Risico 's voor vele
see-organismen
Gemeente Kruiningen wil
Antilliaans gezin helpen
In gesprek mei
Waar ligt Spui nu?
Middachten
PROF. KORRINGA (VISSERIJ-ONDERZOEK) WAARSCHUWT
;ak morgen
Djakarta
Rietje Kint
Koper
Advies van
G.S. naar
Den Haag
Oplettend
Zwemmen
Wereldrecords
gesneuveld
Haarlems
marktplein
TIPS
VOOR DE
VAKANTIE
Velsen en
IJmuiden
ROMANTIEK
IN ZAANSTREEK
Schaken
Jan Donner
slagen
ver
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 9 AUGUSTUS 1966
BEëINDIGING
CONFRONTATll
RAKS WET
HRIFTELIJK
NDERWIJS
Coupe Galea
tjechoslowakije
won finale
[OOGWATER
Vandaag
Morg<
en
Burgemeester onderbrak vakantie
Bromfietser na
botsing overleden
BRANDJE IN
DROGERIJ
Atletiek
Nederlandse
damesploeg
tegen Frankrijk
Herindeling Tholen
Lustoord aan
Veluwezoom
onze redactie buitenland)
:ARTA De vice-premier
van buitenlandse zaken va
f, Razak, wordt woensdag j
a verwacht, waar naar verluid?
ïreenkomst ter beëindiging va
frontatie" zal ondertekenen,
Malik, de Indonesische mini? I
buitenlandse zaken, zei
de besprekingen tussen de mT
delegatie die an Djakarta
,d, en generaal Soeharto
d. De Maleisische missie, die
ling van kolonel Yoessof d
naar Djakarta kwam heeft, ai.
lik, succes gehad. Hij wilde nSt
of de overeenkomst'door prGS|l
ekarno of door het kabinet (rP?
">lijk Malik zelf) ondertekend zoi
ZORG OM
PROF. KORRINGA
BIJ
onze parlementaire redactie)
HAAG Er komt een wettelijke
r inzake het rijkstoezicht op de
ïgen voor schriftelijk onderwijs 1
r Diepenhorst (O. en W.) aj
een desbetreffend wetsontwerr
tellen. f
dijkt uit het antwoord van de
r op vragen van de Tweede-Ka
ïn Voogd en Kleijwegt (P.v.d.A.)
et staken van de cursussen van
nputerprogramming college te
am.
>mmissie toezicht schriftelijk on- i
heeft destijds aan de minister
teld het rijkstoezicht op de in-
en voor schriftelijk onderwijs
Smene maatregel van bestuur te
Minister Diepenhorst geeft ech-
voorkeur aan een regeling bi
ANP) Tsjechoslowakije heeft
derde maal het internationale
nooi om de Coupe de Galea
i door in de finale tegen Rus-
3-0 voorsprong te nemen.
chen stonden zondag reeds met j
dank zij een zege van Kodes
js Kakoulia. De wedstrijd tus-
'sjech Laudin en de Rus Ko-
lie zondag wegens de regen
)rden gestaakt, eindigde gister-
in een zege voor de Tsjech,
en overwinning van Kodes en
in het dubbelspel (6-4, 6-3 en
n de Russen Korotkov en Ego
and op 3-0 in het voordeel van
ren bracht.
t.v.-maatstaven gerekend vrij
m „De dolle detectives" (1963)
vermakelijke wijze de beleve-
beeld van een tweetal niet al te
detectives op hun speurtocht
koopakte van een landhuis,
ent zonder veel pretenties. Maar
verrassende mengeling van kol-
aad, thriller en luchtige spook-
plezierig amusement.
>n de film over het Engelse
:en als herhaling werd gebracht
eze documentaire in eerste uit-
•eeds gezien hadden, hebben wij
met veel genoegen dit knap-
verslag over het aparte we-
n de marktkooplieden gevolgd,
uw nauwlettend toegezien, hoe
nrijk kan worden door eenvou-
wat flair en welbespraaktheid
schoteltjes aan de man en de
te brengen. Jammer dat bij
eitjes de verklarende tekst was
len, waardoor vele kijkers de
straathumor van de marktkoop-
n, woensdag 10 augustus: Hans*
.39 en 20.59 uur, Terneuzen: 8.1}
uur, Vlissingen: 7.40 en 20.01
imeldinge: 9.04 en 21.23 uur.
ïURG ,n
uur Die knotsgekke kerels
ïgende kratten, a.l. ,1
19.30 uur Profiteur tegen
18 j
hief 9-17 uur Expositie Zeeuwse
tukken.
(0 uur Seks a la minuut, 18J-
tehuis 19.30 uur Raadsvergaoe-
uur Blonde Polly weet wat zl
ra 20 uur Die knotsgekke ke
hun vliegende kratten, ait
tehuis 19 uur
Raadsvergadering.
0 uur Angélique, 18 3.
skelder Expositie sdhM®^6"
ringh.
)lein 20 uur Concert en ^arn
eht.
URG jr.
uur Die knotsgekke kerels
►gende kratten, a.l. 7w!Uwse
iiief .9-17 uur Expositie zeeu
tukken. n g„i8
ir Walcheren Geopend van
.kelder Expositie Schilderij®"
ringh.
uur Blonde Polly weet
a.l.
a20 uur Die knotsgekke kere.
vliegende kratten,
uur Angelique
ningen 20 uur Filmavond
rv. kerk 20 uur Kerkoo°cer'
{Van een onzer verslaggevers)
HANSWEERT Het huis dat de
manufacturenhandelaar Ch. van Loon
voor honderd gulden per week had ver
huurd aan de Antilliaanse bestuurs
ambtenaar De Palm, kon in het kader
van de woonruimtewet niet meer wor
den aangeboden voor normale verhuur,
aldus burgemeester A. Schipper van
Kruiningen. De gemeente had de ver
huur daarom verboden. Of de situatie
ook zodanig is. dat krotwoningen on
geschikt moeten worden geacht voor
lomerverhuur, kon de burgemeester nu
niet zeggen.
Zoals maandag al gemeld, is zaterdag
de 38-jarige Antilliaanse bestuursamb
tenaar Eustacio N. de Palm met zijn
gezin (zes kinderen) op straat gezet,
na onenigheid met de huiseigenaar, de
heer Ch. van Loon. Deze onenigheid
was ontstaan, nadat de heer de Palm
bezwaar had gemaakt tegen de gebrek
kige meubilering. Die meubelen waren
van een oude dame, die naar Maria-
oord is verhuisd. Haar spullen werden
echter ongeschikt bevonden voor het
rusthuis, aldus de heer de Palm. Hel
gezin de Palm is nu ondergebracht in
een goede woning van een bejaarde
buurvrouw. Zij wilde er geen geld voor
hebben, maar de heer de Palm zal In
elk geval alle onkosten vergoeden.
Burgemeester Schipper die nog met
vakantie is en gisteren zijn verjaar
dag vierde) is inmiddels bij de heer
ZEELAND Bij een kruispunt op
de Peelweg in de Brabantse gemeen
te Zeeland verleende maandagmiddag
de 18-jarige A. M J. A. Bugter uit Rhe-
den met zijn bromfiets geen voorrang
aan een passerende auto, met gevolg
dat hij werd aangereden en zwaar ge
wond. Tijdens zijn overbrenging naar
een ziekenhuis is het slachtoffer over
leden.
WALSOORDEN In de drogerij van
de graanhandel Walsoorden" te Wals
oorden is brand ontstaan. Nog voor de
snel ter plaatse zijnde brandweer tot
actie kon overgaan was het vuur, dat
oplaaide in de nabihheid van een bran
dende oliekachel, geblust met snelblus-
apparaten. Er werd weinig schade aan
gericht. Het brandje ging gepaard met
veel rookontwikkeling. Dat verklaart,
dat de situatie zich ernstiger liet aan
zien dan die in werkelijkheid was.
de Palm op bezoek geweest. Hij heeft
de bestuursambtenaar verzocht In
Hamsweert te blijven tot 23 september,
de datum waarop in eerste instantie
de terugreis van de familie de Palm
naar Willemstad zou worden aanvaard.
Maar de heer de Palm voelt daar niet
veel voor, omdat zijn vrouw niet tegen
het Nederlandse klimaat kan. Hij zal nu
toph afreizen op 21 augustus.
In elk geval heeft burgemeester Schip
per zich voorgenomen de zaak bij de
huuradviescommissie te laten bespoe
digen. De commissie is deze week met
vakantie. Ook heeft de burgemeester
aangeboden financiële bijstand te ver
lenen in geval het gezin geldelijke
moeilijkheden zou krijgen.
ROTTERDAM (ANP) De Neder
landse damesatletiekploeg, die zondag 14
augustus op de Nenytobaan in Rotter
dam tegen Frankrijk uitkomt, is als
volgt samengesteld:
100 m: Corrie Bakker (Athleta) en
Wilma van de Berg (De Keien); 200 m:
Truus Hennipman (De Bataven) en Ly-
dia Vonk (ADA); 400 m: Stans Brehm
en Lia Louer (Beiden KENK)800 m:
Janny van Eyck-Vos (GAC) en Anne-
lies Bosman (Numaga)80 rr horden:
Rita van Slooten (ADA) en Hillie Gan-
kema (De Sperwers); hoogspringen:
Marjan Thomas (ADA) en Cathrien
Kruk (HBS Flevo)verspringen: Corrie
Bakker (Athleta) en Ciska Janssen (Sa-
gitta); kogelstoten: Els van Noorduyn
en Loes Boling (beiden Sagitta); Discus
Esther Goedhart (Delta Sp.) en Anneke
de Bruin (Sliedr. Sport)speerwerpen:
Greet Yersterre (Atmodes) en Els van
Noorduyn (Sagitta); 4 x 100 m: Truus
Hennipman, Martha Klaasen-Bos (Sagit
ta), Wilma v. d. Berg en Lydia Vonk,
reserves: Corrie Bakker en Mieke Sterk
(Atmodes); vijfkamp: Mieke Sterk, Hil
lie Gankema en Tilly van Houten (De
Meeuwen), reserve: Nel van de Veen
(Minerva).
In deze ploeg ontbreken Hilda Slaman,
die geblesseerd is en Ilja La-man, die op
medisch advies niet kan starten.
Van de vijfkamp zullen de eerste drie
onderdelen zaterdagmiddag worden af
gewerkt
JK HEB ook een jaar gratis judoles
sen gekregen. Maar of ik de lessen
Ml volgen weet ik nog niet". Dat zegt
je 20-jarige Rietje Kint uit Kloos-
nriande, zondagavond j.l. gekozen
tot miss Witte Huis" te Klooster-
lande. Ze zegt gekscherend, dat ze
«et van het aantal belagers" af zal
men hangen of zij de judocursus zal
volgen of niet. Ze mag ook een jaar
«fnp gratis dansen in „Het Witte
Op de daartoe geëigende avon
den uiteraard. „Dat doe ik maar wat
l'oag. ik hou van dansen", vertelt
te.
RIETJE KINT komt er eerlijk voor uit,
se graag miss „Witte Huis" wilde
worden- „Niet omdat ik het zo'n
trote eer vind. Maar die reis van zes
»sgen naar Zwitserland, de hoofd-
P'ös, stond me best aan. Die ga ik in
?e volgende vakantie (in 1967J ma
in. Ja, ik heb wel eens gehoord, dat
ijn voorgangsters het geld voor de
j? B?or andere doeleinden hebben
l ywikt. Ik ga er echt van op reis.
on gelegenheid kun je je niet laten
itgaan", meent ze.
i)Ai-A? 9ehooPt tot miss te worden
ozen maar had het niet durven
Zen\'mmers: »lk stond hele-
arlti ttahter 'n de zaal". Dus ver
«ter de meisjes, die in alle pracht
dn!,!! en a' dan niet geëscorteerd
riae ï1 .°P9ewekte dan wel humeu-
ficn l. 'a'oerse gelieven stelling had-
Airhth"°]ne" in de voorste linies,
Lie '"WE Toen ik toch
nan rrrogen meedingen had ik
ie 1bo?B* fp' Zel^s nietioen ik tot
datu t ine .boorde. Ik dacht
voordpy, rneisje, dat tweede is ge-
leukerdJ°Tuen kiezen- Het was een
het werd het toch. En vond
niet -n J' De. directe nasleep was
leven J?lezie''}9. Allemaal handjes
menkusies in ontvangst ne-
,velTfi)^TER was ze overigens echt
Se- Vorin '-aar aileden werd ze twee
voor A 1 heette het al dagen
tüe miss V Zln9en. zij de nieu-
lmrd°n- »Ik heb toen
O'Oenlüic Ik wilde die avond
het mlslTtonJaan dansen. Maar
%ns j. Pi te druk, vond ik". Ove-
'oni de 'en beetje verwarring
'Webuiktl™ 'n «■'oosJe)--
do-adnJ}og een twee-
-te Rietje Kint te wo-
nen. „Maar ik ben het echt gewor
den. Mijn nichtje is zeventien jaar.
Die mocht nog niet meedoen"lacht
Rietje 1.
ZE WERKT op de afdeling telefoon
lampen van Philips in Terneuzen. Al
een jaar of twee. Ze vindt zichzelf
niet'knap. Meer iets in de trant van:
„Het kan er wel een beetje mee door,
he Het is gebruikkelijk te vermel
den of een miss verkering heeft of
niet. Rietje Kint heeft verkering.
„Maar nog geen definitieve trouw
plannen", laat ze weten. Haar vriend
was overigens best in zijn schik met
haar uitverkiezing. Op de fabriek in
Terneuzen zijn ze dat ook. „Ik ben
van alle kanten gefeliciteerd. Hoe ze
het zo gauw te toeten zijn gekomen
snap ik echt niet", piekert ze, maar:
,,IIet zal mij een zorg zijn".
(Van een onzer verslaggevers)
GOES „Het lozen van aller
lei afvalwater op zee dient ten
behoeve van de recreatie en van
de visserij in een zeer veel gro
ter gebied dan de kuststrook zelf
met de uiterste zorg en be
kwaamheid te worden georgani
seerd, teneinde juist de zo kwets
bare en van vitaal belang zijnde
kuststrook te sparen".
Deze conclusie trekt prof. dr. P. Kor-
ringa, diredteur van het rijksinstituut
voor visserij-onderzoek, in een beschou
wing over de gevolgen van lozing van
afvalwater op zee in de juli-uitgave
van Visserij-Nieuws, maandblad voor
vissers.
Het artikel van prof. Korringa zal
de bange vermoedens versterken van
degenen in Zeeland, die zich druk ma
ken over de verontreiniving van de
Westerscheide en die het woord „zink
put" hebben laten vallen als omschrij
ving voor het toekomstige Zeeuwse
Meerede afgesloten Oostersch^lde).
Lozing dicht bij de kust brengt vol
gens prof. dr. Korringa risico's mee voor
verschillende organismen. De aard van
de afvalstoffen speelt daarbij een grote
rol. Ieder type afvalstof kan een ander
soort risico met zich meebrengen. De
gevolgen liggen op het terrein van de
hygiëne, (o.a. bij het zwemmen in zee),
giftigheid, smaakbezwaren en radio
actieve besmetting.
Volgens prof. Korringa behoeft de lo
zing op zee geenszins integraal verhin
derd te worden. Ze zal z.i. wel onder
streng toezicht moeten komen.
Hoe gevaarlijk de lozing van afval
stoffen kan zijn bleek begin vorig jaar
toen 10 miljoen kg mosselen in de Wad
denzee op een haar na aan koperver
giftiging ontsnapten. De verontreini
ging begon op het strand bij Noordwijk.
waar 20 ton koper clandestien aan de
laagwaterlijn werd gedumpt. Het kust
water kreeg een kop er gehalte van hon
derden mikrogrammen per liter tegen
over normaal 1 tot 3 mikrogrammen
per liter. Behalve dat grote aantallen
dode vissen op het strand tussen Noord-
wijk en Zandvoort aanspoelden bleek
de strook koperhoudend kustwater
slechts smal te zijn. De strook ver-
naar het noorden, als een rivier, die
plaatste zich geleidelijk met het getij
vlak langs het strand liep. Op die ma
nier bereikte de strook kustwater de
Waddenzee. Na veertien dagen was het
gif pas vijf maal verdund. De mosselen
in het westelijk deel van de Waddenzee
begonnen reeds af te sterven. Alleen
doordat een harde wind en een fellere
stroom onverwacht voor een snelle ver
dunning zorgden bleven de mosselper
celen verderop gespaard.
Prof. Korringa concludeert dat er
bij alles wat aan de westkust van Ne
derland in het kustwater gebeurt, aan
gedacht moet worden dat de Wadden
zee nabij is en dat giftige of andere on
gewenste stoffen bij rustig weer in een
smalle strook water vlak langs het
strand nagenoeg kwantitattief de Wad
denzee zullen intrekken. Wanneer lo
zing van afvalwater in de Noordzee
wordt overwogen is het volgens prof.
Korringa dus zaak de smalle strook,
die onmiddellijk aan het strand grenst
daarvan te vrijwaren.
Bij de lozing van huishoudelijk af
valwater en afvalstoffen, die geprodu
ceerd worden bij de industriële ver
werking van landbouw- en veeteelt-
produkten, ontstaan mogelijkheden
voor bacteriologische besmettingen. In
dit verband herinnert prof. Korringa
aan de jaren rond 1900 toen de oester-
cultuur door typhus-infectie geteisterd
werd. Tengevolge van de uitvoering
van het Deltaplan zal de mosselcultuur
in de toekomst geheel moeten drijven
op de produktie in de Waddenzee. De
kweekpercelen in de Waddenzee zullen
volgens prof. Korringa, hoe dan ook.
van besmetting door rioolwater ver
schoond moeten blijven.
Mineralisatie van het hierboven be
doelde afvalwater, waardoor de vrucht
baarheid van het water in het lozings-
gebied toeneemt, kan het biologisch
overwicht van het lozingsgebied ern
stig verstoren. Mineralisatie van het
rioolwater van Bergen op Zoom in het
oostelijk deel van de Oosterschelde
heeft broedval van oesters in dit gebied
bijvoorbeeld onmogelijk gemaakt. In de
zomer van 1961 had een bepaalde wa-
tergroei op de Nederlandse mosselper
celen vergiftiging van een aantal mos
selen tot gevolg. Kortom: overmatige
verrijking van het water brengt duide
lijke risico's met zich mee, vooral daar
waar schelpdieren worden gevist ge
kweekt of opgeslagen, zo meent prof.
Korringa.
Afvalstoffen van de petrochemische
industrie zijn als regel in bescheiden
dosis niet giftig voor zeedieren. Drij
vende olievelden bijvoorbeeld, zo de
sastreus voor zeevogels en zo uiter
mate hinderlijk wanneer ze op bad-
stranden aanspoelen (Wsterschou-
MIDDELBURG Gedeputeerde Sta
ten van Zeeland hebben hun advies met
betrekking tot de herindeling der ge
meenten op Tholen naar de staatssecre
taris van binnenlandse zaken gestuurd.
Hoe het advies luidt, wordt officieel
niet medegedeeld. Aangenomen mag
worden dat Gedeputeerde Staten heb
ben vastgehouden aan hun voorstel om
van het eiland één gemeente te maken.
wen!) vormen voor het leven onder de
waterspiegel geen ernstig probleem
zolang ze tenminste blijven drijven
Niettemin is men in de visserij volgens
prof. Korringa terecht zeer beducht
voor lozing van petrochemische arval-
stoffen. De ervaring heeft namelijk ge
leerd dat schelpdieren en vissen zeer
gemakkelijk zoveel van deze stoffen
in hun weefsels opnemen dat ze er
naar gaan smaken.
De lozing van chemische bestrijdings
middelen, zoals insecticiden, kan naar
het oordeel van prof. Korringa reeds in
uiterst geringe concentraties zeer ge
vaarlijk bijn. Hij acht grote omzichtig
heid, scherpe voorschriften en strenge
controle met gevoelige straffen nood
zakelijk.
Ook al vanwege de geladen betekenis
van het woord geschiedt de verwijde
ring van radio-actieve afvalstoffen in
de regel met de grootste voorzichtig
heid waarbij ook de overheid zeer op
lettend is. Elke lozing zal op zich be
oordeeld moeten worden, waarbij on
der meer rekening gehouden dient te
worden met de argwaan van het pu
bliek. „In het bijzonder kan een vis-
exporterend land als Nederland zich
in dezen geen vrijheden permitteren",
aldus de heer Korringa „zelfs niet als
de -dosis radio-actieve stoffen in vis
serij-produkten ver onder het medisch
aanvaardbaar geachte niveau blijft. Een
land dat zijn eigen vis consumeert, zo
als Engeland, kan zich op dit gebied
meer veroorloven".
KINGSTON (ANP) De Australiër
Peter Reynolds vestigde tijdens de spe
len van het gemenebest in Kingston op
Jamaica een nieuw wereldrecord op de
440 yards wisselslag.
Hij zwom deze afstand in 4 min. 50.8
sec. Het oude wereldrecord stond sedert
12 juli 1962 op naam van de Amerikaan
Ted Stickles, die in Louisville tot 4.51.0
kwam. Het wereldrecord op de verge
lijkbare 400 meter staat met 4.45.4 op
naam van de Amerikaan Dick Roth.
Niet veel later sneuvelde een tweede
wereldrecord. De Australische Kathy
Wainwright zwom de 440 yards vrije slag
in 4 min. 39.6 seconden. Zij was daarmee
seconden sneller dan op 16 juli van dit
jaar in Ingham, toen zij het wereldrecord
op 4.43.9 bracht. Het wereldrecord op de
400 meter vrije slag is in handen van de
Amerikaanse Martha Randall met 4.38.0.
ALBERT HITCHEN, de in Rijen
woonachtige Brit zal deelnemen
aan het wereldkampioenschap
op de weg.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN Het gehucht
Spui heeft van allebei wat, zoals
Sluiskil bij Axel behoort en bij
Terneuzen en ook nog (althans de
buurtschap Stroodorp) bij West-
dorpe. Wie als vreemdeling van
Terneuzen naar Axel op en neer
rijdt, denkt aanvankelijk aan een
vergissing, van zichzelf of van de
bordenmakers, of hij veronderstelt
dat Axel en Zaamslag hun demar
catielijn dwars door het vriende
lijke dorpje Spui hebben liggen;
maar er is hier geen sprake van
oorlog.
De verklaring is op het eerste
gezicht simpel, gewoon een oude
historische situatie. We besparen
de lezer de achtergronden ze
vullen boekdelen. Overigens is
maar een klein stukje Spui Zaam-
slags, alleen de woningen rechts
van de weg als je van Axel naar
Terneuzen rijdt. De Sluiskilse si
tuatie is begrijpelijker. Toen het
kanaal werd gegraven lagen de
gemeentegrenzen zoals ze nu nog
liggen. Het wachten is op de her
indeling. Het wordt bijna allemaal
Terneuzen.
Het kasteel dateert uit de dertien
de eeuw. Van de oudste geschiedenis
is maar weinig bekend. Wy weten,
dat het huis in 1629 ernstig heeft ge
leden, toen er een bezetting van 800
man Spaanse troepen onder Graaf
Hendrik van den Berg heeft gelegen.
In 1643 werden die oorlogswonden
hersteld.
Zijn huidige vorm kreeg het kas
teel aan het einde van de 17e eeuw,
toen Godard van Reede en Ursula van
Raesfelt aan de architect Vennecool
in Amsterdam de opdracht gaven het
oude huis te verbouwen. Daarmee
heeft dit echtpaar een zeer verstrek
kende invloed op Middachten gehad
en het is goed dit jaar stil te staan
bij het feit, dat zij driehonderd jaar
geleden in het huwelijk traden.
26 Augustus 1666 reed een jonge ca-
valerie-officier de voorburcht binnen
om op dit slot zijn bruid te halen. Het
huwelijk werd in de kerk van Elle-
com voltrokken. Een kring van fami
lie en vrienden was daarvan getuige.
Nu zijn wij getuige van wat dit echt
paar op Middachten heeft tot stand
gebracht.
Uit eerbied daarvoor en ten be
hoeve van de instandhouding daar
van geven de eigenaren van Middach
ten een bronzen gedenkpenning uit
met het alliantiewapen, dat de voor
gevel kroont, en op de keerzijde de
afbeelding van het. kasteel, uit het
zuiden gezien.
Hiermee wordt aangesloten bij een
oud gebruik, dat ter gelegenheid van
een bruiloftsfeest een penning werd
geslagen.
Wie naar Middachten komt, kan er
genieten van veel schoonheid in het
huis en de tuinen. Want u kunt er
wandelen, het kasteel bekijken en
ervaren, dat Middachten nog steeds
is een lustoord aan de Veluwezoom.
Het befaamdste pleim van Nederland
is het Haarlemse marktplein. Hier
werden in de late middeleeuwen door
Hollands graven steekspelen uitge
voerd. Hier bouwde een Graaf van
Holland, later Rooms Koning, zijn
jachtslot dat heden ten dage als on
derdeel van het Haarlemse Stadhuis
alle bewondering wekt.
Het Noordzeekanaal-gebied bezit op
een onderlinge afstand van nog geen
15 km twee hoofdsteden. Amsterdam,
hoofdstad van Nederland; Haarlem,
hoofdstad van de provincie Noord-
Holland.
Wie op een van de vele café-ter-
rassen aan Haarlems Grote Markt
zich neerzet, ziet tegenover het stad
huis, naast de wonderschone renais-
samcegevel van de Vleeshal, de con
touren van de grote St.-Bavokerk,
waar van april tot september iedere
donderdagmiddag, iedere dinsdag
avond concerten worden gegeven op
het schoonste orgel van Nederland.
Concerten die sinds eeuwen voor
ieder gratis toegankelijk zijn. In
voor- en nazomer staat het wereldfee-
faamde Frans Halsmuseum iedere
avond open voor bezoekers. Kaars-
verlichting en klassieke muziek
scheppen een onvergetelijke sfeer. In
de tientallen hofjes, in verscholen
eethuisjes vindt de bezoeker eenzelf
de sfeer met de romantiek van lang
vervlogen tijden.
In het Teyler Museum doen curio
sa, wereldbefaamde fossielen, natuur
kundige instrumenten uit de acht
tiende en negentiende eeuw, de we
tenschap van het verleden leven. Hier
vindt de belangstellende toerist een
kostelijke verzameling tekeningen
van Rembrandt en van Michelangelo.
Het centrum van Haarlem is als een
kostbaar kleinood, gevat in het Hol
landse landschap met zijn duinen,
zijn bossen waar eens de graven van
Holland ter jacht gingen, met zijn
water en zijn polderdijken. In Spaarn-
dam waar paling uit vele landen
ter wereld gerookt en verkocht wordt
staat het standbeeld van Hans
Brinker, de held uit de Amerikaanse
kinderroman, die eens de zeedijk, die
vanouds het Noordzeekanaalgebied
omsloot, van doorbraak redde.
Enkele meters verder werken ook
hier de baggermolens en de zandzui
gers die nieuwe land- en waterwegen
voor een groeiend Europees verkeer
tot stand brengen. En naar het zuiden
gaan bos en park over in uitgestrek
te bollenvelden die Haarlem tot cen
trum van Hollands bloemenpracht
maken.
Van achter de brede ramen van
het Voorlichtingscentrum van de
Stichting Rijnmond-Noordzeekanaal,
op de top van het uiterste duin, in
het hart van de IJmuider havenmond,
heeft de bezoeker een onvergetelijk
uitzicht over de wijde Noordzee, over
druk scheepvaartverkeer en over
het gigantische werk dat hier ten
uitvoer wordt gelegd.
Vlak daarnaast staan hoog de uit
kijkpost van de kustwacht en de se-
mafoor die binnenkomende schepen
aanwijzingen geeft. Achter de ha
venmond ligt het beschermende slui-
zencomplex waarvan de grote Noor-
dersluis door geen andere zeesluis ter
wereld in afmetingen overtroffen
wordt. Aain de noordwal groeiden
Hollands Hoogovens tot een van de
belangrijkste geïntegreerde staalbe
drijven van Europa; een van de groot
ste Europese papierfabrieken ver
vaardigt hier het papier voor Neder
landse kranten. Aan de zuidzijde
worden in de vroege ochtend de tien
duizenden, de honderdduizenden ki
logrammen zeevis, in een ongekend
aantal soorten, aangevoerd en geveild.
Tussen vishandelaren en vissers is de
bezoeker steeds een welkome gast.
Het Instituut voor Visserij-onderzoek
besitudeert de gedragingen van zeevis,
van paling of haring, opdat de vissers
vloot steeds de juiste plaats zal kun
nen vinden om Europa van vis te
voorzien. De verwerking van de enor
me hoeveelheden vis is een onder
werp van studie van het T.N.O.-insti
tuut.
Maar Velsen/IJmuiden is meer dan
een instrument ten bate van koop
vaardij, industrie of visserij. Duinen
en stranden bieden de zomerse bezoe
ker alle schoonheden van de natuur.
Achter de duinenrij liggen, verscho
len tussen eeuwenoud geboomte, de
buitenplaatsen die Amsterdammers
hier in vroeger eeuwen bouwden. En
in Santpoort, onderdeel van de ge
meente Velsen, leven in de ruïne van
Brederode, de herinneringen aan rid
derlijke tijden.
De Zaanstreek, een modern in
dustriegebied met een luisterrijke
historie. Van de honderden molens
die de Zaanstreek maakten tot het
oudste industriegebied van West-
Europa zijn nog slechts enkele ex
emplaren bewaard gebleven. Zij
geven de bezoeker een indruk hoe
'in vroeger tijden het meel werd
gemalen, of hoe het hout werd ge
zaagd. Altijd nog staat hier het
molentje „De Huismanwaar, als
eeuwen geleden, specerijen worden
gemalen tussen door windkracht
aangedreven molenstenen.
Hoe men in deze eeuwen leefde
en werkte ervaart men aan de
Zaanse Schans. Een reservaat van
Zaanse houtbouw, waar de histo
rie plank voor plank en steen
voor steen zal verrijzen. Op deze
plaats ontstaat een dorp van cir
ca 40 houten Zaanse huizen, met
in de directe omgeving niet min
der dan zes molens-
Zo groot was de roem van de
Zaanstreek dat Czaar Peter de
Grote van Rusland aan het eind
van de 17e eeuw hier enige tijd
doorbracht om het schéepsbouio-
vak te leren. De grote keizer nam
genoegen met een schamel onder
dak. Zijn huis, dat als beziens
waardigheid bewaard is gebleven,
getuigt hiervan.
MEXICO CITY (ANP) De Mexi
caanse bokser Vicente Saldivar heeft in
Mexico City met succes zijn wereldti
tel in het vedergewicht verdedigd tegen
de Japanse uitdager Mitsunori Sekl.
De 22-jariige Mexicaan boekte in de
vijftien ronden slechts een zeer geringe
puntenoverwinning. Het was de vierde
maal dat Saldivar zijn titel verdedigde.
In 1964 won hij zelf de wereldtitel door
een k.o.-zeige op de Cubaan Ultiminio
Ramos-
Het krachtsverschil tussen beid# bok
sers was zo minimaal, dat de Mexicaan
de match met slechts een verschil van
vier punten won. Saldivar kreeg in het
harde, doch sportieve gevecht, waarin
beide boksers de strijd beëindigden met
een dichtgeslagen linkeroog, 146 pun
ten toegewezen tegen Selci 142.
SANTA MONICA (UPI) —De Ame
rikaanse kampioen schaken, Bobbij Fi
scher uit Brooklyn, New York, heeft bij
het internationale schaaktoernooi om de
Piatigorsky-beker te Santa Monica, de
Nederlander Jan Hein Donner in 29 zet
ten verslagen.
Fischer heeft daarmee voor de vierde
achtereenvolgende keer gewonnen. We
reldkampioen Tigran Petrosian en de
Zuidsla af Borislav Ivkov speelden remi
se.
De partijen tussen Boris Spassky (Rus
land) en Bent Larsen (Denemarken).
Miguel Najdorf (Argentinië) en Wolfgang
Unzicker (West-Duitsland)alsmede de
partij tussen Lajos Portisch (Hongarije) -
en Samuel Resjevsky uit New York wer
den afgebroken. Naar wordt verwacht
zal Spassky morgen, wanneer de partij
en opnieuw zullen worden gespeeld, van
Larsen winnen.
De standen zijn thans als volgt:
Spassky (7.5-4.5). Fischer 7.5-5.5, Larsen
7-5. Najdorf en Unzicker 6.5-5,5. Resjev
sky 6-6 Petrosian 6-7. Portisch 5,5-6,5,
Donner 5,5-7,5 en Ikov 4-9.
JAN DONNER
verslagen
