Primula'' maakt moderne
en beschaafde indruk
ONDER WIJS ONTPLOOIT
MENSELIJK KAPITAAL"
Bittere
noodzaak
moe yan
maagzuur?
HOOGWATER
STips- tips -tips -tips
BOEKENPLANK
HALF MILJARD
KINDEREN
ONDERVOED
nr< HMiycKB
stcaate/ iï/ëet/yoMW
Schijfremmen
Rhodesië heeft
eigen postzegel:
Sir Humphrey
„vergist" zich
Gebrek aan scholing ondermijnt economische groei
Nog meer
5
neem natuur-grijze
~\pi
Doorstroming
Levenspeil
Licht
Communistische
partij in Soedan
moet verdwijnen
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 10 DECEMBER 1965
(Advertentie)
De primula is eeil kamerplant, Een handicap bij het manoeuvreren
1 en precisie-parkeren is de grote draai-
lie lil vele woningen nog helpt cirkel van ruim ll meter. Een auto van
handig formaat, ook bedoeld als vlot
te stadswagen, behoort lenig te zijn.
Vele grote middenklassers hebben een
draaicirkel van ruim 10 meter
Nu we toch achter het stuur zitten:
de versnellingshandel laat zich niet al
tijd gewillig in de diverse posities druk
ken. De instrumentering is ruim vol
kan de gastvrouw niet met een doende, maar de tuimelschakelaars voor
stadslicht, ruitewissers, de aanjager en
de dashboardverlichting zijn strategisch
ongunstig opgesteld, namelijk op knie
hoogte, links onder op het paneel. In 't
donker moet men ernaar tasten. Aan
weerszijden van het dashboard (met
anti-reflex materiaal bekleed) zitten
in hoeverre een primula in Italië luchtroosters, die samen met ventila-
wnrHt PPwaarripprH maar Haar is t>er"ities (draaibaar vóór en openklap-
uorcit gewaaraeera, maar aaar is baar achter| voor voidoende frisse lucht
kunnen zorgen. Het vergt echter veel
geduld om bij temperaturen om het
vriespunt warme en koude lucht naar
believen te doseren. Met de raampjes
dicht beslaan de ruiten gauw, en met
een of twee op zitten we op de tocht.
de vensterbanken vol te maken.
Het bloemetje doet wat antiek
aan. Het speelt nauwelijks meer
een rol als kleine attentie, die de
vriendschap onderhoudt. Men
primula vereren. Ze kon er eens
allergisch op reageren. Er zijn
mooiere en voor 't sociale verkeer
actuelere planten. We weten niet
zelfs een nieuw automodel onder
deze naam gepresenteerd- De fir
ma Autobianchi, lid van de grote
Fiatfamilie, wist klaarblijkelijk
niets beters te bedenken. Wat ons
betreft had de wagen ook Paar
debloem mogen heten. Deze plant
groeit tenminste buitenshuis en
herinnert aan paarden, dus pk's.
What is in a name We
zijn niet over de naam
gevallen. De Primula"
heeft bij ons geen allergie
veroorzaakt. In 't sociale
verkeer maakt deze wa
gen een beschaafde en
moderne indruk. De car-
rosserievorm is eenvou-
dig. robuust en vrü com-'
pact. De buitenafmetin-
gen zijn bescheiden. De1
afstand van bumper
bumper is slechts 3
meter. De passagiers
De remmen van de Primula (schijf
remmen rondom) zjjn bijzonder effec
tief. Ze vergen weinig pedaaldruk, ter
wijl ze niet bekrachtigd zijn. Een rem-
krachtregelaar voor de achterwielen,
die aan veranderlijke belasting onder
hevig zijn, is een attent detail.
Als modern nummer heeft de Primu
la een gesloten koelsysteem, van het
zelfdenkende type. Een kleine radiator
doet het koude startwerk en eenmaal
op temperatuur komt het hele koelsy
steem in actie. Bij 92 gr. wordt de
elektrische ventilator ingeschakeld. Het
scheelt ettelijke scheutjes benzine.
We noteerden een gemiddeld verbruik
van 1:11.6 km, wat voor een wagen van
840 kg, met goed temperament, niet
ongunstig is. Het onderhoud is vereen
voudigd. Er zijn geen smeerpunten en
de olie moet in normale omstandighe
den om de 10.000 km worden ververst.
De Primula" is solide gebouwd en
de detailafwerking is verzorgd. De twee
brede portieren (102 cm) geven toegang
tot degelijk gemeubileerd comparti
ment, met kunstleer bekleed. De zitpo-
sities zijn vóór en achter comfortabel.
De voorzetels zijn verstelbaar, ook de
rugleuingen. De vloerbedekking is van
rubber met een schuimplastic onderlaag.
Hoewel de Primula op enkele detail
punten kan worden verbeterd, is hij
toch een alleszins acceptabele auto, met
goede rij eigenschappen en ruim verant
woord wooncomfort. Er is intussen ook
een coupé-uitvoering van geïntrodu
ceerd, waarbij de stilist zijn esthetische
gevoelens wat de vorm van de achter
kant betreft minder geweld hoefde aan
te doen.
Technische gegevens:
Motor: 4-cil. dwars geplaatst
Boring en slag: 72x75 mm
Inhoud: 1221 cc
Vermogen: 79 pk (SAE)
Aandrijving: op voorwielen
Wielbasis: 230 cm
Lengte: 378 cm
Breedte: 158 cm
Hoogte: 140 cm
Gewicht: 840 kg
Max. gew. 1240 kg
Tank: 40 liter
Topsnelheid: 136 km/h
Prijs: f 7450,—
SALISBURY (UPI) Een zak
vol met kerstpost verzonden door
gouverneur sir Humphrey Gibbs is
teniggestuurd naar het gouverne
mentsgebouw omdat het nog ge
frankeerd was met het oude zegel
van de Zuidrhodesische gouver
neur.
Dit is niet toegestaan onder de
nieuwe grondwet van 1965 opge
steld door het rebellenregime van
eerste minister Ian Smith, die wei
gert Gibbs als gouverneur te er
kennen.
Op de eerste dag van uitgifte
hebben verzamelaars in Rhodesië
duizenden onafhankelijkheidspost
zegels opgekocht.
Volgens dé PTT van de rebelle
rende Britse kolonie werd alleen
al in Salisbury en Boelawayo voor
meer dan 8.000 pond sterling aan
tweeshilling-sixpence postzegels
verkocht. Ook gingen 45.000 enve
loppen voor de eerste dag van uit
gifte van de hand in het postkan
toor. Door handelaren werden er
nog eens duizenden verkocht.
Uit het buitenland zijn bestellin
gen voor 50.000 onafhankelijkheids
zegels ontvangen, aldus een woord
voerder voor de Rhodesische PTT.
Op verschillende plaatsen in
Friesland heeft men te kampen
met hoogwater. Vele landerijen en
wegen zijn onbegaanbaar, zoals in
midden-Friesland bij Terkapele,
waar een boer en zijn gezin alleen
per roeiboot de boerderij kunnen
bereiken.
(Van onze financieel-economische medewerker)
DEN HAAG De uitgaven voor onderwijs en wetenschappen
worden voor het komende jaar op niet minder dan 4.165 miljoen
gulden geraamd, dat is 289 miljoen gulden meer dan de vermoede
lijke uitgaven voor dit jaar. De kosten van het wetenschappelijk
onderwijs zijn daarbij gesteld op 1052 miljoen, dat is 335 miljoen ho
ger, dan dit begrotingsjaar het geval is geweest.
In een periode van zestien jaren is het bedrag, dat voor onder
wijs en wetenschappen op de rijksbegroting is uitgetrokken verveer-
tienvoudigd. Dit betekent een toename van zeven tot drieëntwintig
procent uitgedrukt in een percentage van de totale rijksuitgaven.
Vooral in de laatste jaren zjjn de uitgaven voor onderwijsdoel
einden en wetenschapsbevordering sterk gestegen. Zij dienen steeds
meer te worden beschouwd als investeringen in „menselijk kapi
taal''. Immers alleen door onderwijs en uitgebreide scholing is het
mogeljjk het potentieel van intellect tot ontplooiing te te brengen.
De oorzaken van de enorme uitgaven
stijging zijn de bevolkingsgroei, de voort
schrijdende democratisering van het on
derwas en de stijgende vraag naar onge
schoolde arbeidskrachten.
Van verschillende z^den is gewaar
schuwd voor het groeiende tekort aan ge
schoolde arbeidskrachten, die de voort
schrijding van het economische groeipro
ces in gevaar kan brengen. Een langere
en intensievere scholing van jonge men
sen zal nodig zijn om in deze leemte te
kunnen voorzien.
De gestegen welvaart en de toename
van het inkomen per hoofd van de be
volking is grotendeels te danken aan de
enorme produktieve waarde van het
„menselijk kapitaal", dat door onderwijs
tot ontplooiing is kunnen komen.
De oorspronkelijke produktiefaktoren
grond, kapitaal en arbeid verklaren niet
zonder meer de groei van de produktie in
een groot aantal westerse landen, in de
afgelopen anderhalve eeuw. Vele econo
men hebben al gesteld, dat juist het kwa
litatieve aspect van de menselijke arbeid
één van de grote stimulans voor de eco
nomische groei is geweest. In de toekomst
zal de betekenis hiervan niet minder
worden.
Ook Nederland is gewezen op deze be-
itekenis van het onderwijs. In de bro
chure „Um de kwaliteit van ons be
staan", die de Wiardi Beckmanstichting
in 1963 uitgaf, concluderen de samen
stellers dat tegenover de investerings
kosten van het onderwijs een stijging
van het nationale produkt mag worden
verwacht „omdat verbetering van het
onderwijs ongetwijfeld een gunstige in
vloed op de produktiviteit heeft".
In het preadvies voor de vereniging van
staatshuishoudkunde van 1962 stelt prof.
De Wolff dat „arbeid, die met de pro
duktieve kapitaalgoederen moet worden
gecombineerd van een hoge kwaliteit
dient te zijn om de produktiviteit beter
tot hear recht <te laten komen".
(Adivertemhie)
Elke OLVEH polis is winstgevend.
ruimte van een kleine combi. Via de
opklapbare achterkant (die als derde
portier fungeert) is deze rekbare kof
fer, die heel wat spullen kan bevatten,
en
bagageruimte is betrek- rpegenwoordig wordt er nogal vrij veel
WW kelijk groot. De Primula X een oliesoort voorgeschreven en ge-
is een royaal bemeten 4- bruikt die wordt aangeduid met de ty-
persoons auto, met combinatiemogelük- peletters HD. Deze letters hebben niets
^en- uitstaande met een bekende fabriek van
De achterbank kan helemaal worden motorrijwielen en evenmin met de vis-
neergeklapt en er ontstaat dan de laad- cositeit (mate van vloeibaarheid der
olie). Het zijn n.l. de beginletters van
de woorden Heavy Duty, oftewel in het
Nederlands „zware dienst", en duiden
op een olieclassificatie, die aangeeft dat
toegankelijk. In normale toestand dekt aan deze olie de zwaarste eisen inzake
een hoedeplankje de vrachtafdeling af, belastingen en temperatuurwisselingen
zodat deze aan 't oog wordt onttrok- kunnen worden gesteld,
jen. De Primula is dus, evenals de Re-
BSL*' waar^D de combinatiemoge- Tn de meeste gevallen zal een storing
jKheden gevarieerder en geraffineer- X in de automobielverlichting veroor-
ïenZ1Jn' ge8n uitSesproken stationwa- zaakt worden door een defecte lamp,
•5 een doorgeslagen zekering of een ver-
<Wi:-?om?artlmenf; ziet er verzorgd en vuild of los contact. Een defecte lamp,
gelijk uit. De Fiatleiding heeft, wat of zekering is vrij snel gevonden maar
liP® en aankleding betreft, naar een los of slecht contact moet echt
al- Viïf kwaliteitseisen gesteld gezocht worden. Dit zoeken doet u het
eigen ,e1^noc^e^en' die rechtstreeks uit beste door aan de schakelaar te begin-
het p iS komen- Al wordt er in nen, vervolgens de zekeringdoos te con-
meer „jyula§eval naar verhouding troleren om dan via contactblokken etc.
j voor §evraagd. De prijs ligt uw aandacht te schenken aan de con-
wpIVo van de 130^ en de 15^ C, tacten van de fitting en de lamp zelf.
2 p vPen auto voor de valuta
mripon ?8 heeft minder ver- T)robeer uw vervuilde bougies, voor-
deur? h *s n*et een 4" dat u ze laat zandstralen, eerst vol-
gezet uuvoerinS, maar is moderner op- komen vetvrij te maken door ze b.v. in
wasbenzine schoon te spoelen. U voor-
De komt zodoende de beslist niet ondenk-
Dante ri ™"ur van Fiat> dr* bare mogelijkheid dat er straalzand in
tQhrnnniJi?*! hoofdzakelijk ver- de bougies blijft kleven en na montage
in erntp ls yoor de ^Primula", is der bougie in de cilinder terecht kan
'>MB„ RMrn ln,.h6t lichtend(' 3P°or komen.
rechJS? BMC-collega, Issigonis, te-
22?ko°?en- De p»mula is de Itali-
Hi P?dant van de Britse modellen,
wiplna«Jy?r.s &ePlaatste motor en voor-
wielaandrijving h<*ben.
tieuu!S m eerd*r §ezegd is dit idee niet
schaal' ï?ar heeft het op grote
zün °.eSePast. Voorwielaandrijvers
(Advertentie)
Stop met slikken van middelen die
geen blijvende verlichting geven. Vraag
de apotheker of drogist NORAC. Niets
anders. NORAC brengt het maagzuur
in gezond evenwicht.
r
Wees goed \oor uzelf en uw maag
In 'de komende jaren zullen de uitgaven
voor onderwijs en wetenschapsbeoefening
nog verder stijgen. Zij worden voor 1975
geraamd op zeven miljard gulden, wat
bijna een verdubbeling betekent van het
huidige uitgavenniveau. Het is niet on
mogelijk, dat het financieringsprobleem
voor deze uitgaven grote vormen gaat aan
nemen, zeker nu ook de andere overheids
uitgaven gaan stijgen. Nederland besteedt
ruim zes procent van zijn nationaal inko
men aan onderwijs en wetenschappijDe
Sovjet-Unie heeft voor deze uitgaven acht
procent van haar nationaal inkomen over.
terwijl een land als Japan ons land even
eens heeft overtroffen.
Prof. Idenburg heeft eens gezegd dat de
economische situatie in een land bepaalt
hoe groot de ruimte is, waarbinnen het
onderwijs zich kan ontplooien. Deze ruim-
re wordt grotendeels bepaald door de
groei van het nationaal inkomen en het
gedeelte, wat men van de hogere in
komsten van de overheid over heeft voor
deze bestediogscategorieën.
Uitbreiding van het onderwijsapparaat
maakt het mogelijk de bestaande begaafd
heidsreserves efficiënter te exploiteren.
Aan de groeiende vraag naar beter-ge-
kwalificeerde arbeidskrachten kan alleen
worden voldaan wanneer een regelmatige
doorstroming d.m.v. een flexibel onder
wijsstelsel een goed funkitionerende ar
beidsmarkt wordt nagestreefd. Deze door
stroming van intellect en talent moet door
de overheid op alle mogelijke manieren
worden bevorderd.
Een verhoging van de uitgaven voor het
lager onderwijs heeft een onmiddellijk ge
volg voor de uitgaven van de andere sec
tors van het onderwijsapparaat. Het mid
delbare en lager onderwijs zullen moeten
meegroeien om de toename van de kan
didaten te kunnen verwerken.
Verlenging vain de leerplicht is voor
een optimale exploitatie van intellect een
eerste vereiste, waarmee bijna twee mil
jard gulden zal zijn gemoeid.
-
m.
Norac is 'n NORIT produkt
''yf
gtartmotorborstels zijn, hoewel in veel
mindere mate dan dynamoborstels,
ook aan slijtage onderhevig. Dat de slij
tage op zichzelf weer afhankelijk is van
de rijomstandigheden is vanzelfspre
kend. Het maakt n.l. een zeer groot ver
schil of een auto hoofdzakelijk voor
zijn schp"'%*t>v*Haö1- Voorwielaandrijvers kleinere afstanden wordt gebruikt en
vel enir 1ng en inslaS geworden. Hoe- dus op relatief weinig km's dikwijls ge-
voorinTv merken al teng het alles- start wordt of dat het gaat om een auto
Door H5 hebben. die overwegend voor langere afstanden
Plaatsen rno*or °°k nog dwars te wordt gebruikt. In het laatste geval
11;^usamen te bouwen met de kunnen de startborstels soms net zo
lang meegaan als de auto zelf en heeft
minimaal men er dus geen omkijken naar.
U vraagt maar.
De heer O. te Dongen, eigenaar van een
VW bestelauto '63 heeft altjjd super-
benzine gebruikt en, nooit olieverbruik
kunnen constateren. Onlangs heeft hü
een superbenzine van een andere leve-
Mpw S0?en e„n de normale rancier (laten we zeggen van het merk
epn ..yY.ee^n *n de w.a- X.) betrokken en in die verbruikspert-
vprc" sam
konden lIlgsbKaH. en eindtransmissie,
Wen «lbuitenafmetingen minimaal
ruimte fv? en* terwiJl de interieur-
hebben g,root uitvie!
begen de korte'
'S er één van' De op"
'lien n praktische gezins-
'fenoods vim nde ruimte voor vier
Vilt) nprennor, J
Zodoende
ruime auto's ge-
V1Jff .peysonen en de normale
geil kunnen p Z,n tweeën ln de wa-
rusting en nrnviWaed*ge kampeeruit- 0de was er een duidelijk waarneembaar
^°r4en meegenome V°°r VG*0 weken olieverbruik. Toevallig viel deze perio-
Onder de kan iSJ' j de samen met de koude in nov. j.l. en
v-ok)r'met een - ^er d® daarmee verband houdende nood-
bD 5200 omw /min w van '?9 pk SA.E) zaak, wegens de gladde wegen vrjj veel
in de Primulac?i at? endat en langdurig in de lagere versnellingen
ls en soepeler alleen krachtiger te moeten rijden. De heer O. is nu ln
Jeerder dan in rlo geculti- het onzekere omtrent de werkelijke
.en deze bii opent»a *"0. We von- oorzaak van het olieverbruik van zijn
elastischer. Do t machine ook motor.
lntwJXrHm-h' wa^Snndeze klawe oïVW1 We kunnen u geruststellen. Het door
- ord niveau is. De acceleratiewaar" u opgemerkte olieverbruik is beslist niet
7onder meer <r0ed- van 0 6D te wÜten aan de door u gebruikte ben-
•9 sec, van 0 an in "io zine. Zelfs een voor petroleum geschikt
HA „aI; km/h in 19 gemaakte viertaktmotor zal daar. qua
olieverbruik, niet op reageren. In uw
geval is het olieverbruik te wijten aan
het langere tijd rijden in de lagere ver
snelling. Het toerental van de motor is
dan aanmerkelijk hoger dan dat, wan-
km/t z°nder meer n «n te wijten aan de door u gebruikte ben.
ÏÏ/h ia 6.9 sec vI aÏÏ' Van °"60 -irro 7olfc ohn nntrnlon, „oePhilr
en tot l2n ir«v, /u ÖU km/
1ZÜ km/h m 33,5 sec.
De
u" a"" SteVige rUstU1'
sw' ?P °neffen wp«rattJVage^4 bepaald neer u in de hoogste versnelling rijdt.
SE?*' maar dit hp®f4 W0Pdt,lS Als u de wagen in haar hoogste versnel-
eoK d °P de 1J s in" ^zng op zou kunnen voeren tot 140 km
,MferP® bochten wnwi* 0ok .in zou u hetzelfde resultaat te zien krij-
jg,., niet als het sasnpR Ji Iastig' gen Bovendien zal een motor, gekop-
i pe^d een lagere versnelling, minder
zwaar belast worden, niet op bedrijfs-
temperatuur kunnen komen en daar
door gunstige voorwaarden scheppen
voor een hoger dan normaal oliever
bruik.
!e f^wstandiJJhlSf1 7'Ch 'n a,Ip n°rma-
houden gDe eh"fmakkclijk in dc
maar 1^^^! ng Ucht en
RONDOM DE LEEGTE: DR. CORNE-
LI'S VERHOEVEN, leraar te Den Bosch
in 1964 onderscheiden met de literatuur
prijs van de provincie Noord-Brabant,
is bovenal wijsgeer, die diep boort en
diep graaft, een ontmaskeraar van ge
meenplaatsen en geïnstitutionaliseerde
opvattingen. Verschenen is thans een
verzameling van zijn essays meren
deels in Raam (voormalig Roeping) ver
schenen. Ze heeft als algemene titel mee.
gekregen die van de laatste en omvang
rijkste beschouwing in het boek (Ambo
reeks, Fontein Utrecht), waarin het gods
probleem aan de orde wordt gesteld. Het
is een wijsgerig speculeren over dit
vraagstuk, waarin veel modern zoeken en
twijfelen zijn weerspiegeling vindt. Maar
dit wijsgerig aspect is niet het hele pro
bleem. De historie van het heilshandelen
Gods zoals die zich in de bijbel ont
plooit wordt buiten beschouwing gelaten
zoals ook het al ijler wordende schola
stieke speculeren zich daarvan destijds
losmaakte en geen houvast meer kon
bieden aan het menselijk gemoed. Dit
gevaar zit ook in deze bespiegelingen hoe
scherpzinnig, zuiverend en veelszins ver.
helderend ze ook zijn, omdat ze de open
baring Gods in de geschiedenis van Isra
el en haar climax iin Christus terzijde
laten.
De andere beschouwingen in deze bundel
handelen o.a. over ritus, over verdriet
en troost, over symbool," teken en me
tafoor, en over „het applaus". De lezing
vergt inspanning maar een inspanning
die beloond wordt.
VAKMANSCHAP IS MEESTERSCHAP
(Grolsche bierbrouwerij N.V.) De Grol-
se bierbrouwerij brengt al jarenlang zijn
bier aan de man via advertenties, die het
vakmanschap in allerlei beroepen tot on
derwerp hebben. Deze advertentieserie
is nogal ingeslagen. De Grolsche bier
brouwerij N.V. heeft daarom een aantal
ambachtelijke foto's uit die serie in een
boek verzameld, hier in deze gecombi
neerd met reprodukties van etsen van
Jan Luiken, voor zover die betrekking
hadden op hetzelfde onderwerp. De foto's
zijn van Paul Huf en N.V. Meyer heeft
voor een zeer verzorgde uitgave zorg ge
dragen. Ook daarom mag dit boek vak
manschap is meesterschap" genoemd wor
den.
AIMEE SOMMERFELT: PABLO EN
DE ANDEREN (H.P. Leopolds Uitge
versmij. N.V. Den Haag). In dit nieuwe
boek neemt de Noorse schrijfster Aimee
Sommerfelt haar jonge lezers mee naa^
de hoofdstad van Mexico, waar de hoofd
figuur van haar boek, Pablo, met schoen
poetsen wat probeert te verdienen. Op
een kwade dag wordt hij door de politie
gegrepen en moet hij naar een verbete-
ringsgesticht. Als hij daaruit wordt vrij
gelaten, dreigt de wraak van kornuiten,
die hij trotseerde. Maar Pablo krijgt dan
hulp van de Noorse jongen Fredrik en
daarmee keert zijn leven zich ten goede.
ERIK VON KUFHNELT-LEDDINHi: DE
NETTE SCHOFT (De Koepel, Roosen
daal) De nette schoft is de Hongaarse,
tot Amerikaan genaturaliseerde immi
grant Friederich Wagner, slecht betaald
leraar aan een college in New York en
getrouwd met een Amerikaanse, waarvan
hij al lang niet meer houdt, of liever:
nooit gehouden heeft. Zijn enige en ware
„liefde" is een eveneens Amerikaanse
vrouw, die voor hem onbereikbaar is.
Wagner heeft het geloof in een God al
lang verloren. Het leven komt hem zin
loos voor, niet in de laatste plaats, omdat
hij in een afschuwelijke burgerlijke om
geving is terecht gekomen. Het is het
Amerika van 1940, waarin het eerste deel
dat met het tweede het beste gedeelte
van de roman vormt, zich afspeelt. Zijn
harde strijd, door geen geloof of idealen
gesteund, tegen de harteloosheid, door
zichtige kitcherigheid van zijn Ameri
kaanse omgeving verliest hij zienderogen
te meer omdat hij lui en laf is, geen en
kele moeilijkheid het hoofd wil bieden.
De volledige breuk met zijn vrouw en
haar „idealistische" over Hitler, Mussoli
ni en 't communisme zwetsende vriendin-
nenschaar voelt hij aanvankelijk als een
bevrijding. Hij trekt naar het westen, op
zoek naar zijn ware geliefde die hij ont
moet ook. alleen maar om te beseffen dat
ze inderdaad onbereikbaar voor hem is.
Dan trekt hij verder en stort zich ten
slotte in een levensgevaarlijk avontuur,
op jacht naar een miljoen dollar in de
hoop daarmee alsnog de afstand tussen
hem en de geliefde te kunnen overbrug
gen. Zoals gezegd, de eerste twee delen
vormen het beste van het boek. Het geeft
een goed geschreven en onthullend beeld
van de denkbeelden van de Amerikaanse
burgerman. Minachting voor immigranten
van Oosteuropese oorsprong, anti-semi-
tisme, anti-katholicisme worden in die
kring van kleine luiden beleden met een
fanatisme, het Derde Rijk waardig. Nu
kan het wel de opgelegde bedoeling van
de (Oostenrijkse?) schrijver zijn geweest
om vooral dit aspect van de Amerikaan
se burgerlijke samenleving naar voren te
halen strevend naar het: „zie je wel, ze
zijn daar geen haar beter." Inderdaad
lijkt het op de duur nogal overbodig om
dergelijke anti-gevoelens weer in het
verhaal te verweven.
Het laatste deel van het boek is voor
degene, die oprecht probeert te ontdek
ken of de schrijver inderdaad er slechts
op uit is „een portret te tekenen van de
van God afgewende mens" een ware an
ti-climax. Een doodgewoon Indianenver
haal, waaraan zelfs de geheimzinnige en
door Indianen bewaakte zilverschatten
niet ontbreken. De dramatische ontkno
ping is natuurlijk de dood van Wagner,
die op het allerlaatste moment toch nog
ontdekt, dat niet zijn „enige geliefde"
maar iets „oneindig veel groters" de zin
aan zijn leven had moeten geven.
De karaktertekening van Wagner is
scherp en uitermate boeiend. Dat is trou
wens het boek in zijn geheel ook. Niet
in de laatste plaats vanwege de spitse te
kening van de verschillende milieus en
steden en streken, waarin het trieste ver
haal van Wagner zich afspeelt.
AB ROTHBERG: DE DUIZEND DEU
REN (De Fontein, Utrecht). Een thril
ler met een politieke inslag. Het ma
nuscript van een bijzonder kritisch boek
over het communisme is de inzet van
een verwoede strijd die een Amerikaan
moet leveren als hij in Joegoslavië in
contact komt met een teleurgestelde
communist. Een goed geschreven boek,
dat de aandacht tot het einde gevangen
houdt.
DR. A. CRONIN: KOORTSEILAND
(Uitg. A. W. Sijthoff). Een doktersroman
in het genre, waarin de auteur reeds eer
der successen heeft geboekt. De benodig
de ingrediënten zijn aanwezig: wat me
lancholie. vreemd avontuur aan boord
van een schip tijdens een wisselvallige
zeereis en vervolgens een nieuw leven op
de Canarische eilanden.
De jonge, knappe en kundige dokter
Hiarvey Leith, die tijdens de zeereis een
jonge vrouw, Mary Fielding, heeft ont
moet, is door tegenslagen in zijn leven
down en verbitterd. Maar op het eiland
waar hij heengereisd is om zijn oude we
reld te ontvluchten, vindt hij in de gele
koorts een object voor zijn vakmanschap
en in de jonge vrouw een voor zijn lief
de.
ALPHONS TIMMERMANS: BIJBEL
VERHALEN (Uitgeverij Helmond). Het
is de tiende druk van dit boek en dat zegt
reeds genoeg. Dit keer zijn de verhalen
wat meer gemoderniseerd en ook is het
fris uitgevoerde boekje opnieuw en fraai
geïllustreerd door Toos Koedam. De ver
halen zijn geput uit het Oude Testament
en bedoeld voor kinderen van zeven tot
tien jaar.
HENRIëTTE VAN EYK. DE KLEINE
PARADE 2 INTIEME REVUE (MEU-
LENHOFF).
In de dertiger jaren werd Henriette
van Eyk beroemd door haar boek „De
Kleine Parade". In 1936 schreef zij „De
lotgevallen van Therèse", dat daarna on
der de titel „Intieme Revue" talrijke her
drukken beleefde en thans als „De Kleine
Parade 2" is verschenen. De oudere lezers
zullen zich ongetwijfeld de lotgevallen
van Therèse Wentinck en „andere so
ciaal vooraanstaanden" nog wel herinne
ren. We leven nu echter in 1965 en kun
nen niet meer zoveel waardering opbren
gen voor de belevenissen van al deze
mensen. De schrijftrant van Henriëtte
van Eyk kan ons echter nog steeds boeien.
BERTUS AAFJES: DE BLINDE HAR
PENAAR (Meulenihoff)Deze knappe her
dichting van een zestigtal oud-Egyptische
yerzen, die nu haar derde druk beleefd,
is niet alleen uit cultuurhistorisch oog
punt interessant. Degenen, die zich hier
voor interesseren herkennen o.a. de
klachten van Ipuwer uit de 18e eeuw
voor Chr (pag. 46), het beroemde verslag
van dé 'slag bij Kadesh en het zonne
lied vain Echnaton. Maar deze erfenis
uit het land der farao's boeit iedereen,
omdat de verzen handelen over de liefde,
het leven, het geloof, de dood men
selijke belevingen die altijd en overal
aanspreken.
CHRISTIANNA BRAND: JUF MATIL
DA. (Leopold, Den Haag). Een aller-
charmantst boekje over de kinderen De
Bruin, die ouderwets stout zijn en door
een ouderwetse kinderjuffrouw getemd
worden. Ze houdt er zeer bijzondere
methoden op na, die moderne pedagogen
van afgrijzen zouden doen rillen, en ze
kan nog toveren ook.
LOUISE ODILON: JAPANSE POPPEN
(Uitg. eijnis N.V.). Een serie korte ver
haaltjes, een tikkeltje cynisch of een
beetje romantisch. Het zijn evenzovele
eenvoudige, maar zorgvuldig beschreven
momenten uit het menselijk leven, in
badinerende stijl, weergegeven.
De vooraanstaande geleerde, Oppenhei-
mer, heeft eens gezegd, dat van alle
wetenschappelijke onderzoekers, die se
dert het begin van de mensheid hebben
geleefd, 90 procent nu leeft. Daarmee
is de stroomversnelling geschilderd,
waarin onderwijs en wetenschapsbe
oefening zich momenteel bevinden. On
derwijs en wetenschap zullen de meest
verslindende uitgavenposten van de
overheid blijven. Zuinigheid op dit ter
rein zal de economische groei beperken.
Onze welvaart is immers grotendeels
gebaseerd op het prestatievermogen van
de mens. Verhoging hiervan betekent
meer welvaart, verlaging een terugkeer
naar een lager levenspeil.
CAIRO (AFP) De communistische
partij in Soedan zal moeten worden
ontbonden. De Soedanese constitueren
de vergadering heeft een wetsontwerp
goedgekeurd tot ontbinding van de
communistische partij, sluiting van
haar bureaus en inbeslagneming van
haar eigendommen. Bovendien moeten
de communistische leden van de ver
gadering hun zetel prijsgeven.
OSLO (AFP) Meer dan 500 mil
joen kinderen in de ontwikkelingslan
den zijn ondervoed. Dit verklaarde de
directeur-generaal van het Kindernood
fonds van de V.N., Henrie Labouisse,
die vandaag in Oslo voor het fonds
de Nobelprijs voor de vrede in ont
vangst zal nemen. Het jaarlijkse bud
get van het Unicef is 35 miljoen dol
lar, maar er is honderd maal zoveel
nodig om de strijd tegen de onder
voeding behoorlijk te kunnen voeren,
aldus Labouisse. Naar zijn mening
wordt er bij de opstelling van plannen
voor de ontwikkelingslanden te weinig
rekening gehouden met de jeugd.
,,De veldtocht tegen de honger", die
in 1960 door de voedsel- en landbouw
organisatie van de V.N. (F.A.O.) is
begonnen, zal tot 1970 worden voort
gezet. In de vijf afgelopen jaren zijn
projecten en hulpprogramma's uitge
voerd, waarvan de kosten in totaa'
meer dan 405 miljoen dollar bedragen
