Stukje historie begraven
laatste kwart eeuw
belangrijke episode
Vijfenzestig km „Gouden Zand"
Vlaamse kust één grote stad
Felle Afrikaanse bijen
schrik voor Brazilianen
héérliik
bij elke
brood
maaltijd
VOOR NAGESLACHT VAN JAAR 7000
UNIEPARTIJEN DANKEN
OVERWINNING OP S.P.D.
AAN TOEVALLIGHEDEN
Steeds meer
gastenmaar
sanering is
noodzakelijk
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 18 NOVEMBER 1965
Voorganger
Veelzijdig
Zaterdag komt
St.-Nicolaas
Aanwijzingen
Analyse van Duitse stembusuitslag:
Beïnvloeding
Centrale
training
zaalhandbal
PANIEK NA DODELIJKE STEKEN
Duitsers werven
Evolutie kusttoerisme
Professor haalde
ze het land in
Zwermen
Op 24 november
Opening van het
-k. bejaardenhuis
te Terneuzen
1*3111!
BOEKENPLANK
21
21
(Bijzondere correspondent)
NEW YORK Kort geleden had, in het kader van de Internationale
tentoonstelling in New York een heel bijzondere „begrafenis" plaats. Talrijke
geleerden stonden met ernstige gezichten geschaard rond de „kist": een
stalen, spits uitlopende koker. Zij luisterden aandachtig naar de rede van de
heer Mc. Featfer, vice-president van Westeinghouse Electric Corp, de fabri-
kantevan de merkwaardige „zerk". „De jaren 1939 tot 1965", zo sprak de
heer Mc. Featters, „waren bewogen jaren. Het begin van dit tijdperk werd
gemarkeerd door geweld. Het eindigt onder de bedreiging van de vrede
in het Verre Oosten. Toch is er gedurende deze 25 jaren plaats geweest voor
veel vredeswerk en was de edelmoedigheid groter dan de hebzucht en
verdreven begrip en vriendschap en haat". Terwijl verschillenden zich nog
afvroegen of de historici van het jaar7000 dit optimisme van de heer
Mc. Featters zullen delen, drukte de vice-voorzitter van Westinghouse op
een knop. Stilzwijgend volgden de peinzende mannen met ernstige ogen de,
in de groeve dalende, 2.30 m lange koker, met in z'n binnenste de veilig
opgeborgen archieven van de geschiedenis van de mensheid tussen 1939
en 1965, bestemd voor de mensheid van hef jaar 7000.
De ingeblikte archieven maken gewag
van de bereikte resultaten en van de
mislukkingen van onze wetenschap als
ook van de cultuur en de beschaving
van ons tijdperk. Men hoopt aldus de
mens - van - over - 5000 - jaar een
juist beeld te geven van de mens van-
1965 Zou een of andere wereldramp
en men denkt hier vooral aan een
jtoomramp elk spoor van onze be
schaving uitwissen, dan zullen de toe
komstige geleerden genoeg aanwijzingen
in cte koker vinden om er de voornaam
ste karakteristieken van te kunnen vast
stellen als tenminste niet de koker
zeil met de rest verdwijnt!
De koker werd op het internationale
tentoonstellingstenein van New-York be
graven op dezelfde plaats, doch 1,5 m.
dieper, waar, tijdens de Internationale
Tentoonstelling van 1938, een eerste ko
ker begraven werd waarin zich een
beknopt overzicht bevindt van de voor
naamste wereldgebeurtenissen tussen
1930 en 1938. De tweede Lokor zal van
veti groter belang zijn voor de toekom
stige generaties: gedurende de vijfen
twintig laatste jaren is de mens er in
geslaagd de atoomsplitsing en -smelting
te realiseren, hij is begonnen met een
ernstige exploratie van ruimte en
van de zeebodem, hij heeft voor het
eerst de Ever est beklommen,.hij heeft
de rock en de twist gedanst en hij heeft
duizenden nuttige onnuttige, gevaarlij
ke, sensationele en futiele en nog een
hoop andere dingen gedaan.
velt geschreven brief, waarin dc fysicus
het atoomtijdperk aankondigde. Hier
naast, ligt een afschrift van het bevel
van het eerste atoombombardement.
Op de ingesloten platen kunnen de
mensen van over 5000 jaar luisteren
naar de stemmen van de hedendaagse
voornaamste leiders van onze wereld en
naar de zang van o.a. Frank Sinatra,
Maurice Chevalier, Ella Fitzgerald en
de Beatles! Onder de boeken bevinden
zich werken van o.a. Kennedy, Tenessee
Williams en Hemingway.
Betreffende de Wetenschap heeft men
voorwerpen ingesloten, welke na 5000
jaar de geleerden in staat moeten stel
len om de wetenschap van hun tijd met
hand van een ingesloten hemelkaart,
kunnen uitmaken of er veranderingen in
de sterrenbeelden hebben plaats gehad.
Niet en wel atoombestraalde plantenkie-
men zullen bewijzen of het leven in deze
toestanden gedurende 5000- jaren kan
voortbestaan.
Alle documenten zijn opgenomen op
microfilms door de universiteit van
Pittsburg. De verpakking van de docu
menten werd verzorgd door de labora
toria van de bekende Westinghouse Elec
tric Corp van Pittsburg. De vergezelde
verpakkingen liggen hermetisch opgeslo
ten in een, uit speciaal glas vervaar
digde cylinder, waarin men inert gas
gespoten heeft.
De promotors van de „kokerbegra-
enis-hebben een beknopt overzicht van
ae hele geschiedenis van de mensheid
Rn de jaren 1939 en 1965 willen in
blikken" ter intentie van de geleerden
van de toekomst. ,,Er is veel kans. dat
aeze koker met inhoud", aldus de heer
Mc. Featters. ,,vee] kostbaarder -al zijn
voor het nageslacht van over 5000 jaar
vsü Pyramiclen of de manuscripten
v n ae Dode Zee dit voor ons zijn".
Om de documenten en voorwerpen
we'ke een waar teken van
onze tijd zijn, heeft de heer Mc. Feat-
2 een beroeP gedaan in de hele we-
,°P gespecialiseerde personaliteiten
ae atoomenergie, de schone kunsten,
geneeskunde, de opvoeding, de ruimte
"Ptooytie, de handel, enz. Het twee
stnnH j n opgerichte ..kokercomité"
onaH.. n voorzilterschap van dr. Le-
hpt nat' ,m,cbaeL vice-president van
ds v!.i°naie geografische instituut van
vervaard?1^ ^taten' werd
vrü .1 Ult een nieuw soort roest-
het naH waarvan men zeker is, dat
Hü bevaVmnmaren gaA zal zijn
Drodtinaf j I? °P microfilm gere-
ve srhiti ^a(*zijden inlichtingen 40
2!?e voorwerpen-absoluut - van-
«-opcuiaai (jcia
nikkelen gramofoonplaten.
bnteeide'15-f?-t0's en 5p.eciaal Sefa
iter de
- WerPen MP
«en transistor: adio,
'•'cv '7rC f' onze tijd symboliserende
'Werpen bevinden zich
o.a. een bij
een bikini,
geneesmiddelen.
□IWJ?ar kalmerende
nVasi3Ten' f -
14 een een mr)nster koolstaf
teiinessvst3r ,,aar*en van het ,,op-afbe-
l'ahvasnoeL' b,a"P°ipt- een zek
erstel elelt,"ische tanden-
stukje „hittebeschermer"
Carpenter
12 mefij®!
het «jrmte chip Scott
geleerden vi
nen nemen
in aan Franklin Roose-
«Sfk «uilen
de geleerden van het jaar
kenn i 6
donr pi kunnen nemen van dé
r instem aan Franklin Rnn«
(Van
«2°l8-zij
een onzer verslaggevers)
«S, kómt 'sainZ.iJ5._°.n.tvanSst Vlissto
v#l voor half '"'"Nicolaas zaterdag om
f!' °P h?t no met rte trei» in Goes
door w?rdt hÜ welkom
N'bdenstaod com'te «'t de Goese
«li» schtóiü daarna maakt hij
Ook Z e-'" rondrit door
pzeld van ;«n aar w'or{^ Sint ver-
S P»"v,vag" Piete". '«wijl
d„ 1 «u'len mforiïï ïas.chcnh«n in de
"mb«nd van Elmhn'Muziekkorps en
lnt. kuphonia begeleiden de
volgende
route wordt
"Sarku Dam
gevolgd
Kreu-
iii&en^-uglokstVftSLr 5anzepoortstraat
liStraat - ZonnpWi°1Sta? Kamperfoe-
lUrkn?" Vismarkt"1' rraatu~ ,0ostsin-
S" N.z, - Lombardstraat -
Sf! Turfkade "A°nÏÏgst.,raat Bir-
C.taat Stoofatra»?' Hancil'ikskindc-
«r Nreuwstraat -
,!'raat - KprV„iUtgaardstraat - Zus-
Z.Z. LPanS 'vKï'te Kerkstraat
S?' Lange vSSht ?straat Klok-
- Sk aw^ Vismarkt
^kuis. tarkt W.Z. - eindpunt
s^dhuisV(Str Vier wordt de Sint
d, o' ha» drie an-6ei? door b- w
j 9r°te Markt aaL iuidsPr«kers op
w«verslagen nfnn0n?st 'ocht wor-
i^gPeringen uil®11 delen onder'
Wi« Van de cïe''? Kn Sinterklaas-
bonó Van 'O gulden *aannee een hoofd.
ÏÏL" van m Waal eunI5ele waarde-
Vdle^moetWe?i fetren!
Bij gelegenheid van de eerste „koker
begrafenis" stuurde Westinghouse aan
5000 bibliotheken, museums, kloosters
e.a., een boek met de nodige inlichtingen
over de inhoud van de koker. Dezelfde
bibliotheken, enz., hebben nu weer een
dergelijk boek ontvangen, dat echter
tweemaal zoveel inlichtingen bevat dan
het eerste. „De tweede historische ko
ker", aldus professor Carmichael, „be
vat veel meer documenten en voorwer
pen dan de eerste, omdat de geschie
denis van de laatste 25 jaren zo vlug
gegaan is, dat de wetenschappelijke
vooruitgang van deze kwart eeuw zeker
zo groot is als die van verschillende,
vorige tijdperken te zamen."
De ter intentie van de mens van het
jaar 7000 verzonden boeken bevatten
tegelijk een gedetailleerde „gebruiks
aanwijzing" en een exacte bepaling van
de plaats, waar de kokers liggen begra-
Overzicht van de Wereldtentoonstel
ling te New-York (in opbouw) waar
de geschiedeniskoker werd begraven
ven. Het boek vermeldt zelfs, hoe de
instrumenten gefabriceerd en gebruikt
moeten worden om de kokers met zeker
heid elektromagnetisch terug te vinden.
Wordt de „begrafenisplaats" niet door
een bijzondere ramp getroffen, dan hoe
ven de mensen van het jaar 7000 niet
die van de onze te kunnen vergelijken-
Zo zal men in het jaar 7000, aan de
met ingewikkelde instrumenten naar de
kokers te zoeken: op de plaats waar
dezen zich in de grond bevinden, hebben
de Amerikanen bereids een 7000 k we
gend monument ongericht.
(Van onze c rrespondent)
BONN De uitslag van de Bondsdag
verkiezingen van 19 september jl. zyn
niet zo zeer bepaald door partüprogram-
ma's of politieke persoonlükheden dan
wel door toevalligheden. Tot deze con
clusie zijn de deskurdigen gekomen in
een alerlaatste analyse van de stembus
resultaten van twee maanden geleden,
die bij stemmen- en zetelwinst der so
ciaal-democraten opnieuw een zege
bracht voor de christen-democraten.
De C.D-U.-C.S.TJ. - stembuszege en de
S.P.D. - nederlaag hebben in wezen de
volgende oorzaken gehad menen de ex
perts:
De vrouwelijke kiezers hebben over
wegend voor de unie-partijen gestemd.
De S-P.D. is het niet gelukt om de
massa der jonge kiezers - zij, die voor
het eerst ter stembus gingen - in haar
kamp te trekken.
Tien miljoen oudere kiezers hielden
het voor het grootste deel met de C-D.U.
C-S.U.
Het doordringen van de S.P-D. tot de
kringen van de katholieke arbeiders,
vooral in het Saargebied en in het Roer
gebied, wordt verklaard met de omstan
digheid, dat in deze laag der bevolking
de confessionele en zelfs kerkelijke ban
den steeds losser worden en de to_ene-
ming tot een moderne sociale politiek
belangrijker wordt geacht, dan een rede
van de kansel, die mogelijkerwijze ook
nog „aanwijzingen" bevat hoe er moet
worden gestemd".
De S.P.D. is er daarentegen niet in
geslaagd om binnen te dringen in de
boerenstand. In deze laag der bevolking
is het onderscheidingsvermogen tussen
de partijprogramma's over het alge
meen het geringst. De massa der boe
renbevolking heeft derhalve op 19 sep
tember j-1. eenvoudig weer gestemd voor
die regeringscoalitie, die haar met sub
sidies financiële hulp had verleend.
Mevrouw Elisabeth Noelle - Neumann,
directrice van het instituut voor demos-
capie in Allensbach (Zuid-Duitsland) -
het enige instituut voor opiniepeiling,
dat met enige juistheid de C.D.U.-C.S.U.
overwinning voorspelde heeft haar ei
gen analyse van de stembusresultaten
bekendgemaakt.
Zy komt daarin tot de conclusie, dat
de kiezers zich niet - zoals de politici
sterk geloven - door de cyfers van
opiniepeilingen laten beïnvloeden. Dat
is wel gebleken: de meeste opiniepei
lers voorspelden een nek - aan - nek -
race tussen de christen- en de sociaal-
demokraten. In feite heeft deze race
nooit plaats gehad. Reeds vroeg in de
verkiezingsavond was duidelyk, dat
de C.D.U. - C.SU. zijn vijfde stem
buszege zou behalen.
„De bevolking baseert haar ordeel".
aldus mevrouw Noelle - Neumann „niet
op onze prognoses- Ze heeft die niet no
dig. Zij oriënteert zi niet aan papier
tjes met cijfers maar in gesprekken aan
deborreltafel in de fabriek of het bu
reau of in het gezin". Daarbij verspreid
de zich reeds voor de verkiezingen het
inzicht, dat de C-D.U. opnieuw zou win
nen.
UTRECHT (ANP) Als voorbereiding
op de Strijd om het wereldkampioen
schap zaalhandbal voor heren vindt ko
mend weekeinde de derde centrale trai
ning in het KNVB-centrum te Zeist
plaats- Als afsluiting van de training
speelt de bondsploeg zondag in de Bea-
trixhal te Utrecht een wedstrijd tegen
het universiteitsteam van Munster.
Voor de centrale training zijn de vol
gende spelers uitgenodigd: doel Van Noe-
sel (Swift), Meyer (Olympia Gr.) en
Van Houten (AHC '31, veldspe ers
Van Houten (AHC '31, veldspelers
Boomsma (ESCA), Bottel-man, De Haan
Visscher en Korver (Operatie), Cantel-
berg en Rietbroek (Sittardia), Gillissen
en Kruisman (Niloc), Swart en Janmaat
(AHC '31), Veen (Jahn) en Schrik (At-
tila). De bondsploeg speelt dinsdag 30
november in Amsterdam ook nog een
oefenwedstrijd tegen het Amsterdams
elftal.
(Van onze Belgische correspondent)
BRUSSEL - De vijfenzestig kilome
ter „gouden zand" van Knokke tot
Koksijde maken de balans op van de
verregende zomer. Als tegenwicht te
gen de wind, de wolken en de koude
van de maanden juli en augustus,
hebben de exploitanten, die het moe
ten hebben van de toeristen, een
troost die de badgasten niet met hen
kunnen delen: het barslechte Noord
zeeklimaat heeft hun geen financiële
strop bezorgd. Zij kregen weinig zon,
maar veel mensen, en de zon straalt
in elk geval door hun zakelijke cij
fers. Ondanks het slechte weer nam
de drukte aan de Vlaamse kust alweer
toe met 4 tot 5 percent. De groei was
kleiner dan in voorgaande jaren, maar
er is winst.
In de voorbije zomermaanden verble
ven ruim een miljoen mensen aan de
Vlaamse kust, de dagjesmensen nog
niet eens meegerekend. Blankenbergen
boekte in juli en augustus 74.000 ov< •-
nachtingen méér dan vorig jaar, Kok
sijde noteerde er 102.000 meer. Met een
miljoen badgasten op een smalle
strook van ten hoogste een kilometer
landinwaarts, gevoegd bij de normale
bevolking, moet de Vlaamse kust tijdens
het seizoen worden beschouwd als een
grote stad. met haar eigen problemen
van sociologische, religieuze en politio
nele aard.
Religieus: er worden meer kerkdiens
ten gehouden, in sommige lokaliteiten
worden tijdelijke strandkerken ingericht,
onder toezicht van een aalmoezenier,
die door de bisschop van Brugge spe
ciaal belast is met de coördinatie van
de zielzorg voor de badgasten. Dit jaar
hebben de Belgische taaltwisten het re
ligieuze probleem doorkruist. Men be
studeert de mogelijkheden om herhalin
gen in de toekomst te 'voorkomen. Ook
politioneel wordt het toezicht op de kust
geleid vanuit Brugge, jiteraard doet de
toeloop van badgasten het aantal pro
cessen - verbaal gevoelig stijgen, maar
alles bij elkaar bezorgt de Vlaamse kust
het gerecht geen ernstige hoofdbrekens.
Diefstallen, overvallen, zedendelicten e.
d. blijven alle binnen zeer matige gren
zen, en het nozemfenomeen heeft ner
gens in de Vlaamse badplaatse de af
metingen bereikt van de zinloze uit
spattingen, die hun weerklask vinden in
de internationale pers. In het begin van
het seizoen hebben kereltjes uit Enge
land een keer of twee getracht heibel
te schoppen in Oostende en Knokke,
maar de politie greep meteen zo ste
vig in dat zij het experiment niet her
haalden.
Sociologisch is het probleem veel in
gewikkelder. De Vlaamse kust zal in de
volgende jaren veel meer dan tot dus
ver, aandacht moéten besteden aan het
kwalitatieve aspect dan aan het naja
gen van nieuwe kwantitatieve records-
De Vlaamse kust moet zich opwerken
uit haar banaliteit. Zij heeft, door een
zich in het wild ontwikkelend toerisme,
haar vroegere karakter verloren. Met
de algemene standing is het vaak niet
7,0 best gesteld. Sommige kustplaatsen
bereikten een verzadigingspunt. Er zijn
voorbeelden van bedenkelijk kusttoeris
me: gezinnen die in een garage wonen;
pensions op zolderkamers; oude wonin
gen zonder enig comfort; hoge prijzen
voor een beperkte ruimte, waar het bed
naast het gasfornuis staat.
Er moet dus niet zozeer worden ge
zocht naar middelen om nog meer
toeristen onder te brengen, maar er
moet geinvesteerd worden in behoor-
lyke vakantieverblyven. De badgast
wordt immers van jaar tot jaar veel
eisender. Weldra zal hij weigeren te
buizen in een oude woning, waarin tot
vyftien gezinnen in bedenkelyke om
standigheden logeren. Er zyn voor
beelden te over van pensions, waar
het overdag te donker is om zonder
kunstlicht de krant te lezen.
Een dringende sanering eir het kam
peren langs de Vlaamse kust. Campings
rijzen er uit de grond, soms op plekjes
die te klein zijn om er op een behoor
lijke manier tien tenten te plaatsen. Nor
maal mogen er maximum 300 tenten
staan per ha., maar aan de kust zijn er
campings met duizend tenten per ha.,
hetgeen zeer ongewenste toestanden tot
gevolg heeft. Het zijn aanstootgevende
..negerdorpen" aan de rand van de bad
plaatsen, En nochtans is er in de kam-
peersectór nog een grote expansiemoge
lijkheid, want de campings blijven gas
ten aantrekken. Dit jaar waren er 1,8
miljoen overnachtingen in tenten. Zelf*
het gure weer kon de kampeerders niet
afschrikken. Een lonende taak is wegge
legd voor de openbare diensten van ur
banisatie en stedebouw. Zonder verwij
moet geied worden wat er aan stede
en natuurschoon nog te vinden is. De 6-
km steden en duinen mogen straks geei
eentonig aaneengeklonken huizenrij wor
den. Wat blijft er de toerist nog, als dc
bouwwoede duinen en sparrebossen weg
vreet voor ho£,e flatgebouwen en gepre
fabriceerde duinenhuisjes?
personen aan wal tegen 182.000 vori*.
jaar in dezelfde maand. In juli werden
het er 429.000 tegen 366.000. Statistieken
bewijzen, dat één op drie Britten die in
Oostende aan land komen, een gedeelte
van zijn vakantie aan de Vlaamse kust
doorbrengt.
In de naaste toekomst zal de West
vlaamse Economische Raad, die de evo
lutie van het kusttoerisme van zeer na
bij volgt en tracht te leiden, een bijzon
dere werfcampaijne stimuleren in Noord
Duitsland. Volgens de eerste gegevens
is de toevloed van Duitsers in één jaar
met 30 percent gestegen. Voor vele cen
tra in Noord - Duitsland is de afstand
naar de Vlaamse kust gelijk aan die
naar de Nederlandse. Toch krijgen de
Nederlanders (hierbij moet vanzelfspre
kend worden rekening gehouden met de
veel langere Nederlandse dan de Vlaam
se kust) bijna tienmaal zoveel Duitse
toeristen. Nederland haalde enkele ja
ren geleden meer dan 400.000 Duitsers
aan zijn kust. Vlaanderen slechts 42.090.
Westfalen en het Rijnland liggen ge
deeltelijk gunstiger t.a.v. de Vlaamse
dan van de Nederlandse kust, vooral
nu de wegverbinding, dank zij de Bou-
dewijnautostrada Aken Antwerpen,
veel gemakkelijker is geworden. Uit die
situatie wil de Vlaamse toeristische in
dustrie munt slaan.
Zij willen het ook zoeken in een realis
tische propaganda. Het strandleven met
niets dan mooie meisjes onder een stra
lende zon is een brokje valse publiciteit,
die niemand nog kan „lijmen". Wie al
leen maar de zon zoekt zal zich niet wa
gen aan het Noordzeestrand. De aange
kondigde werfcampagne in het buiten
land (en in de eerste plaats in Noord -
Duitsland) zal als troeven uitspelen: de
voortreffelijke hotels, de rijkgedekte en
goed verzorgde tafels, diverse ontspan
ningsmogelijkheden, wandelingen en ge
zonde lucht, en op de koop toe de nabij
heid van een toeristisch - interessant
achterland, met wereldberoemde kunst
steden en wisselende landschappen.
In de samenstelling van het kusttoe
risme tekent zich een duidelijke evolutie
af. Ten eerste een binnenlands-Belgische
De Vlaamse kust wordt Vlaamser, ook
tijdens het badseizoen. Vóór de oorlog
was het kustbezoek het voorrecht van
een (goeddeels Franssprekende) econo
misch - sterke élite. Maar inmiddels
zijn brede lagen van de bevolking in be
weging gekomen, en het is opvallend
hoeveel Limburgers (het verst van de
kust wonend) de jongste jaren hun va
kantie aan zee doorbrengen. Antwerpen
levert nog steeds een groot deel vaka-
tiegangers (tijdens het seizoen over
heerst het Antwerpse dialect in de
straten van Blankenberge), terwijl het
Brusselse en sommige streken van 'ost-
Vlaanderen en van Zuidwest-Vlaande-
ren niet onderdoen. Er komen meer
Vlamingen naar hun eigen kust. In
plaats van te zingen over het Noordzee
strand nemen zij hun intrek in pen
sions en appartementen. De toeristische
sector, die vroeger haast uitsluitend
werkte voor Frans georiënteerde gas
ten, gaat de eigen Vlaamse stempel
steeds duidelijk aanvoelen.
Nederlanders komen wel aan de
Vlaamse kust, maar toch in geringer
mate. Fransen uit de streek van Rijsel
en het overige gedeelte van Frans-Vlaan-
deren hebben nog altijd een voorliefde
voor de Vlaamse westkust (Koksijde en
De Panne, en de Britten komen naar
Oostende: dat is één van hun talloze
tradities. Een traditie die trouwens le
vend is. want zij brengen ook hun kin
deren en kleinkinderen mee. De lijn
Oostende - Dover zette in juli 238.000
SAO PAULO (UPI). Een paar
mensen die nabij Araraquara, in
het binnenland van Brazilië, aan
het vissen waren, werden onlangs
aangevallen door een zwerm bijen.
Een van hen overleed.
Bijna tegelijkertijd werd
kind in Franco de Rocha gestoken
door een zwerm bijen. Het kreeg
stuipen en stierf na een paar uur
In het stadje Caieras werden, onlangs
alle winkels gesloten na de verschyning
van een byenzwerm. Een man werd op
talryke plaatsen gestoken.
Aan de rand van Marilia verloor boer
Jose Comino Coral 250 kippen en 20 een
den, nadat een zwerm bijen in de aanval
was gegaan. Veel andere kippen verloren
het zicht.
Bij al deze gevallen was de boosdoen
ster de ..Afrikaanse bij" een soort die
niet voorkwam op het westelijk halfrond,
totdat een professor in 1956 48 koningin
nen importeerde uit Tanganyika, met het
doel de honingproduktie van de ter plaat
se levende bijen op te voeren.
De professor, dr. Warwick E. Kerr,
een Braziliaan met Ierse ouders, wist
dat de Afrikaanse bij officieel de ,.Apsi
Mellifera Adansonii" genaamd, agres
sief was en in zwermen aanviel. Hij pro
beerde de insektén echter te kruisen met
zachtaardiger Europese soorten.
De Afrikaanse bijen slaagden er, we>
gens hun grotere vruchtbaarheid en aan
vallen op de korven van andere bijen,
niet alleen in alle andere soorten opzij
te dringen, maar werden ook boosaardi
ger dan ooit tevoren, wellicht wegens het
klimaat. Momenteel bestaat 80 procent
van de honingbijen in Sao Paulo en zijn
buurstaten uit Afrikaanse bijen.
..Zoals de zaken nu staan lijkt het
waarschijnlijk, dat de overige tropische
en subtropische delen van Zuid-Amerika,
en wellicht zelfs het zuidwesten van de
Verenigde Staten zullen blootstaan aan
een invasie van de Adansonii". volgens
dr. Paulo Noguerra Neto, assistent van
de professor in de zoölogie aan de uni
versiteit van Sao Paulo.
„Wij kunnen slechts hopen dat deze
bijen op de een of andere manier op
doeltreffende barrières zullen stuiten,
b v. het bekken van de rivier de Amazo
ne of de Dariën oerwouden van Parana
en dat aan hun expansie een halt zal
worden toegeroepen", verklaarde hij-
Noqueira zei dat de honingproduktie
niet was omhooggegaan na het importe
ren van de Afrikaanse bijen, omdat hun
strijdlust veel boeren ervan had weerhou
den bijen te houden.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN,.Op woensdag 24 no
vember a.s. zal het r.-k. bejaarden te
huis -,De Blide" van de St-Willibror-
dusstic'hting te Terneuzen officieel wor
den geopend. Op die dag zal om half
tien in de Triniteitskerk een H. Mis wor
den opgedragen, die zal worden bijge
woond door de bewoners van het tehuis
en de leden van het stichtingsbestuur.
Omstreeks elf uur zal de inzegening van
het gebouw plaatsvinden en zal de her
inneringssteen in de hal worden onthuld-
's Middags van vier tot zes uur zullen
de genodigden worden ontvangen. „De
Blide" is reeds enige tijd in gebruik-
Eind augustus trokken de eerste bewo
ners er iri, midden september was het
tehuis geheel bewoond-Het prachtige ge
bouw is een ontwerp van architect Chr.
Schoonis te Sas van Gent- Sprangers'
bouw- en betonbedrijf te Breda nam de
bouw voor zijn rekening.
-
Hl
-«*•. 1
- *X-~
KA
Wat de Afrikaanse bij zo dodelijk
maakt is niet haar venijn, maar het feit
dat deze soort altijd in zwermen aanvalt,
volgens Kerr- Hij zei, dat personen die
door meer dan 20 bijen werden gestoken,
beslist injecties moesten hebben om het
venijn te neutraliseren.
Op het Butanta Instituut te Sao Paulo,
d',+ wereldberoemd is wegens zijn pro-
duktie va-n Serum tegen slangebeten is
meegedeeld, dat het aantal mensen dat
in het ziekenhuis van het instituut wordt
behandeld wegens steken van bijen on
langs met 100 procent is toegenomen. Op
het instituut wordt thans geprobeerd een
serum tegen dergelijke steken te ontwik
kelen
Noqueira deed onlangs een beroep op
de afdeling landbouwonderzoek van het
Amerikaanse departement van landbouw
om hulp te verlenen bij de bestrijding
van de bijen. Hij stelde voor een nieuwe
soort te telen die minder krijgshaftig
doch tegen de Afrikaanse bij opgewassen
zou zijn.
(Advertenibie)
ct. per pak
DRS. J. HEIJKE: DE BIJBEL OVER
GELOVEN (Romen en Zonen). De ein
deloos voortgaande serie „De Bijbel
over.die een aaneenschakeling biedt
van Schrift-woorden over een bepaald
onderwerp, is zeer wisselend van kwali
teit. Tot de betere deeltjes die geluk
kig talrijk zijn behoort nummer 28
van uitgever Romen en Zonen: „De Bij
bel over geloven" van de hand van drs.
J. Heijke c.s.sp. Hij begint wel met Karl
Barth te citeren, dat men niet een te
grote aandacht voor geloven moet heb
ben, maar trekt zich daarvan vervolgens
zo weinig aan, dat hij aan 108 beschik
bare pagina's lang niet genoeg blijkt te
hebben. Zo kan het dat liefst twee evan
gelieboeken, de Handelingen en een
apostelbrief niet of nauwelijks bekeken
en besproken zijn, om van het Oude Tes
tament maar niet te spreken. De schrij
ver verontschuldigt zich daar wel voor,
maar hij had er beter aan gedaan zijn
heus niet kinderachtige uitgever een
dubbel deeltje te ontfutselen.
Geloven is een uniek verschijnsel: men
doet het of men doet het niet. Hoe sterk
het geloof wel geweest is in het Oude
Testament (waarvan eigenlijk alleen
Abraham aan bod komt) en hoe de Heer
zelf zich zowel als geloofsbrenger en als
gelovige presenteerde, is hier zuiver be
zien. Alleen: een onderwerp als dit vraagt
óf om een vervolg öf om bredere uit
werking. o. F.
J. BOCHENSKI: WEGEN VAN WIJS
GERIG DENKEN (Romen en Zonen).
Een^ titel als ..Wegen van wijsgerig den
ken" komt niet iedereen aanlokkelijk
voor, en de naam Joseph Bochenski als
schrijver .zal evenmin velen tot kopen
verlokken. Toch is dit boekje, zojuist
bij de firma J. J. Romen en Zonen ver
schenen, niet alleen van bijzondere kwa
liteit, maar tevens van een in dit métier
zeldzaam voorkomende helderheid.
Professor Bochenski is hoogleraar te
Fribourg in Zwitserland en medewerker
aan de Beierse omroep. Hij heeft het
klaargekregen in een serie radio-lezin
gen de mensen de beginselen der filoso
fie begrijpelijk te maken. Deze niet ge
ringe prestatie leidde weer tot een boek
je, dat zeven jaar nadien ook in het Ne
derlands is verschenen. Dr. J. Loenen
uit Leiden bewerkte het en leidde het
in. Hij noemt het speciaal geschikt voor
niet-vakstudenten. die aan een univer
siteit of hogeschool beginnen, maar deze
groep is voor ruime uitbreiding vatbaar.
Zelfs de gebruikelijke overvloed aan
vreemde woorden ontbreekt hier. En
voor christenen moet het zeker in deze
concilietijd een troost zijn, dat Bochenski
niet onvermeld laat hoe twee grote Tnan-
nen, Anselmus en Thomas, lijnrecht te
genover elkaar hebben gestaan bij hun
uitleg van Gods bestaan. Toch zijn bei
den heilig verklaard.
