flE MOET BOER WORDEN? Werken met het hoofd wordt zeer belangrijk iets voor hun fiets! PRIESTER-ARBEIDER IS IN FRANKRÏIK WEER AAN HET WERK cold rex SPAAR ME! Onder strenge voorwaarden: STUDEREN PER TR I BOEKENPLANK FRISJES. Jongens, 't klopt zo boem in mijn hoofd boem boem Maar verkoudheid is méér dan alleen een bonzend hoofd.Verdrijf uw hele verkoudheid met Coldrex! Paus Joannes greep in 13 DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 21 DECEMBER 1965 •ia, (Advertenties) HOOFDSCHOTEL? VLEES (Advertentie) HET HUIS VAN ST. ELOY Gouden sieraden van verfijnde smaak en perfect vakmanschap. J. van der Loo Juwelier Lijnbaan 69 Rotterdam ALXANDER FOOTE: AGENT VOOR MOSKOU (Prisma). Deels uit avon tuur, deels ook uit haat tegen het fascis me, dat hij in de Spaanse burgeroorlog heeft leren verafschuwen, verricht de schrijver van dit boekje spionagedien sten voor Rusland. Hij wordt in Zwitser land gedetacheerd en komt daar in con tact met een spion, die frontberichten van de Duitsers wil doorgeven. Tijdens deze samenwerking ontdekt Foote, dat zijn sympathie voor het communisme be rust °P onwetendheid. Alleen de haat tegen de Duitsers doet hem doorwerken. Door verraad in Zwitserland wordt hij tien maanden gevangen gezet. Na lange tijd geschaduwd te zijn, omdat men hem van ander verraad verdacht wordt Foote al? sPion naar Canada gestuurd. Hier krijgt hij genoeg van alles wat spionage is en vestigt zich in Engeland. Hoewel het boekje een duidelijke aansporing is om waakzaam te zijn voor de efficiën' 2 Russische spionage en ook wel een dui delijk inzicht geeft in de praktijken van de Russen, is het zo moeilijk en stug ge schreven, dat de lezer echt wel moeite heeft om het tot de laatste bladzijde door te worstelen. FREDERICK FRANCK: MET HET OOG OP HET VATICAAN (N.V. Ambo, Utrecht). Rondzwervende door wandel gangen van het Vaticaan heeft de Ame rikaanse, niet katholieke tekenaar Frede rick Franck (Maastrichtenaar van ge boorte) een groot aantal boeiende por tretten bij elkaar getekend en geschre ven- Wie het concilie met enige aan dacht heeft gevolgd, zal in die portretten nogal eens een verklaring vinden voor details, die onderbelicht gebleven waren. Deze Concilie-documentatie heeft blij vend waard. (Advertenties) (Van onze landbouwmedewerker) De viering van het vyfenlwin- tigjarig bestaan van het Land bouw Economisch Instituut is te vens het afscheid geworden van professor A. Kraal als directeur van dit instituut. In de rede, die hij hij deze gelegenheid heeft ge houden, heeft hij zich ook bezig gehouden met de vraag, wie in de toekomst boer zullen moeten wor den. Er is de laatste tijd veel te doen over deze vraag. Sinds enkele jaren is het in vakkringen van de onderzoekers de ge woonte om te spreken over de „factor boer". Lang heeft' men gesproken over de factor grond, de factor kapitaal, en andere factoren die de rentabiliteit van 't bedrijf beïnvloeden en voor een groot gedeelte bepalen. Als laatste is daarbij gekomen de factor boer. De persoonlijke aanleg van de boer, zijn persoonlijke geschiktheid voor het werk en voor het bedrijf, zijn inzichten in de moderne verhoudingen binnen en buiten zijn bedrijf bepalen voor een groot gedeelte, of zijn bedrijf rendabel zal zijn of niet. Spreken over de „factor boer" klinkt ons persoonlijk een beetje onmenselijk in de oren. Het grote gevaar bestaat dan ook dat men de mens op de boerderij vergeet en alles terugbrengt tot factoren. Dit neemt natuurlijk niet weg, dat de bekwaamheid van de boer van grote invloed is op de uitkomsten van het be drijf en op het inkomen van de boer en zijn gezin. Deze invloed zal waarschijn lijk steeds groter worden, want alom wordt verkondigd, dat de boer een on dernemer moet worden in de moderne zin van het woord. Hij moet de tech nische mogelijkheden van zijn bedrijf tegen elkaar afwegen; hij moet de eco nomische mogelijkheden tegen elkaar afwegen, hij moet rekening houden met de markt en de vraag die voor zijn produkten bestaat. Hij moet rekenen. De handenarbeid wordt steeds van min der waarde, want daarvoor heeft hij machines. Zijn hoofdarbeid, zijn denk werk wordt steeds meer waard. Dit stelt aan de boer van de toekomst heel andere eisen dan aan de boer van het verleden. Bekend is het verhaal van een .van de oud-voorzitters van de Gel derse Maatschappij van Landbouw. Hij vertelde, dat hij graag had willen stu deren, maar tijdens een zomervakan tie, toen hij meehielp op het bedrijf van zijn vader, kwam zijn grootvader daar kijken. Deze oude man zei toen: „Het is jammer, dat iemand zo hard kan wer ken, geen boer zou worden en zou gaan studeren". Het gevolg was, dat de jon gen boer werd. En niet een van de slechtste. Maar op deze grond moet een boerenzoon tegenwoordig geen boer meer worden, want als zijn hart niet uitgaat naar studie zal hij zeker niet met zoveel succes boer worden als deze oud-voorzitter van Gelderland. Een van de gevaren voor de land bouw in de. toekomst is dat niet de besten boer zullen worden, maar dege nen die niet de aanleg hebben om te studeren. De vraag is, of deze dan vol doende begaafdheid hebben om uit hun bedrijf een behoorlijk inkomen halen. Dit klemt te meer omdat buiten de landbouw over het algemeen een groter inkomen te halen is dan in de land bouw. Door de voortdurende contacten 'n nuttig geschenk voor de kinderen? tussen alle takken van het economisch leven en door de grotere openbaarheid van een aantal gegevens, gaan deze boeren dan onwillekeurig hun inkomen vergelijken met dat van niet-boeren. Dit kan dan aanleiding geven tot grote ontevredenheid en tot grote spanningen. Onlangs is een rapport verschenen van een commissie die nieuwe bedrijfssyste men in de landbouw onderzoekt. Het rapport handelt over „De toekomstige ontwikkeling van het gemengde zand- bedrijf". Er worden beschouwingen ge wijd aan een melkveebedrijf en aan een veredelingsbedrijf. Het melkveebedrijf heeft een vermogensbehoefte van f 220.000,waarvan aan eigen vermo gen f 72.000,het veredelingsbedrijf heeft een vermogensbehoefte van f 145.000,waarvan f 39.000,eigen vermogen. De rest wordt geleend. De boer van het weidebedrijf houdt, als alles goed gaat, aan het einde van het eerste jaar over een bedrag van f 8240,die van het veredelingsbedrijf f 9070,Hiervan moet het gezin le ven, moet de boer de belasting betalen en moet hij nieuwe investeringen doen Het is duidelijk, dat er voor het gezin hoogstens een bedrag overschiet dat gelijk staat aan wat tegenwoordig wordt aangenomen als sociaal minimum. Wel moet hierbij worden gezegd, dat de toe stand in de loop van de jaren verbetert, want doordat de boer regelmatig af lost, wordt de rente over het geleende bedrag minder. Niemand echter zal er aan twyfelen dat er met dit geld en met deze werk kracht buiten de landbouw meer te verdienen is. Volgens professor Kraal nu worden de boerenzoons met minder studieaanleg veel te weinig erop ge wezen dat ze 't buiten de landbouw veel beter kunnen hebben. En ook het tegen gestelde is waar. Aan een boerenzoon met goede studieaanleg wordt te vaak gezegd, dat hij beter zjjn bestaan bui ten de landbouw kan zoeken. Dit ver schijnsel komt natuurlijk niet ten goede aan de landbouw, die immers het uiter ste aan concurrentiekracht moet op brengen in deze tijd. In de landbouw wordt werken met het hoofd steeds belangrijker dan werken met de han den. Als de beste hoofden uit de land bouw verdwijnen, zal deze bedrijfstak afzakken naar de tweede rang. Eer- lijkheishalve moet hierbij worden ver meld, dat sommige andere deskundigen het minder waarschijnlijk achten dat deze ontwikkeling zich in het groot zal voordoen. Wel zijn er al stemmen opgegaan om de opleiding in de landbouw te veranderen en te verzwaren. Nog te veel jongens volgen op jonge leeftijd de lagere landbouwschool. Ze zijn eigenlijk nog niet toe aan het kiezen van een beroep, maar toch reeds in de richting van de landbouw gedrongen. Later kan blijken dat zijn minder geschikt zijn voor de landbouw ofwel zelf liever een ander beroep kiezen. Daarbij wordt de vraag gesteld of de lagere land bouwschool wel voldoende is om de toekomstige leiders van de bedrijven te vormen. De suggestie is dan ook ge daan, dat zulke jongens eerst de mulo- school zullen volgen en daarna een opleiding krijgen in de landbouw die gelijk staat met een opleiding op een hogere technische school. Een bezwaar is dat een aantal de muloschool niet zal kunnen volgen. Maar dan gaan we ons afvragen of zij wel voldoende capaciteiten hebben om een boerenbedrijf te leiden. In te genstelling tot de tuinbouw kent de landbouw in engere zin akkerbouw en veehouderij geen erkenningseisen In de tuinbouw is hierdoor een selectie toegepast. De landbouw heeft dit sy steem altijd afgewezen. We zien aanko men, dat in de toekomst de harde werkelijkheid zal gaan selecteren en dat dit in veel gevallen zal neerkomen op een koude sanering. Als u mij ziet hebt u een duizendje in handen. En bezit u me in meervoud, dan is het de hoogste tijd om over me te gaan praten bij de N.M.B. Daar doen ze een boekje over me open (een bank- of termijnboekje bijvoorbeeld). Of ze adviseren u hoe u me in effecten kunt beleggen I NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK De bank waar u zich thuis voelt! Breda: Veemarktstraat 55-57. Bergen op Zoom: Zuivelplein 5. Roosendaal: Nieuwe Markt 24. Oostburg: Nieuwstraat 24. Terneuzen: Nieuwstraat 10. Voorts bijkantoren ta Breskens, Dongen, Goes, Hulst, Sas van Gent en Zaamslag. (Advenbenitie) op Toastjes Vanavond OSLO (AFP) De laagste tem peratuur aan de Zuidpool is 94,5 graden Celsius onder nul geweest. Dit had men kunnen aflezen van een thermometerdie een Noorse geleerde vorig jaar aan de Zuid pool had achtergelaten en die nu door een andere Noor was opge haald. Het was de laagste tempe ratuur die ooit was geregistreerd. AMSTERDAM: Een toepasselijk kapsel voor de komende feestda gen. Deze kersttooi is een creatie van de jonge Amsterdamse kap per Robert Engelander. Het is wel feestelijkmaar u zult voorzichtig moeten lopen. Een paar dagen lang zou je het werk redelijk wel kunnen vol brengen daarna zou je beginnen te hijgen als je door de tunnel rende; je zou gaan struikelen op de trap, het zweet zou je ogen verblinden en de schotels zouden in stukken vallen. Of als je, in het gunstigste geval, kans za'g om de eetzaal binnen te wande len met een dienblad vol schalen, zou je zo buiten adem zijn dat je gas ten je stomverwonderd aan zouden staren." Hij schudde afwijzend zijn hoofd en vervolgde: ..Ik weet, dat signora Pandolfi mijn werk gedaan heeft toen ik in het ziekenhuis lag, maar dat is niet vol te houden als een blijvende regeling. De bediening moet °P den duur langzaam worden als degene die bij de lift zit ook nog alles naar je keuken moet brengen. Nee. er zou een werkelijke plaatsver vanger gevonden moeten worden, an ders kan ik niet weggaan." Hij dacht ernstig na. ,,Nee, ik geloof toch niet dat Miranda - de kleine heks die jou zo vakkundig betoverd heeft -- dat werk zou kunnen doen; het is man nenwerk." Giovanni bloosde toen de naam van Miranda genoemd werd. ,,Dan zal ik de trattoria sluiten!" verklaarde hij in volle ernst. ,,Ik kan niet langer aanzien dat jij de rust moet missen die je zo dringend nodig hebt." ,.Dat zal ik nooit toestaan!" zei de boekhandelaar met onverwachte hef tigheid. „Dat offer mag ik niet aan nemen. Ik wil niet dat je je deuren gaat sluiten en terwille van mij de Iniro in de kaart speelt!" Giovanni liep in gedachten de kamer rond. Hij keek naar de waardevolle antiquiteiten om hem heen- De marktwaarde van de voorwerpen in zijn kamer moest minstens drie mil joen lire zijn, dacht hij. bovendien zouden de graftombes en de fresco's een fortuin kunnen opbrengen. Als hij dat alles zou verkopen, konden ze zich op een mooie basis terugtrekken. Ze zouden nooit meer te hoeven zwoe gen in de trattoria of in de tunnel. Maar... In de eerste plaats wenste hij een voudig de trattoria niet te sluiten. Ze was het resultaat van jaren zwaar werk en harde srijd; ze was zijn ware tehuis; ze was tot de top van roem en welstand gestegen. In de tweede plaats deelde hij de me ning van de boekhandelaar over een capitulatie aan de Iniro. En bovendien was er nog een derde argument - een heel sterk argument/ inderdaad! - volgens de Italiaanse wet was iedere burger die historische voorwerpen ontdekte, verplicht hier- snelt het herstel en verhoogt boven dien uw weerstand, omdat hetvitami- ne C bevat. Neem uw verkoudheid se rieus. Bestrijd hoofdpijn,neusverstop- ping en koorts tegelijk met Coldrex! Hoofdpijn is maar één symptoom van een verkoudheid. Ook koorts, neus verstopping en dat gevoel van ziek zijn moet bestreden worden. Daarom hebt u Coldrex nodig. Coldrex be strijdt uw hete verkoudheid. Coldrex stilt de pijn en verjaagt uw verkoud- heidsnarigheden radicaal.Coldrex ver- DOOR HOWARD SHAW van onmiddellijk mededeling te doen aan de commissie voor oudheidkun de. Deze commissie kon deze voor werpen of eenvoudig in beslag ne men, óf ze aankopen, of - als de hi- torische en artistieke waarde slechts gering was - aan de vinder in eigen dom afstaan. Maar welk standpunt ook ingenomen zou worden, overdacht Giovanni, de commissie zou toch be slist willen weten waar en op welke wijze de wapens, de graftombe en de fresco's door hem gevonden wa ren. Intussen dronk de boekhandelaar nog meer mineraalwater en volgde een andere gedachtengang. „Er is eigen lijk maar één oplossing mogelijk," zei hij na een poosje. „Wat dan?" vroeg Giovanni afwezig. „Toevallig heb ik nog een neef in Ivrea," zei de boekhandelaar, „die mij in de tunnel zou kunnen vervan gen. Hij is niet bepaald intelligent, maar hij is vlug ter been en zo sterk als een paard. De arbeidsmarkt in zijn woonplaats laat veel te wensen over en daardoor is hij al jarenlang niet staait geweest werk te vinden. Hij zal dus ongetwijfeld beschikbaar zijn." Hij wreef nadenkend langs zijn neus- „Dit werk is zo eenvoudig dat (Van een medewerker) PARIJS Het Franse episcopaat, bij na in zijn geheel aanwezig in Rome, besloot, zoals men weet, met goedkeu ring van de H. Stoel, tot een nieuw ex periment van de „priester-arbeider". „Het Franse episcopaat", aldus de of ficiële verklaring, „is van plan om een klein aantal priesters toe te staan om in volledige dagtaak te arbeiden in fa brieken en in werkplaatsen. Deze mach tiging tot betaalde handenarbeid geldt voorlopig slechts voor een zeer beperkt aantal priesters en voor een eerste pe riode van drie jaren. De priester-arbeiders krijgen een es sentieel priesterlijke zending toever trouwd: zoals die van alle priesters, is ook hun uiteindelijke taak de ver kondiging van het evangelie. Aan de keuze van deze priesters moeten ver schillende, zeer preciese eisen gesteld worden: geschiktheid, vorming, ver plicht communiteitsleven, nauw con- taoht met de andere priesters en met de militanten van de Katholieke Actie in hun werkgebied. De priester-arbeider mag lid worden van een syndicaat, maar omdat het temporele taak is van de militante le- kenarbeiders, zal hij geen enkele ver hij het in een week of twee waar schijnlijk zal kunnen leren." „En zou jij dan met vakantie gaan"? De boekhandelaar knikte. „Ja onder die omstandigheden zou ik bereid zijn mezelf aan te passen aan andere om standigheden." Hij hoestte een paar minuten in zijn zakdoek en Giovanni haastte zich een nieuwe fles mineraalwater te halen. „Ik heb vroeger tamelijk ver re reizen gemaakt," zei de boekhan delaar, toen hij zich enigszins her steld had. „Een aantal omstandighe den hebben mij daartoe gedwongen, anders had ik het niet gedaan. Zoals je weet, houd ik niet van reizen, maar binnenkort zal ik toch op reis moeten. Ik ben van plan om, als ik weer in de bergen ben, een ernstige studie te maken van de beroemde reisgidsen die betrekking hebben op een vorstendom dat ik nog niet be zocht heb. - Intussen zal mijn neef Edoardo mijn geschikte plaatsver vanger voor mij in" de tunnel zijn." Hij schraapte zijn keel. „Zoals ik al zei, is die jongen niet bepaald intel ligent. Ik blijf aan de hoge kant, als ik aanneem dat. zijn I.Q. in de buurt van de 45 is. Hij bezit echter enkele eigenschappen die, in verband met het werk dat hem zal worden opge dragen. van het allergrootste belang zijn. Hij is zeer gewillig, wil graag alles zo goed mogelijk doen. kan goed zijn handen uit zijn mouwen steken, kent geen vermoeidheid en zal zich niet afvragen waarom etens waren en dranken door een tunnel gedragen moeten worden- Eigenlijk ben ik er zelfs niet zeker van of hij ooit zal merken dat hij onder de grond werkt." „Kan je er zeker van zijn dat hij zijn mond houdt?" „Hij is doofstom." zei de boekhande laar. „Prima! Wanneer kan hij komen?" „Hij is al hier," zei de boekhande laar. ,,Ik had goede hoop dat je op mijn voorstel in zou gaan, daarom heb ik hem gisteren uit Ivrea laten komen." „En jij neemt een lange vakantie, zodra hij ingewerkt is?" „Ja, op voorwaarde dat jij plechtig belooft voortaan de rol van een een voudige trattoria-eigenaar te spelen." De boekhandelaar keek zijn vriend doordringend aan. „Er wordt geen reclame meer gemaakt? Er worden geen oudheidkundige reizen meer ge maakt? Er is geen sprake van een schenking van een zekere vaas aan een Etruskisch museum?" „Dat beloof ik je." zei Giovanni ern stig. antwoordelijkheid op zich mogen ne men op syndicaal of politiek vlak." De beslissing van het Franse episco paat is met vreugde begroet geworden door de (tamelijk talrijke) kandidaat priester-arbeiders en vooral door de mi litanten van de A.C.O. (de Katholieke Arbeidersactie) en de J.O.C. (de Katho lieke Jonge Arbeidersjeugd). Het begin .an het Franse ..experimen priester-arbeider" ligt in 1941, toen d< dominicaner pater Loew havenarbeide werd in Marseille. In 1943 ontvingen 2 priesters van hun bisschoppen toestem ming om naar Duitsland gedeporteer de jonge Franse arbeiders klandestien t' vergezellen. Na de oorlog bleef een té melijk uitgegroeid aantal priesters voor leven in het arbeidersmilieu. Zij werk ten vooral in fabrieken. Van de aarts bisschop van Parijs kardinaal Suhard ontvingen zij meerdere aanmoedigingen De priester-arbeidersbeweging breid de zich al gauw uit, hetgeen vooral t( danken was aan de „Mission de Fran ce". Maar, wat door velen sinds het be gin gevreesd werd, was na een paai jaren een feit geworden, priester-arbei ders namen deel aan sociale en politiè; ke manifestaties. Rome voelde zich toen verplicht om te reageren. Achtereenvol gens. werden op de seminaristen en de kloosterlingen en daarna op de seculie re priesters, in 1953. een beroep gedaan om hun arbeid in de fabrieken en el ders te staken. De meesten onderwier pen zich, doch een zeker aantal weiger de te gehoorzamen. Op herhaaldelijk aandringen van hef Franse opiscopaat stond Rome de pries terarbeid weer toe. onder voorwaarde, dat deze arbeid niet meer dan drie uren per dag in beslag nam. „De „Mission de France", welke haar priester-arbei derspraktijk" gestaakt had. hernam de ze weer te Pontigny onder leiding van kardinaal Leénart, bisschop van Rijssel Maar in 1959 maakte het heilig Offi cle. ondanks de vele stappen van he Franse episcopaat bij paus Joanne XXIII. voor de tweede maal een eind? aan het experiment. Rome had hier voor een aantal redenen: sommige pries ters waren het slachtoffer geworden vai hun geestelijk isolement, slachtoffer ooi van de communistische ideologie. Som migen waren lid geworden van de sc cialistische of communistische syndic? ten, hetgeen onverenigbaar was met hu priesterlijke staat. „De arbeid in fabrir ken en in werkplaatsen gaat, volgei de H. Stoel, niet samen met het levf en de verplichtingen van de priester' zo stond in een aan kardinaal Feit geadresseerde brief. Velen en vooral de priester-arbe ders waren er van overtuigd, dat door Rome gewilde en toegepaste oplo sing in feite geen oplossing was en d het probleem in zijn geheel bleef b staan. Rome schijnt dit nu te hebb.< ingezien en heeft daarom een nieuw e periment goedgekeurd. Maar dit exper ment moet door verschillende voorzorg maatregelen omrin'gd zijn. Om niet vroegere dwalingen te vallen, stelden c H. Stoel en het Franse episcopaat c reeds genoemde voorwaarden. Zweden heeft, naar het I.V.Ï.O - bulletin meent te weten, de primeur van een nieuwe wijze van studeren, of beter gezegd: van een nieuwe plaats om te studeren, n.l. de trein- coupé. De universiteit van Upsala organi seert Engelse les voor forensen tussen Upsala en Stockholm, tweemaal per week. in een speciaal hiervoor inge richte school wagon. Engelse conversa tie en handelscorrespondentie zijn de voornaamste vakken. Een goede slagzin voor dit soort on- derwijs: Studeer Engels met een snel- s treinvaart.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1965 | | pagina 13