RE.G^CRISIS OP SPITS
Beatrix en Claus
krijgen vrij baan
Houtwegers betrapt
K
GEEN FILES IN ZEELAND
plaats
van bommen
VEERTIGTAL
DODEN
BIJ CYCLOON
Kofferman
als spion
achter slot
Kostbare
handschriften
in stilte
doorverkocht
JL
z
luns pessimistisch over De Caulles verklaringen:
M
vJfii
Speelgoed in 0p steer'
Zon
en regen
VOOR 13 JAAR:
Duitse invasie
verwacht
bruiloft
voor
Zonder Frankrijk
PARIJSE CLUB
STEUNT
POND STERLING
Moordonderzoek
Kameda
dood
spoor
REL IN NIJMEGEN
PAKISTAANS
SUCCES AAN
FRONT LAHORE
DAGBLAD VOOR ZEELAND
MSi-m i'
Onderhandeld
Afdwingen
PSYCHOLOGIE
Tienduizenden
Tonnen drukken
ANDAAG
IN
op
l.25
fïPv'i
■m$i
sils
I0J« JAARGANG
No. 24993
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave: N.V. Uitg. Mij. Neerlandia.
Directeur: Drs. W. A. J. M. Harkx.
Hoofdredacteur: L. Leijeridekker.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureau: Breda - Reigerstraat 16.
tel. 22341 (5 lijnen) Postgiro 1114111
ZATERDA6 11 StPTEMBfc* 1965
Abonnementsprijs 10,80 per kwar
taal, excl. 0,25 incasso; 13,65 per
post, excl. 0,60 incasso; 3,60 per
maand; 0,83 per week. Prijs van
buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 20 cent.
Advertentieprijs voor de gehele op
lage 0,45 per mm. Bij contract aan
zienlijke reductie. Volledige tarieven
en Algemene Voorwaarden worden
op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse eilanden: GOES Kloksiiaat I - teletoon 6252 - Bureau voor Zeeuwsch Vlaanderen: Hulst, Steenstraat 14 j-^telefoon^2377 - (Bijbureaus: fERNEUZEN, IJsbaanstraat 24 telefoon 2601 OOSfBURG, Nieuwstraat 41 - telefoon 2893)
(Van onze redactie binnenland)
PEN HAAG Bitter was vrij
dagavond het commentaar van
minister van Buitenlandse Zaken
mr. J. Luns, na nadere bestude
ring van de De Gaulles jongste
persconferentie-teksten: „Ik kan
me niet onttrekken aan de indruk,
dat de generaal zich in feite niet
meer gebonden acht aan de Euro
pese verdragen, althans niet op
een aantal hoofdpunten." De mi
nister doelde daarmee op De
Gaulles afwijzing van het beslis
sen bij meerderheid, hetgeen per
1 januari volgens verdrag zou
gaan geschieden en op diens ver
werping van de onafhankelijk
uitvoerende organen, waarin dat
verdrag voorziet. De crisis is naar
de mening van minister Luns
acuter geworden.
De Europese verdragen en de verdere
uitwerking daarvan, aldus minister
Luns, zijn tot stand gekomen door mid
del van normale en objectiexe onder
handelingen. Daarbij is naar algemeen
inzicht in ruime mate tegemoet geko
men aan Franse verlangens. Frankrijk
is daarbij zeker niet in een minder gun
stige positie komen te verkeren dan zijn
vijf partners.
Nadat de portee van De Gaulles in
herhaling uitgesproken, verscherpte
standpunten de Nederlandse politici
volledig duidelijk was geworden, rea
geerden zij unaniem teleurgesteld. Zij
waren in het algemeen van oordeel dat
de Franse president opnieuw het aftre
den heeft geëist van E.E.G.-commissie-
voorzitter prof. Walter Halstein en vice-
voorzitter oud-minister dr. S. Mansholt.
Het K.V.P.-Tweede-Kamerlid drs. Th.
E. Westerterp begreep niet, hoe een
man als De Gaulle nu, na zeven jaren,
durft zeggen dat het E.E.G.-verdrag in
strijd is met de Franse grondwet. „Hij
gaat nu in zijn nationalistisch streven
zo ver om te proberen een soort ver
drag van Parijs af te dwingen. De Fran
sen kunnen nu zelf de conclusie trek
ken: met De Gaulle verder, maar dan
zonder E.E.G. en N.A.V.O., met alle
consequenties van dien. Of met een an
dere president in de E.E.G. en de
N.A.V.O. Voor een Nederlander zou
deze keus niet moeilijk blijven. In
Frankrijk spelen thans allerlei andere
factoren mee", aldus drs. Westerterp,
Europees deskundige.
Hij en verschillende andere Neder
landse politici wezen er ook op dat de
oppositie tegen de Franse president ook
in zijn directe omgeving waarschijnlijk
wel groter zal worden. Bekend is al dat
landbouwminister Pisani en verschil
lende anderen, zoals de minister van
financiën, het lang niet eens zijn met de
denkbeelden van De Gaulle. De minis
ter van financiën denkt waarschijnlijk
al met zeer grote zorg aan het mo
ment dat hij grote sommen geld uit de
Franse staatskas moet halen, die hij
anders via Brussel kon innen.
(VERVOLG ZIE PAGINA S)
(Van een onzer verslaggevers)
WOENSDRECHT/MIDDELBURG
2^orgeloos zoals verliefde mensen past zijn prinses Beatrix en Claus
von Amsberg gistermiddag over de weg der ergernissen gereden,
het 55 km lange tweestrookstraject tussen Woensdrecht en Middel
burg, de te smalle hoofdweg door Zeeland. De rijkspolitie veegde een
rijbaan schoon voor de vier glanzende limousines en de koninklijke
Rolls Royce van het verloofde paar.
"I/Tak achter de stoet rijdend hebben wij mee-genoten. Ook voor ons dit keer
geen lange liles achter kruipende maaidorsers, geen gevaarlijke inhaalma
noeuvres langs afgeladen vrachtwagen-combinaties, geen zenuwslopend opflitsen
van remlichten.Een heerlijk ritje! We hoefden noch op ons recht noch op onze
rem te staan, en dat is voor een automobilist een héél aparte ervaring
De prinses en haar verloofde kwamen een kwartier te laat op de vliegbasis
Woensdrecht aan, nadat zij 's morgens een bezoek aan Limburg hadden gebracht.
Met een snelheid van 110 km per uur reden zij Zeeland in. Aan de snelheidsbeper
kingen van 80 en 70 km per uur hoefden zij (noch wij!) zich te storen.
yij hadden in een half-uurtje in de Zeeuwse hoofdstad kunnen zijn, terwijl je
normaal op een uur moet rekenen, maar het verloofde paar legde zich zelf
snelheidsbeperkingen op. Waar mensen langs de weg stonden schoolkinderen
met papieren vlaggetjes en tieners met in de berm geplukte rietstengels werd
vaart geminderd.
De traverse in Goes, dat geheel uitgelopen scheen om de prinses en haar toe
komstige gemaal te groeten, werd met een snelheid van slechts 20 km per uur
genomen. De intocht in Middelburg ging stapvoets, want het geestdriftige publiek
bleef niet op de trottoirs. Het liet voor de Rolls Royce maar een smalle baan
vrij, en voor ons nog minder.
Tn Middelburg scheen de zon voor het verloofde paar, dat in Goes een buitje
te verwerken kreeg en op de Sloedam een plensregen. In de Zeeuwse hoofd
stad was er confetti, serpentines en applaus. Jongelui met republikeinse span
doeken 'die de politie in Maastricht moest verwijderen) lieten zich hier niet zien.
SAIGON (Reuter) Amerikaanse
vliegtuigen hebben boven vijf steden in
Noord-Vietnam meer dan 10.000 pakjes
met speelgoed, zeep en leermiddelen
uitgegooid. Op elk pakje staat: „Van
de kinderen van Zuid-Vietnam voor de
kinderen van Noord-Vietnam", De vijf
tiende dag van de achtste maan-maand
7- dit jaar 10 september is een kin
derfeestdag, die in heel Vietnam wordt
gevierd.
De pakjesactie was beraamd door
Amerikaanse en Zuidvietnamese des
kundigen voor de psychologische oor
logvoering en betaald door de Zuidviet
namese regering.
(Van onze weerkundige
medewerker)
Het komende weekeinde geeft af
en toe flinke periodes van zonne
schijn, maar doordat er boven
West-Europa onstabiele lucht aan
wezig blijft, kunnen er vooral in
he middag- en avonduren ook
buien vallen. Sommige kunnen
zelfs van onweer vergezeld gaan.
Het weekeinde blijft voor de eer-
®te septemberweek aan de koele
Kant met temperaturen van 16 tot
graden. Een groot verschil met
he Balkan, waar het momenteel
het warmst is, met maxima van
ongeveer 35 graden. In Engeland,
iuid-Zweden en ook in het hele
Alpengebied valt opnieuw langdu-
ïV?.,en vrÜ veel regen. Daaruit
Phjkt wel dat aan de natte moeson
een groot deel van Europa nog
31?? o'Pde is gekomen. De boge-
nrukgebieden blijven nog steeds op
n veel te grote afstand om on»
mB Penode, van bestendig nazo-
eer te kunnen brengen.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM Fraude met
hout in de Amsterdamse haven
heeft tot de arrestatie van acht
personen geleid. De fraude be
stond hierin, dat het gewicht van
in de haven aangevoerde boom-
(Van onze redactie buitenland)
TOKIO/NEW ORLEANS Een veer
tigtal doden, vierhonderd gewonden en
twaalf vermisten zijn vrijdagavond
reeds gemeld als gevolg van de ver
woestende kracht van de wervelstorm
„Shirley", de krachtigste die Japan dit
jaar heeft geteisterd.
Naar schatting 19.000 huizen zijn ver
woest, terwijl bijna het dubbele aantal
onder water staat.
De storm raast thans in noordelijke
richting naar het eiland Hokkaido. Ten
minste zeven kleine schepen zijn in de
golven verdwenen.
Vijf slachtoffers vielen door het neer
storten van een fabrieksschoorsteen in
Osaka.
De storm bereikte gisteren snelheden
van 275 kilometer per uur. De cvkaan
Betsy heeft een spoor van zware ver
nielingen getrokken door de stad New
Orleans en de hoofdstad van de staat
Louisiana, Baton Rouge, en heeft daar
na veel aan kracht verloren.
Er vielen in deze steden geen slacht
offers. Wel werd voor miljoenen dol
lars schade aangericht. Vele schepen
werden in New Orleans losgeslagen «n
kwamen met elkaar in botsing.
stammen tegen steekpenningen
werd gedrukt, waardoor er te
weinig vracht- en opslagkosten
werden betaald.
De recherche kon omtrent het met
deze knoeierijen gemoeide bedrag mel
den dat het om ten minste vele tien
duizenden guldens gaat.
Hoewel de rijkspolitie er pas het af
gelopen najaar lucht van kreeg dat er
met de uit West-Afrika ingevoerde
stammen werd geknoeid, moeten de
malversaties reeds een jaar of vier aan
de gang zijn. De zaak ging eerst goed
rollen toen de politie bij geruchte ver
nam dat er begin dit jaar bij een Am
sterdams bedrijf een ijker was ontsla
gen wegens het indienen van een opzet
telijk vervalst ijkrapport. Enkele re-
chercheurs zijn toen in de omgeving
van de man gaan informeren, waarbij
zij stuitten op knoeierijen met hout
grachten.
Gebleken is dat het werkelijk gelos
te gewicht in de ijkrapporten gemid-
deld tien procent lager werd opgege
ven, waarvoor de betrokken contro
leurs drie tot vijf gulden per gedrukte
ton ontvingen. Deze steekpenningen
waren volgens de politie afkomstig van
de onderneming die belang bij de
zwendel had, de houtimportfirma. De
benadeelden zijn een zestal Nederland
se, Franse en Duitse scheepvaartmaat
schappijen en vier stuwadoorsfirma's.
Een cacaodiefstal, die een belangrijke
rol speelde bij het op gang komen van
het onderzoek naar de houtzwendel,
scheen aanvankelijk van weinig bete
kenis. Het ging hier nl. om slechts vier
zakken bonen, die door de 31-jarige
controleur E. B. waren verkocht. Een
nader onderzoek bracht echter aan het
licht dat de diefstal slechts een van de
vele was die door een en dezelfde groep
waren gepleegd.
JERUZALEM (U.P.J.) - De recht
bank heeft Mordechai Loek, die inter
nationaal de bijnaam „kofferman" heeft
gekregen, veroordeeld tot dertien jaar
gevangenisstraf, op beschuldiging van
spionage voor de V.A.R.
Het is niet bekend of de man, die
de Egyptenaren in november van het
vorig jaar vergeefs hebben geprobeerd
in een koffer per vliegtuig van Rome
naar Kairo te smokkelen, in beroep zal
gaan bij het opperste gerechtshof.
Loek, 31 jaar en in Marokko geboren,
heeft voor de rechtbank toegegeven voor
Egypte te hebben gespioneerd. Hij be
weerde dat echter gedaan te hebben als
list om uit de gevangenis te komen waar
hij was opgesloten wegens illegaal be
treden van de Gazastrook vanuit Is
raël.
pc js'tem)—
„Oppenheimer is een verrader".
Dit heeft diens vroegere mede
werker, prof. Chevalier, over de
„vader van de atoombom" ge
zegd. Pagina 7.
De naam Gehlen wijst onmiddel
lijk naar de Westduitse geheime
dienst. Over de drager van die
naam zou een roman te schrijven
zijn. Wjj volstaan met een uitge
breide reportage. Pag. 21.
Ook Citroen komt met vernieu
wingen. De grote modellen van
dit merk krijgen onder andere
sterkere motoren. Pag. 19.
De verslaggeving van het concilie
is lang geen gemakkelijke zaak.
De kritiek erop, zegt onze redac
teur dr. A. v. d. Weger, berust
vaak op onbegrip. Pag. 11.
De filmliefhebbers staat in het
komende seizoen veel interes
sants te wachten. Over de Ne
derlandse plannen èn de films
waaraan in het buitenland
wordt gewerkt, schrijft onze
filmredacteur. Pag. 5.
Rijden in een wagentje? Dat kan
als we in plaats van een „rand
stad" een „bandstad" bouwen.
Ideeën voor stedebouw in onze ge
westen Pag. 17.
Jan van Heel exposeert in het
Haagse Gemeentemuseum. Ar-
shille Gorky houdt een tentoon
stelling van zijn werk in Mu
seum Boymans. Pag. 15.
In een tijd van toenemende han
delsbetrekkingen tussen Nederland
en Indonesië wordt het land van
Soekarno steeds meer één econo
mische chaos. Pagina 9.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM Blijkens een mede
deling in het blad van de Nederlandse
bond van horeca- en aanverwante be
drijven, afdeling Amsterdam en omstre
ken, wordt rekening gehouden met een
enorme toevloed van Duitsers bij het
huwelijk van Claus en Beatrix. De
heer G. J. Maters, een functionaris van
de bond, schrijft: „De collega's in de
dranken-, spijs- en logiesverstrekkende
bedrijven zullen zich moeten prepare
ren op het feit dat op de huwelijksdag
van onze kroonprinses een rage uit
Duitsland te verwachten is". Uit zeer
betrouwbare bron heb ik vernomen dat
alleen uit het dorpje Hitzacker (af
komst van de heer Von Amsberg) on
geveer vierduizend personen zijn te
verwachten. Reisbureaus in dat plaatsje
hebben reeds honderd autobussen ge
charterd. Waar het huwelijk zal plaats
vinden is nog een open vraag. Het kan
zijn Amsterdam, Den Haag maar ook
Hilversum. Dus houdt dit vooral in het
oog en dan maar voorbereidingen tref
fen om de stoot op te vangen".
55
5?
(Van onze correspondenten)
LONDEN/PARIJS - Zowel in rege
ringskringen als bij de financiers van
de regering-Wilson heerste gisteren
grote vreugde toen de Nationale Bank
van Engeland bekendmaakte, dat tien
landen kredieten ter beschikking zullen
stellen om het pond sterling tijdens de
herfstperiode door de grootste moeilijk-
heden heen te helpen.
Deze steun betekent, dat het pond
sterling beslist niet zal worden gedeva
lueerd.
De lening zou worden verschaft door
de leden van de „Parijse Club", minus
r rankrijk. De Franse medewerking
zou op het „hoogsite niveau" te Parijs
zijn geweigerd.
De laaiden, die voor een periode van
drie maanden kredieten ter beschikking
stellen, zijn Nederland, België Ca
nada, Italië, Oostenrijk, Japan, Zwitser
land en de Verenigde Staten.
De bekendmaking van deze buiten-
la?dse beschermingsmaatregel had on
middellijk tot gevolg, dat de Britse
munt haar hoogste peil bereikte in de
wisselkoersen sinds 14 juni j.L Thans
wordt ook voorspeld dat de Britse dis
contovoet, die nu zes procent bedraagt
spoedig zal worden verlaagd.
In Londense kringen wordt dit een
schitterende overwinning van de rege-
ring-Wilson en de nationale bank ge
noemd.
Evenwel wordt erkend, dat de Ame
rikaanse minister van financiën, Henry
Fowler, een belangrijke rol heeft ge
speeld m het verstevigen van het inter
nationale vertrouwen in het pond ster
ling.
/U >1 K
,iuo?ir^v iZ
AMSTERDAM (A.N.P.) „Het on
derzoek in de koffermoordzaak is min
of meer doodgelopen". Dit zei vrijdag
avond de chef van het politiebureau
Leidseplein te Amsterdam, hoofdinspec
teur J. Vrijburg, die zich sedert woens
dagmiddag 25 augustus met zijn staf
onafgebroken met deze mysterieuze
zaak heeft beziggehouden.
Er zijn volgens de hoofdinspecteur nu
twee mogelijkheden, ti?e even waar
schijnlijk als onwaarschijnlijk zijn. Ten
eerste: de moord is in Brussel gepleegd
(waar Kameda een appartement in een
flatgebouw in de Rue Ernestine be
woonde). Als dit zo zou zijn, dan is er
alle reden om aan te nemen dat de da
der van Japanse afkomst is en gezocht
m°et worden *n de onmiddellijke om
geving van Kameda. De andere moge
lijkheid is dat de moord in Amsterdam
is gepleegd en dan zal volgens hoofd
inspecteur Vrijburg naar alle waar
schijnlijkheid de moordenaar een Ne
derlander zijn.
(Van oinze correspondent)
NIJMEGEN In alle stilte heeft een
dominicaan van het klooster „Alberti-
num" te Nijmegen een aantal kostbare
handschriften verkocht aan de Konin
klijke Bibliotheek te Den Haag. Daar
door is in vakkringen opschudding ont
staan.
Het betreft hier een veertiental hand
schriften en een evangeliarum, dateren
de ui', respectievelijk de veertiende en
elfde eeuw.
De Nijmeegse universiteitsbibliotheek
heeft al vaker belangstelling voor dit
cultuurbezit getoond, maar nu zijn de
documenten zonder enige ruchtbaarheid
verkocht.
Ezuu-men taliteit
Historicus prof. dr. L. J. Rogier onthult
in een fel artikel de ach„argrand van
deze gebeurtenis. In het tijdschrift „Nu-
maga" verhaalt de emeritus de geschie
denis van de handschriften, afkomsGg
uit hei voor-reformatorische broeren
klooster te Nijmegen. Na aankoop op
een veiling van deze belangrijke kunst
schatten, hebben de paters dominicanen
generaties lang deze schat bewaard. Prof.
Rogier fulmineert nu tegen een ezau-
memtaliteit. die liever schatten voor wat
zilverlingen verpatst, dan ze te behoe
den voor een gezamenlijk cultuurgoed.
Prof Rogier vraagt zich af hoe het mo
gelijk is geweest, dat geen enkele pater
provinciaal deze verkoop heeft tegen
gehouden. „De bibliothecaris van het
Albertinum heeft de stad Nijmegen te
kort gedaan, aangezien deze een uni
versiteitsbibliotheek bezit, waar de
handschriften iedere dag en voor ieder
een" toegankelijk zouden zijn". In zijn
kritiek wijst hij met nadruk op het feit,
dat deze Nijmeegse universiteitsbiblio
theek reeds herhaaldelijk de wens te
kennen heeft gegeven de stukken te
willen kopen.
Prof. Rogier meent dan ook dat uit de
gang van zaken zeker afgeleid moet
worden, dat men welbewust de univer
siteitsbibliotheek heeft willen uitscha
kelen bij deze bedenkelijke transactie.
(Van onze redactie buitenland)
NIEUW DELHI/KARATSJI
Indiase strijdkrachten zijn giste
ren aan het front bij Lahore te
ruggevallen. Oprukkende Pakis
taanse strijdkrachten beschieten
thans de stad Ferozepore, zestien
kilometer binnen de Indiase gren
zen.
De Indiase minister van defensie Cha-
gan, die dit gisteren in het parlement
meedeelde, meldde voorts een nieuwe
Indiase aanval over de rivier de Ravi,
tussen Sialkot en Lahore.
Aan beide zijden worden zware ver
liezen geleden. Ondanks verbeten Pa
kistaanse tegenstand maken de Indiase
troepen voortgang in de sector van
Sialkot en het gebied van Gadra. Cha-
gan herinnerde eraan, dat de acties
slechts ten doel hebben verdere Paki
staanse aanvallen tegen te gaan.
Indiase bommenwerpers hebben gis
teren in twee golven hun zwaarste aan
val tot nu toe gedaan op Karatsji. De
aan de regering zijnde Indiase congres-
partij heeft de bevolking gewaarschuwd
zich voor te bereiden op een mogelijke
atoomaanval. In een circulaire werd
geen vijand met name genoemd.
Secretaris-generaal Oe Thant en de
Pakistaanse minister van buitenlandse
zaken Bhoetto hebben gisteren te Ra
walpindi geconfereerd.
Leonid Brezjnev, eerste secretaris van
de Russische communistische partij,
heeft gisteren een beroep op India en
Pakistan gedaan de gevechten te staken
en de troepen terug te trekken.
Maleisië heeft communistisch China
en Indonesië verzocht zich niet in het
conflict te mengen.
(Advertenties)
(Advertentie)
Keuze uit honderden stuks
Pelterijenhuis Vermeulen
Vismarktstraat 19. Breda
Tel. 35230 Eigen atelier
GROTE MARKT 25 - BOTPA
