voor
Friendships voor
Indonesië krijgen
Britse motoren
Bezuinigingsnota-Vondeling (159 milj.)
vermoedelijk nog voor reces in discussie
Spanning rond
Westersche/de
door vastlopen
volle tanker
Zes bataljons
„biliwangi
in Djakarta
Ieren werpen
steen naar
auto van
koningin
- HaflMa» Sc Jtemf
Jongetje (5)
verdronken
Italiaanse priester op
weg naar kerk gedood
AMERIKANEN
GAAN DOOR
MET ACTIES
N.-Y1ETNAM
Rapport over
gezinsplanning
progressief?
FOKKER BEGINT DIRECT MET
PRODUKTIE VOOR „GARUDA"
Oosterhoutse
Bouwplaten-
fabriek N.V.
sluit 15 juli
Wagons Lits
bezorgd
over
gooien
met flesjes
Matroos (15)
overboord
UITSLAG No. 10
Tour de Franco-
prijsvraag 1966
Wasautomaat
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Gevaar voor breken
BLUSBOTEN
Pressie op Soekarno:
STERKE MAN
GOEDE VERHOUDING DJAKARTA-LONDEN HERSTELD
Rumoer in Belfast
Oproerpolitie
Kans op onweer
Ondanks dreigement
Receptie
CONSUMPTIE
Spoormannen gewond
Kantinefles
In Zuid-Beveland
Chocolade
„AEG-TURNA"
N.V. Electr. Mij. AEG
106e JAARGANS
Ne. 25241
Uitgave: N.V. Uitg. Mij. Neerlandia
Directeur: Drs. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L Leijendekker
Redactieraad: J. M A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr dr A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Ret titer P V M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureau: Breda - Reigerstraat 16
tel. 22341 (7 lijnen). Postgiro 1 114111
Voor God, Koningin en Vaderland
DINSDAG 5 JULI 1966
Abonnementsprijs 11,40 per kwar
taal, excl. 0,30 incasso, 14,30 per
post, excl. 0,60 incasso, 3,80 per
maand; 0,88 per week. Prijs van
buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 20 cent.
Advertentieprijs voor de gehele op
lage 0,50 per mm. Bij contract aan
zienlijke reductie. Volledige tarieven
en Algemene Voorwaarden worden
op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse eilanden: GOES, Klokstraat 1, telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 telefoon 2377 (Bijbureaus: TERNEUZEN, Potgieterstraat 3, telefoon 2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41 telefoon 2893).
KABINET
VUURPROEF
(Van een onzer verslaggevers)
BAARLAND Deskundigen maak
ten zich gisteravond ernstig zorg over
de Moroviaanse ertstanker „Universe
Defeender", die met 'n lading van 35.000
ton is vastgelopen op de Westerschelde
tussen Baarland en Ossenisse (by boei
31).
Het schip liep gistermiddag aan de
grond. Pogingen om de Moiroviaan bij
het hoogwater van vier uur vlot te trek
ken, mislukten. Een leger van twaalf
sleepboten lag gisteravond ongeduldig
te wachten op een gunstig tijdstip voor
een volgende poging. Men zou na mid
dernacht weer gaan trekken.
Intussen hoopte men dat de „Universe
Defender" niet zou breken. De kaïns dat
hii dat wel zou doen, zat er zeker in.
De rijkspolitie te water schetste de
situatie als kritiek.
Weliswaar had de tanker in het begin
van de avond nog voldoende zand onder
de kiel, maar men was er niet zeker
van dat dit zo zou blijven. De Hoek
van Baarland staat er om bekend dat
er' nogal veel beweging in de zandpla
ten zit.
Behalve sleepboten bevonden zich
gisteravond blusboten (men dacht aan
vankelijk met een olietanker te doen te
hebben), lichters en drijvende kranen
in de buurt van de lamgelegde reus.
Het lag in de bedoeling om eèn deel
van de lading (hooguit een paar dui
zend ton) op de lichters over te bren
gen. Wanneer het schip vannacht bij
hoogwater niet vlot get-rokken is zal
een veel groter deel van de lading over
geslagen moeten worden.
Voor grotere schepen was de door
gang gestremd.
n -1
DJAKARTA (Reuter/A.N.P.) Zes
bataljons, ongeveer 6000 man van de
Siliwangidivisie, hebben maandag stel
lingen betrokken in Djakarta. De com
mandant van de divisie, generaal-ma-
joor Ibrahim Adjie, lieeft er bij Soekar
no op aangedrongen een uitvoerig ver
slag te geven van de mislukte staats
greep van oktober van het vorige jaar
en zijn bloedige nasleep.
De elitetroepen zijn uit Bandoeng ge
komen in verband met berichten over
communistische agitatie in de hoofd
stad.
De actie van de communisten zou
tegen de militairen zijn gericht. Zoals
bekend worden de communisten ervan
beschuldigd dat zij de mislukte staats
greep hebben voorbereid.
Gisteren trokken duizenden studenten
en middelbare-schoolleerlingen door
Djakarta naar Soekarno's paleis, waar
zij aandrongen op economische hervor
mingen op staande voet, een verbod
°P het communisme en de vorming van
een nieuwe regering,onder leiding van
luitenant-generaal Soeharto. Zij werden
door militairen verjaagd. De studenten
leiders hebben laten weten dat zij elke
Jag in de stad bijeenkomsten zullen
bouden tot hun eisen zijn ingewilligd.
De bevelhebber van het garnizoen van
Djakarta maakte maandag de arrestatie
bekend van verscheidene communisten,
die uit Midden-Java naar Djakarta wa-
ren gekomen. In de loop van zondag
avond en -nacht zijn slagzinnen, gericht
tegen de strijdkrachten, gekalkt op mu-
ren van gebouwen.
Mariniers verspreidden duizenden
«Udenten, die naar de sporthal in Dja-
Jarta waren getrokken, waar het volks
congres bijeen is.
Generaal Soeharto. de huidige „ster-
Ke man" in Indonesië, was aanwezig op
J® bijeenkomst met gesloten deuren
de hal, speciaal bijeengeroepen om
la ,,rno zBn titel „president voor het
^ven" te ontnemen.
Bet congres zou besloten hebben ge
neraal Soeharto te verzoeken een nieuw
Kabinet te vormen.
Generaal-majoor Adjie van de Sili-
angi-divisie, heeft intussen het volks-
«in ,es geadviseerd nog geen vice-pre-
l(jent te kiezen.
vpVtinei'aal"ma;iÜOr Ad-iie zegt in een
tot ng men Deter kan wachten
een de bomende algemene verkiezin-
i orndat er dan een gekozen con-
ZR] zijn, in plaats van een door
VfJ?res,lclent samengesteld congres. Men
van 'iet congres het advies
generaal zal opvolgen.
(Van onze redactie buitenland)
BELFAST De politie van Belfast
heeft een man en een vrouw gearres
teerd op verdenking vanaf een gebouw
een blok beton te hebben gegooid naar
de Rolls Royce waarmee koningin Eli
zabeth en haar man, prins Philip, dooi
de stad reden, Het stuk beton trof de
motorkap van de auto, een forse deuk
veroorzakend. Er werd ook met een fles
gegooid, maar die trof geen doel.
De Noordieren zijn al maandenlang
zeer onrustig. De belangrijkste oorzaak
is een middeleeuws aandoende twist
tussen protestanten en katholieken.
Belfast had het Britse vorstenpaar
een luidruchtig welkom bereid. Van het
vliegveld Aldergrove tot Belfast moest
de stoet auto's zelfs langzaam rijden
door de opdringende menigte.
Functionarissen hadden gezegd geen
moeilijkheden te verwachten, maar uit
voorzorg had men de punten, waar
moeilijkheden zouden kunnen ontstaan,
zorgvuldig vermeden. Langs de route
stonden bijzonder veel politiemannen en
op strategische punten had men pant
serwagens opgesteld en er werd op
roerpolitie in gereedheid gehouden.
Bij de ongeregeldheden van de af
gelopen tijd zijn twee katholieken bij
bomaanslagen om het leven gekomen.
Men meent dat de 40-jarige protestant
se dominee Ian Paisley veel tot de
spanning heeft bijgedragen.' Deze ker
kelijke leider, hoofd van de afgeschei
den vrije presbyteriaanse kerk van Ul
ster, ziet in de katholieke kerk een be
dreiging voor hel protestantisme in
Noord-Ierland.
Indonesië beeft weer een Britse
ambassadeur. Na de ontspanning in
het conflict tussen Indonesië en Ma
leisië, is het de Britse ambassa
deur H. E. Horace Philips (rechts)
die hier zijn geloofsbrieven aan pre
sident Soekarno aanbiedt. De heer-
stelde betrekkingen hebben ook
voor Nederland (Fokker) gunstige
gevolgen (zie hiernaast)
GISTERMORGEN omstreeks half tien
is een 77-jarige inwoner van Afferden.
door onverwachts met zijn rijwiel over
te steken, door een personenauto gegre
pen. In het St.-Canisiusziekenhuis in
Nijmegen overleed hij later op de dag
aan zijn verwondingen.
DE ZEVENTIENJARIGE J. W. Wiede-
meijer uit Broek in Waterland werd
gisteravond tijdens een kortstondig on
weer. toen hij bezig was de koeien te
melken, door de bliksem getroffen en
op slag gedood.
De weersverwachting, geldig tot
vanavond, meegedeeld door het
K.N.M.I.:
Zonnige periodes, afgewisseld met
wolkenvelden. Vrij warm weer,
maar ook kans op lokale regen- en
onweersbuien. Overwegend zwak
ke wind.
De eerbiedwaardige Drees beeft
de leeftijd der zeer sterken be
reikt. Pagina 7.
Op de Delftse antiekbeurs krijgt
men alleen maar kwalitejt te
zien. Pagina 9.
Een Belgische dag in de Tour,
vandaag. Pagina 13.
De drie centralë landbouworga
nisaties congresseren in het
Westland. Pagina 11.
Wist u dat de VARA een chris
telijk haantje heeft? Pagina 10.
Een kennismaking met Habib
Bourguiba in „Blik naar bui
ten". Pagina 7.
(Van een omzer verslaggevers
HOEK Gistermiddag omstreeks
kwart over vijf is een achtjarig jonge
tje verdronken in een kreek langs de
Molendijk in zijn woonplaats Hoek. Hij
reed op zijn fietsje over de Molendijk
en is vermoedelijk van de helling in het
water gegleden. Hoewel men erin slaag
de het jongetje vrij kort na het onge
val weer op het droge te krijgen, mocht
kunstmatige ademhaling niet meer ba
ten. Het ongeluk gebeurde op ongeveer
een halve kilometer van het ouderlijk
huis van het jongetje.
LOCRI, Italië (U.P.I.) In het dorp
je Cimina in de Italiaanse „laars", is
gisteren de 33-jarige priester Antonio
Esposito met een salvo uit een machine
pistool vermoord.
Pater Esposito was op reis van Ci
mina naar Cirella, een dorp waar hij
elke morgen de mis leest.
De politie heeft in de omgeving van
Cimina wegversperringen aangelegd en
maakt gebruik van speurhonden in de
grootscheepse jacht op de moordenaar.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON/HANOI Ondanks
de scherpe reacties uit Peking op de
bombardementen op gebieden dicht by
Hanoi en Haiphong, zetten de Amerika
nen hun acties door. Gisteren vielen
jachtbommenwerpers olie-opslagplaat
sen op ongeveer 20 kilometer van Hai-
phongs stadscentrum aan. Noord-Viet-
nam liet gisteren evenwel weten dat het
land zich niet door de bombardementen
tot onderhandelen zal laten dwingen,
zelfs niet al hebben de Amerikanen de
kracht om de strijd nog tien jaar vol te
houden, aldus Hanoi.
Schout-bij-nacht James R. Reedy
heeft tijdens een persconferentie aan
boord van het vliegkampschip „Constel
lation" verklaard, dat de olie-opslag-
plaatsen bij Hanoi en Haiphong voor
ongeveer de helft zijn vernietigd. Vol
gens de marineman, commandant van
de luchtvloot van de zevende vloot, zul
len de olie-opslagplaatsen voorlopig het
belangrijkste doelwit blijven vormen.
Onze correspondent in Londen meld
de gisteravond dat de oppositie in het
Lagerhuis premier Wilson een debat
over de Britse steun aan de Ameri
kaanse Vietnam-politiek heeft weten af
te dwingen. Dit zal donderdag plaats
hebben. Onze correspondent maakte
voorts melding van het binnendringen
van twee leden van het zogenaamde
„Comité van 100" (tegen de kernbom en
tegen de V.S.-acties in Vietnam), op
een receptie in het Amerikaanse con
sulaat ter gelegenheid van de Ameri
kaanse onafhankelijkheidsdag. De onge
node gasten stelden daar voor „een
dronk uit te brengen op de doden en
stervenden in Vietnam". De indringers
waren het politiecordon gepasseerd, ter-
wel de agenten in touw waren om tien
tallen betogers op een afstand te hou
den.
VATICAANSTAD (K.N.P.) In Va
ticaanse kringen wordt aangenomen dat
het rapport van de pauselijke commis
sie voor de geboortenregeling, een
vooruitstrevend standpunt inneemt
inzake de gezinsplanning. Dit wordt af
geleid uit het feit dat kardinaal Otta-
viani a.s. vrijdag de paus een z.g. min
derheidsrapport zal aanbieden, dat on
verminderd vasthoudt aan het extreem
conservatieve standpunt inzake de hu
welijksbeleving.
Verondersteld wordt dat ongeveer 80
procent van de commissieleden een rui
mere opvatting over de geboortenrege
ling voorstaat
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Waarschijnlijk
nog voor het zomerreces zal mi
nister Vondeling en met hem het
hele kabinet voor een vuurproef
komen te staan. Gezien de nadruk
waarmee KVP-fractieleidcr drs.
Schmelzcr vorige week aandrong
op een snelle indiening van mi
nister Vondelings bezuinigings
nota, verwacht men dat tijdens
een ordedebat dat vanmiddag ver
moedelijk zal worden gehouden,
de Kamer zal hesluiten de nota te
bespreken nog vóór de zomerva
kantie.
De maatregelen die de minister in zijn
nota heeft vastgelegd betekenen een be
sparing van 159 miljoen gulden, by een
verwacht begrotingstekort van rond
1 miljard.
De bezuiniging op de rijksbegroting
komt tot stand als volgt:
1. De personeelsstop van 1 juni tot 31
december 1966 bespaart het rijk bijna
20 miljoen gulden.
2. De opschorting van zoveel mogelijk
investeringen tot 1 oktober a.s. betekent
voor dit jaar een lagere uitgave van
ruim 88 miljoen gulden.
3. De terughoudendheid ten aanzien
van andere uitgaven betekent voor 1966
een besparing van ruim 51 miljoen gul
den.
De minister van Financiën, dr. A.
Vondeling, heeft de Tweede Kamer
deze opgave verstrekt. De beperking
van de overheidsuitgaven met 159 mil
joen gulden voor 1966 staat tegenover
de overschrijding van de begroting voor
het lopende jaar van bijna een miljard
gulden en dat was dan een begroting,
die honderden miljoenen guldens hoge
re uitgaven toonde dan die voor 1965.
De opgave van minister Vondeling is
een gevolg van de desbetreffende toe
zegging tijdens een debat in de Tweede
Kamer op 25 mei over de -zogenaamde
loon- en prijsnota. In die nota werden
maatregelen genomen op het gebied
van lonen en prijzen, terwijl ook de
regering zelf enkele maatregelen aan
kondigde om de overheidshuishouding
■wat goedkoper te maken. De minister
kon toen nog niet mededelen welk ef
fect deze maatregelen zouden hebben,
wel moest hij toen toegeven, dat de lo
pende begroting aanzienlijk zou worden
overschreden door in het verleden lig
gende oorzaken.
In zijn nota voor de Tweede Kamer
wijst minister Vondeling erop, dat het
nieuwe loonbeleid de particuliere con
sumptie zal verminderen. De huidige
geldschaarste remt de investeringen
van de particuliere sector. De regering
hoopt, zo zegt hij, dat de genomen
maatregelen tot een evenwichtig sa
menstel van afremmingen voor dit jaar
zullen leiden Hij zegt voorts, dat het
hoofddoel van de maatregelen voor het
rijk zelf is een onmiddellijk ingaande
matiging van het directe beroep van
het rijk (inclusief staatsbedrijven) op
de arbeidsmarkt en van de omvang van
de rijksorders aan het bedrijfsleven.
Aan de door het rijk gesubsidieerde
instellingen (waaronder instellingen
van wetenschappelijk onderwijs), is ge
vraagd zoveel mogelijk de gedragslijn
van het rijk te volgen. De gemeenten
moeten door de gespannen situatie op
de kapitaal- en geldmarkt hun uitga-
venprogramma's zonder meer al tem
poriseren of bevriezen.
(ZIE VERDER PAGINA 7)
Van onze luchtvaartredacteur
DEN HAAG De Britse regering heeft het embargo op de levering
van Rolls-Royce-motoren voor Fokker-Friendships met bestemming
Indonesië opgeheven.
(Van een onzer verslaggevers)
OOSTERHOUT Volgende week
vrydag stopt de Oosterhoutse Bouwpla-
tenfabriek N.V. aan de Vyf Eikenweg
29 te Oosterhout de produktie.
Tot die datum zullen de lopende or
ders worden afgewerkt. Voor de circa
vijfentwintig werknemers, die het be
drijf in Oosterhout tot voor kort telde,
is tydig een zogenaamde afvloeiings
regeling samengesteld in overleg met de
werknemersvereniging St.-Willibrordus.
Enkele werknemers hebben al elders
werk gevonden.
Het bedrijfspand aan de Vijf Eiken
weg wordt mogelijk overgenomen door
een visverwerkende industrie. Hieróver
zouden onderhandelingen gaande zijn
tussen de N.V. Vezelpers in Zeist, waar
van de Oosterhoutse Bouwplatenfabriek
een dochteronderneming is, de gemeen
te Oosterhout en Rijkswaterstaat. Een
beslissing hierover zou op korte termijn
verwacht kunnen worden.
Verder zou de mogelijkheid bestaan
dat werknemers van de bouwplatenfa
briek, die nog geèn emplooi gevonden
hebben, te werK gesteld zullen worden
in de nieuwe industrie.
UTRECHT (A.N.P.) De directie van
de Compagnie Internationale des Wa
gons Lits maakt zich ernstig zorgen
over het feit dat er de laatste tijd in
ons land veel flesjes uit rijdende trei
nen worden gegooid. In het afgelopen
weekeinde nog werd de treindienstlei
der van het station Maarsbergen door
zo'n flesje verwond en enige weken
geleden kreeg een machinist van een
trein, die op weg was naar Arnhem,
ëen fles door de voorruit van zijn ca
bine.
Ook deze machinist raakte gewond.
Eveneens in het recente verleden zag
een conducteur zich gedwongen een
trein geruime tijd op te houden (Am-
sterdam-Muiderpoort), omdat hij eerst
de militair, die een leeg bierflesje op
het perron had gegooid, door de mare'
chaussee wilde laten weghalen.
Het zijn zo maar enkele voorbeelden uit
de laatste weken. Directeur B. Kraal
van Wagons Lits-Nederland, zegt dat
men alles in het werk stelt om dit ge
gooi met flesjes te voorkomen. Al ge
ruime tijd zijn alle flesjes, die in de
trein zijn te krijgen, voorzien van een
bandje waarop staat te lezen dat de
flesjes vooral niet uit het raam mo
gen worden gegooid.
In overleg met de militaire autoriteiten
is al geruime tijd geleden besloten om
geen bier te verkopen in militaire trei
nen, maar de praktijk wijst uit dat het
maar een kleine moeite voor onze sol
daten is om wat bier uit de kantine
mee te nemen. Het verschijnsel van de
achteloos weggegooide flesjes doet zich
in Nederland overigens meer voor dan
in de andere Westeuropese landen,
waar Wagons Lits mee te maken heeft.
De leiding van Wagons Lits heeft er al
over gedacht het flesseglas door een
ander materiaal te vervangen. Tot nu
toe is er nog niets op de markt dat.
daarvoor geschikt is.
DE 15-JARIGE H. Schreuder uit Er-
melo is in het ziekenhuis aldaar over
leden aan het ernstige letsel, dat hij op
liep toen hij gistermiddag door een
vrachtwagen werd overreden, waarvan
de bestuurder als gevolg van een ver
brijzelde voorruit weinig uitzicht had.
(Van onze correspondent)
HANSWEERT De jouge, vijftien
jarige matroos eerste klas E. Verberk-
moes uit Spui (gemeente Axel) is bij
werkzaamheden op het achterschip van
het Nederlandse m.s. Elly, groot 986
ton, ter hoogte van de Vlakense loswal
in het Kanaal door Zuid-Beveland te
water geraakt en verdronken. Juist op
dit moment passeerde het schip Rijn-
Schelde VII uit Antwerpen.
Het schip maakte met deze beman
ning voor het eerst een vaart van Duis
burg naar Terneuzen en was geladen
met mijnsteen.
Er werd lange tijd gedregd. Na on
geveer een kwartier zoeken werd het
stoffelijk overschot bovengehaald, waar
na het naar Kruiningen werd overge
bracht.
Dit is een rechtstreeks gevolg van de
verbeterde betrekkingen tussen Groot-
Brittannië en Indonesië. De Britse mi
nister van buitenlandse zaken, die giste
ren de opheffing van het embargo in
het Lagerhuis bekendmaakte, was net
terug uit Djakarta, waar men hem ver
zekerd had dat de Nederlandse Friend
ships nooit tegen Engeland of diens
bondgenoten zouden worden gebruikt.
Drie maanden geleden zei Fokkers
commercieel directeur F. J. L. Diepen
tijdens een vraaggesprek met DAG
BLAD DE STEM er vertrouwen in te
hebben dat dê Britten het embargo nog
tijdig zouden opheffen. In die dagen be
reikten Amsterdam en Londen de eerste
berichten van een op handen zijnde
verzachting van Soekarno's confronta
tiepolitiek tegenover Maleisië, die thans
al tot het verleden behoort.
Voor Fokker heeft het embargo geen
vertraging opgeleverd. Zoals bekend
heeft de Indonesische luchtvaartmaat
schappij Garuda 20 Friendships besteld,
terwijl Fokker eveneens helpt by de
bouw van een vliegtuigfabriek by Dja
karta, waar om te beginnen honderd
Friendships zullen worden geassem
bleerd.
De directie van Fokker had zelf gis
teravond nog geen officiële bevestiging
van het bericht over de opheffing van
het embai/go. Een woordvoerder van de
fabriek deelde mee dat onmiddellijk be
gonnen kan worden met de produktie
van de twintig door Garuda bestelde
vliegtuigen. De eerste aflevering kan
nog op de oorspronkelijk vastgestelde
tijd geschieden: najaar 1967. Ook voor
de bouw van de vliegtuigfabriek in In
donesië heeft het embargo geen vertra
gingen opgeleverd. Aanvankelijk gaat
Fokker zelf grote onderdelen van de
Friendship produceren, welke dan ver
scheept worden naar de Indonesische
fabriek, waar de vliegtuigen geassem
bleerd worden. In een later stadium
gaat de Indonesische fabriek steeds klei
nere onderdelen zelf produceren.
Nu de voor Indonesië bestemde 129
Friendships definitief zullen worden
gebouwd, staat ook vast dat de Fokker
F-27 Friendship (score thans ruim 520)
Europa's meest verkochte civiele vlieg
tuig is.
IN AMERIKA werden driehonderd ne
gentig personen gedood bij verkeers
ongelukken; honderd veertig mensen
verdronken: bij vliegtuigongelukken
kwamen vijftien personen om het leven
en bij andere ongevallen lieten even
eens vijftien mensen het leven tijdens
het afgelopen weekeinde, dat in het te
ken stond van Independence Day (On
af hankelijksheidsdag).
(Adivemtenities)
De prijswinnaar van deze ronde is:
J. v. NIJNATTEN
TULPSTRAAT 21
ROOSENDAAL
De prijs!
Een schitterende
t.w. van 845.
van de
Frederiksplein 22-2S
AMSTERDAM (C)
fZie voor prijsvraagformulier Ne.
13, pagina 5 van dit blad.)