OPPOSITIE HOUDT VAST AAN HAAR STANDPUNT Bij Chinese aanval slaat India terug Staatsgreep tegen president verijdeld Japanner Kubota stierf aan embolie Oder-Neisse: politiek zeer Vrijheid van godsdienst BEKKERS Bosstraat 67 Vrijheid SJASTRI WAARSCHUWT PEKING: IRAAKSE PREMIER AFGEZET JONGELUI BESTALEN BADGASTEN PREDIKANT MET „BEAT" Ulbricht naar Moskou Keizerin Farah in verwachting Studenten en politie in handgemeen Crisis in EEG vraagt snelle oplossing OOSTDUITSERS IN OOSTENRIJK VEROORDEELD HONGERSNOOD IN KENIA THEORIE POLITIE VALT: Ook zorgen bij Landbouwschap over verloop slachtveeprijs REL IN UTRECHT: Minister Spaak Ernstig Spionage Vermist kind verdronken KLAAR VOOR GEM1N 6 DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 18 SEPTEMBER 1965 ROME Wat velen gehoopt hebben is niet gebeurd: de commissie heeft door het ontwerpen van een nieuwe tekst over de godsdienstvrijheid de kloof tussen meerder heid en oppositie niet kunnen overbruggen. Nog altijd staan ze in het concilie scherp tegenover elkaar: nog altijd beweert kardi naal Ruffini, dat er maar één ware godsdienst is en dat er dus maar één godsdienst recht heeft op volledige vrijheid. Nog altijd beweert kardinaal Cushing dat de vrijheid van gods dienst niet meer en niet minder is dan de vrijheid van het evangelie zelf. „Wij moeten," aldus deze hoekige bisschop uit Boston, „het evangelie van de vrijheid preken. Doen we dat niet, dan brengen we alle fundamentele mensenrechten in gevaar." Het is werkelijk tragisch, de kerk met haar ver klaring over de vrijheid van godsdienst zo lang te zien sukkelen. Het is nu al voor de derde maal, dat het concilie zich met deze materie bezighoudt. De tekst is al meerdere malen herzien en bijgeschaafd. Wij voor ons hadden de hoop, dat ditmaal vrij snel een akkoord zou worden verkregen. Maar de debatten van deze week bevestigen deze verwachtingen aller minst. De oppositie is nog even krachtig als het vorige jaar: er heeft zelfs de invoeging van enkele, het beginsel der vrijheid inperkende passages, niets aan kunnen verhelpen. De vraag, die nu direct voor ons oprijst, is deze: wat wil die minderheid dan? Wil zij terug naar de tijd van de inquisitie? Allerminst: er is geen concilie vader te vinden, die zou durven beweren, dat iemand tegen zijn wil tot het aanvaarden van een bepaalde godsdienst kan worden gedwongen. Maar wel zijn er vaders te vinden, die weigeren aan iedere mens. aan iedere godsdienstige groep dezelfde fundamentele rechten toe te kennen. Omdat ze zich nog altijd baseren op het oude en intussen door heel de serieuze theologie achterhaalde beginsel, dat de waarheid rechten heeft en de dwaling niet. De uit spraak van paus Joannes, dat men onderscheid moet maken tussen de dwaling die veroordeling verdient en de dwalende medemens die recht heeft op liefde, kennen ze niet of leggen ze als een vergissing naast zich neer. Bovendien baseren ze zich op een volkomen ver ouderd begrip van de staat. Volgens hen moet de staat, juist als een huisvader, zich actief met het wel en wee van al zijn onderdanen bemoeien, ook in godsdienstige aangelegenheden. Zoals de staat op het gebied van de volksgezondheid de taak heeft vergif uit de roulatie te nemen en gezonde voedings middelen te verspreiden, zo moet hij ook op gods dienstig gebied de dwaling uit handen van de mensen houden en de waarheid propageren. Natuurlijk nemen zij, door de feiten gedwongen, wol aan, dat de dwaling getolereerd kan worden, teneinde een groter ktoaad te voorkomen. Maar dan alleen in de hypothese, dat de waarheid slechts door een minderheid wordt gedragen, zoals praktisch overal in de wereld het gevai is. Ideaal blijft echter de these, de situatie van de absolute meerderheid, waarin alleen de waarheid rechten heeft en de dwaling niet. zeer oude traditie in de kerk. bijvoorbeeld op de H. Thomas, die in zijn Summa heeft gezegd: „Zich onthouden van onkuisheid is een goed. Maar als de dwalende rede deze onthouding voorstelt als een kwaad, dan handelt de wil slecht, wanneer zij zich ervan onthoudt. Evenzo is geloven in Christus per se goed en noodzakelijk voor het heil, maar wanneer de rede het voorstelt als een kwaad, dan doet de wil slecht met zich aan dit geloof over te geven." Bovendien verwerpt de meerderheid de volgens haar verouderde visie op de taak van de staat, welke door de oppositie wordt gehuldigd. Zij noemen deze paternalistisch. Courtney Murray zei het kort en kernachtig: ,,Ik kan president Lyndon B. Johnson toch niet mijn vader noemen." I)e staat heeft niet tot taak om als een soort huisvader alle goeds van bovenaf op zijn onderdanen te doen neerdalen. In tegendeel: hy moet het goede laten groeien van onderaf. En zich er vooral op toeleggen, dat er in de gemeenschap een sfeer ontstaat, waarin iedere mens en iedere groep zich vrij kan ontplooien. Op godsdienstig gebied betekent dit, dat de staat niet de zorg voor de godsdienst op zich moet nemen maar alleen voor de vrijheid van godsdienst. Tenslotte wijst de meerderheid er op, dat de toe komst van de oecumenische beweging bij de huidige disputen op het spel staat. Indien de kerk zich niet duidelijk cn onomwonden, zonder achterdeurtjes en dubbele bodems, uitspreekt voor de vrijheid van godsdienst, dan kan zij het decreet over het oecu- menisme wel weer verscheuren en hoeft zij zich niet meer in te spannen voor het uitgeven van een document, waarin de joden van schuld aan de Gods- moord worden vrijgesproken. Wie de basis niet durft aanvaarden, kan weinig beginnen met een gebouw dat op die basis moet worden opgetrokken. Laat de kerk dan eerlijk zijn en er rond voor uitkomen dat zij aan de oecumenische beweging nog niet toe is. ft Daartegenover staat dan de visie van de overgrote meerderheid, die eindelijk ernst wil maken met de vrijheid van godsdienst. Zij ziet zeer duidelijk het onderscheid tussen de objectieve orde, waarin do waarheid erkenning verdient maar de dwaling niet, en de subjectieve orde waarin ieder mens het recht heeft om de eerlijke uitspraak van zijn geweten te volgen. Hij kan zich daarbij beroepen op een Nu willen we niet ontkennen, dat de zaak, die op het ogenblik in het concilie aan de orde is, een buitengewoon moeilijke zaak is geworden. Niet alle bezwaren die door de oppositie naar voren zijn ge bracht willen wij kwalificeren als dwaas en waarde loos. Het is een zeker gevaar, dat vrijheid van gods dienst leidt tot een agnosticisme (de leer dat men omtrent God en godsdienst tot geen enkele zekerheid kan komen), tot indifferentisme (alle godsdiensten zijn gelijk, je hebt er maar een uit te kiezen) of tot anarchie (je kunt doen wat je wilt, als het maar voortkomt uit religieuze motieven). Dat gevaar be staat. maar het is duikt ons door de nieuwe formu lering van het schema meer dan voldoende onder vangen, een mening die door de oppositie niet gedeeld wordt. De tweede moeilijkheid is, dat men een tekst moet maken, die op alle mogelijke situaties van toepassing is. En wij weten onderhand wel hoe groot de ver schillen zijn tussen Spanje en Nederland, tussen Indo nesië en Soedan, tussen Formosa en Oostenrijk. Houdt men zo'n tekst vaag en elementair, dan kunnen goedwillenden en kwaadwillenden er alle kanten mee uit: men vergelijkt wat er gebeurt met de rechten van de mens in alle mogelijke landen die het charter van de Verenigde Naties hebben ondertekend. Maakt men zo'n tekst vrij concreet dan loopt men het gevaar tot verwarring en problematiek, die niet tot een oplossing te brengen is. Tenslotte is er nog een derde moeilijkheid en dat is die van de argumentatie. De een wil zich baseren op het natuurrecht, de ander op de bijbel, de derde wil helemaal geen argumentatie, alleen maar een verklaring. En iedere voorstander wijst op het gevaar, dat de kerk loopt als zij een andere mening als de hare zou zijn toegedaan. Wij vragen ons af of het concilie zich uit deze knoop zal kunnen vrijmaken. Op zich is het mogelijk wanneer ze eindelijk alle angst laat varen en zich realiseert, dat „gevaar geen theologisch begrip is". En om de woorden van Ruffini tot de onze te maken: „Laten wij niet bang zijn voor het evangelie van de vrijheid, nee er zijn gevaren aan alle kanten, maar het grootste gevaar is, zijn vrijheid te ont kennen." DEN HAAG (A.N.P.) Het dagelijks! bestuur van het Landbouwschap heeft In een brief aan de minister van Land bouw en Visserij uiting gegeven aan zijn bezorgdheid over het verloop van de prijzen van het rundvee op de vee markten. Deze prijzen zijn in de afgelopen zo mer niet alleen beneden het normale peil van dit seizoen gebleven, maar hebben bovendien een regelmatige da ling vertoond. Dit laatste blijkt vol gens het dagelijks bestuur uit het feit dat sinds 19 juli de halve aanvullende heffing op invoer uit derde landen van Kracht werd en dat na de tweede week van september de gehele invoerheffing moest worden opgelegd krachtens de bepalingen van de E.E.G. Het Landbouwschap ziet daarom met zorg de gevolgen tegemoet van een meer dan normaal groter aanbod van bij de overgang van het weidesei- zoen naar het stalseizoen. Daarom staat het dagelijks bestuur volledig achter de Plannon die het produktschap voor vee en vlees heeft opgesteld om een te sterke daling van de rundveeprijzen te voorkomen. Het Landbouwschap dringt er dan nok bij de minister van Landbouw en Visserij op aan een tijdige toepassing van de voorgenomen maatregelen van het produktschap voor vee en vlees mo gelijk te maken. ALKMAAR De Amsterdamse politie heeft een groep zeer jeugdige misdadi gers aangehouden, die voor vele tien duizenden guldens aan juwelen (van Duitse badgasten) en geld hebben ge stolen. Het groepje opereerde o.m. in en kele plaatsen in Noord-Holland en in Delft. De politie hoopt zeer binnenkort nog een arrestatie te kunnen doen in deze zaak. Ze heeft bij de jongelui vele voor werpen, vooral juwelen, afkomstig van diefstal gevonden. Het eerst werden de 19-jarige C. J. de J. en diens 18-jarige echtgenote gearresteerd. Later volgden de 20-jarige D. L. en de 43-jarige M. B. De groep trad bijzonder brutaal op. Meestal brak men in hotels en pensions in, maar het is diverse malen voorgeko men dat men gewoon naar binnen sloop en met een handvol juwelen naar buiten wandelde. Bij de ongeveer 20 inbraken heeft men voor vele tienduizenden gul dens buitgemaakt. C. J. de J. is inmiddels voor de Alkmaarse officier van justitie voorgeleid. Een van de vier heeft reeds bekend. Oorspronkelijk waren nog meer arrestaties verricht. Deze verdachten zijn echter weer op vrije voeten gesteld. LONDEN/KAIRO/BEIROET (Reuter-UPI) Na, wat genoemd wordt een „ernstig conflict" met de hoogste autoriteiten, is premier Aret' Abdel Razzak van Irak af gezet. Eerdere berichten spraken van een poging van Nasscr-gezinde elementen, de regering van presi dent Abdocl Saicm Aref, omver te werpen. De president bevindt zich we gens de Arabische topconferentie in Casablanca. Razzak, een voormalig commandant van de lraakse luchtmacht, zou bij de staats greep gesteund zijn door officieren van leger en luchtmacht. Chef van de gene rale staf, Abdel Rahman Aref, de broer van de lraakse president zou de coup hebben verijdeld. Tanks van opstandelin gen zouden geprobeerd hebben het radio station aan de oever van de Tigris in handen te krijgen. Zij zouden verslagen zijn door een aantal tanks onder leiding van generaal Aref. De afgezette premier is met zijn gezin en vijf hooggeplaatste officieren onver wachts in Kaïro aangekomen. BURNHAM Een 27-jarige pre dikant in de Engelse plaats Burnham, die over een luxueuze jachthaven beschikt, is van plan zijn kerkdien sten te omlijsten met muziek van de Beatles. Hij zei dat de meeste orgel - muziek hem een wee gevoel in de maag geeft, omdat het zo klagelijk Klinkt. De predikant, Robert Bailey, deett reeds oen Beatle-kapsel, dat volgens hem het contact met kinde ren en tieners vergemakkelijkt. (Advertentie) Men zag hen lachend en kennelijk in een ontspannen houding. Intussen heeft Aref, naar verluidt, telefonisch uit Bagdad de verzekering gekregen dat zijn positie als staatshoofd niet in gevaar verkeert. Een lid van de Egyptische delegatie heeft laten weten, dat Egypte op geen enkele wijze betrokken was bij de ge beurtenissen in Irak. Hij maakte er be zwaar tegen, dat in de pers de opstan dige groepering „pro-Nasser" wordt genoemd. Het conflict tussen de lraakse leiders zou ontstaan zijn toen Razzak trachtte mutaties aan te brengen in de hoogste militaire regionen. Er zouden geheime decreten zijn uit gevaardigd, waarbij brigade-generaal Saddik Moestafa van zijn bevel over de vijfde divisie werd ontheven en benoemd tot gouverneur van het district Amara Brigade-generaal Taha Mohammed Amin werd van zijn commando over de eerste divisie ontheven en naar het ministerie van buitenlandse zaken overgeplaatst in de rang van gevolmachtigd ambassadeur. Het is echter niet bekend of de decre ten al in de maak waren, vóór president Arcf naar Casablanca vertrok of dat zij uitgegeven zijn door de republikeinse raad, die bij afwezigheid van het staats hoofd het bestuur waarneemt. Deze raad bestond uit premier Razzak minister van binnenlandse zaken, Abdel Latif Daraji en generaal-majoor Abdel Rahman Aref. Alsof zich in Bagdad geen (mislukte) staatsgreep" ten gunste van Nasser had voorgedaan, reden gisteren Nasser en zijn lraakse ambtgenoot samen naar het gebouw waar de Arabische topconferentie wordt gehouden. hopeloos ouderwets ingewikkeld en veel te duur is elke naaimachine,, naast j)g[ de NIEUWE NECCHI n Demonstratie overtuigt u! cónknopsbediening - trilling- Mm, lichtgewicht. Garantie cn service \onr uw leven BREDA Tel. 41725 "e wereldmerken reeds v.a. 125,— BERLIJN (Uri) Dc Oostdnitse com munistische leider Walter Ulbricht is gis teren onverwacht naar Moskou vertrok ken voor wat hl' zelf beschreef als „be langrijke onderhandelingen" met dc Russische leiders. Hij wordt vergezeld door premier Willi Stoph, minister van Buitenlandse Zaken Otto Winzer en een staf van deskundi gen. In een korte verklaring op het vlieg veld zei hij te zullen spreken over de Duits-Russische betrekkingen, problemen van de internationale communistische be weging en wereldaangelegcnheden. Ulbricht stelde voor de spanning in Duitsland te doen verminderen door een overeenkomst tussen West- en Oost- Duitsland, waarbij atoomwapens worden verboden en de bewapening wordt be perkt. Verder deed hij een beroep op West-Duitsland de betrekkingen met zijn regime te normaliseren „in het belang van de Europese en wereldvrede". DA NANG (Zuid Vietnam): Ameri kaanse mariniers verlenen eerste hulp aan een Vietnamese vrouw en haar zoon, die werden gewond bij een Amerikaanse aanval op hun dorp, 20 kilometer ten zuiden van de basis Da Nang. TEHERAN (U.P.I.) Keizerin Farah verwacht in april haar derde kind. De keizerin heeft twee kinderen, kroon prins Reza Phalavi. 4 jaar, en prinses Farahnaz, 2 jaar. De sjah heeft nog een oudere dochter, prinses Shahnaz. uit zijn eerste huwelijk met prinses Fawzia van Egypte. Het nieuws van de komende blijde ge beurtenis is bekendgemaakt ter gele genheid van het zilveren jubileum van de sjah op de troon. UTRECHT (A.N.P.) In Utrecht heeft gisternacht een kleine veldslag gewoed tussen twintig studenten en enkele poli tieagenten. De strijd begon met de aan houding van een „groen", die met een fiets zonder licht in verboden richting reed en weigerde zyn naam te noemen. Zijn „leidsman", de 28-jarige student T. van P., bemoeide zich ermee en ge lastte hét groen door te rijden. Daarop kreeg Van P. het met de politie aan de stok. Hij werd bijgevallen door twintig andere studenten en er ontstond een vechtpartij met de politiemannen, die van het hoofdbureau spoedig assistentie kre gen. Tijdens de strijd werd de agent, die het groen had aangehouden, op de grond geduwd. Daarbij sneuvelde zijn uniform pet. Uiteindelijk bleek de politie de sterk ste. Van P. werd naar het hoofdbureau gebracht, samen met de 23-jarige student P. M., die president is van een studenten vereniging. De twee hebben de nacht in een cel doorgebracht. BRUSSEL (A.N.P.) De Belgische minister van buitenlandse zaken Spaak, heeft in Brussel verklaard te betw^fe- len „of de Europese gemeenschappen in de huidige toestand meerdere maan den kunnen blijven leven". Spaak zei dit na de wekelijkse ver gadering van het Belgische kabinet, waarop premier Harmei en hij verslag uitbrachten over hun besprekingen over de Europese crisis in Den Haag met Nederlandse regeringsvertegenwoordi gers. „De diplomatie zou zo spoedig moge lijk een oplossing moeten vinden", al dus Spaak, die met nadruk verklaarde dat er tussen de Belgische en de Ne derlandse regering geen enkel menings verschil over Europese kwesties be staat. Minister Spaak weigerde in te gaan op eventuele mogelijkheden voor een oplossing van de huidige Europese cri sis. Wel zei hij: „Wij staan aan de voor avond van een belangrijke diplomatieko act.ic". (Van onze redactie buitenland) NIEUW DELHI/WASHING TON. India heeft communis tisch China gewaarschuwd, dat het zal terugslaan indien het tot een Chinese aanval komt. Onder het gejuich van de parlements leden verklaarde premier Sjastri. dat India vastbesloten is voor zijn vrijheid te vechten. In antwoord op het scherpe ultima tum van Peking heeft India geant woord, dat wordt ingestemd met een gemeenschappelijke inspectie van de militaire objecten aan de grens tussen Sikkim en Tibet. China heeft geëist, dat binnen drie dagen de omstreden installaties moeten zijn afgebroken. Anders zou India ver antwoordelijk zijn voor de „ernstigste consequenties". De Indiase premier zei te hopen, dat China geen voordeel uiit heit huidige conflict met Pakistan zal willen trek ken. De Indiase ambassadeur in Washing ton, B. K. Nehroe, heeft gisteren na een onderhoud met de Amerikaanse mi nister van Buitenlandse Zaken Rusk gezegd, dat India gelooft, dat commu nistisch China na zijn jongste eisen zal aanvallen. „Het is onze indruk, dat de Chinezen het ernstig menen en dat zij zullen aanvallen", zei hij. India zal gaarne zien, dat de grote mogendheden een decreet uitvaardigen waarin China tegen een invasie in In dia wordt gewaarschuwd, aldus is in Moskou vernomen. Naar verluidt heeft de Russische pre mier Kosygin tegenover de Indiase am bassadeur zijn bezorgdheid over het Chinese ultimatum uitgesproken. Ener zijds wil Rusland zich absoluut niet mengen in de oorlog om Kasjmir maar anderzijds is het ook tegen iedere in terventie van Russische zijde, zo wordt het in Moskou gezegd. (Voor meer nieuws over de kwestie- Kasjmir, zie pag. 5) WENEN (U.P.I.) Het grootste na oorlogse Oostenrijkse spionageproces is gisteren geëindigd met de veroordeling van drie Oostduitsers en twee Oosten rijkers wegens spionage voor Oost- Duitsland. De 47-jarige Oostduitser Erich Hanns, die als leider van het spionagekomplot beschouwd wordt, kreeg 18 maanden gevangenisstraf. Zijn landgenoot Heinz Paul Neubert, 45 jaar, en diens vrouw Liselotte, 34 jaar, werden wegens hun aandeel in het komplot veroordeeld tot 18 maanden gevangenisstraf en 10 maanden voor waardelijk. Na het uitzitten van hun straf worden zij uitgewezen. De twee Oostenrijkers Herbert Stoellner (36) en Herbert Mar- wegen (34), werden beiden veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf en één jaar voorwaardelijk. De drie Oostduitsers hadden zich met valse papieren in Oostenrijk gevestigd. Zij deden zich voor als politieke vluch telingen. Doel van de spionage was Oost-Duits- land Oostenrijkse economische inlich tingen te verschaffen. Zij ontvingen deze inlichtingen van hun Oostenrijkse collaborateurs. DELFT (A.N.P.) In de Schie te Delft is gistermiddag het stoffelijk over schot gevonden van de achtjarige Wil lem de Zwart uit deze stad. De jongen werd sinds vorige week vrijdag ver mist. Als gevolg van langdurige droogte wordt een kwart miljoen bewoners van Kenia bedreigd door hongersnood. In het gebied van Masjakos, op 65 km ten zuid oosten van de hoofdstad Nairobi, zijn al doden gevallen. De Amerikaanse astronauten Walter M. Schirra en Thomas P. Stafford (beide rechts) zullen over enkele weken een ruimtevlucht maken met de Gemini-6. Op enige honderden km van de aarde zal een poging worden gedaan een on onbemande Agena-satelliet te ont moeten en deze aan de Gemini- capsule te koppelen. Inmiddels hebben de ruimtevaarders een be zoek gebracht aan de Lockheed- jabriek, waar de Agena-raket klaar stond voor transport naar Cape Kennedy. Links hun collega's Gris- som en Young, die als reserve-be manning zijn aangewezen. (Van onze redactie buitenland) TOKIO Het officiële Japanse persbureau Kyodo heeft vrijdag verklaard, dat de dood van de Japanse journalist Kubota te wij ten is aan een storing in de blocds- Josef Cyrankiewicz, premier van het communistische Polen, heeft deze week zijn bezoek aan Frankrijk be ëindigd met het ratificeren van Frans-Poolse verdragen voor verdere industriële en culturele samenwer king en trouw aan het huidige politieke klimaat in De Gaulle? Pa rijs de nodige politieke opschud ding verwekt. Op een lunch voor de diplomatieke pers pleitte Cyrankie wicz voor een internationale confe rentie ter regeling van het Duitse vraagstuk. Op deze conferentie zou den de Verenigde Staten een belang rijke stem, gelijk aan de belangen die zij momenteel in Europa behartigen, moeten hebben. Maar. en hier wringt de schoen: ,,De huidige, Poolse grens zou", aldus Cyrankiewicz, „niet ter sprake moe ten komen". Polen, dat reeds genor maliseerde economische betrekkingen met Oost-Duitsland heeft, wenst ook normalisering van de politieke be trekkingen met de Westduitse rege ring. Maar dat zou dan moeten im pliceren: erkenning van de status quo tSJÏCHO Zv- tT\ SLOWAKIJE in Europa, met inbegrip van de Oder-Neissegrens. Om dit laatste Duitse „zeer" nog pijnlijker te ma ken, werd daarbij verkondigd: „De Gaulle steunt het Poolse standpunt met betrekking tot de kwestie der Oder-Neisse". Een kleine troost voor de Duitsers is de Amerikaanse reactie op deze verklaringen: „Dat een definitieve afbakening van de westelijke grens van Polen moet wachten tot een Duits vredesverdrag is gesloten". De Oder-Neissekwestie begint weer eens op temperatuur te komen. En dat kan heel gemakkelijk, want het is één van die territoriale regelingen, die tijdens of direct na de oorlog werden getroffen en waarbij de ver liezende partij, i.e. Duitsland, tegen haar wil het loodje heeft moeten leg gen. Een „regeling" als deze is ge schikt om op elk gewenst ogenblik de nationale sentimenten in hun vol le hevigheid te doen losbarsten. Polen moest aan haar oostgrenzen met o.a. Wilna en Lemberg (Duits land verloor hier trouwens een deel van Oost-Pruisen met Königsberg aan Rusland), aan de landhonger van de Sovjet-Unie voldoen. In het wes ten ontving Polen als genoegdoening en ten koste van Duitsland de Oder- Neissegebieden. Een nieuw element is dezer dagen aan deze onverkwikkelijke zaak toe gevoegd door uitspraken van het Poolse episcopaat bij monde van kar dinaal Wyszynski in uitgerekend Wroclaw, het Duitsland destijds zo dierbare Breslau. Niet alleen heeft de kardinaal verklaard dat deze ge bieden in wezen altijd Pools van aard zijn geweest, maar hij heeft ook aan drang uitgeoefend op het Vaticaan om de tot nu toe onthouden volle dige jurisdictie over de Silezische bisdommen aan de Polen over te dra gen. waarmee ook „kerkpolitiek" de verschuiving van de westgrens een legitiem karakter zou hebben gekre gen. Aangenomen kan worden dat het Vaticaan, evenmin als de Verenigde Staten, vóór het definitieve Duitse vredesverdrag tot een „stellingname" zal willen komen. De tragiek van het probleem ligt voor een niet gering deel echter in de wetenschap dat, waar in Versailles de grondslagen werden gelegd voor de tweede wereldoorlog, in Jalta en Potsdam evenzeer de kiemen voor nieuwe conflicten zijn gekweekt. omloop en dus niet in verband kan worden gebracht met de moord op de Japanse zakenman Kameda. Daarmee valt de theorie van de Amsterdamse politie, dat er een komplot rondom de koffer- moord zou bestaan. Yasoeshi Kubota is, zoals vrijdag ge meld, op de redactie van zijn persbu reau overleden Drie dagen tevoren was hij uit Nederland teruggekeerd, waar hij het verloop van het onderzoek van de koffermoordzaak voor Kyodo" ver sloeg. „Kubota is overleden aan embolie, na dat een hartslagader was gesprongen", zo verklaarde plaatsvervangend hoofd redacteur Hiroo Matsubara, tegenover United Press. „Reeds een half jaar voor hij naar Europa werd gestuurd om de ze zaak te verslaan, leed hij aan sto ringen in de bloedsomloop. „Gevoeglijk kunnen wij dus aanne men", besloot Matsubara, ,,dat zijn dood niets uitstaande heeft met de zgn. „koffermoord." Kubota laat een vtouw en twee zoons van 11 en 18 jaar achter. Hij werd 18 maanden geleden naar Brussel gezonden om de activiteiten van de Europese Economische Gemeenschap te verslaan. Hij had economie gestu deerd aan de universiteit van Tokio en zich gespecialiseerd in het schrijven van economische artikelen. Hij stond op het punt naar Tokio terug te keren, toen de moord op zijn land genoot Kameda bekend werd. Hij kreeg opdracht in Europa te blijven om deze moordzaak te verslaan. „Kubota was geen politieverslaggever, maar hij bleef in Europa totdat er niets meer was dat interessant kon zijn in deze zaak," aldus Matsubara.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1965 | | pagina 23