Mevrouw Van Engelen doet het helemaal zelf EEN VROUW ALS WEGENBOUWSTER Prijs verlaging in geheel gratis pantalons sport- colberts mantels jacks enz. DE KLEDING BOKSER Moeder van twaalf kinderen leidt een groot bouwbedrijf r DAMES- EN HEREN- CONFECTIE herenkostuum BELANGRIJK! DAMES- WINTERMANTEl WOLLEN HEREN OVERJAS HERENKOSTUUMS 98,- 125,- 150,- enz. exclusieve HERENKOSTUUMS ,Niks bijzonders' Hef marcheert best Wijd vertakt Trekken Overal in Limburg en tevens bij aankoop van een 'n pracht waardevolle of Ook hebben wij een grote sortering U mag ook kiezen bij aankoop van een herenkostuum uit een sportcombinatie d.w.z. colbert en pantalon of uit een pracht damesregenjas of uit een herenregenjas en Bel-O-Fast overhemd en merkdas en een paar merksokken Verder een enorme sotering in WAARDEVOLLER 0 denkt z(]n onze koopj*5 BIERKAAISTR. 30, HULST De zaak met de meest tevreden klanten. •n BETERE KOOP.teg®» de LAAGSTE prijs 100 GARANTIE OF AL ONZE GOEDEREN Iedere das geopend Y.f," 96 uur, vrijdags tot 9 zondags van 2-6 uur. - iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiii yj^an het begin van een bospad tussen Montfort en St.-Joost wappert een vlag. Wat verder de bossen in staan de blinken de machines van een nieuwe asfaltfabrick opgesteld. De vol automatische fabriek wordt met enig feestvertoon in gebruik genomen. Vandaar de vlag, vandaar de autoriteiten, die geïnte resseerd tegen de machines opzien. Een dame van over de 50, gekleed in licht gestreepte deux pieces, wandelt rond tussen de autoriteiten, schudt handen van burge meesters, waterstaats-ingenieurs, technici en zakenmensen. „Dat is mevrouw van Engelen," merkt iemand op, „de directrice van dit wegenbouwbedrijf." „Directrice? Op de bouwketen staat toch als firmanaam Alge mene Bouwonderneming ir. A. van Engelen Nijmegen?" „Zo heet dat bedrijf nog altjjd," krjjgen we ten antwoord. „Inge nieur van Engelen is echter al in 1956 overleden. Mevrouw van Engelen-van der Bruggen bleef toen achter met twaalf kinderen. Zij heeft het bedrijf van haar man voortgezet." Als bijzonderheid voegt onze zegsman er aan toe: „Zij is de enige vrouwelijke wegenbouwer van Nederland en misschien wel van de wereld." De asfaltfabrieken worden vol-automatisch bediend vanuit een centraal punt. Niet alleen figuurlijk maar soms ook letterlijk is mevrouw Van Engelen degene die de zaak aan de gang zet. fen vrouw staat dus aan het noofd van een bedrijf, dat wegen doet ontstaan uit zand en modder, landschappen van aanzien doet ver anderen tijdens ruilverkavelingen, rioolbuizen legt, kanaalbodems as falteert en havens graaft. Een bedrijf, waarbij men een man netjesputter aan de top verwacht, die als goed econoom een aanbeste- dingssom weet te becijferen maar tevens alles weet over de samen stelling van asfalt en beton, zware machines uitkiest en projecten uit voert, waarmee miljoenen zijn ge moeid. Later zitten we tegenover mevrouw Van Engelen - Van der Bruggen in een houten bouwkeet, die de naam van haar man draagt. Ze ruimt de rommel aan de kant die de man nen van het werk hebben achterge laten en schenkt een kop koffie in. ,,Wat wil de krant eigenlijk van me weten?" vraagt ze. ,.Wat ik doe is eigenlijk niks bijzonders. Toen mijn man in 1956 overleed aan een hart aanval, kende ik het bedrijf dat hij had opgericht door en door. Zes jaar lang was ik zijn chauffeuse ge weest. Als hartpatiënt mocht hij niet rijden, dus deed ik dat voor pm hem. Ik kende al zijn zakenrelaties en had tal van onderhandelingen bijgewoond. Het lag eigenlijk voor de hand dat ik het bedrijf zou voort zetten". Mevrouw Van Engelen praat alsof ze een winkeltje overnam, maar een bouwbedrijf is bepaald iets an ders. Als er een weg, een ruilver kaveling of een haven wordt aanbe steed, dienen de bestekken nauw keurig bestudeerd te worden. Er moet becijferd worden hoeveel zand er nodig is, hoeveel grind, hoeveel beton en asfalt. Het aantal werk uren en de kosten der machines dienen precies te worden nagere kend. Er moet rekening worden ge houden met 1001 factoren en het in schrijvingsbedrag dient liefst lager te zijn dan dat van de concurrentie. Behalve kennis van zaken vergt zo'n bedrijf een grote dosis moed en durf. ,,Met de hulp van een zoon en de kern van het personeel van mijn man, dat me tot heden altijd trouw is gebleven, heb ik de zaken voort gezet. Daar ginds loopt Piet Veld hoven uit Nederweert. Hij kwam in 1948 bij mijn man in dienst. Hij is nu chef van de buitendienst. Zeven broers van hem werken ook in ons bedrijf en ze zijn allemaal al heel lang in dienst", aldus mevrouw Van Engelen. Het marcheert allemaal best onder haar leiding. ,,Af en toe komen we met z'n allen bij elkaar en dan pra ten we de hele gang van zaken eens door. Dan blijf je op de hoogte en ieder kan zijn hart luchten. Ik wij geen ruzies of haa„ en nijd. Ieder een doet zijn eigen werk en ieder een heeft zijn eigen waarde. Ik ge loof dat mijn mensen dat gevoel ook hebben en dat het daarom pret tig gaat". welke eerst dienden voor het grote gezin, in gebruik voor het bedrijf. In haar schaarse vrije tijd trekt me vrouw Van Engelen zich het liefste terug in haar weekendhuisje bij de Piasmolen te Mook. Soms helemaal alleen, soms ook met enkelen van de acht dochters en vier zonen met gezamenlijk achttien kleinkinderen. Dat haar vrouwelijkheid niet is overspoeld door het keiharde zaken leven, blijkt o.a. als ze uit haar handtas een bundel kleurenfoto's op diept van haar kinderen en kleinkin deren. Achter de zakenvrouw schuilt de trotse moeder, die zich nu al ver heugt op het bezoek dat ze rond Kerstmis en Nieuwjaar gaat bren gen aan haar ene dochter, die met man en kroost naar Curasao is ge trokken. De zwaarste jar-en zijn achter de rug nu haar jongste zoon ook in het be drijf is gekomen. Maar wat moet het betekend hebben, om met twaalf kinderen die verzorgd moesten wor- deh een bedrijf te leiden waar op een gegeven moment 350 personeels leden op de loonlijst stonden? „Gelukkig ben ik nooit ziek ge weest en ook ben ik nooit moe", zegt mevrouw Van Engelen. Elke vrijdag reist ze met haar zwar te Mercedes de diverse werken af. Op het ogenblik zijn dat de nieuwe brug over de Oude Maas bij Roos teren, de opritten van de E-9. de nieuwe weg van Herkenbosch in de richting van de Duitse grens en het Julianakanaal. waarvan de verhoog de dijken worden bekleed met een dikke asfaltlaag. Op dit laatste werk is mevrouw Van Engelen bijzonder trots. „Met het nieuwe systeem dat we uitgevonden hebben leggen we momenteel per dag de dubbele hoeveelheid asfalt beton van die van het vorig jaar". Dat asfalt wordt „gebraden" en ge mengd in vier fabrieken: te Broek huizen. Weert, Roosteren en Mont fort. Ook daar verschijnt elke vrij dagmiddag de zwarte Mercedes van mevrouw Van Engelen. Je wP°,?Ph"iZHen'Weertf,' Roosteren en M?ntfort d™aien de vol-automatische asfaltfabrieken voor ae wei ken, die in wijde omgeving worden uitgevoerd. Mevrouw Van Engelen - Van der Bruggen is Bossche van geboorte. Haar vader had een garage in een tijd, toen -r in Den Bosch nauwe lijks een dozijn „automobielen" liep: Cadillacs, Buicks, Oldsmobiles, en Graham Paiges. Op haar zestiende jaar had ze al een rijbewijs. Het komt haar nu goed van pas; per jaar legt mevr. Van Engelen 60 tot 70.000 km af. Ze is jong getrouwd met ir. Van En gelen. die in dienst was bij de Ko ninklijke Maatschappij Wegenbouw uit Utrecht. In 1933 begon hij met een compag non een eigen bedrijf. Tijdens de tweede wereldoorlog werd de zaak geliquideerd. Na de oorlog begon ir. Van Engelen opnieuw, nu onder zijn eigen naam. In het woonhuis aan de Witsenburgselaan in Nijmegen is sinds 1933 het kantoor gevestigd. Op het ogenblik zijn bijna alle kamers, Speciaal in Limburg vindt men overal verspreid de werken die door het bedrijf van mevrouw Van En gelen tot stand zijn gebracht, in op dracht van allerlei overheids-instan- ties. Van de weg over het Reutje in St.- Odiliënberg herinnert zij zich dat ze deze aannam op de dag na de be- grafeni van haar man. Het was toen nog echt van „erop of eronder". Ruilverkavelingen werden uitge voerd in Voerendaal, Doenrade en Sweijckhuizon. In Rijckholt. Kerkrade en tussen Roermond en Herkenbosch werden wegen aangelegd of verbeterd. ,,We zitten nu al jaren werken uit te voe ren in het plan Moezel te Weert, waar 10 kilometer nieuwe straten, met stoepen, rioleringen en alles wat erbij hoort, aangelegd worden". Een bijzonder mooi werk vindt me vrouw Van Engelen de nieuwe ha ven, die bij de Finnbrodfabriek te Weert werd aangelegd. Na de vorst- schade van drie jaar geleden werd de weg van Venlo naar Nijmegen in acht maanden tijd hersteld en vernieuwd. In Meerlo, Swalmen, Tiel, Kes- teren en Ouwerkerk wroetten haar bulldozers en draglines, draaiden haar betonmolens, kropen haar Barber Greenes voort, een dampend asfalttapijt achterlatend. Vier asfaltfabrie ken kneden een der belangrijk ste grondstoffen. Wie bij haar werkt, spreekt met respect over „mevrouw". „Wat ik doe is eigenlijk niks bijzonders," zei mevrouw van Engelen aan het begin van ons gesprek. Als we afscheid van haar nemen, zegt ze: „Maak er maar niet teveel ophef over. Er zijn zoveel vrouwen die een bedrijf leiden Elke vrijdag reist mevrouw Van Engelen-van der Bruggen Dat is waar: we kennen wel langs alle werken, waar haar mensen aan het werk zijn. Heel winkeliersters, kapsters en zo. vaak is zij het, die een moeilijke puzzel oplost of een belangrijk Maar wegenbouwsters besluit neemt. piet TUMMERS.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1965 | | pagina 11