II
Westduitsers morgen naar stembus
BEMANNINGTOCH WEL THUIS
Brabantse groenen
bieden Suurhoff
wegen-petitie aan!
Difterie uit
Nederland
verdwenen
tHoogeHuys
STOP
'N TIJGER
IN UW
TANK!
C.D.U. content
met 47,5 °/o
Koe!
weer
met storm
BESTRIJDING
ASTMA EN
BRONCHITIS
OP SCHOLEN
OOGST ZAL
HEUS WEL
MEEVALLEN
Vliegramp eist
30 doden
Zeesleepvaart laat zich niet kisten
*T* matras
EEN NIEUW
KWARTAAL
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Voorsprong wordt
zeker vijf procent
Grootste succes
in historie SPD
In West-Indië
landbouwmuseum
in Zeeland
SPERCLAUSULE
PLANNEN
Aardappel-experts in
Brabant en Zeeland
Stemj
Versnelde hulp
aan gedupeerde
landbouwers
borstplaatjes
UW
LEVENSVERZEKERING
SCHADEVERZEKERING
Pelterijenhuis Vermeulen
direct contant
geld nodig?
ÏSSOJ
05e JAARGANG
No. 24999
Uitgave: N.V. Uitg. Mij. Neerlandie.
Directeur: Drs. W. A. J. M. Harkx.
Hoofdredacteur: L. leijendekker.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureau: Breda - Reigerstraat 16.
tel. 22341 (5 lijnen). Postgiro 1114111
Voor God, Koningin en Vaderland
ZATERDAG 18 SEPTEMBER 1965
Abonnementsprijs 10,80 per kwar
taal, excl. 0,25 incasso; 13,65 per
post, excl. 0,60 incasso; 3,60 per
maand; 0,83 per week. Prijs van
buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 20 cent.
Advertentieprijs voor de gehele op
lage 0,45 per mm. Bij contracl aan
zienlijke reductie. Volledige tarieven
en Algemene Voorwaarden worden
op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen; Hulst, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: FERNEUZEN, IJsbaanstraat 24 telefoon 2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41 telefoon 2893)
PROGNOSES GOKKEN
OP ZEGE ERHARD
NEW YORK (Reuter) Op een heu
vel van het eiland Montserrat in Brits-
West-lndie heeft men de wrakstukken
waargenomen van een Boeing-707 van
de Pan American World Airways, aan
boord waarvan zich 30 mensen bevon
den, 21 passagiers en 9 bemanningsle
den. Men heeft geen teken van leven
kunnen ontdekken.
Het straalvliegtuig was op weg van
Martinique naar New York en zou een
tussenlanding maken op het eiland An
tigua. Tien minuten voor het toestel op
het eiland zou landen had het laatste
contact met het vliegtuig plaats.
QUITO (U.P.I.) Een verkeersvlieg-
tiiig van de Equadoriaanse luchtvaart
maatschappij is in het oerwoud van
Oost-Equador neergestort. Volgens gis
teren ontvangen berichten zijn acht van
de negen inzittenden van de Dakota om
het leven gekomen.
(Advertentie)
(Van onze correspondent in Bonn)
BONN. Vandaag leggen de partjjcentrales van de CDU, de
SPD, de FDP en de CSU na een verkiezingscampagne van acht we
ken de handen in de schoot. Het wachten is nu op de opening van de
stemlokalen morgenochtend om acht uur. Zij blijven open tot zon
dagavond zes uur en in die tien uur krijgen dan 38,5 miljoen West-
duitse burgers de gelegenheid hun stem uit te brengen voor een
nieuwe bondsdag. Op grond van de samenstelling van dit nieuwe
parlement zal dan een Westduitse regering worden gevormd.
GOES - Ir. M. Geuze, voorzitter van
«e Zeeuwse Landbouw Maatschappij,
beeft in |iet Zeeuws Land- en Tuin-
nouwblad de suggestie gedaan een na-
tl°naal landbouwmuseum in Zeeland
le stichten. liet initiatief daartoe zou
I van Zeeland moeten uitgaan.
I l 'c'ee gnomen orndat het
I ^bcbouwmuseum te Wageningen naar
I 2ijn gevoel altijd een stiefkind is ge-
It ^ei,ZP ac.ht het Wageningse
ui! .(tG vepl bezeten van de „voor-
I niet geschikt voor de ver-
I j11]?. van een landbouwmuseum. Een
I !erf museum kan z.i beter gehuis-
est worden in een provincie met een
agrarisch karakter.
Alle vier grote politieke partijen
en tussen hen zal in feite morgen de
stembusstrijd gaan zijn tevreden over
hun verkiezingscampagne. De topkan-
didaat van de C.D.U., prof. Ludwig Er-
hard, heeft de verwachting uitgespro
ken dat de christen-democraten een
voorsprong van vijf pet. op de social!»
ten zullen behalen.
De lijsttrekker van de S.P.D., Willy
Brandt, die tevoren placht te spreken
over de „voor het grijpen liggende over
winning". is de laatste dagen wat be
scheidener geworden en kondigt nu
„het grootste stembussucces in de ge
schiedenis van de S.P.D." aan.
De vrije democraten zijn vol vertrou
wen dat zij een absolute meerderheid
van een der twee grote partijen zullen
kunnen verhinderen.
De C.S.U. is er zeker van in gelijke
sterkte in de komende Bondsdag te zul
len zijn vertegenwoordigd onder aan
voering van Franz Joseph Strauss.
De C.D.U. en de C.S.U. te zamen wa
gen de voorspelling dat zij de over
winnaars zullen worden en dat de
nieuwe kanselier van West-Duitsland
wederom prof. Ludwig Erhard zal zijn.
(Van onze weerkundige
medewerker)
BE BILT We hebben steeds
jje stille hoop gehad dat september
a°g voor een verrassing zou zor-
ar 'eek donderdag ook
op toen ook in Brabant de tem
peratuur bij zonnig weer tot 22 a
graden steeg. Gisteren was het
i minder zonnig, maar de tempe-
a uur van 19 tot 20 graden bleef
og aangenaam. Een restant van
in 5y5'00n Betsy gooit echter roet
to I Gten' beeft zich tot een
TUc'epressie ontwikkeld. die
v- ?aar bet noorden van de
hot trekt. Hedenochtend zal
?iin rej?enfrorR grotendeels voorbij
tri T1331 er .staa* nog een harde
„.e.v, P''rT}achtige wind, waarmee
Gr, koelere lucht wordt aange-
driil u zwakke rug van hoge
klarin ngt zondag wel weer op-
ugen, maar van een periode
da l-a nazomerweer is ook in
omende dagen geen sprake.
ALPHEN AAN DE RIJN (A.N.P.) In
het kader van de medische bestrijding
van astma en astmatische bronchitis
onder schoolgaande kinderen, is men in
Alphen aan de Rijn overgegaan op een
ademhalings-gymnastiekcursus op de
scholen. In groepjes van maximaal tien
patiëntjes krijgen zij gedurende zes
weken, tweemaal per week een half
uur oefeningen te doen. Na een rust
pauze van twee maanden wordt de cur
sus gedurende een zelfde periode voort
gezet.
Hoewel men de cursus als een experi
ment ziet, verwacht men er toch goede
resultaten van voor de patiëntjes. De
kosten, verbonden aan dit initiatief,
worden grotendeels door het zieken
fonds gedekt. De ouders zelf dragen een
gering bedrag per kind bij en voor de
rest worden de kosten bestreden door
vrijwillige bijdragen alsmede door fi
nanciële steun van het Nederlandse
astmafonds.
De instituten voor opinie-onderzoe
kingen hebben al dagenlang geen
prognoses meer gepubliceerd. Zij heb
ben hun laatste voorspellingen onder
couvert gedeponeerd bij een notaris in
Bonn. Deze enveloppen zullen zondag
avond worden geopend tijdens de „ver
kiezingsparty", die het Z.D.F. (het twee
de programma van de Westduitse tele
visie), op zijn Amerikaans geeft in do
Beethovenhalle in Bonn.
In kringen der C.D.U. is echter te
horen dat deze zogenaamde geheime
prognoses liggen tussen de 46 en 47,5
pet. voor de christen-democraten en
tussen de 42 en 43 pet. voor de socia
listen. De liberalen geeft men tussen de
7 en 8 pet. De voorsprong van de
christen- voor de sociaal-democraten
zou volgens deze geheime voorspellin
gen drie, maar waarschijnlijk vier pet.
bedragen. In zetels zou dit een meer
derheid van tussen de 16 en 21 stuks be
tekenen.
Belangrijk is echter dat een mogelijk
stemmenpercentage van 47,5 pet. de
C.D.U.-C.S.U. nog de kans geeft en
de liberalen hebben gisteren nog tegen
deze waarschijnlijkheid gewaarschuwd
in de nieuwe Bondsdag de absolute
meerderheid te behalen. Dit zal name
lijk dan geschieden, wanneer geen der
aan de verkiezing deelnemende zeven
splinterpartijen over de 5 pet. sperclau-
sule heen springt, d.w.z. geen 5 pet.
der geldige stemmen krijgt. De op deze
splinterpartijen uitgebrachte stemmen
worden dan over de in de Bondsdag
vertegenwoordigde partijen verdeeld
Voor de C.D.U.-C.S.U. zou dit net het
verschil kunnen betekenen, tussen een
coalitieregering (met de vrije democra
ten) of een alleen-regering, zoals West-
Duitsland die tussen 1957 en 1961 heeft
gehad, en die bij waarnemers nog altijd
geldt als de beste die de Bondsrepu
bliek sinds haar creatie in 1949 aan
het roer had.
De Bondsdag zal 496 leden tellen.
Daarbij komen 22 afgevaardigden uit
Berlijn, die echter geen stemrecht heb
ben. De 496 bondsdagleden worden in
248 kieskringen gekozen. In elke kies
kring wordt een kandidaat rechtstreeks,
de tweede via de kieslijst gekozen.
Eenentwintig miljoen kiezers zijn
vrouwen, 17.5 miljoen mannen. Dit is
een belangrijk cijfer, aangezien bij de
algemene verkiezingen tot dusver de
vrouwen door hun stemmen op de
C.D.U.-C.S.U. de doorslag hebben gege
ven.
Bondskanselier Erhard heeft gisteren
aangekondigd van plan te zjjn „zo spoe
dig mogelijk" ontmoetingen te arran
geren met de presidenten van de Ver
enigde Staten en Frankrijk, als zijn
partij de verkiezingen zou winnen.
Erhard zei met Johnson te willen
spreken over N.A.V.O.-aangelegenheden
cn met De Gaulle eveneens over de
N.A.V.O. cn over de toekomst van de
gemeenschappelijke markt.
Hy verklaarde verder te verwachten
dat hij bondskanselier zal blijven.
AMSTERDAM (A.N.P.) „De difte
rie is uit Nederland verdwenen". Deze
uitspraak is te lezen in het jongste
nummer van het Nederlands tijdschrift
voor geneeskunde.
In 1955 bedroeg het aantal aangege
ven gevallen van difterie in Nederland
voor de eerste maal in deze eeuw min
der dan 1000.
De vrijwel onafgebroken daling sinds
dien bracht tenslotte volgens het blad
nog één aangifte in 1964 en twee in
1965; maabacteriologisch zijn deze ge
vallen niet bevestigd. Aan difterie leden
voorheen jaarlijks duizenden, soms, in
de jaren 1917/1918 en 1942/1947, tien
duizenden, met een sterftepercentage
van omstreeks vijf procent.
Binnen Nederland kan men pokken
en t.b.c. betrekken in een vergelijking
met difterie. De eerste ziekte heeft al
tientallen jaren een zodanige terug
gang, dat de gedachten over haar ver
dwijnen nog wel speculatief zijn, maar
niet als volstrekt onwerkelijk kunnen
worden verworpen.
BREDA/KRUININGEN „Wü zjjn
beslist niet pessimistisch ten aanzien
van de aardappeloogst". Met die uitla
ting stellen aardappel-in- en -expor
teurs, als de heren J. C. van Drimme-
len te Breda en C. Meyer te Kruinin-
gen, zich vierkant tegenover drs. A.
Vaandrager uit Den Haag, secretaris
van de Christelijke Boeren- en Tuin-
dersbond.
De heer Vaandrager heeft tegenover
het dagblad Trouw verklaard dat in de
komende winter aardappelen ingevoerd
zouden moeten worden en dat de oogst
in Zeeland bijzonder veel te lijden heeft
gehad van aardappelziekten, waaronder
de fytoftora.
In kringen van de groothandel deelt
men dit pessimisme beslist niet. „We
zijn wat achter met de oogst", aldus de
heer Van Drimmelen, „maar we hebben
deze week, met een paar heel goede
dagen, al weer heel veel ingehaald. De
prijzen zijn gelukkig voor de huis
vrouw ook al weer een enorm stuk
ingezakt".
De heer Meyer voegt aan deze opti-
mistischce geluid toe: „We verwachten
een oogst, die overeenkomt met het ge
middelde van de laatste tien jaar".
P. Boltendaal schreef een
boek over Boekmakers
een kennismaking met
veertien uitgevers, wel
puur zakelijke mensen,
maar niet altijd op ver
dienste uit. Pagina 73.
De Akense Charlemagne-exposi-
tie, vol kunstschatten uit Karei
de Grotes tijd, gaat sluiten. Het
liep er dagelijks storm. Pagina
31.
Op de Firato draven de getem
de elektronen een betoverende
parade. Pagina 15.
Het Belgische voetbal gaat
steeds meer kennis maken met
enorme geldbedragen. En be
halve dat verhuizen steeds
meer wedstrijden van de zon
dag naar een door-de-weekse
dag. Voorbode van een nieuw
systeem? Pagina 11
Na meer dan honderd jaar van
wisselende, maar toch meestal
bemoedigende resultaten, is
„reclassering" nog altijd een
omstreden begrip. Aan de voor
avond van de landelijke cam
pagne die culmineert in „Re-
classeringsdag" interviewden
wij het hoofd van het bureau
der r.-k. reclassering in het ar
rondissement Breda. Pagina 23.
Onze concilieredacteur, pater
dr. A. van de Weijer ofm cap.
schrijft op pagina 7 over dé con
stitutie inzake de godsdienst
vrijheid.
„Het kind speelt tóch!",
wordt Godfried Bomans
van diverse kanten toege
roepen. Ook Co ks van
Eijsden vindt dat. Pagina
5.
DEN HAAG (A.N.P.) De staatsse
cretaris van Guituur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk, de heer C. Egas,
heeft verdere maatregelen getroffen om
snelle hulp te verzekeren aan landbou
wers, die door de veelvuldige water
overlast van deze zomer gedupeerd zyn.
De hulpverlening ingevolge de rijks
groepsindeling zelfstandigen voorziet
behalve in wekelijkse uitkeringen voor
de kosten van het bestaan ook in de
verstrekking van bedrijfskapitaal. De
gemeenten hebben voor bedragen boven
de 2000,echter normaliter ministe
riële toestemming nodig. De gemeente
secretarieën en de sociale diensten zijn
evenwel door het grote aantal geval
len reeds zwaar belast, zodat de opstel
ling van gemotiveerde aanvragen een
extra remmende factor betekent. Bo
vendien kost de behandeling van deze
aanvragen in de centrale commissie
zelfstandigen onder de gegeven omstan
digheden te veel tijd. De staatssecre
taris heeft daarom reeds aan zestien ge
meenten in Overijsel laten weten, dat
hij bij voorbaat met deze grotere kapi
taalverstrekkingen instemt, mits vol
daan wordt aan een aantal nader vast
gestelde voorwaarden. Nagegaan wordt
of nog meer gemeenten voor de mach
tiging in aanmerking komen. De staats
secretaris verwacht dat door deze ge
clausuleerde algemene machtiging in
verreweg de meeste gevallen meer
doeltreffend tijdige hulp geboden kan
worden.
(Van onze correspondent)
SCHIPHOL
P\e Nederlandse zeesleepvaart is
niet voor één gat te vangen,
zelfs als het om luchtvaart gaat.
!n korte tijd de meest ingewikkel
de problemen oplossend is het
\an het sleepvaartbedrijf L. Smit
m Co in Rotterdam gelukt de af
geloste bemanning van haar sleep
boot „Clyde" dwars over het druk
oorlog voerende zuid-oost Azië
naar moeder de vrouw in Neder
land terug te brengen. Voornaam
ste struikelblok voor de terugreis
der zeelieden? Vliegtuigbenzine.
Een Skymaster van een Luxemburgse
chartermaatschappij was naar La-
buan op Noord-Borneo gezonden
om de ploeg van de „Clyde" op te ha
len. Het toestel had, in geladen toe
stand, een maximaal vliegbereik van
2000 mijl. Zonder bijtanken kon gezag
voerder John Meade onmogelijk India
en Pakistan, in volle oorlog, passeren.
Als gevolg van de oorlogshandelingen
wordt hier echter aan buitenlandse
commercciële vliegtuigen geen benzine
verstrekt. „Captain" Meade dacht „dan
maar via Ceylon" en vandaar naar
Dharan in Saoedi-Arabi®
Via zijn boordradio hoorde hij echter
tot zijn schrik, dat ook op Ceylon,
wegens het nijpende tekort in Azië,
aan chartervliegluigen geen brandstof
werd geleverd. De gezagvoerder liet
zich echter niet kisten. Telegrafisch
vroeg hij Rotterdam toestemming om in
Rangoon 2000 liter benzine te mogen la
den om dan in Bombay, in India, uit
eigen voorraad te kunnen bijtanken.
Smit en Co. achtte dat echter te ris
kant. Te groot brandgevaar, er zou
zelfs aan boord geen elektrisch licht
mogen branden, en de verzekering zou
er evenmin iets voor voelen.
Mei diep gerimpeld voorhoofd boog
Smit zich over het probleem. Terugke
ren via de andere kant van de aardbol,
Stille Oceaan, Verenigde Staten en At
lantische Oceaan, bleek een te kost
bare onderneming. Snel beslissen was
noodzaak. Het makelaarskantoor Am
sterdam Air gelukte het een Bristol
Britannia, die Britse militairen naar
Maleisië had vervoerd en omdat een
regeringstransport was uitgevoerd wel
mocht tanken op Ceylon te charte
ren. De bemanning- zou daarin over
stappen en gezagvoerder Meade moest
dan maar verder zelf zien met zijn
Skymaster thuis te komen.
Doch een uur voor het vertrek
kwam het verlossende bericht van
de ingeschakelde agent van Smit op
Ceylon. Dank zij „relaties" was hij er
in geslaagd de hand te leggen op een
hoeveelheid benzine, net voldoende om
Dharan te bereiken. Via de eigen radio
installatie over de gehele wereld was
dat goede bericht snel in Singapore. De
sleepboot „Rode Zee", die hier juist
binnen lag. zond het goede bericht naar
de „Clyde" en gistermorgen stapte
de bemanning welgemoed, na een half
jaar werken in het Verre Oosten, van
Schiphol uit huistoe.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Nog tijdens het paar-
degetrappel van de oefeningen voor
prinsjesdag op het stille Binnenhof, be
zochten gisterochtend vijf Eindhovense
groenen het ministerie van Verkeer en
Waterstaat. De in jacquet geklede heren
vroegen in de gangen van het minis
terie op een heel bescheiden manier
verschillende malen de weg naar de
kamer van minister Suurhoff, die hen
in een half uur durend onderhoud te
woord stond. De 17-jarige student A. P.
Boer bood de minister een door 18.000
Brabanders ondertekende petitie aan,
met onder meer deze fraaie volzin:
„Daar de Brabantse wegen zich nog
steeds in deplorabele staat bevinden,
zien wij ons genoodzaakt om ons mid
dels deze noodkreet tot u te richten".
„Het is", aldus een van de studenten,
„meer bedoeld als een grap, maar wij
willen het ministerie alleen maar wat
warm houden".
De petitie was door verschillende
Brabantse notabelen, onder wie de bur
gemeesters van Geldrop. Valkenswaard.
Veldhoven en Helmond ondertekend.
Ook de heer Van Doorne, van de DAF,
was zo vriendelijk geweest dit docu
ment te bekrachtigen. De minister deel
de de studenten mee dat evenals het
wegennet in andere provincies, het Bra
bantse wegennet zijn aandacht zal blij
ven krijgen. Tegelijkertijd liepen door
de Haagse binnenstad een veertigtal
demonstranten met borden, waarop leu
zen stonden te lezen als: „Waar een
wil is, is een weg", en „In Brabant geen
uitweg". „Wij worden volkomen ge
steun door de senaat", verklaarde een
van de kaalhoofdigen, „en er is veel
enthousiasme bij de aspirant-leden".
Op de foto: De Eindhovense groe
nen poseren voor Suurhoffs minis
terie.
(Advertenties)
niet duur wel heerlijk
DE 16-JARIGE Robert Wensink uit
Hengelo is gistermiddag onder een
vrachtwagen gekomen en op slag ge
dood.
DE SPECIAALZAAK IN BONT
keuze uit honderden stuks
Vismarktstraat 19. Breda
Tel. 35230Eigen atelier
Schrijf.of bel om een kosteloze folder.
Snelle 'schriftelijke' afwerking. Geen in-
formatie bij werkgeler. Leningen voor
iedereen "en elk doé!. Credietinstellinq
„ALCREMADA", H. Hermanslaan 558,
Geleen, tel. 04494—51 77,
TANK DUS NIEUWE ESSO EXTRA
staat voor de deur. En als U toch
gewend bent om te gireren, dan
willen wij U verzoeken het
abonnementsgeld voor het a.s.
vierde kwartaal voor het einde
van deze maand te laten bij
schrijven op onze
POSTREKENING 1114111
Wordt de krant per bode bij U
bezorgd, dan bespaart U uzelf
0,25 aan incassokosten en
voor een abonnement per post
bezorging 0,60.
De abonnementsprijs bij voor
uitbetaling per kwartaal 10,80
en voor postabonnementen (bui
ten ons verspreidingsgebied)
13,65.
Dagblad De Stem
afd. administratie.