Lentebruiloft in Amsterdam
nog voor Statenverkiezingen
ELMSHORN G
Storm teistert
Nd.-Duitsland
Huurcorrectie op
basis van kwaliteit
Beatrix en
verloofde
binnenkort
in Breda
matras
DUURDER
KOFFIE
DRINKEN
K.V.P. NIET
TEVREDEN
MET BRIEF
„Mijn leven
kan mij
niet schelen"
BILLITONS
VESTIGING
DEFINITIEF
HANDHAVEN
BEZWAREN
BEJAARDEN,
WEDUWEN EN
INVALIDEN
TWEE PROCENT
BOUWT
WONINGEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Bevorderen
Stelling
Tamelijk koud
IN BRAND
UW
I GROTE MARKT 25 BREDA
ANDAAG
IN
NIEUW VOORSTEL NA BERAADSCRISIS
OVER WONINGEN VAN VOOR 1921:
Water in wijn
„Notoir slecht"
Geprikkeld
SOEKARNO:
Regeringsvoorstel
In Zuid-Sloe
IO^JAARCANQ NO. 25037
Uitgave: N.V. Uitg. Mij. Neerlandia.
Directeur: Drs. W. A. J. M. Harkx.
Hoofdredacteur: L. Leijendekker.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
c j, v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes', mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vereauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureau: Breda - Reigerstraat 16
tel, 22341 (5 lijnen). Postgiro 1114111
Voor Cod, Koningin en Vaderkind
WOENSDAG 3 NOVEMBER D>65
Abonnementsprijs 10,80 per kwar
taal, excl. 0,25 incasso; 13,65 per
post, excl. 0,60 incasso; 3,60 per
maand; 0,83 per week. Prijs van
buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 20 cent.
Advertentieprijs voor de gehele op
lage 0,45 per mm. Bij contract aan
zienlijke reductie. Volledige tarieven
en Algemene Voorwaarden worden
op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau
de Zeeuwse eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 telefoon 2377 (Bijbureaus: TERNEUZEN, IJsbaanstraat 24 telefoon 2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41 telefoon 2893)
REGERING l\Cf! TER "CLAUS
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De regering
heeft de Tweede Kamer laten
weten:
Dat het huwelijk van prinses
Beatrix en de heer Claus von
Amsberg in Amsterdam gesloten
zal worden, overeenkomstig eer
dere besluiten.
Dat de datum van het huwe
lijk nog niet is vastgesteld, maar
dat het huwelijksfeest niet na
23 maart zal zijn.
Dat de regering en volksver
tegenwoordiging door prinses
Beatrix wat haar verloving be
treft niet voor een voldongen
feit zijn gesteld en dat de gang
van zaken weliswaar versneld
maar niet overhaast is.
Tweede-Kamervoorzitter Van
Thicl zal dinsdag de Kamer
voorstellen de huwelijksgoedkeu
ringswet op woensdag 10 novem
ber in behandeling te nemen.
De heer Von Amsberg, zegt de memorie
van antwoord, is ten volle aanvaard
baar als echtgenoot van de Nederlandse
kroonprinses. Dat brengt mee, aldus de
regering, dat hun huwelijk ook in de
hoofdstad van het land moet kunnen
worden gesloten en dat de plaats van
vestiging van het aanstaande bruids
paar (Lage Vuursche) niet geëigend is
voor een passende viering van het hu
welijk van de vermoedelijke troon
opvolgster.
De regering is bereid te bevorderen,
dat bij de vaststelling van de huwe
lijksdatum zoveel mogelijk rekening
wordt gehouden met de door vele
kamerleden gemaakte opmerking over
de verkiezingen voor de provinciale
staten. (Gezegd werd, dat het rumoer
rond het huwelijk de verkiezings
resultaten zou kunnen beïnvloeden)
Uitstel tot na de verkiezingen van 1966
wordt niet noodzakelijk geacht. Een
dergelijk uitstel is nodig noch wen
selijk, aldus de regering.
Tegenover de kamerleden, die in het
voorlopig verslag 'op de goedkeurings
wet Claus von Amsberg op grond van
zijn verleden niet aanvaardbaar achten
ais echtgenoot van het staatshoofd,
heeft de regering in de memorie van
antwoord, de kritische instelling van
üe heer Von Amsberg tegenover nazi-
JJUitsland gesteld, De balans slaat dan
I jegens de regering volledig door in
I SL voo£,deelvan de verloofde van
Prinses Beatrix.
chS. r ^on Amsberg niet
alrin- tegenover het nazidom,
ha., Sn regerln8. dan zou het ondenk-
wcrH tin Seweest, dat Claus assessor
fldvficnat i ij t)i°or van een joodse
zich JLï HalrburS' een jurist die
schadend aU d bezighield met
taziTJSF i!res weSe"s door de
een eg ,onrechl en dat derhalve
In ciin <1=? al Joodse cliënten had.
in de r[TC'iei diplomatieke functies
Ivoorkuit ™Caanr-S,e rePubüek en in
bij ve, Claus von Amsberg
Wl^at gelegenheden stelling
g zo onaal-socialistische opvattin-
dan' ook nSt regering, die het
Claus naait! v.e™onderiijk vindt, dat
foalo van 1 zou hebben uitge-
van Duitsland .me.l,we ambassadestaf
heugde daal®. Israël en zich ver-
De reaèrSf h„ te Z1jn aa"gezocht.
stemming ijl Iinnerl ook aan de in-
öens zm'nen?T us von Amsberg tij-
met ee„ Sf"I'e!Ule heeft betuigd
President waarin de Duitse bonds-
°ver misdaden H0'™' Wuerd «esPi'oken
a ln het eiSen land
Duitsers en iSu?°,r Duitsers tegen
Zendgebied lan bU'tenlanders op het
ea Tan andere volkeren.
door hetK.NMniS' ,?.edegcdeeld
avond; ,avu- geldig tot van-
MorgnenOPz13-« 17 08 UUr'
derïgVtiï,0"7'40 Maan on-
l,{(, "Mitó'si ninfotmstiedlenst
"«^dienst R.A.C.B.
Ook Hamburgse straten zyn „blank" gelopen.
(Van onze redactie buitenland)
HAMBURG/LONDEN/DEN HELDER Het stadje Elmshorn
in Noord-Duitsland is nagenoeg van de buitenwereld afgesneden
door het geweld van de storm. Het stadje in Sleeswyk-Holstein,
dat 34.000 inwoners telt, is in nood gekomen doordat de storm
vloed de rivieren de Pinnau, de Kueckau en de Stoer buiten de
oevers dreef.
Het water in de straten steeg gistermiddag tot anderhalve m.
De storm bereikte gisteren aan de Duitse kust windkracht
tien. met uitschieters tot twaalf.
De toestand van het Liberiaanse vrachtschip „Panachathos",
dat vorige week ten noorden van Ameland op het Born-rif vast
liep, wordt steeds kritieker. Gistermorgen hebben twee helikop
ters, pen Duitse en een Nederlandse, 24 opvarenden van boord
gehaald en naar Leeuwarden overgebracht. De reddingéboot
,.Gebr. Luden" van Oostmahorn haalde zes man van het schip,
dat reddeloos verloren lijkt.
De kapitein gaf gistermorgen, onder de steeds slechter wor
dende weersomstandigheden, toestemming tot het verlaten van
het schip. De storm en de zware regen hebben de scheuren in het
dek nog groter gemaakt, terwijl de ketels uit de stoelen zijn
geslagen. Deskundigen verwachten dat de „Panachathos" zal stuk
slaan en zinken.
Op de Schelde is de wind zover gaan liggen dat de loodsdien-
sten gistermiddag konden worden hervat.
Het vrachtschip „New Foundland" (7000 ton), bevindt zich in
een zware storm in nood op 600 kilometer van Ierland. Er is
brand uitgebroken in de lading, die uit voedingsvetten bestaat.
De sleepboot „Utrecht" van Wijsmuller is onderweg naar dit
Britse schip. Doordat hoge golven over het dek spoelen schijnt
het brandgevaar inmiddels te zijn verminderd.
Het Poolse jacht „Wielkopolska" is in de Oostzee, nabij het
Zweedse eiland Oeland, door zijn bemanning verlaten. Het Britse
vrachtschip „Sunjarv" heeft de drenkelingen aan boord genomen.
Het op de Noordzee in nood verkerende Russische vissers
vaartuig „Revkov" heeft de hulp geweigerd, die 'door de Neder
landse sleepboot „Titan" is aangeboden, op het moment dat werd
aangeboden vast te maken.
De „Titan" kwam in een onverwachte gevaarlijke situatie door
een stortzee, die twee ruiten van de brug aan diggelen sloeg. De
stuurman, de heer Hoorn uit Amsterdam, raakte daarbij gewond.
Watergolven spoelden voorts de radiohut binnen, waardoor een
gedeelte van de radioapparatuur onklaar werd.
Het Griekse vrachtschip „Panachathos" in zyn hopeloze positie.
(Van een onzer redacteuren)
BREDA Naar wjj vernemen
hebben prinses Beatrix en de
heer Claus von Amsberg in prin
cipe toegezegd, dat zij op Uortc
termijn een bezoek aan Breda
zullen brengen. Een definitieve
datum is nog niet vastgesteld.
Verwacht wordt, dat het ver
loofde paar Breda pas na de be
handeling van de goedkeurings
wet met een bezoek zullen ver
eren.
De prinses en de heer Von Amsberg
zullen in ieder geval eerst een kennis
makingsbezoek afleggen bij het provin
ciaal bestuur in Den Bosch.
Advertenties
(Van onze redactie binnenland)
AMSTERDAM Vanaf vandaag
wordt de koffie per half pond
vier tot tien cent duurder. Als
reden voor deze prijsstijging, die
op een verlaging van enkele
maanden geleden volgt, wordt
genoemd de prijsstijging van
ruwe koffie op de wereldmarkt.
Aanpassing van de consumentenprij
zen wordt onvermijdelijk genoemd. De
Nederlandse koffiemelange bestaat voor
ongeveer veertig procent uit robusta-
soorten, die jujst de laatste drie maan
den op de wereldmarkt sterk gestegen
zijn. In vakkringen komt de verhoging
dan ook niet als een verrassing. De
wereldmarktprijs van robusta-koffie
ligt thans ongeveer vijfendertig procent
hoger dan een half jaar geleden.
Overleven is toch niet zo
eenvoudig Pag. 3.
„Ik ben een oude strijder die
goudreserve bewaakt. Ik dien
de Kerk als een blinde". Dat
zegt kardinaal Ottaviani van
zichzelf. „Kerk in beweging" op
pag. 5.
Teleac is beslist geen zuiltje.
Wat het wèl is moet minister
Vrolijk maar eens duidelijk zeg
gen. Pag. 9.
„De arbeider wordt door de
werkgever niet als medewerker,
zelfs niet als medemens er
kend". Een krasse uitspraak
van drs. G. Terpstra van Het
C.N.V. Pag. 11.
Een mislukte scholier is duur:
de „zittenblijvers" en de gezak'-
ten bij het middelbaar onder
wijs kosten het rijk jaarlijks
ruim 300 miljoen gld. Pag. 13.
(Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG De fractie van de
P.v.d.A. heeft zich niet gedistan
tieerd van de aanval die 'haar
voorzitter, drs. G. M. Nederhorst,
op leden van het koninklijk huis
in zijn brief heeft gelanceerd. De
K.V.P.-fractie sprak in de brief,
die drs. Schmelzer op 27 oktober
tot de socialistische fractie had ge
richt, over een „respectloze beje
gening". Wel zegt de P.v.d.A.-frac-
tie in haar gisteren gepubliceerde
antwoord, dat het standpunt van
de fractie ten aanzien van de te
verlenen toestemming voor het hu
welijk van prinses Beatrix niet ge
wijzigd is. „Er is wel sprake van
een accentverschil", zegt de frac
tie thans, maar dat komt omdat de
brief van drs. Nederhorst deze zo
mer is geschreven, terwijl de pas
sage van de socialisen in het voor
lopig verslag van latere datum is.
Aan het wezen van het door de
P.v.d.A.-fractie ingenomen stand
punt wordt door de brief van drs.
Nederhorst geen enkele afbreuk
gedaan. Het felle verwijt aan het
adres van prof. De Quay wordt
door de fractie voor rekening van
haar voorzitter gelaten en als „on
nodig grievend" betiteld.
In een korte toelichting heeft
drs. Schmelzer (K.V.P.) gisteren
meegedeeld „dat de inhoud van de
brief van de P.v.d.A.-fractie niet
zodanig is, dat ik van mijn voorne
men de aangelegenheid op 10 no
vember aan de orde te stellen, zou
kunnen afzien".
De K.V.P. heeft bijzonder fel ge
reageerd op de opmerkingen over
de heren De Quay en Luns. Letter
lijk staat er in de brief: „De wijze
waarop de oud-commissaris van de
koningin en oud-minister-presi-
denst wordt bejegend is zo deni
grerend, dat zij mijn fractie heeft
geschokt. Wanneer dan bovendien
de heren De Quay en Luns nog op
negatieve wijze in verband worden
gebracht met de functie van staats
hoofd in een republiek, moet ik in
alle openhartigheid zeggen dat dit
in onze kring onmogelijk kan wor
den aanvaard".
Daarop antwoordt de P.v.d.A.
dat er „binnen deze fractie ernsti
ge bezwaren tegen het optreden in
de eerste oorlogstijd van het drie
manschap bestaan, dat leiding gaf
aan de Nederlandse Unie. De frac
tie is er echter van overtuigd dat
al wordt er verschillend gedacht
over het beleid van dit drieman
schap, waartoe de heer De Quay
behoorde, hij oprepht bedoeld heeft
het landsbelang te dienen. Zij ge
voelt daarom geen behoefte thans
nog op deze gebeurtenissen terug
te komen. Zij acht de uitdrukking
„die n.b. vrijwillig het op een ak
koordje mol de Duitsers en de
N.S.B. wilde gooien", onnodig grie
vend en neemt deze niet voor haar
rekening".
(Zie voor tekst brieven pag. 7).
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG By de behandeling
van de huurwet is het kabinet-Cals en
kele uren in ernstig gevaar geweest.
Directe aanleiding daartoe wf.s een
amendement van de K.V.P.'er Nelissen,
die de woningen gebouwd vóór 1921,
mits zij in belioorlykc staat verkeer
den, ook onder de huurverhoging wilde
brengen. Minister Bogaers had daar
ernstige bezwaren tegen en de P.v.d.A.
dreigde tegen de jiuurwet te zullen
stemmen wanneer dat amendement
door de kamer zou worden aangeno
men. Dit laatste zou automatisch de
val van het kabinet betekend hebben,
omdat de huurverhoging een onderdeel
vormt van de kabinetsformatie.
Al om 5 uur dinsdagmiddag moest
voorzitter Van Thiel de vergadering
van de Tweede Kamer, op verzoek
van P.v.d.A.-fractievoorzitter Neder
horst, schorsen. Het beraad over de
huurwet werd later eveneens geschorst.
Het overleg van de vaste commissie
met minister Bogaers zal handelen over
de gevolgen van het tussenvoorstel van
de minister. Dit houdt in om artikel 17
van het besluit bijzondere huurprijzen
toe te passen en zodanig aldus te ver
ruimen, dat ook woningwetwoningen
van vóór 1921 met een (gelet op hun
kwaliteit) te lage huur, een correctie
op de huurprijs zullen kunnen onder
gaan. Daarbij gaat het om woningwet
woningen met een huur van afhan
kelijk van de gemeenteklasse minder
dan 75, 70 of 60 gulden per maand.
Uitdrukkelijk geldt echter dat de hui
dige huur niet past bij de kwaliteit van
deze woningwetwoningen.
Minister Bogaers meende aldus tege
moet te komen aan de wensen van de
heer Nelissen en zijn eigen bezwaren
tegen diens amendement. Hangende het
nader overleg blijft het amendement-
Nelissen, dat gesteund wordt door de
A.R.. nog op'tafel liggen, evenals een
aantal andere amendementen.
Daartoe behoort nog altijd het dooi
de minister bestreden amendement-
Brandsma (P.v.d.A.), dat beoogt de tus
sen 1921 en 1945 gebouwde woningen
met een huurprijs van minder dan resp.
75, 70 en 60 gulden per maand, van
huurverhoging vrij te stellen.
Bij zijn afwijzing van het amende-
ment.-Nelissen hield minister Bogaers
de kamer voor, dat van de 350.000 in
Nederland bestaande slechte woningen
er 300.000 van vóór 1921 dateren. An
ders gezegd: van de ruim 500.000 huur
woningen, die buiten de voorgestelde
huurverhogingen blijven, is ruim de
helft „notoir slecht". Van de andere
helft ligt een groot deel in kwaliteit be
langrijk ten achter bij die woningen
die wel een huurverhoging krijgen. Mi
nister Bogaers concludeerde dan ook
uit deze cijfers, dat alle slechte wonin
gen van vóór 1921 dateren en buiten de
huurverhoging zullen vallen. Minister
Bogaers voorzag nu grote technische
moeilijkheden en een grote taakverzwa
ring voor de huuradviescommissies, in
dien deze moeten beslissen op duizen
den verzoeken voor huurverhoging op
voor 1921 gebouwde woningen. Hij zou
dat ook niet in overeenstemming achten
met de door hem in 1967 voorgenomen
forse start met het toestaan van los
sere vormen van huurprijsbeheersing.
Bij de toepassing van zijn tusenvoor-
tel verwacht de minister kennelijk veel
minder moeilijkheden.
In K.V.P.-kringen is men zeer ge
prikkeld door de ontwikkelingen, die
zich rond de huurwet hebben voorge
daan. Het is duidelijk dat de K.V.P.
gelet op alles wat zich rond de brief
van drs. Nederhorst in de afgelopen
week heeft afgespeeld de dreiging
met een crisis maar moeilijk kan ver
kroppen. Het staat intussen vast dat
mr. Nelissen (K.V.P.) zijn amendement
zal intrekken indien de tussenoplossing
van minister Bogaers enig werkelijk
soelaas gaat bieden. Maar de verhou
ding tussen de beide regeringspartijen
is in een week tijd sterk bekoeld.
(Vervolg zie pagina 5)
(Van onze redactie buitenland)
DJAKARTA President Soe-
karno heeft gisteren tot zijn mi
nisters gezegd dat zijn leven in
gevaar is, maar „dat het hem
niets kan schelen en dat hij zou
doen wat goed voor het land is".
Soekarno heeft voorts in de toespraak
tot de leden van zijn kabinet gezegd
niet tevreden te zijn over de vorderin
gen die gemaakt worden om tot herstel
van de orde te komen.
De produktie van goud en zilver in
Indonesië heeft president Soekarno on
der staatsbeheer gesteld om de mone
taire reserves van het land te verster
ken.
De maatregel wordt beschouwd als
een ingreep van de overheid om althans
een deel van de geldomloop dekking te
geven. Vice-premier Saleh is benoemd
tot „gezaghebber voor de goud- en zil-
vermijnbouw", met de opdracht de ge
hele opbrengst van goud en zilver te
storten in de schatkist van Indonesië.
De vrouwenorganisatie van de com
munistische partij in Indonesië „Ger-
wani", is uit het Indonesische vrouwen
congres „Owani" gestoten.
In een verklaring werd de staats
greep van 1 oktober als contra-revolu
tionair veroordeeld en werd een beroep
op de regering gedaan om te waken op
vroeger in handen van „Gerwani" zijn
de projecten op onderwijsgebied, sociaal
vlak en gezondheidszorg. De verklaring
was ondertekend door mevrouw £>oe-
bandrio en gericht aan president Soe
karno.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG Als het parle
ment er mee akkoord gaat krij
gen de bejaarden in december
een uilkering van twee procent
ineens. In hel daartoe ingediende
wetsontwerp wordt eenzelfde
uitkeringspercentage voorgesteld
voor weduwen en rente trek
kende invaliden.
Hel wetsontwerp is spoedig te ver
wachten. De uitkering komt neer op
vierentwintig procent van het maand
bedrag. Op dit moment valt nog niet
te zeggen op welke wijze deze uitke
ring ineens zal doorwerken op de uit
keringsbedragen in het volgend jaar. In
liet bedrijfsleven gaan stemmen op om
de vakantietoeslag vanal 1966 met de
bewuste twee procent te verhogen,
maar degenen, die krachtens de sociale
wetten uitkering genieten, kennen deze
toeslag niet. De materie is thans bij de
Sociaal Economische Raad voor advies
in behandeling. Het behoort tot de mo
gelijkheden dat de voorgestelde twee
procent een begin wordt van een va
kantietoeslag voor bejaarden, weduwen
en invaliditeitsrentetrekkers.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG De vestiging van
de Nederlands-Amerikaanse combina
tie Billiton M. and T. Chemicals in het
Zuid-Sloe is nu definitief. Billiton en
het havenschap Vlissingen-Oost zijn tot
overeenstemming gekomen wat betreft
de vestigingsvoorwaarden. Medio no
vember zullen de contracten worden
ondertekend. Details over de vestiging
worden op 18 november bekendge
maakt.
Vaststaat dat Billiton M. and T. Che
micals zo snel mogelijk met de pro
duktie in het Zuid-Sloe wil beginnen.
Het overleg met de aannemers, die de
fabriek zullen bouwen, bevindt zich
reeds in het laatste stadium.
Billiton is de eerste onderneming die
zich, na de reparatiewerf van de N.V.
De Schelde, in het Zuid-Sloe zal vesti
gen.
Hoechst (Duits chemisch bedrijf) en
Hino (assemblage van Japanse auto's),
zullen waarschijnlijk spoedig volgen.
Zoals bericht wil Billiton M. and T.
Chemicals vooral organo-metaal-chemi-
caliën (met name tinverbindingen) ma
ken, zoals schimmelbestrijdingsmidde
len voor de landbouw en technische
biociden. Het produktieprogramma ver
meldt verder plastic stabilisatoren en
katalysators.
Billiton zal vooral goed geschoold la-
boratoriumpersoneel nodig hebben.
Naar verwacht wordt zal het totale
personeelsbestand 250 man bedragen.
Billiton heeft in het Zuid-Sloe tien ha
grond gekocht. Het bedrijf zal voor on
geveer twaalf miljoen gulden investe
ren.
(Advertentie)
=1