Samenspel steunt }>llslan(l en Chinanatuur op veel goodwill blijkt sterker dan de leer HULP VOOR BLINDEN IN KENYA Geen angst meer, NIEUW VAN KROMMENIE Krommenie vinyl 23 ONDANKS ZORGEN: WERK GAAT DOOR Pt|PIf g j I BELANGWEKKENDE STUDIE VAN KLAUS MEHNERT MEER RUIMTE WAARHEEN MET DE NAVO (slot) SLEUTEL Des Neo-Sllvlkrln Blanke weigert stervende neger te vervoeren ERFENIS ajgasats.'iaa VERONGELIJKT ONZE PUZZEL 23 DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 9 OKTOBER 1965 (Van een onzer redacteuren) PARIJS Op het kortgeschoren gazon voor de gebouwen van Air- cent, het hoofdkwartier van de ge allieerde luchtmachten in Centraal- Europa, staat een wit Berlijns beer tje, gebeeldhouwd uit zandsteen. Op de sokkel staat „Berlijn - 1085 km". Dat is om onze mensen er dage lijks aan te herinneren, hoe dicht een mogelijke vijand bij ons staat, zegt een van de ons begeleidende staf officieren. Feitelijk, zegt hij, staan de Russen nog veel dichterbij, maar het zal er wel om te doen zijn geweest het aardige beeldje een passende symboliek aan te meten. Het is een van de weinige keren dat de Russen met name worden genoemd als de mogelijke vijanden. De militairen van de NAVO-hoofdkwartieren onder gaan de dreiging niet emotioneel. Voor hen bestaat de dreiging uit cijfers, feiten statistieken en memorandums van in lichtingendiensten. Koel rekenend, dikwijls met hulp van computers, stellen zij daar hun cijfers tegenover. De militairen liggen niet in de loopgraaf te wachten tot de vijand komt. Zij volstaan niet met voorbereid te zijn op de aanval. Zij gaan verder. De aanval afslaan is niet het eerste doel maar de „deterrent", het voorkomen van een aanval door afschrikking. Hiervoor zijn minima nodig en daarover beschikt de NAVO (bijna, want de mili- f r Luitenant-Generaal Johannes Steinhoff (vorige maand 52 ge worden) is sinds mei van dit jaar chef-staf bij AIRCENT. Hy is de eerste Duitser die het daar tot zo'n hoge post heeft gebracht. Hij be antwoordt heel openhartig en in opvallend goed Engels de delicate vraag of hem het betrekken van zijn hoge post als Duitser meege vallen is. Generaal Steinhoff, wiens gezicht nog duidelijk de sporen draagt van de vreselijke verwondingen, opge lopen in de laatste maand van de oorlog, glimlacht als hy zegt „Ik weet wat u bedoelt, maar vergeet u het maar. Toen ik hier een paar weken zat besefte ik niet eens meer dat de mensen met wie ik sprak allemaal verschillende na tionaliteiten hadden." Generaal Steinhoff diende tydens de oorlog in de Luftwaffe, com mandant van een groep jachtvlieg tuigen. In 1944 werd hij comman dant van de eerste straaljager- groep.. In april 1945 stortte hy neer waarbij hij levensgevaarlijk werd gewond en zijn gezicht ver brandde. Twee jaar bracht hy (voor een deel als krygsgevange- ne) in hospitalen door. Na vijf ja ren in de burgermaatschappij ge werkt te hebben, kwam hy als ko lonel bij de nieuwe Bundesluft- waffe. Hij ging weer straaljagers vliegen en bekleedde vervolgens staffuncties in Bonn en bij de Duit se vertegenwoordiging bij het Mi litaire Comité in Washington. GeneraalSteinhoff heeft een heel optimistische kijk op de huidige Stand van zaken bij de luchtver dediging. „De luchtmachten heb ben zojuist een vernieuwingskuur achter de rug" zegt hij. „We be schikken nu over hoogst mo dern en zeer effectief materiaal en over de organisatie die er by hoort. In dit opzicht zijn wy nu verder dan de landstrijdkrachten". De ge neraal bestrydt de mening die hier en daar heerst, dat de Russen de laatste jaren de balans der ver houdingen iets ten gunste van zich zelf hebben doen doorslaan. „I don't think so!" besluit hy. tairen hebben, altijd net iets meer nodig dan politiek haalbaar blijkt te zijn). Talloze groot opgezette oefeningen heb ben de paraatheid van deze geweldige strijdmacht opgevoerd en gebleken is dat in geval van een oorlog de NAVO- strijdmacht soepel en efficiënt kan ope reren. De problematiek van alle dag komt dan ook voort uit de vredessituatie. Dit klinkt misschien wat vreemd maar tenslotte zijn er meer vreemde zaken. De afschrikking op de eerste plaats is het omgekeerde van de enige rede lijke manier om de wereld te behoeden voor oorlog en vernietiging, namelijk de algehele ontwapening. Maar zo lang die niet haalbaar is, blijft deterrent een uitstekend surrogaat. Dan zijn er de ge weldige strijdmachten van NAVO die dag in dag uit getraind worden om te vechten en het enige doel daarbij is hel nooit te zullen hoeven. "V-ólang de deterreint aan zijn doel be- antwoordt hoeft de strijdmacht we liswaar niet het vuur te openen, maar is zij wel operationeel. Het duidelijkst komt dit tot uitdrukking bij de lucht verdediging die dag en nacht paraat is en zonder onderbreking patrouilleert. De luchtverdediging moet de verras singsaanval uitsluiten of in het uiter ste geval afslaan. Behalve dat het niet tot een treffen koont, werkt de lucht verdediging dus feitelijk onder oor logsomstandigheden. Dit is de reden waarom de integratie bij de luchtver dediging gemakkelijk tot volledige ont wikkeling kan komen en AIRCENT (2000 hoogstmoderne vliegtuigen en een miljoen man) in de NAVO als hét voor beeld geldt. Luitenant-generaal Johannes Steinhoff, chef van de AIRCEINT-staf is van oor deel dat zelfs de Fransen voor hun luchtverdediging niet buiten integratie kunnen. Het West-Europese gebied is zo ondiep dat vliegtuigen en geleide wapens, zich met supersonische snelhe den voortbewegend, maar 10 tot 20 mi nuten nodig hebben om hun doelen, waar ook in het Westeuxopese NAVO- gebied, te bereiken. Dit betekent dat Frankrijk dus doodeenvoudig niet kan zonder de „vroegtijdige waarschuwing"- systemen en dat Frankrijk in eigen be lang deel moet nemen aan de luchtver dediging in een zo voorwaarts als mo gelijk gelegen positie. Als men weet dat onze eigen Starfigh- ters maar drie tot vijf minuten tijd no dig hebben om ons land dwars over te vliegen, dan wordt wel duidelyk dat de geringe diepte van het Westeuropese NAVO-gehied de grootste zorg Is van de luchtverdediging. Alleen een volledig geïntegreerde, middels computers elektronische systemen geleide en strak gecoördineerde luchtverdediging is in staat er nog iets van te maken. Natio nale luchtverdediging is door de techni sche ontwikkeling eenvoudig onmoge lyk gemaakt. Wel iets anders ligt dat bij de land legers en de vloten. Daar is veel meer ruimte voor andere dan integra- tiemethoden. Bovendien is de krijgs macht een nationale zaak, hecht ver bonden met het volk en daaraan ook zijn kracht ontlenend. De internationa le integratie is een noodzaak die boven de nationale wensen uitgaat. De Neder landse generaal-majoor b.d. A. J. de Vries die verschillende jaren de NAVO- praktijk heeft meegemaakt, constateer de onlangs dat strikt militair genomen elke vorm van personeelsintegratie be neden het beleidsniveau (en dat zijn alle NAVO-hoofdkwartieren beneden de NAVO-raad, het Militair Comité en de Standing Group, beide laaltste in Wash, ington gevestigd) een concessie is aan de doeltreffendheid. Zij berust, zo zegt hij, uitsluitend op bereidheid en slechts in alleruiterste gevallen op disciplinaire verhoudingen. Wat hier van waar moge zijn, duidelijk is wel dat er op dit ter rein tal van problemen kunnen groeien. En die zijn er dan ook. Het dooreenlopen van het collectieve belang en de nationale verantwoorde lijkheden, zoals bijvoorbeeld de logistie ke en bevoorradingsproblemen, veroor zaakt geregeld moeilijkheden. De ge weldige krijgsmacht in vredesomstan- digheden niet alleen op de been maar ook effectief en paraat te houden vergt veel van de militaire en politieke be trokkenen. Door de veelheid van problemen zijn de hoofdkwartieren enorm uitgebreid. Niet altijd geldt bij benoemingen de „beste nian op de beste plaats", maar vaak zijn het politieke benoemingen, tege moetkomend aan de wensen van vijf tien landen om toch maar overal een mannetje met de vinger in de pap te hebben. De hele organisatie rust dan ook in hoofdzaak op de onderlinge- good will en die is in ruime mate aanwezig. We heben de Franse generaal A. N. Me nu van de AIRCENT-staf een vurig pleidooi horen houden voor internatio nale samenwerking, pp SHAPE was het de Amerikaanse vier-sterren-generaal Lee die hoog opgaf over de uitstekende samenwerking, door de taalbarrières heen. De Fransen, zo zei hij, zijn daarbij minstens even loyaal als alle anderen. Aan de Porte Dauphiné, in het NAVO- gebouw wees de Nederlandse perma nente vertegenwoordiger Hendrik N. Boon op het voorkomen van een Grieks- Turkse oorlog om Cyprus, als een voor beeld van wat men dank zij de nauwe samenwerking van beide landen in NA- VO-verband kan bereiken. le niet eens het onderwerp van lunch- gesprekken is geweest. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat die grote problemen als niet ter zake doen- de opzij geschoven kunnen worden. In tegendeel er zal voortdurend gestreefd moeten worden naar oplossingen en compromissen. Wat we alleen maar dui delijk wilden maken met het aanhalen van de opmerking van de vriendelijke Schot, die in 1944 Zuid-Nederland mee hielp bevrijden, is dat de NAVO er is. Dat het bondgenootschap nog altijd be antwoordt aan zijn allereerste doel de veiligheid. Zolang de deterrent het enige middel is om de vrede te handhaven zal de NAVO er blijven. En daarna Rond een tot stand komen van een Atlanti sche politieke eenheid, waartoe de NA VO de sleutel pretendeert te zijn, zijn heel wat meer vraagtekens te plaatsen. (Advertentie) want er is Neo-Silvikrin! ve grote politieke en militair-strate- 'gische problemen in een vorig arti kel geschetst, houden de mannen van de hoofdkwartieren niet van hun werk. Er wordt nauwelijks over gesproken. Typerend noemde de Schotse majoor A Murdoch van SHAPE het dat de laatste persconferentie van generaal De Gaul- (Advertentie) Eerst komt roos... dan volgt haaruitval... daarna verhoornt de hoofdhuid... en kaalheid is het eind. Dit kunt u verwach ten, als u niet bijtijds zorgt voor „bijvoeding" van de hoofdhuid. NEEM NEO-SILVIKRIN! Silvikrin bevat in de juiste verhouding alle 18 natuurlijke opbouwstoffen, die ook uw haar nodig heeft. Vandaar dat niets zo helpt tegen roos en haaruitval als Neo-Silvikrin! de biologische haarvoeding VfA Voor dagelijkse haarverzorging is er Silvikrin Lotion (met of zonder vet). Houdt het haar gezond en laat het gemakkelijk kappen. DEN HAAG (ANP) Binnenkort zal worden begoninen met de uitzending van mobiele teams naar Kenya om de vele daar aan staarlijdende blinden door een eenvoudige operatie, waarvan er 50 per dag kunnen worden uitgevoerd, weer het gezichtsvermogen te hergeven. De uitzending van deze teams wordt voor bereid door de Prof. Weve-stichting in samenwerking met de blindenbond „St. Odilia" en „Blindenzorg", en gesteund door het kardinaal Van Rossum-insti- tuut. BIRMINGHAM, (UPI) Een ambu- lancebedrijf in Birmingham heeft de blanke chauffeur, Owen Collett, die wei gerde een stervende neger naar een zie kenhuis te vervoeren, ontslagen. De neger stierf onderweg naar het zie kenhuis in een andere ambulance. Beide benen waren afgesneden toen hij,' in zijn wagen gezeten, door een an dere auto werd aangereden. Een getuige vertelde, dat hij aan de overkant van de straat stond toen het ge beurde. „Het was afschuwelijk", zei hij. „De chauffeur (Collet) stapte uit. Maar hij deed niet eens een poging om eerste hulp te bieden of de oude man op de een of andere wijze te helpen. Hij raakte hem niet aan. Hij zag alleen maar, dat het een neger was, stapte weer in de ambulance en reed weg". Niemand kan er meer aan twijfelen, dat de kloof tussen Moskou en Peking onoverbrugbaar is geworden en dat de Sovjets zich door hun politiek van de laatste jaren in een positie hebben gema noeuvreerd, die allesbehalve bevorder lijk is voor hun prestige. Mao wenst niet meer naar de pijpen van het Kremlin te dansen. Hij laat de Russen duidelijk mer ken dat hun leidersrol is uitgespeeld en dat hun opvattingen over het commu nisme in geen enkel opzicht overeenko men met de zijne. De toon waarin de rode giganten met elkaar plegen te cor responderen is allang niet meer die van vrienden, die het opnieuw met elkaar trachten eens te worden. Het is, integen deel, de toon die bittere vijanden tegen over elkaar plegen aan te slaan. Eind 1964 heeft Peking, met boosaardig ge noegen, alle aspecten van het dilemma, waar Moskou langzaam maar zeker voor werd ge plaatst nog eens lang en breed voor de Rus sen uitgemeten en tevens van die gelegenheid gebruik gemaakt om hun mee te delen, dat de Chinese communistische partij niet aan de voorgenomen „scheurmakers-conferentie" in Moskou zou deelnemen. In de woorden waar mee de Chinese brief aan het Kremlin eindig de kon men de jubel van een brutaal leed vermaak horen doorklinken „Uw besluit staat vast en ge zult dus waarschijnlijk de conferentie bijeenroepen. Immers zoudt ge niet altijd voor spot staan, als ge uw woord niet hield Wie een tijger berijdt komt er niet meer af, luidt het spreekwoord. Ge zit gevangen in een onoplosbaar dilemma. Ge zijt daarbij in een val terechtgekomen, die ge voor uzelf hebt uitgezet en ge zult daarbij uw uw huid verliezen. Als ge de conferentie niet bijeen roept, zal men zeggen dat ge de raad der Chinezen hebt gevolgd, en ge zult uw gezicht verliezen. Gaat de conferentie echter wel door, dan zult ge in een im passe geraken waaruit geen ontkomen meer mogelijk is. Dit betekenteen ernstige crisis voor u, neo- revisionisten, een crisis die ge zelf hebt opgeroepen. Ziet ge dat niet Wij zijn ervan overtuigd dat de dag waarop uw zogenaamde conferentie bijeenkomt, te vens de dag zal zijn waarop gij in uw graf neerdaalt." Zelfs de blijmoedigste rode optimist zal in deze brief geen elementen kunnen aanwijzen die op de wil tot verzoening duiden. Er spreekt integendeel haat en verachting uit voor de tegenstanders, een voorgoed afwijzen van alles wat tot hernieuwde vriendschap zou kunnen leiden. Hoe is de breuk tussen Moskou en Peking ontstaan Moet het conflict uitsluitend ver klaard worden uit praktische meningsverschillen over het communistische denken en handelen, of liggen de wortels veel dieper Wie een duidelijk en uitvoerig antwoord op deze 'vraag zoekt, kan terecht bij Klaus Mehnert, die aan zijn indrukwekkende studie over het communisme en de communistische wereld een boek heeft toegevoegd, waarin de oorzaken van het geschil op onthullende wijze en met aandacht voor de kleinste details worden onderzocht.* Prof. Dr. Klaus Mehnert, hoogleraar in de politieke wetenschappen en hoofdredacteur van het weten schappelijke tijdschrift „Osteuropa", kent zowel Rus land als China uit eigen waarneming. Hij is ver trouwd met de geschiedenis van beide landen en heeft bovendien kennis genomen van de uitgebreide Chi na- en Rusland-litteratuur van de laatste decennia. In de meer dan 500 bladzijden die zijn boek telt doorloopt hij de rijke historie van Rusland en China, zoals deze de Russische en Chinese mens hebben ge vormd. Hij beschrijft de volkomen verschillende situ aties waarin de volken van beide landen met het com munisme werden geconfronteerd en hij gaat tenslotte na hoe de duidelijke verschillen in aard, levensbe schouwing en levenspraktijk van beide volken tot de huidige onverzoenlijke tegenstelling tussen Moskou en Peking moesten leiden. Enkele dingen springen hierbij onmiddellijk in het oog. De belangrijkste zaak is wel deze, dat het begrip gemeenschap voor de Chine zen altijd iets heel anders heeft betekend dan voor de Russen. Het is zeer moeilijk, zegt Mehnert, zich een groter verschil in tempe rament voor te stellen dan tussen deze twee volken. Aan de ene kant staat de veel be sproken „brede natuur" van de Rus met haar scala van diep menselijke gevoelens, met haar neiging plotseling van zorgeloze in ex plosieve stemmingen en uitingen te verval len aan de andere kant het voor de wester ling raadselachtige gelaat van het Verre Oos ten, dat door zijn onverstoorbaarheid niets meer heeft van een „spiegel der ziel". Het zich ten dienste stellen van de lijdende medemens (Dostojevs-ki!is voor de Chinees altijd een onbekende voor hem altijd identiek met de clan, de familie waartoe hij behoorde. Wanneer iemand buiten die gemeenschap leed of hij nu arm was, ziek of ongelukkig dan was er lets met in orde met hem; dus deed men er beter aan zich helemaal niet met gedachte geweest. Het begrip „gemeenschap" was hem in te laten om ook niet in dezo wantoestand te geraken. De Chinees, zegt Mehnert, heeft een bijzondere han digheid om zich van onaangename dingen te distan tiëren en alles wat zijn innerlijk evenwicht zou kun nen verstoren van zich af te stoten. Kavallam Pamil> kan, de laatste ambassadeur van India bij Tsjang en de eerste bij Mao, merkte eens op: „De Chinezen winden zich om wreedheden minder op dan wij. Zij zouden een mens op precies dezelfde manier kelen as een kikker." Het communisme in China heeft af te rekenen met de erfenis van Confucius. Wanneer wij ons, zegt de auteur, het traditionele wereldbeeld van de Russen en de Chinezen voor de geest halen, dan weten wij dat de communistische leiders van de twee landen niet in dezelfde situatie verkeerden. Lenin en de zijnen profiteerden van het op een duizendjarig rijk gerichte messianisme van hun volk en het is de vraag of de bolsjewistische revolutie haar zware tegenslagen en beproevingen met succes had weten te overwinnen, indien zij niet beschikt had over een volk dat in zijn idealisme bereid was „het leed dei- wereld op zich te nemen" en zoals het geloofde de mensheid door eigen lijden een betere toekomst te schenken. Mao daarentegen verkeerde juist in de tegenover gestelde situatie. Hij stond tegenover eenvolk, dat er sinds de dagen van ^Confucius steeds naar gestreefd had op aarde een zo 'goed mogelijk leven te leiden en zich weinig te bekommeren om hetgeen er buiten de beschermende grenzen van clan en familie gebeurde. Terwijl de toegenomen welvaart in het, hoe dan ook. Europese Rusland een verzwakking van revolutio naire emoties in de hand werkt, moeten de partij bonzen in Peking met pathetische leuzen het ideaal in stand houdem Ze speculeren daarbij op het feit dat China jarenlang zelf door „kolonialisten en imperia listen" werd onderdrukt. Dit heeft niet alleen het voordeel dat' men het Chinese volk gevoelig weet te maken voor nationalistische strevingen, maar het bevordert ook de vriendschap met andere volken in Azië en Afrika, voor wie de leuzen van China over tuigender klinken dan die van het veel welvarender Rusland. „Voor Kroestjev", zeiden de Chinezen twee jaar geleden, „is het communisme een variant van het burgerlijk socialisme. Voor hem is de strijd van de arbeidersklasse slechts een strijd om een stevig bord goelasj." Deze opmerking mag voor Moskou dan minder pret tig geweest zijn, in elk geval konden de Russen ant woorden dat het communisme voor hen toch zeker niet identiek was met het ophangen van spandoeken boven lege borden. De twist kreeg het karakter van een lachwekkende burenruzie, maar ze was de expo nent van verschillen in doen en denken die veel dieper wortelden dan in een afwijkende interpretatie van de communistische leer. ,9?ldanks alle Ieuzen van broederschap en eenheid blijken de persoonlijke contacten tussen Russen en Chinezen nooit voorbeeldig geweest te zijn. De laatsten werden doodmoe van de wijze, waarop, in de jaren ?er S"*? vriendschap, de Sovjets met eigen voor treffelijkheid te koop liepen. De schrijver citeert in dit verband de uitlating van een intelligente Russin, if. met ®en *n China werkende Sovjet-ingenieur was getrouwd; „Het zou goed zijn wanneer de Chinezen het zonder ons zouden kunnen redden. Wij vallen hen langzamerhand lastig. Toen mijn man en ik twee en een half jaar geleden naar China kwamen, was ?en en aI y'endsehap. Sedertdien zijn er ver anderingen opgetreden. Men heeft hier genoeg van Aan de andere kant, zegt Mehnert, zijn bijvoorbeeld de Chinese studenten wegens hun werkwoede on de Russische hogescholen even onbemind als een SmHoan°^"a i bi-i zijn kameraden, vanwege het omhoog jagen der arbeidsnormen. 8 et ?„e„„ri'Sch'l,len. in geaardheid van beide volken de concrete situatie waarin zij zich bevinden en' jyze 2« daarom door hun leiders worden JONG CHINA alles werd anders nistische hegemonie. Het is moeilijk te zeggen, aldus de auteur, welke pijl uit Peking de Russen het diepst getroffen heeft: het zoëven genoemde verwijt van verburgerlijking, of dat andere, waarmee de Chinezen sinds 1962 aanhangers wei-ven onder de gekleurde volken van Azië, Afrika en Latijns-Amerika nl.: de Sovjets zijn blanken! Geen anti-Russische leuze uit de keuken van Peking die onmarxistischer is en die tegelijkertijd in de sfeer der rassenverhoudingen meer effect sorteert dan de kreet; gekleurde volken aller landen, verenigt u tegen de heerschappij der blanken! Aanvankelijk gebruikten de Chinezen dit wapen slechts in het geheim, maar de voorbereidingen voor de tweede „Bandoeng"-conferentie boden hun de welkome ge legenheid om met hun argumenten voor het voetlicht van de wereld te treden. De Chinezen verklaarden b.v.: „De Sovjet-Unie is een Europees land gebleven, zoals het dat tien jaar geleden reeds was... Zeker, tweederde van het Sovjet-territorium ligt in Azië maar even belangrijk is het feit, dat bijna driekwart van de Sovjet-bevolking in Europa woont... Ook de Unie-republieken van de Sovjet-Unie kunnen niet aan een Afro-Aziatische conferentie deelnemen. Een staat kan slechts één en niet meer dan één centrale regering hebben." Met opgeheven vinger, en met het gezicht van «en bovenmeester die een recalcitrante puber onderhanden neemt, vatte Peking tenslotte zijn standpunt als volgt samen: ,,Het spreekt alleen maar vanzelf, dat Aziatische en Afrikaanse landen de Sovjet-Unie niet naar een Aziatisch-Afrikaanse conferentie uitnodigen Daar de Sovjet-Unie een Europees land is, spreekt het vanzelf dat zij niet aan zulk een conferentie mag deelnemen. Het gaat hier om een principe Als de Sovjet-leiders ook maar het geringste res pect voor Aziatisch-Afrikaanse landen zouden heb benzouden zij daar niet langer over mokken. Wij hopen oprechtdat de Sovjet-leiders de nodige terughoudendheid zullen betonen en het Chinees-Russische conflict niet aan de Aziatisch- Afrikaanse landen zullen opdringen Het was een zwarte dag voor de Sovjet-regering, toen zij alle hoop moest laten varen naar de tweede „Bandoeng"-conferentie te zullen worden uitgenodigd. Het verongelijkte gezicht dat zij daarbij trok, maakte de nederlaag alleen maar des te duidelijker. Mehnert betoogt dat de consequenties van de wereld bij de rivaliteit die tussen beide landen is gegroeid en die de communistische partijen in tientallen lan den uit elkaar heeft gedreven nog bijzonder moeilijk te overzien is. In elk geval, zegt hij, zullen de be trekkingen tussen de twee rode naburen nooit meer hun dialectische problematiek verliezen. De meeste oorzaken van de spanningen zullen blijven doorwer ken. Moskou moet, even goed als het Westen, reke ning houden met deze situatie, die een hoofdthema zal blijven in de wereldpolitiek. Het is niet mogelijk in het bestek van een krante artikel de volledige inhoud van een boek als dit samen te vatten. Dit is te meer onmogelijk waar de schrijver erkent niet alle factoren die de ver houding Moskou-Peking bepalen onder één noemer te kunnen brengen. Daarvoor is de situatie veel te gecompliceerd. In elk geval mogen we vaststellen dat de studie van Klaus Mehnert zonder enige twijfel de uitvoe rigste en meest verhelderende studie is die tot nu toe aan dit onderwerp werd gewijd. Wie alles vernemen wil wat momenteel over de verhouding Rusland-China ■A .worc*en gezegd, moet zich verdiepen in dit uitstekend vertaalde boek; dat bovendien niet dor- wetenschappelijk, maar in een glasheldere journa listieke stijl en met veel aandacht voor het tekenende detail is geschreven. J. V. Als variatie op onze gewone kruis woordraadsels bieden wij hier eens een zogenaamde HERSENBREKER, die een écht heerlijk kluifje zal zijn voor de doorgewinterde puzzelliefhebbers. Voor hen, die het ook eens willen pro beren, geven wij hier de methode. Net als in een gewoon kruiswoordraadsel ko men er horizbntaal en verticaal gewone gangbare woorden of afkortingen te staan U krijgt echter niet de omschrijving in de opgave, maar een getal. De sleutel voor de oplossing ligt in de cijfers, die bij be paalde letters horen. A is 1; B is 2; C is 3; enz. Z is dus 26. Fiesta5 v\r*door unieke structuur een volkomen nieuwe vloerbedekking! Ga bij de woninginrichter de stalen bekijken! sprankelend-heldere kleuren en gouden glinsteringen dóór-en-dóór dessin daardoor ongekend slijtvast met alle plezierige voordelen van vinyl op vilt in 7 kleuren f 12.50 per m2 200 cm breed Klaus Mehnert, Peking en T. Wever, Franeker. Moskou, Uitgeverij Stel dat er een woord van drie letters gevraagd wordt, waarvan gegeven wordt dat het produkt van de bij de letters be horende cijfers 380 is. dan gaat het er om het gegeven getal 380 zo in factoren te ontbinden, dat we cijfertjes krijgen, die ons in staat stellen een woord van drie letters (gangbaar woord) te vormen, dat tot produkt heeft 380. Het woord blijkt STA te zijn, volgens de code 19 x 20 x 1 is 380. Het is veelal een moeilijke opgave, maar bijzonder leuk vanwege de vele mogelijkheden, die ook kruiselings weer moeten kloppen. De opgave van de puzzel luidt; HORIZONTAAL 1 396: 5 264; 8 5096: 9 171; 11 195; 12 1152; 14 34200; 15 5320; 17 4; 18 76' 19 1520: 20 77000; 22 11880 23 171500 25 144- 27 90; 28 1036800; 30 71820; 31 11970. VERTICAAL 1 19008 2 13; 3 504; 4 3990 5 13680- 6 7; 7 44550; 10 12768; 11 11115000; 13 960; 14 25270; 16 11; 20 378000: 21 28600- 22 37620; 24 4900; 26 6400; 28 240; 29 108 En nu maar aan de slag liefhebbers! OPLOSSING HORIZONTAAL 1 Eppe, 5 age, 7 esse, 11 riool, 13 stipt, 16 veer, 17 kioto, 19 rose. 20 tale, 22 klip 24 rm, 26 aard. 28 boot, 29 pk, 30 arts 32 oke, 34 oslo, 36 kro, 37 telraam, 40 arm 42 aker, 43 anti, 44 rad, 45 bestaan, 49 gre, 50 nero, 52 aai, 53 oase, 55 et 56 help, 58 roos, 60 tij, 62 pere, 64 trek' 66 tuin, 67 emelt, 70 maas, 71 serre, 73 so ber, 75 mank, 76 tak, 77 anno. VERTICAAL 2 Pret, 3 piraat, 4 e.o., 5 ali, 6 est, 7 ei 8 splits, 9 stop, 10 over, 12 oker, 14 toko 15 leek, 18 of, 21 -last, 23 loom, 25 mar-

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1965 | | pagina 23