nederlands
eerste
klaverblad
bij Schiphol
FRANSE
COGNAC
DAMES!
f. 13.20
BOEKENPLANK
Oui, oui,
3ui..
m
m.
gjzen
maal worden t
zitten. Neem
plotseling op-
nd. Uw vrouw
neegemaakt.)
iaals klaarma-
lisschien ook
ii- weg kiezen.
Japanse bloemschikkunst
tot 12 november op
expositie in Utrecht
INTERNATIONAAL
5?nimbuVn'zoh dat^811 K-■M'atUUrll-'k
Sol"! 1
VkUHElD
!^ctr*raai vm Kiei-
Dit is een dringend beroep op de verstandige
huisvrouw! Bij alle rumoer met gratis
pakken, waardebonnen, droogdoeken, afwas-
bakken blijft Dobbelman bij zijn bekende
recept: geen dure cadeautjes, geen kostbare
verpakking en geen overbodige reclame.
Wèl vele guldens goedkoper. Daarom is
Dobbelman gezinswasmiddel veel voordeliger
dan alle andere grote merken. Daar willen
wij u even op wijzen, mevrouw.
3 kg hoogschuimend
3 kg matig schuimend
Hoogste kwaliteit voorde laagste prijs
KRACHTIGE KOST
VOOR HET KIND!
IAARBEURSGEBOUW HERSCHAPEN IN LUSTOORD
WITTE KRUIS
poeders hèlpen.
E|ke /C^\
maand I
weer! \r s
Speelgoed
Van allure
Toekomstmuziek
ORIGINELE
l!
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 9 NOVEMBER 1966
U
IIIHIIlllHIIIIBllllllUIHIIIIUniliaililllllHI^
tem
tel. 01155-795-916-381
wmmmw.'
Abstracte Japanse schikking waarbij anthurium is gebruikt.
(ADVERTENTIE)
Voorbeeld van de moderne schikking in de Ikebana - kunst
9
(Van een onzer verslaggevers)
FONTAINEBLEAU De bouw van een internationale school voor dui
zend kinderen en van een nieuwe kazerne van 't ongehuwde militaire perso
neel van AFCENT zijn de belangrijkste projecten waarover voor de vestiging
van het Middeneuropese commando van de NAVO in Brunssum nog beslist
zal moeten worden. Verder verbouwing van de door de Nederlandse regering
aangeboden complexen in Brunssum en Maastricht leveren geen moeilijk
heden op en zij zullen spoedig kunnen beginnen.
Dit deelde de opperbevelhebber van
AFCENT, generaal graaf Von Kiel-
mansegg ons mede, toen hij ons ont
ving in zijn reeds in staat van op
breken verkerende hoofdkwartier. „Van
de ons aangeboden twee complexen,
dat van de mijn Hendrik in Brunssum
en de Tapijnkazerne in Maastricht,
i(jn de gebouwen bijna toereikend
voor de capaciteit die we nodig heb
ben. De dringendste bouw is die van
kazerneruimte voor het ongehuwde mi
litaire personeel".
„De Tapijnkazerne alleen is daar
voor niet groot genoeg. Bovendien zou
het niet rationeel zijn al te veel men-
sen dagelijks tweemaal heen en terug
van Maastricht naar Brunssum te la
ten gaan.
Dit is dus wel de meest dringende
nieuwbouw die we nodig hebben. Overi-
|ob u alles wat op het terrein van
de Hendrik staat in orde. Het is al
leen gebouwd voor een ander doel en
ous zal veel moeten worden verbouwd.
Joch dit levert geen moeilijk-
neoen op en de contacten met archi
val T eA wers zijn al gelegd. Men
spoemg aan dit werk kunnen be-
nf w en heb Seen enkele twijfel
het resultaat zal goed zijn".
e^,vraag welke sehoolvoorzienin-
ziimpn f- zi'n voor 1200 ge
tier immi8 Z1CA met het hoofdkwar-
dat dit nViLV ,gen- zei de generaal
het hsri i tem m bijzonder na aan
leest val en we* omdat hij de
echte d*e van een
zou will ok h on al e school uitgaat, niet
missen. De generaal zei:
te probwi bikr-e n.0g niet opgelos-
m?n- Wij willen graag een
Hier in
IntemaEf- ?ij willen
FontaineS fhvlo1 beh°uden
schapüeiüv we deze gemeen
ds. Zii is w?r Roderen van zeven na-
^ohoolsvstpf>rn c d in het Franse
den er ge?a^r°,mmige vakken wor-
8ls v°ertaa1 gegeven met Frans
zonderlijk vakken echter af-
fonaliteit uS leraren van ei§en na.
burg een 3?"den Sraag in Lim-
Sch°ol hebben ,?l' e internationale
ïan zeven natinnav+r(?d 1000 kinderen
e.id Svênwel ll61 ?n D? mo«Iijk-
n stichting 8 financiering van
namelijk niet h* uM0ugend Bebouw
,>«tj
Uw gebon s KDaar en
uiteindeliii moeten worden.
^slïssen ideze zaak zullen
is
zal
Hoe
het ernaar uil dat wij geen grote wo
ningproblemen zullen hebben. Men
heeft er nog een groot bouwprogramma
onder handen, dat voor een deel tij
dig gereed zal zijn. In dit opzicht is
het uitzicht veel beter dan we in het
begin hebben gedacht. Ik hoop dat on
ze komst met een 2500 man. waarvan
ruim 1200 hun gezinnen meebrengen,
in Limburg geen stijging van de prij
zen zal bewerken. Nederland heeft ons
nogal veel te beiden en men kan er
bovendien meer invloed op de huur
prijzen houden dan hier in Fontaine-
bieau. Maar het blijft oppassen, want
bij de grote verschillen in inkomens
is altijd gevaar voor prijsbederf aan
wezig.'*
(Van een medewerkster)
UTRECHT Japanse bloem-
sehikkingen hebben een diepe be
tekenis; ze vertolken de gevoe
lens van de maker en brengen ze
over op de beschouwer. Ikebana
het Japanse woord voor bloem
schikken betekent óók „levende'
en vertolkt in die dubbele beteke
nis de volle waarde van de moei
lijke kunst. Het ontstaan van Ike
bana ligt in het Japan van 150!'
jaar geleden - de jongste ontwik
keling ligt in het heden, en ver
takt zich naar het westen, tot in
ons land; op de vakbeurs Tuin en
Park die tot 12 november tc
Utrecht wordt gehouden richt de
Nederlandse Ikebana-club (afde
lingen te Den Haag en Utrecht)
een expositie in, welke vanmid
dag om half vier wordt geopend
door de ambassadeur van Japan
en zijn echtgenote.
De tentoonstelling te Utrechi
legt het accent op de verschillen
de mogelijkheden in Ikebana en
is daarom in drie afdelingen ver
deeld: een klassieke afdeling met
een tahonoma of nis. een moder
ne een een abstracte afdeling.
Het Japanse bloemschikken met sym
bolische betekenis werd voor het eerst
beoefend als boedhistische tempel
schikking door de kluizenaar Ikenobi.
Het schikken volgens deze bewerke
lijke stijl groeide tot een geliefde tijd
passering voor de hofadel. Nog heden
ten dage worden volgens deze grond
slag de klassieke stijlen onderwezen.
In de 12e eeuw kwam onder invloed
van het strenge Zen-boeddisme een
(ADVERTENTIE)
klissen uver deze zaak
!ftst het nodige zegge'L
?oet«i wnrrt.F ,£eld gevoteerd zal
daar
1 wordenn'«ev0'eerd zal
als wij',,?»- ket zeer be"
i,?8en niet tot al ™.aDclële overwe-
SjtottaialeTehnii stlcbtmS van een
moe?°l7z2ude" kunnen ko-
techni.-k u?z<L2aak namelijk
Natuurlijk
niet te t u deze zaa
L?Ultse en iw ?en hijvoorbeeld
kinderen ge
land naar
Maar
ifSWrtïïK het samen op
S we hebben ii n Ult zovee* 1™'
beuri11801 "PSedaan nee beel m00Ie
Ü8 z'in als nü J?aarom zou het
J 001 zou «gen land
biiïrmee zo^feT" 'a5en gaan-
.&d® helansrii Jïï °ten gaan-
3Ü*"» van is: het samen op-
dorvr«g z'jn als Hif T--»»" ^.du net
van J1, wat betref. .zou kl"nnon
Nerto2? n Internatm« ieen mschakeling
mte^ail- s-?h001 in kot
- "'-"-i jvuunen
1 «en inschakeling
Hondse sULD"aIa school in het
tiki ,hejen Hieri -Z'e geen grote
«pfi ken dat dit r. n. tainebIeau
'haar ts" dIt Probleem zeer
wel
mogelijk Duitse en
in eigen i,et Peraoneel van
ma."' aPiwoorddp J zullen gaan
'«"«piS1 deel "van h?tr ondei'bsenging
w'ar i!' De iamiliel h pers™eeI over
5taI is sestati laar thuis
toirluÏÏ0udea onr» ri Natuur-
m "'tad ml!"81?1 daarl>ii in-
zS, al MU V0OT
rg Sinten w ®al4 zlj ttiet in
a wonen- Bovendien ziet
blijvend
U bespaart
3.50
blijvend
U bespaart
2.75
65°
Klassieke Japanse bloemschikking met kersenbloesem.
versoberde stijl in. zwang. De theecere
monie werd ingevoerd en vereiste een
andere, eenvoudige bloemschikking. In
verband met de leer van Confucius,
werd de stijl geboren die de grondslag
is van de hedendaagse Ikebana; tleze
schikking is gebaseerd op drie hoofd
schikkingen, hemel, mens en aarde ge
noemd.
Zinnebeeld
Het gaat er dus niet om een artistiek
schouwspel te leveren, maar de schik
king moet een zinnebeeld zijn. Dit ligt
de Japanner in zijn aard, omdat hij
bloemen, bomen en planten een eigen
wezen toekent en eigen betekenis geeft.
Zo is de den met zijn uithoudingsver
mogen en kracht, een zinnebeeld voor
mannelijkheid; maar de roos is vrouwe
lijk. Bamboe spreekt voor de nederig
heid; de lotus die geboren wordt in het
slijk, maar daar bovenuit stijgt om zich
in het licht tot een vlekkeloze bloem
te ontplooien, geeft het geestelijk stre
ven naar volmaaktheid weer. Boedha
koos dan ook de lotus als symbool van
zijn leer. De camelia werd daarentegen
in de middeleeuwen geschuwd omdat de
bloem plotseling afvalt en hiermee de
krijgsman herinnerde aan de kans zijn
hoofd te verliezen!
Een Ikebana-stuk heeft maar één
„goede" kant en moet ook zo bekeken
worden: recht van voren en nooit van
opzij. Het lijnenspel de harmonie tus
sen container en materiaal, is het voor
naamste doel, waaruit de betekenis
spreekt.
Westen
Na honderden jaren isolement ont
sloot Japan zich een eeuw geleden voor
het westen. Dit contact dwong de Ike
bana tot wijzigingen; een nieuwe stijl
ontstond waarbij meer bloemsoorten en
andere vazen werden toegestaan. Nóg
ingrijpender waren de veranderingen
die ca. dertig jaar geleden werden in
gevoerd door de „Picasso", Sofu Tshi-
gahara. De Amerikaanse bezetting van
Japan in 1945 bracht die Oosterse be
schaving onder westerse aandacht. De
buitenlandse vrouwen interesseerden
zich voor de cultuur van dit kunstzin
nige land en maakten kennis met de
bloemschikkunsit.
Nu is Ikebana bezig de wereld te ver
overen. Het is een kunst die de crea
tiviteit tot volle ontplooiing brengt, die
het gevoel voor schoonheid ontwikkelt
en op één lijn is te stellen met alle
beeldende kunsten. Het is beslist geen
uitsluitend-vrouwelijke kunst, integen
deel, in Japan zijn de grote meesters
juist mannen
Zoals in elke kunst die ontstaat uit
een wisselwerking tussen geest en ma
terie, spreekt de eigen aard uit het
werk; er is dan ook verschil tussen de
oosterse en westerse uitingen. De oos
terse kunstenaar gebruikt minder mate
riaal en hij schept ruimte de wester
se kunstenaar gebruikt meer materiaal
om de ruimte te vullen.
Het meesterschap in Ikebana vergt
een jarenlange studie en oefening. Maar
go goed als wij „zondagschilders" ken
nen, evengoed kunnen wij amateur
bloemschikkers ontmoeten. De vreugde
van het creëren is voor beide even
groot.
BEN KAAS: WIJ ZULLEN OVER
WINNEN. (J. H. Gottmer-Haarlem)
Het inmiddels befaamde „We shall
overcame", tot strijdlied geworden van
de Amerikaanse negers in hun pogen
de gelijke burgerrechten te verwezen-
lijkan. verleende aan deze Nederland
se uitgave zijn titel, die oorspronke
lijk luidde „Look Away, Look Away".
Het verhaal is verweven om twee men
sen, in hun kinderjaaren vrienden, in
volwassenheid vijanden: de een
blank, de ander zwart.
DR. TJAARD DE HAAN: NEDER
LANDSE VOLKSSPROOKJES (Pris
ma-boek 1190). In deze pocket heeft
dr. De Ha-an een grooit aantal sprook
jes uit noord en zui'd verzameld. Het
zijn merendeels wonderverhalen met
daarnaast enkele anekdoten. Ze vor
men, hoe oud ze soms ook zijn, no._
zeer aangename lectuur en lenen zich
ook bij uitstek voor vertelling of
voordracht. Zij, die studie maken van
sprookjes, sagen en legenden, kunnen
in een bijvoegsel de bronnenopgave
en tal van andere interessante bijzon
derheden vinden. Met Filippine
Zeeuwsch-VIaanderen zal wel Philip
pine bedoeld zijn en Oorschot is nog
«altijd Oirschot
GERARD VERBEEK: MARNIX
GIJZEN (Desclée de Brouwer, Brugge-
Utrecht) In de reeks „Ontmoetingen"
is no. 64 gewijd aan Marnix Gij sen,
Hoewel er over deze auteur al zeer
veel gepubliceerd is, had Gerard Ver
beek toch geen gemakkelijke taak.
Meer dan de helft van zijn boekje
besteedt hij aan een bespreking van
het oeuvre, gelardeerd met biografi
sche bijzonderheden. Voorts schenkt hij
veel aandacht aan het gewijzigd le
vensinzicht van de schrijver, waarmee
hij zich niet ingenomen toont. Een uit
voerige bibliografie maakt deze „Ont
moeting" nog waardevoller. Gezien de
produkti v'iteit van Gij sen zal er in de
toekomst nog wel een en ander aan
toegevoegd moeten worden.
WILLY SPILLEBEENJOS DE
HAES (Desclée de Brouwer. Brugge-
Utrecht). De dichter Jos de Haes is
in Nederland niet zeer bekend en er
is in ons land nog weinig over hem
geschreven. We hopen daarom, dat de
onderhavige „Ontmoeting" van Wil
ly Spillebeen ook hier vele lezers zal
trekken. De schrijver citeert zeer veel
gedichten, zodat het boekje volop ge
legenheid biedt om met het werk van
De Haes kennis te maken. De me
ning van Spillebeen, dat Jos de Haes
de belangrijkste Vlaamse dichter na
1940 genoemd mag worden, zal niet
iedereen onderschrijven.
H. E.
(ADVERTENTIE)
(Van een medewerkster)
UTRECHT. We hebben een eigen tuintje en zorgen dat binnenkort de
bollen in de grond komen; we wandelen in het park en vinden dat de gazons
goed onderhouden worden (of dat het beter kon). Zowel op ons privéterrein
als op de openbare grond hebben we te maken met de „vakman", ook al komen
we zelden of nooit met hem iif aanraking. Voor de vakmon die betrokken
is bij tuinen, parken en plantsoenen wordt t/m 12 november door de Koninklijke
Nederlandse Jaarbeurs te Utrecht de tweede vakbeurs „TUIN EN PARK" gehouden.
Binnen- en buitenlandse exposanten nemen er aan deel.
Maar de expositie is zo gevarieerd dat
ieder die belangstelling heeft voor wat
groeit, er wel in geïnteresseerd moet
zijn. Niet dat de man met het eigen
tuintje nu beslist alles zal willen weten
over onderhoudsmachines en- gereed
schappen, meststoffen, grondsoorten en
bestrijdingsmiddelen. Maar de grote
verscheidenheid van kwekerijproduk.
ten, de inrichting van kassen en vooral
van amateurkasjes, allerlei voor plant
en bloemversiering binnenshuis, raakt
al meer de sfeer van de alledaagse
tuinliefhebber.
De Nederlandse vereniging die de
Japanse bloemschikkunst beoefent,
houdt tijdens de beurs een grote de
monstratie en geeft inlichtingen over
deze interessante hobby; zo ook de
Nederlandse vereniging tot bescherming
van vogels, de Kon. Natuurhistorische
vereniging en de Ned. Mycologische
vereniging.
Allerliefste amateurs, n.l. verpleeg
sters en leerling-verpleegsters van zie.
kenhuizen en bejaardencentra, en leer
lingen van middelbare en huishoud
scholen, zullen zich meten in de finale
van de bloemschik wedstrijden die in
het kader van deze beurs zijn gehouden.
Professionals doen dat ook en wel, in
(ADVERTENTIE)
de finale „nationale bloemschikwed
strijd" van de Kon. Maatschappij voor
Tuinbouw en Plantkunde.
Het kleine zwembad van gewapend
beton in de privétuin, het grotere voor
campings, bungalowparken of kleine
gemeenten, kan worden uitgerust met
golfslagkering en onderwaterverlich.
ting. (Maannachtzwemmen voor water
ratten met filmsterallures).
Voor het maken van zandbakken in
tuinen, parken en speelplaatsen zullen
nu „elementen" te krijgen zijn waar
mee op eenvoudige wijze zandbakken
kunnen worden samengesteld. De vorm
is speciaal voor spelende kinderen ont
worpen.
Van Duits fabrikaat is de „grastegel",
die werd uitgedacht voor garageoprit
of „groene" parkeerplaats. Deze tegels
hebben aan de boven- en onderkant
openingen die, wanneer ze eenmaal zijn
gelegd, kunnen worden opgevuld met
aarde, vermengd met graszaad. Zodra
het gras door de openinge nkomt, geeft
dit het aanzien van een groene gras
mat.
Van Nederlandse huize zijn de tegels
met kartelrand, die zo in elkaar slui
ten dat onderling uitwijken onmogelijk
is.
Wie belangstelling heeft voor zonne-
by-bloemkastjes (doe.het-zelf-systeem)
Een Belgische firma introduceert hob-
wijzers kan in een Zweedse stand het
nieuwste op dit gebied vinden»
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL
Vandaag „treedt bij Schiphol de
derde fase in werking". Dit is wa
terstaats jargon en champagne zal
er niet zijn, maar ongetwijfeld
wel veel opgelucht motorgeronk,
want vrij vertaald komt het erop
neer, dat de 40.000 automobilis
ten, die zich dagelijks met meer
of minder succes door de flesse-
halzen in rijksweg 4 van Den
Haag naar Amsterdam plachten
te persen, gebruik kunnen gaan
maken van een geheel nieuw, zeer
op de maat van het moderne ver
keer gesneden autostrada.
Het betreft de 8 kilometer tussen
het nieuwe Schiphol, dat in april in
gebruik wordt genomen en de rand
van de hoofdstad. Zoals bekend eiste
de uitbreiding van de luchthaven, dat
rijksweg 4 werd omgelegd. „Dan maar
meteen goed", besliste waterstaat en
men maakte er een traject van met drie
rijbanen in beide richtingen, dat van
kunstwerk naar kunstwerk gaat.
Het vliegwerk ontbrak daarbij niet,
want de minister besliste en passant,
dat Schiphol op 1 september j.l. over
het af te schaffen deel van rijksweg 4
moest kunnen beschikken en daar wa
ren de bouwers van de tunnels onder
de startbaan, van het taxi-viaduct voor
vliegtuigen over de rijbaan en van nog
enkele dergelijke kleiiniigheden, niet
helemaal op voorbereid. Maar van
daag is het dan toch zover zij het
dat het verkeer tot februari nog via
een enkele brug over de ringvaart
moet worden geleid, hetgeen toch weer
een flessehals betekent. Vandaar de
uitdrukking „derde fase". Van vol
tooiing wil waterstaat pas spreken, als
de gigantische verkeersstroom tussen
Amsterdam en Den Haag zich boven
de ringvaart royaal over twee bruggen
kan verdelen.
Dat zal dus ln het voorjaar zijn,
maar dan ligt er bij Schiphol ook een
wegenbouwkundig werk „van interna
tionale allure", (het citaat is van hoofd
ingenieur - directeur A. Unger van de
provinciale waterstaat Noord-Holland).
460.000 ton asfalt werd ervoor ge
stort een ongekend cijfer in Neder
land en de kosten zijn navenant, na
melijk 80 miljoen gulden. Dit betekent
dat de nieuwe straida per strekkende
meter f 10.000,- duur is geweest.
Het mag veel lijkein, maat daar zit
ten dan ook 13.30 meter kunstwerken
bij, veelal gefundeerd in blubber van
het ergste soort, die slechts het ge
bruik van stalen heipalen toestond.
Onderdeel van het geheel is het kla
verblad bij Baidhoevedorp (oppervlak
40 ha, kosten 20 miljoen). Dat zijn
evenknie bij Ouderijn even voor is en
daarmee een primeur heeft op het ge
bied van de betonnen flora, die onge
twijfeld in de toekomst ook elders in
Nederland volop zal bloeien. Van dit
hooggelegen, indrukwekkende kunst
werk, nadeel: zo'n prachtig uitzicht op
de omgeving en op landende vliegtui
gen, dat het moeite zal kosten de ogen
op de weg te houden wordt morgen
overigens pas de helft in gebruik ge
nomen.
De rest volgt in juni '67, wanneer het
gedeelte Haarlem - Schiphol zal zijn
voltooid van de nieuw aan te leggen
rijksweg die de Velzertunnel straks
(1971?) met een ruime bocht om Am
sterdam heen met rijksweg 2 naar
Utrecht zal gaan verbinden.
Dit alles Is nog toekomstmuziek
„eerst maar eens zien, wat het vol
gende kabinet ons aan financiën ter
beschikking zal stellen", zegt hoofdin
genieur-directeur A. Unger met de cu
rieuze mengeling van optimisme en
gelatenheid, die men by veel water
staatsmensen aantreft.
(ADVERTENTIE)
HOLLANDSE PE
PER HELE FLES
