Strauss niet zeker
van ministerspost
AAP OP SCHOOT
Oppositie
vertraagt
stemming
GESTRANDE
TOERISTEN
NOG LATER
Nieuwe gasten in Blijdorp
Gcdi 1 feren l ieerde
TONNEN SCHADE BI] BRAND
FANFANI VOORZITTER
V.N.-VERGADERING
Niclil krijgt hall' jaar
JONGEN RIJDT
ZICH DOOD
TEGEN TREIN
1 Wanneer u... j
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Godsdienstvrijheid
Onduidelijk
Niet wachten
VROUW UIT
LIEFDE
VERBORGEN
CD. U draagt Erhard als kanselier voor
huurverhoging
is ongewenst
Gifmoord Velp
terugverwezen
ANDAAG
CHINESE SCHOTEN
NEERGEHAALD
Huiseigenaren lot
1 wcede Kamer
105» JAARGANG No. 25001
Voor God, Koningin en Vaderland
DINSDAG 21 SEPTEMBER 1945
STAAKT VUREN
(Van onze redactie buitenland)
NIEUW DELHI KARATSJI
NEW YORK Premier Sjastri
van India zal vandaag, dinsdag,
een verklaring afleggen over de
ontwerpresolutie van de Veilig
heidsraad waarin India en Pakis
tan worden gelast voor woensdag
acht uur Nederlandse tijd het
vuren te staken.
In het Indiase lagerhuis ver
klaarde hij gisteren dat de reso
lutie „zorgvuldige overweging"
verdient. Pakistan is er tegen
gekant.
Sjastri is van mening dat rood-China
een voorwendsel zoekt om te zamen
met Pakistan India aan te vallen. Hij
herhaalde dat India bij een aanval zal
terugslaan.
Zonder deugdelijke grondlijnen
wordt de ruimtelijke ordening
een chaotische zaak. Een inter
view met staatssecretaris drs.
Th. Westerhout. Pag. 3.
Studicverkorting is verwerpelijk,
ontgroening uit de tijd, aldus prof.
Assetbergs bij de rectoraatsover
dracht in Nijmegen. Tag. 7.
De positie van de dollar en van
het pond als internationale sleu
telvaluta staat op het spel in de
komende vergadering van het In
ternationale Monetaire Fonds.
Pag. 9.
Vóór 1967 hoeft Europa niet te
rekenen op het allereerste, be
scheiden begin met kleurente
levisie. Pag. 11.
Uitgave: N.V. Uiig. Mij. Neerlandia.
Directeur: Drs. W. A. J. M. Harkx.
Hoofdredacteur: L. leijendekker.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v- Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
j^es, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureau: Breda - Reigerstraat 16.
tel. 22341 (5 lijnen). Postgiro 1114111
Abonnementsprijs 10,80 per kwar
taal, excl. 0,25 incasso; 13,65 per
post, excl. 0,60 incasso; 3,60 per
maand; f 0,83 per week. Prijs van
buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 20 cent.
Advertentieprijs voor de gehele op
lage 0,45 per mm. Bij contract aan
zienlijke reductie. Volledige tarieven
en Algemene Voorwaarden v/orden
op aanvraag gaarne verstrekt.
- (Bijbureaus: fERNEUZEN, IJsbaanstraat 24 telefoon 2601 - OOSIF1" Nieuwstraat 41 - telefoon 2893)
(Van onze concilieredacteur)
ROME Het debat over de
vrijheid van godsdienst nadert
zijn eind. Zal het eindelijk met
een stemming worden bekroond,
zodat we althans in grote lijnen
weten waar we met dit onder
werp aan toe zijn? Of zal de
oppositie er andermaal in slagen,
de stemming naar een latere da
tum te verschuiven?
Naar verluidt wordt er op hoog ni
veau overlegd, wat thans met „de vrij
heid van godsdienst" moet gebeuren:
de gedachtenwisseling voor gesloten
verklaren en het schema naar de com
missie terugsturen, zonder dat de kop
pen van voor- en tegenstanders zijn
geteld, of wel eindelijk de stemming
houden, die men nu al jaren lang heeft
proberen te vermijden. Pessimisten hou
den ernstig rekening met dit laatste.
Zij menen dat de tegenstanders zich
andermaal gaan bedienen van hun be
kende vertragings techniek.
Het secretariaat voor de eenheid, dat
de tekst zal moeten gaan bijwerken,
komt dan voor de grootste moeilijk
heden te staan. Het kan namelijk niet
weten, welke richting het concilie uit
wil. De interventies, die in de aula
worden gehouden, zijn allerminst repre
sentatief vogr het standpunt van het
wereldepiscopaat. De oppositie heeft
namelijk de gewoonte alle mogelijke
individuele bisschoppen in het veld
te sturen, om de kracht van haar
tegenstand zo groot mogelijk te liaten
schijnen. De meerderheid daarentegen
bepez-kt zich er over het algemeen toe,
enkele mensen namens de grote groepen
te laten spreken. Telt men de inter
venties van voor- en tegenstanders bij
elkaar op, dan krijgt men de indruk,
dat de oppositie ongeveer even sterk
is als haar tegenpartij. Maar de wer
kelijke verhoudingen liggen totaal an
ders. Alleen kan niemand zeggen, hoe
ze precies liggen; daarvoor wordt nu
eenmaal een stemming vereist. En die
probeert de oppositie zo lang mogelijk
uit te stellen, teneinde uit haar psy
chologische strijd tegen het document
het maximale resultaat te kunnen
halen.
Ons inziens zou het volkomen fout zijn.
indien aan de wens van de minderheid
tegemoet werd gekomen. Het concilie
moet binnen enkele maanden worden
beëindigd. Wil de commissie tijdig met
de definitieve lezing van de tekst ge
reedkomen, dan moet zij nu weten
waar zij aan toe is en moet dus nu
worden gestemd. Anders zouden wij
over enige tijd wel eens een herhaling
kunnen gaan krijgen van de ellende,
die we met dit schema nu al twee keer
hebben gehad: dat men de zaak „niet
rijp" acht en dat men het beter oor
deelt de beslissing nog wat uit te stel
len. Tot het volgend jaar of wellicht
tot sint-juttemis.
Bovendien dient naar onze mening
duidelijk te worden vastgesteld, dat een
grote meerderheid van het concilie
geen verdere concessies aan de meer
derheid wenst te doen, tenminste niet
als deze een verwatering van het
schema zouden inhouden. Er is intussen
al genoeg water bij de wijn gedaan,
de tekst heeft al genoeg van haar
profetische zeggingskracht verloren.
(Van onze correspondent)
ZAANDAM Tonnen schade zijn
het gevolg van een uitslaande brand,
die woensdagmiddag de fabriek „De
halve maan", van cacaofabriek n.v. J.
Scboemaker in Zaandam heeft ver
woest.
In het drie verdiepingen hoge fa
briekspand was de wring- en persafde
ling van het cacaoverwerkingsbedrijf
gevestigd. Door nog onopgehelderde
oorzaak ontstond de brand omstreeks
half twee/op de bovenste etage. Langs
een luchtkoker verspreidde het vuur
zich naar de lager gelegen verdiepin
gen. De brandweerkorpsen van Zaan
dam en Zaandijk, bijgestaan door de
blusboot „De Weer" van de Zaandamse
brandweer, bestreden het vuur met
meer dan 20 stralen. Door de vlammen
zee ën de geweldige rookontwikkeling
moest men zich in eerste instantie be
palen tot het nathouden van de omlig
gende fabriekspanden van de n.v.
Scboemaker.
Na ruim een uur was men het vuur
meester. Het fabriekspand was toen
geheel uitgebrand.
NEW YORK (Reuter) De Italiaan
se minister van buitenlandse zaken,
Amintore Fanfani. kan er zeker van
zijn dat hij vandaag, dinsdag, wordt ge
kozen tot voorzitter van de 20e alge
mene vergadering van de V.N. Koca
Papovic. Zuidslavisch minister van bui
tenlandse zaken en de enige andere
kandidaat voor deze post, heeft zijn
kandidatuur ingetrokken.
TURIJN (UPl) In het Italiaan
se Turijn zal een jaloerse echtgenoot
die zyn vrouw een jaar lang in ren
keuken heeft opgesloten vervolgd
worden. Dit, hoewel zijn vrouw vindt
dat hij volledig het recht heeft haar
op te sluiten.
De Italiaanse staatspolitie bevrijd
de de 21-jarige Angela de Nigris.
Haar vader had daarom verzocht
na van zijn zoon over de gevangen
schap van zijn dochter gehoord te
hebben.
De 23-jarige Brunei de Nigris, een
in Zuid-Italië geboren arbeider heeft
Angelika direct na hun trouwen,
één jaar geleden, opgesloten. Hij gaf
haar bevel het gezicht met een zak
doek te bedekken als ze op het keu
kenbalkon kwam. De enige keer dat
hij haar op straat heeft gelaten was
3 maanden geleden om haar naar het
ziekenhuis te laten gaan voor een
bevalling.
De Nigris vertelde tegen de poli
tie: „Ik deed het omdat ik zo ont
zettend veel van mijn vrouw houd
en ik niet wil dat andere mannen
haar zien. Ik geloof niet dat ik iets
verkeerds heb gedaan, en bovendien
is zij het met me eens".
Mevrouw de Nigris gaf dit toe, Zij
waren voor hun huwelijk reeds over
eengekomen dat. zij zich vrijwillig
zou laten opsluiten.
(Zie verder pagina 5)
(Advertentie)
Bureau voor de Zeeuwse eilanden: GOES, Klokstiaat 1 - telefoon 6252 - Bureau voor Zeeuwsch Vlaanderen: Hulst, Steenstraat 14 - telefoon 2377
DEN HAAG (A.N.P.) Naar de me-
n|n£ van de „NederlandscliP Bond van
Huis- en Grondeigenaren" dient een ge
differentieerde huurverhoging te worden
afgewezen.
,:F-en onvoorwaardelijke, algemene en
uniforme prijsverhoging is dringend nood
zakelijk", aldus deze bond, die zich met
een adres gericht heeft tot de Tweede
garner. Onderwerp van dat adres is het
de kamer aanhangige wetsontwerp
tot wijziging van de huurwet.
In het adres wordt gepleit voor af wij-
w,iV?Ln de voorgenomen gedifferen-
eerde huurverhoging en wordt o.m. aan-
«earongen op een aanzienlijke verrui-
g van de bestaande premieregeling.
Droog en zonnig
W eersverwachting, medegedeeld
avnnrt: M I" geldig van"
Droog en zonnig Weer, met in de
««htend plaatselijk mist.
nerai^ WL en 'ets hoS<re tcm-
11 S|st"en.
M«„ ag:j zori onder 1842 uur.
Maan onder 17.39 uur.
2 05guun'.zon op 6 25 uur- Maan op
(Van een onzer verslaggevers)
DEN BOSCH Het Bossche gerechts
hof heeft maandag de zaak tegen de
45-jarige loondorser Cor P. uit Velp,
verdacht van het vergiftigen van zyn
49-jarige vrouw Maria van Haren om
met zijn nichtje Annie V. te kunnen
trouwen, terugverwezen naar de rech-
ter-commissaris.
De procureur-generaal bij het Bos
sche Hof, mr. A. van Overveld, had 20
jaar onvaarwaardelijke gevangenisstraf
tegen P. geëist. De raadsman mr. Knit-
tel had het hof om een nieuw grondig
psychiatrisch onderzoek van P. ge
vraagd.
Het hof veroordeelde het 31-jarige
nichtje van P., Annie V., tot zes maan
den onvoorwaardelijke gevangenisstraf,
nadat zij in eerste instantie door de
Bossche rechtbank tot eenzelfde voor
waardelijke straf was veroordeeld. De
officier van justitie had daartegen ech
ter beroep aangetekei L
SCHIPHOL (ANP) De 46 Neder
landse en 20 Scandinavische vakantie
gangers, die in Barcelona aan het eind
van hun vakantie zijn gestrand, omdat
het Spaanse vliegtuig, dat licn zou te
rug brengen, zondagmiddag op Schiphol
aan de ketting werd gelegd, zijn ook
gisteren niet thuisgekomen.
De kleine Spaanse chartermaatschap
pij Tassa moet alle gecalculeerde vluch
ten met een zwaar gekortwiekte vloot
uitvoeren. Van haar drie'DC-7-machi-
nes staan er twee met pech aan de
grond; zij beschikt oog slechts over 2
Dakota's en 1 DC-7. Deze DC-7 krijgt
in deze dagen dan ook geen minuut
rust.
In de loop van gisteravond zou, als
alles meeloopt, de vlucht van Barcelona
naar Amsterdam met dit toestel kunnen
beginnen, zodat de gedupeerde reizigers
op zijn vroegst vroeg in deze morgen op
Schiphol konden worden verwacht. Op
Schiphol was men echter niet al te op
timistisch.
De onfortuinlijke Spaanse bemanning
van de aan de ketting gelegde DC-6
bevindt zich in een hotel te Amsterdam.
Wegens gebrek aan geld zal de beman
ning, die al contact heeft opgenomen
met de Spaanse consul, het niet langer
zonder steun in Amsterdam kunnen uit
houden. Zij hoopt echter vanmorgen met
de DC-7, als hij komt, de Nederlandse
bodem te verlaten.
(Van onze sportredactie)
SCHIPHOL Veertien vliegtuigen
vol Nederlandse supporters zullen van
daag naar Madrid vliegen. Doel van de
ruim vijftienhonderd reizigers is het
Spaanse voetbalsportcentrum, Real Ma-
drids imposante stadion, waar woens
dagavond Feijenoord als tegenstander
fungeert. Eén groep fans werd gisteren
al overgebracht. En wellicht was hun
kleine aantal oorzaak van het uitblijven
der bekende taferelen als het blazen op
roodwitte toeters en zingen van het lijf
lied dat met „liand in hand" begint.
Alleen enkele krampachtige pogingen
om enthousiast met een spandoek te
zwaaien wezen erop dat hier een deel
van ,.het legioen" aan boord ging. Zoals
hun collega's die vandaag volgen, rei
zen ze direct na afloop van de wedstrijd
terug.
Meer over dit Europa-cuptreffen in
Madrid op onze sportpagina.
De Indiase premier wees er verder
op dat de .agressieve Chinese bedoelin
gen duidelijk blijken uit het feit dat,
ofschoon Peking de tijdgrens van zijn
ultimatum met drie dagen heeft ver
schoven, Chinese militairen zijn begon
nen met schieten .bij de grensposten in
Sikkim en Ladak". Indiase militairen
zouden liet vuur nog niet hebben be
antwoord.
Communistisch China heeft gisteren
krachtig geprotesteerd tegen een grens-
schending door Indiase soldaten in de
westelijke sector van de Indiaas-Cliinc-
se grens.
Het persbureau Nieuw-China zei dat
een protcstnota is ingediend bij de In
diase zaakgelastigde in Peking. Indiase
militairen zouden het vuur hebben ge
opend op Chinees burgerpersoneel.
Het aantal Chinese militairen bij de
strategische Nathoela-pas, aan de grens
tussen Sikkim en Tibet, wordt op dui
zend geschat. De troepen van beide par
tijen bevinden zich op „gehoorsafstand".
Volgens berichten hebben Chinese troe
pen zich naar alle belangrijke passen
ia het betrokken grensgebied begeven.
De resolutie in de Veiligheidsraad,
ingediend door de Nederlandse afge
vaardigde dr. J. G. de Beus, is zonder
tegenstemmen goedgekeurd. Alleen Jor
danië onthield zich van stemming.
Naast de tijdslimiet dringt de resolu
tie aan op terugtrekking van alle
strijdkrachten op de posities, die zij
vonr augustus 1965 innamen. Op alle
Janden wordt een beroep gedaan zich
van elke handeling te onthouden, die
de toestand in het gebied zou kunnen
verergeren.
In New York wordt aangenomen dat
de resolutie „alle elementen" bevat van
hoofdstuk 7 van het Handvest der V.N.,
dat de raad alle bevelsbevoegdheden
geeft.
De Pakistaanse afgevaardigde Zafar
betoogde dat tweezijdige besprekingen
tussen zijn land en India geen enkele
zin hebben, zolang India zijn interna
tionale verplichtingen met betrekking
tot Kasjmier blijft ontkennen. De Pa
kistaanse minister van buitenlandse za
ken vertrekt vandaag naar New York
om in de Veiligheidsraad te verschijnen.,
De regering van de Indiase staat
Goejarat heeft meegedeeld dat de eer
ste minister van deze staat om het le
ven is gekomen toen het vliegtuig
waarin hij zat door een niet geïdentifi
ceerd toestel werd neergeschoten. In
totaal bevonden zich acht personen aan
boord, die allen om het leven zijn ge
komen.
Aan het Lahore-front is een pauze
ingetreden. De troepen van beide par
tijen worden gescheiden door een 30
meter breed kanaal op Paskistaans
grondgebied.
De 150 jaar oude St.-Pauluskathe-
draal van Ambala in de Pensjaab zou
maandag bij een Pakistaans bombar
dement volledig zijn verwoest. In de
sector Sialkot gaat de strijd voort.
(Van onze redactie binnenland)
ROTTERDAM
Tn het dynamische Rotterdam
A draaien ze hun hand nergens
meer voor om. Zelfs niet voor een
aap tenminste burgemeester W.
Thomassen niet.
De burgervader kwam er giste
ren mee ..aandragen": een volwas
sen orang-oetanpaar en een baby
van nog geen jaar. De behaarde
makkers waren een geschenk voor
de diergaarde in Blijdorp, ter ver
sterking van de orang-oetanstand
in deze dierentuin, die na de fatale
ziekte van dit jaar op zorgelijke
wijze aan bloedarmoede is gaan
lijden.
Nu moet er onmiddellijk bij ver
teld worden dat burgemeester
Thomassen thuis geen orang oetans
fokt. Hij had de dieren ook net
gekregen en wel van de directie
van een modemagazijn, dat zich
binnenkort in Rotterdam vestigt
en volgens traditie de burgemees
ter van de vestigingsplaats een ge
schenk aanbiedt.
De schenkingsplechtigheid gister
morgen had natuurlijk een zeer
feestelijk karakter.
TAr. A. C. V. van Bemmel. direc-
teur van Blijdorp, vertelde
hierbij dat orang oetans dreigen
uit te sterven, omdat „stropers" de
gewoonte hebben de moeder
orang oetan te doden om het jong
te vangen. Bovendien sterft drie
kwart van deze jongen door slech
te behandeling, voor de Chinese
tussenhandelaar het dier kan door
verkopen. Dat betekent dat 7 ge
zonde orang oetans opgeofferd
worden om één dier te kunnerf
verkopen. Er leven namelijk als
gevolg van het optreden van de
stropers op Borneo en Sumatra nog
hooguit 3000 van deze dieren. Dit
is voor de internat, vereniging van
directies van dierentuinen aanlei
ding geweest geen orang oetan
meer op te kopen, behalve als die
in dierentuinen zijn geboren.
Dr. Van Bemmel, die in deze
zaak initiatiefnemer was, is bijna
het slachtoffer geworden van zijn
eigen streven. Legale orang oetans
zijn uiterst schaars. Gelukkig
bleek echter de dierentuin in Jo-
kohama (Japan) bereid het nu
overgedragen paar af te staan en
had Hagenbeek nog een door de
moeder verstoten baby.
De orang oetan die Artis aan
Blijdorp schonk, komt ook spoedig,
zodat van nu of aan de schade, die
de vreselijke virusziekte in Blij
dorp veroorzaakte, weer vrijwel
ongedaan is gemaakt.
Foto: Burgemeester Thomassen:
aap (Chrisje - 1 jaar) op schoot.
(Van onze correspondent)
SOEST Bromfietser P. N. van Oort
(15) uit Soest is maandagmiddag onder
een trein gekomen en gedood. De trein
UtrechtBaarn greep hem op de met
automatische knipperlichten beveiligde
overweg aan de Veldweg in Soest. Vol
gens de politie rinkelden de bellen,
maar zou de jongen toch zijn doorgere
den. Over enkele dagen zou de bi'jm-
fietser 16 jaar worden.
(Van onze correspondent)
BONN het hoofdbestuur van de
C.D.U. heeft o.m. in tegenwoordigheid
van C.S.U.-chef Franz Josef Strauss be
sloten bondspresident dr. Lübke te ver
zoeken het parlement voor te stellen
prof. Ludwig Erhard weer tot kanse
lier te benoemen.
Het is nog de vraag of Strauss v>cer
een ministersportefeuille krijgt. De pre
sident heeft hem al ontvangen en con
fereert morgen met de andere party
leiders om zich er een beeld van te
vormen welke kanselierskandidaat de
grootste parlementaire meerderheid
achter zich kan verenigen.
Er is geen twijfel dat dit Erhard is.
wanneer men afziet van de mogelijk
heid dat de C.D.U.-C.S.U. en de sociaal
democraten een zogenaamde „grote coa
litie" zouden aangaan. Prof. Lübke en
ook verschillende andere christen-de
mocratische politici zijn voorstanders
van een dergelijke zwart-rode samen
werking, maar op grond van de stem
busuitslagen van zondag zou de forma
tie van een dergelijke coalitie een ne
gering zijn van de wensen der West-
duitse kiezers, die duidelijk de bokken
van de schapen, d.w.z. de regeringspar
tij van de oppositie hebben gescheiden.
De C.D.U.-C.S.U.-partijleiding heeft
gisteren ook besloten met de vrije de
mocraten over hun deelneming aan de
nieuwe regering te onderhandelen. Een
commissie zal Erhard bijstaan om te
beslissen over zaken van personeels
kwesties. Na haar verlies van 18 bonds
dagzetels zal ae liberale partij in haar
personele aanspraken wel ietwat be
scheidener moeten worden. In de oude
regering had zij vijf ministers, in de
nieuwe krijgt zij die met zekerheid niet
meer. alleen omdat de Beierse C.S.U.
met 68 van de 245 christen-democrati
sche zetels veel sterker is dan de libe
ralen. De C.S.U. had in het vorige Er-
hard-kabinet maar vier ministers.
Franz Josef Strauss zal er nu wel
voor zorgen dat er in deze scheve ver
houding een wijziging komt. Daarbij
komt nog aan de orde of Strauss zelf
een ministerszetel zal overnemen. De li
beralen hebben hun verkiezingscam
pagne praktisch uitsluitend tegen
Strauss gevoerd en gezworen dat hij
gaan minister meer mag worden. Even
tueel zal de F.D.P. dus weer moeten
„omvallen". (Zie ook pagina 7).
(Advertenties)
JillllH!llllllllllllllll||||||||||||||||||||||||||||[
voor 1 oktober a.s het abonne-
E mentsgeld op onze girorekening
nummer 111 4 111 kunt bij-
5 schrijven, dan bespaart u f 0,25
aan incassokosten indien u de
E krant per bode ontvangt, of
E f 0,60 bij bezorging per post.
De abonnementsprijzen bedra-
E gen per kwartaal bij vooruit-
- betaling:
E abonnementen binnen ons ver-
spreidingsgebied f 10,80.
E abonnementen buiten ons ver-
E spreidingsgebied f 13,65 (post) f
DAGBLAD DE STEM
5 Afd. administratie f
