idee der christelijke democratie veld in Spanje wint langzaam Ex-spoKen jager tovert beelden uit woorden DE FIETS MISDADIG ZWIIGEN, Donald Duck GESPREK MET SPAANSE STUDENTEN Beslissende rol weggelegd voor nieuwe beweging Lcesdwaiig DE FAMILIE MOZART in Nederland film met sociaal aspect Opb studiecentrum Leer luisteren naar muziek DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 30 AUGUSTUS 1965 11 Papier Wie kan helpen bij literaire studie? Nieuwe hoorspelserie Haags gemeentemuseum Opera DonPasquale vrijdag voor radio KRO-schoolradio Maandag 30 augustus Dinsdag 31 augustus Maandag 30 augustus Vanavond in de huisbioscoop Om de drie maanden: Europees panorama HERBNMAÓAZUN (Van een bijzondere medewerker) MADRID Op de zuidoostelijke hellingen van hetstyle Guadarrama gebergte schijnt de zon onbarmhartig fel. De oprijzende rotswanden zijn bijna kaal en geven aan deze streek, ongeveer 50 km ten westen van Madrid, een ernstig, somber karakter, dat in een moeilijk te verwerken tegenstelling staat tot het witte, verblindende en tegelijk inspirerende licht. Hier ligt het klooster El Escorial, waar de eenzame koning Filips II jaren over de komende ondergang van een wereldrijk heeft gepeinsd. Hier in de Guadarrama speeloen zich de scènes uit de Spaanse burgeroorlog af- waarover Ernest Hemingway heeft ver teld. Hier rijst het 150 meter hoge stenen kruis van de „Valle de los Caidos" op, het monument voor de gesneuvelden uit de Spaanse burgeroorlog. herhaalde malen heeft door- De vriend die ons hier naar toe bracht, studeert sinds twee jaar medi cijnen aan de universiteit van Madrid. Eén jaar heeft hU in Zwitserland gestu deerd. Daarom kent hij zeer goed het overige Europa, dat hü in de voor zijn generatie van het Spaanse volk ty pische honger naar meer openheid, meer internationaal contact, meer «le ven" - kruist. „U moet dit grootse dodenmonument zien, al zult u het met gemengde gevoe lens verlaten zei hij. Het in 1956 - ol- tooide werk maakt op de bezoeker op het eerste gezicht een overweldigende President Franco Spanjes leider wordt snel oud. (Advertentie) Elke OLVEH polis is winstdelend indruk: midden in de eenzaamheid van deze wereld van steen is in de rots, waarop het gigantische kruis is opge richt, een kathedraal in de berg gegra ven Een werk dat miljoenen heeft ver slonden. Een soort ondergrondse St. Pieter, met een 9 km lange kruisweg, een 4f m hoge koepel als een blijvend monument ter herinnering aan de slacht offers van de burgeroorlog, die hier graven liggen. Franco wilde hiermede de doden van beide kanten huldigen, om een symbool van de verzoening te scheppen. De opzet is niet gelukt, en wei om twee redenen: ten eerste hebben vele nabestaanden van de gesneuvelden, Ro den als wel Franquisten, hun doden niet graag afgestaan. Als zij ver in iet Zui den of in de bergen woonden, hielden ze de gesneuvelden liever dichterbij. De gedachte aan een dergelijk symbool kwam te zeer van bovenaf. Ondanks alle goede bedoelingen werd te weinig reke ning gehouden met de gevoelens van het gewone volk. Dit kotnt nug sterker tot uiting in de stijl van dit monument: een stijl, ge boren uit een valse conceptie van het heldendom, uit een religieus gevoel, dat ons heden totaal vreemd is. Pom peus, krampachtig heroïk, enorme en gelenfiguren van een monstrueuze spierkracht doen je reeds bij het bin nentreden schrikken. Ook in de dom zonder ramen hangt deze somber» sfeer Het is geen ruimte voor werkelijke be zinning op de tragiek van het gebeuren. De zware gewelven, de enorme afmetin gen, alles drukt loodzwaar op de bezoe ker, die in deze grootse dimensies geen hoekje voor stil, eenvoudig, menselijk gebed vindt. Midden in deze kerk voel je de stempel van het régime en dat doe' onprettig aan „Wij begrijpen het onbehagen, dat vele buitenlanders bij het bezoek aan dit monument voelen, eigenlijk heel goed. Alleen, wij Spanjaarden zijn veel mee:- gespleten: wij denken aan de Be- nediktijnen. die achter de berg een reus achtig nieuw klooster be won ei en voor de doden bidden, wij denken aan de enorme tragedie, die hier in een symbool herdacht wordt, en wij kunnen dit gevoel heel goed scheiden van de scepsis, de twijfel, de kritiek, j«» het verzet dat wij tegen het régime voelen. Gelooft u maar niet, dat de geweldige vormen, waarin deze dom in de rots werd geschapen, een goed symbool van het régime zijn. Les héros sont fatigués, de helden worden moe. Franco wordt oud, zeer snel oud. zijn vice-caudillo, Munoz Grandes, is ook niet de jongste, de verjonging van het kabinet ka.i niet de malaise verbergen, waarin het régi me, de regering, de falange, de bevol king zich bevinden." ,.U denkt zeker aan de stakingen, de studentenmanifestaties, etc.. waarin zich deze malaise uit?" Hij knikt ja. en schudt daarna onmid dellijk het hoofd. „De zaak is veel inge wikkelder, laten we hierover later iets uitvoeriger praten." Dat doen we 's avonds, in het bekende café „Manil la", in Madrid, waar hij een aantal jonge vrienden van de universiteit erbij ge haald heeft. Nu wordt het, in het Engels, primitieve mens: in het bijzonder in zijn religieus ritueel, angsten voor demonen enz. S I I1 I IC M I 1 1 I Het lag dus seheel in zi-)n lijn om als 9 F 1 1 y 1 I CXL-v y _l_ „ontgriezelaar" van „de Ronde Klip" I I 0f> te tre(*en en de daar rondzwervende B l) gestalten zonder hoofden naar het rijk der fabelen te verwijzen. Dit ging ech ter niet zomaar, want door een merk waardig samenspel van natuurlijke fac toren heerste er inderdaad in 't verlaten landhuis een angstaanjagende sfeer. Op de binnenplaats weerkaatste het geluid der kettingen van verre windmolens. Dorre bladeren, die door de wind beroerd werden, gaven het effect van schuife lende voetstappen. En er was ook nog een zwak geel-groen lichtschijnsel, dat zich in flarden waaiervormig verspreid de: het z.g.n. St. Elmusvuur, dat berust op elektrische ontladingen in de lucht. „Zeer interessant was echter, weer eens vast te stellen, dat bepaalde meet kundige wetmatigheden, die aan de ar chitectuur en ligging van een gebouw ten grondslag liggen, een lugubere wer king kunnen hebben Er waren symmetri DE KI OMP u - sche vlakken, die mij aan de pyramiden j i jl - "ter5t «hans kan ik zeggen, dat ik het ongeveer 160 jaar van Cheops deden denken, welks mathe- ou e andhuis „De ronde Klip" op Curasao definitief ontsmet heb van alle spoo verschijnselen, die sedert jaar en dag de inheemse bevolking de stui- pen op het lijf joegen. Het gebouw is van buiten opgeknapt en er is een |eug centrum in gevestigd. Toen ik 10 jaar geleden tijdens het waarnemen van een prakti|k besloot drie weken in het verlaten landhuis te gaan kampe- (Van e?n medewerker) ren om een verantwoord rapport op te stellen over alle griezelige dingen, die Ik daar zou ontmoeten, kon ik niet vermoeden, dat het nog vrij lang zou du- overw° a" 6 Va" mi'" waarnem'n9en Het oude bijgeloof zou het grillige lijnenspel een karikatuur x?", te,?n ^"idvaardige figuur. En renbSt UOOt T'0! ai'le dolygrafieën te staan «dus dr W. Doorenbos (hoofd mi. cio-boctenologische dienst van het Ju- Ki'xm «s te- Veenendaalj in 't dorp jacht' „Na lyn ®eslaa?de „spoken. eïmlaehlU ttlans seen uit de verte wénst intoesch°uwer z«n. want hij op een h»m,t,Pr.achtlge landhuis - dat de offeia ataa'. waar eens een ou- L&S der ^ï^en was - een voor hl? r™a ct)gencht te zien, waar- manier de htS 0PX ecn oorspronkelijke s?udiemateriaa?I5=t?e? geIegd' "A1 dit T<ni>->" naai staat voor de Ronde OP een wabr?en^'ng!' zegt tang ppboeen a ??Spel van met de dolygrafieën noemt' VOrmen' die h" geneeSep15'6 are6di lan« v00r m«n ei" feerrf draadvormen, die geinspi- zeSP 0er0ilde volkenkundi- symbolen Maar sedert een kleine gei?1"?,?. een h'euwe weg ingesla- oWèr f x°°r een schitterend handels- vaardip^ n- 'S Makk«lÜk te ver- Antiup« n*en Sl lf aan de toeristen op de naast Vlokje ,?ePen' W3nt het heeft king." loi5aie sfeer een grappige wer- „dofvoLj^-'Hner neemt een van zijn jen hand en we denken stracte kS we een brokie ab- van Etrvkt een vrije interpretatie ïien """ache hiëroglyphen voor ons D van. ,a™antbh!liip? we er niet veel meer en lezen ug.e^eel wordt omgedraaid woord „politie" met draaci geschreven „bedrogen" 7~We zijn dus gewoon hernieuwd keIu spiegelschrift. Bij n ontwaren we echter in het zijn stuk voor stuk draadwoorden s b.v. nozem, handlanger, arts, Jetty, gezag, enz., die in hun spiegelschrift een groteske tekening tonen, die de in houd van het woord versterkt. „U moet dit spel met vermomde woorden niet teveel met Hollandse ogen zien. Het is alles op de Antillen af gestemd en daarom heb ik ook ontwer pen in papimento gemaakt, de mengtaal die door de bevolking van Curagao, Bo naire en Aruba gesproken wordt." Dan vertelt ons de 71-jarige dr. Doorenbos die nog over een benijdenswaardige vi taliteit beschikt, hoe hij tot zijn ..do lygrafieën" kwam. ,,Toen ik in 't spook huis was en mijn aantekeningen maak te, viel het potlood om half drie 's nachts mij door vermoeidheid uit de hand. Het laatste woord, dat ik geschreven had, kon ik achteraf niet meer lezen. Er was bij wijze van spreken een soort dom- melschrift ontstaan en toen ik pogingen deed, het woord te ontcijferen dacht i öu het lijkt wel een spie gelschrift. Dit werd aanleiding, dat ik over de arabeske schoonheid van spie gelschrift ging nadenken en op de doly- grafieën kwam. welke naam is afgeleid van Dolymos. de hoofdfiguur van een do°r mij geschreven boek, dat waar schijnlijk zal gaan heten: Spirits I have met. Om de figuur van dr. Doorenbos scherper te omlijnen, is het wellicht dienstig, wat verder ir. 't verleden terug te grijpen. In de 15 jaar, dat hij direc teur van de bacteriologische dienst van de Int. Gezondheidsraad in Egypte was, verdiepte hij zich reeds in hiëroglyfeu en prehistorische symbolen. (,,lk ont moette een fascinerende wereld met eigen psychologische geheimen".) Toen zijn medische arbeid hem tot verdere zwerftochten over de aardbol aanleiding gaf, viel hem een merkwaardige ver^ wantschap tussen bepaalde oersymbolen in Egypte, Curagao, het Caraï'bische gebied en Mexico op. Hierdoor ging hij tevens graven in de psychologie van de matica op vele toeristen nog steeds een beklemmende invloed uitoefent Ik heb daarom .in mijn rapport het landhuis „the magic garden of symbolism" ge noemd.. Met het koele wetenschappelijke do cument van een „eenzaam avontuur" kon men ginds iets doen, zodat de eer ste fase van een zinvolle bestemming voor een tot nog toe „vergeten" mo nument reeds is ingeluid- „Maar het studiecentrum moet er komen en ik ga een uitgebreid contact opnemen met ver schillende Antillianen over het vervaar digen van dolygrafieën. Ik heb alles be langeloos gedaan, omdat de materie mij persoonlijk nu eenmaal heel erg boeit. Als het vervaardigen van draad- vormen ginds baten gaat afwerpen, ko men er vanzelf middelen om het studie centrum verder uit te bouwen. „De dolygrafieën hebben een bepaal de leesdwanig en hierdoor kunnen be grippen ingeprent worden, zodat ze niet slechts opvoedend werken, maar zelfs voor reclame en politieke doeleinden hun betekenis kunnen hebben" Maar waarom de dolygrafieën ook niet tekenen? Dr. Doorenbos heeft ook dit gedaan en toont ons een uitgebreide collectie. We zien b.v. een gemeen kij kende juffrouw, die uit het getekende spiegelbeeld van het woord af gunst" ontstaan is, alsmede een gevaarlijke man met een kapmes in de hand en een kat met roofdiertanden, die respectievelijk corresponderen met „amok" en „wild". Ook inheemse spreuken laten zich tot een beeldverhaal verwerken.zoals b.v. „Een aap wordt nooit tweemaal nat door hetzelfde water", terwijl een woord als „abundazia (overvloed) ook dankbare interpretatiekansen biedt. „Voor tekeningen is een wat getraind oog of een spiegel nodig. Met draad- vormen is dat eenvoudiger. Het is grap pig ta zien, hoe iedereen ze omdraait om snel aan de weet te komen wat er staat." Hoe dan ook dr. Doorenbos houdt zijn twee werelden (het medische en het studiecentrum-werk) streng geschei den. „Het werken met draadvormen is een prachtig tegenwicht voor mijn an dere wetenschappelijke arbeid". Frans en tenslotte ook Spaans, veel le vendiger en kleurrijker. „Iedereen buiten Spanje schijnt de laatste maanden over de studenten-rel letjes van Madrid te spreken", zei er een- „Dit is begrijpelijk, en in het na jaar zal er weer over gesproken worden. Want dan zal blijken, wat de regering met de vijf professoren doet, die bij de relletjes achter ons stonden: Aguilar Navarro, Aranguren, Tierno etc Er is een gerechtelijk onderzoek tegen hen gaande. Als de regering hen ontslaat, beginnen de relletjes opnieuw. Maar dit is lang niet het belangrijkste! Wat is het dan wel? De arbeiderssta kingen. de communistische penetratie? Toch niet de monarchisten? „Dit alles speelt op het ogenblik bij ons natuurlijk een zeer grote rol: het economische leven is nog steeds moei lijk, de spanning onder de arbeiders neemt toe; door het toerisme en doordat vele arbeiders nu in Frankrijk, Zwitser land en Duitsland werken, weten we allen hoe zeer we bij Europa achter zijn. Wij, de studenten, de intellektuelen, wor den ongeduldig, omdat men ons gees telijk als onmondig behandelt. Vergeet ook niet, dat het Oecumenische Consilie op de Spaanse katholieken een diepe in druk heeft gemaakt. Dat alles moeten we in de komende maanden en jaren verwerken. Dit heeft een beweging uit gelokt in het geestelijke en politieke denken, waarvan we niet weten waar ze zal uitkomen. Een richting krijgt echter steeds meer vorm." ,,In januari waren in het kleine plaats je Los Molinos, dicht bij de Guardar- rama, verschillende christen-democra tische groepen bijeen, om een nieuwe Nationale Unie van Christen-Democra ten te vormen. Het is zeker geen grote beweging, omdat dit in Spanje nu een maal verboden is, maar het besef dat de christelijke democratie een belang rijke, misschien beslissende rol in de tijd na Franco zal spelen, neemt sterk toe. Wij schatten, dat aan de universi teit van Madrid van de 250 hoogleraren minstens 50 vóór de christelijke demo cratie geporteerd zijn. Dit is zeer veel Da. overigen zijn zeer vaak onverschillig neutraal en houden zich kalm, ze dur ven niet ze zijn dus ook niet erg voor het régime." Maar kan deze christelijk-democra- tische gedachte zich dan reeds baan bre ken in Spanje? .Zeker niet op de gewone wijze", licht een oudejaars toe. „Er bestaan aan alle universiteiten groepen, die ~ich intensief met de christelijke democratie bezighou den Hier komen de nieuwe opvattingen over de relaties van kerk en staat, van religieuze en politieke vrijheid, van de pluralistische maatschappij, etc. tot uitdrukking, die het gehele katholicisme heden bezighouden. De Falange weet heel goed, dat een christelijke oppositie voor haar veel gevaarlijker is dan een communistisch-marxistische oppositie een daarom wordt de druk van de Fa- lang op deze christelijke democratische groeperingen steeds feller. Overal in de wereld worden de katho lieken door hun bisschoppen direkt of indirekt aangespoord op christelijke partijen te stemmen, wij worden in Spanje gestraft, als we van Christelijke democratische politiek alleen maar spre ken; zie het lot van prof. Aguilar Na varro, die alleen een lezing wilde hou den op de universiteit over de christe lijke democratie. En toch kunnen we nu dergelijke idee ën min of meer openlijk uiten: kent u het maandblad „Cuadernos para el dia logo"? Het wint ook buiten Spanje aan belangstelling. In dit tijdschrift komt een aantal vooraanstaande katholieken openlijk voor de democratie èn de chris telijke democratie op. De stuwende kracht achter dit tijdschrift is prof. Joa quin Ruiz-Gimenez." Ruiz-Gimenez eens minister van on derwijs onder Franco, eens ambassa deur van Franco bij de H- Stoel, eens lid van de Cortes, waarvoor hij pas een half jaar geleden bedankte, is toch wel een gecompromiteerde figuur? „Inderdaad", wordt door allen gelijk tijdig vastgesteld, maar het is een zeer speciaal geval. Ruiz-Gimenez is een overtuigd katholiek, eens voorzitter van Pax Romana een jaar geleden tot grote woede van de Falange auditor op het Concilie geworden, is eenvoudigweg tot de christelijke democratie bekeerd. En hij zegt dit openlijk Onlangs heeft hij in het tijdschrift een uitstekend opstel gepubliceerd, waarin hij het principe van de éne partij in een staat verwerpt, en een politieke oppositie eist. die op grond van democratische verkiezingen toi stand komt." Wat doet het régime tegen dergelijke uitlatingen? ..Merkwaardigerwijs nog niets. Integendeel, Ruiz-Gimenez heeft in een schitterende schets van die fari zeïsche christenen gesproken, die, luid keels vrijheid van geweten, sociale verantwoordelijkheid, vrije meningsui ting en dergelijke verkondigen, maar dit aV.es thuis onderdrukken. Gelukkig, zo zei hij sarcastisch, gebeurt dit alleen buiten Spanje en alle Spanjaarden kun nen dus verder rustig slapen!!" Sommige studenten, vonden deze op positie niet fel en principieel genoeg. Ze konden ook het verleden van Ruiz-Gime nez niet vergeten. Allen waren er echter van overtuigd, dat hier een eerlijke po ging ondernomen wordt uit te drukken wat in velen begint te leven: de wens namelijk naar een geheel nieuwe struk- tuur van staat en maatsdhappij, naar een aansluiting van het Spaans katholi cisme aan de ontwikkeling van de Kerk in de gehele wereld, naar een politieke vrijheid zoals die de Kerk voor alle mensen eist. Bijzonder besmettelijk is hierbij de snelle opgang van de chris telijke democratie in Latijns-Amerika, waarmee Spanje zich natuurlijk nog steeds sterk verbonden voelt (er stude ren op het ogenblik 15.000 Latijns Ame rikaanse studenten in Spanje!) De christelijke democratie in Spanje is er dus. in kleine groepen en in voor aanstaande figuren, ook bij de jongere geestelijken Veel meer echter in de geesten van velen, die nu nog zwijgen. Ze hangt in de lucht, ze trekt in toene mende mate de aandacht en ze begint ook begrip te vinden bij de overige de mocratische stromingen in Spanje, om dat zij authentiek democratisch wil zijn. Ze heeft zeker een concrete politieke kans en beslist een grote politieke en historische taak. uw Ik ben bezig aan een studie betref fende een Italiaanse toneel- en proza schrijver, Pier Maria Rosso di San Secondo 1887-1957, die een gedeelte van zijn jeugd in Nederland doorbracht het land dat ook de inspiratie was van enkele van zijn mooiste korte verhalen. Tot nu toe is er erg weinig bekend over deze periode van zijn leven, wel ke zou moeten vallen tussen 1906 en 1910, en ik zou dankbaar zijn voor elke informatie, hoe gering deze ook mag schijnen, betreffende zijn verblijf in Nederland Eveneens ben ik geïnteresseerd in mogelijke vertalingen van zijn werken, vooral de toneelstukken,of die opge voerd zijn of anderszins. Nadere bijzonderheden gaarne per luchtipost aan Jennifer Lorch. Depart ment of Italian, University of Sydney, Sydney, New South Wales, Australia. Hoogachtend, Jennifer Loreh Te beginnen op woensdag 1 september brengt de NCRV een nieuwe hoorspel serie voor de jeugd. Jaap ter Haar is de schrijver ervan. Direkt na Jeugdland wordt „De fiets" gebracht. De totale se rie bestaat uit tien delen. De directeur van een fietsenfabriek wil ter gelegenheid van het jubileum van de zaak een spe ciaal jubileumboek uitgeven. Hij heeft daartoe een origineel idee: een van zijn medewerkers krijgt opdracht eens haar fijn uit te zoeken wat er met één bepaal de fiets is gebeurd, die tien jaar geleden door de fabriek werd gemaakt. De jonge man die de fiets moet opsporen, trekt niet alleen door Nederland, maar komt op zijn speurtocht ook in Frankrijk, Dene marken en Zwitserland. Het blijkt dat de fiets heel wat heeft meegemaakt en dat hij in verschillende landen heeft rond gereden. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG „De familie Mozart in Nederland" luidt de titel van een tentoonstelling, die van 18 september tot en met 7 november in het Haags gemeentemuseum gehouden wordt ter gelegenheid van het feit dat het gezin Mozart, bestaande uit vader, moeder, de<l4-jarige dochter NannerI en de 9- jarige Wolfgang Amadeus 200 jaar ge leden ons land bezocht. Aan de hand van schilderijen, pren ten, gravures, foto's, handschriften, eer ste drukken, couranten en andere docu menten wordt deze periode, die duurde van 10 september 1765 tot eind april 1766, waarin de steden Rotterdam, Den Haag, Amsterdam, Haarlem en Utrecht een rol speelden, gereconstrueerd. Te zien zal zijn o.a de autograaf van de compositie Galimathias musicum, die Mozart tijdens zijn verblijf in Den Haag schreef en thans in het bezit is van de muziekbibliotheek van het Haags ge meentemuseum. Voorts zijn te bezichti gen de originele reisnotities van vader Leopold, welwillend afgestaan door de stichting Mozarteum te Salzburg, en het handschrift, dat Leopold maakte van de symfonie in bes, die zijn zoontje in Den Haag componeerde. Dit laatste komt uit de universiteitsbibliotheek te Tübingen. Een speciale muziekkamer ten tijde van Mozart maakt eveneens deel uit van deze tentoonstelling. De grootste populariteit geniet Doni zetti's negen en zestigste opera: „Don Pasquale". De opera werd geschreven voor het Theètre des Italiens in Parijs, waar op 3 januari 1843 de première een zeer groot succes werd. De uitvoering van Don Pasquale, die vrijdagavond 3 september is te beluisteren, is vastgelegd op twee platen. Behoudens enkele cou pures in de zeer lange secco-recitatieven, is zij compleet. De cabaletta van Ernes to's aria is aan het begin van de tweede akte te horen, terwijl de finale ditmaal geheel volledig is te beluisteren. De in trige van deze komische opera is niet zeer ingewikkeld. Het gaat weer eens over een rijke, maar oude vrijgezel, die het hu welijk van twee jonggelieven in de weg staat. Via een „schijnhuwelijk" met No rma laat men deze oude Don Pasquale zijn lesje leren, waarna het echte huwe lijk van Norina en Ernesto ongehinderd voltrokken kan worden. Manus Willemsen zal de spits afbeten van het cursusjaar 1965/1966 van de KRO Schoolradio. Op 7 september a.s. (9.40 uur) zal hij de eerste uitzending presen. teren van een nieuwe serie muziekpro gramma's, die de titel „Van klavectfn tot contrabas" heeft meegekregen. Negentien uitzendingen omvat deze reeks die naast de klassieke muziek ook de lichte muziek tot onderwerp heeft. Het grondthema van alle programma's zal zijn: het leren luisteren Bij alle vormen van muziek gaat het er om zo rijk mogelijk te genieten; daarvoor moet men weten hoe er geluisterd moet worden. Er zal een kritische zin moeten worden ontwikkeld, omdat het zaak is, zeker in wat we „lichte muziek" plegen te noemen, het kaf van het koren te scheiden. Door middel van de bespreking van de orkestinstrumenten, met uitlopers naar het instrumentarium van de tienermu- zie-k, de stem en de gezongen teksten, zal getracht worden het bewuste luisteren te stimuleren en de luisterende leerlingen te prikkelen tot een juiste stellingname t.o.v. het goede, het minder goede en het ronduit slechte. Het ligt niet in de bedoeling in de klas. sieke sector uitsluitend programma-mu- ziek te kiezen of een ander onderdeel min of meer eenzijdig te belichten, de blik zal worden gericht op het gehele ar senaal van muzikale gegevens: program matische en abstracte muziek; jazzmu ziek; instrumentaal en vocaal; tienermu- ziek; fanfare- en harmonie-orkesten; licht en klasiek; enz. Bij deze negentien uitzendingen, ver spreid over het gehele schooljaar, hoort een boekje t.b.v. de leerlingen, waarin met veel illustraties en prettig leesbare teksten de muziekinstrumenten behan deld worden, terwijl ook het orkest (van symfonie-orkest tot combo) aan de orde komt. Er zal ruim gelegenheid zijn om in dit boekje naar eigen initiatief te teke nen, aantekeningen te maken of anders zins aktief te zijn. Elke uitzending zal in de maandelijks verschijnende schoolradiogids worden in. geleid. HILVERSUM I 402 M Nieuwsberichten en mededelingen: 12.30 19.00 22 30. 23.55. Populaire muziek: 14.00' 17.30 19.45; Klassieke muziek: 13.10' 1530,' 16.50. 19.30: Documentaire of klankbeeld: 16.00, 17.50, 22.55: Hoor spel: 21.00; Jeugdprogramma: 17.00. 17.15; HILVERSUM 2 298 M Nieuwsberichten en mededelingen: 13.00, 16.00, 18.00. 20.00, 22.30, 23.55; Populaire muziek: 13.15, 16 15, 20.30; Vrouwenprogramma: 19.33; Documentai re of klankbeeld: 18.15; Hoorspel: 13.401 Sportuitzending: 19.30; BELGIë VLAAMS 324 M Nieuwsberichten en mededelingen; 12.00 en verder ieder uur; Populaire muziek: 12.03. 12.15. 17.15, 18.03. 18.30. 23.05; Klassieke muziek: 13.20, 14.03, 2215; Ziekenprogramma: 16.09; Sport uitzending: 18.45; HILVERSUM I 402 M Nieuwsberichten en mededelingen: 7.05, 8.40; Klassieke muziek: 10.00; Po pulaire muziek: 7.05, 8.40. Documen taire of klankbeeld: 11.50; Jeugdpro gramma: 9.40; HILVEHSUM 2 298 M Nieuwsberichten en mededelingen: 7.00, 8.00, 11.00: Populaire muziek: 7.20, 8.10, 1010; Klassieke muziek: 8.55; Ziekenprogramma: 9.00; Jeugdprogram ma: 10.00. NEDERLAND 1 NTS: 19.00 Nieuws in het kort.. 19.01 Voor de kleuters. CVK-IKOR-RKK: 19.06 kenmerk, de veertiendaagse informatie rubriek van de kerken. NTS: 19.35 Huck leberry Hound, tekenfilm. 20.00 Journaal en weeroverzicht. 20.20 Politieke partij: C.H.U. 20.30 Misdadig zwijgen (Angry Silence), filim. (Beide keuringen 14 jaar) 22.00 De eerste Wereldoorlog, docu mentaire (deel 22) 22.25-22-30 Jour naal. NEDERLAND Z NTS: 20.00 Nieuws in het kort. KRO: 20.01 Mooi weer vandaag, gevarieerd programma. 20.30 Europees Panorama: actualiteiten. 21.30 In de schaduw der oudheid, een Spaanse filmimpressie. 21.40-22.10 NTS: Amsterdams Kunst- maandorkest en solist: klassieke mu ziek. BELGIë VLAAMS 19-30 Richard Leeuwehart, TV-feuille- ton voor de jeugd: De struikrovers. 19.55 De Weerman. 20.00 Journaal. 20.25 Jackie Gleason Show 20.50 De grote oor log: De lange weg, documentaire film 21-20 De marionetten van Praag: Spei- bel en Urnivek. 22.20 Oude orgelpracht. 22.40 Journaal. BELGIë FRANS 19 00 Berichten. 19.03 Castelet, met de marionetten van de Zwitserse TV: Le géant dans la lune. 19.30 Sportprogram ma. 20.00 Journaal. 20.30 La preuve par 4, wedstrijdspel. 21.00 Le Saint, feuille ton. 21.50 Lectures pour tous, literair programma. 22.40 Journaal. Vanavond zendt de K.R.O.-televisie vla Nederland 2 onder redaktie van Brand punt voor de eerste maal een aflevering van het „Journal de J'Europe" uit on der de titel Europees Panorama. Europees Panorama zal voortaan een maal in de drie maanden op het scherm komen. De presentatie heeft Aad van den Heuvel. Europees Panorama wordt samenge steld door de redacties van de aktuali- teitenrubrieken van zes Europese televi siestations t.w. BBC, RAI, SSR, ORTF, RTB en ZDF, welke redacties op Euro pees niveau samenwerken. De redactie van Brandpunt heeft ge meend niet afzijdig tegenover deze sa menwerking te moeten staan en aan sluiting gezocht bij deze groep van zes. Uitgangspunt van de redacties van de ze actualiteitenrubrieken is, dat een deelnemer voor deze programma's geen onderwerp mag brengen uit eigen land. Zo zal bijv de ORTF in de uitzending van maandag 30 augustus de aandacht richten op de pauselijke garde. De RTB heeft voor deze uitzending het Franse Vreemdelingenlegioen gekozen en de SSR de activiteiten van een onafhanke lijkheidsbeweging in Wales. KRO's actualiteitenrubriek Brandpunt zal in de uitzending van maandag 30 augustus nog geen aandeel leveren. Het ligt uiteraard wel in de bedoeling in de toekomst intensief aan Europees Pano rama te gaan meewerken. De maandagse filmavond is een uit gestelde. Eigenlijk had de film Mis dadig zwijgen" 28 juni j.l. vertoond moeten worden, maar de verloving van prinses Beatrix haalde toen een streep door de N.T.S. rekening. Thans wordt deze film vanavond gedraaid. Zij ver toont een sociaal aspect uit het arbei dersmilieu: een jonge arbeider verzet zich tegen een staking, die op zijn fa briek is afgekondigd Daarom haalt hij zich de haat op de hals van zijn collega's die hem op alle mogelijke manieren proberen te intimideren. Guy Green ii de regisseur van dit verhaal, dat zuiver is opgenomen, maar dat toch te weinig overtuigt, waarschijnlijk omdat het ge geven op zich wat te magertjes is uitge vallen. Richard Attenborough en Pier Angeli spelen er de grote rollen in als Tony en Anna. Ad. Int. VWIDUK'S

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1965 | | pagina 3