3 iden De „Messias is niet enkel idioot of fantast maar een Nkroema wil gezond Afrika Nederlands-talige bescheiden van bladen allure Belgische minister verklaart oorlog aan wegpiraten SOCIALISME BASIS WAAROP AFRIKA MOET BOU INDONESIË PLEIT VOOR VERSPREIDING A-BOM Weinig steun in Australië Interview met pater j SPOEDIG AFLEVERING VAN RIJBEWIJZEN IN BELGIE )dgieters as- ^eters Terwille van de vrede 18 EEN DESPOOT? TEGENWERKING? BURGEMEESTER... Dokters lopen weg Gezondheidszorg in Engeland loopt gevaar Steun Kerkgenootschap Ver gunning NIEUWE BOETE RIJBEWIJZEN JONG GELEERD. VERBEURD 3-TEL. 2 42 81 -BREDA eds belangrijker en persoonlijke School irvuld) oede positie te ssalaris en een ruim 2 maanden zieningen an de afdeling ancierings Maat- Prinsengracht el. 020-67411, 21 DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 25 SEPTEMBER 1965 INSTALLATIE MIJ- ;en te Etten-Leur en prettige, gevarieerde kelijke beloning via mtooradres: 15, N, 62958. (Van een onzer verslaggevers) Ghana, het land van Afrika's westkust dat sterk tot de verbeelding spreekt. Omdat er „God de Vader heerst, die zich als despoot zelfs niet duldend dat „Zoon" en „Geest" hein flankeren laat afbeelden Is de man, die naar de magische naam Kwame Nkroema luistert, alleen al omdat hij zich „Messiasdurft noemen daarom ook enkel en alleen maar een idioot of fantast? 55 Tegenover ons zit pater dr. J. P. Schols g.M.A., Limburger van geboor te. Doctor in de sociologie, filosoof, zelfverzekerd, realist; professor aan het groot-seminarie van Cape Coast (Ghana), met vakantie in Nederland. mah's sympathieën eerder uitgaan naar het communisme dan naar het kapita lisme- Een van de redenen hiervoor heb ik al aangegeven. Nkroema laat niet na om zijn intel lectueel kader te scholen in de leer van het socialisme. Er is het zogenaamde Kwame Nkfoemainstituut, een instel ling, waar de studenten een tijdlang moeten lessen, alvorens zij naar hun universiteiten vertrekken. Er worden bovendien massa's goed kope boekwerken over de doctrine ver spreid: Russische en Chinese tijdschrif ten zijn er legio te krijgen en Nkroema vergast de intellectuelen op het tijd schriftje ,,The Spark", dat zijn werk doet als al die andere geschriften moch ten falen. Dr. Schols neemt Kwame Nkroema (rood als de kleur van het communisme afgetekend onder zijn vleugels: Nkroema, idioot, fantast en commu nist pur sang? Ik meen van niet. Het ligt niet in de aard van de doorsnee Afrikaan om de communistische ideolo» gie volledig en klakkeloos over te ne men. Nkroema, Afrikaan bij uitnemend heid, fel realistisch ingesteld, doet dat zeer zeker ook niet. Hij puurt uit de doc trine de positieve kwaliteiten, omdat hij ervan overtuigd is, dat het socialisme dp» basis is, waarop Afrika verder kan en moet bouwen. Pater Schols is dezelfde mening toege daan. Hij vraagt daarbij wel een gede gen uitleg van hetgeen hij onder „socia lisme" verstaat: Afrika kan niet langer leven in het tradi tionele stamverband. Het moet zich wel bewust worden van de noodzaak tot com- munitair leven in groot verband. De Afrikanen moeten uit hun stammen ge sleept worden, willen zij in staat zijn op hun continent een gezond economisch en politiek klimaat te scheppen. Dr Schols torst tijdens zijn vakantie een lijvig dossier mee, waarin krante knipsels getuigen van het omvangrijke publicistische werk, dat hij daar ver richt. Wellicht dat een citaat uit een van zijn manuscripten in „The Stan dard", het enige katholieke dagblad ir Ghana verhelderend werkt als wij het hebben over het socialisme" van dr. Schols: „De vraag, die bestudeerd moet wor den, is hoe de Afrikanen zullen reageren op de eisen, die een industriële produk- tie hun stelt. Enerzijds vraagt de ont wikkeling van de landbouw, zowel uit so ciaal als technisch oogpunt, de ontwikke ling van een duurzame arbeidersklasse. En onder dit duurzaam verstaan we, dat zij zich voor eens en altijd heeft losgemaakt van de geboortegrond en zich voor goed vestigt in de industriële agglomeraties. Van de andere kant hangt Afrika's industrialisatie af van een tevreden en gelukkige arbeidersklasse; van het psy chologische vermogen van de Afrikaan om van zichzelf een werker te maken". We keren terug naar Ghana in het bij zonder. Is het land inderdaad zo sterk door het communisme vooral door de Chinese communisten geïnfiltreerd? Het is niet te ontkennen, dat Nkroe- Het is interessant te weten, mede om Nkroema's visie te bepalen, dat hij op een missiepost zijn eerste opleiding en functie heeft gehad. Ongeveer 40 jaar geleden stond hij als onderwijzer voor de klassen van het klein seminarie in Amisano. Het semi narie staat onder leiding van de Socië teit van de Afrikaanse Missiën. Het is een van de paters van deze sociëteit geweest, die Nkroema leerde kennen all een zeer intelligenten ambitieus man, wiens capaciteiten beloften inhielden voor de toekomst Mede op instigatie van deze pater vertrok Nkroema uit Ghana en ging studeren aan Engelse en Amerikaanse universiteiten. Nkroema getuigt telkens weer opnieuw van de positieve waarde, die het chris ten dom zijn landen Afrika heeft ge bracht, al verdraait men de feiten dan ook wel eens als men zegt, dat 't Nkroema is, die Afrika hielp ontwaken. Dit echter zeer beslist het werk van zen ding en missie geweest, zoals ook Gha na's leider meer dan eens nadrukkelijk stelt. Ie Nkroema inderdaad de despoot, zo als wij hem hier plegen te zien? Een despoot? Nee, zeer zeker niet. Maar wel de man, met de „sterke hand", waar zijn eigen volk om vraagt Nkroema's houding vloeit regelrecht voort uit de mentaliteit van de Afrikanen. Misschien dat zij 't zonder die zogenaamde dicta tuur nooit zover gebfracht zouden heb ben. Nkroema heeft in zijn lan te maken met twee heel verschillende soorten men sen. De en& groep leeft nog in het stenen tijdperk" en dient daaruit zo snel mogelijk naar het heden getrokken te worden; de andere groep wil alles in eens hebben, bij hen steekt een onge zond individualisme het hoofd op. Nkroe ma. die oprecht wil. dat zijn land in Afrika vooraan komt te staan, meent, dat een sterke hand het enige wapen is om zijn volk te beheersen en om zijn Land aanzien te geven. In dit verband zou ik willen wijzen op het boek, dat Nkroema schreef getiteld ,,Consiensism'\ Men moet het zien als een soort beginselprogram, waaruit Ghana èn misschien wel heel Afrika de moed kan putten om een nieuwe weg in te slaan: de weg naar een vooraanstaan de positie in de wereld. Wat doet Nkroema voor zijn land? In grote trekken heb ik dat al aangegeven- Ter illustratie nog het volgende: In Ghana, een land met 7 tot 8 miljoen inwoners, staan maar liefst drie uni versiteiten, terwijl een vierde in aan bouw is. De universiteit van Accra heeft ongeveer 2000 studenten, die van Kumasi en Cape Coast ieder ongeveer 1000. Bovendien worden er heel veel studen ten naar het buitenlond uitgezonden. En dan echt niet alleen maar naar de Rus sische of Chinese hogescholen, maar ook naar die van West-Duitsland. Engeland of Amerika. Wordt het christendom tegengewerkt? Helemaal niet. Nkroema laot ons deze gang gaan. ,,Doe uw werk, maar be moeit u zich niet met de politiek" zo ongeveer luidt zijn stelling. We worden anderzijds ook niet bijzonder geholpen, hoewel ik hier eerlijk bij moet zeggen, dat er bijvoorbeeld voor de ruim 200 katholieke studenten, die de universiteit van Kumasi bezoeken, op regeringskos- ten een kapel is gebouwd. Ook het gods dienstonderricht is toegestaan, als fa cultatief vak dan wel te verstaan. Een leerstoel in de theologie is er echter (nog) nergens. Dit is Ghana, gezien door de bril van een man die er een intensieve studie van heeft gemaakt. Een man die objec tief lijkt te staan ten opzichte van alles dat zich in dit dynamische land afspeelt. De visie van een realist die zich er wel van bewust is dat Afrika en heel in het 'bijzonder Engelssprekend, West-Afrika, de kinderstoel is ontgroeid en die weet dat de Afrikaan al lang niet meer is te lijmen met zout en spiegeltjes. De Afrikaan ontwaakt. De Afrikaan denkt zelfstandig en Ghana is het voor beeld van een land, dat poogt zijii eigen weg te gaan. Nkroema wil dat zijn land, de toon gaat aangeven. Hij bedient zich voorlopig nog met de commerciële voordelen, die China of Rusland hem brengen. In dit verband noteren we het streven van Nkroema Om via de African Unity van Afrika een politiek en economisch gezond continent te maken. Want alleen een kerngezond Afrika heeft het in zich om op 'het wereldtoneel een vooraan staande en gelijkwaardige rol te spelen. TOKIO (UPI) Op de conferentie van het internationaal bureau voor kernener gie (IAEA) in Tokio heeft de Indone sische afgevaardigde, G.A. Siwabessy, ge pleit voor verspreiding van kernwapens ter voorkoming van een kernoorlog. Hij verdedigde deze „paradox" met de bewering, dat uitbreiding van het aantal mogendheden die kernwapens bezitten mogelijk een vergroting van de kansen voor vreedzaam gebruik van kernenergie tot gevolg zal hebben. „Zes of zeven man, die ieder een pistool bezitten, kunnen een bende vor men om een volledig dorp te terroriseren. Als echter elke dorpsbewoner een pistool heeft, zal het dorp zich mogelijk zodanig organiseren dat gebruik maken van het pistool ongemogelijk wordt", aldus het, niet erg overtuigende argument van Si wabessy. In Indonesië hebben reeds verscheidene hooggeplaatste personen, onder wie pre sident Soekamo, aangekondigd dat het land binnenkort een kernwapen tot ont ploffing zal brengen. Indonesië beschikt slechts over eén kleine kernreactor in Bandoeng welke niet genoeg splijtbaar materiaal kan maken voor een atoomproef, maar volgens sommige berichten is het mo gelijk dat China Indonesië helpt bij het tot ontploffing brengen van een kernwa pen op Indonesisch grondgebied. Een indonesische afgevaardigde Pater J- P. Schols (44) missio- cycliek „Pacem in Terris" van paus naris van de Sociëteit van Afrikaanse Joannes III te belichten: Missiën werd ia Bunde geboren. In in oktober 1964 liet zijn aartsbisschop 1944 werd hij tot priester gewijd. In de mgr. J. K. Amissah hem naar Rome 2 jaren tussen 1946 en 1957 was hij eco- roepen om er als expert namens de noom van het missiehuis te Cadier en Westafrikaanse bisschoppen d© be- Keer. Vervolgens ging hij naar Rome, raadslagingen over schema 13 (over waar hij aan de International Uni- Kerk en Wereld) te volgen. 2 versity for Social Studies sociologie hij was consultator in Accra voor het" studeerde. Hij promoveerde op het werk van „Social Wellfare and Com-" proefschrift ,,De moderne wereldpro- munity Development", blematiek". Hij legde eveneens met Pater Schols, die op het ogenblik drie goed gevolg zijn doctoraal examen filo- maanden vakantie in Nederland door- sofie af. Na 'n cursus in de communi- brengt (zijn vakantieadres luidt: catieleer ging dr Schols in '63 naar Maastriehterlaan 37, Beek), is voor- Ghana. nemens om onder de katholieke intel- 2 Daar is hij professor aan het groot- lectuelen van West-Afrika (het En- 2 seminarie van Cape Coast. Eveneens gelssprekende deel) een tijdschrift te is hij moderator van het meisjes-colle- verspreiden, dat de alleszeggende ti- ge ,.Holy Child". Aan het Ghan Na- tel „Insight" zal dragen. De bedoeling5 tional College van Cape Coast geeft van het tijdschrift is om de westerse 2 hij godsdienstige conferenties en aan beschaving op acceptabele wijze op de universiteit van Cape Coast geeft Afrika's intelligentia ove- te dragen. hij cursussen over diverse politieke en ,,Het is volstrekt niet de bedoeling godsdienstige onderwerpen. hen, zo zulks nog mogelijk zou blijken Pater Schols is in zijn 18 maanden te zijn, deze beschaving op te dringen. durend verblijf in Ghana uitgegroeid Slechts de positieve punten komen in tot 'n autoriteit. Dit moge blijken uit aanmerking" zegt ons pater Schols. de volgende punten: Het hierbij afgedrukte interview heb- 2 Van radio-Ghana, die onder regerings- ben wij in vraag- en antwoordvorm op- 2 toezicht staat, kreeg hij destijds de gesteld, om pater Schols zelf zoveel uitnodiging in enkele referaten de en- mogelijk aan het woord te laten. Dit is burgemeester Boot van Hilversum gefotografeerd tijdens de opening van de tentoonstel ling Medica-65 in de Expohal in Hilversum. Om misverstand te voorkomen burgemeester Boot is gekleed in een donker pak en staat op het midden van de foto conferentie in Tokio heeft geweigerd commentaar te leveren op deze berichten. Siwabessy betreurde het dat commu nistisch China geen lid is van de IAEA, een in 1957 opgerichte organisatie die tot doel heeft het vreedzaam gebruik van kernenergie te bevorderen. Ook beschuldigde hij „enkele grote mo gendheden" ervan de hulp van de IAEA aan Indonesië te dwarsbomen. Sinds 1959 heeft het land voor meer dan 1 miljoen dollar assistentie van het bureau gekre gen. LONDEN (UPI) Een functionaris van de British Medical Journal, dr. J.C. Cameron, schrijft in de British Medical Journal dat door het weglopen van huis artsen uit de nationale gezondheidsdienst een catastrofale situatie is ontstaan. Als er in de komende winter veel griep zou heersen kunnen de bij de dienst aan gesloten dokters het werk niet meer aan. Medische verzorging is in Engeland gratis, maar de huisartsen zijn ontevre den over het systeem dat wordt toege past. Zij willen hogere beloning en min der werk. Er zijn huisartsen met een pa- tiëntenlijst met 3500 namen. Duizenden dokters hebben gedreigd een particu liere praktijk te beginnen en velen van hen hebben dat dreigement ook waar ge maakt. Cameron zegt dat het aantal bij de gezondheidsdienst aangesloten dokters, dat 23.000 was, de laatste paar maanden met ruim 200 is gedaald, hoewel de be volking met enkele honderdduizenden is toegenomen. (Van onze correspondent) CANBERRA - Toen de Aus- stralische regering enkele jaren na de laatste wereldoorlog een groot scheeps immigratieprogramma lanceerde was het aantal perso nen van Nederlandse stam, die de reis naar het zuidelijk halfrond, ondernamen nauwelijks meer dan eeo handvol. Het aantal groeide echter gestadig en bij de volks telling in 1954 bleek dat er 42 000 Nederlanders in Australië waren gevestigd, terwijl in 1961 het dub bele van dit aantal werd geno teerd. Er is in al die jaren voort durend gepoogd de Nederlandse immigranten een eigen Neder landse pers te bezorgen. Dit lukte bij de grotere immigranten-groe- Pon, zoals de Polen, Grieken en Italianen best. R(j de Nederlandse immigranten ech- Ar "let:.. ®PZen nemen by hun komst in Australië voornamelijk een abonnement op eén enkel Nederlands nieuwsblad en wpl het „Dutcli-Australian Weekly", dat Iqck 1 werd opgericht. Tussen de jaren J85.) en 196' verscheen een tweede Ne- jjejiands weekblad, ,,De Nieuwe Wereld", aat echter niet voldoende steun onder vond van de zijde van adverteerders en i (,uur moest verdwijnen, w ij!.e j.aren daarna werd „De Nieuwe wereld" (in Victoria gedrukt) opgevolgd 3oor de „Holland-Australian Post". Ook Ju blad schijnt het niet te kunnen bol werken. doch naar verluidt zou het bin nen afzienbare tijd worden overgenomen «n voortgezet. jj^en zou geneigd zijn- aan te nemen pmf u ^erlanders als groep geen blijk «even behoefte te hebben aan een goed nieuwsblad in de Nederlandse taal. Toch geven zij steun aan een ruime verschei denheid van plaatselijke organen en clubbladen, terwijl ook de kerken een groot aantal organen verspreiden. Som mige hiervan hebben het speciale doel contact te onderhouden met en inlichtin gen te verstrekken aan Nederlanders in bepaalde plaatsen, zoals „The Bridge" (1954-'55) in Brisbane, „Je Maintiendrai" (in 1957 opgericht) in Adelaide of „Me dedelingen Nederlandse Vereniging Abel Tasman" (1952-1955) in Hobert, Tasma- nië. Er zijn ook zuiver clubbladen met een beperkte oplaag zoals „De Stuw" een maandelijks, gestencild orgaan van de Nederlands-Australische Vereniging in het Illawarra District (Wollongong en omgeving), dat sedert 1952 verschijnt, en „Neerlandia" het orgaan van de Neder lands-Australische Vereniging in het Manley-Warringah District. De voetbalvereniging Sydney-Austral te Sydney bezigt de Engelse taal, ook al doordat de aanhangers niet uitsluitend Nederlanders zijn. Het officiële orgaan van de Nederlandse voetbalvereniging te Perth heet „Sportblad S.C. Windmills". Het werd opgericht in 1958. Een geheel ander beeld vertonen de bladen van de drie grote kerkgenoot schappen in Australië, die over het ge hele land onder de plaatselijke groepe ringen worden verspreid. De Nederlandse katholieken b.v. steunen „Onze Gids" (opgericht in 1950), een maandelijks or gaan over geheel Australië. Verder zijn er „Contact" te Perth, „De Horizon" in Brisbane en „Het Kompas" te Sydney. Beide laatste bladen („De Horizon" maandblad en „Het Kompas" dat om de veertien dagen verschijnt) zijn organen van de „C(atholic) D(utch) M(igrant) Association". „Het Kompas" is nu in zijn zevende jaar en draagt het fiere opschrift „Voor het Oude Geloof en het Nieuwe Land", terwijl het zich aan kondigt als het „Katholieke Nederland se Blad in Australië met de grootste op laag". De hoofdartikelen in dit orgaan, onder de titel „Spijkers met Koppenr' behandelen steeds onderwerpen van bij zondere actualiteit die hun titel ten- volle rechtvaardigen. De Nederlands Hervormde Kerk heeft sinds 1953 het „Nederlandse Kerken- werk", een maandelijks orgaan met een oplaag van 8.000 exemplaren, terwijl er gestencilde supplementen in elke staat verschijnen. De Hervormde Kerk van Australië geeft organen uit in vier sta ten, namelijk „De Schakel" (opgericht in 1953) in West-Australië, „Contact" in Victoria, het „Kerkelijk Orgaan" in Tas- manië en de „Kerke Brief" in Nieuw Zuid Wales. De zogenaamde „foreign language press" in Australië heeft dezelfde rechten als de Engelsschrijvende pers. Alle bui tenlandse bladen zyn door het Departe ment voor Immigratie ervan verwittigd, dat vanaf 1 januari 1956 de verplichting tot een speciale vergunning voor het pu bliceren van een blad in een niet-Engel- se taal niet meer bestaat. Vroeger moest een exemplaar van elke uitgavenaar de „Commonwealth Inves tigation Service" worden gezonden, maar dit is nu niet meer nodig. Wij kunnen niet nalaten een vergelij king te maken tussen het aantal lezers van Italiaanse, Poolse, Griekse, Hongaar se en Duitse bladen en de bladen in de Nederlandse taal, die echter bedroevend uitvalt. Het mag dan waar zijn, dat het aan zienlijke aantal Nederlanders dat zich in de loop der jaren in Australië heeft ge vestigd in aanmerking genomen, men te recht zou kunnen verwachten dat er meer weekbladen in de Nederlandse taal zouden kunnen verschijnen en zeker meer weekbladen die een behoorlijke plaatsruimte zouden reserveren voor cultureel nieuws, maar dan dient ook te worden erkend dat in tegenstelling met de andere bevolkingsgroepen te veel Nederlanders zich afzijdig houden. Niet voldoende kan hierop, ook van offi ciële zijde gewezen worden, te meer ook omdat, juist als een gevolg van de on verschilligheid der ouderen, de jongeren op het gebied van de Nederlandse taal en haar zo rijke letterkunde, een onwe tendheid aan de dag leggen die inderdaad pijnlijk aandoet. Het is bedroevend te zien hoe onder de Nederlanders het aan tal groeit dat de echte waarde van een taal- en letterkundige studie niet kent en voor de geestelijke verrijking en ver ruiming door zo'n studie maar een vaag Van 1 december af kunnen de betrapte of geen begrip heeft. overtreders ertoe verplicht worden, hun (Van onze Belgische correspondent) I BRUSSEL Dertienhonderd zeven veertig mensen werden vorig jaar in België bij verkeersongevallen ter plaatse gedood, 17.060 anderen werden zwaar, en 80.670 lichtgewond, wat naast de zee van menselijke ellende die daaruit voortvloeide economisch epn verlies betekende van 7 miljard Bfr. of ruim vijfhonderd miljoen gulden. Men zal er wel nooit in slagen, alle verkeers ongevallen uit te schakelen, want de techniek is niet feilloos en de mens die zich van de techniek bedient, evenmin. Maar by een aantal verkeersongeval len is de verantwoordelijkheid van de mens werkelijk in het oog springend, aangezien zy worden veroorzaakt door onkunde, roekeloosheid, bepaalde fy sische of psychische gebreken van de bestuurder, of door de schuldige ver waarlozing van het gebruikte voertuig. De nieuwe Belgische minister van Ver keerswezen beweert, dat dergelijke ver keersongevallen met een percentage van 10 tot 15 vertegenwoordigd zijn in het globale totaal. Bestuurders die ver antwoordelijk zijn voor dergelijke onge vallen ingevolge nonchalance, roeke loosheid of regelrechte agressiviteit, worden door de Belgische bewindsman zeer beeldrijk „wegpiraten'' genoemd. Hun heeft hij een genadeloze oorlog verklaard. De Belgische wegenpolitie en de recht banken hebben opdracht gekregen, met uiterste gestrengheid tegen hen op te treden. Twee jaar lang heeft de wegen politie het met een glimlachpolitiek be proefd. De slagzin „de rijkswachter, uw vriend" werd er bij het publiek ingeha- merd. Van sanctionerende boeman werd de rijkswachter de man die hoffelijk wenken gaf, in sommige omstandigheden een handje toestak, correct aanmer kingen maakte, in verhouding zeer wei nig bekeurde, kortom preventief en op voedend optrad. De meerderheid van de weggebrui kers hebben zulks grotelijks gewaar deerd. Maar er blijft een categorie die immuun is voor dergelijke attenties, en die volhardt in een souverein misprijzen voor iedere zweem van hoffelijkheid en zelfs voor het elementairste voorschrift van de wegcode. geldboete op staande voet te betalen. De voertuig behoort Belgische minister beoogt daarmee een dubbel doel: de taak verlichten van de justitiële administratie, die als het ware versmacht onder de vracht van proces sen-verbaal en z.g. minnelijke schikkin gen uit hoofde van verkeersinbreuken: een psychologisch schok-effect bereiken bij de weggebruikers Zodra de Belgische bèstuurders van motorvoertuigen in het bezit zullen zijn van een „rijvergun ning", zal de wegenpolitie die vergun ning in geval van ernstige overtredingen kunnen afnemen. Sinds meerdere jaren is in België de technische voertuigencontrole verplich tend. Personenauto's van vijf jaar en ouder worden ieder jaar in daartoe aan gewezen controlestations onderzocht op de veiligheid van rem. en stuurinrich ting, verlichting, staat der banden, e.d. Personenwagens voor gemengd vervoer, evenals autobussen en vrachtwagens ko men zelfs om de zes maanden aan de beurt. Auto's die betrokken waren bij een zwaar verkeersongeval of die tweedehands worden verkocht, moe ten de controle doorstaan, vooraleer ze opnieuw tot het verkeer worden toegela ten. Sedert 1963 heeft België ook een wet inzake het afleveren van rijvergunning en. „Niemand mag op de openbare weg een door een motor aangedreven voer tuig besturen, indien hij niet de titularis en de drager is van een rijvergunning of van een leertijdlicentie. De rijvergunning of de leertijdlicentie moeten geldig zijn voor de categorie waartoe het bestuurde Aldus luidt het eerste artikel van die wet# Maar op dit ogen blik, ruim twee jaar later, moet de eer ste vergunning nog worden afgeleverd, en het zal zeker januari 1966 worden vooraleer daarmee een aanvang wordt gemaakt. De Belgische minister van verkeers wezen houdt er trouwens rekening mee, dat het uitreiken veel tijd zal vergen. In België waren er in het voorjaar al 1,5 miljoen wagens, en het park neemt ie der jaar nog met 10 percent uitbreiding toe. Verwacht wordt, dat nagenoeg drie miljoen personen een rijvergunning zul len aanvragen. Tijdens een overgangspe riode van vermoedelijk drie jaar wordt een dergelijke vergunning uitgereikt aan alle meerderjarigen, die in een schrifte lijke verklaring bevestigen dat hen geen rijverbod werd opgelegd, dat ze de nood zakelijke kennis en vaardigheden be zitten om een voertuig te besturen, en dat zij vrij zijn van alle fysische gebre ken en aandoeningen, die het besturen van een motorvoertuig verhinderen. Van deze proef worden vrijgesteld, de verzoekers die een getuigschrift kunnen voorleggen van 'n erkende autorijschool of van een openbare macht. Uiteraard zullen er vergunningen zijn voor ver schillende categorieën van motorvoer tuigen, in overeenstemming met de Con ventie van Genève. Eenmaal alle automobilisten in het bezit van de rijvergunning, zal de Bel gische wegenpolitie op gelijk welk ogen blik kunnen vaststellen „welk vlees ze in de kuip heeft", want alle inbreuken tegen het verkeersreglement zullen op het document worden vermeld. Bij erge overtredingen zal de wegenpolitie zoals al gezegd de vergunning meteen kunnen afnemen, b.v. in geval van dronken schap, van vluchtmisdrijf, bij een onge val dat duidelijk werd veroorzaakt door een ernstige fout van de aanrijder of van de aangeredene, of ook nog wan neer de bestuurder vervallen werd ver klaard van het recht tot besturen van een voertuig uit de categorie waarin hij achter het stuur wordt aangetroffen. De minderjarige bestuurders, n.l. de personen van 18 tot 21 jaar, worden van meet af onderworpen aan het definitieve regime. Op hun verzoek wordt hen een „leertijdlicentie" afgeleverd, wat hen moet toelaten de noodzakelijke ervaring op de weg te verwerven (de door hen bestuurde auto moet een speciaal kente ken dragen, de bestuurders mogen een bepaalde snelheid niet overschrijden enz) vooraleer ze een theoretische proef af leggen voor de eigenlijke rijvergunning. Reeds nu spreken de Belgische recht banken veelvuldige vervallenverklarin gen uit van het recht om een motorvoer tuig te besturen. Vorig jaar waren het er ongeveer 15.000, waarvan 4.500 voor een periode van een maand en minder, 6-151 van meer dan één maand en min der dan twee, en 3.864 van meer dan twee maanden. Tot dusverre kunnen zij zonder meer weer plaatsnemen achter het stuur, wanneer de verbodstermijn ten einde is. Éénmaal de rijvergunning ingevoerd, komen zij er niet meer zo ge makkelijk van af. Zij zullen eerst een theoretische proef moeten doorstaan o- ver de kennis van de wegcode, een psy- chisch-medisch-tecbnisch onderzoek naar hun geschiktheid om een voertuig te be sturen, gevolgd door een praktische proef. Deze kosten vallen ten laste van de kandidaat. Ook met deze strenge voorschriften hoopt de Belgische minis ter van verkeerswezen de wegpiraten af te schrikken en desgevallend uit te schakelen. De examinatoren zullen beëdigde per sonen zijn, gewoonlijk gekozen onder de rechters van politierechtbanken en van vredegerechten, die een grote ervaring hebben inzake wegenpolitie en het be sturen van motorvoertuigen. Ergens komt wat droge ambtenaren humor van achter het hoekje gluren. Bepaald wordt, dat de examencommissarissen zelf niet vervallen mogen zijn van het recht om een voertuig te besturen

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1965 | | pagina 11