Louis Stotijn leidt
een nieuw orkest
K
AKTIE
paradepaard
DUJARDIN
Donald
Duck
KIJK
■8
moe van
maagzuur?
Troubadour op wereldreis
Scandinavië's allermooiste meisje
J. Bleijenbergh-
Ferket N.V.
KEUKENS
Ter begeleiding Nederlandse danskunst
Boek „Ondergang'
als pocketuitgave?
van
WENNEKER
ORT
UNSTNIEUWS
BLAAUWHOEDENVEEM
Kunstijsbaan in Breda?
Hond grijpt in bij
toneelopvoering
doe
mee,
doe mee!
GENERAL BANDEN
Nog geen tweede
Vlaamse t.v.-net
Het
Mariene Dietrich
in hoorspel
Ponnohin i rpr
NEDERLAND I: Katharina Knie
NEDERLAND II: De typisten
BELGIË VLAAMS: De ontmoeting
BELGIË FRANS: La fabrique du Roi
neem natuur-grijze
11
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 8 OKTOBER 1965
11
HULST Tel. 01140-3176
Euroline-dealer
Plastic buizen
en plastic goten
(Van onze muziekredactie)
DEn HAAG Deze week heeft zich,
onder leiding van Louis Stotijn, in de ko
ninklijke schouwburg te 's-Gravenhage
een gloednieuw orkest aan de Nederland
se muziekwereld voorgesteld. Hoe dit
jonge ensemble precies heet, wist men
ons op dit moment (nog) niet te vertel
len, wel is zijn taak nauw omschreven:
in het leven geroepen door de minister
van Cultuur, Recreatie en Maatschappe
lijk Werk zal het op alle avonden van
het Nederlands Danstheater en het Na
tionaal Ballet begeleidend optreden. Dat
worden bij elk der groepen zo ongeveer
vijftig podiumbeurten. Dus honderd in
totaal over het gehele land te spreiden.
Bovendien zal men, waar en zo mogelijk,
assisteren bij kooruitvoeringen.
Louis Stotijn (47), als dirigent verbon
den aan het Danstheater, is tevens ar
tistiek leider van het orkest, maar Andre
Presser zal dirigeren in de opvoeringen
door het Nationaal Ballet te geven.
Met Louis Stotijn, die het ensemble
gedurende een maand heeft voorbereid
- als hoofdleraar van de orkestklasse
van het koninklijk conservatorium te
's-Gravenhage leek hij daarvoor de aan
gewezen persoon - hebben we een on
derhoud gehad.
Over hoeveel krachten men momen
teel beschikt? Vijfenveertig: 6 eerste, 5
tweede violen, 3 alten, 4 celli, 2 contra
bassen, 1 harp, 3 fluiten, 2 hobo's, 2 kla
rinetten, 2 fagotten, 4 hoorns, 3 trompet
ten, 3 trombones, 2 slagwerkerseen
vacature bij de alten en een bij de bas
sen worden nog voor 1966 aangevuld."
Waaruit zijn deze musici gerecruteerd?
„We hebben er 25 uit het geliquideer
de orkest van de Nederlandse Opera ge
haald. De overige 20 komen uit de sfeer
van de verschillende conservatoria. En
uit het nationaal jeugdorkest. die zijn
dus allemaal heel, heel jong. En het
kwam erop aan van deze schaar binnij
enkele weken een gave eenheid te ma
ken: ik heb de indruk, dat me dat wel
gelukt is. Mede dank zij en dat moet
ik u uitdrukkelijk zeggen mijn eerste
concertmeester j. Holtman, die dank zij
zij1 viooltechniek en viooleducatie, wel
ke perfect zijn, een zeer positieve invloed
op de st. ijkersgroepen heeft."
Waar is het domicilie van uw orkest?
„In het Amsterdamse concertgebouw....
daar is het een va-et-vient van muzikari-
tc Het Concertgebouw, het Nederlands
Kamer-Orkest en nu wij, die onder het
bestuur van de stichting het Nederlands
Kamerorkest ressorteren. Daar hebben
we, van 1 september af, gerepeteerd, elke
ochtend, elke middag, soms ook od avon
den."
Wat heeft u tot dusverre op de les
senaar gehad?
DEN HAAG De sopraan Ank Reinders
zal op 8 oktober, begeleid door Eduard
Henneberger voor radio-Basel een op
name maken van liederen van Richard
Strauss, Arthur Honegger en Henk Ba-
dings.
ROTTERDAM Op verzoek van de ac
trice Trees van der Donck is haar en
gagement bij het Nieuw Rotterdams
Toneel voor het seizoen 1965-1966 met
ingang van 1 oktober 1965 omgezet in
een gastcontract: zij zal haar rol in
„Nooit te laat" (never too late) van
Sumer Arthur Long als gaste dus
blijven doorspelen.
AMSTERDAM De toneelgroep Studio
zal op maandag 11 oktober in de stads
schouwburg Odeon te Zwolle de 100e
voorstelling geven van „Dagboek van
een gek" naar de novelle van Nicolaj
Gogol. Het stuk wordt gespeeld door
Henk van Ulsen onder regie van Kees
van Iersel.
(Advertentie)
Luister Vanavond om 7 uur naar
HET PROGRAMMA
„De zaak is, dat we 48 balletten hadden
en hebben voor te bereiden. 48 balletten,
die stuk voor stuk premières zijn, reali
seert u zich dit? Maar daar zijn we niet
onmiddellijk mee begonnen. Ik heb eerst
aan de strijkers bepaalde werken voor
gezet, uitstekend geschikt voor teamvor
ming: muziek van Vivaldi en van Bach.
Voor de blazers gebruikte ik gedeeltelijk
eigen gemaakte arrangementen, gedeelte
lijk, want ook de blaasmuziek, waarin
de componist Willem van Otterloo excel
leert, was hier zeer welkom materiaal.
En niet te vergeten: Otto Ketting."
Hoe lang heeft u op deze wijze ge
oefend?
„Twee weken, waarin we gesepareerd
geoefend hebben. Toen kwam Stravin
sky's symphony in three movements aan
de beurt en het divertimento voor strij
kers van Bela Bartok, stukken, waarin
iedereen echt zin had. En het was ook in
deze fase, dat ik mijn mensen liet ken
nismaken met de onvolprezen, unieke
symfonie van Bizet.
En het repertoire van de komende
maanden?
„U weet natuurlijk reeds, wat er ln de
eerste opvoering gaat: „Madrigalesco",
choreografie van Benjamin Harharvy,
muziek van Antonio Vivaldi, gevolgd door
de reeds door mij genoemde symphony in
three movements van Igor Stravinsky in
de choreografie van Hans van Maanen.
Tenslotte Carl Orffs Carmina Burana,
waaraan het versterkt Haags Kamerkoor
en de sopraan Germaine Stordiaw, de te
nor Gerard Honig en de bariton Leo Ke
telaars medewerken."
Doch dit is pas een beginwaar we
aan bezig zijn en wat ons nog te wach
ten staat? Noteer maar eens wat namen
van enkele componisten: Baird, Creston,
Landowsky, Hartmann (niet Victor Ama-
deus maar de Amerikaan), Schonberg,
Saint-Saens en Stravinsky met zijn Or
pheus.
Het onderhoud met Louis Stotijn had
natuurlijk tot gevolg, dat wij de .maiden
speech" in de koninklijke schouwburg
van 's-Gravenhage zijn gaan beluisteren.
Onze primaire indrukken waren alles
zins gunstig: in Madrigalesco van Anto
nio Vivaldi kon men zich reeds verheu
gen over de goede klankverhoudingen
ongetwijfeld het gevolg van een nauw
gezette en doeltreffende training. In Igor
Stravinsky's driedelige symfonie had men
zich de bezetting van de strijkers sterker
kunnen wensen en wat Carmina burana
van Carl Orff betreft: dit was een mu
zikaal tableau de la troupe, waarover we
ons oprecht zeer hebben kunnen ver-
Met gewettigd vertrouwen zien we dan
heugen.
ook de toekomst van dit „orkest zonder
naam" tegemoet.
Dit programma wordt U aangeboden door:
St. Jobsweg 30
Postbus 102 - Rotterdam - tel. 251480
Het zit me al jaren tot hier, dat er
in Breda alles aan sport wordt gedaan
maar dat men vergeet dat een paar
duizend schaatsliefhebbers nog altijd
's winters meestal tevergeefs naar De
Bilt luisteren. Het is eigenlijk een
schande voor een stad van bijna 120000
inwoners. In Duitsland heeft men
vaak tot in een stadje van 20.000 in
woners een kunstbaan. Wat zou men
met zoiets de grote mensen en ie
jeugd plezier doen, door ze zo van de
straat te houden. Men had voor ons
beter een ijsbaan dan eer1 bowling
neer kunnen zetten. Er is dringend be
hoefte aan een hardrijdersclub en ijs-
hockeyclub die hier kunnen spelen.
Ze moeten nu naar Tilburg of zelfs
naar Antwerpen of Amsterdam, waar
men meestal door de hoge kosten van
afziet.
Dat menigeen het met me eens zal
zijn bewijst Ijsvermaak en de schaats-
omzetten als 't een paar dagen vriest.
Er is over radio en t.v. gesproken over
een uitvinding van een zekere meneer
in Noord-Holland (tevens uitvinder van
kunstskibaan) van een plasticachtige
baan, die heel snel en goedkoop aan
te leggen is. Het wordt de hoogste tijd
dat de gemeente hier iets aan doet of
besprekingen gaat voeren en dan niet
over 10 jaar. Breda moet hierin kun
nen voorzien. Misschien is het moge
lijk in de veel omstreden wielerbaan
Iets aan te leggen.
(Van een onzer correspondenten)
De opvoering van Herman Heyer-
mans toneelstuk „Schakels" door
een toneelgezelschap in Den Helder
kreeg wel een zeer ongebruikelijke
anti-climax. In de scène waarin
Pancras Duif en schoonzoon Dirk
letterlijk en figuurlijk met elkaar
in de clinch raken, werd abrupt
ingegrepen door de herdershond
van de beheerder van het gebouw.
Luid blaffend sprong het dier op
het toneel, met het doel de be
dreigde Pancras Duif te ontzetten.
De trouwe herder bereikte er al
leen mee, dat deze realistische
scène tot een soort revuesketch
werd gedegradeerd.
(Advertentie)
Bij aankoop van een
General-Band ontvangt
u een handige Patlas
(Parkeeratlas). Verdien:
reis 2 personen naar
Amerika of antislip
cursus ofeenveilig-
verkeerscursus.
uw bandenhandelaar weet er alles van
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De kans is aanwezig,
dat het bekende werk van professor dr.
J. Presser „Ondergang" in een pocket-
uitgave verschijnt. De Tweede-Kamer
commissie voor Binnenlandse Zaken heeft
hierover tenminste een vraag gesteld aan
minister Smallenbroek van Binnenlandse
Zaken.
Hetzelfde geldt voor de „Troonredes
1814-1963", samengesteld door dr. E. van
Raalte en in gewone boekvorm versche
nen. De kamercommissie wijst erop, dat
waarschijnlijk nog meer „daarvoor in
aanmerking komende geschriften" te vin
den zijn voor het uitgeven als pocket.
BREDA
E. v.d. Meer de W.
BERLIJN Hij trekt met zijn ver
zameling eeuwenoude muziekinstru
menten door West-Duitsland en door
de wereld en zingt daarbij lang ver
geten liederen uit de middeleeuwen,
de renaissance en de barok. Karl
Wolfram heet hij, de laatste trouba
dour, de reizende zanger, die niet
meer zoals eens zijn collega's van
ridderburcht naar ridderburchtvan
koningshof naar koningshof trekt,
maar zijn reizen per straalvliegtuig
maakt.
Van 30 september af maakt hij voor
de vijfde maal een tournee door de
Verenigde Staten, waar hij dank zij
het enthousiasme voor de tradities
van het oude Europa, steeds weer
veel succes heeft. Hij kan in iedere
stad iets anders brengen, want zijn
repertoire omvat meer dan 450 lie
deren van minnezangen uit de tijden
van de middeleeuwse lyricus Walther
von der Vogelweyde (1170-1230) tot
de volksliederen van de 18e eeuw.
Hij bespeelt dan bij ieder lied het
passende instrument. De ivoren luit
van de beroemde instrumentenbouwer.
Vendelinus Tieffenbrucker uit Padua,
waarvan de klank Frederik de Grote
al in vervoering bracht, behoort daar
toe evenals de draailier uit de mid
deleeuwen (foto), waarbij door een
rad de snaren tot klinken gebracht
en door een toetsenbord de tonen ge
produceerd worden.
BRUSSEL (ANP) Geen spectacu
laire nieuwigheden voor het komende ra
dio- en tv-seizoen, geen tweede tv-net
vóór 1969 en geen kleurentelevisie vóór
1970/'71. Dit is het sobere programma
van de BRT, de Nederlandstalige radio
en televisie in België.
Wel zal in oktober 1966 definitief wor
den begonnen met stereofonische uitzen
dingen van de Nederlandstalige radio,
maar als gevolg van financiële moeilijk
heden zal het tv-programma de komende
winter zelfs (zij het zeer bescheiden)
worden ingekrompen.
(Advertentie)
WENNEKER-SCHIEDAM
LONDEN (UPI) Mariene Diet
rich, bekend als 's werelds mooiste
grootmoeder, zal een dramatische
rol spelen in een hoorspel voor de
Engelse radio-omroep. Het hoor
spel, „Het kind" door Shirley Jen
kins, verhaalt over het leed dat
een vrouw ondergaat, die een te
vroeg geboren kind krijgt.
De regisseur Richard Imison zei
dat het hoorspel in feite een mo
noloog is die haar gedachten, her
inneringen, handelingen, angsten,
ogenblikken van kalmte en plotse
linge vrees weergeeft. Het stuk zal
op 13 oktober uitgezonden worden.
De 64-jarige in Duitsland gebo
ren actrice heeft slechts één keer
buiten Amerika in een hoorspel
meegewerkt. Dat was in mei van
dit jaar in Zuid-Afrika in het stuk
„De spiegel", eveneens van Shirley
Jenkins.
Horizontaal:
1. uitstekend. 2. jongensnaam voor
zetsel. 3. voegwoord - voetbalvereni
ging boksterm. 4. kleine inham. 5.
wild zwijn - eten voor dieren. 6. elk.
7. titel gevangenis - vogel. 8. godin
van de dageraad - voorzetsel. 9. soort
gehakt.
Vertikaal:
1. ged. verzonnen verhaal. 2. tel
woord - bedorven. 3. soort onderwijs
- steen - ophitsing. 4. sleden. 5. on
gaarne - vorm van doen. 6. water
kant. 7. achter - visnet - riviertje in
Brabant. 8. deel van de boom - voer
tuig. 9. viking.
"hbuijoou *6
•J83t - jpn -g -ue - J03j - bu i \iaA3o
•g ;aop - apou g -u0.ijb 'bs - ias
- oui g 'ioj - U03 z 'apuaSaj x 'M^A
MBBJJB} '6
•ubb - soa '8 - jou - jp uopai
'9 M0OA - J0AO 'g 'ï[00-f 'OSf - opé
U0 'g UBB - 031 'Z '1U3UIUI3 'I 'JOH
iSuissoido
Skandinavië heeft ook dit jaar
weer zijn mooiste: het is de Noorse
Elsa Bruun, die wij hier zien ter
wijl ze gekroond wordt door de
ook lang niet lelijke filmster Taine
Elg. Rechts de als derde geklas
seerde Finse Virpi Miettinen.
10.45 uur BIJ WIJZE VAN ZIEN, een tweede les over de teken- en schilder
kunst, bestemd voor de hogere klassen van het lager onderwijs,,
gepresenteerd door Hedda van Gennep.
11.10 uur ALLES OVER GEZONDHEID. Les 2 van een serie, van zes pro
gramma's over hygiëne. Schooltelevisie voor klas 1, 2 en 3 van.
ULO en VHMO. Een herhaling van dinsdag 5 oktober.
19.00 uur JOURNAAL.
19.01 uur KLAAS VAAK. Voor de kleinsten.
19.06 uur T. M., TIENERMAGAZINE, gepresenteerd door Hans Kemna en
Dan Campagne. Hoofdschotel van vandaag „The Searchers"!
19.35 uur DE BEVERLY HILLBILLIES: „Stinkdierendag". Good old Granny
(Irene Ryan) brouwt een haargroeimiddel dat aan alle narigheid een
einde brengt.
20.00 uur JOURNAAL.
20.20 uur KATHARINA KNIE, de Duitse televisiebewerking van Carl Zuck-
mayers toneelstuk, in Nederland bekend als „Circus Knie". Het ver
haal draait rond de romance tussen Katharina Knie en een welge
stelde boer, welke kiemt en uitbloeit in en om een circus. Christiane
Hörbiger en Gerhard Riedmann vertolken de hoofdpersonen.
22.20 uur ATTENTIE, actualiteitenrubriek.
22.45 uur TWEEDE JOURNAAL.
20.00 uur NIEUWS IN HET KORT.
20.01 uur HET LEK. Spionagefilmfeuilleton in vijl delen, geschreven door de
Engelse auteur Michael Gilbert. Deel 2: De valstrik.
20.30 uur ACHTER HET NIEUWS, actualiteitenrubriek.
20.55 uur DE TYPISTEN. Murray Schisgall schreef deze satire in één bedrijf.
Een kort stuk. waarin twee typisten in één eentonige werkdag op
suggestieve wijze hun leven aan elkaar vertellen. Thera Verheugen
en John Lanting zijn de spelers in dit stuk, dat vertaald werd door
Anty Westerling en onder regie van Loet Steenbergen op het scherm
komt.
22.00 uur KONING KLANT, een programma over consumenten-zaken.
22.20 uur TWEEDE JOURNAAL
19.00
19.05
19.20
19.55
20.00
20.25
21.40
22.45
uur ZANDMANNETJE. Strooizand voor dc kleuters.
uur TELETAALLES. Les 8 van een cursus Engels: A visit to the general
(Een bezoek aan de generaal),
uur TIENERKLANKEN,
uur DE WEERMAN Weer mooi weer
uur NIEUWS.
uur DE ONTMOETING. Een psychologische film van de bekende Poolse
cmeast Jan Rybkowski, met Gustaw Holoubek. (In 1962 uitgeroepen
tot de beste Poolse film- en toneelspeler),
uur DE BEZETTING. (Overname van de NTS). Deel vijf: Mussert en de
Duitsers,
uur NIEUWS.
14.40
18.25
18.55
19.25
19.30
20.20
20.30
22.15
22.45
uur SCHOOLTELEVISIE,
uur NIEUWS. Daarna „Allö les jeunes".
uur INTERNATIONALE AGRARISCHE KRONIEK,
uur GRAIN DE SABLE, met Bébé Antoine
uur MONSIEUR LECOQ, feuilleton,
uur JOURNAAL.
UUr vaAnFrB?IrVE DU R0Ï' spel van Richard Puydorat de roman
«2 Clancier, onder regie van Gerges Lacombe.
uur PLAISIRS DES ARTS, literaire kroniek
uur JOURNAAL.
Vrijdag 8 oktober
HILVERSUM I 402 M
KRO: 12.00 Angelus- 12.03 Platen-
nieuws 12.27 Mededelingen tb.v. land
en tuinbouw- 12.30 Nieuws 12-40 Ak*
tualiteiten of grammofoonmuziek. 12.4o
Het laatste benzinestation voor de grens,
praatje. 12.50 Wissewassen, licht pro
gramma (herh.) 13.10 Lichte grammo-
foonmuziek. 13.35 Voor de vrouw. 13-45
Musiësta: gevarieerd muziekprogram
ma. 15-00 Schoolradio. 15.30 Voor de zie
ken. 16.30 Liederenrecital- 16.50 Klas
sieke grammofooonmuziek- 17.00 Voor de
jeugd. 17-30 Coda: gevarieerd muziek
programma- 19.00 Nieuws. 19.10 Aktuali-
teiten. Aansluitend: Conciliejournaal
19.30 Moderne orkestmuziek (gr) 20.05
Lichte orkestmuziek 20.30 Stereo: Lich
te grammofoonmuziek. 21.05 Inhoud:
geestelijke rubriek. 21-20 Vliegende schij
ven: grammofoonplatenprogramma voor
-de militairen. 22.25 Boekbespreking, 22.30
Nieuws. 22.40 Epiloog. 22.45 Kamer te
huur, hoorspel (Voorafgegaan en aan
het eiride; grammofoonmuziek). 23-55-
24-00 Nieuws.
HILVERSUM II 298 M
VARA: 12.00 Lichte orkestmuziek 12.27
Mededelingen voor land- en tuinbouw.
12.30 Overheidsvoorlichting. Uitzending
voor de landbouw. 12-40 Orgelspel- 12.55
VARA-varia. 13.00 AVRO: Nieuws 13.10
Radiojournaal en beursberichten. 13.30
Stereo: Sopraan en piano: Moderne en
semi-klassieke liederen. 14.00 Carillon-
bespeling. 14-15 Bij de tijd en bij de
thee: gevarieerd programma. 15.35 Licht
ensemble en zangsoliste- VPRO: 16.00
Nieuws. Aansluitend: Het dierenasyl,
praatje- 16-15 Koperiensemble: oude
muziek. 16.45 Nieuwsdienst voor nieuws
gierige kinderen. 16.49 Voor de jeugd.
17.30 Stereo: Muzikale aanwinsten. 17.50
Actualiteiten. 18-00 Nieuws. 18.15 Deze
Week, praatje. 18-20 Muzikaal program
ma. 18.30 Jazz-rondo: gesprek over Eu
ropese jazz 18.50 Naar onze mening,
critisch commentaar. 19-00 Zo ben ik
misschien, biografie 19.30 Kunstkroniek
20.00 Nieuws 20.05 Omroeporkest VARA:
21.00 Radio Filharmonisch orkest en so
list (opn): klassieke en semiklassieke
werken. 22.40 Nieuws. 22.50 Actualitei
ten 23.00 Lichte grammofoonmuziek 23.45
Socialistisch nieuws in Esperanto- 23-55-
24-00 Nieuws.
BRUSSEL VLAAMS 324 M
12.00 Nieuws 12.03 Lichte muziek
12-40 Weerbericht, mededelingen en
SOS voor de schippers- 12.45 Buiten
lands persoverzicht 12-50 Beursberichten
en programma overzicht 13.00 Nieuws
en weerbericht 13.20 Kamermuziek 14.00
Nieuws 14-03 Schoolradio (15.00-15.(0
Nieuws.) 15.45 Lichte muziek 16-00 Nws,
16.03 Beursberichten 16.09 Gevarieerde
muziek 17.00 Nieuws, weerbericht en
mededelingen 17.15 Orgelmuziek 17.30
Oosterse volksmuziek 18.00 Nieuws 18.03
Voor de soldaten 18-30 Wegwijzers voor
automobilisten en tips van het week
endverkeer 18.45 Sportkroniek 18-52 Zang
19-00 Nieuws, weerbericht, radiokroniek
en: Het weer bij ons. 19.40 Amusements
muziek 20.00 Klassieke muziek 20.30
Klassieke muziek 20.30 Klassieke mu
ziek 21-30 Jazzmuziek 22.00 Nieuws en
berichten-
Zaterdag 9 oktober
HILVERSUM I 402 M
KRO: 7.00 Nieuws 7.10 Het Levend
Woord 7.15 Klassieke kamermuziek
(gr.) 7.30 Nieuws 7.32 Gewijde muziek
(opn) 7-55 Overweging 8-00 Nieuws 8.10
Dj inn: gevarieerd programma (8.30-
8.32 Nieuws: 9.35 Waterstanden).
HILVERSUM H 298 M
VARA: 7-00 Nieuws, ochtendgymnas
tiek en socialistisch strijdlied 7-23 Lichte
grammofoonmuziek (7.30 Van de voor
pagina, praatje) 8.00 Nieuws 8.10 Lichte
grammofoonmuziek 9.00 Klassieke ka
mermuziek (opn) 9.25 Klassiek piano-
conc. (gr.) VPRO: 9.40 Gods humanisme
lezing 9.55 Het begon met de volksver
huizing... (I), lezing. VARA: 10.00
Blauwdruk voor veertig jaar, lezing (II)
10.15 ZO. 135, gevarieerd programma
(11-00 Nieuws).
(Advertentie)
Stop met slikken van middelen die
geen blijvende verlichting geven. Vraag
de apotheker of drogistNORAG Niets
anders. NORAC brengt het maagzuur
in gezond evenwicht.
Wees goed voor u* elf (en uw maag)
J)is|ributo4 by King Feeture» SyaéiesU.
