vordert
gestaag
r
Belgische radio op
talentenjacht
N.S.M. - Sluiskil bijna klaar
voor verwerken aardgas
S Werelds grootste zeesluis in
Schelde
Herverkavelingsbarak
werd b.l.o.-school
J
Wanneer krijgen we toch
O.- en W.-Souburg erbij?
JlatjbtaO ü&tn
Soepel beleid
Wegenaanleg
in Westdorpe
vordert goed
TYPEN
J. A. BIESBROECK
SCHEPEN VAN 100.000 TON NAAR ANTWERPEN
Nederlandse luisterliedjes
Grote verandering in produktiemethoden
Tevredenheid op Tholen
Grote verandering
Dinsdag opening
Raad Vlissingen verzucht
Instituut voor kantooropleiding
a
Het oude blijft
Twee fi
asen
Niet
voor energie
WEDGWOOD
Hulster lyceum
koor voor radio
Minimumprijzen
voor klasse 2
appelen
Dierlijk
Straalnozem
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 21 AUGUSTUS 1965
(Van een onzer verslaggevers)
ZANDVLIET Kreunend draait
n de zinderende zon een reuzen-
Taan om zijn as. Bulldozers schui
ven hem grommend voedsel aan,
anige zon-bruine mannen leunen
p de steel van hun spa en vegen
ich de zweetdruppels uit de nek.
Jaar beneden, tussen de ogen-
chijnlijk naar elkaar toeleunende
etonnen muren, lijkt zelfs de
ïachtigste catter-pillar een nietig
istrument. Moeten zij orde bren-
en in die tomeloze hoeveelheden
and, bagger en beton? Het lijkt
•r niet op. En toch... en toch vor
dert het werk aan 's werelds groot
te zeesluis, die de grootste schepen
icegang moet verschaffen tot de
Antwerpse havens. De grootste
.schepen van honderdduizend ton,
-ie nog niet eens over de Schelde
kunnen varen, alvorens deze genor
maliseerd is. De zeesluis bij Zand
vliet krijgt gestalte.
In oktober zal de bemaling; stoppen
en zal het water het bassin binnenstro
men. De druk van al dat water zal de
wanden 500 meter lang, 20 meter hoog,
daadwerkelijk naar elkaar toe doen leu
nen. Daarom zullen pas daarna de bo
venste twee meter beton worden gestort
om zo een fraaie afwerking te verkrij
gen.
Men zou verwachten, dat vele Belgen
Ir. R- Ritschie als een veldheer op
de vloer van het sluisbassin.
die bij dit gigantische werk zijn betrok
ken met gezwollen borst van verdiende
trots rondlopen. Maar zo is dat niet. Ir.
R. Ritschie. één van de leiders van dit
project, haalt er de schouders over op.
Met zijn rustige, terloopse manier van
spreken zegt hij, dat het helemaal zo
bijzonder niet is om een sluis te ma
ken. die groter, dieper, llanger is dan
welke andere ook. Alléén de maten ver
schillen, het werk blijft hetzelfde. Dat
is gemakkelijk gezegd, maar het werk
moet toch gedaan worden. De 700.000
kubieke meter beton moeten toch ge
stort worden, die vier deuren, die ie
der 1450 ton wegen, 559 meter lanig, bijna
28 meter hoog en bijna 10 meter breed
zijn, moeten toch geconstrueerd worden,
de 55 miljoen kubieke meter grond moe
ten toch weggebaggerd worden.
Wanneer het werk klaar is zal men
dit Vlaamse land tussen Antwerpen en
de Nederlandse grens niet meer terug-
kennen Van de sluis tot aan de Schelde
ligt een 800 meter lange vaargeul, die
naar de Schelde toe uitloopt tot een
breedte van 350 meter. Aan de andere
kant komt een met brede dijken om
ringde zwaaikom, die op zijn beurt weer
aansluiting geeft op de nieuw gegra
ven havendokken. Ten noorden van de
sluis zal zich een monsterbedrijf vesti
gen, dat 400 ha grond, zal opeisen, de
Bayerisohe Aniline- en Sodafabrik. Er
zal plaats zijn voor 3000 tot 4000 werk
nemers. Is het verwonderlijk dat de
Belgische regering, toen deze gegadigde
zich meldde, onmiddellijk toehapte. De
grond was haar eigendom nog niet eens,
het bedrijf eiste een kade van- 12.00 me
ter, waarvoor het aanvankelijke plan
grondig herzien moest worden.
De regering heeft haast om dit alles
te verwezenlijken. De gronden worden
snel en niet dikwijls even elegant ont
eigend, de nieuwe kade is reeds in aan
leg, de eveneens geëiste spoor- en weg
verbindingen trekken hun spoor reeds
door het omgeploegde land. Dat moet
aillemaal eind vorlgend jaar klaar zijn.
De tijdelijke verenigde n.v Cie. Beige
de Ghemins de Fer et d'Entreprises en
de n.v. Pieux-Franki, die het werk voor
950.492.324 frank uitvoeren, werken
koortsachtig door.
Van hieraf bevinden de schepen zich
weer in vrij water.
(Van onze correspondent)
WESTDORPE De gemeente West
dorpe heeft een begin gemaakt met de
aanleg van een aantal wegen en stra
ten, die binnen afzienbare tijd van groot
belang zullen zijn voor de verbinding van
Westdorpe naar de oprit van de nieuwe
brug te Sas van Gent. Die verbindings
weg wordt ruim zeven meter breed en
wordt gelegd in het verlengde van de
bestaande Bernhardstraat. Naast het feit
dat men in de toekomst Sas van Gent
het best kan bereiken, is het tevens de
aangewezen weg om naar Gent te rij
den, want er komt ook een aftakking
naar de aan te leggen grote baan"
Gent Terneuzen.
Verder komt, ongeveer parallel met
genoemde nieuwe weg, een straat ach
ter de Graafjansdijk, waar men volgend
jaar begint met het bouwen van 72 wo
ningen in het kader van de ratiobouw.
Ook komen er drie straten, die vanaf
die weg verbinding geven met de Graaf
jansdijk.
Het werk in zijn totaal zal bijna een
jaar in beslag nemen. De kosten zijn
ongeveer f 750.000,-. Op het ogenblik is
al duidelijk te zien hoe de nieuwe ver
binding naar „Sas" gaat worden, want
de buizen voor de riolering die klaar
liggen, geven hiervan een duidelijk
beeld. Zelfs het bestaande riool in de
Bernhardstraat zal moeten verdwijnen.
Dat wordt vervangen door een nieuwe,
in aansluiting op de thans aan te leggen
riolering, en zal uitmonden in een ge
maal van de afvalwaterleiding, nabij de
Molenstraat te Westdorpe.
Naast de woningen van de ratiobouw,
zullen uiteraard ook veel particuliere
woningen in de nieuwe straten worde ge
bouwd. Alle aan te leggen wegen estra
ten, waarvan de uitvoering geschiedt
door het aannemingsbedrijf Koster en
Visser uit Waddinxveen, zullen klinker-
bestratingen krijgen. Als men bedenkt,
dat heel veel mensen van Westdorpe,
Zuiddorpe en Koewacht hun werk in
Sas van Gent hebben, is dit „grote
werk'' van de gemeente Westdorpe wel
erg belangrijk. En het ,,voor de brug
staan" is dan ook uit de wereld
(Van onze correspondent)
SINT-MAARTENSDIJK Het be
stuur van de stichting Christelijk Bui
tengewoon Lager Onderwijs op Tholen
kan tevreden zijn. En niet minder het
gemeentebestuur van Sint-Maartensdijk,
de Centrale Dienst Noord Zeeland",
de aannemers, maar toch vooral de le
raren en 34 leerlingen van de b.l.o.-
school te Sint-Maartensdijk. De door het
gemeentebestuur aangekochte voormali
ge liervekavelingsbarak werd omge
bouwdd tot een keurige school van 35
x 10 meter.
De barak is onderverdeeld in drie lo
kalen voor die leerlingen, waarvoor het
gewoon lager onderwijs te zwaar is en
é-n groot lokaal voor de kinderen, die
zeer moeilijk unmen lenen. Het onder
zoekcentrum annex hoofdenkamer vormt
het centrale punt van het gebouw.
Vorig jaar startte op Tholen het bui
tengewoon lager onderwijs, maar moest
zich voorlopig behelpen met twee loka
len van de openbare lagere school te
Sint-Maartensdijk. Hoewel het bestuur
blij was met dit voorlopig onderdak, was
het toch maar een behelpen. Maar het
oog was reeds gevallen op de voorma
lige herverkavelingsbarak, die door het
gemeentebestuur van het rijk was over
genomen en waarop reeds eerder het oog
gevallen was van de Stichting Hervorm
de Bejaardenzorg. Voor dat doel bleek
het houten gebouw evenwel niet geschikt
te maken. Toen kreeg het b.l.o.-bestuur
de kans. Het is een goede greep geble
ken. Het gemeentebestuur voteerde de
benodigde gelden voor 'n drastische in
terne verbouwing. De uit een vijftien
kantoorruimten bestaande barak kreeg
een volledige herindeling. De hoofdin
gang werd verplaatst naar de achterzij
de in de lengte richting. De twee toe
gangsdeuren geven veel meer een school
dan een kantooridee van voorheen. Men
komt via een hal in de garderobe en
heeft meteen links het hart van de
school: het onderzoekcentrum annex
hoofdenkamer. Daar krijgt de opgege
ven leerling eerst het onderzoek van de
arts en wordt hij getest door de heer
J. Dorenbos, hoofd van deze b.l.o.-school.
Een serieuze test lichamelijk en gees
telijk. Het gaat er immers niet om zo
veel mogelijk kinderen naar de b.l.o.-
school te krijgen, het gaat niet om de
schóól, maar om het kind. Van de thans
zeven opgegeven kinderen bleken er na
een grondige test vijf vèl naar het ge
woon lager onderwijs te kunnen. De ou
ders konden dit althans met goede hoop
op een bevredigend resultaat proberen,
zo werd geadviseerd. Twee kinderen wer
den aangenomen en maken er in to
taal 34 van. Een minimum-b-1.0. -school
maar toch een zegen voor de streek,
dat deze mogelijkheid bestaat.
Links van dit onderzoekcentrum is
één groot lokaal gemaakt over de ge
hele barakbreed'fce voor de imbecielen.
Het rechtergedeelte bestaande uit drie
lokalen is voor de kinderen die het op
de lagere school moeilijk zouden hebben.
Eerst een prachtig handienarbeidlokaal
met werkbanken. Daarna het eerste
„les"-lokaal, vervolgens een flinke ruim
te voor handwerken, terwijl men er ook
beschikt over een gasoven, gasfornuis
en wasmachine. Tenslotte nog een écht
huiskamertje met bed, waar de kinde
ren wordt geleerd hoe het huishouden
doen inclusief het bed opmaken. Ver
der zijn in het verlengde van de garde
robe de wasbakjes en de toiletten te vin
den. Tenslotte is er nog een personeels-
kamertje. Door een scheiding werden
tweee speelplaatsen aangelegd. Vanzelf
sprekend werd de bestaande centrale
verwarming ook voor de school benut.
Dinsdag 24 augustus a s. begint ook voor
het b.l.o. op Tholen het nieuwe school
jaar. Op dezelfde dag wordt de nieuwe
school in gebruik genomen. Daartoe zul
len het bestuur, leraren en leerlingen om
half drie 's middags in het nieuwe ge
bouw zijn. Een feestelijk begin voor de
b.l.o. kinderen op Tholen.
(Advertentie)
DE NIEUWE NECCHI
300.GOEDKOPER dan elk ander
merk die de practische mogelijkheden van
deze machine benadert.
een andere naaimachine
zo eenvoudig in bediening.
bestaat niet
Een demonstratie overtuigt
-volledig.
BEKKERS
Bosstraat 67 BREDA
sinds 1890 Tel. 41725
(Advertentie)
Heeft U al
KRüGER PILS gedronken?
(Van een onzer verslaggevers)
VLISSINGEN De gemeenteraad van
Vlissingen heeft zich vrijdagmiddag een
stemmig geschaard achter het standpunt
van b. en w. inzake de gemeentelijke her
indeling van Walcheren. Het gemeente
bestuur had in een ontwerp-schrijven aan
G.S. (die hieromtrent Binnenlandse Za
ken moeten adviseren) gesteld, dat Vlis
singen er volledig mee instemt, dat ten
zuiden van de in uitvoering zijnde uit
valsweg van Vlissingen naar het dorp
Nieuwland gelegen gedeelte van de ge
meente Oost- en West-Souburg bij Vlis
singen zal worden gevoegd. B. en w. hul
digen zelfs deopvatting,datVlissingen en
geheel Oost- en West-Souburg tot één
krachtige gemeente dienen te worden sa
mengevoegd.
De raad dacht er net zo over. Dit bleek
overduidelijk uit de krachtige commen
taren van de fractievoorzitters.
De hee,r Hekhuis (PvdA) zei, dat één
sterke gemeente noodzakelijk is voor de
ontplooiing van haven en industrie. Hij
verzuchtte: ..Ik hoop dat nu eindelijk
eens een definitieve beslissing overeen
komstig het Vlissingse standpunt zal
worden genomen door de minister van
Binnenlandse Zaken".
De heer Knoop (VVD) stelde zich op
(Advertentie)
Op 2 september begint in Axel en 3 september in Hulst de cursus
Blind-tienvingersysteem
STENO „GROOTE" 2 lessen per week, cursusduur 5 a 6 mnd.
NEDERLANDSE HANDELSCORRESPONDENTIE.
Aanmeldingen nu reeds
(Staatsbev. Leraar Stenografie Machineschrijven)
Gentsestraat 21a—23 HULST Tel. 01140—2080
KORTRIJK. De BRT tweede
programma Omroep West-Vlaan-
deren organiseert in oktober een
wedstrijd voor het Nederlandse
luisterlied „Ook de Nederlanders
hebben hun chanson''. Iedere Ne
derlander en Vlaming die ten min
ste drie oorspronkelijke Nederland
se luisterliedjes kan zingen en nog
niet is opgenomen op grammofoon
plaat. kan zich hiervoor inschrijven
(vóór 1 september) of kan inlich
tingen inwinnen bij de BRT West-
Vlaanderen, Rijselstraat 36 te Kort-
njk.
meien atu^?<>?r^2ei"n'e wklnen die schom-
winnLws 2j0 1 en 350- en va" de
Plaat worden geepêrstederla"dSe P°°ket"
teE'Miir&00uStanan?e Uit ,J,ules de c<"--
uitmaken wie a»»» u-'-s Verbeeck. zal
e deze prijzen verdient.
aJXï de ?0?rselecties, die zullen plaats
e,md sePtember in de geweste-
%.„stV4>o s Antwerpen, Hasselt, Gent
de .J1111611 de halve finales en
vier vHid worden gehouden op de
tober h .8aV 11 8' 15- 22 «n 29 ok"
oraliniserendavonden' die later door de
uïteeronde ..°mr°0P zullen worden
geïnterneerden? toe9ankel,jk voor alle
slechts Afstrijd zelf beslaat telkens
na de nalLeers 6 deel van da avond;
naar de hot men kunnen luisteren
derland en vï?6 aha"sonniers uit Ne-
Jules de Corte "Hatt ^rard Cox'
Miel Cools S3115 van Deventer,
Goten. Raspoet, Kor van der
Met dit initiatief wil de B R T d„
l'S'S «S-C-5T
^inschrijvingen uR l^rl^te^!
JWS adres
Vlaanderen. Ryselstraat 36 te ■Kort-
(Van onze correspondent)
TERNEUZEN De komst van
het aardgas naar Zeeuwsch-Vlaan-
deren betekent o.m. een ingrijpende
verandering in de produktiemetho
den, voor wat betreft de fabricage
van ammoniak op de Nederlandse
Stikstof Maatschappij N.V., het
stikstofbindingsbedrijf te Sluiskil.
Ir. V. Gena, de directeur, gaf
naar aanleiding van het feit dat
begin september de aardgasleiding
door de Westerschelde zal worden
gelegd en volgens de voorspellin
gen in oktober-november in Sluis
kil kan worden verwacht, een uit
eenzetting over de voorzieningen
die men thans op het bedrijf treft.
De ongeveer 650.000 N-M3 cokesoven-
gas, die dagelijks van de Sluiskilse
cokesfabriek worden betrokken, verte
genwoordigen een ammoniakproduktie
van rond 200 ton per dag, aldus de
heer Gena. Deze produktiemethode zal
zeker de eerstkomende jaren blij
ven voortbestaan. Behalve deze „klas
sieke" methode, waarbij o.m. lucht- en
gasscheidimgsapparaten worden gebruikt
om stikstof en zuurstof afzonderlijk te
kunnen verkrijgen, wordt dagelijks nog
400 ton ammoniak verkregen door het
vergassen (kraken) van olie.
Momenteel bedraagt de dagproduktie
dus rond 600 ton.
Vanaf het ogenblik dat men aardgas
zal kunnen kraken met de geheel nieu
we installatie „Reforming", zal de da
gelijkse ammoniakproduktie 1100 ton
bedragen. Het dubbele van de huidige
produktie.
Het nardgas dat vanaf Hilvarenbeek
naar Sluiskil wordt getransporteerd ln
een leiding van 900 mm doorsnee, komt
de NSM binnen langs de oostzijde (aan
de kant waar de spoorlijn ligt) en
komt dan in een leiding van 300 mm
onder een druk van 40 atmosfeer.
In twee gebouwtjes van de Gasunie, die
op het terrein van de NSM staan, wordt
door middel van ontspannings- en meet
apparatuur de toevoer geregeld en ge
controleerd. Het is beslist niet zo, dat
de produktie van de ene dag op de
andere zal verdubbeld worden, zo merk
te ir. Gena op. Momenteel wordt de
oliekraakinstallatie omgebouwd en ge
schikt gemaakt voor het verwerken van
aardgas. Voor eenzelfde dagproduktie
aan ammoniak (400 ton) zal jaarlijks
140 miljoen N-M3 aardgas nodig zijn.
Zodra het aardgas beschikbaar zal zijn,
zal het ook in deze installatie kunnen
worden verwerkt.
De tweede fase treedt in maart-april
van het volgende jaar in werking. Dit
is een geheel nieuwe installatie „Re
forming", waar het aardgas volgens een
geheel ander principe dan olie wordt
gekraakt. In feite komt het er op neer,
dat deze reforming bestaat uit een oven
voorzien van pijpen, die gevuld zijn met
catalysemateriaal, waardoorheen het
aardgas plus stoom wordt geleid. De
buizen worden aan de buitenzijde ver
warmd tot ongeveer 900 graden Celsius.
Daarna gaat het aardgas door een twee
de oven, onder toevoeging van uitslui
tend lucht, Dit impliceert, dat men
geen luchtscheidingsapparaat voor stik
stof en zuurstof nodig heeft, waardoor
het produktieproces veel goedkoper
wordt. Het in bedrijf stellen van deze
reforming betekent een jaarverbruik
aan aardgas van 220 miljoen N-M3;
een dagprokdutie aan ammoniak van 530
ton. In totaal wordt er dan dus be
halve de 650.000 N-M3 cokesovengas
per dag ongeveer 1 miljoen N-M3 aard
gas verwerkt, want men berekent een
jaarafname van 360 miljoen N-M3 aard
gas.
Tot nu toe wordt de energie in de
elektrische centrale opgewekt door het
stoken met olie. Het ligt althans
voorlopig niet in de bedoeling hier
in verandering te brengen, door met
aardgas te gaan stoken. Wél worden
de ketels er geschikt voor gemaakt
voor „in tijd van nood". Uit de ver
hoging van de ammoniakproduktie,
volgt de verhoging van de fabricage van
ureum, een produkt met een zeer hoog
stikstofgehalte en als kunstmest buiten
gewoon veel gevraagd op de wereld
markt.
Ureum kan bovendien voor tal van
andere doeleinden als grondstof dienen.
Werd de produktie hiervan in de loop
der laatste jaren opgevoerd tot 200 ton
per dag, wanneer de aardgaskraak
installatie en de reforming in bedrijf
zulen zijn, zal de dagprokdutie 700,ton
bedragen.
(Advertentie)
Korte Nieuwstraat 21
Hulst - tel. 2478
HULST De KRO-radio zal vanmid
dag opnamen uitzenden, die zijn gemaakt
van de uitvoering van enkele werkjes
door het koor van hel Hulster Jansenius-
lyceum o.l.v. Jo Ivens met medewerking
van het orkest van het Petrus Hondius-
lyceum te Tenreuzen o.l.v. Jan Wisse. De
opnamen zullen te horen zijn tijdens de
uitzending van het programma „Signaal"
op vakantie" die om half vier begint Ook
vorige week zond de KRO opnamen van
het Hulster schoolkoor uit
hetzelfde standpunt De heer Bikker (C
H) vond, dat een goede samenwerking
zoals die dinsdag in de raadsvergadering
van Oost- en West-Souburg is voorge
steld door diverse sprekers, niet voldoen
de is. Voor de ontwikkeling van het
Sloegebied, dat vaak het trekpaardge
noemd wordt voor de ontwikkeling van
deze streek, is een samenvoeging van de
twee gemeenten noodzakelijk, oordeelde
hij.
Bij de heer Adriaansen was de lank
moedigheid ten aanzien van de schier ein
deloze besprekingen over de herindeling
kennelijk ook op. „Onze motieven voor
de samenvoeging van Vlissingen en Sou
burg moeten in Den Haag onderhand wel
bekend zijn", zei hij. Spreker stelde voor
dat de kamerleden de Vlissingse belangen
nog eens duidelijk naar voren zouden
brengen.
De heer I. Filius (AR) had kritiek op
de houding van minister Smallenbroek.
De afronding van het Vlissingse grond
gebied enerzijds en het behoud van de
zelfstandigheid van Oost- en West-Sou
burg anderzijds lijkt een poging zowel
de kool als de geit te sparen", zei hij.
Op voorstel van b. en w. werd de heer
R. Koppejan met algemene stemmen be
noemd tot onderwijzer aan de openbare
school voor uitgebreid lager onderwijs.
Aan het bestuur van de Vereniging voor
Christelijk Kleuteronderwijs werd, voor
het aanschaffgen van meubilair enz. ten
behoeve van de Prinses Marijke-kleuter-
school aan de Bloemenlaan, een bedrag
van f 1890 gevoteerd.
Vastgesteld werd zonder hoofdelijke
stemming een wijziging van de verorde
ning op heffing en invordering van rei
nigingsrechten in de gemeente Vlissingen.
Wegens ziekte van burgemeester B.
Kolff werd de raadsvergadering voor
gezeten door loco-burgemeester C. J. Gil-
lissen-Verschage.
(Van onze correspondent)
GOES De Franse autoriteiten heb
ben bekend gemaakt, dat dit seizoen
voor appelen van de kwaliteitsklasse 2
steeds door middel van een minimum-
prijsregeling zal worden vastgesteld of
al dan niet in dit land mogen worden
ingevoer. De invoer van appelen van
de kwaliteitsklasse edtra en 1 mag on
beperkt plaatsvinden ingevolge de be
paling van het E.E.G verdrag.
Daalt de prijs van bepaalde appelras-
sp v op de Parijse markt beneden de
vastgestelde minimumprijs dan wordt
de invoer van klasse 2 stop gezet.
Op het ogenblik zijn de appelen in
Frankrijk vrij duur en daarom mag
thans ook de klasse 2 naar dit land wor
den uitgevoerd.
leerling is bezworen dergelijke grap
jes nooit uit te halen op straffe van
verwijdering uit de opleiding. Boven
dien zijn er in het verleden al dezelf
de maatregelen genomen tegen enkele
overtreders van dit strengste voor
schrift.
Alleen de allerbeste vliegers met een
ijzeren zelfbeheersing en een groot
verantwoordelijkheidsgevoel zijn in
staat de moderne supersonische, per
stuk miljoenen guldens kostende, vlieg
tuigen te besturen.
Een man die bezwijkt voor een ove
rigens begrijpelijke verleiding en daar
bij willens en wetens zijn carrière op
het spel zet, is een straalnozem, met
zulke naturen neemt de vliegerij géén
risico. Nozems op bromfietsen zijn al
hinderlijk genoeg. Laat ze asjeblieft
nu ook niet in Starfighters kruipen, i
TVTet de regelmaat van de klok dul-
ken berichten op over buiten
landse werkkrachten, wier gezinnen
naar het land van herkomst worden
teruggestuurd. De vrouwen en soms
ook kinderen komen, enkele maanden
vakantie in Nederland doorbrengen,
slagen er in de officiële termijn nog
wat verlengd te krijgen, maar moeten
dan onherroepelijk het land verlaten,
wanneer de tijd van vakantie voorbij
is. Probeert men te blijven dan volgt
officiële aanzegging vrijwillig er
uit of de sterke arm moet ingrijpen.
Deze zaken werken altijd op het
gemoed. Zij roepen het beeld op van
arme Italianen en Spanjaarden, die
door de overheid naar hun land, dus
naar de armoede, worden terugge
stuurd, ongeacht het feit, dat zij in
Nederland enige woonruimte hebben
gevonden en ook overigens niemand
tot last zijn.
Het gaat hier om een moeilijk vraag
stuk. Wij hebben reeds bij herhaling
betoogd, dat elk land bereid moet zijn
de consequenties te aanvaarden, die
voortvloeien uit het aantrekken van
buitenlandse werkkrachten. Is men,
daartoe niet bereid, dan dient men
die mensen thuis te laten, teneinde
onrecht en desillusie te voorkomen.
Uiteindelijk komen deze mensen, op
ons verzoek, om de welvaart in Neder
land te vergroten. De beginselen van
het vrije verkeer van werkkrachten
binnen de EEG worden wel beleden,
maar zijn nog niet volledig van kracht.
Wanneer men dus mensen uit Italië
aantrekt om het aanvaarden van nog
meer orders uit het buitenland moge
lijk te maken, dan dient men met de
normale menselijke behoeften rekening
te houden.
Nu zijn de maatregelen van de Ne
derlandse overheid, in het algemeen
gesproken, voor de buitenlandse werk
krachten en hun gezinnen, vrij soepel
geweest. Het lijkt daarom niet on
redelijk, dat men aan deze arbeiders
de eis stelt, dat zij zich eveneens moe
ten houden aan de overeengekomen
voorwaarden en aan de Nederlandse
wetten. Nederland kan onmogelijk aan
iedere arbeider van buitenlandse ori
gine binnen enkele maanden na zijn
aankomst een woning ter beschikking
stellen. Daarvoor is de woningnood
voor de Nederlanders zelf nog te groot.
Daarvoor ook staan nog te veel jonge
Nederlanders reeds jarenlang zonder
merkbaar succes als woningzoekende
ingeschreven. Deze jonge Nederlanders,
waarvan de meesten reeds lang de
huwbare leeftijd hebben breikt, leve
ren langer dan welke buitenlandse
arbeider ook, een bijdrage aan de
Nederlandse economie.
De conclusie uit al deze overwe
gingen ligt voor de hand. Wat voor de
buitenlandse arbeider en zijn gezin
billijk en rechtvaardig lijkt kan grof
onrecht voor zijn Nederlandse collega
opleveren. Van de Nederlandse over
heid moet daarom veel tact worden
geëist. Dat betekent: geen verwachtin
gen, bij buitenlandse arbeiders en hun
gezinnen wekken, door bij over
treding van de Nederlandse wetten en
bepalingen een te grote soepelheid
te betrachten. Maar ook zodra vast
staat dat ingrijpen noodzakelijk en on
ontkoombaar is, dit met soepelheid
doen. Laat deze mensen tijdig precies
weten waar zij aan toe zijn. Dat voor
komt in een later stadium veel narig
heid.
Het,
dier trof het gisteren weer eens
slecht met de mensen. Twee
leeuwen uit Artis, die per vliegtuig
naar Londen-Airport werden gevlo
gen, bleken de luchtreis te hebben ge
maakt in veel te kleine kooien. Eén
der leeuwen stierf onderweg, na ver
geefs te hebben gepoogd zich uit het
te nauwe hok te bevrijden. De andere
zat in een krat, kleiner dan het dier
zelf was. maar overleefde de reis als
door een wonder.
In de haven van Antwerpen arri
veerde eveneens gisteren een Pana-
mees schip met Amerikaanse koeien,
bestemd voor de slacht. Van de 900
dieren waren er zestig onderweg ge
storven. De 19 tijdens de overtocht ge
boren kalveren stierven kort nadat zij
het levenslicht hadden aanschouwd. In
beide gevallen schijnt er van vervoer
tegen zo scherp mogelijk tarief sprake
te zijn geweest. In de leeuwenhandel
is weinig te verdienen 150 voor ko
ning Leo is normaal) en in het ge
val van de koeien was he voordeliger
om levend vee te verschepen dan diep
gevroren vlees.
Wij mogen dieren voor ons laten
werken, we mogen er ons mee amuse
ren, we mogen ze zelfs opeten, maar
het verlaagt de mens als hij meent dat
de vrije beschikking over de levens
van dieren, hem het recht geeft ze te
kwellen, te verwaarlozen of te exploi
teren. Maar aangezien zelfs leeuwen
aan de macht van de mens zijn onder
worpen, zal het wel lang duren eer
iedereen zich zijn verantwoordelijk
heid voor het lot van de dieren be
wust wordt.
JTen Nederlandse leerling-vlieger van
de gecombineerde Belgisch-Neder
landse vliegeropleiding op de Belgi
sche basis Brustem, heeft met zijn
straaljager enkele keren op slechts
dertig meter hoogte over een camping
gevlogen. Naar het schijnt om zijn
meisje, dat daar kampeerde te impo
neren. De gierende straaljager zaaide
paniek.
De betrokken ïuchtmachtautoritei-
ten hebben drastisch gereageerd: de
21-jarige jongeman werd verdere deel
name aan de opleiding ontzegd. Voor
de commandant van de vliegbasis
Woensdrecht de Belgische comman
dant van Brustem heeft geen verdere
bevoegdheden moet hij zich ver
der verantwoorden. De jongeman zal
een zware pijp te roken krijgen.
Het is duidelijk dat de luchtmacht in
deze tijd van supersonische knallen en
noodzakelijk straaljagerlawaai nooit
kan tolereren dat vliegers mensen
schrik aanjagen en daarbij bovendien
grote risico's nemen ten aanzien van
andermans veiligheid.
Iedereen begrijpt dus wel dat de be
trokken vlieger een fikse straf zal
krijgen, maar menige buitenstaander
zal zich mogelijk afvragen of het af
breken van carrière niet een al te zwa
re straf is.
Da luchtmacht meent van niet Elke
