ling bij
leb
Spreiding wordt niet op
beste manier toegepast
één film:
Universal
Moed en karakter
in de politiek
harterü
Donald
Duck
ANTOOR
(GF
II
NABESCHOUWING HOLLAND-FESTIVAL
Coördinatiegedachte
volledig verstek
gaan
Atletiekwedstrijden
RUSLAND - AMERIKA
Italiaanse film over het
China van Mao Tse Toeng
Trea Dobbs in lijn 007
John. Adams
Verdeeld Korea55
t.v.- documentaire
2 augustus op Nederland 2
Nieuwe serie op Vlaamse tv.
Kerkbestuur
Stoppeldijk
te
Te veel autonomie
Doublure
Richard Schoonhoven
(van brandpunt)
naar college in V.S.
MUSICAL PARODIE
OP ODYSSEE
v r
FILM
Herbert Joeks met
Weense liedjes
GEEF
van harte f.5,"
11.55.555
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 28 JULI 1965
16
Montreal, Algiers,
veel andere buiten-
;t werk van de tele-
tiet Telegraafkantoor
>r jonge mensen, die
ïouden, die een goed
n er prijs op stellen
Dten in een prettige
verrichten.
ptember a.s. aanvangt
irijfmachine- en tele-
ivat, wordt reeds het
voor bedrijfsrekening
in diploma Mulo A of
of een gelijkwaardig
neef welen van de
ding bij Backer en
leeftijden kunnen bij
siding een 2-jarige
officieel Bemetel-
WERKEN
fPIJPENBEWERKEN
JMONTAGE.
technische opleiding
Idiploma's wensen te
gorden op onze voor-
Levensschool en de
bij deze opleiding
nend en theoretisch
leiding ga je al direct
JE VACANTIE. ER
IRSISTEN WORDEN
_EEN AAN: JE BENT
I.ATS OP DE OPLEI-
I-1ET LEVEN!
e Sociale Dienst van
j 173 Breda, telefoon
llrapport mee? Als je
BACKER EN RUEB,
srtentie in.
173 - BREDA I
W. VAN DER STEEN
(Van onze muziekmedewerker)
Op het ogenblik dat we deze be
schouwing schrijven, behoort het
Holland Festival reeds weer tot
het verleden. Zo volmaakt tot het
verleden, dat we alle manifestaties
kunnen zien als historische feiten,
die ons, tot op een zekere hoogte
althans, onbewogen laten. Histori
sche feiten, die goeddeels werden
bepaald door een traditie, gevormd
in een periode van bijna twee de
cennia.
Een daarvan is de spreidingsgedachte
bepaald door het karakter van ons volk
niet voor niets staat er op onze mun
ten Koningin der Nederlanden waar
in altijd het particularisme hoogtij heeft
gevierd: particularisme oorspronkelijk
tot uiting komend in de antithese tussen
twee Hollandse steden 's-Gravenhage
en Amsterdam maar die door de eco
nomische en culturele emancipatie van
de zogenaamde randgewesten na 1945 een
heel bijzondere en voorname betekenis
heeft gekregen: ook voor het Festival.
In dit opzicht nemen wij, met Vlaande
ren, in de reeks van jaarlijks plaats vin
dende festivals in Europa een heel bij
zondere positie in.
Hoe heeft men ten onzent in de loop
der jaren op deze spreidingsgedachte ge
reageerd? De rijksoverheid heeft daar
van begin af zeer positief tegenover ge
staan: we laten in het midden of zich
hier idealistische motiveringen deden
gelden, dan wel overwegingen van prak
tische politiek: een deelname van steden
uit alle streken van het land maakte
het de minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen immers gemakkelijker
van de volksvertegenwoordiging een sub
sidie te verkrijgen
En de leiding van het Holland Festival
zelve? Die aanvaardde deze steun zeer
gaarne, gezien de financiële status; bo
vendien zag zij daarin een welkome aan
leiding de verschillende participanten in
de „provincie'' dat zijn er soms zeer
veel geweest op te wekken ook in de
beurs te tasten.
Doch, eerlijk gezegd, we hebben eigen
lijk steeds de indruk gehad, dat de sprei
dingsgedachte slechts met de mond werd
beleden om de daaruit voortvloeiende
financiële revenuen, dat men ze echter
nimmer aanvaardde als iets unieks, dat
zoveel mogelijk artistiek rendement dien
de op te brengen.
We kregen bovendien de indruk, dat
men te weinig aandacht besteedde aan
maison", die de
we zonde-
De publikaties over de controverse
tussen kerkbestuur en bestuur van het
N.K.V. te Stoppeldijk, en uw commen
taar daarop, heb ik met belangstelling
gelezen. Graag wil ik er de volgende
opmerkingen bij plaatsen in de hoop dat
ze een bijdrage kunnen zijn voor het
verdere gesprek.
1. Plet behoeft geen verwondering te
wekken dat er soms spanningen bestaan
rond de samenstelling van kerkbestu
ren. In het algemeen kan worden ge
constateerd, dat in veel gevallen de
zeer eenzijdige samenstelling van de
kerkbesturen is doorbroken. Dat is on
getwijfeld een winstpunt.
2. Het voorgaande neemt niet weg dat
de kerk niet democratisch doch autori
tair wordt geleid. Doel en opdracht van
de kerk laten m.i. geen ruimte voor eer-
democratische bestuursvorm. Ook de
kerkbesturen worden niet op democrat!-
scho wijze gevormd. Het lijkt mij nut
tig dit duidelijk vast te stellen.
Erkennend dat bij de samenstelling
van een kerkbestuur met verschillende
factoren rekening moet worden gehou
den verdient het m.i. wel aanbeveling
te streven naar een samenstelling die
enige weerspiegeling geeft van de pa
rochiegemeenschap.
3. Bij het zitting nemen in een kerk
bestuur van een persoon voortkomend
uit werknemerskringen ik spreek lie
ver niet over een arbeidersvertegen.
woordiger en zeker niet over een ver
tegenwoordiger van het N.K.V. is
het geen voorwaarde dat zo iemand lid
is van het NKV. Akkoord? Plaats en
omstandigheden bepalen m.i. echter wel
of het gewenst is hiermede in mindere
of meerdere mate rekening te houden.
in de laatste jaren is binnen de kerk
een nieuw zicht op „de wereld" ge
groeid. Taaiz en opdracht van de chris
ten in dc wereld is m.i. - geïnspireerd
te„e" opgenomen in zijn levensovcr-
tuig mg mede met anderen de wereld
beter bewoonbaar te maken. De vak-
beweging heeft in dezen met anderen
een algemeen erkende taak.
Is het betrokken kerkbestuurslid niet-
georganiseerd? Schiet hij dan op dit
terrein niet te kort door zich afzijdig te
houden. Door zich hier te onttrekken
aan zijn eigen taak en verantwoorde
lijkheid en anderen ook in zijn beland
daarvan de volle last te laten dragen*
Juist als het werknemersdeel in de pa
rochie sterk georganiseerd is kan hierin
mogelijk een oorzaak van de bestaande
wrevel zijn gelegen.
4. Het dreigement van het N.K.V.-
bestuur keur ik onvoorwaardelijk af.
Het is onjuist en niet bevorderlijk voor
een vertrouwvol gesprek.
5. Met u ben ik van oordeel dat kerk
bijdrage en vakbondscontributie nier
met elkaar vergeleken kunnen worden
Beide zaken dienen op hun eigen mé
rites te worden beoordeeld. Dat u toch
een wel erg grove vergelijking
trekt, betreur ik. Dat uw typering van
bet betalen van bondscontributie op
zijn zachtst gezegd onvolledig is, be
treur ik nog meer. U doet daarmede
geen recht aan de velen voor wie het
om méér gaat dan persoonlijk en/ot
groepsbelang, èn aan de feitelijke ont
wikkeling m onze samenleving. En de
zaak waarom het hier gaat is er m.i
niet mee gediend.
BREDA HUB. BROEDERS
de specialités de la
verschillende participanten M
ren hier Haarlem met zijn orgel en Waar
den met zijn Bachtraditie nadrukkelijk
uit hebben te bieden. Dat men bo-
vendien bepaalde kunstuitingen niet
heeft laten leven in plaatsen, waar ze
speciaal thuis zouden behoren: harmo
nieën en fanfares in klemt, besloten ge
meenschappen. beiaarden in steden met
een op dit terrein levende traditie.
Nu weten we wel, dat aan het specu
leren op ..lokale bijzonderheden" gevaren
verbonden zijn. dat men een plaatselijk
chauvinisme kan losslaan, dat het totale
artistieke niveau van een Holland Festi
va! zou kunnen verlagen, doch zulks u
met tact te bezweren.
Conclusie: ir de spreidingsgedachte is
men blijven steken, daarbij een kans
missend het Holland Festival werkelijk
nationaal populair te maken
Daar nog
geen enkel
even op doorbordurend:
land in West-Europa is de
orkestdichtheid zo groot als in het
onze... Wat «heeft men in feite met
al deze symfonische ensembies gedaan,
heeft men ze echt weten te betrekken
in de muzikale activiteiten tussen 15 juni
en 15 juli?
Hoeveel steden hebben dit jaar ove
rigens aan hét festival deelgenomen?
Laten we ze even opnoemen: Amsterdam,
Tilburg, 's-Gravenhage, Delft, Hilver
sum, Zwolle, Rotterdam, Utrecht, Arn
hem, Leiden, Middelburg, Etindhoven,
Groningen, Deventer, Laren, Nijmegen,
Haarwijk, Aerdenhout: dat zijn er acht
tien.
Dat lukt natuurlijk heel wat, doch be
ziet men de verschillende manifestaties
enigermate kritisch, dan komt men al
snel tot de conclusie dat cr niet één
festival is gevierd, doch achttien festi
valletjes, alle een autonoom bestaan lei
dend
De coördinatiegedachte is hier boven
dien meermalen volledig zoek geweest.
Om enkele voorbeelden te noemen: te
Rotterdam kwam men met twee heel bij
zonder e concerten, waarin Franz-Paull
Deck-u Dvorak. Hartmann en Busoni
presenteerde Waarom uitvoeringen
als deze niet herhaald in andere steden?
We gaan verder: artistieke daden als
door Bruna Maderna te Amsterdam en
door Pierre Boulez te Scheveningen
's-Gravenhage gesteld mogen en kunnen,
gezien het aparte karakter daarvan, toch
niet tot deze twee plaatse1 beperkt blij
ven.... een Holland Festival, dat onder
meer exceptionele daden heeft te stel
len, heeft toch de plicht hieraan zo
veel mogelijk „ruchtbaarheid" te geven?
We gaan verder: waarom moest een
voortreffelijk concert door het Groot
Omroepkoor (Henk Spruit) en het Winds-
bacher Knabenchor (Hans Tamra) in
de Haarlemse Bavo gegeven aan de aan
dacht van praktisch geheel muziekmin-
nend Nederland voorbijgaan? -Waarom
werd het artistiek zéér verantwoord op
treden van Jean Fournet met zijn P-vdio
Filharmonisch Orkest tot eenmaal be
perkt, zodat slechts weinigen de weer
gave van Bralims' Tweede Symfonie heb
ben beluisterd? Om over Florent Schmitts
Psaume 47 nog maar te zwijgen....
Die Tweede van Brahms vestigt boven
dien de aandacht op een gebrek aan
zorgvuldigheid in het beleid van de Hol
land-Festivaldirectie: deze werd namelijk
ook nog door het Residentie Orkest on
der leiding van Carl Schuricht gegeven.
Dat hier bewust een doublure zou zijn
gemaakt, lijkt ons ten enenmale uitge
sloten. Een soortgelijk feit moesten we
constateren ten aanzien van Bachs Can
tate nr. 5 „Jauchzet Gott", een pi'o-
grammanummer bij het openingsconcert
(soliste Elly Ameling> te Amsterdam, dat
enkele dagen later, te Gouda, herhaald
werd (soliste Agnes Giebel). Hier demon
streert zich een fout in de coördinatie,
die ons, ook om psychologische redenen'
niet toelaatbaar lijkt.
Doch hiermede zyn we, de opzet Hol
land Festival in het algemeen verlatend,
gearriveerd bij het Holland Festival 1965.
Een festival, waarin men zwaar met
pech te kampen heeft gehad. Een festi
val, dat daardoor ons de nodige (en on
nodige) desillusies heeft bezorgd.
Eén daarvan was het openingsconcert.
Was het nu werkelijk nodig in Amster
dam te beginnen met een soortement
promenade-uitvoering"? Goed: we weten
dat bij de „ouverture" het grootste ge
deelte bestaat uit lieden, die qualitate
qua plegen te verschijnen.... maar dan
kan men evengoed minder populaire
muziek serveren, dat blijft voor hen
hetzelfde I
Van dit concert naar de operasector.
We zullen dc presentatie van Mozarts
Don Giovanni" maar in de rubriek
'pech" onderbrengen, maar hoe stond
iie, met Lnndré „Jean Lévecq" en „De
droom", van Ton de Leeuw? Viel de laat
ste als experiment te accepteren, wat
echter te zeggen over de fatale misluk
king van de eerste? Hier deed zich de
principiële fout van het verlenen van
opdrachten door het Holland Festival
gelden Aan opdrachten zit men in de
praktijk maar al te gauw vast, men ge
raakt erdoor in een dwangpositie. Restte
slechts Haydns „Le Pescatrici", een werk
dat, schoon geen wonder, als oude novi
teit wel aanvaardbaar bleek.
De symfonieconcerten in het algemeen:
met uitzondering van wat ons Maderna,
Boulez en Decku geboden hebben, heeft
men programma's gekregen, die weinig
of niet verschilden van datgene, wat in
het normale seizoen gaat. daar heeft
men toch geen Festival voor nodig?
Ziehier een postludium. dat in mineui
gesteld is. Voorafgegaan door een prelu
dium, waarin we hebben trachten te
suggereren, hoe men in de toekomst zou
moeten gaan handelen, appellerend aan
de eigen krachten, zowel op scheppend
en herscheppend gebied, waarover ons
volk beschikt. In dit verband wijzen we
nog even op de „Nederlandse muziek uit
de Gouden Eeuw", zoals wij die, dank
zij Willem Noske te Scheveningen, heb
ben kunnen beluisteren. Een hoogtepunt
Li het Festival 1965 tevens richtingge
vend voor de toekomst
Voor de nabije toekomst, waarin veel
zal moeten veranderen, waarbij we be
horen blijk te geven van vermogen tot
totale vernieuwing, van een algehele ver
frissing, wel men, zowel voor het binnen-
als buitenland een functie blijven ver
vullen, de artistieke standing van een
land als het onze waardig.
Een traditie is binnen twintig jaar tot
sleur verworden, daarom moeten we ons
en dit snel. bezinnen op gans andere mo
gelijkheden.
Tijdens het weekeinde vindt in de Rus
sische universiteitsstad Kiew de atletiek-
Jandenontmoeting (heren) plaats. Een
Lv-reportage van deze belangrijke twee
daagse wedstrijd kan men via Neder
land 1, zaterdag 31 juli van 15 tot 16 uur
en van 17.30 tot 18.00 uur zien.
Een samenvatting van de hoogtepunten
.op de tweede dag wordt zondagavond
van 18 tot 19 uur eveneens op Neder
land 1 uitgezonden.
(Van onze radio- en tv-redacteur)
HILVERSUM. De NTS heeft onlangs
van de universiteit van Syracuse
Amerika het aanbod gekregen, om een
van haar medewerkers voor drie maan
den aan deze universiteit praktische en
theoretische colleges te laten volgen ii
de moderne leer der massa-communica
tiemiddelen.
Het bestuur van de NTS besloot una
niem om de heer Richard Schoonhoven
chef-redacteur van het bekende actuali
teitenprogramma „Brandpunt" van dc
KRO-televisie, daartoe aan te wijzen.
Het ligt in de bedoeling dat de heer
Schoonhoven begin september naar Ame
rika vertrekt en omstreeks de jaarwisse
ling weer in ons land zal terugkeren.
Hoewel dc KRO-televisie, juist met het
oog op de extra-drukte van de jubileum
festiviteiten in het a.s. winterseizoen,
niemand kan missen, heeft men besloten
de heer Schoonhoven tóch in staat te
stellen deze uitnodiging te aanvaarden,
Zijn functie zal gedurende zijn afwezig
heid worden waargenomen door de redac
teur-commentator Frits van der Poel.
Hiet klassieke epos „Odyssee" van d'e
Griekse dichter Homeros vormt het
grondpatroon voor een van de parodis
tische musicals, die de Italiaanse tv on
der de titel „Biblioteca di Studio Uno"
heeft vervaardigd. Voor de medewerking
aan dit programma dat 6 augustus via
Nederland 2 wordt uitgezonden, zorgt het
„Quartetto Cetra" met o.a. Felice Chiusa-
no als Ödysseus en Lucia Manucci als
Penelope, de vrouw van Odysseus. De
rol van Telemachus wordt vertolkt door
Tata Giacobetti. De Kessler-tweeling
zingt de droevige sirenezang, waardoor
zoals het verhaal vertelt Odysseus ver
leid wordt zijn schip te verlaten en de
rotsen van het vasteland te betreden.
HIT VPI.C-T-»,
Aan de Italiaan An-
rerin. O6!'" 'S het «elukt van de re
gering m Peking toestemming te krijgen
onntm reis door Rood-China film-
mLi„"en maken, teneinde een docu-
.E? samen te stellen over het leven
gordijn achter het bamboe-
tof Vnlw^Ki^' China in oktober 1949
lot volksi epubliek werd uitgeroeDen is
tempo0 heeftand 6rd' In- een koortsachtig
van Man^n t regering onder leiding
een aïhteJstor,H°eng Sftr?ch' 'n het land
een acntei stand op allerlei gebied in te
lopen, met alleen om het land zelf op
een hoger peil te brengen na diverseL?
logen en zelfs een burgeroorlog, maar ook
om het aanzien in de wereld te verbete
ren. China heeft jarenlang geleden on
der. vernederende afhankelijkheid ten
opzichte van hel Westen. Uit zee voelde
het land zich bedreigd door de Engelsen
cn van landzijde, met name in het oosten
door de Russen, die voortdurend dreigden'
gebieden te annexeren. Vandaar is een
zekere haat tegenover andere mogend
heden dit volk niet vreemd. Het zou wei
(Advertentie)
eens kunnen zijn, dat deze haat een sti
mulans was een trots en nieuw China op
te bouwen.
Voor alles zullen de uitingen van dit
nieuwe China aan de kijkers getoond
worden in deze documentaire „Reis door
China", welke in drie delen op Neder
land 2 zal worden uitgezonden in de eer
ste weken van augustus. De eerste af
levering van deze documentaire wordt op
2 augustus vertoond en is getiteld „Een
dag in Peking". Ze geeft een indruk van
het dagelijks leven in de aloude hoofd
stad van het land. In de tweede afleve
ring op 6 augustus wordt eerst.aandacht
geschonken aan de havenstad Sjanghai,
een van de zogenaamde verdragshavens
van de vrede van Nanking, die openge
steld moest worden voor de buitenlandse
handel. Vandaar de Europese invloeden,
die hier niet vreemd zijn. Vervolgens
geeft Cifariello ook een gefilmd verslag
van zijn bezoek aan het gebied van de
mohammedaanse Oeigoeren in het wes
telijk grensgebied, waar een voortduren
de spanning bestaat tussen China en de
Sovjet-Unie. In de laatste aflevering vol
gen nog beelden uit de zuidelijke streken
tussen de Blauwe rivier en Tibet.
voor kleur
èn zwart-wit
voor dag-èn
flitslicht
De bekende typetjesmaker Herbert
Joeks treedt woensdagavond 4 augustus
In een televisieprogramma van de KRO
in een geheel andere gedaante op, name
lijk als zanger.
Dit is niet zc verwonderlijk, als men
weet, dat Herbert Joeks meer dan twin
tig jaren geleden zijn debuut op de plan
ken maakte, niet als acteur, maar als
zanger van Weense liedjes. Al is dit gen
re reeds enige jaren als tophit verdron
gen door de Amerikaanse songs, toch
zullen vele kijkers het op prijs stellen op
een zomeravond in augustus de echte
oude Weense schlagers nog eens te ho
ren. Vandaar dat Tinneke Roeffen rond
de figuur van Herbert Joeks als zanger
van oude melodieën een programma sa
menstelde in de tuin van het Singer-
museum te Laren. Yda Andrea presen
teert dit programma, waarvoor Carlo van
der Vegt de verbindende tekst schreef.
In Den Haag is tienervocaliste
Trea Dobbs door coiffeur Willy
Hallman gekapt in de lijn 007. De
foto toont de kapper met zijn mo
del aan het werk.
Donderdag 29 juli om tien over half
tien begint de Vlaamse televisie met een
nieuwe serie tv-films: Moed en karak
ter in de politiek.
Naar het gelijknamige boek van wijlen
president J.F. Kennedy ..Profiles in Cou
rage" werd in Amerika een serie van
26 tv-films gedraaid, waarvan u donder
dag de eerste aflevering ziet. Tijdens zijn
langdurige ziekte in 1954 schreef presi
dent Kennedy een reeks biografieën van
Amerikaanse staatsburgers die blijk ga
ven van grote zedelijke moed en bijge
dragen hebben tot de instandhouding van
de vrijheid.
Het boek werd in 1957 met de Pulitzer-
prijs bekroond. Kennedy, die toen sena
tor was, werd door producer Saudek aan
gezocht om in de tv-reeks Omnibus"
over zijn verhalen te komen vertellen on
der de titel „Call it Courage". De tweede
maal dat Kennedy en Saudek elkaar ont
moetten was in 1961. J.F. Kennedy was
inmiddels president van de Verenigde
Staten geworden en nu was het de pre
sident, die Saudek de eervolle opdracht
gaf een tv-serie uit zijn werk te distil
leren. President Kennedy zou om voor
de hand liggende redenen zelf niet op
het scherm verschijnen of als verteller
optreden. Alleen zou hij de laatste para
graaf uit zijn boek op band opnemen en
met dit fragment zou elke aflevering
worden besloten. Maar een moordenaar
te Dallas was vlugger dar de producer
van de NBC en Saudek gaf zijn plan op.
Tot het hem duidelijk werd dat de toen
malige senator dezelfde woorden had uit
gesproken in 1957 en de familie Kennedy
haar toestemming verleende om deze
band opnieuw, te gebruiken. Wij laten
de woorden van de president, die door
de tragische gebeurtenissen een bijzon
dere zeggingskracht hebben gekregen:
„The stories of past courage can teach,
they can offer hope, they can provide
inspiration. But they cannöt supply cou
rage itself. For this each man must look
into his own soul".
Niet alle voorgestelde personages uit
„Profiles in Courage" zijn de geschie
denis ingegaan en verscheidene onder
hen hebben alleen betekenis voor een
Amerikaans publiek. Filmprogrammator
Pros Verbruggen koos daarom uit de
serie een dozijn afleveringen, die ook
de Vlaamse kijkers zullen aanspreken.
Deze eerste aflevering handelt over
een Amerikaanse advocaat en verkie
zingskandidaat uit Massachusetts, die in
1770 de verdediging op zich nam van
enkele Britse soldaten, die volgens de
beschuldiging op 5 maart 1770 in Boston
het vuur zouden geopend hebben tijdens
'betogingen van ontevreden kolonisten.
John Adams was zelf een leider in het
protest tegen de Britse onverschillige
houding ten aanzien van de kolonisten.
Maar als rechtschapen man bracht hij de
moed op, tegen alle verdachtmakingen in,
de verdediging van de soldaten op zich
te nemen en te bewijzen dat zij slechts
na uitdaging tot geweld waren verplicht
geworden. John Adams die in 1797 de
tweede en zeer sterke president van dc
Verenigde Staten zou worden, zette toen
zijn populariteit in de weegschaal om
recht te laten geschieden. John Adams
was niet alleen de opvolger van George
Washington maar ook de vader van Ame
rika's zesde president.
Vermelden we nog dat de NBC-film-
serie de hoogste onderscheiding kreeg
met de titel „Champion of Champions
dat ook het G.F. Peabody Award Com
mittee zijn prijs voor 1964 aan deze serie
toekende.
(Advertentie)
55
Zondagavond zal de NTS om 20.30 uur
op Nederland 2 een CBS-produktie uit
zenden onder de titel „Verdeeld Korea"
Deze tv-film handelt over de beruchte
grenslijn, die sinds 1953 communistisch
Noord-Korea en de republiek Zuid-Korea
van elkaar gescheiden houdt. Troepen van
de Verenigde Naties patrouilleren dag en
nacht om Noordkoreaanse infiltratie te
verhinderen.
DOORMlGNON G.EBERHART.-
in
Ze konden Dilly's antwoord niet ver
staan, maar het snelle ratelen van
de schrijfmachine sprak voor zich
zelf Lem keek nog steeds een beetje
ontstemd, maar hij lachte ook. „Ma
ziet het huis in Bascom Bay aio een
tweede Hyde Park, iedereen van hein
de en verre verzameld op het bordes,
de televisie aan, blitzlicht. Je zou den
ken dat dit een campagne voor pre
sidentsverkiezingen was, te oorde
len naar het gedrag van die twee
vrouwen". Hij belde voor de lift ,.Ik
wil niet dat Howard en Carter ko
men. En ik heb ma me laten belo
ven dat ze zich niet met de cam
pagne bemoeit. Dat doet ze toch.
maar dian blijft ze tenminste op de
achtergrond. Er zijn ogenblikken", zei
hij met een ondertoon van ergenis.
„dat ik wou niet als een Bascom
geboren te zijn". „Houd hem kalm",
had mrs. Bascom gezegd. Martha
zocht naar 'n onderwerp van gesprek.
„Waarom noemen jullie haar Dilly?"
Lem vergat zijn ergenis en grinnek-
te. „Omdat haar naam, en je kunt
me geloven of niet, Daffodil is. Ze
is toen met de oude Zeke Downes
getrouwd, die ze eigenlijk bij ons
heeft leren kennen Ik geloof dat het
Carter is geweest die begonnen is
haar Daffy Down Dilly te noemen.
De onzin". „Kan het haar niets sche
len?" Lem keek verbaasd „Niets
kan Dilly ooit wat schelen. Als ze
iets niet leuk vindt, doet ze of ze
het niet merkt. Daar is de lift".
Ze kwamen uit in een verlichte straat
en liepen naar de hoek, waar ze voor
een verkeerslicht moesten wachten.
Het was een rustige avond. De lich
ten van de hoge gebouwen schenen
door de ijle herfstnevel. Er hing iets
fantastisch sprookjesachtig in de
lucht, dat uit de trottoirs omhoog
leek te komen en uit de rondom hel
der verlichte vensters jcheen. Heel
even had Martha het gevoel alsof er
in dat sprookjesland alles ter wereld
mogelijk was.
„Lem" Ze legde haar hand op zijn
arm. „Word je president?" De lich
ten van voorbijrijdende auto's en
taxi's beschenen zijn gezicht. Een
portier in de buurt floot schriL Een
vrouw, omgeven door een waas van
parfum liep rakelings langs haar en
zei „We moeten opschieten, we ko
men te laat". Lem gaf niet dadelijk
antwoord, maar draaide zich om en
keek op haar neer. Zijn gezicht was
volkomen ondoorgrondelijk. Ze had
wacht dat hij ou lachten en hef zou
ontkennen Ze had verwacht dat hij
zou zeggen: „Ik ben zelfs nog niet
tot gouveneur gekozen". Ze had alles
verwacht dat hij zou lachen en 't zou
weet het niet". Het was een vreemd
bijna plechtig ogenblik. Het was als
of een schikgodin in de buurt was,
bijna voelbaar en toch ook weer niet
helemaal eigenlijk zo kil en veraf
als de sterren, maar wellicht even
reëel. Het verkeerslicht sprong op
groen. Bezadigd staken ze de straat
over en keerden terug naar Lems
kleine flat.
In het huis van de Bascoms aan het
meer lag Martha tussen waken en
dromen, opgekruld onder de dekens
op de bank. Ze werd zich bewust
van een of ander geluid vlak bij haar,
dat vaag tot haar doordrong. Met
grote moeite opende ze haar ogen en
zag Dilly in gebogen houding bezig
met het vuurscherm. Ze wist dat ze
met Dilly moest praten: het was drin
gend maar ze kon het nu niet.
Haar ogen vielen weer dicht. Maar
haar bewustzijn stak weer de kop
op en daarmee kwamen alle gebeur
tenissen van de laatste paar weken
boven. De dag tevoren, donderdag,
had Martha haar plichtenronde, zo
als Lem het noemde, beëindigd.
Die laatste donderdag voor de ver
kiezingen was het weer omgeslagen.
Hun helikopter was laat ten gevolge
van een druilregen. De commissie
van ontvangst had zich al lang voor
zichtig teruggetrokken om zich af te
drogen en te verkleden voor een groot
diner en een bijeenkomst, en slechts
één verslaggever en Archie Henshaw
hadden hen opgewacht.
Archie had hen naar de auto gedre
ven. „Jullie zijn laat. Ze beginnen met
het diner. Jullie zullen er pas zijn
als de gouverneur jullie inleidt Ver
der nu geen nieuws, vriend", zei hij
tegen de journalist „Maar als u na
derhand langs wilt komen, kunt u net
zoveel wagen als u wilt. Daar zal
ik voor zorgen."
De verslaggever zag er zo door
weekt en teleurgesteld uit dat Mar
tha hem vriendelijk toewuifde. Hij
zwaaide terug, grijnsde en verdween.
Martha leunde achterover in de auto.
Ze was moe en had honger. Eigen
lijk had ze slaperig moeten zijn, maar
in werkelijkheid was ze klaarwakker
door een gevoel van opwinding en er-
bij-betrokken zijn.
Ze had niet de hele verkiezingstour
nee met Lem gemaakt, maar wel het
grootste gedeelte. Er waren ook da
gen geweest dat «r geen redevoerin
gen op het programma stonden en dat
ze niet in het publiek hoefden te ver
schijnen. Zelfs zonder bezoeken aan
scholen en supermarkten. Die dagen
waren helemaal bezet geweest met het
opstellen van partijprogramma's en
besluiten. Op deze manier had ze de
meeste adviseurs van Lem leren ken
nen. De voorzitter van dé senaat, de
thesaurier, de commissies. Enkelen
van de verkiezingsraad uit de distric
ten en steden, figuren in sleutelposi
ties die hem op de hoogte hielden
van plaatselijke toestanden en proble
men. Ze kende twee of drie jonge
mannen die woord voor woord zijn
redevoeringen controleerden en die
zich ongeveer de handen wrongen als
Lem zijn aantekeningen terzijde
schoof, wat hij graag deed. Ze ken
de sommigen van de persvertegen
woordigers, mannen en vrouwen-
Ze had ook kennisgemaakt met Lems
medekandidaat voor plaatsvervan
gend gouverneur, Chester Evans
vijftiger, vrij flegmatiek, maar ver
standig. Iemand op wie men zich kon
verlaten en die zich volledig inzette
voor de belangrijkste zaken. Ze zag
dikwijls Fig Newton en had zelfs ge
leerd hem Eig te noemen Meestal
werkte die achter de schermen, keu
rig, onverstoorbaar in het grootste ge
roezemoes. Altijd rustig en met een
gezicht waarvan niets af te lezen vieL
Miss Stanley, Lems secretaresse, ver
scheen regelmatig ten tonele en bleek
helemaal niet miss Stanley te zijn.
maar mrs. Met een echtgenoot die
bij Lems staf behoorde, en twee klei
ne kinderen plus nog een geheugen
als een pot voor namen en ge
beurtenissen.
ZONNEBLOEM VAKANTIE-AKT1E
voor langdurig zieken
van uw vakantiegeld
GIRONUMMER
t.n.v. VAKANTIEFONDS - BREDA
Woensdag 28 juli
HILVERSUM I 402 m
Nieuwsberichten en mededelingen: 12.27,
19.00, 22.30 en 23.55 uur. Populaire mu
ziek: 17.00, 21.30 en 23.30 uur. Klassieke
muziek: 13.00, 14.00, 20.00, 22.15 en 22.55
uur. Jeugdprogramma: 15.50 uur.
HILVERSUM n 298 m
Nieuwsberichten en mededelingen: 12.27,
12.55, 16.00, 18.00, 20.00, 22.30 en 23.55 uur.
Populaire muziek: 12.35, 13.15, 17.00, 18.15,
21.30 uur. Klassieke muziek: 14.00, 16.02,
20.05 en 22.40 uur. Ziekenprogramma:
16.30 uur. Hoorspel: 19.20 en 20.50 uur.
Jeugdprogramma: 15.00 uur.
BELGIë VLAAMS 324 m
Nieuwsberichten en mededelingen: 12.00
uur en verder om het uur. Populaire mu
ziek: 12.03, 15.03, 19.40. 22.15 en 23.05 uur.
Klassieke muziek: 13.20, 20.15, 21.00 en
21.25 uur. Sportuitzending: 18.50 uur.
Donderdag 29 juli
HILVERSUM I 402 m
Nieuwsberichten en mededelingen: 7.30
en 8.30 uur. Populaire muziek: 7.05 en
8.40 uur. Klassieke muziek: 10.00 uur.
Ziekenprogramma: 11.00 uur. Jeugdpro
gramma: 9.40 uur.
HILVERSUM 11 298 m
Nieuwsberichten en mededelingen: 7.00,
8.00 en 11.00 uur. Populaire muziek: 7.20,
8.10 en 10.10 uur. Klassieke muziek: 8.55
uur. Vrouwenprogramma: 9.35 u.Jeugd-
a: 10.00 uur
Woensdag 28 juli
NEDERLAND I
VARA: 17.00-17.35 Voor de kinderen.
NTS: 19.00 Nieuws in 't kort. 19.01 Ba
rend de Beer. 19.06 De rivier de Kwai
(The River Kwai), filmreportage).
NCRV: 19.35 De Beverley Hillbillies,
t.v.-film. NTS: 20.00 Journaal. NCRV:
20.20 Attentie. 20.45 Stiefbeen en Zoon,
t.v.-spel. 21.20 Dzjes Zien: jazz-program-
ma. 21.40 1924, documentaire over het le
ven van veertig jaar geleden. 22.20 Dag
sluiting. NTS: 22.25-22.30 JournaaL
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nieuws in het kort. VARA:
20.01 Liedjesprogramma. 20.20 De man
die alles kan (Ein Mann geht durch die
Wand), film. 21.55 Speurtocht in het ver
leden: film over het Denemarken van
Hans Christiaan Andersen.
BELGIë VLAAMS
19.30 Televisum: Jeugdtelevisie.
19.55
De Weerman. 20.00 Nieuws. 20.25 't Is
maar een woord, quizprogramma. 21.00
Os Bandeirantes, exotische film. 22.45
Zoeklicht op culturele actualiteiten. 23.05
Nieuws.
BELGIë FRANS
19.00 Berichten. 19.05 Voor de jeugd:
internationale kroniek- 19.15 Polly et le
secret des 7 ótoiles film. 19.30 Guil-
laume Teil, feuilleton. 20.00 Journaal.
20.30 Europese gemeenschap: Het theater
in de zes landen van de Europese ge
meenschap. 21.00-23.55 Eurovisie: Festival
van Aix-en-Provence: Cosi fan Tutte,
opera (ongev. 22.25 Journaal).