Deze keer geen grindpad
start met enkele
veranderingen in
bestuur
Materiaalwagen voor profs
Fritesbierworstebrood
Hij reed de
eerste acht
PROFS
De toekomst
AMATEURS
NIEUWELINGEN
Theo Balemans
kijkt vooruit
waar Vietcong-brugge-
n opgeruimd moeten wor-
ssisteren de bij de strijd-
n ingelijfde vissersjonken,
in die aanvallen was ge-
gen de stad Binh Hoeng,
,een aantal terroristen ge-
genomen werd.
o's op deze pagina geven
eld van een kleinere actie
een Vietcong-schuilplaat»
kust.
CHAAM. Woensdag 28
juli is het weer zo ver. Dan
wordt het achtentwintig-
honderd zielen tellende
dorpje dat Chaam heet en
sicli koestert in de lande
lijke rust van de Baronie,
wielercentrum van Neder
land. Een stad met onge
veer veertigduizend inwo
ners. Van s morgens vroeg
tot 's avonds laat zullen ru
moerige gasten en jenge
lende muziekapparaten
het dorp overstemmen.
Paling, haringfrites en
oliebollen jagen dan hun
indringende geur de lucht
in. Bier vloeit er als water.
O ja, dan zijn er ook nog
renners. De hele dag
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 24 JULI 1965
CHAAM Goed nieuws voor
de renners. Nieuwelingen,
amateurs en profs. Het ge
vreesde koolaspad is uit de
route genomen. Het comité
Acht van Chaam zag de jaar
lijkse ellende er van in en
stuurt de karavaan nu enkele
honderden meters verder.
Over een betonweg, zo vlak als
een spiegel. De beroepsrijders
krijgen bovendien nog een ex
traatje in de vorm van een
materiaalwagen, achter het
peloton. Beschikbaar gesteld
door Kees Pellenaars. Met
loon Simons als chauffeur en
Tour-mecanicien Gerard Polak
(zoon van oud-coureur Bram)
als de man die materiaaldefec
ten kan herstellen, nieuwe wie
len steekt etc. Op die manier
hopen de organisators het pu
bliek een nog betere wedstrijd
voor te kunnen schotelen.
Vroeger vielen duur betaalde
cracks uit omdat ze (vooral op
het slechte stuk weg dat nu
links blijft liggen) met ban-
denpech kregen te kampen.
De prof-wedstrijd (start: drie uur.
aantal kilometers: honderd zestig,
deelnemers: zeventig) vormt het
loogtepunt van de Cliaamse dag, zo
als bekend woensdag 28 juli. Er ziin
weer heel wat bekende namen op
genomen in het programmaboekje.
Voorop gaat Jan Janssen, wereld-
Kampioen en opnieuw als winnaar
van het puntenklassement uit de
Ronde van Frankrijk gekomen. De
Ossendrechter heeft er heel wat voor
om öe Acht (Zijn eerste crite
rium m Nederland dit jaar) te rü-
p wan! hlJ onderbreekt er een
1'ranse trip voor.
Dinsdagavond vertrekt hij per auto
riidt w 7aar h" ecn criterium
Woensdagavond na de wed
strijd in Chaam gaat de tocht met
spoed naar Schiphol waar een vlieg
tuig klaar staat voor Parijs. De vol
gende ochtend reist Jan Janssen door
tot Marseille om er 's middags aan
het vertrek te komen. Guido de Ros
so, zevende in de Tour en kampioen
van Italië, komt het leest eveneens
met zijn aanwezigheid opluisteren en
hij brengt ecn al even, zo niet be
roemder landgenoot mee: Giani Mol-
ta, de opvallende coureur in de
jongste koers van Jacques Goddet.
Ook Arie den Hartog komt. Na zijn
indrukwekkende zeige in Milaan—
San Remo vroegtijdig uit de Tour
gegaan en intussen weer helemaal
hersteld. Andere Tour-renners: Gui
do Reybroeck, en Frans Brands, die
beiden eveneens voor sensatie zorgden.
Hun successen in die rit zijn algemeen
bekend en daarom ook de kracht
waarmee ze de rivalen kunnen be
strijden, Pd cr Post is eveneens van
de partij. Na een bijzonder ongeluk
kige start die hem helemaal uit forme
haalde, komt de Amstelvener knap
terug Twee overwinningen én een
plaats bij de eerste vijf. binnen één
week, kan men moeilijk slecht noe
men. Tja en dan de Televizieren.
Op volle sterkte. Met Tour-etappe
winnaars Jo de Roo. Gerben Kar
stens en. Cees van Espen. Met col-
bedwinger Cees Haast. Met alle an
der Ronde-rijders iLeo van Dongen.
Henk Nijdam. Huub Harings. Bas
Maliepaard. Rik Wouters en Jo de
Haan) die het zo uitstekend deden,
en de overige vijf.
In de verschillende criteriums de
laatste tijd beheersten de Televizie
ren ecn groot deel, zo niet de hele.
koers. Daarom start de ploeg als
grote favoriet voor de prijs (grote
zilveren schaal) der equipes en is de
kans dat een der leden als winnaar
DE ACHT VAN CHAAM heeft ieder jaar
ruim zeventig agenten nodig. Chaam
zelf heeft er slechts twee. De overigen
komen uit het district Breda (onge
veer zevenenveertig! en van andere
rayons (plnminus vierentwintig).
CHAAM Zevenenzestig jaar geleden
werd de eerste Acht van Chaam gereden.
„Niet zoals nu. O neen. Dat verschil is
enorm", zegt Piet (Pro) van Loon uit
Chaam. Dn hij kan het weten want als
zesentwintigjarige behoorde hij indertijd
tot de vertrekkers! Een eenvoudig reken
sommetje leert dat Pro van Loon nu
drieënnegentig jaar is. Op een na de
oudste inwoner van Chaam („er woont
hier nog iemand die twee maanden eer
der geboren werd") en de enige nog in
leven zijnde „coureur" van toen. Met z'n
tienen waren ze, weet Van Loon nog pre
cies te vertellen. Uit zijn stem spreekt
pure ergernis als hij het over de finale
van toen heeft.
De club van tien had elkaar weinig toe
gegeven. In een race van het gemeente
huis naar „de hoek" enkele kilometers
verder en terug bleven ze bij elkaar tot
enkele honderden meters voor de finish.
„Wat denkt u", foetert Pro van Loon nu
zevenenzestig jaar later. „Wat denkt u
Mijn trapper breekt. Tegenwoordig heb
ben ze van die ijzers om met hun voeten
in te blijven. Wij niet. Ik schoot eraf,
raakte de stenen en weg trapper. Negen
de werd ik. Toch wel erg hé om op zo'n
manier te moeten verliezen".
De grote finale werd uitgevochten tus
sen de burgemeester (de vader van de
huidige) en Antoon Brukes. „Brukes
won" weet Van Loon zich nog te herin
neren. Ook dat er geldprijzen aan ver
bonden waren. „Hoeveel weet ik niet
precies, maar het zal een kwartje zijn
geweest denk ik". Zo werd, met een sim
pele race tussen tien Chaamse mensen
die een fiets bezaten, de basis gelegd voor
de Acht van Chaam. De wedstrijd in
1898 had geen naam. Veel publiek was er
ook niet. Maar er is toch wel wat ui't
voort gekomen. Dat kan Pro van Loon
zelf het best beoordelen. Ieder jaar komt
de stoet langs zijn huis in de Dassemus-
sestraat. Natuurlijk kijkt hij altijd. Per
slot van rekening is de Acht van Chaam
ook een beetje van hem.
DE ACHT VAN CHAAM
CHAAM Het comité „Acht
van Chaam" ondergaat een ver
jongingskuur. Enkele maanden ge
leden, in een grote bestuursverga
dering, sloeg burgemeester A.
Schram in zijn functie van voorzit
ter met een beslist gebaar de hou
ten hamer op het groene kleed en
bevestigde daarmee het ingenomen
standpunt ten aanzien van de vijf
adspirant leden (leeftijd tussen ne
gentien en vijfentwintig jaar) die
enkele jaren doorbrachten op de
kweekschool van het bestuur. Nu
werden ze voor „vol" aangezien.
Met de komst van dit kwintet legde
men duidelijk de basis voor een volgen
de traditie rond de Aclit, want de nieuwe
bestuursleden zijn zoons van de oudere
regeerders. Burgemeester Schram ziet
zijn zoon Jan vertegenwoordigd, Bertus
Donkers Hubert, Louis Laurijssen Jos,
Sjef de Jong Jan en Ad Koenraads
brengt de familienaam terug na het over.
lijden van zijn vader, die indertijd ook
zitting had in het college. Daarmee is
de bestuursvorming nog niet af, want de
heer Schram is van plan degenen, die
huiten Chaam wonen, te verzoeken uit
het bestuur te treden.
Dat betekent dan het vertrek van pen
ningmeester Toon van Beysterveldt (Bre
da) en Frans Baak (Tilburg). Voorzitter
Schram redeneert: ,fStraks gaan er nog
meer mensen verhuizen en het moet in
ieder geval een typisch Chaamse aan
gelegenheid blijven. Bovendien bracht het
feit, dat Van Beysterveldt en Baak
moesten reizen om hier besprekingen te
voeren, dikwijls ook nogal moeilijkhe
den." Hoe de taken na die reorganisatie
verdeeld worden is nog niet bekend. In
ieder geval maken de volgende personen
dan deel uit van het bestuur: A. Schram,
Bertus Donkers, Louis Laurijssen, Sjef de
.Tong, Jan Leyten, Ad Koenraads, Jan
Schram, Jos Laurijssen, Jan de Jong en
Hubert Donkers.
Het opnemen van de adspirant-leden en
door omstandigheden minder goed in
zicht in de gang van zaken dan anders,
hebben de voorbereidingen van deze
Chaamse Acht bemoeilijkt. Pas enkele
maanden geleden konden de eerste ac
tiviteiten ontwikkeld worden en dat,
de burgemeester beaamt het, is te laat.
,,Toch hebben wij de zaak prima voor
elkaar. Zoals altijd, zou ik willen zeggen.
Maar de aanloopperiode was korter, en
dat brengt toch een hoop extra en onno
dige drukte. Wanneer wij nu goed op elk
aar ingespeeld raken, geeft de organisatie
volgend jaar minder pijn", aldus de heer
Schram, die zich verder weinig zorgen
maakt omdat de reacties op het gemeen
tehuis niets onderdoen voor die van an*
dere jaren. Ook nu komt het aantal aan
vragen om plaatskaarten en reserverin
gen dagelijks in een grote stroom bin
nen. Verzoeken uit alle delen van het
land. Groningse busondernemingen, die
supporters van Anne Koster moeten ver
plaatsen, vervoersmaatschappijen uit Lei
den omdat er honderden mensen Gerben
Karstens aan het werk willen zien, bus
sen vol uit Zeeland omdat de provincie
bij nieuwelingen en amateurs goed ver
tegenwoordigd is. Er komen smeekbrie
ven vam kasteleins en reisbureaus voor
affiches. De typisch Belgische raambil
jetten (in kleuren, die bijna doen duize
len), en met een voor Nederland onge
kende uitvoering) trekken volk. Dat heb
ben die mensen nodig. Chaam ook. Daar
om stuurt het comité graag van die blik
vangers. Het springt overigens zuinig om
met de affiches. Ze zijn bijzonder prijzig
en daarom komen er ieder jaar maar
zo'n zevenhonderdvijftig. Toch een res
pectabel aantal, maar beslist te weinig
om aan alle verzoeken van buiten de
reclamecampagnestreek gevolg te geven.
Alle voortekenen wijzen erop, dat
Chaam weer een goed jaar gaat draaien.
„Nodig", aldus de burgemeester, „want
we steken er ongeveer veertigduizend
gulden in." Vorig jaar bereikte de Acht
van Chaam een record aantal belangstel
lenden. Tussen de veertig- en vijftigdui
zend mensen woonden het wielerfeest bij.
De vraag, hoe Chaam aan die populari
teit komt beantwoordt de heer Schram
met een tegen-vraag: „Kunt u me zeggen,
hoe Zundert zo groot is geworden met
het bloemencorso?" En iets duidelijker:
„Wellicht omdat wij hier een aantal van
de beste renners brengen."
CHAAM Bier, worstebrood en frites.
Onmogelijk weg te denken produkten btf
een Acht van Chaam. De duizenden die
zich jaarlijks ir het wielerfeest storten
kunnen er niet genoeg van krijgen. En
daar zijn alle producenten vreselijk blij
om. Hoeveel er op zo'n dag precies ver
werkt wordt is moeilijk te zeggen. De
tapkranen van de café's lopen bijna con
stant, op een wandeling langs de route
komt men altijd patates etende mensen
tegen en bakken vol worstebrood vinden
gretig aftrek.
Jac van Beysterveldt, broer van de
penningmeester, bakt er een dikke drie
duizend. Drieduizend worstebroodjes in
een vooravond en nacht. Met acht man
personeel werkt hij continu door om aan
de vraag te kunnen voldoen. Zijn colle
ga Ansems haalt deze omzet ook op een
Acht-dag en voor hem is er evenmin
veel rust weggelegd in de vele uren
voor de eerste bezoekers komen. Jac van
Beysterveldt is dit jaar afgestapt van
het invries-systeem. „We beginnen nu
maar op tijd, dan komt het wel voor el
kaar", De prijs van het worsteb ood is
dit jaar gestegen en daarom zullen de
wielerfans de presentatie van hun lunch'
in iets andere vorm krijgen. De bakkers
proberen vanzelfsprekend een zo vlot lo
pend en aantrekkelijk mogelijk verkoop
systeem te krijgen in de geest van „zo
veel stuks in één zak voor Dat zal
nu anders gaan. „Misschien met een kren-
tebol erbij en een worstebroodje minder"
denkt Jac van Beysterveldt. „Krentebol-
len doen op zo'n dag in populariteit ei
genlijk weinig onder voor worstebrood.
Trouwens alles wat we in huis hebben
vindit dan gretig aftrek".
Over frites kon Johan Raukema, een
vierenzestig) arige Deventenaar, meer
vertellen. Hij is, met het plaatselijke eet
huis „Emma", de enige verkoper van in
repen gesneden warme aardappelen. Een
groot man, want hij brengt honderdtwin
tig man personeel mee naar Chaam. In
totaal bezit hij vierendertig stands langs
het parcours. Behalve frites zijn daar
ook allerlei frisdranken te krijgen. Rau
kema heeft van dit frites-verkopen op
grote schaal zijn beroep gemaakt. Enkele
jaren geleden kwam hij op het idee en
nu reist hij alle belangrijke evenementen
af. Chaam is zijn grootste „klus". Hij
sjouwt er honderden (een schatting wil
de hij niet maken) kilo's voorgebakken
frites naar toe. „Als het slecht weer
durft te zijn zitten we in de boot", meldt
hij duidelijk. „Dan kunnen we wel inpak
ken bij wijze van spreken".
Over het bierverbruik waren verder
geen inlichtingen te krijgen. Alleen dat
het groot, heel groot is. En dat is waar
schijnlijk voor alleen die ooit de Acht
bezochten geen nieuws!
Bij de foto:
Jac van Beysterveldt: nu nog
grote broden.
Jan Janssen: wereldkampioen
en groene trui drager
uit de strijd komt, bijzonder groot.
Nationaal kampioen Jo de Roo zal
waarschijnlijk het meest gebrand zijn
op een overwinning omdat het dan
zijn derde achtereenvolgende in
Chaam zou zijn. En dat is nog nooit
door iemand gepresteerd. Sterke kna
pen schuilen er ook in het overige
deel van het veld. Mannen als Karei
Leyten, Jos van der Vleuten, Jan
Boone, Willy Planckaert, Jos Huys-
mans, Louis Proost, Rik Luyten, Fer-
nand Deferme, Juliën Stevens, Palle
Lykke, Piet Rentmeester, Michel
Stolker, Cees Lute, Hugo Scrayen.
Miel Severeijns, Jos Verachtert, Lode
Troonbeeckx, Theo Verschueren en
de verrassend herstellende Piet van
Est. Voor de ploegen-prijs fietsen be
halve teams van Televizier. Flandria
(met ook nog Huub Zilverberg),
Mann, Libertas ook nog Caballero
en North State. Laatstgenoemde ploeg
bestaat uit Adri van Tilburg, Cees
Snepvangers, André van Aert, Ger-
rit de Wit, Mart van Ginneken, Leo
Coehorst, Werner Swanefeld en Ka-
rel Leyten. Verder verschijnen ook
nog o.a. Jacques van der Kloot, Ber
tus de Vos, Jan Grim en Ko Tolhoek
De winnaar van deze Acht komt dus
uit een bijzonder sterk veld en het
is ondoenlijk een uitgesproken favo
riet aan te wijzen. Het optreden der
profs komt na wedstrijden van nieu
welingen en amateurs, waarvoor ook
dit jaar grote belangstelling getoond
werd.
Voor beide categorieën kwamen bij
na vierhonderd aanmeldingen bin
nen, doch er kunnen slechts honderd
vijftig renners per wedstrijd toege
laten worden. Na strenge selectie wer
den de gezelschappen bekendgemaakt.
Men treft er alle groten van dit
ogenblik. Alleen bij de amateurs ont
breekt landskampioen 1964 Evert
Dolman.
Hij schreef nog niet in. Of de nieuwe
titelhouder er bij zal zijn is nog niet.
.bekend. Waarschijnlijk wel, want de
beste amateurs vertrekken in Chaam.
De mogelijkheid dat een nu nog on
bekende vandaag in Zand voort alle
cracks te slim af is, bestaat natuurlijk
cn mocht deze man nog geen contract,
hebben, dan zal Chaam hem dat als
nog aanbieden
Het eerste grote treffen van de ama
teurs na de nationale kampioenschap
pen vindt dus in Chaam plaats en bij
het nakijken van de namen der deel
nemers komt men ook hier tot de
conclusie dat een winnaar moeilijk
te tippen valt. Hij zal waarschijnlijk
uit de volgende groep komen: Harrie
Steevens, Rinie Wagtmans, Wim Du
bois, Nico Lute, Eddie Beugels, Wim
Schepers, Jan Fransen, Janus van de
Breugel, Jan van Geel, Tiemen Groen,
Hans Hesen, Daan Holst, Nol Kloos
terman. Anne Koster, Bertus Minme-
kes, Gaby Minneboo, René Pijnen.
Pierre Pellenaars, Cees Rentmeester,
Piet Snoys, Wim Bravenboer en Harm
Ottenbros. De meest succesvolle van
genoemde personen is ongetwijfeld
Harrie Steevens die de laatste Olym-
pia Toer won, als winnaar van d»
groene trui uit de kleine ronde stapte
en verschillende criteriums en klas
siekers op zijn naam bracht. Hij werd
onlangs provinciaal kampioen.
De amateurs vertrekken om elf uur
en ze rijden honderd twintig kilometer.
Dan zün de nieuwelingen al lang
klaar met hun programma. Voor hen
valt liet startschot om half negen.
Ze hebben tachtig kilometer voor de
boeg. In deze categorie worden
prognoses helemaal bezwaarlijk om-
dat er zoveel noordelijke nieuwelin-
gen deelnemen. Hun capaciteiten zijn
hier onvoldoende bekend. Als vedet
ten kunnen we noemen: Ad van
Overvcld, Kees Koeken, Broeren.
Wouters. Van Dongen, Janmaat.
Oomcn, Van Kcssel. De Zeeuwse
kleuren worden hooggehouden door
o.a. Ko de Vrieze en Dekkers. Dit
dan, was in grote trekken ecn over
zicht van de coureurs die in Chaam
vertrekken. In totaal driehonderd
zeventig. Drie ervan krijgen bloemen.
Antwerpen Theo Balemans is
lang en niet dik. Zijn loopstijl kent
twee uitvoeringen: grote, forse
stappen wanneer het hem goed
gaat, langzame, slome pasjes als
hij tobt, zorgen heeft. Theo Bale
mans worstelt nogal eens met pro
blemen, zodat men hem zelden in
ijltempo aantreft. Theo Balemans
is manager. Verbindingsman tus-
ten inrichters van wielerwedstrij
den en coureurs. Hij doet dat werk
graag, ondanks alle ellende die er
dikwijls mee gemoeid is. Als hij
zegt niet meer buiten dit vak te
kunnen, lacht zijn mond enkele
gouden tanden bloot en krijgt het
smalle gezicht de uitdrukking van
een jongetje dat voor het eerst met
zijn elektrische trein mng spelen.
Hij zwerft al zo'n twintig jaar
tussen renners, rennertjes en
koers-comité's. Zijn vaste baas
heet mijjiheer De Winter en die is
directeur van het sportpaleis. Daar
verzorgt Theo alle wedstrijden.
Daarnaast schnabbelt hij links
(Brasschaat bijvoorbeeld) en rechts
(Chaam, om maar een plaats te
noemen). Voor de vijftiende keer
kreeg Balemans dit jaar 't prof
programma in Chaam te verzor
gen. Theo is dus aan zijn derde
lustrum toe. Het contracteren van
die beroepsfietsers beperk t zich
overigens tot de buitenlanders en
Nederlandse coureurs die een man
van over de grens als manager
hebben.
In januari al werd begonnen met
de voorbereidingen, zoals altijd.
Amper is oudejaar gevierd of Theo
koerst in zijn Mercedes Frankrijk
en België door. Hij gaat dan naar
Daniel Doussait, Roger Piel, Fons
Versnick en Jan van Buggenhout.
Vier vrienden uit het vak. Theo
Balemans gaat de heren hoogst
persoonlijk op de hoogte stellen
van de datum die het comité Acht
van Chaam koos. Alle onderhan
delingen die Balemans voor de
Brabantse organisators voert,
gaan voor negenenegentig procent
met dit kwartet. Grote jongens,
die zaken van cracks regelen. Kei
harde business.
Touwtrekken om een renner, die
wanneer hij enige bekendheid ge
niet, niet makkelijk valt los te krij
gen. Over Felice Gimondi bijvoor
beeld is de Belg dit jaar ook aan
't onderhandelen geweest, maar de
besprekingen liepen op niets uit.
„Een Tourwinnaar heeft zoveel
contracten in Frankrijk waar hij
onmogelijk onderuit kan, dat Gi
mondi buiten dit land voorlopig
weinig zal fietsen. Dat is ieder jaar
zo, met de man die de Tour de
France als beste volbrengt".
Om te voorkomen dat er straks
een Nederlandse Ronde-winnaar
(ja, zo ver kijkt Balemans vooruit)
in Chaam ontbreekt, heeft Theo
Balemans nu al met alle managers
een afspraak lopen dat in dat ge
val „ontheffing" wordt verleend
voor een koers in Frankrijk.
