Menigte in Djakarta vraagt dood van Aidit KELTU Op mijn dak geen televisiemast.... Wordt missie eindelijk als volwaardig gezien? BLIK NAAR BUITEN P. v. d. A. vreest „escalation in Vietnam CONCILIEVADERS WACHTEN AF DUEL BEGINT Vaarwel Hallstein, doctrine! GOLF VAN COMMUNISTENHAA IJ: Soekarno bewaart stilzwijgen BINNENHOF Jolie Marine wenst kale nozems PTT-chef pleit voor nota automatisering Alfrink levert kritiek op missie-ontwerp GROTE BRAND IN GLASFABRIEK EENHEID CENTRALE LEIDING 7 DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 9 OKTOBER 1965 7 Verklaring hoofdbestuur Ruim 200 Japanse vissers vermist Verbod •Notities- ROND HET Lederhandel tegen omzetbelasting op schoenreparaties Gips-o-gram Glenn van 5? AMSTERDAM (A.N.P.) Het partij bestuur van de Partij van de Arbeid heeft een verklaring betreffende Viet nam uitgegeven, waarin de vrees wordt uitgesproken dat de toenemende aanvoer van manschappen en materialen naar het Vietnamese front, alsmede het grijpen naar nieuwe oorlogsmiddelen, de geva ren van uitbreiding van het conflict tot een grote oorlog doen toenemen. Het dagelijks bestuur van de P.v.d.A. meent dat een vreedzame oplossing van het probleem-Vietnam zal moeten wor den gezocht op basis van het volgende program: a. Gestreefd moet worden naar een „staakt het vuren" voorafgaande aan of tijdens een vredesconferentie. b. Tegelijk met het stopzetten van de Amerikaanse luchtaanvallen op Noord- Vietnam, zal Noord-Vietnam op zich moeten nemen te verhinderen dat ver dere militaire steun, bijstand of mate riaal aan het „nationale bevrijdingsfront" wordt geleverd. c. Doeltreffende garanties dienen te worden gegeven, zowel aan Noord- als Zuid-Vietnam, tegen elke vorm van agressie. d. Een sociaal en economisch herstel program onder auspiciën van de Ver enigde Naties dient voor Noord- en Zuid- Vietnam te worden opgezet. TOKIO (A.F.P.) Zes Japanse vis sersschepen, met in totaal 212 vissers, die zich in de omgeving van de Ma- rianen in het centrum van een tyfoon bevonden, worden vermist. Reddingsbo ten en een vliegtuig van de Amerikaan se marine speuren naar de vermisten. In de tyfoon komen windsnelheden van meer dan 200 km per uur voor. Twee andere Japanse vissersschepen met aan boord 38 zeelieden, waarvan ebgin deze week noodseinen waren ont- vangen, zijn gisteren teruggevonden. (Van onze redactie buitenland) DJAKARTA Onder de kreet „Doodt Aidit" (de leider van de Indonesische communistische partij) heeft gisteren een grote menigte van voornamelijk mohammedanen het hoofdkwartier in Djakarta van de Indonesische communisten in brand gestoken. Nadat het hoofdkwartier voor een groot deel in de as was gelegd, trok de menigte van ongeveer 10.000 perso nen, waarbij ook leden van de christe lijke jeugdorganisaties, door Djakarta onder het roepen om de dood van Aidit. Voor het Russische ambassadegebouw werden auto's vernield. Ook voor de communistiscli-Chinese ambassade von den samenscholingen plaats. Het leger bemoeide zich niet met de betogers. Deze en andere acties worden als een aanval beschouwd op Soekarno's regeringssysteem, dat samenwerking met de communisten noodzakelijk acht om de eenheid in de Indonesische staat te behouden. Gistermorgen zouden bij een bliksem-i actie door het leger in Djakarta onge veer 200 communisten zijn gearresteerd. Nu en dan werd hierbij geschoten. In Djakarta zijn in ieder geval drie leden van de P.K.I., de Indonesische communistische partij gearresteerd, die bekend hebben deel te hebben genomen aan het ontvoeren en vermoorden van de generaals. De haat tegen de communisten neemt in Djakarta steeds grotere proporties aan. Mohammedaanse en andere orga nisaties beschuldigen de communisten ervan dat zij de staatsgreep van 1 ok tober hebben gedaan. Op een massabijeenkomst in Djakar ta, die door ongeveer een miljoen men sen werd bijgewoond, werd president Soekarno gevraagd de communistische partij en haar mantelorganisaties te verbieden. Het verschijningsverbod op drie communistische dagbladen werd met instemming begroet. De haat tegen de communisten is vooral aangewakkerd door de bevesti ging dat zij verantwoordelijk zijn voor de beestachtige moord op de zes gene raals. Soekarno bewaart intussen een vol maakt stilzwijgen tegenover deze steeds hoger wordende golf van verzet. Hy verblijft in zyn hermetisch afgesloten paleis in Bogor, het vroegere Buiten zorg, zestig kilometer landinwaarts van Djakarta. In Midden-Java wordt nog steeds he vige strijd geleverd tussen regerings troepen en communistische rebellen. (Advertentie) /Nutmea— (Van onze parlementaire redacteur P. v.d. Sanden) DEN HAAG De Tweede Kamer is gereed voor de politieke strijd, die dinsdag 12 en woensdag 13 oktober in volle hevigheid zal ontbranden. De traditionele algemene politieke be schouwingen, samenvallend met het algemene financiële debat, zullen dit jaar scherpe politieke tegenstellingen aan het licht brengen. Bovendien is er alle reden om aan te nemen, dat ook de regeringspartij en zich niet als lieverdjes tegenover Cals en Vondeling zullen gedragen. Heeft de huidige minister van Finan ciën niet als fractieleider altijd het standpunt ingenomen, dat het parle ment als totaliteit tegenspel moet ge ven Heeft niet premier Cals, toen hij nog kamerlid teas, in tvoord en ge schrift de zelfstandigheid van de volksvertegenwoordiging als belang rijk gegeven in ons parlementair stel sel verdedigd Welnu, dan kunnen zij zich er ook niet over beklagen, wan neer de kamer zich inderdaad wat vrij en fris gaat uiten over het complex van maatregelen, dat het kabinet voor 1966 wil doorvoeren: grote uitbrei ding van de overheidstaken, dekking van de tekorten door verhoging van vele belastingen. De oude vos Lucas van de KVP, strijder voor belasting verlaging, kan weer eens alle registers opentrekken. De socialistische woord voerders hebben het extra moeilijk nu. het een socialistische minister is, die de verhoging van de indirecte belastingen moet verdedigen. Een nog nimmer in het parlement vertoond schouwspel. Bij de oppositie gaat fractieleider Geertsema zijn laat ste ronde in, want zijn opvolger als de eerste onder alle liberalen, Toxopeus, staat reeds in de startblokken om de staffel over te nemen. Bij de CHU is er weinig nieuws onder de zon: mr. Beernink zal wel duidelijk maken, dat hij persoonlijk tegen veel is wat de regering wil, maar dat er in zijn frac tie ook anders over gedacht wordt. En als de tribunes vol zitten en pre mier Cals goed in vorm is, kan het best een levendige zaak worden, al dan niet opgesierd met moties. Niet alleen de parlementariërs, ook het ge bouw waarin de Tweede Kamer werkt en vergadert is voor het jaarlijkse oe- grotingsdebat geheel gereed.. Wanneer de strijders moe zijn gestreden kun nen zij zich „restaureren" in een nieuw, bijzonder duur en fraai inge richt restaurant, dat de naam „Sta- ten-restaurant" heeft gekregen. Mochten de gevechten te heet wor den, welnu, ook daaraan heeft de Rijksgebouwendienst gedacht: een sprankelende fontein is bijna gereed om elk kamerlid, dat daaraan na h*t antwoord van schatkistkanselier Von deling nog behoefte heeft, een letter lijke koude douche te bezorgen. Zo wordt er in en buiten de kamers aan alles gedacht. De bevelhebber van de Siliwangi-di- visie, generaal Adjie, heeftzijn man schappen opgedragen de hand te leg gen op alle wapens, die op onwettige wijze ter beschikking zijn gesteld van organisaties en inwoners van West- Java. De militaire bevelhebber op Suma tra, generaal Mokoginta, heeft gelast dat alle provinciale gouverneurs, poli tieke leiders en voorzitters van grote organisaties Sumatra niet mogen ver laten alvorens zij de militaire autoritei ten van hun voorgenomen vertrek op de hoogte hebben gesteld. Op Noord-Sumatra hebben honderd duizenden mohammedanen en nationa listen gedemonstreerd tegen de commu nistische partij. UTRECHT (A.N.P.) De plannen van minister Vondeling om de omzet belasting voor schoenreparatie opnieuw in te voeren, heeft de Nederlandse bond van lederhandelaren in het geweer ge bracht. De bond heeft brieven geschre ven aan de minister van Financiën en aan de leden van de Tweede Kamer, waarin ervoor gepleit wordt deze plan nen niet te laten doorgaan. De lederhandelaren waarschuwen voor de zakelijke en sociale consequenties van deze omzetbelasting. Volgens de bond is er in de schoenmakerij gedurende de laatste twee jaar een achterstand ont staan op het algemene loonpeil, wat heeft geleid tot een sterke inkrimping van de liquiditeitspositie. De geringe financiële draagkracht van de schoenmakerij blijkt ook uit het pa rallel lopen van de stijging van het le verancierskrediet met de stijging van het algemene kostenpeil. De bond vreest dat de gevolgen van de omzetbelasting voor een groot deel van de schoenmakerij niet of nauwelijks goedgemaakt kunnen wor den. Dit is de lepel van het moderneolie-bestek voor hedendaagse mensen met gevoel voor echte schoonheid. In juwelierspleet en edeistaal verkrijgbaar bij de juwelier. 1 Koninklijke Van Kempen Begeer-Zeist NIMES (U.P.I.) Driehonderd matrozen van de Franse marinebasis te Nimes hebben de schaar ter hand genomen en een strafexpeditie ge vormd tegen de langharige nozems. In deze jongste slag in de plaatse lijke oorlog kwam een aantal nozems er dan ook „kaaltjes" af. De politie, van tevoren ingelicht over de onderneming van de matro zen, waarschuwde de langharige jeugdige inwoners van Nimes en ad viseerde hen zich gedekt te houden. Vijf jeugdige personen vielen ech ter in de knipgrage handen Van het marinepersoneel, voordat de com mandant van de marinebasis de ma trozen bevel gaf naar de basis terug te keren. De hoofddirectetur van de P.T.T., de heer H. Reinoud, heeft gisteren in Zeist gesuggereerd dat het ministerie van So ciale Zaken in de toekomst jaarlijks aan het parlement een nota overlegt betref fende de sociale aspecten van de auto matisering. Een dergelijke sociale automatiserings nota kan volgens de heer Reinoud wor den gezien naar analogie van de indu strialisatienota, die de ministers van Eco nomische Zaken van 1949 tot 1963 heb ben uitgebracht. Hij was van oordeel dat een dergelijke nota stellig verantwoorde en deskundige voorlichting op uitgebrei de schaal zal stimuleren. Naar zijn me ning bestaat daaraan behoefte. (ZIE OOK PAGINA 11) ROTTERDAM (A.N.P.) Er zyn nog mensen in Nederland die niets moeten hebben van een „welvaartshark" (lees: televisie antenne) op het dak van hun huis. De heer J. Groenedyk uit Ridder kerk behoort tot die mensen. Hij weigert namelijk toestemming te verlenen om op zijn onlangs voor 35.000,- gekochte eengezinswoning in Ridderkerk een antenne te laten plaatspn ten behoeve van het zoge naamde centrale antennesysteem, waardoor het mogelijk wordt de be woners van het huizenblok (acht eengezinswoningen onder één kap), waartoe de heer Groenedijk behoort, Bussumse beelden te verschaffen via slechts één antenne. De aannemer, waarvan hij het huis kocht, vindt dat standpunt van de heer Groene dijk echter allerminst redelijk en zo ontstond een civiel conflict, dat vrij dag voor de president van de recht bank in Rotterdam, mr. J.'Reuder, werd behandeld. Yia zijn raadsman, mr. J. van An ken, liet de heer Groenedijk uit eenzetten dat hij de grote tele- visiespriet op zijn huis en het daar bij behorende schakelkastje aan zijn buitenmuur een afschuwelijk gezicht vindt. „Kan die antenne niet ergens anders komen?", zo vroeg mr. Van Anken via de president aan de aan nemer en „Waarom heeft mijn cliënt bij aankoop van het huis niet gewe ten dat die antenne juist op zijn huis geplaatst zou worden?" Mr. Van Anken voerde ook nog aan dat zijn cliënt de plaatsing van de centrale antenne ziet als een waardevermin dering van zijn huis en dat het bo vendien best eens zo kan zijn dat het suizen van de antenne, voorko- mend bij veel wind, het gezin Groe- nedijk uit de slaap zou kunnen hou wen. Om nog maar niet te spreken van het ongemak bij reparatie", al dus mr. Van Anken. De raadsman van de aannemer, mr. De Waard, liet de president weten dat bij de verkoop van het huis aan de heer Groenedijk nog niet bekend was waar de antenne zou komen. Later pas hadden des kundigen dit huis aangewezen als bij uitstek geschikt voor het plaatsen van de televisiemast. Bovendien, zo zei mr. S. de Waard, is in de voor lopige koopakte, zei het in bedekte termen, rekening gehouden met de mogelijke aanleg van een antenne. Hij wees er nog op dat een centrale antenne in het belang is van allen die een woning van het huizenblok hebben gekocht. „Ik heb vroeger nog nooit meegemaakt dat over zo'n zaak moeilijkheden werden gemaakt. In die gevallen beschikte men ken- neijk wel over gemeenschapszin", zo voegde aannemer Roos, die het korte geding uiteraard bijwoonde, daar nogal snibbig aan toe. Mr. Reuder liet duidelijk blijken dat hij er niets voor voelde de plaat sing van de antenne te verbieden. „Als u dat ding nu beslist niet op uw huis wilt hebben, waarom ver koopt u het pand dan niet", zo advi seerde mr. Reuder de heer Groene dijk. De poging van de president om de partijen tot elkaar te brengen leek tenslotte goede kans van sla gen te hebben, toen de aannemer toezegde de heer Groenedijk even tueel een ander huis te kunnen aan bieden. Met deze mogelijkheid tot een minnelijke schikking verlieten de partijen de kamer van de presi dent. De kleine Hamburger Jens Olaf Husfeld kan zich zeer waar schijnlijk de enige ter wereld noe men, die rondloopt met de handte kening van John Glenn (l.) op zijn gips-arm. Het stukje gips zal wel lang in de familie bewaard blijven. VATICAANSTAD (K.N.P./U.P.I.) Tijdens de debatten gistermorgen over het herziene ontwerp over de missie, heeft kardinaal Alfrink gewezen op de tegenstrijdigheid tussen de goedgekeur de constitutie over de kerk en het ont werp over de missie. De missieplicht van het gehele gods volk komt helemaal niet tot uitdruk king in het missie-ontwerp, aldus de kardinaal. Men krijgt de indruk dat de verbreiding van het evahgelie een aan gelegenheid is van alleen de bisschop pen. Hij achtte verbetering van het ont werp noodzakelijk. Het concilie heeft gisteren met grote meerderheid gestemd voor het aanmoe digen van nonnen en monniken tot het dragen van modernere kledij. De kledijkwestie is één van een serie hervormingen die erop zijn gericht de bijna twee miljoen mannen en vrouwen in de religieuze orden meer in de „pas" te brengen met de hedendaagse tijd. Zes voorstellen werden aangenomen met slechts een handvol stemmen tegen. Enkele vrouwelijke orden hebben de kleding al in overstemming met de tijd gebracht, doch de nieuwe richtlijn heeft ook betrekking op mannenorden zoals die van de franciscanen en domi nicanen. Nadat reeds een poging op de derde conciliezitting werd ondernomen om tot heiligverklaring van wijlen paus Jo hannes XXIII de initiatiefnemer van het huidige concilie te komen, is thans een nieuw initiatief in die rich ting ondernomen door mgr. Luigi Bet- tazzi, hulpbisschop van Bologna. Hij heeft nl. aan het concilie-secretariaat een petitie gericht om de mogelijkheid van een canonisatie door het concilie in studie te nemen. (Van onze concilieredacteur dr. A. v.d. Weqer o.f.m. cap.) ROME Het concilie is overgegaan tot de behandeling van het voorlaatste schema: over de missionaire activiteit van de Kerk. Het kan niet anders, of de ruim duizend missie-bisschoppen, die het concilie telt, spitsen de oren. Wat zal Vaticanum II voor het zendings werk gaan betekenen? Zal het onmiskenbare feit, dat de Kerk niet langer een Westerse Kerk is, maar een Wereldkerk, voor het eerst in de geschiedenis een echt katholieke Kerk, zijn neerslag krijgen in het volwaardig document over het zendingswerk? Of zal Vaticanum II de missie blijven beschouwen als een soort aanhangsel en aldus de Kerk, in het oog van de wereld stempelen tot de laatste der koloniale machten? Dit zijn de vragen, waarmee de ruim duizend missie bisschoppen deze dagen de St. Pieter betreden. En men mag ervan verzekerd zijn, dat zij zich zullen roeren met alle profetische kracht, die er in hen is. SCHIEDAM (ANP) Gistermorgen brak brand uit in de emballage-afdeling van de Verenigde Glasfabrieken te Schie dam. Vermoed wordt dat er onvoorziöh- tig omgesprongen is met vuur en dat de voorschriften zijn overtreden. De schade wordt geschat op enkele tonnen. De ver zekering dekt deze schade. Eerlijkheidshalve moet worden erkend, dat in de stof, die tot nog toe behandeld is, het missionaire aspect, mede dank zij deze missie-bisschoppen, voldoende benadrukt is. Zij hebben het concilie eenvoudig geen kans gegeven om een westerse aangelegenheid te worden. Steeds weer hebben zij met succes op de eenzijdigheid van bepaalde ontwerptek sten gewezen en met kracht van argu menten aangetoond, dat met de zgn. „derde wereld" niet voldoende rekening was gehouden. Maar toen hun eigen schema aan de orde kwam, voelden zij zich bitter teleurgesteld. Wij hoeven er maar even aan te herinneren, met welk een verontwaardiging zij vorig jaar de serie stellingen van de hand hebben ge wezen. waarmee de commissie het mis sieprobleem wilde afdoen. Zelfs een pau selijke aanbeveling, die aan het begin van het debat werd gegeven, kon daar niets aan verhelpen. Nog nooit is een schema zo onbarm hartig duidelijk door een concilie afge keurd en naar de commissie terug ver wezen. En volkomen terecht. Het eerste echte missionaire concilie kon zich niet tevreden stellen met een slappe, weinig zeggende, westers gekleurde verklaring, die de zaak geen stap verder zou helpen. Het schema, dat nu ter discussie voor ligt, ziet er veel beter uit en geeft reden tot hoop. De eerste commentaren zijn gunstig, ook al zal men proberen be paalde essentiële punten nog verder door te stoten dan thans is voorzien. Sommi gen spreken van de missionaire door braak, die zal moeten plaatshebben en die even revolutionair zal moeten zijn als de oecumenische doorbraak, welke reeds door een concilie-decreet is be krachtigd. Het eerste, dat de missie bisschoppen hopen te bewerkstelligen, is het binnenhalen van de missie-gedach te in het hart van de kerk. Kerk en zen ding moeten als het ware tot een on scheidbare eenheid worden verbonden. Tot nog toe is het dikwijls zo geweest, dat missiewerk werd gezien als iets dat zich afspeelde aan de rand van de kerk. De missionaris was een ietwat avon tuurlijke man, die zich naar de „vreem de landen', begaf, om daar met het kruis in de hand de kerk te gaan planten. Een romanticus, een respect afdwingen de zonderling, iemand voor wie Europa te klein was geworden. *Een soort Stan ley of Abel Tasman. Üe missiegebieden vormden te zamen een geografisch wel omschreven stuk van de wereld, dat door de Propaigandafide werd bestuurd. Het ging er naar algemene overtuiging in die gebieden nogal primitief aan toe. De bisschoppen, die ze er hadden, kon je amper als echt beschouwen, altijd moest er in die gebieden weer geld en perso neel gepompt worden, kortom, ze waren onderontwikkeld. Ze vormden een soort aanhangsel van de kerk, die alleen in het Westen haar volle ontplooiing had be reikt. Met deze en aanverwante ideeën, zal het concilie voorgoed moeten afrekenen. Het zal duidelijk moeten stellen, dat heel de kerk missionair is, omdat zij deelt in Het is meer dan schijn dat de buiten landse politiek tijdens de formatiepo gingen van bondskanselier dr. Ludwig Erhard van West-Duitsland een ge wichtig onderwerp van gesprek is. De demissionaire minister van Buiten landse Zaken, dr. Gerhard Schroder die indertyd door dr. Konrad Adenau er naar het voorste plan is geschoven, na het aftreden van dr. Heinrich von Brentano, staat een duidelyke ont- spanningspolitiek tegenover de Oost- europese landen voor. Adenauer had Schroder van Binnen landse Zaken naar Buitenlandse Za ken gepromoveerd, omdat de oude kanselier in hem een gevaarloze man zag. Maar reeds tijdens de periode Adenauer ontwikkelde Schroder zich tot een zelfstandig denkend politicus, die zo zijn eigen gedachten over bui tenlandse politiek had. Adenauer, die aan het einde van zijn loopbaan architect wenste te worden van een „historisch" Frans-Duits vriendschapsverdrag, vond toen Schro der definitief tegenover zich. De mi nister van Buitenlandse Zaken wenste het EEG-verdrag boven het vriend schapsverdrag te laten prevaleren. En hij kreeg zoveel bondsdagleden op zijn hand, dat later moest worden toege staan, dat het vriendschapsverdrag met Frankrijk nooit afbreuk zou mogen doen aan de E.E.G. Nadat Adenauer door Erhard was op gevolgd, kreeg Schröder wat meer de handen vrij om zijn beweeglijke poli tiek tegenover de Oosteuropese landen in praktijk te brengen. Op dit punt werd Schröder voor de coalitie-geno ten van de FDP een bruikbare man. Want ook vice-kanselier en minister van „Gesamtdeutsche Fragen", dr. Erich Mende, wilde die kant wél op. Toen Mende een Duits bureau bleek voor te staan, dat alle contacten tus sen West- en Oost-Duitsland moest co- ordineren, vond hij Erhard op zijn weg, hiet Schröder. En nu is tijdens de jongste formatie besprekingen andermaal gebleken, dat Erhard nog een voorstander is van het handhaven van de befaamde Hall- stein-doctrine, volgens welke de bonds republiek geen enkel land mag er kennen dat diplomatieke betrekkingen met Oost-Duitsland onderhoudt Met uitzondering dan van de Sovjet- Unie. Schröder heeft onlangs laten we ten geen principiële bezwaren te zien tegen het aangaan van betrekkingen met Oosteuropese landen. Geen offi ciële diplomatieke betrekkingen, maar betrekkingen die hetzelfde zijn maar anders heten. Men behoudt daarmee de mogelijkheid op het rechteloze van GERHART SCHRÖDER eigen ideeën een Oostduitse staat te wijzen. Waarmee de essentie van de Hallstein-doctrine deskundig om zeep is geholpen. Omdat Erhard zover niet wil gaan werd een herbenoeming van Schröder tot voor kort voor onmogelijk gehouden. Ze is nog onwaarschijnlijk, maar de steun die Schröder, vooral van jonge en wat linkser denkende C.D.U.-ers ondervindt, mag niet onderschat worden. Daar komt nog bij, dat in diezelfde kringen oppositie bestaat tegen benoemingen van mannen als Franz Josef Strauss, of Walter Hallstein tot minister van Bui tenlandse Zaken. Ook bondsdagpresi dent dr. Eugen Gerstenmaier wordt door de opkomende groep C.D.U.-ers te autoritair geacht. Kanselier Erhard heeft krachtens de Westduitse grondwet het recht zonder wie ook te raadplegen, zijn ministers te benoemen of ze nu bondsdaglid zijn of niet. Hij heeft daarnaast de mogelijk heid, ministers die een vertrouwensvo tum tegen zich te krijgen, in het kabinet te handhaven. Erhard heeft dus vele be- bevoegdheden. De toestand is echter nog niet zo, dat hij er gebruik van zal moeten maken. Maar de tegenstellingen binnen de kringen van de C.D.U. en tussen C.D.U. en coalitiepartner F.D.P. (die Strauss als minister onaanvaard baar acht) zijn zo groot, dat op dit ogen blik nog geen bruikbaar Westduits ka binet op papier staat Naar verluidt zal de komende week de beslissing moeten brengen. de zending, die de Zoon en de Geest van de Vader hebben ontvangen. God heeft van alle eeuwigheid het plan opgevat om de mensheid in zijn goddelijk leven te doen delen. Daarom zond hij zijn zoon in deze wereld mèt de opdracht alle mensen van alle tijden voor zich te win nen en als het nieuwe godsvolk terug in de schoot der drieëenheid te brengen. Daarom zond hij ook zijn geest m de kerk als een vuur, dat heel de wereld in vlam zou moeten zetten, dwars door alle grenzen van tijd en ruimte heen. Het is deze zending, die op de kerk is overge gaan en die haar missionair maakt tot in het diepst van haar wezen. Dat moet duidelijk worden onderstreept. Het mis siewerk moet worden geplaatst in een Teilhardiaans perspectief: groot en wijd en ruim als de kosmos. Een derftelyk uitgangspunt heeft direct de grootste consequenties. Bijv. op het gebied van de „aanpassing" der kerk aan de niet-westerse culturen. Tot nog toe werd die aanpassing al te veel ge zien als een praktische concessie die nodig was om het christendom bij nog niet gekerstende volkeren ingang te doen vinden. Zij werd dan ook afgepast met mondjesmaat en belandde dikwijls in de meest eigenaardige compromissen. Wanneer men doordenkt in de geest, die wij boven hebben proberen te schet sen, komt er een heel andere aanpassing uit de bus. Dan wordt het en moet het zijn de steeds nieuwe incarnatie van Christus in de nieuwe, cultuur, volkomen origineel, volkomen „einmahlig", volko men fris als een pasgeboren kind. Dat is het dan ook wat de missiebisschop pen verlangen: eindelijk de vrijheid om onder hun handen het jonge christen dom te laten groeien zonder westerse schabionen en cultuur-patronen, zonder van te voren te weten wat het worden zal. Ongeveer zoals Paulus dat deed, wanneer hij op zijn tochten een nieuwe gemeente stichtte, of zoals Christus zelf, toen hij zijn werk begon aan het Meer van Galilea. Natuurlijk aanvaarden diezelfde mis siebisschoppen graag een centrale lei ding, bijv. de leiding van de Propagan- dafide. Alleen vinden zij dit apparaat, zoals trouwens heel het missionaire ap paraat niet voldoende aan de tijd aan gepast. Er heerst een immense verwar ring en versnippering. Er zijn wrijving en competentiekwesties, er is een ge knoei en geklungel, waardoor een waar lijk grootscheepse aanpak van het zen dingswerk onmogelijk wordt gemaakt. De missiebisschoppen verlangen aan de vop een intensieve samenwerking tussen Propagandafide (waarvan de naam in tussen best eens zou mogen worden ge wijzigd) het wereldepiscopaat en de missionaire instituten. Deze instanties zouden samen heel het missiewerk moe- wSrvJf J ?'e cruciale problemen diepgaand moeten bestuderen, om zo. em<3®ujk tot een wereldwijde twA:?" i zendtn«swerk te komen. Tenslotte verlangen de missiebisschop pen aan hun werk een meer oecumeni- S .i°l le e *even- De periode van rte vl»? vliegen afvangen, elkaar voor de voeten lopen en afbreken moet defi- hlïmc,™" "u, femdigd- A1 duidelijk immers is gebleken, dat juist in het zen tendomeak de verdeeldheid van het chris- knnmvL 8 ergernis is, die de ver- kondigmg van het evangelie oneerlijk en vals doet klinken. Daarom wil men tot een zo groot mogelijke samenwerking met de afgescheiden broeders komen, niet alleen op tijdelijk gebied, maar ook lisalir ffe van de eigenlijke evange- Het zijn voorwaar geen geringe wen sen, die de missiebisschoppen op de con cilietafel hebben gedeponeerd. Maar ze zijn gerechtvaardigd. En wij kunnen er nu al zeker van zijn, dat Vaticanum II ook op missionair gebied een echt» door braak tot stand zal brengen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1965 | | pagina 7