ONZE PUZZEL
Doorkauwen of verdrinken in
een zoete zee vol consumpties
OP 64
VELD
eenagers
irnen het
moedigst
IQSTEH RIJKS
Soms voelt men zich
een lopend patiënt
Schuitje varen
naar Amerika (IV)
Zoden aan de dijk
Links uit de flank
29
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 11 DECEMBER 1965
iKfe.1?' P°trijst met
Liturgische kalender
W. J. MUHRING:
I
MBURG De „Hamburger
icrschaft von 1816" is de oudste
vereniging van de wereld. De-
rote traditie staat echter een
erne ontwikkeling van het tur-
geenszins in de weg. De HT
lelt bijna drieëneenhalfduizend
en heeft met zijn turnsters
bijzondere plaats binnen de
tse turnbond (DTB) het
koepelend orgaan van de
tduitse turnverenigingen
verd.
aarom wordt nu juist in de
ite turnvereniging van de we-
zoveel zorg besteed aan het
Lestumen? Hans Reip, de voor-
■r van HT 16, zegt dat het ligt
het feit dat meer dan de helft
de leden dames zijn. Daarbij
it een traditionele verplichting:
ms de Olympische Spelen in
verwierf de Hamburgse turn-
I Paula Scholz een gouden me
'ie. Van dat ogenblik af be/ioor-
Ic damesafdeling van de Ham
per Turnerschaft von 1816 tot'
beste in West-Duitsland,
m de opvallende afstand tot
nternationale top in het dames-
len te verkleinen, zal er nog
l en doelbewust getraind moe-
worden. Na de Olympische
len in 1964 in Tokio heeft de
itsche Turnerbond besloten, al-
te doen om ook het damestur-
op het hoge internationale peil I
rengen. In Tokio bleek, dat de
lieden de aan het turnen in we-
vreemde stijlelementen van de
.ibatiekvan het ballet en van
expressieve dans niet zonder
er erkennen, in plaats daarvan
.ter de rijkdom en de steeds ho-
geschroefde moeilijkheden van
.nastische grondvormen en
variaties waarderen. Dat is een
iting, waartoe ook de Duitse
nbond ja zeggen kan. Bij HT 16
enige andere turnverenigingen
i West-Duitsland is men bezig
moderne kennis van de turn-
lining voor een betere toekomst
het damesturnen te gebruiken.
Je laatste tijd spreekt men in
•stduitse sportkringen veel van
.Teenagerturnafdeling" van de
16. ,,Bij de ontwikkeling van
,ze damesafdeling hebben wij al-
[i rekening gehouden met inter-
tionale maatstaven", verklaart
ms Reip, „en dat had in de prak-
het gevolg, dat de meisjes tus-
12 en 18 jaar al aan interna-
maal gebruikelijke toestellen
■nden en niet aan kindertoestel-
i. Dit aiies gebeurde omdat men
c de ontdekking was gekomen,
|t jonge mensen veel eerder in
iat zijn moeilijkheden te over-
innen omdat zij beweeglijker en
oral moediger zijn. In Hamburg
rnden de meisjes als teenagers
het programma, dat in de Duit
turnbond officieel pas op een
eftijd van 18 jaar wordt ge-
aagd.
De bij de nationale ploeg beho-
nde turnster Ursula Peters turn-
in het afgelopen jaar nog voor
alhoewel de tien iaar
ngere Christel Lahrs uit dezelfde
'.reniging al beter was dart zij. D>
litse jeugdkampioene mocht ech-
r niet uitkomen, omdat dit in
met de bepalingen van de
TB was.
Toen de Hamburgse vereniging
rie jaar geleden voor de eerste
\aal de „open kampioenschappen"
lor dames organiseerde met het
pel, alle deelneemsters onseacht
leeftijd te laten uitkomen, stond
r Duitse turnbond allesbehalve
;elwillend tegenover dit plan. On-
irtussen heeft men echter, niet i"
1 laatste plaats op grond van de
lamburgse ervaringen, ingezien
it men zeer goede jeugdturnsters
mder meer internationaal kar. la-
uitkomen. De volgende stap zal
Iu zijn, ze ook bij de Duitse acht-
ampkampioenschappen in de da-
lesklasse te laten starten.
Eerst zijn er echter nog in de-
'inber van dit jaar in Hamburg
oor de eerste keer Duitse jeugd-
ampioenschappen in de 0Ujmpi-
:he achtkamp. Hier heeft de U-
entienjarige Christel Lahrs van
IT 16, het grootste talent van
'uitse bondsrepubliek de bes
ansen. Na haar komt dan nog ee
roep van 20 tot 30 meisjes, ai
>at hun turnprestaties betreft nt
eel voor haar onderdoen. Dez
asis is tenslotte een resultaat va
ionierswerk met oabruikma-
ïng van de kennis over de m
erne turntraining van dames
an de Hamburger Turnerschd'i
on 1816. Het schijnt, dat het
Vest-Duitsland een weinig op
chtergrond geraakte damestu
poedig weer tot nieuwe bloei
■omen.
1RÜSS BOTT
Oostenrijk
froetU. En roept U vooreen heer-
ijke wintervakantie. Kom genie'
en van een majestueuze natuur-
iom bruin worden in een win
ergwereldKom skiën en arre-
ueeën, schaatsen en curling spe
len. Begin met inliohtingenbijU*
sisbureau of bij het
roeristenverkeers-Bureau,
jerengracht 437, Amsteidëg?'
rel.: 020-62188
23
(Van onze verslaggever aan boord van het s.s. Rotterdam)
Zaterdag Die eerste dagen op een meer dan volle zee denk je alleen:
bet staat ervoor, jongens, dus happen maar. En onvervaard annexeer
je het luilekkerland, dat chef-kok L. Dickmann en zjjn goedgemutste
keukenbrigade aan de fornuizen van het s.s. ROTTERDAM hebben
opgebouwd, 's Morgens voor dag en dauw begint het al met een glas
grapefruitsap, dat steward Toering als een voortijdige sinterklaassur
prise naast je hoofdkussen neerzet. Uit eigen beweging heeft hij er
ook nog wat croquante toost bijgedaan en twee zachtgekookte eitjes,
want een solide ondergrondje is immers nooit weg. Neen, meneer be
hoeft niet bevreesd te zijn. Ze hebben precies vier minuten in het
hete water gelegen- Geen seconde korter, geen seconde langer, want
lelf heeft hij ook een grondige hekel aan een te zachtgekookt ei.
Voor de rest wil hij alleen maar zeg
gen: „Eet smakelijk". En mocht me
neer onverhoopt nog verdere wensen
hebben, dan zitten daar schuin boven
zijn lodderoog twee handige knoppen.
Bij de bovenste staat steward" bij de
andere „stewardes". Drukt meneer nu
op de eerste, dan staat hij binnen tien
«econden weer geheel service-bereid
naast zijn bed. Prefereert u de tweede
naast uw bed. Prefereert u de tweede
knop, dan kan het wat langer duren,
maar komen doet hij. Ja zeker, ste
ward Toering persoonlijk, want meneer
gaat toch niet veronderstellen, dat ze
er op de Rotterdam een potje van ma- j
ken.
Met een extra kussen in je rug pel
je even later je ei. Je smeert de toost
en schenkt de thee in. Je voelt je net
een patiënt, die na een ernstige operatie
weer voor het eerst zittend mag ontbij
ten. Alleen dat idee maakt je al dood
ziek en je neemt in bed nog het be-
duit voortaan elke neiging tot vadsig
heid te onderdrukken en 's morgens ge
woon in de eetzaal te verschijnen. Dat
je daarmee in feite de dreigende indi
gestie versnelt, ontgaat je, omdat je het
immers veel te druk hebt met je ver
meende heldhaftigheid. Die ontdekking
doe je pas, als je de volgende dag ga
pend en met een sierlijke kater op je
inkerschouder aan tafel plaatsneemt en
m menukaart grijpt. Na een seconde
leg je hem weer verbijsterd neer, maar
dan is het al te laat. De duivel van de
rgheid hangt reeds zwaar aan je
en zal niet wijken, voordat je hem
zin hebt gegeven. „Een gebakken
appeltje als binnenkomertje", teemt hij,
dan een lekker bord cornflakes of
gepofte rijst met veel boter en suiker".
Je kijkt schichtig om je heen, zoekt
<en steun en toeverlaat en wenkt ste-
**u<*a' ^at adviseert hij? Het
tefst- iets lichts om de dag sraiend te
openen.
Hij laat zijn
aa»4 -- -
hart
I lacht
kennersblik over de
zegt dan: „Wat had u ge-
van een gebakken
appel, wat
veel boter
I Hemelse goedheid, je zult er dus
rekening mee moeten houden
duiven op dit schip in allerlei
krommingen rondwaart. De ene
h'iwf,raai' het witte jasje van een
Iticha! de volSende maal hijst hij
een zwarte smoking met glin-
«mopen en buigt hij zich correct
tl fi„T5,r om z'in he voorstel in je oor
«fluisteren. „Gebakken eitje meneer",
ft öL??1' «eba'-ken eitje met
Ueriu t fetje met tomaat en kalfs-
bald-An At, aai1 twee kanten door-
tone Lu1- at is fiJn- Dat smelt op de
ïehp'moH aan8t als dauwwater aan het
re-e- Zal jk het maar vast note-
(Je iti u k er iets fiins van maken?"
rn_J* m doodsbenauwd aan; met
van ïguegen dc
an kalfsniertjes'
muur. „Ik houd niet
roep je schor. Het is
Ltf6!1 keuk^brigade van 120
Si chef-kok Dickmann ter-
tiirio» J breiden van de maal-
ierioü V00r 1200 Passagiers en 700
van de bemanning
een wanhoopsuitval, uitgevoerd door je
laatste reserves. Je maag en smaakpa
pillen zijn op dat moment al heulend
naar de vijand overgelopen.
„Oké", zegt bij fluweelzacht, „me
neer moet niets tegen zijn zin eten,
meneer moet vóór alles een verant
woorde keus maken. Zullen we dan sa
men eens kijken wat er voor vis is?
Ay, dat is lekker. Tarbot meunière, in
echte roomboter gebakken. Zal ik dat
maar doen? Of een lekkere biefstuk,
ook heel fijn. Of lamsvlees, sardines,
zes soorten kaas, negen soorten brood,
vijf soorten cake, acht soorten jam.
Thee. koffie, melk. yoghurt, ijsthee,
ijskoffie. Doen, doen, doen?"
Hij is steeds sneller gaan praten, zijn
hijgende adem waait langs je gezicht.
Je weet, dat je verloren bent, maar
voordat je capituleert, voordat je de
witte vlag op de toren hijst, zeg je
toch nog één keer smekend; „Ik heb
s'morgens nooit trek steward."
Nooit trqjc. Hij kijkt je glimlachend
aan, maar je weet, dat ook deze laat
ste stuiptrekking geen uitstel van execu
tie biedt. Hij sluit de ogen en medi
teert: -„Zeg nooit op zee, dat je 's mor
gens geen trek hebt, want wie niet eet,
staat weerloos tegenover de zeeziekte.
Ik heb ze gekend, de stakkerds, die
nuchter de dag instapten en drie uur
later kermend vroegen om in een lin
nen zak overboord te mogen worden ge
worpen. Ik heb ze gezien, de ongeluk-
kigen, die aan het ontbijt volstonden
met één enkel toostje en drie uur la
ter datzelfde toostje uitbrachten op de
ziedende zee.
Maar wat deden de verstandigen, die
een diep bord pap hadden gegeten, die
er een visje overheen hadden gedra
peerd en de gaatjes hadden opgevuld
met een smakelijke omelette? Juist,
zij bleven in dat uur der wrake glori
eus overeind en in het ergste geval hik
ten ze slechts. Maar het kwam er met
geen mogelijkheid doorheen, begrijp je?
Vanwege die pap, vanwege dat visje
en die omelette. Aha, waf mag hij nu
voor meneer noteren?
De volgende dag kies je uit twee kwa
den de beste en blijf je in bed met 'de
lakens over je hoofd. „Geen ontbijt
meer", schreef je zelf toe, „geen
eieren, geen vis, geen biefstuk. Weg er
mee".
Alleen grapefruitsap. Dat kan. Dat
zet geen zoden aan de dyk. Je drukt op
de knop en daar staat hij al: steward
Toering. Hetzelfde recept meneer?
Om de donder niet- Wat sap wil je.
En geen ei, vooral geen ei. „Heel ver
standig", zegt Toering glimlachend, „als
je te veel eieren eet, komen ze je neus
uit. Ik zit al dertig jaar bij de Hol
land-Amerikalijn en ik heb er al meer
zien kapseizen. Daarom ken ik ook de
remedie. Meneer kan dat rustig aan
me overlaten".
Hij snelt weg en komt een kwartier
later terug met een zilveren dienblad
vol zilveren schalen. Nou, wat zegt me-
Warme belangstelling van drie
Nederlandse door de H.A.L. uitge
nodigde topmannequins voor het
koude galabuffet van chef-kok L.
Dickmann. Hetis het zoveelste hu
zaren (salade) stukje, dat deze culi
naire alchemist aan boord van de
Rotterdam levert.
neer daarvan? Gebakken appel met
cornfilakes en potrijst met veel boter
en suiker. Smakelijk eten". Discreet
trekt hij de deur van je hut achter zich
dicht/
Twee volle minuten blijf je verbijs
terd naar die dampende schalen kij
ken, dan laat je je voorzichtig uit bed
•glijden en sluip je omzichtig naar de
badkamer, waar je je voorhoofd met
ijswater bet. Vervolgens slik je twee
pillen tegen zeeziekte. De cornflakes
doe je bij terugkeer in de groene, pa
pieren waszak, de gebakken appel ver
berg je onder de stapel schoon onder
goed in je hangkast.
Fluitend kleed je je daarna aan.
Schoon overhemd, schone sokken. Nie
mand heeft iets van je bedrog gemerkt.
In de gang kom je Toering tegen, die
vraagt, of het gesmaakt heeft. Je
knikt gehaast en vlucht de lift in, waar
je in de armen valt van een smakken
de grijsaard, die zegt; „Ook op weg
naar de eetzaal?" Hij wacht niet eens
op je antwoord en drukt al op de knop.
Even later sta je op het B-dek. waar
een banier van zwoele etensluchten je
tegemoetzwaait. Het is half *wee.
Lunchtijd.
Zo zal het doorgaan tot in de haven
van New-York. Ontbijt, koffie met ge
bak, lunch, thee met gebak, diner en
tot besluit van elke dag een koud buf
fet als formidabele uppercut. Daartus
sendoor serveren de barmannen zoute
pinda's en kaaskoekjes en achtervolgen
de dekstewards je met bladen vol bis
cuits. Het is een kwestie van razend
snel herkauwen of verdrinken in een
zee vol consumpties.
Denk daar echt niet te licht over,
want chefkok Dickmann kent zijn zilte
pappenheimers en peilt met grote tref
zekerheid hun zwakheden. Als je einde
lijk met de tanden stijf op elkaar een
lunch weet te ontlopen, is zijn antwoord
slechts een wijze glimlach, want uit er
varing weet hij. dat je straks in de
rooksalon of op het promenadedek toch
weer iemand tegen het lijf loopt, die
verzaligd roept: „Die Waldorfsalade
van vanmiddag, man. dat was het ein
de". Meteen neem je het aarzelend be
sluit om vanavond dan maar een be
scheiden vorkje mee te pikken.
Op dat ogenblik ben je reddeloos ver
loren en zul je tot aan de overkant van
de oceaan aan de slopende hordeloop
moeten deelnemen. Ademloos ren je de
ene culinaire gang in, de andere uit,
totdat je tenslotte uitgeput op je bed
neervalt en als een dreigend kind roept:
„Lieve chef-kok, als ik morgen heel lief
ben, hoef ik dan geen kreeft te eten?"
En Dickmann knikt. Hij buigt zich
elke ochtend als een alchemist over zijn
bureau en brouwt daar een nieuwe to
verformule. Achter zijn smalle, hoge
voorhoofd ligt een cartotheek met 350
verschillende recepten voor salades en
250 sausen voor spaghettischotels. Ach
ter hem, in de boekenkast, staan vuist
dikke kookboeken als zeer wereldse bij
bels die hem alpha en omega van hel
goede der aarde vertellen. Alles weet
hij van zalm, paté, aspergepunten en
tarbot en hij wil die kennis graag aan
anderen overdragen. Tweemaal per dag
componeert hij zijn menu als 'n middel
eeuws gedicht, waar zelfs een smulpaap
als Brueghel nog van zou opkijken. Twee
maal per dag trotseren zijn 120 keuken-
prinsen uit 20 landen de hitte der for
nuizen om zijn fantasiën in vlees, vis,
groenten en ijs na te boetseren. Elek
tronische ogen dragen verzachtende
omstandigheden aan voor de enorme
biefstukken en in de mammoetbakkerij
bakt men onophoudelijk de zoetste
broodjes voor de verwende gast.
,,Aan de wal wordt vaak gezegd",
meent Dickmann, „dat er in de keuken
van een schip met e^en gegooid wordl.
maar dat is natuurlijk een leugen, want
ook wij zijn gebonden aan een streng
budget. Door je jarenlange routine kun
je echter tevoren bepalen, wat die 1200
mnsen straks zullen eten. Hollanders
zijn bijvoorbeeld gek op kip en een
Amerikaan valt meteen op kalkoen. Dat
is vaste prik. Zet je nou reerug op het
•menu of een patrijsje, dan moet je er
niet meteen 500 uit de ijskast halen,
want die dingen zijn echt alleen voor
de fijnproevers, voor de ware gour
met".
Zelf is Dickmann een uiterst be
scheiden happer, die voor zijn ontbijt
genoegen neemt met vier mokken zwar
te koffie. „Het gewone burgermanspot
je", zegt hij gulzig, „dat heb ik het
liefst. Een kruimig aardappeltje met
jus een balletje gehakt. Als ze me dat
geven, kunnen ze wat mij betreft de
kaviaar onder de armen verdelen.
Daarom ben ik blij, dat het op allel
schepen van de HAL een heilige tradi
tie is, dat op elk menu een typisch Ne
derlands gerecht staat. Erwtensoep is
bijvoorbeeld elke week present en al
vallen de mussen dood van het dak, dan
maken we hem nog. Lekker smeuig,
royaal met spek en worst doorschoten.
Er zijn Amerikanen, die alleen om die
ene snertreden naar Europa varen".
En de gast, die koning is in het drij
vend luilekkerland van de trotse Rot
terdam, slikt een paar keer heel moei
lijk en besteld 's middags erwtensoep.
Nou, reken er op: er zit een halve
worst in en genoeg spek voor een mid
delgroot gezin. Dezelfde avond lepelt
hij nog een kreeftcoctail leeg en trekt
hij hijgend een lichtbruin gebraden tong
van de graat. Tussen de bedrijven door
kijkt hij verbijsterd naar de textielhan
delaar uit Luxemburg, die met noeste
vlijt bouwt aan zijn eigen legende. De
man heeft vanaf Rotterdam bij elke
maaltijd twee slaatjes genuttigd, één
bord met vis, één bord met sappig rund
vlees, vervolgens kalkoen, patrijs of
eend en daarna drie keer ijs. Hij is na
deze veldslagen telkens kreunend opge
staan en heeft in de rookkamer met
vette lippen gewacht op het koude buf
fet, waar hij tegen twaalven nog eens
een bord volscbepte. Door de stewards
wordt hij met diep respect behandeld.
De vierde dag bemerk je bij het ver
kleden, dat de broek van je smoking
met geen mogelijkheid meer dicht gaat.
Wantrouwig inspecteer je daarop de
sluiting. Welke onverlaat heeft de kno
pen verzet, welke beunhaas heeft dit
pak in zijn stomerij laten krimpen?
Nog steeds vol goede moed stap je uit
de pijpen en probeer je het blauwe pak
met het decente visgraatje. Als je de
rest van de avond geen adem meer
haalt en met je bretels je middel iu-
enoert, kun je hem wellicht dragen.
Grote hemel, wat is er met je ge
beurd? Je gaat voor de spiegel staan
en inspecteert je silhouet. Het lijkt, als
of je gisteravond tijdens de polonaise
in het Café de la Paix per ongeluk een
ballon hebt ingeslikt. Je schiet je wijd
ste broek aan en rent naar het zwem
bad, waar je met gesloten ogen op de
weegschaal stapt. Badman, bent u han
dig in het omrekenen van Engelse pon
den? Hij kijkt, haalt de schouders op
en zegt: .,87 kilo. schoon a^n de haak".
Het a^stzweet breekt je uit. want vier
dagen geleden woog je nog geen 84 kilo.
Met het brakke water in je handen
maak je onmiddellijk een krijgsplan.
Dat begint morgen om half acht mei
opstaan en zwemmen. Tien baantjes op
de borst, tien op de rug. Daarna op de
hometrainer. Zes kilometer met vlie
gende start. Vandaar regelrecht het,
Turkse bad in. Een half uur, een uur.
totdat alle kwaaie stoffen verdampt zijn
Misschien kun je nu vast een afspraak
maken met de masseur.
Op weg naar boven kom je onvermij
delijk langs de eetzaal. Er hangt een
geur van uien, knoflook en paprika,
„Doorlopen Leo", smeekt de schrale as
ceet in je binnenste, maar meteen roept
de duivel „links uit de flank" en prompt
geeft hü Je voeten een cursieve koers.
Op hetzelfde moment dwing je jezelf
de belofte af, dat die ene verse kreeft
vanavond dan ook beslist de laatste van
de reis zal zijn. Morgenochtend zes
baantjes meer in het zwembad en je
hebt hem er alweer uit.
Je moet je over zulke dingen niet dik
maken.
Je bent het trouwens al.
HORIZONTAAL
1 Sport, 6 enigszins, 11 reeds, 19 rang
telwoord, 14 ambtshalve (Lat. afk.), 15
halfbloed, 18 spits, 19 insektenstadium, 21
eenheid van kracht (afk.), 22 vochtig, 24
waterkering. 25 jongensnaam, 27 omroep
vereniging, 28 knaagdier, 29 voor, 30 ver
binding, 33 rijschool, 34 de dato (afk.), 35
streep, 38 voorzetsel, 39 de somma van, 40
grondtoon, 41 vogelprodukt, 42 op dit mo
ment, 43 voegwoord, 45 opschorting, 49
als onder (afk.), 50 gebogen, 51 werpan
ker, 53 overheidsbedrijf, 54 bekende voet
balclub, 56 leeftijd (Eng.), 57 verlaagde
toon. 59 verlaagde toon, 61 vruchtennat,
uitroep, 64 rijgsnoer, 66 kledingstuk,
koningin (Fr.), 70 goud (Fr.), 71 her
kauwer, 73 laatste nieuws (afk.), 74 soort
bril, 75 in massa.
VERTIKAAL
1 Plaats in Overijssel, 2 lichaamsvocht,
3 geestdrift, 4 water in Friesland, 5 vis-
gerei, 6 boom, 7 deel v.d. bijbel (afk.), 8
gewicht, 9 voü, 10 uitheems zoogdier, 13
vis, 16 klein persoon, 17 deel v.e. boom,
19 bergplaats, 20 genoegdoening schenken,
23 foefje, 24 beschaafde vrouw, 26 wiel,
29 hoofddeksel, 31 slang, 32 de jongere
(afk.), 35 meelijwekkende figuur, 36 scha
mele woning, 37 klein takje, 44 bovenste
deel, 46 klein beetje, 47 zangnoot, 48 hel
dendicht, 49 vogel, 50 snor, 52 totaal, 55
treiter, 58 selenium (afk.), 59 aardverho-
ging, 60 jongensnaam. 62 behaarde huid.
65 insekt, 66 sportterm, 67 drinkgerei, 69
meisjesnaam, 71 pers. voornaamw., 72 en
andere (afk.).
OPLOSSING
HORIZONTAAL
1 Pelikaan, adelaar; 2 Amerika, omega.
Ria; 3 pek, is, streng, maan; 4 elastiek.
Ik, op, bas; 5 gt, Rome. vla, ereis. u; 6
aren. steen, nto. eli; 7 aalt, ton, id, distel;
8 ilias, sint, aga, ora; 9 kanaal, ms, amor,
reu: 10 opera, omtrent, ene; 11 rep. d -
enig. in. sr; 12 het, la, cru, brest, nh;
ons, ach, rr. eel, tu, ia; 14 ede chaos, vest,
lea; 15 nachtegaal, stern.
VERTICAAL
1 Papegaai, korhoen: 2 emelt, ra, 1-p,
een. da; 3 le, karei, inept, sec.; 4 iris, ont
aard, lach; 5 kist, ms, tsaar, acht; 6 aks,
iet, oslo. ich, ae; 7 aat. even, immer, rog;
8 nor klein, steur, sa; 9 ameland, tarn,
he, va; 10 denken, dame, ir, eel; 11 es.
gortig, ongel, ss; 12 lamp. eos, artiest, tt.
13 arabië, toren, tule; 14 ai, aas, Lien,
snier; 15 ransuil, auerhaan.
ZONDAG 12 december. Derde zondag v: a
de Advent. Mis Gaudete. Paars of Rose
MAANDAG 13 december. H. Lucia. Twee
de gebed van de derde zondag van d-
Advent, Rood.
DINSDAG 14 december. Mis van de dei-
de zondag van de Advent, Paars.
WOENSDAG 15 december. Quatertem-
perwoenadag in de Advent. Paars. G'
Gulden Mis: Votief mis van de H. Maag
Maria: Rorate. Tweede gebed van qui -
tertemperwoensdag. Wit.
DONDERDAG 16 december. H. Eusebii-
Tweede gebed van de derde zondag v.
de Advent. Rood.
VRIJDAG 17 december. Quatertempr -
vrijdag in de Advent. Paars. Geboden
vasten- en onthoudingsdag.
ZATERDAG 18 december. Quatertemper
zaterdag in de Advent. Paars.
Het zwembad op het D-dek van
de Rotterdam is de laatste uitkomst
voor de gastronomen aan boord:
hier proberen ze de kilo's weer te
verliezen, die ze in de eetzaal heb
ben geënterd
De eindstrijd van het kandidatentoer
nooi tussen Spassky en Tal is na een
boeiend gevecht geëindigd in een 7-4
overwinning voor eerstgenoemde.
Na de overwinning in het interzonale
toernooi te Amsterdam en het winnen van
de tweekampen tegen Keres en Geiler
heeft Spassky door deze spectaculaire
overwinning op de ex-wereldkampioen de
kroon op zijn werk gezet. Hij zal nu in
het voorjaar 1966 de huidige wereldkam
pioen Petros jan in een duel van 24 par
tijen ontmoeten met als inzet de hoogste
titel. Dit zal een harde en enerverende
strijd worden, want beide spelers zijn
all-round schakers met zeldzaam grote
talenten. Toch zijn de experts van me
ning, dat de uitdager Spassky in het ko
mende titelgevecht de beste kansen heeft,
omdat Petrosjan als titelhouder per de
finitie psychologisch in het nadeel is. De
toekomst zal leren, of de deskundigen het
gelijk aan hun kant krijgen. Petrosjan is
het in ieder geval ook weer per definitie
niet met hem eens! Onderstaand volgen
de beide laatste overwinningen van Spas
sky uit zijn tweekamp met Tal.
Wit: Spassky
Zwart: Tal
10 de matchpartij gespeeld te Tiflis 1965
Siciliaans
1. e2-e4, c7-c5 2. Pgl-f3. d7-d6 3. g2-g3.
Pb8-c6 4. Lfl-g2. Pg8-f6 5. Pbl-c3, g7-g6
|6. 0-0, Lf8-g7 7. d2-d3, 0-0 8. Lcl-g5. h7-
h6 9. Lg5-d2, e7-e5 10. a2-a3, Lc8-e6 11.
Tal-bl, a7-a5.
(In de openingsfase heeft Spassky geen
enkel risico genomen, ja zelfs betrekkelijk
tam gespeeld. Zwart staat dan ook zeer
behoorlijk)
12. a3-a4. d6-d5 13. e4xd5, Pf6xd5 14.
Pc3xd5, Le6xd5 15. Ld2-e3, c5-c4.
(Juist was 15.... b6. Met de tekstzet
stuurt Tal op verwikkelingen aan, die
eöhter in zijn nadeel uitlopen).
Stelling na 15 c5-c4.
16. d3xc4, Ld5xc4 17. Ddlxd8, Tf8xd8 18.
Tfl-dl, Pc6-b4.
(Te fors gespeeld, met 18f5 had
zwart gelijke kansen behouden).
19. Tdlxd8, Ta8xd8 20. Le3-b«, Td8-d7
21. Pf3-el, e5-e4 22. b2-b3, Lc4-a6 23
Lg2xe4, Pb4-a2.
(Hier verspeeld Tal zijn laatste kanr
Juist was 23Te7 met nog remise
mogelijkheden)
24. Le4-f3. Pa2-c3 25. Tbl-cl, Lg7-f8 26
Pel-d3, La6xd3, 27. c2xd3, Td7xd3 28
Kgl-g2, Lf8-b4 29. Lf3xb7.
(Er is nu een eindspel ontstaan, waar
in wit naast het loperpaar een pion mee
heeft. De wijze, waarop Spassky dit voor
deel in winst omzet is zeer instructief).
29 Kg8-g7 30. Lb6-e3, h6-h5 31. Lb7
a6. Td3-d6 32. La6-c4, f7-f6 33. Tcl-c'
Pc3-bl 34. Le3-f4. Td6-d4 35. h2-h4. Pb'
a3 36. Tc2-cl, Pa3xc4 37. b3xc4. Kg7-i
38. c4-c5, Kf7-c8 39. c5-c6. Ke8-d8 40. c'
c7-K Kd8-c8 41. Tcl-c6! en zwart gaf zi<
gewonnen. Op 41 Ie7 volgt imme
42. Ta6.
Wit: Tal
Zwart: Spassky
11e matchpartij gespeeld ie Tiflis 1&.
Spaans
I. e2-e4, e7-e5 2. Pgl-f3, Pb8-c6 3. Lf!
b5, a7-a6 4. Lb5-a4, Pg8-f6 5. 0-0, Lf8-c
6. Tfl-el, b7-b5 7. La4-b3. 0-0 8. h2-h„
Lc8-b7 9. d2-d3, d7-d6 10. c2-c3, Pc6-b8
(Een belangrijke manoeuvre in dez'
variant, omdat het paard via d7 een be
tere controle kan uitoefenen. Bovendie..
wordt de dameloper geactiveerd).
II. Pbl-d2, Pb8-d7 12. Pd2-fl, Pd7-c5 13.
Lb3-c2, Tf8-e8 14. Pfl-g3, Le7-f8 15. b2-b<
Pc5-d7 16 Lc2-b3, a6-a5.
(Spassky heeft het openingsprobleen-
goed opgelost en staat stellig niet mindei.
integendeel hij heeft goede perspectieven
vooral in het centrum).
17. a2-a3, a5xb4 18. c3xb4. h7-h6.
(Zwart moest 19. Pg5 verhinderen).
19. Pg3-f5, d6-d5 20. Pf3-h4, c7-c5 21
Tel-e3, c5-c4 22. Te3-g3, Kg8-h7 23. Lbc
c2, d5-d4.
(Tal heeft de centrale aanval beant
woord met een offensief op de konings
vleugel. De strijd is nu wel op zijn hoo^
tepunt).
24. Ddl-f3.
(Wellicht beter was direct het offe
24. Ph6:>.
24
Ta8-a6!.
(Een belangrijke versterking bij d.
verdediging van de koningsvleugel).
25. Pf5xh6.
(Dit offer is nog wits enige kans, maa
Spassky is paraat en beteugelt de va-
banque-stijl van zijn rivaal op eén weer
galoze wijze).
25 g7xh6 26. Ph4-f5, Dd8-a8! 27
Pf5xh6, Lf8xh6 28. Df3-f5 Kh7-h8 29
Lclxh6, Te8-g8 30. Lh6-g5, Da8-e8.
(Om pion e5 te dekken, er dreigde na
melijk 31. Lf6:).
31. f2-f4, Pf6-h7 32. Lg5-h4, Tg8xg3 33.
Lh4xg3, Ta6-f6!
(De aanval is afgeslagen en met ee'
stuk minder is wit nu kansloos).
34. Df5-g4, Tf6-g6 35. Dg4-h4. eSxf4 36
Dh4xf4, f7-f6 37. Lg3-f2, c4xd3 38. Lc2xd3
Pd7-e5 39. Ld3-fl, Ph7-g5
(Dreigt damewinst).
40. Kgl-hl, Pg5xe4 41. Tal-cl, Pe4xf2
en wit gaf zich gewonnen.