3
iden
De „Messias is niet enkel
idioot of fantast
maar een
Nkroema wil gezond Afrika
Nederlands-talige
bescheiden
van
bladen
allure
Belgische minister
verklaart oorlog
aan wegpiraten
SOCIALISME BASIS
WAAROP AFRIKA
MOET BOU
INDONESIË PLEIT VOOR
VERSPREIDING A-BOM
Weinig steun in Australië
Interview met pater j
SPOEDIG AFLEVERING VAN RIJBEWIJZEN IN BELGIE
)dgieters
as-
^eters
Terwille van de vrede
18
EEN DESPOOT?
TEGENWERKING?
BURGEMEESTER...
Dokters lopen weg
Gezondheidszorg
in Engeland
loopt gevaar
Steun
Kerkgenootschap
Ver gunning
NIEUWE BOETE
RIJBEWIJZEN
JONG GELEERD.
VERBEURD
3-TEL. 2 42 81 -BREDA
eds belangrijker
en persoonlijke
School
irvuld)
oede positie te
ssalaris en een
ruim 2 maanden
zieningen
an de afdeling
ancierings Maat-
Prinsengracht
el. 020-67411,
21
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 25 SEPTEMBER 1965
INSTALLATIE MIJ-
;en te Etten-Leur en
prettige, gevarieerde
kelijke beloning via
mtooradres:
15,
N,
62958.
(Van een onzer verslaggevers)
Ghana, het land van Afrika's westkust dat sterk tot de verbeelding spreekt. Omdat er „God de Vader
heerst, die zich als despoot zelfs niet duldend dat „Zoon" en „Geest" hein flankeren laat afbeelden
Is de man, die naar de magische naam Kwame Nkroema luistert, alleen al omdat hij zich „Messiasdurft
noemen daarom ook enkel en alleen maar een idioot of fantast?
55
Tegenover ons zit pater dr. J. P. Schols g.M.A., Limburger van geboor
te. Doctor in de sociologie, filosoof, zelfverzekerd, realist; professor
aan het groot-seminarie van Cape Coast (Ghana), met vakantie in
Nederland.
mah's sympathieën eerder uitgaan naar
het communisme dan naar het kapita
lisme- Een van de redenen hiervoor
heb ik al aangegeven.
Nkroema laat niet na om zijn intel
lectueel kader te scholen in de leer van
het socialisme. Er is het zogenaamde
Kwame Nkfoemainstituut, een instel
ling, waar de studenten een tijdlang
moeten lessen, alvorens zij naar hun
universiteiten vertrekken.
Er worden bovendien massa's goed
kope boekwerken over de doctrine ver
spreid: Russische en Chinese tijdschrif
ten zijn er legio te krijgen en Nkroema
vergast de intellectuelen op het tijd
schriftje ,,The Spark", dat zijn werk
doet als al die andere geschriften moch
ten falen.
Dr. Schols neemt Kwame Nkroema
(rood als de kleur van het communisme
afgetekend onder zijn vleugels:
Nkroema, idioot, fantast en commu
nist pur sang? Ik meen van niet. Het
ligt niet in de aard van de doorsnee
Afrikaan om de communistische ideolo»
gie volledig en klakkeloos over te ne
men. Nkroema, Afrikaan bij uitnemend
heid, fel realistisch ingesteld, doet dat
zeer zeker ook niet. Hij puurt uit de doc
trine de positieve kwaliteiten, omdat hij
ervan overtuigd is, dat het socialisme dp»
basis is, waarop Afrika verder kan en
moet bouwen.
Pater Schols is dezelfde mening toege
daan. Hij vraagt daarbij wel een gede
gen uitleg van hetgeen hij onder „socia
lisme" verstaat:
Afrika kan niet langer leven in het tradi
tionele stamverband. Het moet zich wel
bewust worden van de noodzaak tot com-
munitair leven in groot verband. De
Afrikanen moeten uit hun stammen ge
sleept worden, willen zij in staat zijn op
hun continent een gezond economisch
en politiek klimaat te scheppen.
Dr Schols torst tijdens zijn vakantie
een lijvig dossier mee, waarin krante
knipsels getuigen van het omvangrijke
publicistische werk, dat hij daar ver
richt. Wellicht dat een citaat uit een
van zijn manuscripten in „The Stan
dard", het enige katholieke dagblad ir
Ghana verhelderend werkt als wij het
hebben over het socialisme" van dr.
Schols:
„De vraag, die bestudeerd moet wor
den, is hoe de Afrikanen zullen reageren
op de eisen, die een industriële produk-
tie hun stelt. Enerzijds vraagt de ont
wikkeling van de landbouw, zowel uit so
ciaal als technisch oogpunt, de ontwikke
ling van een duurzame arbeidersklasse.
En onder dit duurzaam verstaan we,
dat zij zich voor eens en altijd heeft
losgemaakt van de geboortegrond en
zich voor goed vestigt in de industriële
agglomeraties.
Van de andere kant hangt Afrika's
industrialisatie af van een tevreden en
gelukkige arbeidersklasse; van het psy
chologische vermogen van de Afrikaan
om van zichzelf een werker te maken".
We keren terug naar Ghana in het bij
zonder. Is het land inderdaad zo sterk
door het communisme vooral door de
Chinese communisten geïnfiltreerd?
Het is niet te ontkennen, dat Nkroe-
Het is interessant te weten, mede om
Nkroema's visie te bepalen, dat hij op
een missiepost zijn eerste opleiding en
functie heeft gehad.
Ongeveer 40 jaar geleden stond hij
als onderwijzer voor de klassen van het
klein seminarie in Amisano. Het semi
narie staat onder leiding van de Socië
teit van de Afrikaanse Missiën. Het
is een van de paters van deze sociëteit
geweest, die Nkroema leerde kennen all
een zeer intelligenten ambitieus man,
wiens capaciteiten beloften inhielden
voor de toekomst Mede op instigatie
van deze pater vertrok Nkroema uit
Ghana en ging studeren aan Engelse en
Amerikaanse universiteiten.
Nkroema getuigt telkens weer opnieuw
van de positieve waarde, die het chris
ten dom zijn landen Afrika heeft ge
bracht, al verdraait men de feiten dan
ook wel eens als men zegt, dat 't Nkroema
is, die Afrika hielp ontwaken. Dit
echter zeer beslist het werk van zen
ding en missie geweest, zoals ook Gha
na's leider meer dan eens nadrukkelijk
stelt.
Ie Nkroema inderdaad de despoot, zo
als wij hem hier plegen te zien? Een
despoot? Nee, zeer zeker niet. Maar wel
de man, met de „sterke hand", waar
zijn eigen volk om vraagt Nkroema's
houding vloeit regelrecht voort uit de
mentaliteit van de Afrikanen. Misschien
dat zij 't zonder die zogenaamde dicta
tuur nooit zover gebfracht zouden heb
ben.
Nkroema heeft in zijn lan te maken
met twee heel verschillende soorten men
sen. De en& groep leeft nog in het
stenen tijdperk" en dient daaruit zo
snel mogelijk naar het heden getrokken
te worden; de andere groep wil alles in
eens hebben, bij hen steekt een onge
zond individualisme het hoofd op. Nkroe
ma. die oprecht wil. dat zijn land in
Afrika vooraan komt te staan, meent,
dat een sterke hand het enige wapen is
om zijn volk te beheersen en om zijn
Land aanzien te geven.
In dit verband zou ik willen wijzen op
het boek, dat Nkroema schreef getiteld
,,Consiensism'\ Men moet het zien als
een soort beginselprogram, waaruit
Ghana èn misschien wel heel Afrika de
moed kan putten om een nieuwe weg in
te slaan: de weg naar een vooraanstaan
de positie in de wereld.
Wat doet Nkroema voor zijn land? In
grote trekken heb ik dat al aangegeven-
Ter illustratie nog het volgende:
In Ghana, een land met 7 tot 8 miljoen
inwoners, staan maar liefst drie uni
versiteiten, terwijl een vierde in aan
bouw is. De universiteit van Accra heeft
ongeveer 2000 studenten, die van Kumasi
en Cape Coast ieder ongeveer 1000.
Bovendien worden er heel veel studen
ten naar het buitenlond uitgezonden. En
dan echt niet alleen maar naar de Rus
sische of Chinese hogescholen, maar ook
naar die van West-Duitsland. Engeland
of Amerika.
Wordt het christendom tegengewerkt?
Helemaal niet. Nkroema laot ons deze
gang gaan. ,,Doe uw werk, maar be
moeit u zich niet met de politiek" zo
ongeveer luidt zijn stelling. We worden
anderzijds ook niet bijzonder geholpen,
hoewel ik hier eerlijk bij moet zeggen,
dat er bijvoorbeeld voor de ruim 200
katholieke studenten, die de universiteit
van Kumasi bezoeken, op regeringskos-
ten een kapel is gebouwd. Ook het gods
dienstonderricht is toegestaan, als fa
cultatief vak dan wel te verstaan. Een
leerstoel in de theologie is er echter
(nog) nergens.
Dit is Ghana, gezien door de bril van
een man die er een intensieve studie
van heeft gemaakt. Een man die objec
tief lijkt te staan ten opzichte van alles
dat zich in dit dynamische land afspeelt.
De visie van een realist die zich er wel
van bewust is dat Afrika en heel in het
'bijzonder Engelssprekend, West-Afrika,
de kinderstoel is ontgroeid en die weet
dat de Afrikaan al lang niet meer is te
lijmen met zout en spiegeltjes.
De Afrikaan ontwaakt. De Afrikaan
denkt zelfstandig en Ghana is het voor
beeld van een land, dat poogt zijii eigen
weg te gaan.
Nkroema wil dat zijn land, de toon gaat
aangeven. Hij bedient zich voorlopig
nog met de commerciële voordelen, die
China of Rusland hem brengen.
In dit verband noteren we het streven
van Nkroema Om via de African Unity
van Afrika een politiek en economisch
gezond continent te maken. Want alleen
een kerngezond Afrika heeft het in zich
om op 'het wereldtoneel een vooraan
staande en gelijkwaardige rol te spelen.
TOKIO (UPI) Op de conferentie van
het internationaal bureau voor kernener
gie (IAEA) in Tokio heeft de Indone
sische afgevaardigde, G.A. Siwabessy, ge
pleit voor verspreiding van kernwapens
ter voorkoming van een kernoorlog.
Hij verdedigde deze „paradox" met de
bewering, dat uitbreiding van het aantal
mogendheden die kernwapens bezitten
mogelijk een vergroting van de kansen
voor vreedzaam gebruik van kernenergie
tot gevolg zal hebben.
„Zes of zeven man, die ieder een
pistool bezitten, kunnen een bende vor
men om een volledig dorp te terroriseren.
Als echter elke dorpsbewoner een pistool
heeft, zal het dorp zich mogelijk zodanig
organiseren dat gebruik maken van het
pistool ongemogelijk wordt", aldus het,
niet erg overtuigende argument van Si
wabessy.
In Indonesië hebben reeds verscheidene
hooggeplaatste personen, onder wie pre
sident Soekamo, aangekondigd dat het
land binnenkort een kernwapen tot ont
ploffing zal brengen.
Indonesië beschikt slechts over eén
kleine kernreactor in Bandoeng
welke niet genoeg splijtbaar materiaal
kan maken voor een atoomproef, maar
volgens sommige berichten is het mo
gelijk dat China Indonesië helpt bij het
tot ontploffing brengen van een kernwa
pen op Indonesisch grondgebied.
Een indonesische afgevaardigde
Pater J- P. Schols (44) missio- cycliek „Pacem in Terris" van paus
naris van de Sociëteit van Afrikaanse Joannes III te belichten:
Missiën werd ia Bunde geboren. In in oktober 1964 liet zijn aartsbisschop
1944 werd hij tot priester gewijd. In de mgr. J. K. Amissah hem naar Rome 2
jaren tussen 1946 en 1957 was hij eco- roepen om er als expert namens de
noom van het missiehuis te Cadier en Westafrikaanse bisschoppen d© be-
Keer. Vervolgens ging hij naar Rome, raadslagingen over schema 13 (over
waar hij aan de International Uni- Kerk en Wereld) te volgen. 2
versity for Social Studies sociologie hij was consultator in Accra voor het"
studeerde. Hij promoveerde op het werk van „Social Wellfare and Com-"
proefschrift ,,De moderne wereldpro- munity Development",
blematiek". Hij legde eveneens met Pater Schols, die op het ogenblik drie
goed gevolg zijn doctoraal examen filo- maanden vakantie in Nederland door-
sofie af. Na 'n cursus in de communi- brengt (zijn vakantieadres luidt:
catieleer ging dr Schols in '63 naar Maastriehterlaan 37, Beek), is voor-
Ghana. nemens om onder de katholieke intel- 2
Daar is hij professor aan het groot- lectuelen van West-Afrika (het En- 2
seminarie van Cape Coast. Eveneens gelssprekende deel) een tijdschrift te
is hij moderator van het meisjes-colle- verspreiden, dat de alleszeggende ti-
ge ,.Holy Child". Aan het Ghan Na- tel „Insight" zal dragen. De bedoeling5
tional College van Cape Coast geeft van het tijdschrift is om de westerse 2
hij godsdienstige conferenties en aan beschaving op acceptabele wijze op
de universiteit van Cape Coast geeft Afrika's intelligentia ove- te dragen.
hij cursussen over diverse politieke en ,,Het is volstrekt niet de bedoeling
godsdienstige onderwerpen. hen, zo zulks nog mogelijk zou blijken
Pater Schols is in zijn 18 maanden te zijn, deze beschaving op te dringen.
durend verblijf in Ghana uitgegroeid Slechts de positieve punten komen in
tot 'n autoriteit. Dit moge blijken uit aanmerking" zegt ons pater Schols.
de volgende punten: Het hierbij afgedrukte interview heb- 2
Van radio-Ghana, die onder regerings- ben wij in vraag- en antwoordvorm op- 2
toezicht staat, kreeg hij destijds de gesteld, om pater Schols zelf zoveel
uitnodiging in enkele referaten de en- mogelijk aan het woord te laten.
Dit is burgemeester Boot van
Hilversum gefotografeerd tijdens
de opening van de tentoonstel
ling Medica-65 in de Expohal in
Hilversum. Om misverstand te
voorkomen burgemeester Boot
is gekleed in een donker pak en
staat op het midden van de
foto
conferentie in Tokio heeft geweigerd
commentaar te leveren op deze berichten.
Siwabessy betreurde het dat commu
nistisch China geen lid is van de IAEA,
een in 1957 opgerichte organisatie die tot
doel heeft het vreedzaam gebruik van
kernenergie te bevorderen.
Ook beschuldigde hij „enkele grote mo
gendheden" ervan de hulp van de IAEA
aan Indonesië te dwarsbomen. Sinds 1959
heeft het land voor meer dan 1 miljoen
dollar assistentie van het bureau gekre
gen.
LONDEN (UPI) Een functionaris
van de British Medical Journal, dr. J.C.
Cameron, schrijft in de British Medical
Journal dat door het weglopen van huis
artsen uit de nationale gezondheidsdienst
een catastrofale situatie is ontstaan.
Als er in de komende winter veel griep
zou heersen kunnen de bij de dienst aan
gesloten dokters het werk niet meer aan.
Medische verzorging is in Engeland
gratis, maar de huisartsen zijn ontevre
den over het systeem dat wordt toege
past. Zij willen hogere beloning en min
der werk. Er zijn huisartsen met een pa-
tiëntenlijst met 3500 namen. Duizenden
dokters hebben gedreigd een particu
liere praktijk te beginnen en velen van
hen hebben dat dreigement ook waar ge
maakt.
Cameron zegt dat het aantal bij de
gezondheidsdienst aangesloten dokters,
dat 23.000 was, de laatste paar maanden
met ruim 200 is gedaald, hoewel de be
volking met enkele honderdduizenden is
toegenomen.
(Van onze correspondent)
CANBERRA - Toen de Aus-
stralische regering enkele jaren na
de laatste wereldoorlog een groot
scheeps immigratieprogramma
lanceerde was het aantal perso
nen van Nederlandse stam, die de
reis naar het zuidelijk halfrond,
ondernamen nauwelijks meer dan
eeo handvol. Het aantal groeide
echter gestadig en bij de volks
telling in 1954 bleek dat er 42 000
Nederlanders in Australië waren
gevestigd, terwijl in 1961 het dub
bele van dit aantal werd geno
teerd. Er is in al die jaren voort
durend gepoogd de Nederlandse
immigranten een eigen Neder
landse pers te bezorgen. Dit lukte
bij de grotere immigranten-groe-
Pon, zoals de Polen, Grieken en
Italianen best.
R(j de Nederlandse immigranten ech-
Ar "let:.. ®PZen nemen by hun komst in
Australië voornamelijk een abonnement
op eén enkel Nederlands nieuwsblad en
wpl het „Dutcli-Australian Weekly", dat
Iqck 1 werd opgericht. Tussen de jaren
J85.) en 196' verscheen een tweede Ne-
jjejiands weekblad, ,,De Nieuwe Wereld",
aat echter niet voldoende steun onder
vond van de zijde van adverteerders en
i (,uur moest verdwijnen,
w ij!.e j.aren daarna werd „De Nieuwe
wereld" (in Victoria gedrukt) opgevolgd
3oor de „Holland-Australian Post". Ook
Ju blad schijnt het niet te kunnen bol
werken. doch naar verluidt zou het bin
nen afzienbare tijd worden overgenomen
«n voortgezet.
jj^en zou geneigd zijn- aan te nemen
pmf u ^erlanders als groep geen blijk
«even behoefte te hebben aan een goed
nieuwsblad in de Nederlandse taal. Toch
geven zij steun aan een ruime verschei
denheid van plaatselijke organen en
clubbladen, terwijl ook de kerken een
groot aantal organen verspreiden. Som
mige hiervan hebben het speciale doel
contact te onderhouden met en inlichtin
gen te verstrekken aan Nederlanders in
bepaalde plaatsen, zoals „The Bridge"
(1954-'55) in Brisbane, „Je Maintiendrai"
(in 1957 opgericht) in Adelaide of „Me
dedelingen Nederlandse Vereniging Abel
Tasman" (1952-1955) in Hobert, Tasma-
nië. Er zijn ook zuiver clubbladen met
een beperkte oplaag zoals „De Stuw" een
maandelijks, gestencild orgaan van de
Nederlands-Australische Vereniging in
het Illawarra District (Wollongong en
omgeving), dat sedert 1952 verschijnt, en
„Neerlandia" het orgaan van de Neder
lands-Australische Vereniging in het
Manley-Warringah District.
De voetbalvereniging Sydney-Austral
te Sydney bezigt de Engelse taal, ook al
doordat de aanhangers niet uitsluitend
Nederlanders zijn. Het officiële orgaan
van de Nederlandse voetbalvereniging te
Perth heet „Sportblad S.C. Windmills".
Het werd opgericht in 1958.
Een geheel ander beeld vertonen de
bladen van de drie grote kerkgenoot
schappen in Australië, die over het ge
hele land onder de plaatselijke groepe
ringen worden verspreid. De Nederlandse
katholieken b.v. steunen „Onze Gids"
(opgericht in 1950), een maandelijks or
gaan over geheel Australië.
Verder zijn er „Contact" te Perth, „De
Horizon" in Brisbane en „Het Kompas"
te Sydney. Beide laatste bladen („De
Horizon" maandblad en „Het Kompas"
dat om de veertien dagen verschijnt) zijn
organen van de „C(atholic) D(utch)
M(igrant) Association". „Het Kompas"
is nu in zijn zevende jaar en draagt het
fiere opschrift „Voor het Oude Geloof en
het Nieuwe Land", terwijl het zich aan
kondigt als het „Katholieke Nederland
se Blad in Australië met de grootste op
laag". De hoofdartikelen in dit orgaan,
onder de titel „Spijkers met Koppenr'
behandelen steeds onderwerpen van bij
zondere actualiteit die hun titel ten-
volle rechtvaardigen.
De Nederlands Hervormde Kerk heeft
sinds 1953 het „Nederlandse Kerken-
werk", een maandelijks orgaan met een
oplaag van 8.000 exemplaren, terwijl er
gestencilde supplementen in elke staat
verschijnen. De Hervormde Kerk van
Australië geeft organen uit in vier sta
ten, namelijk „De Schakel" (opgericht in
1953) in West-Australië, „Contact" in
Victoria, het „Kerkelijk Orgaan" in Tas-
manië en de „Kerke Brief" in Nieuw
Zuid Wales.
De zogenaamde „foreign language
press" in Australië heeft dezelfde rechten
als de Engelsschrijvende pers. Alle bui
tenlandse bladen zyn door het Departe
ment voor Immigratie ervan verwittigd,
dat vanaf 1 januari 1956 de verplichting
tot een speciale vergunning voor het pu
bliceren van een blad in een niet-Engel-
se taal niet meer bestaat.
Vroeger moest een exemplaar van elke
uitgavenaar de „Commonwealth Inves
tigation Service" worden gezonden, maar
dit is nu niet meer nodig.
Wij kunnen niet nalaten een vergelij
king te maken tussen het aantal lezers
van Italiaanse, Poolse, Griekse, Hongaar
se en Duitse bladen en de bladen in de
Nederlandse taal, die echter bedroevend
uitvalt.
Het mag dan waar zijn, dat het aan
zienlijke aantal Nederlanders dat zich in
de loop der jaren in Australië heeft ge
vestigd in aanmerking genomen, men te
recht zou kunnen verwachten dat er
meer weekbladen in de Nederlandse taal
zouden kunnen verschijnen en zeker
meer weekbladen die een behoorlijke
plaatsruimte zouden reserveren voor
cultureel nieuws, maar dan dient ook
te worden erkend dat in tegenstelling
met de andere bevolkingsgroepen te
veel Nederlanders zich afzijdig houden.
Niet voldoende kan hierop, ook van offi
ciële zijde gewezen worden, te meer ook
omdat, juist als een gevolg van de on
verschilligheid der ouderen, de jongeren
op het gebied van de Nederlandse taal
en haar zo rijke letterkunde, een onwe
tendheid aan de dag leggen die inderdaad
pijnlijk aandoet. Het is bedroevend te
zien hoe onder de Nederlanders het aan
tal groeit dat de echte waarde van een
taal- en letterkundige studie niet kent
en voor de geestelijke verrijking en ver
ruiming door zo'n studie maar een vaag Van 1 december af kunnen de betrapte
of geen begrip heeft. overtreders ertoe verplicht worden, hun
(Van onze Belgische correspondent) I
BRUSSEL Dertienhonderd zeven
veertig mensen werden vorig jaar in
België bij verkeersongevallen ter
plaatse gedood, 17.060 anderen werden
zwaar, en 80.670 lichtgewond, wat
naast de zee van menselijke ellende die
daaruit voortvloeide economisch epn
verlies betekende van 7 miljard Bfr. of
ruim vijfhonderd miljoen gulden. Men
zal er wel nooit in slagen, alle verkeers
ongevallen uit te schakelen, want de
techniek is niet feilloos en de mens die
zich van de techniek bedient, evenmin.
Maar by een aantal verkeersongeval
len is de verantwoordelijkheid van de
mens werkelijk in het oog springend,
aangezien zy worden veroorzaakt door
onkunde, roekeloosheid, bepaalde fy
sische of psychische gebreken van de
bestuurder, of door de schuldige ver
waarlozing van het gebruikte voertuig.
De nieuwe Belgische minister van Ver
keerswezen beweert, dat dergelijke ver
keersongevallen met een percentage
van 10 tot 15 vertegenwoordigd zijn in
het globale totaal. Bestuurders die ver
antwoordelijk zijn voor dergelijke onge
vallen ingevolge nonchalance, roeke
loosheid of regelrechte agressiviteit,
worden door de Belgische bewindsman
zeer beeldrijk „wegpiraten'' genoemd.
Hun heeft hij een genadeloze oorlog
verklaard.
De Belgische wegenpolitie en de recht
banken hebben opdracht gekregen, met
uiterste gestrengheid tegen hen op te
treden. Twee jaar lang heeft de wegen
politie het met een glimlachpolitiek be
proefd. De slagzin „de rijkswachter, uw
vriend" werd er bij het publiek ingeha-
merd. Van sanctionerende boeman werd
de rijkswachter de man die hoffelijk
wenken gaf, in sommige omstandigheden
een handje toestak, correct aanmer
kingen maakte, in verhouding zeer wei
nig bekeurde, kortom preventief en op
voedend optrad.
De meerderheid van de weggebrui
kers hebben zulks grotelijks gewaar
deerd. Maar er blijft een categorie die
immuun is voor dergelijke attenties, en
die volhardt in een souverein misprijzen
voor iedere zweem van hoffelijkheid en
zelfs voor het elementairste voorschrift
van de wegcode.
geldboete op staande voet te betalen. De voertuig behoort
Belgische minister beoogt daarmee een
dubbel doel: de taak verlichten van de
justitiële administratie, die als het ware
versmacht onder de vracht van proces
sen-verbaal en z.g. minnelijke schikkin
gen uit hoofde van verkeersinbreuken:
een psychologisch schok-effect bereiken
bij de weggebruikers Zodra de Belgische
bèstuurders van motorvoertuigen in
het bezit zullen zijn van een „rijvergun
ning", zal de wegenpolitie die vergun
ning in geval van ernstige overtredingen
kunnen afnemen.
Sinds meerdere jaren is in België de
technische voertuigencontrole verplich
tend. Personenauto's van vijf jaar en
ouder worden ieder jaar in daartoe aan
gewezen controlestations onderzocht op
de veiligheid van rem. en stuurinrich
ting, verlichting, staat der banden, e.d.
Personenwagens voor gemengd vervoer,
evenals autobussen en vrachtwagens ko
men zelfs om de zes maanden aan de
beurt. Auto's die betrokken waren bij
een zwaar verkeersongeval of
die tweedehands worden verkocht, moe
ten de controle doorstaan, vooraleer ze
opnieuw tot het verkeer worden toegela
ten.
Sedert 1963 heeft België ook een wet
inzake het afleveren van rijvergunning
en. „Niemand mag op de openbare weg
een door een motor aangedreven voer
tuig besturen, indien hij niet de titularis
en de drager is van een rijvergunning of
van een leertijdlicentie. De rijvergunning
of de leertijdlicentie moeten geldig zijn
voor de categorie waartoe het bestuurde
Aldus luidt het eerste
artikel van die wet# Maar op dit ogen
blik, ruim twee jaar later, moet de eer
ste vergunning nog worden afgeleverd,
en het zal zeker januari 1966 worden
vooraleer daarmee een aanvang wordt
gemaakt.
De Belgische minister van verkeers
wezen houdt er trouwens rekening mee,
dat het uitreiken veel tijd zal vergen. In
België waren er in het voorjaar al 1,5
miljoen wagens, en het park neemt ie
der jaar nog met 10 percent uitbreiding
toe. Verwacht wordt, dat nagenoeg drie
miljoen personen een rijvergunning zul
len aanvragen. Tijdens een overgangspe
riode van vermoedelijk drie jaar wordt
een dergelijke vergunning uitgereikt aan
alle meerderjarigen, die in een schrifte
lijke verklaring bevestigen dat hen geen
rijverbod werd opgelegd, dat ze de nood
zakelijke kennis en vaardigheden be
zitten om een voertuig te besturen, en
dat zij vrij zijn van alle fysische gebre
ken en aandoeningen, die het besturen
van een motorvoertuig verhinderen.
Van deze proef worden vrijgesteld, de
verzoekers die een getuigschrift kunnen
voorleggen van 'n erkende autorijschool
of van een openbare macht. Uiteraard
zullen er vergunningen zijn voor ver
schillende categorieën van motorvoer
tuigen, in overeenstemming met de Con
ventie van Genève.
Eenmaal alle automobilisten in het
bezit van de rijvergunning, zal de Bel
gische wegenpolitie op gelijk welk ogen
blik kunnen vaststellen „welk vlees ze
in de kuip heeft", want alle inbreuken
tegen het verkeersreglement zullen op
het document worden vermeld. Bij erge
overtredingen zal de wegenpolitie zoals
al gezegd de vergunning meteen kunnen
afnemen, b.v. in geval van dronken
schap, van vluchtmisdrijf, bij een onge
val dat duidelijk werd veroorzaakt door
een ernstige fout van de aanrijder of
van de aangeredene, of ook nog wan
neer de bestuurder vervallen werd ver
klaard van het recht tot besturen van
een voertuig uit de categorie waarin hij
achter het stuur wordt aangetroffen.
De minderjarige bestuurders, n.l. de
personen van 18 tot 21 jaar, worden van
meet af onderworpen aan het definitieve
regime. Op hun verzoek wordt hen een
„leertijdlicentie" afgeleverd, wat hen
moet toelaten de noodzakelijke ervaring
op de weg te verwerven (de door hen
bestuurde auto moet een speciaal kente
ken dragen, de bestuurders mogen een
bepaalde snelheid niet overschrijden enz)
vooraleer ze een theoretische proef af
leggen voor de eigenlijke rijvergunning.
Reeds nu spreken de Belgische recht
banken veelvuldige vervallenverklarin
gen uit van het recht om een motorvoer
tuig te besturen. Vorig jaar waren het
er ongeveer 15.000, waarvan 4.500 voor
een periode van een maand en minder,
6-151 van meer dan één maand en min
der dan twee, en 3.864 van meer dan
twee maanden. Tot dusverre kunnen zij
zonder meer weer plaatsnemen achter
het stuur, wanneer de verbodstermijn
ten einde is. Éénmaal de rijvergunning
ingevoerd, komen zij er niet meer zo ge
makkelijk van af. Zij zullen eerst een
theoretische proef moeten doorstaan o-
ver de kennis van de wegcode, een psy-
chisch-medisch-tecbnisch onderzoek naar
hun geschiktheid om een voertuig te be
sturen, gevolgd door een praktische
proef. Deze kosten vallen ten laste van
de kandidaat. Ook met deze strenge
voorschriften hoopt de Belgische minis
ter van verkeerswezen de wegpiraten af
te schrikken en desgevallend uit te
schakelen.
De examinatoren zullen beëdigde per
sonen zijn, gewoonlijk gekozen onder de
rechters van politierechtbanken en van
vredegerechten, die een grote ervaring
hebben inzake wegenpolitie en het be
sturen van motorvoertuigen. Ergens
komt wat droge ambtenaren humor van
achter het hoekje gluren. Bepaald wordt,
dat de examencommissarissen zelf niet
vervallen mogen zijn van het recht om
een voertuig te besturen