m
Geen mijnen meer, maar grens
van Hongarije blijft onneembaar
HOFNAR
SPUITWATER LEVERT
GEEN GEVAAR OP
is verrewea f beste!
ge
jke
I AANSLAG OP
CANADESE
PREMIER
Beatrix had
aanrijding
SpMi.
Scholennood
in 1970 voorbij
^°n zal aarde opslokken
HO
it#
KOOLZUUR MAAKT NIET DRONKEN
Het is zelfs
heilzaam
Geëlektrificeerd gordijn
is dichter dan het oude
Uw Kunstgebit
zijn nu voordelig
het fijne
'séÉ rokertje van...
99
BOEKENPLANK
15
Dit is dè jas!
GRONINGENC
7iOlmka.%
s geleerde gelooft:
tv
Inbraak bij V en D
buit f 18.000
VOOR WINTER ÈN ZOMER
TEGEN VORST EN ROEST!
SENORITAS SPECIAL
Aantal ontdekkers
van Amerika
groeit nog steeds
Permanent
caravanpark
in Wassenaar
Spaar Ruytermerken
voor het prachtige
Verkade fotoboek
'Vogelzang' met tekst
van Dr. Jac. P. Thijsse
Kop de Verkade beschuitrol
4 extra Ruytermerken).
13
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 4 NOVEMBER 1965
De meest ideale jas voor elke
dag, elk seizoen, elke gelegen
heid. Een jas met grote allure.
DE JAS
I MONTREAL (UPI) Een aan een
Pjdmechanisme- bevestigde „molotof-
k cocktail" is in Montreal. Canada, ont
wiekt in een tas op'een 'stoel, die 'maar
19meter af stond van de plaats van waar
I Canada's premier Lester B. Pearson
leen vergadering van zijn liberale partij
■bijwoonde.
I.De bom, die elk ogenblik had kunnen
ontploffen, werd gevonden enkele minu-
I ten. nadat Pearson de vergadering had
Iverlaten. Op de stortplaats van d<. ge-
Imeente werd de bom door drie leden
[van de mijnopruimingsdienst van Mon-
I treal gedemonteerd.
(Van één onzer verslaggevers)
UtoS?TVW£SCHE °p de weg
een,-Lage Vuiirsche is prinses Beatrix
kaarï-ï Yolvo tegen een voor
2e eiïïr Personenwagen gebotst. De-
heer r v^Cu s' werd bestuurd door de
Limw i?(29)> aardgasmonteur uit
dat heer visch remde af, om-
blini ru°- een tegenligger werd ver
van het ïel?enhch°tnd7-'VOndaeV0n^enS laSt
a;et u.Lui- ht' ZlJ reiMde ook, maar
nip' «,*1g §en?eg, zodat een botsing
het" nn«A. i v^rmUden. Onmiddellijk na
eninfnm ïe prinses Beatrix uit
I ren. Dp «Sfr?e er geen gewonden wa
alleen do k was van geringe omvang:
ren ?<>ra.»w van beide wagens wa-
prin»« iï j e rechercheur, die bij de
ke". waarna nTWïiZat' regelde de za"
"e tocht werd voortgezet.
(Van onze correspondent)
WENEN Ongeveer een maand
geleden kwamen Oostenrijkse grens
wachters aan de Hongaarse grens by
hun chefs met een belangwekkend
nieuwtje. Hongaarse soldaten die langs
de grens patrouilleerden hadden hun
achter de hand toegefluisterd, dat ze
de mijnenvelden en andere attributen
van het üzeren gordijn gingen oprui
men. Een belangrijk politiek nieuwtje
dat dan ook aan de regering in Wenen
werd doorgegeven en een paar dagen
later als hot news door de internatio
nale persbureaus over de wereld ge-
telext.
In de wereldpers werden aan deze
Hongaarse voornemens belangrijke po
litieke commentaren gewijd. Daarin
overheerste de teneur, dat de maat
regelen eigenlijk logisch zouden voort
vloeien uit een zekere liberalisatie van
het politieke regime, welke men in
Hongarije sinds enige tijd meende te
kunnen aflezen aan de opening voor
(Advertenties)
de gehele dag
onwrikbaar op zijn plaats!
Als U wilt, dat Uw kunstgebit de gehele dag
door gefnakk^ijk, stevig eg zeker zit, neem
dan Dentofix - een nieuw, beproefd, anti
septisch poeder - en strooi een weinig op
de gebitsplaat. U zult meer dan tevreden
zi|n en alle ongemakken van Uw kunstgebit
vergeten, want U kunt lachen, spreken en
eten zoals U wilt! Dentofix is daarbij ver
frissend, voorkomt onaangename reuk uit
de mond en is een weldaad voor Uw ge
hemelte. Wij garanderen, dat U tevreden
zult zijn. Verkrijgbaar in discrete, neutrale
plastic flacons, prijs f. 2,35, bij apotheken
en drogisterijen.
■iw=l
i /TTOKt i
4
DEN HAAG (ANP) De staatssecre
taris van onderwijs mr. J. H. Grosheide,
verwacht, dat in 1970 de scholennood
overwonnen zal zijn. Maar deze hoop
geldt alleen het absolute tekort aan
schoolgebouwen. Er bestaat namelijk ook
een kwalitatief scholentekort: scholen,
die niet meer aan de moderne eisen vol
doen of die -als gevolg van de uitbreiding
der steden niet meer op de goede plaats
staan. Dit probleem zal pas na 1970 opge
lost kunnen worden.
(Advertentie)
18 vlaggetjes,
letjes.
loor W. VAN DER
STEEN
ten AiS, (upD -
Wt „aans Sel<*r-
D £SpUl dal
5"öWn tot »„du,ur zal
gasbol Sloeien-
y V?LSr.oot ge-
fcnste iriv,er bin-
«rtw, vSV Mer"
Mars -!"r,'..de.
kCr' Herbm'|,s.lokk™.
N van I'' ^"ebman,
if afdellng at-
8,1 liet m aatnrtysica
r^5c"--
Sfet
?aan geb°SVlakte
ftinVOlg' dat
Uh dat de h„ omvanp
en licht fPevei!lboid
toeneemt.
„De zon wordt dan een
gigantische rode ster, zo
als Antaris: hij zal wel
opzwellen tot een mon
sterachtige bol buitenge
woon ijl gloeiend heet
gas die groot genoeg is
om de vier dichtstbijzijn
de planeten te overspoe
len', aldus dr. Friedman.
Volgens de geleerde zal
als het proces van het
omzetten van waterstof
in helium is voltooid, de
zon afkoelen en krimpen
om dan een witte dwerg-
Planeet te worden van
ngeveei even grote om-
ang als de aarde, maar
rpn^iT31? een kubieke
centimeter substantie en
kele tonnen zal wegen.
gjleerde betoogde
rpr? dat sommige ster-
we" m Plaats van af te
joelen en te krimpen
tp J€yej? eindigen door
prof P dfren- waardoor
ru?m* gebieden in de
dite met brokstukken
van de ster worden ge
vuld. Dit materiaal vormt
zich tenslotte tot nieuwe
sterren.
„Onze zon is een ster
van deze tweede gene
ratie en de mens op
aarde is gemaakt van
tweedehands atomen, die
over zijn gebleven van
een ster, die voor de ge
boorte vanv de zon was
geëxplodeerd", aldus dr.
Friedman, „wij weten dit,
omdat de zon een over
vloed aan zware elemen
ten als ijzqr bevat, die
niet kunnen zijn voortge
bracht door de eenvou
dige kernverbranding
van waterstof."
Men hoeft zich volgens
de geleerde nog niet on
gerust te maken over het
einde van de zon. De
zon consumeert al vijf
miljard jaar zijn kern en
is zo groot, dat zij voor
lopig nogmaals vijf mil
jard jaar hiermee door
kan gaan.
het westelijk toerisme, de uitreismoge
lijkheden voor (vertrouwde) Hongaren,
het streven naar meer zelfstandigheid
op industrieel gebied, los van de be
voogding door de Comecon, versterkte
handelsverbindingen met het westen
en zo meer. Paste immers in die libe
ralisatie nog wel een ijzeren gordijn
met mijnenvelden, schiettorens of
bloedhonden?
Inderdaad zijn langs de gehele Oos-
Hongaarse soldaten aan het werk ge
zet, maar al spoedig bleek dat hier
niet van opruiming van het ijzeren
gordijn sprake was maar van een
technische perfectie. Hongarije denkt er
niet aan. zijn onderdanen de kans te
geven, dit Hongaarse stukje van het
communistische paradijs te verlaten,
noch is het vrij toegankelijk voor ieder,
een uit het westen.
De Hongaarse soldalen zijn begon
nen met de mijnenvelden op te rui
men. Aan de hand van kaarten gingen
zij met de grootste voorzichtigheid aan
het werk, zodat over betrekkelijk klei
ne oppervlakten dagen lang gedaan
werd. Tegelijkertijd werden ook de
verroeste prikkeldraad en tal van oude
palen verwijderd. Maar terzelfdertijd
werden op afstanden van 200 meter
transportabele houten torens opgesteld,
op welke soldaten met machinegewe
ren schietbereid hun collega's van even
tueel vluchtavontuur afhielden. De pio
niers werkten in kleine groepjes, nauw
keurig in de gaten gehouden door on
derofficieren met getrokken revolver,
die op hun beurt weer door officieren
werden gecontroleerd.
Nadat op deze wijze het oude, romme
lige en deels versleten ijzeren gordijn
was opgeruimd begon men meteen met
een nieuw procédé uit te werken. Pal
aan de grens werden nieuwe hoge be-
tonpalen opgesteld, kaarsrecht in het
gelid, slechts daar soms iets landin
waarts geplaatst, waar een natuurlijke
hindernis aanwezig is. Deze palen zijn
met 15 rijen horizontaal strak gespan
nen draad onderling verbonden.
Twee meter achter deze draadaf-
sperring is evenwijdig een tweede
soortgelijke afrastering opgericht, tot
een meter hoogte bovendien voorzien
van een fijnmazig draadnet. Men
neemt aan als hindernis voor wild,
huisdieren e.d.
Op afstanden van drie en een halve
meter volgen dan houten masten met
isolatoren waarover elektrisch geladen
draden zijn geleid en bovendien scha
kelaars zijn gemonteerd, waarmee al
deze draden geheel of gedeeltelijk on
der stroom gezet kunnen worden-. Bij
de lichtste aanraking van de draden
begin} een heal systeem van waar-
schuwingsinstaUaties te loeien en floe-*
pen overal schijnwerpers aan. Even
wijdig aan deze geëlektrificeerde grens,
versperring is een smalle geasfalteer
de weg aangelegd, waarschijnlijk om
bereden patrouilles de gelegenheid te
bieden, het afsperringssysteem voort
durend te controleren en eventueel
snel ter plaatse te zijn, wanneer alarm
gegeven wordt. De oude, vaste wacht
torens van het bekende concentratie
kamp-model zijn op veel plaatsen ver
wijderd. In de plaats daarvan zijn tal
loze van lichter model opgesteld.
We hebben dezer dagen een stukje
Hongaars grensgebied in ogenschouw
genomen, waar de werkzaamhe
den blijkbaar gèëindigd zijn, n.l. in
Eisenberg. Wat men waarnemen kan
beantwoordt aan bovenstaande beschrij
ving. maar de Oostenrijkse grensbe
ambten, die heel veel afweten van wat
zich aan de overkant pleegt af te spe
len en vooral van de trucs waarvan
men zich daar pleegt te bedienen zijn
ervan overtuigd dat eventuele vluch-
elingen nog meer verrassingen wach
ten. De constructie van de elektrisch
geladen draadafsperringen maken het
vluchten wel zeer moeilijk. Men kan
er n.l., ook al lukt het de elektrische
spanning te onderbreken, niet meer
overheen klimmen en voor een vluch
teling er een gat in geknipt heeft, groot
genoeg om erdoor te ontsnappen, wer
ken rondom ongetwijfeld zoveel alarm
signalen, dat hij geen succes kan heb
ben.
DEN HAAG (AN.P.) Een inbraak
bij V. en D. in Den Haag heeft de da-
der(s) een buit ter waarde van f 18.000
opgeleverd. Tus?en de 100 en 130 horlo
ges werden ontvreemd tot een waarde
van f 15.000, de rest van de buit bestond
uit een drietal fototoestellen en een be
lichtingsmeter, te zamen geschat op f 3000.
Van de dader(s) ontbreekt nog elk,
spoor.
Advertenties
Ga voor permanente bescherming var»
het koelsysteem naar een Esso dealer.
Hij vertelt u hoe belangrijk dit nieuws
is voor Uw auto
(Advertentie)
lC\N
18 ct
uitsluitend
tabak
WARSCHAU (UPI) Melchior Wan-
kowizc, de 74-jarige Poolse schrijver
met de Amerikaanse nationaliteit, die
onlangs om gezondheidsredenen uit de
gevangenis is ontslagen, waarin hij voor
18 maanden had moeten zitten wegens
„verdachtmaking van de staat", is weer
in de belangstelling komen te staan. In
een dagblad heeft Wankowizc een humo
ristisch getint artikel geschreven onder
de titel: Mr. Columbus, in de rij alstu
blieft". Hij brengt er een nieuwe ontdek
ker van Amerika in ter sprake: Jan van
Kolno. Jan van Kolno was in dienst van
vijftiende-eeuwse Deense koningen en
heeft vermoedelijk eerder dan wie ook,
Columbus inbegrepen, de Amerikaanse
kusten bereikt.
DEN HAAG (ANP) Op een vijf hec
tare groot terrein in Wassenaar zal bin
nenkort een naar Engels voorbeeld inge
richt park voor „vaste caravans", zoge
naamde „living-vans", gereed gemaakt
worden. Dit is een primeur voor ons
land. Op het terrein zal men uitsluitend
caravans kunnen plaatsen, die min of
meer als „tweede woning" fungeren.
Tegen Pasen van het volgend jaar zal
het terrein gereed zijn.
(Bijzondere correspondentie)
DORTMUND Sedert enige tijd
duikt, in de Duitse pers herhaal
delijk de bewering op, dat kool
zuurhoudende dranken voor auto
mobilisten even gevaarlijk kunnen
zijn als alcoholhoudende dranken.
Spuitwater, tonic e.d. in grote hoe
veelheden genoten zouden vergif
tiging kunnen veroorzaken, het
reactievermogen-sterk verzwakken
en door druk op maag en inge
wanden een goed functioneren van
hart en longen beïnvloeden. Kort
om „prikdranken" zouden gevaar
lijk zijn.
Prof. dr. H. Glatzel, verbonden aan
het Max Planck-instituut voor arbeids-
fysiologe in Dortmund is nagegaan of er
waarheid schuilt in deze beweringen.
Hij is tot de conclusie gekomen, dat
er sterk wordt overdreven. Het koolzuur
die men door het drinken van een paar
flesjes spuitwater of tonic tot zich
neemt heeft geen enkele schadelijke in
vloed op 't menselijk gestel- Ook bij gro
tere hoeveelheden het koolzuur in spuit
water geen giftige uitwerking. Koolzuur
is een natuurlijke stof, die onafgebroken
in het lichaam ontstaat. Zonder koolzuur
zou er geen dierlijk of plantaardig leven
bestaan. De mens ademt zuurstof in en
ademt koolzuur uit. Zou de atmosfeer
uit zuiver koolzuur bestaan, dan zou de
mens niet kunnen ademen- De kleine
hoeveelheden koolzuur, in het lichaam
vervullen alvorens zij door de longen en
eventueel door de nieren worden afge
scheiden, een levensbelangrijke functie.
Koolzuur prikkelt het ademhalingscen
trum en wordt daarorr tegenwoordig ge
mengd hij het ademgas dat wordt toe
gediend aan patiënten na narcose tenein
de de eigen ademhaling weer op gang
te brengen. Koolzuur is ook van belang
voor het spiersysteem van de bloedva
ten. Ademhaling en bloedsomloop kun
nen zonder koolzuur niet functioneren
Koolzuur onstaat in het lichaam niet
door verbranding" van levensmiddelen,
maar door een chemisch proces, dat
evenwel nauw verband houdt met de ver
werking van het voedsel. In het lichaam
ontstaan koolzuur wordt zeer snel afge
scheiden. Om te kunnen nagaan of de
a a Jelijkt wel gek, datje al dat overbodige
strijkwerk nog doet! Heb je dan nog
nooit gehoord van Belofast poplin? Ik stop
Jaap's shirts altijd gewoon in de wasmachine,
hang ze op.... en zonder verder omkijken
kan hij ze weer rimpelloos aantrekken. Trou
wens, je kan ze zelfs koken, strijken hoeft
nooitlEnBelofastpoplinisgewoonzui-
verkatoendusgeelwordenisernietbij! 99
Nou, dat had je wel eens eerder kunnen
zeggen! Dat lijkt me ideaal. En Dick
zal er ook wel blij mee zijn. Dan kan hij dus
gewoon de volgende dag weer hetzelfde shirt
aan, helemaal schoon en glad? Fantastisch!
Z'n eerstvolgende nieuwe shirt wordt aa
van Belofast poplin!
Belofast is het handelsmerk van de Deerin? Mil-
liken Research Corporation voor zelfstrijkende
stoffen. U.S.-patent nr. 2.835.501. Belofast poplin
wordt in de Benelux vervaardigd door de licen
tiehouder J. F. Scholten Zn. N.V. te Enschede.
bewering dat door het drinken van spuit
water e.d. maag en ingewanden sterk op
zetten en daardoor de functie van hart en
longen belemmeren liet de hoogleraar
zijn proefpersonen op de nuchtere maag
spuitwater drinken- Door rontgenopna-
men kon hij de werking in de maag en
de overige organen volgen.
zag dat de luchtblaas die in een
nuchtere maag: n°g a-ltyd aanwezig is
tengevolge van ingeslikte lucht, wel
iswaar ietwat naar links en rechts uit
dijde, maar niet naai boven, zodat
er van druk op he-, middenrif en dien
tengevolge op het hart en longen geen
sprake was. Na twee minuten slonk
de luchtblaas en na zes minuten
kwam het tot een „boertje", waardoor
overtolligkoolzuur uit het lichaam
werd verwijderd.
Ook voor de bewering, dat koolzuur
slaperig maakt resp. de ademhaling dus
danig versneld, dat de bestuurder van
een motorrijtuig daar last van krijgt
werden na tal van proeven geen verde
re bewijzen gevonden. De uitwerking
van' spuitwater te vergelijken met die
van alcohol is rondweg absurd. Trouwens
het feit. dat men nu al duizenden jai'en
koolzuurhoudend mineraalwater bij ku
ren gebruikt tot herstej van gezondheid
en het functioneren der menselijke or
ganen, weerlegt de gedane bewering
eveneens Er is dan ook volgens dr.
Glatzel geen enkele .eden om automo
bilisten te waarschuwen tegen het genot
van koolzuurhoudende dranken wèl
tegen het genot van alcoholhoudende
dranken. Maar dat was al lang bekend.
R1E WARMERDAM: DE BUREN VAN
DE OVERKANT (F.G. Kroonder - Hil
versum). Mevrouw Winter, een weduwe
op leeftijd met echt een paar lelijke ma
niertjes, bespiedt bij tij en ontij vanuit
haar raam de mensen, die in de flat te
genover haar wonen. Als daar een moord
wordt gepleegd beleeft zij de mooiste tijd
van haar leven, maar heel de situatie
loopt haar toch uit de hand Rie Warmer
dam heeft dit pretentieloos boekje ge
schreven met een tintelende humor. Men
beleeft er een paar kostelijke uurtjes
mee.
MARQUIS DE SADE. Het schijnt „in"
te worden de 18-de -eeuwse Markies de
Sade, die het aanzijn heeft gegeven aan
het woord ..sadistisch", naar voren te
brengen als een man die toch eigenlijk
wel een grote figuur was, omdat hij de
afbraak van 't godsgeloof zo consequent
doorvoerde. Dat hij daarnaast de onge
remde sexualiteit annex mishandeling
voorstond en in praktijk bracht, moet
men hem blijkbaar niet al te zwaar
aanrekenen. De uitgeverij De Galge in
Brugge heeft een vertaling van zyn
gesprek tussen een priester en een
stervende" in het licht gegeven, dat zijn
vullgaire atheïsme ten voeten uittekent.
Intellectuele atheïsten verdienen een
betere pleitbezorger. De inleiding door
de onlangs gestorven Jan Walravens
staat op hoger peil, doch Herwich Leus,
die de dialoog vertaalde, verkondigt in
een nawoord verbluffende enormiteiten.
Zo stelt hij de Sade o.a. op een lijn
met de grote natuurvorsers Galileï èn
Darwin, de vaders van de moderne kos
mologie en natuurwetenschappen, die
echter nooit hun geloof verloochenden
en het alleen maar aan de stok kregen
*met bekrompen conservatieven wier op
vatting allang achterhaald is.
HEIDENSE HEILIGEN Pater Danife-
lou vraagt in dit kleine boekje aandacht
voor een aantal heilige personen uit het
Oude Testament die de volheid der
Openbaring in Christus niet konden ken
nen, maar toch in een bovennatuurlijke
Voorzienigheid geloofden en aldus enig
begrip hadden van de verlossing die zou
komen. In 'n heldere inleiding verklaart
hij helder en indringend hoe men zo
kan spreken van „heidense heiligen",
nit op grond van een „natuurlijke
godsdienst" die ook Socrates, Aristoteles
Virgilius en Cicero canoniseert, maar
op grond van het thomistisch denkbeeld
van een impliciet geloof in Christus de
Middelaar dat ligt vervat in het geloof
aan een heilshandelen van God in de
wereld. Zo £omt Danielou dan te spre
ken over de heidene heiligen Abde He-
nok die evenals Elias tenhe me zou zijn
gevaren, koning Daniël (niet dezelfde
als de profeet Daniël) die in Kanaan be
faamd was om zijn rechtvaardigheid,
Noë en Job, Lot en de koningin van She-
ba. Het zijn belangwekkende beschou
wingen die tevens gelegenheid bieden
oih beter zicht te krijgen op het grote
kosmische heilsplan God?' en menige Bij
beltekst beter te verstaan. De vertaling
is verschenen bij „De Koepel", Roosen
daal.
