De reformatie beleeft
bloei in het zuiden doello:
Douglas
DC-3:
dertig
jaar
trouwe dienst
a, IUYCKS HOORT ERBIJ
Rennie
KLAUS V
Modern kerkbegrip
slaat goed aan
Brandend
maagzuur?
héérlijk
bij elke
brood
maaltijd
REVOLUTIONAIR VLIEGTUIG MAAKTE LUCHTVAART RENDABEL GEEN TAAI TRADITIONALISME
Ontwerpconventie tegen
rassenonderscheid in
assemblee goedgekeurd
schenk^^^^
Schotjes
Ook in West-Duitsland:
IAZZ IN DE
EREDIENST
Fluweelzacht
nappa rond
de Kerst
Echt leer is
echt mod
waj
5?
12
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 23 DECEMBER 1965
16
13
LEGENDARISCH
VLIEGTUIG
RAAKT NU
SNEL UIT
DE TIJD
Melbourne
Wijze mannen
Definitie
Oorlogslij n
AMBASSADEUR VAN
BRAZILIë BIEDT
PLATEN AAN
Herwaardering
van het
avondmaal
Legende
BOEKENPLANK
i "-4 me\
x nu
die moei
-I
"-'•■'Fis, -isfc
•miD
De luchtmacht verving de DC-3 (Dakota) door de Fokker F 27 Troopship.
In Nederland vliegen nog DC-3's van Schreiner en Martin's Air Charter.
rpOEN VORIGE week Thomas Staf
ford, tweede bestuurder van het
Amerikaanse ruimteschip Gemini-6.
met zijn Hasselbladcamera foto's maak
te van de Gemini-7, die in gesloten
formatie met de „6" door de ruimte
stoof, legde hü een historische ge
beurtenis vast. Hij en Walter Schirra
In de Gemini-6 en Frank Borman en
James Lovefl in de Gemini-7 maak
ten geschiedenis. Hun ontmoeting in
de ruimte is met forse letters opgete
kend in het nog maar pas begonnen
logboek van de ruimtevaart.
Een minstens even belangrijke histori
sche gebeurtenis, maar dan met be
trekking tot de luchtvaart, had van
daag precies dertig jaar geleden plaats
in Santa Monica, Californië. Daar
maakte op 22 december 1935 de Dou
glas DC-3 zijn eerste proefvlucht, een
totale omwenteling in de burgerlucht
vaart inzettend.
Jtfu dertig jaar later vliegen de DC-
3's, in de oorlog bekend geworden
onder de naam Dakota, nog jaarlijks
honderdduizenden kilometers bij el
kaar. In Amerika vliegen er nog rond
150, elders minstens nogeens 450. Ze
ker duizend Dakota's zijn nog in actie
ve dienst bij verschillende luchtmach
ten van de Verenigde Staten en de
Sovjet Unie (tijdens de oorlog werden
daar 2000 DC-3's in licentie gebouwd
onder de naam IL-2) hebben nog geen
afstand kunnen doen van de legenda
rische. dappere en oerdegelijke DC-3
van Douglas. In Nederland hebben
Martins Air Charter en Schreiner
Airways nog DC-3's in dienst en de
KLM deed de allerlaatste nauwelijks
een jaar geleden pas van de hand. De
luchtmacht verving haar Dakota's
(de militaire versie dus) enkele jaren
geleden door de Fokker F 27 Troop
ship, voor tal van maatschappijen tot
nu toe de meest ideale opvolger van
het eens revolutionaire verkeersvlieg
tuig.
De oudste, nog in gebruik zijnde DC-3
is waarschijnlijk de N-21728 van de
(Amerikaanse) North Central Airlines.
Deze machine werd gebouwd in 1939,
versleet 500 banden, 25.000 bougies en
26 stel motoren. Het toestel verslond
30 miljoen liter benzine; genoeg om
uw auto in staat te stellen meer dan
tienduizend jaar lang jaarlijks 20.000
kilometer af te leggen. Het bevond zich
alle uren bij elkaar geteld negen
jaar lang in de lucht en zijn talloze
gezagvoerders noteerden in totaal 19
miljoen kilometers in de lange rij log
boeken. Dat is zoveel als 480 retour
vluchten naar de maan
Toen Douglas in 1946 de produktie
van de DC-3 staakte waren er in de
fabriek in Californië 10.926 van de
band gekomen, waarvan verreweg het
merendeel (10.123) in de oorlog werd
gebouwd. Volgens cijfers van Douglas
vervoerden DC-3's alleen in de VS al
700 miljoen passagiers. De DC-3 was
trouwens het vliegtuig dat in Ameri
ka de grote stoot gaf tot de ontwikke
ling van een binnenlands luchtnet dat
nooit ergens zijn weerga heeft gevon
den.
F^e belangrijkste eigenschap van de
DC-3 en de reden waarom het een
revolutionair vliegtuig werd was wel
dat het aan drie essentiële eisen vol
deed: het was snel, veilig en zuinig.
Bovendien bleek de DC-3 al gauw
vrijwel onverwoestbaar te zijn. Gene
raties vliegers willen geen kwaad
woord van de DC-3 horen want het
was een goedige kist waarop men on
gestraft heel wat fouten mocht ma
ken.
De DC-3 was er niet ineens. In 1932
informeerde de toenmalige directeur
Jack Frye van Trans World Airlines
(TWA) of de toen in moeilijkheden
verkerende Douglasfabriek een geheel
metalen vliegtuig kon maken voor
twee bemanningsleden en 12 passa
giers. Douglas ging aan het werk en
nog geen jaar later stond de DC-1
(van: Douglas Commercial) op het
platform. Er is er maar één van ge
bouwd want onmiddellijk wilde men
al weer verbeteringen aanbrengen en
zo kwam het dat in hetzelfde jaar nog
de DC-2 werd gelanceerd. TWA kocht
er 25 voor 65.000 dollar per stuk maar
de DC-2 die geschiedenis zou maken
en ongetwijfeld een forse bijdrage zou
leveren in het willig maken van de
markt voor de latere DC-3 was een
DC-2, in dienst van een niet-Ameri-
kaanse maatschappij: de PH-AJU
„Uiver" van de KLM, die in 1934 de
handicap-race naar Melbourne won
en tweede werd in de snelheidsrace.
Het opmerkelijke hierbij was dat de
NEW YORK (UPI) De algeme
ne vergadering van de Verenigde Na
ties heeft een ontwerp voor een inter
nationale conventie tegen alle vormen
van rassenonderscheid aangenomen,
en heeft voor het eerst een internatio
nale commissie van verzoening inge
steld, die moet toezien op verwezen
lijking van de doelstellingen in de con
ventie.
Secretaris-generaal Oe Thant sprak
van „een belangrijke stap naar ver
werkelijking van de streefidealen van
de Verenigde Naties".
Ik ben er zeker van, zei Oe Thant,
„dat de conventie het zeer waardevol
instrument zal blijken te zijn waarmee
de Verenigde Naties hun streven be
vorderen om de resten van rassendis
criminatie uit te roeien waar zich deze
nog in de wereld bevinden."
Artikel 8 van de conventie voorziet
in de oprichting van een commissie
inzake de uitroeiing van rassendiscri
minatie. Er zullen 18 „deskundigen
van hoge zedelijke portuur en alge
meen aanvaarde onpartijdigheid" zit
ting in nemen. Ze zullen worden geko
zen uit de landen die de conventie aan
hangen.
Deze treedt in werking dertig dagen
nadat 27 lid-staten bij de secretaris
generaal het protocol van raticicering
of toetreding hebben gedeponeerd.
Alle 117 VN-leden „en staten die door
de algemene vergadering van de Ver
enigde Naties daartoe worden uitgeno
digd", kunnen de conventie onder
schrijven. Zij die dit doen krijgen het
recht beschuldigingen van rassenon
derscheid tegen mede-ondertekenaars
voor te leggen aan de commissie van
verzoening.
Alleen staten die de conventie rati
ficeren worden gehouden aan haar be
palingen.
De commissie van achttien „wijze
mannen" zal proberen beschuldigingen
van rassendiscriminatie van het ene
land tegen het andere, tot tevredenheid
van beide te regelen. Haar voorzitter
zal worden belast met de benoeming
van een uit vijf leden bestaande ver
zoeningscommissie - ad hoc, die be
schuldigingen van rassenonderscheid
zal bestuderen en daarna a$n de be
trokken partijen aanbeveling zal doen.
De partijen in een geschil hebben
drie maanden om aan de commissie
„op schrift gestelde toelichtingen of
verklaringen aangaande hun zaak
en eventuele intussen tot stand geko
men regelingen voor te leggen.
De commissie zal geen anonieme
mededelingen in behandeling nemen.
Onder rassendiscriminatie wordt vol
gens de conventie verstaan „alle on
derscheid, uitsluiting, beperking of
voorkeur berustend op ras, kleur, af
stamming of nationale of ethische oor
sprong, die ten doel heeft of uitwerkt
de annulering of het in gevaar brengen
van erkenning, het genieten of het uit
oefenen, op voet van gelijkheid, van
mensenrechten en de fundamentele
vrijheid in de politieke, sociale, cultu
rele of andere levenssfeer."
Persoonlijke aantijgingen van discri
minatie tussen individuele personen
vallen niet onder de rechtsmacht van
de conventie.
Adivertenitties)
„Uiver" desondanks van de race een
NORMALE lijnvlucht met passagiers
en vracht, plus het daarbij horende
grote aantal tussenlandingen, maakte.
De DC-3 kwam er toen American
Airways aan Douglas vroeg een vlieg
tuig te bouwen dat by zonsondergang
New York kon verlaten om dan, na
een hele nacht vliegen met slechts
drie of vier tussenlandingen voor het
bijladen van benzine de volgende och
tend in Californië te landen. De ont
werpers van Douglas, voortwerkend
op de ontwerpen van en de ervarin
gen met de DC-2, kwamen toen met
de DC-3 voor de dag; een vliegtuig
dat bij dagvluchten 21 en 's-nachts 14
passagiers kon vervoeren.
Op 26 juni 1936 kwam de DC-3 in
gebruik. Het ontwerp bleek meteen
een schot in de roos te zijn en de
DC-3 droeg meer bij tot de ontwik
keling van de luchtvaart dan welk an
der toestel ook dat eerder of later
werd gebouwd. Op vrijwel alle lucht
lijnen van de wereld vloog enkele ja
ren later de DC-3.
Qok de KLM. die met de keuze van
de DC-2 een abrupt einde had ge
maakt aan de Fokker-traditie die de
maatschappij uitstekende vliegtuigen
en veel roem had opgeleverd, koos de
DC-3 waarmee overigens een nieuwe
traditie werd opgebouwd. De KLM
kocht sindsdien namelijk alle DC-ty-
pes tot 'en met de DC-9 waarvan de
eerste exemplaren in het voorjaar van
1966 op Schiphol zullen arriveren.
Een van de meest opmerkelijke
maar desondanks minder bekend ge
bleven hoofdstukken uit de KLM-
geschiedenis werd in de logboe
ken van DC-3-machines géschre
ven Toen in mei 1940 de Duitsers
Nederland overvielen viel een groot
deel van de KLM-vloot in hun han
den. Een deel van het KLM-perso-
neel verzamelde zich met enkele DC-
3's in Bristol, Engeland om van daar
de gevaarlijke lijndienst naar Lissa
bon en Gibraltar te onderhouden.
Herhaaldelijk werden de ongewapen
de KLM-machines, die toen met Brit
se registraties vlogen, door Duitse
jagers aangevallen. Vooral op de
„Ibis" schenen de Duitsers het ge
munt te hebben. Op 15 november
1942 wist gezagvoerder Verhoeven
door snel in de wolken te duiken aan
de ondergang te ontkomen. Vijf
maanden later lukte dat ook Parmen-
tier toen hij halverwege tussen Bris
tol en Lissabon door Messerschmidts
werd aangevallen. Na^landing in Lis
sabon bleek een van de vleugeltips
te 'zijn weggeschoten. Op 1 juni 1943
kregen de Duitsers de „Ibis" te pak
ken. Boven de Golf van Biscaye werd
het toestel door Duitse jagers neerge- j
schoten. Gezagvoerder Quirinus Te-
pas, de drie bemanningsleden der
tien passagiers, waaronder de be
roemde Britse acteur Leslie Howard
kwamen om het leven. In zijn boek
„The Hing of Fate" heeft Winston
Churchill de gedachte neergeschre
ven dat de Duitsers in de veronder
stelling hebben verkeerd dat hij
(Churchill) zich aan boord van de
Ibis bevond. De Britse oorlogsleider
reisde op diezelfde dag van Noord-
Afrika via Gibraltar en Lissabon te
rug naar Engeland.
(Van onze radio- en t.v-redactie)
HILVERSUM De ambassadeur van
Brazilië in ons land, mr. Jaime Sloan
Chermont, zal maandag 27 december om
16.08 uur tijdens een korte plechtigheid
te zijnen huize in Wassenaar vijftig lang
speelplaten aan de Nederlandse Radio
Unie aanbieden. Deze platen bevatten
zowel populaire als klassieke Braziliaan
se muziek. De N.R.U. zal deze bijzon
der gewaardeerde schenking opnemen in
de N.R-U.-discotheek, die als bekend ten
dienste staat van alle zendgemachtigden.
Namens de N.R.U. zullen de heren A.
Debeer, chef algemene zaken van de
muziekafdeling, J. F. van Dalfsen, chef
discotheek en J. Bonda muziekadviseur
van de N.R.U.-discotheek, de collectie in
ontvangst nemen.
(Adiventemtiie)
Ontdek Rennies!
$0^' helpen direct tegen
>jÊm brandend maagzuur
DEN BOSCH (KNP) „Kwanti
tatief en kwalitatief valt er een
opbloei te constateren in de refor
matorische Kerken in het zuiden."
Tot deze conclusie komt ds. N. van
den Akker, tervormd predikant te
Den Bosch, in een interview in
het Bossche hisdomsblad. De toe
name vindt volgens hem zijn oor
zaak in de industrialisatie en open
legging, bijvoorbeeld van de Mijn
streek en het gebied Eindhoven en
omgeving. Er is een opgewekt
kerkelijk leven en gesloten ker
kelijke gemeenten zijn er niet
meer. De samenwerking met de
andere Kerken is bijzonder pret
tig, en vooral sterk op het sociaal-
maatschappelijk gebied, aldus ds.
v. d. Akker.
Predikanten zijn volgens zijn zeggen
graag in het zuiden, omdat de gemeen
ten daar zeer vaak gevarieerd zijn .sa
mengesteld en daarom niet taai-tradi
tioneel, zoals elders in het land wel
voorkomt. „Richtingkwesties zijn in
het zuiden ook betrekkelijk zeldzaam."
De verstandhouding tussen katholieke en
reformatorische christenen varieert van
goed tot voortreffelijk, al naargelang
de plaatselijke clergé,aldus ds. V. d.
Akker.
lijkt in ons land heel wat minder moei
lijk dan in het commerciële."
Ds. van den Akker ging in het inter
view verder uitgebreid in op de voor
oordelen aan katholieke zijde jegens de
andersdenkenden. „Over het avondmaal
bijvoorbeeld begrijpt men niet dat wij er
zoveel waarde aan hechten en de werke
lijke tegenwoordigheid van Christus daar
veel voor ons betekent." Ds. van den
Akker wilde hierbij niet ontkennen dat
in het verleden het avondmaal in eigen
kring ondergewaardeerd is. Maar onder
de jonge generatie is er beslist een her
waardering, zo verzekerde 'hij. „Wat de
zogenaamde predestinatie betreft, hebben
katholieken het idee, dat wij de hele
dag aan de calvinistische leer zouden
denken en geen vrije wil erkennen. Ook
zouden wij doorgewinterde individualis
ten zijn, ieder zijn eigen kerk. Bij dit
alles verkijkt men zich vaak op men
sen, die zich protestant noemen, maar
die echt niet leven uit de reformatie."
Wat de oecumenische beweging betreft,
ziet ds. Van den Akker de reformatie
als een bijdrage tot de pluriformiteit
van de Kerk.
„De Kerk is veel pluriformer dan wij
ons bewust zijn vanuit onze tegenstel
lingen. Maar die tegenstellingen, soms
op de bijbel terug te voeren, geven de
correlaten, de wederzijdse betrekkingen
aan, en daarin hebben wij elkaar te cor
rigeren."
„Maar op pastoreel-theologisch vlak
moet het grote werk nog beginnen. Er
zijn al verschillende gesprekskringen van
predikanten en priesters; maar wij moe
ten over het geheel door de schotjes
heenbreken. Wat samen kan, dat moet
samien. Er moeten geen eigen r.-k. en
christelijke voetbalverenigingen zijn als
dat wor het geweten niet hoeft. En als
het niet kan, mogelijk bijvoorneeld op
onderwijsgebied, dan moeten wij het eer
lijk tegen elkaar zeggen. Elkaar vinden
in het geloof en desnoods in het dogma
De DC-3 is een legende geworden.
De sterke verhalen over de on
gelooflijke capaciteiten van het toestel
zijn legio. Er is het verhaal van de
DC-3 die bij een noodlanding 'n vleu
gel verspeelde. Omdat er zo gauw
niets anders bij de hand was dan de
(kleinere) vleugel van een DC-2
werd deze er aan gezet en zonder
brokken bereikte de machine zijn
doel. Een DC-3 die tijdens een bot
sing anderhalve meter vleugel ver
loor, wist veilig te landen en ook de
DC-3 die tegen een berg vloog en
daarbij drie en een halve meter van
de linkervleugel verspeelde kon nog
omkeren en de zestig kilometer naar
het vliegveld terugvliegen. Tijdens de
oorlog nam een DC-3 uit China 74
vluchtelingen mee, bepaald opmerke
lijk voor een vliegtuig dat voor 21
passagiers was geconstrueerd.
Een beroemd verhaal werd dat van
„Fluitende Willy". Dit vliegtuig was
aan de grond door Japanse jagers
doorzeefd met kogels. De ontelbare
gaten werden dichtgeplakt met canvas
gaten werden dichtgeplakt met can
vas waarop het vliegtuig vertrok. He
vige regenbuien weekten het canvas
los en de wind gierde en floot door
de kogelgaten. Toen de piloot het toe
stel veilig op de basis had neergezet
zeiden ze op de verkeerstoren: „Je
had je niet over de radio hoeven te
melden. We hoorden je op 80 kilo
meter afstand al aan komen fluiten".
gr is nooit een vliegtuig ontwor
pen dat 't in zo groten getale zo lang
heeft volgehouden als de DC-3, 's-we-
relds eerste echte en rendabele passa
giersvliegtuig. Er zal er ook we nooit
meer een gebouwd worden dat zo
lang meegaat. Het zal nu niet lang
meer duren of de laatste DC-3 landt
voorgoed. In steeds sneller tempo
worden de robuuste, betrouwbare
maar zo langzamerhand al te zeer
vergrijsde machines vervangen. In de
laa-tste vier jaren werd bet aantal
DC-3's gehalveerd. Maar vergeten
wordt de DC-3 nooit, zeker niet zo
lang er vliegers zijn die op de bok
van dit vliegende fenomeen hebben
gezeten.
WEVI KOCK
In het slot van zijn interview ver
klaarde ds. Van den Akker hang te zyQ
voor een mode-oecumene. „Daarmee ko-
men zij niet verder. Er zijn tekenen van
oecumenische vermoeidheid, een verve
ling. Het is alsmaar passen op de plaats.
De moeilijkheid ligt in de tegenstelling
tussen de Kerken als instituut en als
levende gemeenschap. Het instituut js
gereserveerd, behoudsgezind. Maar van
onderaf, vanuit het kerkvolk, moet de
oecumene groeien.
Ik heb het idee dat wij de Kerken als
gevestigde instituten maar eens onder
druk moeten zetten, tot in het experi
ment toe. Ook al riskeren wij een be
drijfsongeval", aldus ds. Van den Ak
ker. „Het wordt misschien de grote ver-
leiding voor de katholieke Kerk dat zij
vervalt tot een nieuw triomfalisme nu
na het concilie. In de geest van: wij ge-
ven in de -oecumenische beweging de
toon aan. Daarom is het goed, dat het
concilie niet in a^e opzichten een, suc
ces werd. Wij protestanten staan voor
een andere verleiding, om namelijk eerst
in eigen kring de eenheid tot stand te
brengen. Maar de H. Geest laat ons in
de verdeeldheid. Je komt niet tot een
heid zonder de katholieke Kerk. Eenheid
op eigen houtje en intern beraad, maar
in de open ontmoeting met katholieke
Kerk."
41)
Miranda zal de derde dragen, als zij
komt om stoom in de keuken te pro
duceren.
Daarna opent hij de deur naar de
kelder en gaat de houten trap af.
Het is een soort kelder waarmee ve
le eigenaars maar matig tevreden
zouden zijn. Hij maakt de indruk
nooit behoorlijk uitgegraven te zijn;
over de hele lengte en breedte is de
kelder volgestapeld met grote zak
ken tufsteen die tot aan het plafond
reiken. Er zijn eigenlijk maar twee
open ruimten; vlak bij de trap is
een open stuk met wijnrekken en de
gas- en elektriciteitsmeters; in schui
ne richting van de onderkant van de
trap naar de noordwestelijke hoek
van de kelder, loopt een nauwe door
gang tussen de hoogopgestapelde zak
ken. Deze leidt naar de tunnel-
Door deze smalle gang loopt Giovan
ni nu. Aan het eind ervan stuit hij op
een muur van zakken steen, die hij
een voor een wegdraagt en onder de
trap opstapelt.
Hij opent de deur naar de tunnel en
daalt de betonnen treden af die de
boekhandelaar achtentwintig maan
den tevoren daar aangebracht heeft.
Hij bekijkt de treden om zich te over
tuigen dat de rubber bekleding niet
glibberig is geworden. Edoardo heeft
hier vier dagen geleden een smak
gemaakt en daarbij vijf schalen en
twee flessen gebroken.
Hij drentelt door de lange tunnel,
hier en daar even stilstaande om en
kele platen tegen de grauwe tufste
nen muren te bekijken; hij is bijzon
der gesteld op een plaat waarop een
maagd van Botticelli de tunnel in
kijkt; hij heeft een diepe bewonde
ring voor de schilder die dat interes
sante gelaat afbeeldde. Om de zes
meter staat hij stil om een petroleum
kachel aan te steken; het is werke
lijk vochig en kil in de tunnel, maar
binnen een uur zal de temperatuur
er aangenaam zijn. Hij loopt door
naar de etenslift en ziet tot zijn ge
noegen dat signora Pandolfi de vloer
kleden heeft laten reinigen.
Bij het graf van de stenen krijgsman
is de tunnel ongeveer twee meter
breed. Giovanni buigt zich over het
metalen hek en schakelt het elektri
sche lichit in dat hij in de grafkelder
heeft aangelegd. De starre ogen van
Lars Porsena staren omhoog naar
het gat in Let marmeren gewelf. Gio
vanni maakt een buiging. ,,Buona se
ra, caro mio," zegt hij. Goedenavond
beste vrienden."
Hij gaat weer verder, loopt onder de
winkels van de zilversmid en de
groenteman door en bereikt het eind
van de tunnel. Hij kijkt op zijn hor
loge. Het is 6.15.
DOOR HOWARD SHAW
Signora Pandolfi is al aan het werk.
Ze begroet hem met een kort knikje
maar hij stoort haar niet bij haar
voorbereidingen voor het avondeten.
De grote stoomitafel, een zeer inge-
wikklde constructie, is al op tempe
ratuur en klaar om de soms lauwe
schotels en sausen te ontvangen die
spoedig door de keuken vier meter
boven hen afgeleverd zullen worden.
De schaaltjes met kruiden staan al
netjes gerangschikt op een van de
lange werktafels. Enkele kurketrek-
kers en een collectie scherpe messen
liggen eveneens gereed op deze tafel.
Op de andere heeft signora Pandolfi
soepborden, vleesschalen, sauskom
men en ander aardewerk van de trat
toria geplaatst. Nu is ze juist bezig
een grote soepterrine te pakken uit
een van de ruime kasten die de boek
handelaar gebouwd heeft.
Giovanni is tevreden over de voorbe
reidingen. Hij legt zijn hand op een
kabel en geeft er drie korte rukjes
aan. Deze drie rukjes zijn, zoals de
ervaring heeft geleerd, duidelijk waar
neembaar door de medeplichtigen in
de keuken. Giovanni laat de kabel
js en kijkt in de schacht. -
Hoog boven zijn hoofd, in de keuken
van het Iniro-restaurant, let Carlo
(Bijzondere correspondentie)
STUTTGART De discussies in de
beide grote confessionele kerken van
Duitsland over een aan de tijd aange
paste verkondiging van het evangelie
vindt sinds jaren geen einde. Toch staat
reeds vast: de modernisten winnen het
bijna overal van de traditiegetrouwen.
Een stille hervorming van de kerk is
sedert enige tijd in het eerste stadium
van doorvoering. Het laatste produkt
van deze tendenzen is een „Nieuw tes
tament voor moderne mensen". Deze in
normaal boekformaat, met moderne let
tertypen gezette bijbel is zeer actueel
geïllustreerd en beeft reeds kort na haar
verschijning een internationale run op
de vertalingsrechten tot gevolg gehad.
Maar nog altijd zijn slechts weinige
kerkleden actieve kerkgangers. En zelfs
onder de kerkgangers is slechts het
kleinste deel in de christelijke gemeen
te actief. Zoals altijd, betalen vele Duit
sers braaf hun kerkbelastingen terwijl
zij soms voor doopplechtigheden, huwe
lijken en begrafenissen de kerk opzoe
ken, maar daar blijft het dan ook bij.
Talrijke theologen schrijven deze ont
wikkeling toe aan een nog steeds zeer
conservatief gezicht van de kerken;
Daarom tracht de kerk een moderne
soms zelfs avant-gardistische verkondi
gingsstijl te vinden. Was 100 jaar gele
den de kerk in Duitsland nog een kerk
van rijke mensen voor rijke mensen, te
genwoordig is de kerk er voor ieder
een. In de strijd tegen de onverschillig
heid bedienen de kerken zich van recla
memiddelen, die anders alleen door fa-
ook op de klok, terwijl hij in de
buunt van de nis waarin de lift Is
gebouwd. Hij ziiet de klok versprin
gen van 6-10 naar 6.11 - naar 6.12 -
naar 6.13.-
Hij kijkt speurend de keuken rond.
De vier koks staan gebogen over hun
fornuizen, druk bezig met het berei
den van grote hoeveelheden verschil
lende spijzen. De bordenwassers
gaan bijna schuil achter de stapels
schalen en borden afkomstig van de
zeshonderd gasten die in het Iniro-
restaurant hebben geluncht. Weldra
zal de drukte in de keuken overwel
digend zijn.
Carlo staat apart van de anderen en
kijkt naar de klok - 6.14 - 6.15 -
De kabel brengt het gebruikelijke
signaal over op het gebruikelijke uur.
Hij verwijdert het houten luik in de
schacht van de lift en licht Uit de keu
ken schijnt omlaag op het ronde ge-
zicht van Giovanni. Carlo glimlacht
tegen hem.
Giovanni neemt een bestelbon en een
potlood van een van de kleinere ta
fels.
„Wat wil je vanavond drinken?"
vraagt hij aan de oude dame.
,,Ik zou 'it liefs een Martini heb
ben", antwoordt signora Pandolfi,
„maar dat is slecht voor me. Ik kan
beter iets anders nemen- Laat hij
voor mij een Negroni naar beneden
sturen."
Hij schrijft op de bestelbon: „Stuur
ons een Negroni twee Bitter Campa
ri en een afschrift van het menu voor
vanavond." Hij bevestigt de bestel
ling aan de kabel, geeft er drie ruk
jes aan en wacht af- De kabel gaat
omhoog en de bestelbon verdwijnt in
de schacht.
Signora Pandolfi is met haar armen
over elkaar naast hem komen staan.
„Ik zou willen dat je eens een bood
schap kon sturen aan die sausmen-
ger boven om hem te vertellen min
der rode peper te gebruiken," mop
pert ze. „Ik heb er een hels werk
aan die smaak weg te krijgen. Ze
moesten hem eruit gooien!"
De kabel trilt en de etenslitt komt
omlaag. Op een klein verzilverd pla
teau staan drie borrelglazen en er
onder ligt het menu van het Iniro-
restaurant.
Intussen is Miranda naar beneden
gekomen iangs de smalle ladder die
de tunnel verbindt met de kelder van
signora Pandolfi. Ze is slank, leven
dig en vrolijk. Ze komt op hen toe
met een lichte elegante stap; haai
hoofd achterover, haar ogen met etn
opgewekte tinteling, haar lippen ge
reed voor een lach.
brikantèn van wasmiddelen gebruikt wor
den. Een actie, met aanplakbiljetten bij
voorbeeld wordt gevoerd onder het „pa
tronaat" van de speciaal voor dat doel
geconcipieerde „,Sint Litfass (in Duits
land noemt men de ronde aanplakzui
len naar him uitvinder .„Litfasszuiien),
In vakantieoorden worden de toeris
ten met slogans zoals „,God kent geen
vakantie" aan hun religieuze plichten
herinnerd. In Italië is in de zomer zelfs
een camping-dominee in short in func
tie. Automobilisten worden bij het bin
nenrijden van bijna iedere plaats door
middel van borden die op verkeerstekens
lijken, op de plaatselijke kerkdiensten
opmerkzaam gemaakt.
Een bijzonder hoofdstuk heeft de mo
derne kerk aan de jeugd gewijd. De
kerkelijke jeugdverenigingen worden
nog altijd door de grote massa wn
de jeugd als „bidclubs" gezien, alhoe
wel zij dat eigenlijk nooit waren. Het
jeugdwerk van de kerken ligt op een
wezenlijk ander niveau dan op het or
ganisatorische. Men wil de jeugd niet
organiseren, maar interesseren, men
spreekt niet de afzonderlijke maar
hele sociale groepen aan. De eerste
jazzkerkdiensten waren een groët suc
ces. Hier bood zich ©en beeld, dat
Duitsse zieleherders alleen op Kerstmis
aanschouwen: de kerken waren voL
Politiek is de kerk beslist niet onder-
horig aan de regering. Op enige ter
reinen komt vooral de Evangelische kerk
de verdienste toe, de politiek nonconfor-
mistische impulsen te verlenen.De dienst
weigeraars worden door de kerk geadvi
seerd en ondersteund, de dienst met het
wapen is beslist geen bestanddeel van
klerikale eisen meer. De Evangelische
kerk heeft onlangs met een discussie
bijdrage over de Duitse oostgrens een
veelomstreden standpunt over de Duits-
Poolse betrekkingen ingenomen. Ook ai
moesten de schrijvers van dit gedenk
schrift het verwijt horen, te vrij van
politieke tactiek geargumenteerd te heb.
ben, toch moesten zelfs deee critici toe
geven, dat de kerk de verdienste toe
kwam een thema te hebben aangesne
den dat in de grote Westduitse discus
sie tot nu toe taboe was.
G. HASENHUTTL: DE
DE GOD (Paul Brand). In de -
Theologische meditaties onder redactie
van Hans Küng, verscheen dit boekje
van Gotthold Hasenhüttl, assistent van
Küng in Tubingen. Hij tekent in de w
ste hoofdstukken de atiheistische ge*
dachtengang van Lucretius en
Paul Sartre als specimina van Godon*
kenning en bestrijding in het voor-chris
telijke en het moderne tijdperk. Daar
bij heeft hij gelegenheid ook de verte
kende Godsvoorstellingen van menig t*
lovige te belichten. Daarna zet hij
ter in de straling van het histojj
heilsgebeuren, dat in het Oude Teflf
ment zijn getuigenis vindt en in Cnri£
tus zijn hoogtepunt, de zuivere Godsgj
dachte uiteen, de openbaring van
onbekende God" die de liefde is.
fijn- boekje dat zowel gelovigen als z«'
kers en twijfelaars rijke stof tot
ken biedt.
DE ZIN VAN HET KLOOSTER^'
VEN. (Paul Brand). Dit pastorale c
hier is opgedragen aan allen die ijj
ken naar een religieus aggiornamen
Pater dr. Kuiters o.s.a.. docent aan*
theologen der augustijnen in Mr
gen, heeft samen met collega's en
denten, religieuzen en niet - relig1^..
zich bezonnen op oorsprong en svez
van het kloosterleven, wat voor njU;
theologen een oriënterend persp^
kan geven voor eventuele juridisch
de onontbeerlijke sociologisch®
chologische ontwerpen. Om het ona
werp te situeren worden allereers1
resultaten weergegeven van een
zoek bij een 40-tal theologie-studej
o.a. omtrent het onderscheid
een religieus en een priester en jj
tegenwoordiging van de Kerk do^
religieus in zijn gebed. Het
van de antwoorden toont hoe neter.
"gieus-zijn in deze tijd ook door onjg^
heid omtrent de zingeving is aan|5
Die onzekerheid tracht deze stuQ1 ,v
de historisch
gaan en de Bijtoelw™
"IC vzixt.czvcxiit.iVi UOCIH UCiv Up gv™
op te helderen door de historisch
lutie na te gaan en de Bijbelwh
die het leven der religieuzen rc!r^;-
opnieuw door te denken. De Ws'?
zijde van de studie krijgt u:;-
cent door een tweetal bijlagen.
in een samenvatting van Adolf wjLp
nacks beschouwing over „Das
turn" in Oost en West en een w jp.
deling van Dom Liliane over het v
nachisme. Het is een degelijke. mm
die vooral in de kring der reMie;
maar niet alleen daar - wel 3
zal vinden.
MUENCHEN (UPI) De get
genis waarin zich de ex-leider
de Hitlerjeugd Baldur von S
rach bevindt „is een mensomv;
dige kleine wereld op zich", al
von Schirache zoon Klaus, een
jarige jurist in Münchei, die
««SM®
(Advertenties)
Tilburg, donderdag (LCN)
Dat eenvoud hét kenmerk is van het wa:
bevestigen de fluweelzachte nappa han
schoenen, die nooit uit het modebee
zullen verdwijnen.
Ze zijn er in diverse lengten, met e
prettig aanvoelende zijden voering vc
overdag en ongevoerd voor feestelij.
evenementen. De heerlijke „Lammie:
zowel voor dames als heren, zijn vo
koude dagen in dit seizoen een idea
dracht.
PLANTEN
ongezouten-puur plantaardig
