COMMUNISTISCHE PARTIJ
BUITEN SPEL
RAADSELS RONDOM
TWEE VLIEGTUIGEN
NOC ONOPGELOST.
Rennie
Winkeldiefstallen in
Den ITaag opgelost
Bali is van communisten
ontdaan
Brandend
maagzuur?
ONTWEKEN
AFWACHTEN
Eis tot schadevergoeding
van Antje G. afgewezen
i
79 - io%
59 io%
59
25 -io%
29-io
:oop!
Dynamische politiek De Gaulle verwacht:
dynamisch
Politie speurt naar
ontvoerde baby in
Scandinavië
w
heetman 1
Roode Kruis
helpt Pakistan
Chefarine .,4"
TM
1967 WORDT
KRITIEK IAAR
Vrouw (50) bekent hele reeks:
BRANDLUCHT OP TOERISTENEILAND
Dominee Kater
zegent huwelijk
in van Claus
en Beatrix
EDKOPER
BESTREDEN
VOORWAARDEN
ROLE)
Griepbestrijding met 4
middelen tegelijk!
Persstemmen
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 21 DECEMBER 1965
62 - 10%
80-10%
109 - 10%
92-10%
65-10%
-10%
22 ct gratis
Ikorting
63 - 10%
58 - 10%
45 -10%
38 - 10%
I (50 gram)
én 10%
gram 100 ct
PARIJS (UPI) - President
Charles de Gaulles herverkie
zing heeft de hoop van de
Franse communistische partij
de bodem ingeslagen om in de
naaste toekomst weer aan de
macht te komen.
Hoewel Moskou en andere
communistische hoofdsteden
onverholen hun voorkeur voor
De Gaulle te kennen hadden
gegeven, stelden de Franse
communisten zich op achter
de gematigde kandidaat van
links Francois Mitterand, in
de stille hoop dat ze daardoor
weer de hoofdrol zouden gaan
spelen.
De communisten verdwenen uit de
Franse regering in 1947, toen ze met de
socialistische premier Paul Ramadier
van mening verschilden over het meer
derheidsbesluit om in Indo-China oor
log te voeren. Sinds dat jaar hebben ze
zonder succes geprobeerd terug te ke
ren door een politiek voor te staan van
„eenheid van links" met andere linkse
groepen en groepen links van het cen
trum.
Tegen krachtige oppositie vanuit de
partij in gaf de partijleiding in 1956 in
het parlement PKAR goedkeuring aan
een besluit om de socialistische premier
Guy Mollet volledig volmacht te geven
om in Algerië met kracht op te treden.
Mollet wees het communistische ge
vrij na enige tijd af met de uitspraak,
dat de communistische partij links
nog rechts, maar een partij van het
Oosten" was.
Sinds in 1958 president de Gaulle aan
de macht kwam. hebben de communis
ten hem bestreden. Ze deden dat niet
tegenstaande de politiek van vriend
schap. die de Gaulle met het oostblok
was gaan voeren. De vijandigheid van
de Franse communisten jegens de pre
sident is te herleiden tot één motief:
voortbestaan.
Want van het ogenblik dat de Gaulle
in het Elysée ging zetelen is het per
centage communistische stemmen en de
I communistische invloed in hoge mate
afgenomen.
In de Vierde Republiek tussen de ja
ren 1946—1958 verwierven de commu
nisten gemiddeld 5% miljoen stemmen.
Onder de Gaulle is dat aantal gezakt
tot minder dan 4 miljoen, hoewel het
aantal kiesgerechtigden geleidelijk
steeg.
De politieke stabiliteit onder presi
dent de Gaulle heeft economisch voor
spoed gebracht. Als gevolg daarvan is
de invloed, die het CGT, de onder com-
munistische leiding staande vakbonds-
federatie, had, zeer sterk gedaald.
Bij de laatst gehouden parlementsver
kiezingen in 1962 kregen de communis
ten ongeveer 3,9 miljoen stemmen, 21,8
procent, en dat is aanzienlijk beneden
de 28 U procent als gemiddelde in de
Vierde Republiek.
Toen Frangois Mitterrand op 9 sep
tember aankondigde dat hij als kandi
daat van een linkse alliantie het tegen
de Gaulle zou opnemen, grepen de com-
1 munisten met beide handen de gelegen
heid aan. De 18.259 afdeling en het CGT
putten zich als nooit tevoren voor de
kandidatuur van Mitterrand uit.
Maar de 49-jarige Mitterrand is er
duidelijk niet in geslaagd heel links
achter zich te krijgen. Officiële schat
tingen geven aan, dat de Gaulle op 5
december 800.000 stemmen kreeg van
mensen, die voorheen communistisch
gestemd hadden.
In de verkiezingen van november
1962 kregen de linkse partijen 44,l/> pro
cent der stemmen. Aangezien Mitter
rand het vertrouwen genoot van mid
denstanders, veel rechts-georiënteerden
en alle extreem links-opgestelden, kan
men zonder veel risico stellen, dat hij
bij lange na niet alle linkse kiezers
achter zich heeft weten te scharen.
In een verklaring van de secretaris
van de communistische partij, Waldeck
Rochet, staat dat de Gaulles overwin-
I ning klein was en dat de linkse partijen
hadden laten zien dat ze ,,dit reactio
naire regime" ten val konden brengen
door grotere eenheid. De zestigjarige
Rochet deed daarom op alle linkse stro
mingen het beroep het voor de verkie
zingen van 1967 eens te worden over
«en gemeenschappelijk programma.
t De werkers van de Paryse Hal
len namen mandagochtend even tijd
om de uitslag van de presidentsver
kiezingen in de vroege edities van de
kranten te bekyken en onderling te
bespreken.
SCHIPHOL (ANP) De twee
mysterie-vliegtuigen, die als uitvloei
sel van de mislukte wapensmokkel-
affaire in februari op Schiphol strand
den en daar tot nu toe werkeloos
hebben gestaan, zijn in het afge
lopen weekeinde op bijna even mys
terieuze wijze vertrokken als zij 10
maanden geleden arriveerden. De
beruchte Argonaut met de overge
schilderde Panamese registratie zorg
de zondagmiddag voor de klap op
de vuurpijl, door ondanks alle maat
regelen, die in de afgelopen maan
den waren genomen, tijdens de eer
ste de beste proefvlucht die de machi
ne na wekenlange revisie-werkzaam
heden maakte, met de noorderzon te
vertrekken.
Via zijn boordradio liet de 40-ja-
rige Amerikaanse piloot H. A. War
ton laconiek de verkeerstoren weten,
dat hij niet van plan was van zijn
proefvlucht terug te keren, maar naar
Franfort zou koersen. In werkelijk
heid vloog hij echter regelrecht naar
zijn bestemming: Genève.
Niet alleen ontweek Warton op deze
wijze een laatste controle op zich
zelf en het toestel door marechaus
see en douane, maar bovendien lach
te hij in zijn vuisje omdat hij in Ne
derland nu ongrijpbaar werd voor een
(of meer?) schuldeisers. Zo vist in
ieder geval de directie van de N.V.
Luchthaven achter het net. Deze heeft
n.l. nog f 6.000,- te vorderen op het
vertrokken toestel wegens parkeergel-
den.
Het andere toestel was de DC-4
Skymaster, waarmee kort na de ont
dekte wapensmokkel de Amerikaanse
luchtavonturier E. R- Cantrell de
oceaan kwam overvliegen. Hij keer
de na enkele maanden mistroostig
terug naar Amerika zonder zijn
machine, want die moest hij achter
laten omdat de papieren waren ver
lopen. In de afgelopen maanden ech
ter heeft een Amerikaanse bank zich
over de DC-4 ontfermd, deze gere
geld op Schiphol proef laten draaien
en alle schulden voldaan. Uit Frank
fort werd door een aldaar gevestig
de afdeling van de Amerikaanse rijks
luchtvaartdienst een vergunning (zg.
ferry permit) naar Nederland gezon
den voor het uitvoeren van één vlucht
van Schiphol naar Genève.
De vroegere compagnon van de in
de wapensmokkel steeds genoemde
Robert Fanquhar, nl. de tegenwoor
dig in Brussel huizende, 41-jarige
Amerikaanse vrijbuiter in de lucht
William H. Kennedy, kwam naar
Schiphol om de vlucht uit te voeren.
Het vertrek was vastgesteld op
woensdag, maar Kennedy had blijk
baar haast. Met een zekere Elroy,
die in ons land de financiële rege
lingen had getroffen namens de Ame
rikaanse bank, stapte hij zaterdag al
in en nu alle papieren toch in orde
waren, verleende de toren hem ver
gunning tot het vertrek. Elroy is
eveneens een Amerikaanse piloot. Zo
wachten thans de beide mysterie-toe
stellen broederlijk samen op het vlieg
veld van Genève op nieuwe avon-
tusen en beide hebben in Nederland
bij alle betrokken instanties, o.a. de
B.V.D., vele vraagtekens opengela
ten.
Een van de raadsels blijft of het
slechts toeval is, dat de beide ma
chines vrijwel gelijktijdig zijn ver
trokken en alle twee naar dezelfde
bestemming, dan wel of er toch weer
gemeenschappelijke plannen voor de
twee toestellen zijn beraamd. Ogen
schijnlijk hebben ze niets met elkaar
te maken. De Argonaut (voortdurend
dor de frivole Britse baron van
Wainighy als zijn eigendom opge
ëist) heeft tenslotte een geldig be
wijs van inschrijving verkregen, af
gegeven door de jonge Afrikaanse
staat Boeroendi. De koning van Boe-
roendi heeft enkele jaren lang Eu
ropa links en rechts met een eigen
Super-Constellation dorkruist. Offici
eel werd zelfs over Boeroendi Air
ways gesproken.
Regeringskringen hebben voorspeld,
«at de Gaulles tweede ambtstermijn
zich zal onderscheiden door „een dy
namische nieuwe aanpak" op binnen-
zowel als op buitenlands terrein,
.hieronder zou volgens hen kunnen
hjn een ontmoeting in het begin van
jet nieuwe jaar met president Johnson
van de Verenigde Staten. De Gaulle zou
zeer op gebrand zijn Johnson te ont-
na w wanneer deze in het voorjaar
aar Europa komt. Vooral zou hij hem
'hen spreken over Vietnam, de toe-
va l van NAVO en de kernpolitiek
N k°ndgenootschap.
u ij is herkozen zou de buitenland.
pohtiek van president de Gaulle zich
zaken-°n^erSC^e^en ^oofd-
^ervatting van de Euromarkt-
vatwi ^elingen' die sinds de boycot
lopen u^e °P 30 juni zijn vastge-
NAvn ^rastische herziening van het
einr] ~0PPerhevel tegen 1969, om een
maken aan wat de president
aan J ;v Franse ondergeschiktheid
«e Verenigde Staten",
aan *L-« r2?s.e diplomatieke bijdrage
nam ^f^.iging van de oorlog in Viet-
van"absurd" vindt en de kiem
zkh draagt^0 "nu(dea*re» oorlog in
vasUui?6 EE^* betreft zou de Gaulle
den- pp n houden aan zyn voorwaar
de r»n,in vet°recht voor Frankrijk in
Keen hnv«,Van i-ministers na januari, en
dc Pro ennat'°nale bevoegdheden voor
wit ;C0Tmissie-
Zou Hp r NAVO-kernpolitiek aangaat
betten? rich krachtig blyven
buitshrwi o5".011 kernbewapening van
Ze&ftensphr 1 toekennen van mede-
bonHsr kerngebied aan de
dc President l,ierdoor zou volgens
"P betere k iV00r eens en altijd de hoop
Al?'TRekkingen met de Sovjet-
Z°u de knuo m w,orden ingeslagen, en
en met aii« (.,orloff in alle hevigheid
Hierover Sm'8 t?™*keren-
KIacht,g in de verkiezings
tar aanH-?u!geva^ zal de Gaulle
I *onomisrhe gaan- besteden aan de
ln Frankrijk z\[ sociale vraagstukken
(Advertentie)
Ontdek Rennies!
PASTILLES
n|P^' helpen direct tegen
MÊÈf brandend maagzuur
KOPENHAGEN (U.P.I.) De politie
in heel Scandinavië is gisteren inge
schakeld bij de opsporing van de twee
cn een halve maand oude baby Tina
Wiegels. die vorige week dinsdag in
Kopenhagen is ontvoerd.
Het onderzoek werd uitgebreid tot
over de Deense grenzen, volgend op een
mededeling van een Zweeds echtpaar,
dat vermoedt een vrouw en een baby,
die beantwoordde aan de beschrijving
van de ontvoerde Tina, in Zuid-Zweden
te hebben gezien.
Tina werd een week geleden uit haar
kinderwagen buiten een warenhuis in
Kopenhagen ontvoerd, terwijl haar
moeder kerstinkopen deed.
Gisteren zijn 80 rechercheurs van de
Kopenhaagse politie met agenten in
grote delen van de stad aan een huis-
aan-huis-onderzoek begonnen.
Nu wil het toeval dat Boe
roendi Airways een jaar of 5 gele
den in opdracht van deze vaak bui
ten zijn eigen land vertoevende ko
ning is opgericht door piloot Kenne
dy,die zaterdag met het andere toe
stel, de DC-4 van de Amerikaanse
bank, naar Genève vloog. Volgens
de mensen van de Moorman Mainte
nance Corporation, die op Schiphol
de Argonaut vliegklaar hebben ge
maakt, zal Kennedy pogen de DC-4
voor de Amerikaanse bank aan een
Spaanse gegadigde te verkopen, ter
wijl de koning van Boeroendi, die in
Genève over een grote villa zou be
schikken, de Argonaut voor eigen
doeleinden nodig zou hebben.
Bij de dienst luchtvaart van de
rijkspolitie op Schiphol heeft vooral
het plotselinge verdwijnen van de
Argonaut beroering verwekt. Niet
alleen is men verbaasd over de bru
tale wijze waarop gezagvoerder War
ton, zonder douane en marechaussee
te passeren, de lucht in is gegaan,
waarmee hij zich schuldig maakte
aan illegale grensoverschrijding,
maar bovendien acht men het moge
lijk dat hij de machine regelrecht
heeft gekaopt.
De machine werd niet speciaal be
waakt. Men heeft er eenvoudig geen
idee van gehad dat Warton op deze
brutale manier zou durven verdwij
nen. Wel wist men dat de Argonaut
eens naar Genève zou vertrekken.
Warton had daarvoor namelijk bij
dé luchtvaartdienst toestemming aan
gevraagd, en de vergunning voor een
enkele vlucht was hem verleend. Men
kan dus niet stellen, dat de gezag
voerder de luchtvaartwetten over
treden heeft toen hij de proefvlucht
van een kwartier, waarvoor hij zon
dag toestemming had, opeens omzette
in een vlucht- naar Zwitserland. De
verkeerstoren gaf zijn fiat aan de
wijziging in het vliegplan. Maar wel
is men zeer pijnlijk getroffen door
de wijze waarop Warton, door met
de noorderzon te vertrekken, aan
zijn schuldeisers is ontsnapt. De n.v.
Luchthaven, die voor 6000 landings
gelden in de boot zit, heeft inmid
dels beslag laten leggen op de auto
van de gezagvoerder, die op Schip
hol stond geparkeerd. Voorts zal men
trachten de eigenaar van de Argo
naut aan te spreken, maar dat is
moeilijk, omdat niemand nog weet of
dat nu Hoyer is dan wel baron Von
Wagnay.
datejust
de trots van rolex,
gedragen doorvele
beroemde mannen
van deze tijd!
edelsteenkundige f .g.a.
diamantexpert g.i.a.
LIJNBAAN92
filiaal: oostzeedijk 155 -157, rotterdam
DEN HAAG ((A.N.P.) Het Neder-
landsche Roode Kruis heeft duizend
molton dekens per vliegtuig naar Ka-
ratsji gezonden, bestemd voor de slacht
offers van de stormramp in Oost-Pa-
kistan.
Het besloot ook levensmiddelen te
zenden. Op 28 december gaan 18.000
blikjes rijst en tomaten naar Pakistan.
Het Pakistaanse rode kruis zal voor
de verdeling zorgen.
(Advertenties)
Vier middelen in één tablet helpen
elkaar endoen wonderen!
De vier middelen, verenigd in één
tablet Chefarine „4", zijn elk in de
hele wereld beroemd en hebben mil
joenen mensen baat gebracht. Te
zamen werken zij nog beter en doen
werkelijk wonderen. Eén der be
standdelen ishet betrouwbare maag
middel Chefarox. Dit zorgt, dat een
teveel aan maagzuur wordt geneu
traliseerd.
iTTriiTririfi
PARIJS - NEW YORK LONDEN -
BRUSSEL, (AFP) In de Franse pers
wordt de overwinning van De Gaulle
in de tweede ronde van de presidents
verkiezingen over het algemeen gezien
als het begin van een nieuwe politieke
stryd, waarby het zal gaan om de sa
menstelling van de nationale vergade
ring die in 1967 moet worden gekozen.
Terwijl de Gaullistische Nation'' tot
de conclusie komt, dat ,,de Fransen
tot de rede zijn teruggekeerd en De
Gaulle gelijk heb Den gegeven",
spreekt de gematigd linkse „Paris-
Jour" van de „eindstrijd" die De
Gaulle over twee jaar met zijn tegen
standers zal moeten uitvechten. Intus
sen zal de president, als staatshoofd
van alle Fransen, rekening moeten
houden met de tien miljoen stemmen
die Mitterrand heeft gekregen en die
voor twee derde van links afkomstig
zijn. „Kortom De Gaulle zal zich voor
taan met kwes'ties van de dag moeten
bezig houden en zich moeten inspannen
om de vijfde republiek te verzoenen
met hen die zich van haar hebben ver
wijderd", aldus „Paris-Jour".
Ook de gematigd rechtse „Le Figa
ro", die begint met de constatering
dat „hot gezonde verstand heeft geze
gevierd", noemt het een vergissing te
menen, dat de overwinning van De
Gaulle een eindpunt is. Het blad is
van oordeel, dat er met het °°S °P de
verkiezingen van 1967 een grote Euro
pees georiënteerde centrumpartij moet
komen, die m staat is de mensen van
goede wil bijeen te brengen.
De links onafhankelijke „Combat"
spreekt van een „tweederangs" over
winning van De Gaulle. Gezien de uit
slag moet ernstig rekening worden ge
houden met een Gaullistische nederlaag
in het voorjaar 1967, zo meent het blad.
Ook de socialistische „Le Populaire"
vindt de uitslag voor De Gaulle „mid
delmatig", aangezien hij nog nooit een
zo laag percentage van de stemmen
heeft gekregen. De communistische
„l'Humanité" tenslotte schrijft dat De
Gaulle, zoals te voorzien was, gekozen
is „dank zij de reactionaire stemmen
die op 5 december op de andere kan
didaten van rechts waren uitgebracht".
Mitterrand had daarentegen zowel
het totaal aantal op hem uitgebrachte
stemmen als zijn percentage aanzien
lijk weten op te voeren. „l'Humanité"
vindt dat „de persoonlijke macht een
van de ernstigste nederlagen heeft ge
leden en dat de kansen voor een de
mocratische herleving in een tempo
waarop kort geleden nog niet mocht
worden gehoopt rijpen".
In de Amerikaanse pers heeft de
overwinning van president De Gaulle
geen verrassing gewekt. Men is het er
over eens dat het Gaullisme een ge
voelige klap heeft gekregen.
De „New-York Times" schrijft dat
de presidentsverkiezingen de Fransen
hebben gewekt uit „een nationale po
litieke apathie en berusting van zeven
jaar". „Toen hun een keuze werd ge
boden. hebben ze zich even verdeeld
en individualistisch maar ook de
mocratisch als altijd getoond. Er
bestaat nu in Frankrijk een werkelijke
politieke oppositie. Het Gaullisme heeft
als beweging en als politieke structuur
een hevige schok gekregen". Herrinne-
rend aan de communistische steun
waarop Mitterrand kon rekenen, voegt
het blad hier echter aan toe, dat men
in het westen ook in de V.S.
een zucht heeft geslaakt na de over
winning van De Gaulle. Hij wordt wel
iswaar beschouwd als een „rustversto-
rend element", maar niemand twijfelt
er aan, dat hij op essentiële politieke
punten aan de zijde van het westen
staat, aldus de „New York Times".
De „New York Herald Tribune"
vraagt zich af, of De Gaulle uit het
verloop van de presidentsverkiezingen
een les zal trekken, of dat hij de voor
hem teleurstellende gang van zaken zal
wijten aan een „nationale dwaling"
In het eerste geval zou men mogen
verwachten dat hij „het enghartig
nationalisme" van zijn buitenlandse po
litiek matigt en meer tijd besteedt aan
de binnenlandse problemen, aldus het
blad. a
Premier Wilson van Engeland heeft
over de overwinning van De Gaulle ge
zegd: ,,Wij zijn natuurlijk bereid en
gelukkig met hem te werken aan de
verwerkelijking van een geïntegreerd
Europa en aan een doelmatiger Atlan
tisch bondgenootschap".
Het Britse blad „Sun (Labour)
vreest dat de Franse president „ge
prikkeld door het resultaat van de ver
kiezingen nog moeilijker voor zijn
bondgenoten zal zijn dan eerst het ge
val was".
De „Daily Express" is een andere
mening toegedaan. Dit blad meent
dat de Franse politiek meer „pro-
Brits" zal worden en de „Daily Tele
graph" schrijft, dat het resultaat van
de verkiezingen inhoudt, dat De Gaulle
„zal moeten afdalen van de Olympus,
hetgeen slechts goed kan zijn".
Op het hoofdkwartier van de ge
meenschappelijke markt in Brussel was
gisteren geen officieel commentaar te
verkrijgen op de herverkiezing van ge
neraal De Gaulle als president van
Frankrijk.
(Adiventenitme)
BERGEN „Wij willen de moor
denaar zien hangen" is de kreet van
honderden Duitse taxichauffeurs, die
dit bord plaatsten naast het kruis
de plaats waar onlangs de 21-jarige
collega Peter Blesig door vermoede
lijk een Britse soldaat werd doodge
schoten.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG Met de aanhouding
van een 50-jarige vrouw heeft de Haag
se politie klaarheid gebracht in tallo
ze winkeldiefstallen waarvan vooral ju_
weiiers het slachtoffer zijn geweest.
De vrouw heeft tot °P heden 28 dief
stallen bekend, waarbij in totaal voor
meer 10.000 gulden aan geld en goe
deren werden ontvreemd.
Ook is een 32-jarige Haagse koop
man aangehouden met wie zij vorig
jaar in december uit de Dr. van der
Hoevekliniek te Utrecht ontsnapte,
waar zij na een vorige reeks diefstal
len een psychiatrische behandeling on
derging. Zij had de gewoonte juweliers
met een smoesje lastig te vallen of
een kleinigheid te kopen, waarna zij
bij haar vertrek wel de deur open
en dicht dee'd, maar in de wimkel
bleef staan. Vervolgens deed zij een
greep in de kassa of in de etalage en
maakte dat ze weg kwam. Op deze
wijze verdwenen vele gouden armban-
EMMEN (ANP) Het gerechtshof in
Leeuwarden heeft de eis tot schadever
goeding van Antje G. uit Veenoord af
gewezen. De vrouw, die ervan werd be
schuldigd haar tweedf echtgenoot Lolke
G. door vergiftiging om het leven te
hebben gebracht, zat ruim een jaar in
voorarrest.
In hoger beroep werd zij wegens ge
brek aan bewijs vrijgesproken, nadat
de rechtbank in Assen haar tot een cel-
sitraf van 18 jaar had veroordeeld.
Antje G. had 5000 gulden schadever
goeding gevraagd voor ten onrechte on
dergane hechtenis.
DENPASAR (DPA)
SINDS medio november zijn op Bali
minstens vijfduizend communisten
vermoord, vooral door toedoen van
de „kleine man" in de partij, die uit
angst voor de opgezweepte massa
zijn eigen huid wil redden, aldus
meldt de DPA-correspondent Ulrich
Grudinski, die dezer dagen het In
donesische eiland heeft bezocht.
Boven Bali hangt de brandlucht der
vernieling, schrijft hij. De nachtelij
ke hemel weerkaatst de vuurgloed
van brandende huizen. In de grote
rivieren drijven lijken. Alleen al in
Negara, waar de naar Djakarta uit
geweken „rode" gouverneur van Bali
Soetedje, thuishoort, is een driedui
zendtal mensen omgekomen.
In vrijwel elke dorpsstraat ziet
men verkoolde plaatsen tussen de
palmen, waar de huizen van de
plaatselijke communisten hebben ge
staan. Vrouw en kinderen van de
voormalige bewoner zitten dikwijls
aan de rand van de straat voor die
plek bij elkaar, maar de man is weg.
dood of is gevangen genomen of nog
ondergedoken voor de met bamboe
speren. dolken en ijzeren staven ge-
wanende dorpsgenoten.
NA jaren van onderdrukking door
de communisten, aldus de DPA-
correspondent, heeft de haat tegen
hen op Bali zich thans ontladen.
Onmiddellijk na de mislukte staats
greep van 1 oktober werd Bali een
toevluchtsoord voor communisten uit
geheel Indonesië, die zich op dat ei
land veilig waanden. Na begin no
vember leefden de twee miljoen Ba
linezen in angst en vreze voor de
ongeveer dertigduizend rode mede
burgers. Medio november, nadat de
PKI op Bali, later dan elders in In
donesië, een actieverbod was opge
legd, kwam het eerst tot heimelijke
brandstichting en daarna tot openlij
ke moord. Het gaat hier, volgens de
een poliiek exces dan wel om een
DPA-correspondent, niet zozeer om
een politiek exces dan wel om een
uitbarsting van blinde woede tegen
een nieuwe demon, die zich in de
PKl belichaamd heeft, een protest
tegen de verstoring van de landelijke
rusten de oude tradities der Baline
zen, waarvan de communistische agi
tators de schuld wordt gegeven.
De partijkaart was plotseling meer
waard geworden dan het erewoord,
de nieuwe vreemde goden Marx.
Aidit en Mao Tse-toeng verlaagden
de bloemenoffers voor Vishnoe en de
traditionele dansen tot loutere attrac
ties voor de toeristen. Er was ineens
geen tijd meer voor dansen, gamelan
en hanengevechen. De godenbeelden
werden verkwanseld en de goden
straften Bali met vulkaanuitbarstin
gen, waaraan tienduizenden ten offer
vielen. De wrok hierover leidde tot
een typische Indonesische „amok"
tegen de communisten.
DE „rode" stad Negara in het
armste gedeelte van Bali is nu niet
meer dan een ruïne. In Singaradja is
tien procent der huizen in brand Te-
stoken, in Bedoeloe het gehele cen
trum van de plaats. Op 5 december
keerde men zich tegen de Chinese
handelaren, voor het merendeel com-
munistisch-Ohinese staatsburgers.
De regering had een verlaging van
de prijzen met de helft bevolen,
waarop de Chinezen hun waren had
den verborgen. De bevolking rea
geerde daarop met bestorming van
de Chinese winkels in Denpasar en
talrijke andere plaatsen. Plunderen
deden de Balinezen echter niet, ze
verbrandden de goederen op straat.
Twee bataljons parachutisten van
het leger herstelden de orde in de
hoofdstad, Denpasar, maar in de dor
pen brandde en moordde men ver
der, zoals in Bonar, Mas, Sesetan
en Tegellalang. Als wij hen niet
doodslaan doen zij het ons. zeiden
de Balinezen. Slechts weinigen wa
gen zich nog buiten hun eigen dorp.
Óp alle huizen ziet men bescher
mingsopschriften als christen" of
..lid van de nationalistische partij".
Diezelfde aanduidingen hebben veel
mannen zich ook op de rug van het
hemd gestempeld. Veel communisten
zijn zich uit zichzelf komen aange
ven en worden gevangen gehouden.
Slechts in enkele dorpen gaf men
hun de gelegenheid in de tempel het
communisme af te zweren.
De straten op Bali zijn vrijwel leeg
en verlaten, op leger- en ambulance
auto's na. De 'toeristen zijn weg.
den, ringen en andere sieraden of geld
bedragen-juweliers, een bedrag van
f 1.000,-. Bij twee wijnhandelaars en
bij andere zaken onder meer kleding
stukken, twee elektrische scheerappara-
ten en zelfs een stofzuiger. Na haar
aanhouding de politie had een tip
'gekregen ontkende zij aanvankelijk,
maar toen ze eenmaal had bekend,
ging men „uit rijden", waarbij zij de
door haar benadeelde winkeliers aan
wees. Sommigen van hen hadden het
kastekort na haar bezoek toegeschre
ven aan een vergissing. De koopman
met wie zij samenwoonde, zegt geen
aandeel in de diefstallen te hebben ge
had, terwijl de vrouw alle schuld op
zich neemt. Vermoedelijk heeft de
vrouw ook in andere steden geope
reerd. Van het gestolene is een gedeel
te teruggevonden.
DEN IIAAG (A.N.P.) Ds. H. J. Ka
ter, hervormd predikant te Amsterdam,
zal op donderdag 10 maart 1966 het hu
welijk inzegenen van prinses Beatrix met
de heer C. van Amsberg in de Wester-
kerk in Amsterdam.
De oud-hoofdvlootpredikant ds. J. H.
Sillevis Smitt, gereformeerd predikant,
zal tijdens deze dienst de predikatie hou
den.
In een vraaggesprek voor de KRO-
radio zei ds. Kater gisteren:
„Ik ben diep onder de indruk van de
instelling van deze mensen. Vooral bij
Claus von Amsberg heb ik veel begrip
gevonden voor de bezwaren die in Ne
derland tegen het huwelijk .bestaan. De
heer von Amsberg eerbiedigt de princi
piële bezwaren tegen zijn Duitser-zijn
volledig".
Ds. Kater achtte het een voorrecht het
huwelijk te mogen inzegenen, maar hij
noemde het tevens een moeilijke zaak
en ëen moeilijke opdracht. Prinses Bea
trix heeft destijds bij dominee'Kater be
lijdenis gedaan en is door hem bevestigd
als lidmaat van de Nederlands-hervorm
de kerk. Dominee Kater zei na de belij
denis van de prinses slechts spaarzaam
contact met haar te hebben gehad. De
laatste maanden echter zijn de ontmoe
tingen talrijker geworden in verband
met de voorbereidingen van het huwe
lijk.
Ds. Kater, bekend als radiospreker
onder meer in de rubriek „Deze week",
is 54 jaar.
DOMINEE H. J. KATER
