Cor Verolme: Carrière door
wilskracht en
geloof'
Horeca: Prijsstop
loonsverlaging
is
Kofferdrama binnen
2 dagen opgelost?
Meisje (19) trouwt met
veroordeelde moordenaar
BLIK NAAR BUITEN
bendijkt
g gegaan
„IK HEB EEN ZWARE VERANTWOORDELIJKHEID"
55
Wat ik denk5 zeg ik hardop
Rampgletsjer
weer in
beweging
-^OSSVar
Bejaarde sterft
na vechtpartij
Britse P.T.T.Geen luistervink
Geschorste
ambtenaar
toegang
geweigerd
Twaalf SS'ers
voor rechter
sÖerlf
ui{Z° goed!
Prins Peter
dingt naar
Griekse troon
Voordeel door
Vietnamoorlog
Firma
telaar en Buijze
Everdingen
ig jaar bij
Vlissingen
OGWATER
Vandaag
Morgen
Opspraak
Brutaalweg
Ophouden
Mgr. Bekkers geeft
college in Leiden
MINISTER DEN UIJL IN ONGENADE:
INDUSTRIEEL
SOBIBOR-PROCES:
Weer Engels gevangenishuwelijk
Russische beschuldiging:
Nipanitsj ontkent
oorlogsmisdrijven
IN MAUTHAUSEN:
Gedenksteen voor
slachtoffers
„EnglandspieF'
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 3 SEPTEMBER 196S
,87 per 100 kg betaald en
,25. De gezamenlijke kilo-
deze kleinfruitprodukten
jendijke terug van 326.772
t 231.065 kg dit jaar, maar
re middenprüzen steeg de
irengst van j 236.303,— tot
(Advertentie)
wordt werkelijkheid:
voor u
nkoop van 500,—
zoor 2 personen vergoed
)E Tel. 0117(1—2161
SN ZU1DLANDSTR.
el. 01150—3529
;N De heer K. va» E-
irecteur van het filiaal
in de Steenkolen-Handels-
V., herdacht op 1 septem-
eit dat hij 40 jaar in dienst
i Everdingen werd op 4
te Werkendam geboren.
>er 1925 trad hij in dienst
?enkolen-Handelsvereniging
t op de kolenafdeling van
tterdam In 1929 werd hij
e leiding van het in 1927
lleribunkerstation te Vlis-
oorlogsjaren was de heer
en directeur van het E-
i te Middelburg,
n Everdingen is commls-
7.V. Haven van Vlissingen
andel F. Wibaut en Zoon
in gen Brandstoffen Com-
delburg N.V., Vlissingse
en-handel W. Anker N.V.,
|rd commissaris van de
jjale Zeeuwse Brug Maat-
j is eerste plaatsvervan'g-
van de Kamer van Koop-
Sdelburg, lid van de Spoor-
id van de P.T.T. kamer
iincie Zeeland te Middel-
|r Van Everdin-gen is te-
Vice-Consul van Noorwe-
■nemend Vice-Consul van
len maatschappelijk gebied
lerkzaam als lid van de
pezicht Middelbaar Onder-
ngen en als lid van het
Technologisch Insltuut te
De heer Van Everdingen
benoemd tot Ridder in de
Int Olav van Noorwegen,
lal er een receptie worden
hotel „Britannia" te Vlis-
l.dagmiddag zal hij door
in Vlissingen worden ge-
I terdag 4 september Is het
j Hansweert om 9.09 en 21.46
len 8.42 en 21.19 uur; Vlisr
20.53 uur; Wemeldingf
uur.
|ur De dag na de Invasie.
ur Laat ze maar schieten.
It 10 uur Prov. fokveedag
Ipen en varkens
f 8-12 en 13.30-22 uur Ten-
4 bloemen, postzegels en
van Kon. Ned. Mij voor
|n plantkunde
I uur Gejaagd door de wind
|G
|:0 uur Huurlingen vaö
Het bezoek, 18 j.
Sur De zedelozen, 18 J.
9.30 uur Gejaagd door
Laat ze maar schieten.
lebouw Tentoonstelling k0"
Suimvee
hNDE
Iers 15 uur TBC-i'l)v"el"
.DORF
Jlurf 13 uur Zeeuws plo®»'
lap
Inelre 15 uur Schietillg
15 uur Schieting
llS uur Kermissohiettag
ls-12 en 13.30-22 uur Ten-
1 bloemen, postzegels rT'
Ivan Kon. Ned. mij. voor
I plantkunde
|uur Gejaagd door de wino.
- De dag na de invasie, H j-
motorcross
Dijck 19.30 uur De k0-
Ie zon
■t 14 uur Schieting staand'
21.15 uur Huurlingen h"1
Het bezoek
21 uur De zedelozen, WJ-
19.30 uur Gejaagd door
•ure 15 uur Amusements--
IG
1 Schieting
(Van een onzer verslaggevers)
RIDDERKERK Scheepsbouwer C. Verolme
brengt zichzelf graag in opspraak. Het kan hem
niets schelen, ,,'t Grootste bezwaar van de mensen
van tegenwoordig is, dat ze niet meer voor hun
gevoel durven uitkomen. Ik wel. Wat ik denk, zeg
ik ook hardop..." En wat bereikte hij er mee? in
20 jaar tijd: bedrijven tot een verzekerde waarde
van 500 miljoen gulden, werven in Nederland, in
Brazilië, in Ierland, in Noorwegen, een electra-
bedrijf en deelname in een textielbedrijf in Neder
land, een vacuümbedrijf in West-Duitsland. Hij is
de president-directeur van het concern en de enige
aandeelhouder (waarde enige honderden miljoe
nen) van de werven. Wie doet hem wat? Geen
Braziliaanse president, die hem niet wil betalen,
geen president Soekarno- aan wie hij uitlegt welke
kwaliteiten de leider van een concern en de leider
van een land moeten hebben. Niemand doet hem
wat? Toch wel... zijn geweten spreekt hem dage
lijks van zijn verantwoordelijkheid voor de duizen
den werknemers en hun gezinnen. Soms schrikt
hij 's nachts in zijn romantisch herenhuis van Rid
derkerk wakker en denkt, wat hij zichzelf in 20
jaar heeft aangedaan. -,Ik voel m'n verantwoording
met de dag toenemen," zegt hij 's morgens op het
terras van zijn Ridderkerkse woning. Zijn vrouw
staat doodstil en luistert: „Maar wat moet ik? Mijn
bedrijf in de steek laten en in die luie tuinstoel
het a.o.w.-mannetje gaan spelen? Ik denk er niet
aan. Ik heb het gevoel, da O. L. Heer me nog niet
nodig heeft. Dus ga ik door: m'n bedrijf door de
branding van de zeven magere jaren sleuren."
COR VEROLME
„Ik ben blij dat ik dit heb
opgebouwd"
1J
MATTMARK (U.P.I.) De beruchte
gletsjer, die in het Zwitserse Mattmark
88 mensen heeft gedood, is gisteren op
nieuw in beweging gekomen. Men ver
wacht dat weer een stuk van 500.000 ton
ijs en bevroren sneeuw „op elk ogenblik"
zal losraken.
Troepen van het Zwitserse leger heb
ben de omgeving onmiddellijk ontruimd.
Het zoeken naar stoffelijke resten van
slachtoffers uit de puinhoop is gestaakt.
Er zijn voorbereidingen getroffen om ex
plosieven te werpen in barsten in het
gletsjeroppervlak.
Voor een verklaring van de ramp is
intussen een nieuwe mogelijkheid geop
perd. Seismologische waarnemingsposten
in vier Zwitserse steden hebben name
lijk gemeld dat kort voor het onderste
deel van de Allalin-gletsjer afbrokkelde,
lichte aardschokken werden geregis
treerd.
Zij waren betrekkelijk licht en hebben,
voor zover bekend, geen schade aan
gericht, maar zijn vermoedelijk wel zo
krachtig geweest dat zij binnen in de
gletsjer barsten of breuken hebben kun
nen veroorzaken.
Scheepsbouwer C. Verolme, klimmend naar zijn 65 jaar, blijft een mysterie. Ook
na een urenlang gesprek in zijn prachtige tuin, waar do zon speelt met bloemen,
(wee witte honden, tropische vogels en met de zorgelijke trekken in liet gezicht
van deze president-directeur van een wereldconcern. „Ja, ik geloof in O. L. Heer.
1 en heleboel mensen durven dat niet meer hardop te zeggen. Ik wel, overal waar
ik kom in Europa, Azië, Amerika. Gaat u 's zondags dan niet naar de kerk?"
Daar ligt waarschijnlijk dan toch de
sleutel van dit mysterie. Een massa
■pensen noemen hem een heerser, een
dictator. „Zeker, ik ben een klenie dic-
Ator. Maar een, die harder werkt dan
welke employé ook, die wakker kan lig-
een van de „troubles" in deze wereld
en die zich druk maakt om het wel en
wee van iedere arbeider-
Laatst heb ik tegen president Soekar
0 gezegd, dat een dictator alleen een
oea leider kan zijn, als hij alle goede
menselijke eigenschappen bezit.
Maar niet de Braziliaanse president
h ik een hartig woordje praten, ik ben
iet van plan nog langer op m'n geld
wachten. Of 't geld. of de hele werf
eg. Ik heb er 1500 werknemers, maar
:e zorg voor 10.000 mensen, waarvoor
huizen, scholen, kerken, ziekenhuizen
eb gebouwd.
Maar als ze me daar nog meer moei-
Hkneden in de weg leggen, ga ik. Dan
Kan ik geen verantwoordelijkheid meer
magen. Ik ben per slot van zaken geen
filantroop."
is C. Verolme, 65 jaar geleden
u\ Nieuwe Tonge op Goeree geboren,
opgevoed in de vreze des Heren,
maar als scheepsbouwer, als groot
industrieel, hard en scherp.
-iira1vWwt' n°Sal eens in op-
'ie hü w°iM v.de Politieke partij,
waart™ we iP™1»*®». met de REM,
staat mJï a noR i" de Noordzee
risk' Z1J? °P™erkingen over de
1 ineen S<ï e.?|3sbnlm met zijn uit-
ikZ l ,!?donesic en Zuid-Afrika.
keid Twlf' Zvg' ,hij wat «ePrik"
naar' nio i„!ïf dat Ic toan niet
,-lon a™ in ren. Maar m'n mond hou
n doe ik niet. Ik kom voor m'n me-
|Mt. Per
'k asjeblieft. Per slot van
2„!ltb.lk -..hebben we - iets op-
Je wat wd' moet
Je niet zoveèl U konJ^vfJ' Hier ,,bereik
van de profeet ai het sP1-eekwoord
geëerd wordtr' ln elger land niet
te«m-r „V*"»* naar wiUen luis'
zich nu mn. E atlss moeten
den St verh0lfd?nS Vx rustiS^ hou"
arbeiders in ons SS sen lelders en
Meer invloed is £?htCe'n ls Ultstekend-
->a- kunnen de vi "et.nodig- Maar
wel rustig houden'" gmgen zich
scheepsbouwer Verolm»
nok steevast aan de if, e.rgcrt zlch
overwerk. Hij begriint abflastln« voor
lasting d
werkloon krijgOT.°,En''-L?e. ™art over-
waarom er-
werken door "dieAoonhellH- niet over"
het ergens anders, waai re ?g d.oe"
werkloon kriicen p. ze zwart ov„.
wat aa„1JSt ESafeebabalaating die
dwarszitten n me 3°ed
Er zit hem veel dwars
"|e grootindustrieel, -
65-ja-
van wie men zien
Sncwiè^onere-mb "M' 2ijn mil'
met. °P eer- ambachtsschool en
zaken doen wanneer je hier blijft zit
ten. Een carrière opbouwendoe je al
leen via het buitenland." Deze maand
trekt C. Verolme naar Amerika en Bra
zilië.
Waarom gaat hij, deze a.o.w.-groot
industrieel, dan toch door? ,,Als je na
20 jaar een bedrijf opgebouwd hebt,
stap je er zo maar niet uit. Zeker nu
niet. nu de concurrentie ons de scheeps
bouw bijna onmogelijk maakt. Ik moet
voor 5000 werknemers alleen al in Ne
derland zorgen en voor idem zoveel ge
zinnen. Begrijpt u dat? Die kan ik niet
in de steek laten. Want mijn opvolgers
kunnen toch nooit, wat ik brutaalweg
'doe Waarom zou ik, als ik eruit kon
stappen, me nog zoveel in Indonesië op
de hals halen. Dat doe ik toch zeker
om mijn bedrijf gezond te houden."
Hij is er stellig van overtuigd dat htt
aan de lopende band scheepsbouwende
Japan het ook niet volhoudt. „Onze vet
te jaren komen terug. Alleen moet je
nu je werven draaiend houden met wat
nieuwbouw en reparatie. Trouwens ik
zit „loge" in Europoort. Schepen van
300.000 ton zeggen me niets meer met
m'n dok van 350.000 ton Laat ze maar
komen. Ik ben er klaar' voor."
En dan de plannen. Zandzuigen in cle
Noordzee. „Want de rivieren raken
leeg en in de Noordzee zit genoeg. Dan
maken we tegelijk behoorlijke vaargeu
len voor die reuzenschepen van 300.000
tot 350.000 ton."
En dan nog wat doen met het REM
eiland. Misschien verkopen naar het
buitenland. Of er wat anders mee
doen. „Of gewoon laten liggen als
monument van mensen, die van vrij
heid houden. Maar als ik geweten had,,
wat ik me ermee op de hals zou ha
len, was ik er nooit aan begonnen."
is.
aan het vei hn^pn u Ze aboen maar
plaats van aff u hun lcvenspeil, in
P'oduktie nü? i opvoere» van de
S.v?7al in hp» ,ZQ- aaar, bijna
waar ik kom.
Poorten vTTa"' "aar staan ze voor
en van de werven en fabrieken
BohaaiLminhe! ^and
de poorfpi? paP' daar
'e dringen r" e wervei
bootste "on^ff" donder, dat daar de
leielanden 11 J van alle indus-
te zeggen' ^eLken? Ik durI hier
employ! ,cle hardstwerkende
..Als c?arlum-ljn. bedrijf ben.
(Vwolme?r TWIS 18^gt zi*n vrouw
grootste bt 1S ,na Heer mijn
morgen, rïfH? h "drinken we hier 's
in een negGn koffie". Zij wijst
enormL schemerige herenkamer met
kasten aw 4t.e" ^et §rote bocken-
Als liij thuis is. „Je kunt geen
Natuurlijk houdt zelfst scheepsbouwer
Verolme er een keer mee op, ook al be
gint het leven voor hem bij 65. „Ik heb
het\ precies laten omschrijven. Als ik
wegga treedt een stichting in mijn
plaats, die directies aanstelt en alles i
handen houdt. Niets mag vervreemd
worden. Het bedrijf is van en voor de
gemeenschap. Zelfs mijn kinderen krij
gen alleen maar certificaten."
Voorlopig zit hij nog met de zorgen.
„De subsidie voor de Nederlandse
scheepsbouw komt onherroepelijk. De
regering kan bijna niet anderst meer.
Alle landen doen het immers. De bouw
zit toch in een bevoorrechte positie.
Kleine aannemerjes worden bouwmag-
naten omdat ze alles mee hebben En
wij: de scheepsbouw, de olie, de che
mie, moeten alles alleen opknappen te
gen een veel Scherpere concurrentie."
En dan toch nog Indonesië erbij.
t,Ik zie mijn werk daar als de hoogste
vorm van ontwikkelingshulp. De men
sen hebben er recht op en wij Neder
landers hebben de plicht hen te hel
pen. Wij mogen vandaag de dag blij
zijndat wij een welvarend land zijn.
Maar onze plicht is te helpen in Indo
nesië, in Zuid-Amerika, in Afrika.
Weet uals je met Indonesiërs van
25 jaar en ouder praat over Neder
land, springen hun de tranen in de
ogen.
Ik hoop, dat O. L. Heer me voorlo
pig nog niet wil hebben. Ik heb nog
genoeg te doen.'*
(Van onze correspondent)
LEIDEN Mgr. W. M. Bekkers,
bisschop van Den Bosch, zal na de
kerstvakantie aan de Leidse universi
teit twee colleges geven over het Va
ticaans concilie. Daarmee wordt een
nieuwe serie geopend in ht studium
generale, waarvan de onderwerpen nog
nader moeten worden be'paald.
ROTTERDAM (A.N.P.) Na cafébe
zoek liepen drie mannen op de Goudse-
singel in Rotterdam, van wie er één een
portiek gebruikte als urinoir.
De juist passerende 70-jarige A. van
Putten maakte daar aanmerkingen op.
De betrokkene gaf toe dat zijn gedrag
niet netjes was en bescchouwde hiermee
de zaak als afgedaan, maar Van Putten
bleef herhalen dat zijn gedrag onbeschoft
was en bleef al sputterend het drietal
volgen. Er ontstond ruzie, waarna er over
en weer enkele klappen zijn gevallen.
Nadat de drie mannen zich hadden ver
wijderd is Van Putten onwel geworden.
Hij werd overgebracht naar het Berg
wegziekenhuis. waar bleek dat hü was
overleden.
ln verband hiermee werden drie jon
gelieden aangehouden en voor onderzoek
aan het bureau Boezemsingel in bewa
ring gesteld.
De oude man bleek hartpatiënt te zijn
LONDEN (UPI) Geruchtmakende beweringen, als zouden telefonisten
privégesprekken, waaronder enkele van de Britse koninklijke famii e,
hebben afgeluisterd, zyn gisteren door de Britse PTT krachtig tegenge
sproken.
De beweringen zijn afkomstig van de 20-jarige Judy Reeves en ae
18-jarige Jean Martin. Judy Reeves had inmiddels ontslag genomen, Jean
Martin was met volledig behoud van salaris geschorst.
In de verklaring van het Britse telefoonbedrijf staat dat er met het
minste bewijs is dat hetgeen de meisjes verteld hebben op waarheid berust
Judy Reeves gaf als commentaar op de verklaring: „Ze maken ons uit
voor leugenaressen. Ik blijf bij mijn verklaring en als puntje bij paaltje
komt ben ik nog bereid om namen te noemen ook".
Een woordvoerder van de PTT zei dat disciplinaire maatregelen tegen
Jean Martin worden overwogen.
DEN HAAG (A.N.P.) De sinds twee
en een halve maand geschorste gemeen
teambtenaar van de gemeente Berkel en
Rodenrijs, S. C. E., heeft zich gisteren
vergezeld van een deurwaarder, gemeld
bij de gemeentesecretarie met de vraag
wie er thans met de leiding van de werk
zaamheden was belast.
De dienstdoende ambtenaar van de
burgerlijke stand verklaarde daarop dat
hij dit was en weigerde de ontslagen
ambtenaar E. de toegang tot de dienst
ruimte.
Naar wij van de zijde van de gemeen
tesecretarie in Berkel en Rodenrijs ver
nemen, zijn tegen E. twee processen-
verbaal opgemaakt, een wegens lokaal
vredebreuk en een wegens het onbe
voegd opmaken van een akte. Zoals be
kend heeft E. gisteren namelijk wel van
9 tot 12 uur op de gemeentesecretarie
gewerkt. E. stelt zich namelijk op het
standpunt, dat hem per 1 september
ontslag werd verleend behoudens goed
keuring van Gedeputeerde Staten. Nu die
goedkeuring tot op heden nog niet is
afgekomen, meent hij dat het ontslag
besluit en het daarop gegronde schor
singsbesluit nog niet in werking kunnen
treden. Bovendien, zo stelt hij, is niet een
secretarieambtenaar bevoegd hem de toe
gang tot de dienstlokaliteiten te ontzeg
gen, maar alleen de raad. Als ambtenaar
van de burgerlijke stand meent hij dat
alleen de officier van justitie, door wie
hij als zodanig werd beëdigd, bevoegd is
om maatregelen te treffen.
De heer E. heeft vanmorgen bij de
rijkspolitie aangifte gedaan van het feit
dat hem op zijns inziens onwettige wijze
verhinderd is zijn openbaar ambt uit te
oefenen.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Met de slagzin
„Uit, goed voor u," voelt geen ho-
reca-man zich meer gelukkig. Hij
is zich er scherp van bewust ge
worden- dat er bij elke klant lang
zamerhand geld bij moet. nu mi
nister Den Uyl de prijsstop heeft
afgekondigd voor de horecabedrij
ven. Men overweegt dan ook in
deze kringen een nieuw bordje aan
de wand van de collectieve propa
ganda ,-(den) Uyl slecht voor u."
Hoe boos de horeca-mannen zijn over
deze verkapte loonsverlaging heeft de
minister al kunnen afleiden uit Te
eerste reacties na de prijsstop. Maar
volgende week zullen hem opnieuw de
banvloeken naar het hoofd geslingerd
worden, wanneer de horeca-mannen
in Den Haag gaan vergaderen.
Het bedrijfschap voert aan, dat de
minister door deze prijsstop niet de
kosten van het levensonderhoud drukt,
want de Nederlander offert steeds min
der geld in de tempel van de horeca.
Als de minister het gezinsbudget
zou willen ontlasten, zijn er nog wel
andere artikelen waarop hij zou kun
nen letten. Voor de helft van zijn om
zet is de gemiddelde Nederlandse ho-
recaman aangewezen op de buitenlan
der Het Nederlandse borreltje en de
Nederlandse uitsmijter is derhalve een
exportartikel, omdat zij via buiten
landse magen naar het buitenland
verdwijnen. Van oudsher zijn alle ex
portprijzen vrij, behalve die in de
horeca. In de internationale concur
rentie regelen die exportprijzen zich
vanzelf. Maar fungeren voor de hore-
caprijzen het publiek .en de onderlinge
concurrentie niet voldoende als cor
rigerende factors?
Aan de dienstverlenende bedrijven
in de overheidssfeer wordt toegestaan
de gestegen loonkosten door te bere
kenen in de prijzen. Neem Tante Pos,
die als alternatief voor de eventuele
niet-verhoging stelt een vermindering
van dienstbetoon. De horeca-man is het
een noch het ander toegestaan. Aan
de ene kant zit de minister op de
prijs, aan de andere kant stel4 de
klant zijn eisen. Het bedrijfschap
noemt het loonbeleid louter industri
eel. In de industrie kan men de pro
ductie vergroten, in het horecabedrijf
niet, tenzij men een mannetje in
dienst zou nemen, die het publiek
naar binnen ranselt. Het bedrijfschap
snapt dan ook niets van de psycholo
gie van deze prijsstop.
Er zijn horecamensen met een in
komen van minder dan tien mille, bij
wie kelners met kop en schouders bo
ven de loongrens van twaalf uittro-
nen. Jaarlijks wisselen dan ook drie
duizend horecabedrijven van eigenaar.
De horecaman oidergaat de prijs
stop als een loonsverlaging, nu alom
de c.a.o.-gesprekken over hoger loon
weer op gang komen.
Van de cafébedrijven met een om
zet van 40 mille is 5 pet. rendabel,
van 40 tot 60 mille 40 pet. rendabel,
boven de 60 mille maar dat zijn
er niet veel hebben het niet slecht.
In de 40 millers verdienen man plus
vrouw plus dochter (zoon) samen hoog
uit elf mille, een trap hoger komt
men gezamenlijk aan de hooguit 14
mille.
In de café-restaurants is pas wat
te verdienen bij een omzet van 180
tot 360 mille. Het merendeel van de
bedrijven ligt hier aanzienlijk onder
De pensions leveren pas een goed
inkomen bij een jaarlijkse omzet van
tenminste 75 mille. Het grootste deel
haalt dit bedrag niet en moet er an
dere klusjes bijdoen.
Door de bank genomen doet meer
dan de helft van de horecabedrijven
het zonder winst, hetgeen ten koste
gaat van het aanzien en de toekomst
van het bedrijf, waarin niets ver
nieuwd wordt en elk initiatief een ge
ruisloze dood vindt in het tekort aan
contanten. Wat de hotelbedrijven be
treft wordt er met uitzondering van
Amsterdam en Den Haag slechts winst
gemaakt in 30 pet van de jaarbedrij
ven en in nog Igeen 10 pet van de
seizoenbedri j ven
HAGEN (D.P.A.) Twaalf voorma
lige S.S.-ers moeten maandag in Hagen
terechtstaan wegens moord en mede
plichtigheid aan moord op 250.000 jo
den in het kamp Sobidor in Polen. So-
bidor vormde met Treblinka en Belzec
de drie vernietigingskampen die de
S.S.-leiding eind 1941 voor de zogenaam
de „eindoplossing" van het jodenvraag
stuk onder de dekmantel „actie Rein-
hard" in Polen liet oprichten.
De voornaamste beklaagde is de 53-
jarige portier en oud S.S.-er Kurt Bo-
lender uit Hamburg, die terechtstaat
wegens moord op 360 mensen en me
deplichtigheid aan moord op 84.000 men
sen. De 54-jarige oud-S.S.-er Karl Fren-
zel uit Goettingen moet zich verant
woorden wegens moord op een onbe'
kend aantal joden en medeplichtigheid
aan moord o-p ongeveer 250.000 joden.
De 58-jarige Franz Wolf uit Eppelheim
bij Heidelberg wordt beschuldigd v^n
moord in één geval en medeplichtigheid
aan moord op 115.000 joden. Deze drie
bevinden zich in voorlopige hechtenis.
Onder de overige negen beklaagden
bevindt zich de metselaar Erwin Lam
bert, die sinds oktober vorig jaar op
de beklaagdenbank in het Treblinka-
proces zit. Hij heeft, evensals in Tre
blinka. in Sobidor de gaskamers ge
bouwd.
Verwacht wordt dat het proces vier
maanden zal duren. Er zijn 34 getui
gen opgeroepen, van wie de meesten
in Sobidor „werkjood" zijn geweest De
ze getuigen hebben deelgenomen aan de
gevangenenopstand van 14 oktober 1943.
Ongeveer 300 joden keerden zich toen
tegen hun beulen, waarbij twintig be
wakers omkwamen. Ongeveer 130 jo
den werden neergeschoten of kwamen
in de mijnenvelden rond het kamp aan
hun einde.
De zgn. gasmeester van Sobidor, E
rich Bauer en de S.S.-er Hubert Go-
merski zijn reeds tot levenslang ver
oordeeld.
(Advertentie)
KOETSJING (U.P.I.) -- Twee Indo
nesische conventionele vliegtuigen heb
ben het Serawakse luchtruim geschon
den en een open inheemse nederzetting
met machinegeweervuur beschoten.
Direct nadat het nieuws over de aan
val bekend werd begaven zich militai
ren en medisch personeel per helikopter
naar de aangevallen nederzetting. Ze
constateerden dat geen slachtoffers wa
ren gevallen en dat weinig schade was
aangericht. Toestellen van de koninklijke
Maleisische luchtmacht stegen ter ach
tervolging op.
Het is voor het eerst dat Indonesië
vanuit de lucht een aanval op Serawak
onderneemt.
WASHINGTON (Reuter) De 42-ja-
rige George Nipanitsj, die volgens het
Sovjetrussische regeringsblad ,Izvestia'
in de tweede wereldoorlog, toen hü voor
de Duitsers werkte, oorlogsmisdaden
zou hebben begaan, heeft bij aankomst
in Washington, verklaard, dat de Rus
sische beschuldigingen kant noch wal
raken.
Nipanitsj bevond zich in Minsk, als
gids op een Amerikaanse tentoonstelling
van architectuur, die daar werd gehou
den, toen de beschuldigingen werden ge
uit.'Hij spreekt Russisch en hij is zelf
architect, redenen waarom de Ameri
kanen hem deze post hrdden gegeven.
,.Ik ben geen zoon van een.uitgewe
ken Rus en ik heb geen Russische ver
zetsstrijders gedood. Ik ben geboortig
uit een Poolse familie en ik had mijn
gehele leven in de omgeving van War
schau gewoond, tot ik door de Duitsers
geprest werd om in een fabriek in We
nen te gaan werken. Ik denk dat de
Russen mij op de korrel hebben geno
men, omdat ik een luide stem heb en
ik veel mens-en ertoe wist over te ha
len een kijkje op de tentoonstelling te
gaan nemen De Russen waren erop uit
mij vrees aan te jagen en mij zodoende
van het tentoonstellingsterrein te ver
drijven", aldus Nipanitsj.
Nipanitsj kwam in 1950 in d-e Verenig
de Staten aan, alwaar hij in 1958 het
Amerikaanse staatsburgerschap ver-
Kreeg. Hij woont in New York.
PRINCETOWN, (Engeland) (UPI)
Een man die enkele minuten voor zijn
huwelijk verdacht van moord werd ge-
arresteferd, ter dood veroordeeld en ver
volgens gratie kreeg, is toch met zijn
verloofde in het huwelijk getreden.
John Stoneley, 21, die in Dartmoor
een levenslange gevangenisstraf moet
uitzitten, mocht in gezelschap van ge
vangenbewaarders naar de St.-Michaels
and All Angels Church in Princetown
gaan, waar hij met de 19-jarige Patri
cia Munden in de echt werd verbon
den. De enige getuigen waren zijn be
waarders. De welzijnsofficier van de
gevangenis, John Wood, „gaf de bruid
weg."
Na de ceremonie kreeg het bruids
paar 15 minuten voor zijn „bruilofts
maal" van thee met sandwiches, waar
na Stoneley naar de gevangenis werd
teruggebracht.
Patricia die op 13 januari, de dag
van zijn arrestatie, met Stoneley zou
trouwen, zei later dat zij in zijn on
schuld geloofde en voornemens was een
beroep op de koningin te doen
„Maar wat er ook moge gebeuren,
ik zal op hem wac'hten en hem
trouw blijven, hoe lang het ook duurt."
zei ze.
Het is voor de tweede maal in 10 da
gen, dat een veroordeelde moordenaar
trouwde. Het was de 26-jarige Barry
Tomkys die op 24 augustus met de 21-
jarige Mavis Upton in het huwelijk trad.
Tomkys werd tot levenslang veroordeeld
wegens de mord op de voormalige
vriend van zijn bruid.
DEN HAAG (ANP) Ter herdenking
van de slachtoffers van het z.g. „Eng-
landspiel" zal in het vroegere concentra
tiekamp Mauthausen in Oostenryk, dins
dag 7 september a.s. een door de Oor
logsgravenstichting aangebrachte gedenk
steen worden onthuld.
Deze gedenksteen markeert de plaats
waar de stoffelijke resten van 40 Neder
landse en 7 Britse ftiilitairen, die met een
speciale opdracht naar Duits bezet ge
bied waren gezonden, werden begraven.
De Nederlanders, die in handen van de
Duitsers vielen, zijn op 6 en 7 september
1944 in Mauthausen om het leven ge
bracht.
Dinsdag a.s. zal een gezelschap, bestaan
de uit 45 nabestaanden met t.wee lucht-
macht-Friendships naar Linz vliegen. De
voordrachtkunstenares Enny Mols-de
Leeuwe zal de plechtigheid opluisteren
met het zeggen van enkele gedichten.
ATHENE (AFP) In Griekenland
doen hardnekkige geruchten de ronde, dat
bepaalde Grieken prins Peter op de troon
zouden willen hebben in plaats van ko
ning Constantijn. Prins Peter is de eerste
van de zijtak, die voor de troon in aan
merking komt. Hjj is liberaal en heeft
zich lange tijd uit respect voor wijlen ko
ning Paul niet met de politiek ingelaten.
PTins Peter koesterde een hevige an
tipathie tegen koningin Frederika. Wan
neer hij in het buitenland vertoefde ver
flauwde zijn belangstelling voor de Griek
se politiek niet en bleef hij steeds in con
tact met zijn land en bepaalde leiders.
Op 28 juni dit jaar beschuldigde prins
Peter de koningin-moeder „slechte raad
gegeven te hebben, die de Griekse ko-
ninkJijke familie en de troon ernstig heeft
gecompromitteerd.". „Zij moet gaan", zei
hij toen.
Nu trekt prins Peter partij in het con
flict tussen de koning en de centrum-par
tij. Hij zei, dat de koning moet aftreden.
Intussen sleept de Griekse crisis zich
wort. De door koning Constantijn bijeen
geroepen kroonraad komt vanavond voor
de tweede maal bijeen. Gisteren hield de
vorst tot alle partijleiders, oud-premiers,
zomede tot de demissionaire premier,
Tsirimokos, een toespraak, waarin hij zijn
grote bezorgdheid over de gebeurtenissen
uitsprak. Het staatshoofd deed in het bij
zonder een beroep op de leiders in het
parlement om zich te bezinnen en het
land zo spoedig mogelijk een regering te
geven, die het wenst. Onder degenen, die
de vergadering van de kroonraad bij
woonden, bevond zich ook oud-premier
Papandreoe. Deze verklaarde na afloop
van de vergadering, dat hij de koning een
voorlopig kabinet had geadviseerd, dat
binnen de grondwettelijke termijn van
vijfenveertig dagen verkiezingen moet uit
schrijven.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM De Amsterdamse po
litie hoopt binnen twee dagen de identi
teit van de man, wiens romp acht dagen
geleden dryvend in een koffer werd aan
getroffen, te kennen en daarmee het
grootste vraagteken in deze even maca-
Eén van de ironische kanten van
de oorlog in Vietnam is dat de
Amerikaanse economie er wel bij
vaart.
President Johnson g?' daarvoor de
ze week een bewijs, toen hij liet be
kendmaken, dat de oorlog in Viet
nam de federale begroting tot boven
de 100 miljard dollar opdreef.
Nu wil dit geenszins zeggen dat
Johnson met de oorlog ingenomen
is. Niemand beter dan hij heeft ge
sproken over de tragiek van het
naar Vietnam sturen van Amerikaan
se militairen.
Maar, zoals een medewerker van de
president het zei: „Met alle zorg,
die de oorlog hem geelt, mag hij
er wel wat voor terughebben
Dat „wat" is een gezonder econo
misch klimaat dan Johnsons econo
mische adviseurs tot een paar maan
den geleden hadden durven voor
spellen.
Tot voor kort voorspelden staats-
economen, dat zich een economische
recessie zou voorden als de staal-
bond en de staaldireoties het een
maal over een nieuw arbeidscon
tract eens zouden zijn geworden.
De overeenkomst zou voor de staal-
consumenten het teken zijn in te
krimpen op hun orders, en te gaan
UNCLE SAM
Begrotingsprobleem
teren op de voorraden die ze uit
voorzorg bij een eventuele staking
op waren gaan bouwen.
Maar de uitbreiding van de Viet-
nam-inspanningen. die Johnson eind
juli aankondigde, heeft die gedach~
tengang een andere wending gege
ven. Men meent nu. dat de staal
verbruikers een flinke voorraad
staal in stand willen houden als
verzekering tegen oorlogstekorten.
Daarom zal de inventarisatie, die
op een staaiovereenkomst zal vol
gen, een beperkte zijn.
Sinds Joh neon het Congres ervan in
kennis stelde dat de regering een
aanvullend bedrag van 1,7 miljard
dollar voor Vietnam nodig had als
aanloopje, wordt van een recessie
in de tweede helft minder en min
der gehoord.
Vanzelfsprekend groeit het inflatie
gevaar met de bedragen die de re
gering aan de oorlog besteedt, maar
zelfs de president van de Federal
Reserve Board, William McChesney
Martin jr., die zegt dat het zijn
taak is zich bezorgd te maken over
inflatieverschijnselen, zag daarvan
deze week geen spoor.
De vooruitzichten zijn er voor de
economie aanzienlijk op vooruit ge
gaan toen president Johnson slaag
de in uitstel van dr dreigende staal-
staking met minstens acht dagen.
Het is moeilijk aa^ te nemen dat
bond of firma's veel keus over hadden
toen Johnson hei voorhield dat
„onze jongens nog steeds in Zuid-
Vietnaxn vechten", en dat „onze
economische kracht hoeksteen van
de vrede in de vrije wereld" is.
Maandag nog wees Johnson op een
rapport van het Army Material Com
mand, waaruit bleek dat verlies van
één dag staalproduktie, verlies voor
het leger van bepaalde soorten mu
nitie zou betekenen.
Tenslotte maakte de president be
kend dat de oorlog in Vietnam de
federale begroting in dit of het vol
gende fiscale jaar tot boven ae 100
miljard dollar zou opdrijven. De
budgetopsieiiers hebben verleden
jaar aan goochelen moeten doen om
de rijksuitgaven in het fiscale jaar
dat op 1 juli begon op 99,7 mil
jard te nouden. Ucze fiscale mati
ging moge economisch ingestelde
Congresieaen welgevallig zijn ge
weest, ze was dat veel minder voor
degenen die uitgeven-en-beiastmgver-
ling propageren als stimulans voor
de economie.
Nu de doorbraak van 100 miljard
vrijwel verzekerd is, zal de rege
ring een vrijere hand hebben ii het
passen van uitgaven en belastingen
in het raam van de economische be
hoeften.
bere als mysterieuze moordzaak te heb
ben uitgewist.
Het ontbreken van de identiteit is tot
nu toe de belangrijkste handicap bij het
onderzoek geweest. Wanneer de naam
van het slachtoffer eenmaal bekend is,
verwacht de politie weinig moeite met
het opsporen van de dader. Hoofdinspec
teur P. Schreur komt vandaag uit Parijs
terug, in Amsterdam. Hieruit mag wor
den afgeleid, dat de doorweekte, naar Pa-
rijse handelshuizen verwijzende visite
kaartjes, die samen met de romp in de
koffer werden aangetroffen als spoor het
gewenste resultaat hebben opgeleverd.
De Süreté is er in geslaagd een „mon
sieur Jeam" te vinden, die aan het hoofd
staat van een der betrokken handelshui
zen en die tijdens een diner met een Ja
panner een ^asn de bewuste kaartjes over
handigd heeft. Deze Fransman herinnerde
zich nog de naam van zijn zakenrelatie.
De politie wil deze naam niet onthullen.
Ook wilde hoofdinspecteur Vrijburg gis
teren niet zeggen, of de Japanner in
kwestie door de politie beschouwd wordt
als het slachtoffer van de moord dan wel
als de dader.
Een nieuw lichtpunt in deze zaak is de
mededeling van de directeur van de
YMCA in Brussel, dat hij een jonge Ja
panner, Francis Shiyuris Nagai mist. De
ze was in het bezit van een zelfde alumi
nium koffer als die, welke me-t de lugu
bere inhoud is aangetroffen. Hij moet in
Den Haag en Amsterdam zijn geweest.
De Griek Kaissidis uit Puttershoek, van
wie men enige tijd gevreesd heeft, dat hij
het slachtoffer zou zijn, is terecht. Hij
bleek gisterochtend gemonsterd te heb
ben aan boord van het K.N.S.M.-schip
„Armar", dat in de Amsterdamse haven
ligt. Het zoeken naar het hoofd, dat naar
de vaste overtuiging van de politie nog
steeds ergens in de Amsterdamse grach
ten moet drijven, duurt voort.
Vlak voor het afsluiten van deze editie
vernamen we nog, dat de Japanse politie
een onderzoek instelt naar het lot van
een Japanner, die in Amsterdam al ver
mist werd vóór de ontdekking van de
koffermoord. De Japanse politie acht het
mogelijk adt de man het bewuste slacht
offer is.