irs
JAPAN REKENT OP KATO
MACHTSVERSCHUIVING
Russische turnwereld
in
Duiven, zout en motor
boten bedreigen V enetië
kwijt
ïgpoppen
Twee Europese records
voor Belitz-Geiman
Nol Kloosterman; vierde
in ronde van Duitsland
STAD ZAKT
LANGZAAM
Kostbare worsteling tegen verval
ZES.
)E HEKS
men
A.B.C.
Hij zal Geesink
moeten verslaan
Tennis in Duitsland
Christian Kuhnke
cliënt zich aan
Plaatsingen voor
de nationale
kampioenschappen
Hemmy Yriens
militaire titel
Waterpoloërs
naar buitenland
Selectie-team
speelt in
Eindhoven
Opkomst
Afscheid
Geregeld instortingen
Onophoudelijk controle
Schaakkampioen
Fischer mag niet
Cuba
naar
Schaken in Bied
r
11
BAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 4 AUGUSTUS 1965
11
if* 1
5 op 3 1/2 meter bij hen. Ge
vonden de goede knop, drak
en daar schoten ze voor-
e vliegende schotel op hun
begint Piet te roepen. Zo
anderen dat hoorden, begon
r: „Vlugger ze halen ons in",
k mijnheer Bonneke moed in.
aasde sneller en sneller. Tot-
vliegende schotel niet meer
werd later en later en het
►nker. „Zijn we er nog niet?"
telde Ingelise, die mijnheer
.iet vam het werk wilde hou-
zijn nog niet op de helft",
rokken de jongens van. „Wa-
iar niet meegegaan", zei Bas.
alles goed en wel, maar dan
I nu nog op de maan gezeten",
ien voort. De aarde kwam
it-erbdj
JOPIE VAN KUYK
Grote Kerkstraat 76
Raamsdonksveer
•oot bos woonde de heks Oela-
een dag was ze een to.ver-
het leren. Maar toen werd
muis. De kat van de heks
lis, en at haar toch niet op.
wist dat het zijn baasje was.
uis (de heks) leefde nog. Ze
een kast waar alleen maar
t zalf stonden. Ze pakte een
zalf eruit. De muis smeerde
ïaal in met de zalf. En toen
de heks al weer en ze nam
nooit meer te toveren, want
nen alleen maar nare dingen
Zelf verzonnen door
JOZé POPPELIER, 9 Jaar
v. Boischotlaan 10
Oosterhout (N.-B.).
olgende avond kwamen ze de
alen. Het waren hele mooie
rant de poppen-maker had nog
:e mooie poppen gemaakt
van RIA VERMEULEN
Gilzeweg 57, Chaam.
die woont in de stad.
die is zo vlug als een rat.
die kijkt heel raar.
die heeft veel haar.
ie is bang van een leeuw,
die heeft een meeuw,
die pakt een erwtje,
ie, die ziet een hertje,
die met Toos correspondeert-
ie goed leert,
die eet een aardbei,
e die zet haar poppen in een rij-
lia die pakt een melkkan,
die is een hele man.
die is aan het vissen,
lie plukt gele lissen,
etter die ik niet ken.
die voert de kippen in de ren.
e die plukt een roos.
die is heel boos.
at is een kleine vent.
die woont in Gent.
dat is een echte dame.
raadje die zeemt de ramen.
tha, die speelt met haar poesje
die is een snoesje.
Zelf verzonnen door
TOOS BOUWENS (11 Jaar)
Kapelstraat 22, Chaam.
TOKIO (ANP). Japan is er op gebrand de wereldtitel judo te
heroveren. Met eigen ogen hebben de miljoenen Japanners tijdens de
Olympische Spelen in de imposante Budokan-hal en op het televisie
scherm kunnen aanschouwen wat Anton Geesink met hun landgenoot
Akio Kaminaga deed Nimmer zullen zij vergeten de dodelijke, haast
tastbare stilte die er over het publiek neerdaalde, toen de Utrechtse
reus zijn tegenstander in een onwrikbare houdgreep had geklemd.
Negen minuten en twintig seconden had het gevecht geduurd en voor
de tweede maal in zijn grootse carrière stond onze landgenoot op de
bovenste trede van het erepodium.
Voor de tweede maal, omdat drie jaar
tevoren op 3 september 1961 in het Stade
Pierre de Coubertin in Parys, Anton
Geesink, drie Japanners op een rij met
de tatami's kennis liet ma-ken- De „ver
gissing" van Parijs, de dag waarop Ja
pan de hegemonie in het judo verloor,
was niet gewroken.
Er was slechts één lichtpuntje. In de
na-Olympische tour door Japan, verloor
Geesink bijna door een wazaari van
Masaharu Kato en het kostte hem alle
mogelijke moeite om toch nog in de
eindfase van de strijd tegen deze on
bekende judoka met een houdgreep te
winnen.
Dinsdagmiddag maakte de president
van de Japanse judohond. Rised Kano,
de Japanse ploeg bekend voor de wereld
kampioenschappen in Brazilië, waar in
Rio de Janeiro van 14 tot en met 17
oktober evenals tijdens de spelen in To
kio de titelwedstrijden in de drie ge-
widhtsklasse en die van alle catego
rieën zullen plaatsvinden.
Ma-saharu Kato is de uitverkorene,
die Anton Geesink de hoogste titel zal
moeten ontnemen. Kato, 27 jaar, 1,82
meter 91 kg en politie-agent van be
roep is zelf van mening dat hij en hij
alleen de mythe rond Geesingyama (de
berg Geesink) kan verscheuren.
Maar vele judo-expsrts in Japan zijn
van mening dat Kato niet de man is
die naar Brazilië zal moeten worden
gestuurd. Tijdens de Japanse kampioen
schappen 1965 werd deze tamelijk onbe
kende judoka in de eerste ronde reeds
uitgeschakeld. De experts zijn van me
ning dat Isao Inokuma, die de Olympi
sche titel in het zwaargewicht verover
de naar Rio de Janairo moet gaan En zo
is de Japanse judo-wereld verdeeld in
twee kampen. Maar Masaharu Kato is
inmiddels aangewezen.
Anton Geesink bereidt zich nu al enke
le maanden voor op zijn laatste titel-
wedstrijd Te zamen met de Amsterdam
mer Willem Ruska traint hij in Beauval-
lon, dat de stukken eraf vliegen. Op
15 augustus worden in de dojo van
Jaap Nauwelaerts d'Age in Bloemendaal
de laatste selectiewedstrijden gehouden
en zal Anton Geesink zich tevens aan 'n
medisch onderzoek moeten onderwerpen
omdat zijn knie hem tijdens de Europe
se kampioenschappen veel last bezorgde
door een blessure.
CHARKOV (ANP) Twee Europese records werden dinsdag ver
beterd door de Russische zwemmer Semyon Belitz-Geiman tijdens wed
strijden in Charkov. Op de 1500 meter maakte deze de prachtige
tijd van 17 minuten 01.9 seconde, waarmee hij niet minder dan 25,1 sec. onder
het oude record bleef, dat sedert 13 september 1964 op naam van de Hongaar
Jozef Katona stond. En passant verbeterde Belitz-Geiman ook het 800 meter re
cord, dat op 9 min. 05,4 sec. stond. Dit bracht hy terug tot 8 min. 58.7 sec.
HAMBURG (ANP) Christian Kuhn
ke heeft zich op de tweede dag van de
internationale Westduitse tenniskam
pioenschappen te Hamburg aangediend
als een serieuze kanshebber door de
Australiër John Cooper in een partij
voor de eerste ronde als een beginneling
aan de kant te zetten.
De 18-jarige broer van oud-Wimble-
donkampioen Ashley Cooper was tegen
het geweld van de Duitser eenvoudig ner
gens en won slechts twee games 0-6 2-6
0-6.
Minder goed bracht Wilhelm Bungert,
een andere Duitse topspeler, het er af.
Hij versloeg weliswaar de Australiër Ray
Buffels in straight stes, maar had toch
meer moeite dan was verwacht 9-7 6-4 6-4
De 5000 toeschouwer zagen voorts, hoe
Bernd Weinmann, daags tevoren verras
send winnaar van de Braziliaan Thomas
Koch, door Owen Davidson tot staan
werd gebracht. Hetgeen overigens nogal
wat voeten in de aarde had, getuige de
cijfers 7-5 6-4 3-6 6-3.
Martin Mulligan, een van de favorie
ten, was bijzonder duidelijk tegen oudge
diende Jaroslag Drobny (6-1 6-2 6-0) en
zijn landgenoot Ken Fletcher versloeg na
felle strijd de bebaarde Deen Torben
Ulrich met 5-7 6-1 9-7 6-1.
DEN HAAG (ANP) Voor de natio
nale tenniskampioenschappen, die van
maandag 9 t.m. zondag 15 augustus op de
MEfS-banen in Scheveningen worden
gehouden, zijn de volgende spelers en
speelsters geplaatst:
Heren enkelspel: I Okker, 2 Hajer, 3
Schneider. 4 Van Eijsden, 5 Van Gelder
6 Knol, 7 Fleury, 8 Scholtz.
Dames enkelspel: 1 Trudy Groenman,
2 Betty Stöve, 3 Els Spruyt, 4 Elly
Krocke, 5 Jenny Ridderhof, 6 Lidy Jans
sen-Venneboer, 7 Koosje de Jongh, 8
Marijke Jansen.
Heren dubbelspel: 1 Van Eijsden-Ok-
ker, 2 Hajer-Schneider, 3 Beukers-
Scholtz, 4 Van Gelder-Fleury.
Dames enkelspel: 1 Trudy Groenman-
Els Spruyt, 2 Elly Krocke-Betty Stöve,
3 Jenny Ridderhof-Lidy Janssen-Venne-
boer, 4 Marijke Jansen-Henriette Laan-
ruinen.
Gemengd dubbelspel: 1 Okker-Trudy
Ar»nSmtn; an Hijsden-Betty Stöve, 3
Eüy &Mk£y Rldderhof' 4 Van Gelder-
SOESTDUINEN (ANP) - In Soestdui
nen zijn de nationale militaire zwem
kampioenschappen gehouden. De resul
taten waren:
400 m vrije slag: 1 Bruggink (land
macht) 5.15.9; 2 W. v. d. Kolk (land
macht) 5.31.2; 3 Vaandrig Kuster (land
macht) 5.33.0.
100 m vlinderslag: 1 H. Maas (Land
macht) 1,15.5; 2 T. HoJlters (landmacht)
1.16.8; 3 A. ten Brugge (marine) 1.17.7.
100 m rugslag: 1 H. Nijland (land.
1-13.2; 2 P. Schurink (landmacht)
1.14.2; 3 G. Zweys (landmacht) 1.15.6.
200 m schoolslag: 1 H. Vriens van Su-
rae. Breda (landmacht) 2.53.3; 2 L Brug-
gink(landmacht) 2.54.5; 3 J. Dieben
(luchtmacht) 2.59.0.
1 v/^€ sla8: 1 J. Roos (landmacht)
\7vLj S- Maas (landmacht) 1.03; 3 H.
Vrmger (luchtmacht) 1.04 7
In de Franse stad Lorient is
een draverij met bijzondere paar
den gehouden. Het moet de oplet
tende toeschouwers zijn opgeval-
den, dat de dieren wat stram in
de benen waren. Geen wonder
overigens, want de paarden waren
gemaakt van hout en karton. Op
de sulky's werd derhalve gefietst
dat het een lust was.
NOL KLOOSTERMAN
GELSENKIRCHEN (ANP) Harry
van Pierre is tweede geworden in het
eerste gedeelt - van de zesde etappe van
de ronde van Duitsland voor amateurs,
een 34 km lang criterium in Gelsenkir-
chen. In de eindspurt van een uit zes
renners bestaande kopgroep moest hy
slechts de Duitser Burkhardt Ebert,
tweede in het algemeen klassement, voor
laten gaan.
De Duitser Czarnowski bleef leider in
het algemeen klassement. De uitslagen
van de rit: 1 Ebert (Did.) 45 min 25 sec,
2 Van Pierre z.t., 3 Joehnk (Did.) z.t.
4 Rupflin (Did.) z.t. 5 Schlitzkus (Did.)
z.t. 11 Van Middelkoop 45.45, 12 Klooster
man z.t. 15 Dolman z.t.
Ook na het tweede gedeelte heeft de
Duitser Ortwin Czarnowski nog steeds
de leiding in het algemeen klassement.
De verwachte aanval van de Nederland
se ploeg bleef (nog) uit, hoewel Harry
van Pierre zijn positie in het eerste deel
opnieuw verbeterde. In het criterium
over 34 km in Gelsenkirchen werd de
man uit Uithoorn in de spurt verslagen
door Brukhardt Ebert, maar hield toch
een winst van 40 seconden op de rest
over. Daardoor steeg hij naar de vijfde
plaats achter de Leidenaar Nol Klooster
man. In het tweede gedeelte, van Gelsen
kirchen naar Bocholtz (70 km), won de
Duitser Heinz Rueschoff de spurt van een
groepje van drie man, die 40 seconden
voorsprong op het voltallige veld ver
overden. Kloosterman kwam op de wie
lerbaan in Bocholtz als eerste van de
groep door en werd vierde. André van
Middelkoop en Eef Dolman werden ex
aequo geklasseerd.
Het algemeen klassement ziet er nu
als volgt uit: 1 Czarnowski (Did.22.51.31
2 Ebert (Did.) 22.56.10. 3 Luehti (Zw.)
22.57.51, 4 Kloosterman 22.58.46, 5 Van
Pierre 22.59.07.
DEN HAAG (A.N.P.) Voor de op
14 augustus in Boedapest te spelen in
terland tegen Hongarye en het zeslan
dentoernooi in Londen om het West
europees kampioenschap (19-21 augus
tus) zijn de volgende waterpolospelers
uitgenodigd:
Feike de Vries, (Nept. Amersfoort),
Joop Schmidt, 'De Meeuwen), Bram
Lcenards (DZV», Fred van Dorp (AZPC)
Hans Aalbers (DZV). Nico van der Voet
(ZIAN), Geerrit Wormgoor (UZSC),
Hans van Ommen (PSV), Hans Wouda
(De Meeuwen), Edward van der Hoek
(Het IJ) en Gerrit van der Kolk (RZC).
Het Nederlandse jeugdteam komt op
14 augustus in Den Haag tegen Groot-
Brittannië uit. Voor deze wedstrijd ko
men de volgende spelers in het water:
Evert Kroon (Robben), Joop Walter
(DJK), Hans Hoogveld (Nept. Amers
foort), Ton Schmidt (Meeuwen), Kees
Tittel (HZPC), René Bartels (HZPC),
Bart Bongers (ESCA), Wim Hermsen
(De Robben), Hans Nolting (DJK),
Huub Maas (De Meeuwen), Dolf Visscher
(DZV). Behalve Hermsen en Visscher,
die dan zullen worden vervangen door
Huub Heurtsen (Zedna) en Joop Rohof
(Thialf) zijn deze spelers ook uitgeno
digd voor de wedstrijd Denemarken-Ne-
derland voor B-teams die op 22 augustus
in Kopenhagen zal plaatsvinden.
DEN HAAG (A.N.P.) In verband
met de voetbalwedstrijd ADOLa Gan-
toise op 14 september heeft het bestuur
van de K.N.V.B. besloten de ontmoeting
van het voorlopig Nederlands elftal te
gen Standard Luik op 15 september op
het PSV-terrein in Eindhoven te doen
plaatsvinden. /J
De wedstrijd NederlandLuxemburg
zal op 29 september op het ADO-terrein
worden gespeeld.
De Russische turnwereld is aan
een geweldige machtsverschuiving
toe. De eerste tekenen daarvan wa
ren te merken bij de dameskam
pioenschappen te Kiev, waar de ti
tel gewonnen werd door Larissa
Petrik, een 15-jarige gymnaste uit
Vitebsk, die de befaamde Latynina
versloeg. Ook enkele weken ge
leden, bij de Europese kampioen
schappen in Sofia, bleek Petrik een
turnster van wereldklasse en kon
den de 3000 toeschouwers vaststel
len dat zij een punt heeft bereikt
dat zelfs Latynino in haar beste
aren nooit evenaarde.
Dat neemt niet weg dat de 34-jarige
nog Steeds blijft bekoren; so-
haJ Z^n een voorbeeld voor
Ru^ic ïndffen°ten- 0ok een 13-jarige
ri? ™'ekreSerVeJtewees in Sofia dat
behoeft nidf t 'andgenoten niet
vonSfi ,r en en het was een
voudig ongelooflik wat dit njenionee
turnstertje presteerde. Wat is het ge-
monie?a" "U al heil
Als oorzaak van het succes van de Rus
sen op het gebied van de gymnastiek
wordt wei het ballet genoemd Men zai
moeten toegeven dat de Russische vrou
wen voor wat betreft de gymnastiek aan
de top staan en m eigen land met deze
sport op de vierde plaats komen achter
mannelijke gebeurtenissen als ijshockev
voetbal en basketball.
Het begon met een enthousiaste cam-
pagne in de periode van de revolutie.
Onder het motto „iedere man moet mooi
en goed gevormd zijn" begon men met
ochtendgymnastiek. Zelfs op de fabrie
ken werd hiervoor tijd uitgetrokken. In
het begin was het allemaal een beetje
onwennig, maar spoedig raakte ieder
een met het idee vertrouwd.
Reeds op 2 januari 1929 begon Radio
Moskou met ochtendgymnastiek. En nu,
34 jaar later, kan men in het Moskouse
sportcentrum van het rode leger de re
sultaten van deze gymnastiek-campagne
aanschouwen.
Er was geen vergissing mogelijk. De
gratie waarmee Oekrainse meisjes, al
len in het blauw gekleed, een foutloze
reeks oefeningen presenteerden zou de
balletdanseres Ulanov eer hebben aange
daan.
Het enige merkbare verschil tussen
ballet en gymnastiek was wel, dat La
rissa Latynina haar oefeningen deed op
een strook van enkele decimeters. Dit
was het meisje dat vijf gouden, vijf zil
veren en vier bronzen Olympische me
dailles gewonnen had.
Tussen de Olympische successen door
heeft ze ook nog de wereldtitel behaald
in 1958 en 1962 In mei kwam zij bij
de strijd om de Europa Cup te Antwer
pen echter op de tweede plaats, achter
de Tsjechische Vera Caslavska. Dit wijst
erop. dat zij haar eerste plaats op de
wereldranglijst reeds heeft moeten prijs
geven en gezien haar leeftijd mag men
verwachten dat zij haar gymnastiek-
kleren na de Spelen van Mexico voor
goed aan de kapstok zal hangen.
Larissa Semoinova Latynina werd ge
boren in 1935 te Kherson, een haven
stad in de zuidelijke Oekraine. Onge
lukkig genoeg bleef ze net als zoveel
kinderen uit dit gebied na de oorlog va
derloos achter. Haar moeder was
schoonmaakster en verdiende een karig
loon. ,,Het enige wat ik uit die tyd nog
weet," zegt Larissa, „is dat ik uit al
die ellende rondom ons heen nog iets
moois wilde halen. Ik wilde ballerina
worden. Toen ik elf jaar was, ging ik
naar de balletklas. De kennismaking
met de gymnastiek kwam op school."
Over de balletachtige inslag van de
Russische gymnastiek vertelt Larissa:
„Mijn trainer zei me, dat ik veel naar
concerten moest luisteren en hij maakte
me erop attent dat ik me in ballet
moest specialiseren. Daarna moest ik
zien uit te drukken, 'hetgeen ik gezien en
gehoord had. Kunst en gymnastiek zijn
nauw aan elkaar verweven, zei hij al
tijd."
In ieder geval was het een goede on
dergrond voor haar carrière. Toen Laty
nina zestien was, werd ze kampioene
van Rusland in de afdeling schoolmeis
jes. Pas verschillende jaren later kwam
zij voor in de rangen der oudere gene
raties.
Bij de Olympische Spelen te Mexico
zal Larissa Latynina tot de veteranen
behoren. Ze doet er nog allés voor om
straks voor de laatste maal de door haar
gevestigde Olympische roem te handha
ven. Met recht zal zij dan na de Spelen
kunnen zeggen er verheugd over te zijn
dat ze indertijd gymnastiek in plaats van
ballet heeft gekozen. Mexico City belooft
voor haar een groots afscheid te wor
den!
DE AMERIKAANSE ploeg is winnaar
geworden van de Amerikaanse zone
van het Davis Cuptoernooi. Arthur
Ashe, op de eerste dag reeds overwin
naar van Rafaël Osuna, bezorgde te
Dallas zijn land in het derde enkelspel
een beslissende 3-1 voorsprong. Hij
zegevierde moeiteloos met 6-1. 6-4. 6-4
over de tegenvallende Antonio Pala-
fox.
Niet alleen de overheid ziet met
tegenzin dat de motorboten hand
over hand toenemen. Ook de gon
deliers hebben er hun bezwaren
tegen: de motorboten bederven be
halve het uitzicht (wat de gonde
liers minder zorgen geeft) ook de
markt. Vandaar dat tijdens een
proteststaking de gondeliers pro
beerden hun gemotoriseerde col-
lega's de (water)pas af te snij-
den.
1 VENETIë - De lagunestad blijft een magische
aantrekkingskracht uitoefenen op ontelbare toeris- -
ten. De stad dankt haar beroemdheid aan de schoon
heid van haar gecompliceerde architecturen, aan haar
kanalen, aan haar gondels, aan de onvergelijkbare
fantasie van haar kleuren. Wie eenmaal in Venetië
is geweest, behoudt zijn leven lang een aangename
herinnering aan de 12e-eeuwse St.-Marcusbasiliek
met haar beroemde St.-Marcusplein, aan de campani
les en aan de paleizen van de doges, aan de meer dan
90 kerken en aan de rijke musea. Hij vergeet nooit de 378, soms zeer
fraaie boogbruggen over het beroemde Grote Kanaal en over de 1000
andere kanalen. Van tijd tot tijd keert hij in de geest terug naar de
Rialtobrug om er te genieten van het sierlijke spel van de gondels.
En wie zou de vermaarde Brug der Zuchten ooit kunnen vergeten?
reeds verschillende instortingen plaats
gehad De meest spectaculaire was de
gedeeltelijke instorting van de muren
van het fort Sant' Andrea.
Om verder instortingsgevaar te voor
komen, moet het hele „vastleggings
systeem'' van Venetië hersteld worden
De stad heeft echter nog met een an
der, ingewikkeld probleem te kampen,
n.l- de erosie, waaraan vooral de mo
torboten schuld zijn. Moet de motor
boten een vaarverbod opgelegd wor
den? De gondels doen het niet meer
vlug genoeg in onze snelle tijd. Ook
over Venetië wil de motor heersen.
Boodschappen doen per gondel, de
koopwaren leveren per gondel, enz.,
eist te veel tijd, nu iedereen tijd te
kort scihijnt te komen. En tijd is geld,
ook in Venetië.
In de intens levende stad is de auto
taboe. De langzame, sierlijke gondels
worden steeds zeldzamer, de motorboten
steeds talrijker, hetgeen zeer jammer is,
dit niet alleen 'voor het oog van de toe
risten. De motors verplaatsen met grote
kracht grote volumen water, dat, beu
kend tegen de fundamenten, deze steeds
dieper uitholt. De motorboten laten een
flinke hoeveelheid brandstof residu in het
water achter. Het, met dit residu ver
mengde zoute water bezit een aparte
invretingskracht. Een andere erosiefac
tor is de zakking van het bed van de
kanalen, dat hierdoor gevoeliger wordt
voor de getij dengolvingen Het bodem-
zand wordt door de stromingen verplaatst
zo zelfs, dat zich een paar kilometer
verwijderd van het Lidostrand, bij de
Punta Sabbioni, een ander strand ge
vormd heeft.
De thuis in zijn drukke stad weerge
keerde ex-vakantieganger denkt met
weemoed terug aan de stad-zonder-auto's
waarin de voetganger koning is. Van
tijd tot tijd ook droomt hij van het La-
bia-jpaleis, een der prachtigste paleizen
van Venetië Tot verleden jaar was dit
paleis eigendom van de bekende miljar
dair Bestegui. Iedere wijk van Venetië
bezit verschillende Palazzi langs de gro
te of kleine, met boten opgefleurde ka
nalen. Soms lopen smalle straatjes langs
de huizen- De toerist, die deze straatjes
volgt, komt telkens verrukt terecht op
een campo, een tamelijk groot of klein
plein, waarover steeds een campanile
waakt. Hier kan hij, bij een frisse fon
tein, gaan zitten dromen over de voor
bije' geschiedenis van het rijke Venetië.
Komt het juist zo uit, dat hij er kan ge
nieten van de zuidelijke marktdrukte.
Hier ook kan hij terecht voor een koele
dronk in een herberg, een enige plaats
voor een noorderling om ongemerkt een
paar, met hun hele wezen converserende
rasechte Venetiërs te bestuderen.
De toerist, die Venetië aandoet tijdens
de springvloed, arriveert enigszins ver
rast voor de St.-Marcusbasiliek. Elk
jaar staat dan het St.-Marcusplein tot
aan de drempel van de kerk onder water,
zeer tot vermaak van de jeugd, die dan
heerlijk op het beroemde plein kan poot
jebaden.
Venetië was sinds de middeleeuwen
het centrum van een bloeiende, aristo
cratische repulbliek, welke, bestuurd door
doges, ha-a-r macht uitstrekte over een
gedeelte van Lombardije, Dalmatië, Al
banië en over een deel van Morea, Ma
cedonië en Griekse Archipel. Een der
beroemdste zonen van Venetië is de gro
te humanist en kardinaal Petrus Bembo
(1470 - 1547), die secretaris was van
Paus Leo X.
Weet de toerist, die in bewondering
staat voor de architectonische pracht
van Venetië, dat de hele stad met haar
indrukwekkende gebouwen gevaar loopt,
omdat zij voortdurend, langzaam maar
zeker zakt?
Voor Venetië, dat gebouwd is op ver
scheidene hond'srden kleine eilandjes,
welke van elkaar gescheiden zijn door
een duizendtal kanalen, de „straten" van
Venetië, was de zee een natuurlijk bol
werk tegen de aanvallen en de misdaden
van de barbaren van die Ve eeuw. Zo
ontstond langzaam, omgeven door de
wateren van de Adriatische Zee, een der
zonderlingste steden van de wereld De
bouw van deze stad veronderstelde'een
grondige kennis van de zeebodem en
eiste een preciese berekening van de
stromingen met betrekking tot de druk
van de getijden.
Venetië, ontsproten aan de fantasie en
de wetenschap van eeuwen geleden, is nu
in gevaar. Zijn fundamenten „ontschoei
en" zich steeds onrustbarender, op de
lagune bodems hebben geregeld instor
tingen plaats- De stad zinkt steeds die
per. Het hele jaar door staan alle ge
bouwen van Venetië onder voortdurende
controle. Ernstige, geleerde mannen me
ten en vergelijken de opgenomen cijfers
met die van vorige metingen. De laatste
50 jaar is de hele stad gemiddeld 11.1
cm gezakt, hier iets meer, daar iets
minder. De beroemde Campanille van
St.-Maren is zelfs 18,3 cm gezakt.
Hoe dit mogelijk is? Toen de industri
alisering zich steeds meer uitbreidde,
groef men talrijke kanalen dieper uit
om ze bevaarbaarder te maken. Ook
werden er nieuwe kanalen gegraven.
Vooral de loop van deze nieuwe kanalen
was niet aangepast aan het algemene
systeem van de natuurlijke stromingen
en werkte dus het evenwicht tegen var
de lagune. Hun rechtlijnige loop hinder'
de wisseling van de getijden, waardooi
de fundamenten van de stad steeds
«wakker worden. Hier en daar hebben
De uitzonderlijke bouw van Venetië
baart het publiek gezag wel eens zorgen
dat voortdurend voor moeilijke proble
men staat. Onophoudelijk moet er ge
controleerd worden. Men wil Venetië
absoluut zyn enig karakter doen behou
den. Men wil het prachtige, zo veelvuldig
voorkomende, tere kantwerk van de
meester-beeldhouwers in goede staat be
houden voor de toekomst.
Maar, wat moet en kan men tegen de
eeuwenoude hardnekkigheid van het zout,
tegen de moderne kwaal van de lucht
verontreiniging, tegen de duiven, die
zonder de minste eerbied voor de unieke
bouwwerken, deze vervuilen en tegelijk
beschadigen? De duiven leven aan de
oude pleinen, zij maken deel uit van de
oude pleinen. Wie kan zich b.v. het St.-
Marcusplein voorstellen zonder kirrende
De maximumsnelheid te water
is acht km per uur en onder de
tegenwoordige omstandigheden
wordt daar streng de hand aan ge
houden via vernuftige controle
apparaten.
Venetië en het zout was er, toen nog
niemand dacht aan de bouw van Venetië
Ondertussen gaan het zout, de duiven en
de motors voort met de prachtige doge
paleizen, de kerken, de aristocratische
en niet-aristrocratische, maar vaak schil
derachtige huizen te beschadigen en zit
ten de gemeente en het rijk met zeer
moeilijk op te lossen problemen. De gan
se architectuur van Venetië vormt één
geheel Ook de kleinere, in een andere
stad misschien onaanzienlijke bouwwer
ken maken deel uit van het prachtige,
unieke Venetië en alle gebouwen zonder
uitzondering verdienen van verwoesting
gespaard te blijven. Daarom moet zon
der uitstel krachtig worden ingegrepen.,
hetgeen gemakkelijker gezegd dan ge
daan kan worden-
Men is bezig aan een saneringsplan
vam de hele stad. „Hèt" probleem zit vol
aparte problemen en ieder apart pro
bleem eist een diepe studie en enorme
sommen geld. De transportvergunningen
over de kanalen moeten herzien worden,
de kanalenloop, vooral die van de nieu
we kanalen, moet verbeterd worden. De
vijanden van Venetië moeten alle on
schadelijk worden gemaakt!
Wij hebben echt te doen met degenen,
die ervoor moeten zorgen, dat het oude
Venetië de stabiliteit terugkrijgt, welke
het absoluut nodig heeft om in de toe
komst het oude Venetië te blijven, een
oud Venetië, aangepast aan het leven
en aan de evolutie van een. op sociaal
en economisch vlak, zich steeds uitbrei
dende toekomst.
NEW YORK (ANP). Het
Amerkaanse ministerie van buiten
landse zaken heeft aan de 22-jari-
ge Amerikaanse schaakkampioen
Bobby Fischer toestemming ge
weigerd om deel te nemen aan
een internationaal schaaktoernooi
dat deze maand in Cuba wordt
gehouden.
In 1961 voerden de V.S. een reis-
beperkingswet in. De enige Ameri
kanen die Cuba mogen bezoeken
zijn bonafide journalisten, zaken
lieden met reeds lang gevestigde
belangen in Cuba en humanitaire
missies.
BLED. (ANP) De zevende partij
tussen de Deense grootmeester Bent
Larsen en de Russische oud-wereld
kampioen Michail Tal voor de halve fina
les van het toernooi om het wereldkampi
oenschap schaken is na 43 zetten afge
broken in een gunstige positie voor de
Rus.
De spelers staan na zes ronden nog
steeds gelijk. Zij behaalden ieder drie
punten.
L.
