FIAT 500: goedkoop, klein
en handig
excellent!
SENATOR
aanstekelijk lekker!
Devaluatie van verre reizen
begint al direct op Schiphol
Wat bewoog Samkalden
nog voor uitspraak van
Hoge Raad in te grijpen
Triumph 1300
BEHENDIGHEID OF GELUK
Djets worden
niet sterk
gewijzigd
ct.
Tips - tips - lips -tips
Op enkele punten
minder prettig
Rij-eigenschappen
Technische gegevens
en dat voor
Koninklijke Mignot de Block n.v.
17
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 22 OKTOBER 1965
17
1
eriën.
n ooit!
naking-korting.
poeder in plastic.
De Fiat 500 is een oude beken
de in het verkeer. Dit model
werd geïntroduceerd in een tijd,
toen zuinigheid met vlijt in de
brede volkslagen niet alleen al
gemeen werd betracht, maar ook
dringende noodzaak was. In het
midden der vijftiger jaren was
de Fiat 500 een van de economi
sche wagentjes, die de auto-in
dustrie onder de druk der om
standigheden maakte. Het was
de goedkoopste volwaardige au
to in de liliputklasse en het heeft
deze positie gehandhaafd. Er
werden meer dan één miljoen
exemplaren van gebouwd. Bij al
het nieuwe en luxueuze, willen,
we voor de afwisseling ook eens
een oud paardje uit de stal halen,
dat in zijn eenvoud en ongekun
steldheid in het klein verkeer
nog dapper meedraaft.
Nog steeds is de „500"
fl een geliefd wagentje. D©
fa A|| tijden zijn veranderd en
Ufin naarmate de welstand
groter werd, daalde de
belangstelling voor de
kleine auto. We willen
||n steeds ruimer, sneller en
IhSS luxueuzer rijden. Toch
zyn de kleintjes nog in
tel en worden ze weer
actueler. Bijvoorbeeld
ua j voor jonge mensen, die
I Dl zichl toenemende mate
wl gaan motoriseren en
liefst zo voordelig mo-
automobilisme beginnen.
.,de tweede gezinswagen"
opgekomen voor algemeen stadsgebruik.
De huisvrouw heeft veel plezier aan
een shoppingwagentje, waarmee ze
boodschappen doet, de kinderen naar
en van school vervoert en haar socia
le verplichtingen beter en gerieflijker
kan nakomen. Zo'n transportmiddel
voor huis-, tuin- en keukengebruik
mag niet te zwaar op het budget druk
ken, moet aan redelijke ry-eisen vol
doen en moet gemakkelijk te hante
ren zpn.
De Fiat 500 is ideaal als handig
werkezeltje in de stad. Modieus is hij
niet, maar waarom ook? De wagen is
opzettelijk zo klein mogelijk gemaakt,
«ij is nauwelijks drie meter lang en
neemt langs het trottoir genoegen met
een strookje van minder dan vier me
ter. Op eèn P-plaats kunnen er twee
staan, zonder dat ze elkaar bijten. Met
geljjk aan
Verder is
zijn draaicirkel van circa 8,6 meter is
de „500" gemakkelijk te manoeuvre
ren en parkeren. Niet te opdringerig
zijn tegen grotere wagens, want de
bumpers zitten laag! Bij botsingen is
de Fiat nogal kwetsbaar, maar wat
wil men bij een totale hoogte van slechts
1.33 meter.
Overigens is de constructie stevig en
compact. De „500" heeft twêe portie
ren, met dubbel beveiligde sloten. Het
compartiment is redelijk goed toegan
kelijk, maar men moet vooral op weg
naar de achterbank niet overhaast te
werk gaan.
Nog eens de Fiat 500 is maar een
kleine wagen en daarom zit men er
met vier personen niet direct comfor
tabel in. Voor korte ritten, maar ken
nissen of theater, gaat het best. Maar
de huisvrouw is er „klaar" mee. Als
ze gaat winkelen zal ze geen moeite
hebben een parkeerplaatsje te vinden.
Boodschappen en allerlei kleine spul
len kan ze kwijt op de achterbank en
onder de voorkap. Eventueel kan de
achterbank naar voren geklapt worden
en er komt dan extra-bergruimte vrij.
De achterkant van de rugleuning is
met rubber bekleed. Als 't moet kan
moeder heel wat kinderen naar een
feestje brengen. Gebrek aan frisse
lucht is er niet, want met één hand
omdraai kan het zonnedak worden
opengetrokken.
Met twee personen in de wagen
openen zich natuurlijk ook vakantie
perspectieven. Met een' tent of bunga-
lowtje brengt de „500" u ook naar het
buitenland en hij doet dit goedkoop.
Het benzineverbruik is gemiddeld 6
7 liter op 100 km. De Fiat draalt
wel niet met de één liter auto's mee,
maar de top ligt in elk geval nog bij
90 km/u.
De ryeigenschappen zyn, de beperkte
mogelijkheden van de vering en ande
re elementen in aanmerking genomen,
redelijk. Op minder goed wegdek hou
den we liever een zeer matige snelheid
aan. Voor inhaalpogingen komt de mo
tor in het kritieke snelheidsgebied te
kort, vooral by volle belasting.
Het niet als te discrete motortje ach
terin presteert 22 SAE-pk bij 4400 omw./
min., wat tegenwoordig uitermate be- rpot één
i-l
der noodzakelijke onder
scheiden is, maar de „500,, heeft vol- -L houdswerkjes aan de autobatterij
doende vermogen om het werk te doen, behoort het schoon en vooral ,,open
wat van herri wordt gevraagd. Aan de houden van de gaatjes in de afscnroet-
niet gesynchroniseerde versnellingsbak bare celdoppen. Deze^ gaatjes zijn be-
moet men even wennen en het is soms
niet gemakkelijk de achter-uit in te
schakelen. Fiat had deze primitieve
vierbak al lang moeten vervangen
door een moderne. Als stads wagentje
heeft de „500" recht op een gesyn
chroniseerde bak. Het is praktisch on
mogelijk onder het rijden terug te scha
kelen in de eerste versnelling. Zonder
een dubbele ontkoppeling gaat het niet
en deze handeling is niets voor begin
nelingen. De pedalen reageren nogal
De Triumph 1300, die op de Lon-
ense autotentoonstelling is geïn
troduceerd, is een nieuwe verte-
Qonwoordiger van de „alles voor-
nnt'l - Hiert°e behoren in chro-
o'ogische volgorde reeds de BMC
]xnn'S'j mo^eRen en de Austin
hiZJe/rimula van fiat-Auto-
oen? 9IU 4 RenauI» 16 en de Peu-
nnn hyperend bij de Triumph
j dan ook de voorwielaan-
wiefhn9-' betrekkelijk grote
tfri. cmT maximale in-
rru,mte en de lage Jcoets-
^erkconstructie. Onder de kap ligt
van iiSc dwan geplaatste) motor
«n 1296 cc, die 61 pk bij 5000
omwentelingen per minuut levert.
De topsnelheid ligt hij 140 km per
uur. De wagen die in de tweede
helft van 1966 klaar voor de pro-
duktie is, weegt rijklaar 914 kg.
Hij heeft schijfremmen op de voor
wielen. Het interieur heeft enkele
interessante details, o.a. een ver
stelbare stuurkolom in de lengte
en hoogterichting, wegklapbare
deur- en raamhandles. Alle por
tieren hebben armsteunen en het
dashboard is van walnotehout. De
1300 heeft onafhankelijke vering
op alle wielen. De kofferruimte
heeft een inhoud van 310 liter. De
nieuwe Triumph, die in de popu
laire 1.1-1.3 literklasse valt, com
pleteert de bestaande serie en hij
komt tussen de Herald-Vitesse en
de „2000" in te liggen.
doeld om de, zich gedurende het laad
proces vormende gassen, naar de bui
tenlucht af te voeren. Door de celdop-
pen zo nu en dan in gedestilleerd water
uit te spoelen houdt u ze schoon; ver
stoppingen kunnen door middel van
lucht doorgeblazen-worden.
In en uitdraaien van bougies is een
secuur werkje en vooral als de bou
gies op moeilijk bereikbare plaatsen ge
monteerd zitten. Gebruik daarom dan
ook een goed passende bougie- of.dop-
sleutel. Geklungel met schroefsleutels
e.d. resulteren meestal in een bescha
digde of gebroken isolator en dan bent
u nog verder van huis.
Pompbenzine is alleen bestemd voor
brandstof en is geen wasbenzine.
Door de, vanwege de antipingeleigen-
schappen in de pompbenzine aanwezige
bijvoegingen als lood etc. heeft deze een
min of meer giftig karakter gekregen.
Dit kan b.v. tot uiting komen bij het
met de mond doorblazen van een ben
zineleiding, het eten met ongewassen
„benzinehanden"' etc. Sommige mensen
zijn ook bijzonder gevoelig voor de in
vloed die pompbenzine kan hebben op
de huid; deze aandoeningen kunnen
zeer hardnekkig zijn.
Sterk naar één zijde trekken van een
auto bij het besturen ervan kan ge
zocht worden in meerdere oorzaken.
Meestal schuilt de fout in de stuurin
richting of in de voorwielstanden maar
het is ook niet uitgesloten dat de achter
wielen een spoorafwijking vertonen.
Een door een aanrijding ontzet chassis
(c.q. carrosserie) komt uiteraard de be
studering ook niet ten goede.
U vraagt maar.
De heer de G. te Zevenbergen wil graag
een uitleg hebben van de term „boxer
motor" die hij in een automobielbe
schrijving is tegengekomen. Hij denkt
dat de naam iets te maken heeft met de
werking van de motor maar is daar niet
zeker van.
Zoals u weet, zijn automobielmotoren
meercilindermotoren, dat wil dus zeg
gen, dat meerdere cilinders worden ge
bruikt om één krukas aan te drijven.
Nu zijn er verschillende mogelijkheden
om deze cilinders op te stellen. De
meesttoegepaste is de lijnmotor, waar
alle cilinders achterelkaar in een lijn
staan. (b.v. Opel). Een tweede moge
lijkheid is niet één, maar twee cilinder,
blokken te gebruiken en die, in een
bepaalde hoek, tegenover elkaar te
plaatsen. Dit soort motor noemt men de
V motor (b.v. Ford met V4 en V8). De
boxermotor gaat nog een stap verder en
hier vinden we dan ook de cilinders in
een hoek van 180 graden liggen, dus
recht tegenoverelkaar. Door deze bouw
wijze wordt de motor het minst hoog en
wordt daarom ook wel een vlakke mo
tor genoemd. Bij tweecilinder boxer
motoren liggen de twee cilinders in of
naast eikaars verlengde (b.v. DAF); bij
motoren met meer dan twee cilinders
is dit het geval met de zuigerparen (b.v.
Volkswagen).
rauw en ook op dit punt hadden we
graag wat meer souplesse, die de be
diening in druk stadsverkeer minder
irritant zou maken.
Ondanks enkele zwakheden is de
Fiat 500 echter een vlot stadswagentje
met behendige afmetingen, goede berg-
mogelijkheden voor boodschappen en
andere kleine spullen, een pittig mo
tortje en een toereikend prestatiever
mogen. Een compleet wagentje, dat 1
3495,kost en voordelig op de kost
Motor: 2-cilinder luchtgekoelde 4-takt,
achterin.
Cil. inh.: 499.5 cc.
Vermogen: 22 pk (SAE).
Compressie: 7.1:1
Breedte; 132 cm.
Lengte:'297 cm.
Hoogte 133 cm.
Draaicirkel 8.6 meter.
Topsnelheid: 95 km/u.
Voor 1966 zal het uiterlyk van de ty
pen Djet 5 en Djet 5 S van het merk
Matra Bonnet niet sterk gewijzigd
worden. Wel is het interieur luxeuzer
geworden en de „bediening" verbe
terd, terwijl bovendien als extra een
uitneembaar dakpaneel is verkrijg
baar. Dit dakpaneel kan in de koffer
worden meegenomen. Ook zijn nu ty
pen van deze wagen verkrijgbaar in
een uitvoering „Normal", d.w.z. een
minder luxueuze versie, waardor de
prijs voor een dergelijke snelle sport
wagen in zijn eenvoudigste uitvoe
ring thans f 14.100,— gaat bedragen.
(Van een juridische medewerker)
BREDA Na enkele maanden de kat
uit de boom te hebben gekeken, gaat de
Nederlandse justitie dan ten slotte lan
delijk optreden tegen de roulette-exploi
tanten. Het is algemeen bekend, dat de
speelcasino's dit jaar als paddestoelen uit
de grond zijn gerezen.
Het kon haast niet anders of de justi
tie moest tegen deze speelzucht wel gaan
optreden. De minister schijnt de procu-
reurs-geenraal de keus te laten in hun
ressorten óf meteen over te gaan tot de
gewone maatregelen, die Th geval van
verdenking genomen worden, óf aan een
proces-verbaal eerst een waarschuwing
vooraf te laten gaan om de exploitanten
in de gelegenheid te stellen bun bedrijf
eigener beweging te sluiten. Het is nog
maar de vraag of deze mensen, zelfs na
een vriendelijk verzoek van de officier
van justitie, meteen eigenhandig de kip
met de gouden eieren zullen slachten. De
actie van de 'justitie wordt nl. aange
kondigd op een moment, dat alle juri
disch geïnteresseerden nog zitten te
wachten op een uitspraak van de Hoge
Raad in de zaak van het Saturne-spel.
Deze diende vorige week voor de Hoge
Raad. maar op dit moment is de uit
spraak nog niet bekend. Steeds is als
verklaring voor het aarzelend optreden
van de justitie gegeven, dat men deze uit
spraak in de zaak van het Saturnespel
wil afwachten. Wat de minister ertoe be
wogen heeft om vóór die uitspraak nu
toch op te treden, met in principe het ri
sico, dat de rechter later tot een vrij
spraak. of tot ontslag van rechtsvervol
ging zal komen, is ons een raadsel. Aan
een soort inside-information mag men in
dit verband nauwelijks denken
Maar de minister zal er wel van over
tuigd zijn, dat hij sterk staat. In de com
muniqués, waarin het justitieel optre
den wordt aangekondigd, speelt hij al
thans een sterke troef uit, daar staat na
melijk, dat de nieuwe wet op de kans
spelen nooit de bedoeling heeft gehad
inzake van hazard-spel en roulette een
ander standpunt in te nemen als tevoren.
Dit is inderdaad zo. In die wet luidt de
zgn. considerans: „Alzo wij in overwe
ging hebben genomen, dat het wenselijk
is de verspreide wettelijke bepalingen be
treffende de kansspelen te herzien en in 'n
wet onder te brengen en voorts de tijde
lijke bepalingen betreffende sportprijs-
vraag door blijvende te vervangen".
Ook als men de wordingsgeschiedenis
van deze wet nagaat, is zeer duidelijk,
dat het nooit de bedoeling van de wet
gever is geweest inzake de kansspelen
een ruimer standpunt te gaan innemen.
Eerder is het tegendeel het geval. De
oude, thans afgeschafte bepaling van art.
252 bis van het wetboek van strafrecht
kende een maximum van twee jaar ge
vangenisstraf of f 6000 boete.
De nieuwe wet op de kansspelen maakt
er maar ev§n twee jaar of f 50.000 van.
Het heeft er de schijn van, dat ook de
juridische adviseurs, waarmee de roulet
te-bazen zich als een status-symbool om
geven, iets van het vuur van hun cliën-
tèle overnemen. Deze adviseurs zoeken
steeds naar de mazen in het net, waar de
roulette-bazen doorheen kunnen glippen.
En nu er een nieuwe wet gekomen is,
die nog niet zoals het oude hazardspel-
artikel uit het wetboek van strafrecht,
aanleiding heeft gegeven tot een rijke
bloemlezing van rechterlijke uitspraken,
zullen ze het wel weer eens proberen
Toch zou een summiere bestudering van
de nieuwe wet en haar ontstaan deze
rechtsgeleerden moeten brengen tot de
conclusie, dat er in wezen in het stand
punt van de wetgever niets veranderd is.
Het gaatje, waar deze juristen thans hun
goed betalende cliënten doorheen wil
len laten kruipen, is het begrip „behen
digheidspél". Zij betogen, dat het in de
digheidsspel". Zij betogen, dat het in de
gaat, en die onder allerlei fraaie namen
opduiken (Spel 24, Saturne, Fortuna, Ju
piter enz.), de behendigheid van de spe
ler is, die de uitslag kan bepalen en
dat die spelen geen gokspelen zijn. Maar
ook deze en soortgelijke redeneringen
zijn al tientallen jaren geleden zonder
veel succes bij de rechter naar voren ge
bracht. In talloze uitspraken is namelijk
bepaald, dat voor het karakter van het
spel als hazard-spel, onverschilig is of
door oefening en behendigheid de kans
op winst zodanig kan worden vergroot,
dat het toeval slechts een ondergeschikte
rol speelt. Het gaat namelijk alleen om
de vraag welk resultaat er door de grote
meerderheid van spelers behaald wordt.
Kennelijk denkt de minister er ook zo
over. Als laatst-v erantw oordely ke in
stantie voor de handhaving van de wet,
heeft hij nu bevel gegeven om tegen de
roulette-exploitanten te gaan optreden.
Gaan de heren niet in op een vriendelijk
verzoek van de officier van justitie hun
tenten maar uit eigen beweging te slui
ten, dan zullen dezelfde maatregelen te-,
gen hen genomen worden als tegen ieder,
die van een strafbaar feit verdacht
wordt. Er zal proces-verbaal worden op
gemaakt en de roulettes zullen in beslag
genomen worden. Omdat niet te ver
wachten valt, dat de exploitanten zich
goedschiks bij een verzoek van justitie
zullen neerleggen, zullen de rechtbanken
in ons land spoedig met deze kwestie te
maken krijgen. Van het grootste belang
hierbij is, hoe de uitspraak van de Hoge
Raad in de Saturne-zaak zal luiden. Die
uitspraak zou de oplossing van het pro
bleem aanzienlijk kunnen vergemakkelij
ken.
(Advertentie)
IS
(Van een onzer verslaggevers)
Als een doorboorde voetbal schrompelt onze sa
menleving steeds sneller ineen. Er zijn jaren geweest,
dat de man, die het lef had om naar Amerika te gaan,
bij zijn terugkeer royaal in de adelstand werd ge
hesen, terwijl hij daarnaast kon rekenen op een fan
farekorps voor zijn deur en een vorstelijke jaarwedde
van staatswege. Eèn aarzelend ondernomen reisje
naar een land over zee was echt al ruimschoots vol
doende om de onsterfelijkheid onder handbereik te
krijgen.
die twintig jaar geleden nog
een huiveringwekkend verre
nagalm in onze oren deden
klinken, worden nu losjes en
nassaal omgeroepen via vele
luidsprekers. „Willen de pas
sagiers voor het lijntoestel
naar Birma zich onverwijld
naar het platform begeven."
En zie, een oogwenk later ziet
men tien montere heren en
dames met dure hoedjes op,
hetbeton opdribbelen. Ze
gaan naar Birma, dat hebben
we toch goed verstaan, maar
geen van hen wordt door de
koningin uitgeleide gedaan.
Zij draaien zich op de vlieg
tuigtrap nog één keer om en.
zwaaien naar oom Daan, die
op een ijzeren stoel staat te
wuiven. Dan verdwijnen ze
in het vliegtuig als klanten
in een badhuis.
Wat dacht je vroeger niet al
lemaal, wanneer er gesproken
werd over Rangoon? Het was
een rode stip op kaart veer
tien van de grote Bos-atlas
en de interesse ervoor werd
Onveranderlijk luisterden de
gebieden, die toen bereisd
werden, naar de lokkende
naam „den vreemde". Als er
iemand de boot inging, wist
iedereen bij voorbaat, dat hij
naar „den vreemde" ging,
want voor andere gebieden
had men in. die tijd nog geen
belangstelling.
Ga nu eens één dag naar
Schiphol en u bemerkt, dat
er sindsdien veel en ingrij
pend veranderd is. De wereld
smijt u daar al zijn grenzen
in het gezicht en waar men
vroeger een hoop poeha en
een hoge borst van overhield;
is nu nog slechts een kwestie
van instappen en moedig af
wachten. Namen van steden,
Waar is de tijd geblevendat
elke wereldreiziger bij terug
keer kon rekenen op een
hartstochtelijk welkom en een
onderscheiding van regerings
wege?
d-riftig in stand gehouden
door een onderwijzer met ak
te, die Rangoon feilloos wist
aan te wijzen met een aan
wijsstok met gummidop.
Op Schiphol fluistert een om-
roepster diezelfde naam nu
enige malen per week. En
dan maken zichenige heren
los uit de betonnen omarming
teneinde naar Rangoon te
gaan. Alsof het om de hoek
ligt. Alsof hun collectieve
neus bloedt.
Merkwaardig blijft het. dat
de meisjes die op Schiphol
deze monsterreizen annopce-
ren, allen zijn uitgerust met
een mateloos verveelde stem.
Als ze spreken over lokken
de verten, lijkt het of ze u
met grote tegenzin een pond
spliterwten trachten aan te
smeren. Voor hen is de we
reld wel bijzonder klein ge
worden: niet meer dan een
stofje op hun mouw, dat ze
ongeïnteresseerd in de micro
foon blazen.
Zo vallen ze bij tientallen uit
de lucht, dag in dag uit, de
aluminium vliegtuigen, die als
gedoofde sigaren op het plat
form staan uitgestald. Ze ko
men uit Sydney, Londen en
Tokio. Mensen komen er uit,
mensen gaan er in. Niemand
roept „bravo", geen mens
klapt in de handen van pure
verrukking.
Toch plukte de heer, die nu
met zyn tasje langs ons heen
loopt, gisteren nog groene ba
nanen in Manilla. Hy aaide en
passant één van de fraaie ei-
landschonen en wiste zich
vervolgens onder het uitspre
ken van de woorden „foei
wat is het warm" het zweet
uit de nylonboord. Is hij ech
ter ten prooi aan zinsbe
goocheling? Geen sprake van.
Hij wil alleen weten, waar de
bus naar Amsterdam staat.
Voor hen, die willen en kun
nen betalen, is de samenleving
op die manier tot een handig
zakformaat teruggedrongen.
Reizigers, die wij gisteren za
gen instappen in het lijntoe
stel naar Sydney, keken even
onbekommerd als vrouwen,
die een middag gezellig gaan
winkelen. Ze misten volko
men de edele trekken van de
avonturier, de held, die met
het mes tussen de tanden op
De man, die tegenwoordig
vliegt, is niet langer de koen&
avontuYier, die met een mes
tussen de tanden op nieuwe
horizonten jaagt..
zoek is naar het lokkende
land achter de horizon.
Nu doet Schiphol ook niets
om de illusie in stand te hou
den. Als er weer een vlieg
tuig is geland, komen er bij
voorbeeld van alle kanten bij'-
zonder kleine wagentjes toe
schieten, die zich als mieren
rondom de* reus scharen. Men
kan zich afvragen: moeten het
nu per se zulke kleine wagen*
tjes zijn? Dat ze de wagen
tjes klein houden, moeten zé
zelf weten, maar dit is over
dreven. Nu lijkt het er net op,
of de mensen op Schiphol het
reizen allang niet meer seri
eus nemen en de luchthaven
daarom hebben veranderd in
een opgeblazen speelgoedaf
deling van een warenhui?.
Alles is trouwens popperig en
als u het ons vraagt te knus.
De mensen die niks te zoeken
hebben in Sydney zitten op
het dakterras en kijken over
een kop koffie, vijfenzeventig
cent inclusief. Ze luisteren
naar de namen. Sydney en
Rangoon, Parijs en Brussel.
Ze drinken de betovering van
het wegvallen der grenzen
gretig in. En als zij na een
uur als moegespeelde kinde
ren opstaan om de bus te ha
len, zeggen ze dromerig: „Er
was net een man, die hele
maal naar Sydney moest".
Als de volgende dag het won
der is gesleten, zullen ze met
spijt overdenken, dat het voor
hen moeilijker is om van huis
naar kantoor te komen dan
voor die man in zijn regenjas
om ja, voor wat in hemels
naam? naar Sydney te
gaan.
