Rotterdams Concertgebouw
wordt uniek muziekcentrum
BERLIJNSE UPPERTEN
Kamer alleen
Donald
Duck
LIE BH ERR - KOELKAST
woont in Grunewald
Max Appelboom, non-
figuratieve Nederlander
Vakantie
Drie concertsalen voor meer dan 3000 man
Driemaal circuit van Zandvoort
WEEKEINDE OP
VLAAMSE TV
Remmen van
bus kapot:
vijf doden
Garderobehal 55x 65 m
Kluizenaars
Foy
er van 350 m
TELEVIZIER WIL
NATIONALE
OMROEPSTICHTING
7 Is maar een woord
De Farao verdrinkt
De Kor is te
In Galerie Noach te Knokke-het-Zoute
A fassa beklimming
van Matterhorn
afgelast
DAGfiLAB DE STEM VAN ZATERDAG 17 JULI 1965
wijken v.
n i.i Ne-
essel. 14.
el Neder-
via de
Wontng-
jstraat 20,
tel. 030-
huisnum-
.a. f 2995
Diver-
ilwagens.
Cara-
jek'' On-
luwe, tel.
Belgisch-
ïl nieuw
staurant,
ierb. etc.
ontspan-
Ig. Kem-
ïg. v. 2-8
litgebrel-
e: S.H.B.
België.
kamers,
ïns f 10,-
f 6,50,-)
Pension
gden 95,
3346
Wegens vertrek naar bulten
land i.g.st. z. B.M.W. CouS
vraagprijs f 2.500,- km
Willemstr 55, Roosendaal
Beto biedt aan ..77
BM.W. Sportcoupé ..loèó
Ford Taunus 17M
Renault Dauphine
Fiait 500 sport
Fiat 600 iSJ
Renault DauphineI9S
Goggomobil sport1959
Inruil en financiering dir^.'
mogelijk. Werkplaats Fr. Rq^
seveltlaan bij tunnel. Tom van
Kakeren, Ginnekenweg $7a
Breda (tel. 43103).
Steeds goede gebruikte auto's
met volledige garantie. Inr. en
financiering. Garage v. Kaam
B. o. Zoom, tel. 01640-4775.
Te koop V.W. de Luxe Bh
V.W. busje 1962. Te bevrag*
C. van Kaam, Darincstr. 5. 2*.
venibergen.
Renault Ondine 1961 f 1800,-.
18.o0 uur. Wagnerstr. 6, Halst*,
ren- X
Bij ons koopt u een goede ge.
bruikte auto met 3 maanden of
10 000 km garantie. Keuze uit
meer clam 100 stuks. Hieronder
een greep uit onze voorraad
V.W. 1500 1986
V.W. 1500 1964
V.W 1200 1962
V.W. 1200 1963
VW. 1200 1962
Opel Rekordi960
Opel Olympia1958
Opel Kapitani960
Opel Kapitan1959
Opel Caravan1961
Opel Caravan1958
Renault Dauphinei960
Mercedes 2191955
Mercedes 190 1958
Fiat 600 ..i960
Ford Tauwus 17 1965
Ford Taunus 17i960
V.W. kleinbus19*3
V.W. Combi geel kent. 1964
V.W. Combi geel kent. 1963
VW Combi geel kent 1963
VW. Combi geel kent. 1961
V.W Combi geel kent. 1960
V.W. Combi geel kent. 1959
VW bestel1963
VW. bestel1968
V.W. bestel1901
VW. bestel 1959 i960
Ford Taunus FK 1000 1959
Renault Estafette1962
Henschel vrachtautomet aan
hangwagen. Totaal 14 t. laad
vermogen 1957
Mercedes autobus voor groeps- j
vervoer1957
Hanomag met oplegger 1959
Hanomag vrachtauto 2 ton
laadvermogeni960
Mercedes vrachtauto 6,5 ton
laadvermogen1958
Goliath bestel19»
Hein kei scooter1958,
Verder nog diverse goedkops
inruilauto's. Voor een dergeljj.
ke en betrouwbare auto? Dan
naar A. v.d. List en zonen,
Academiesingel 34-34a, telef
Q1600— 31446 en Oosterhoutse-
weg 137a, Teteringen Tel. 01691-
369. Zaterdags en zondags ge-
opend.
Belcrum-garage vraagt steeds
aanrijdingvrije auto's v.a. '59
te koop. Min. Kanstraat 16—20,
Breda. Tel. 01600-39900. X
Messerschmidt 1963 lo p.k. te
koop, blauw, slechts 5000 km
gelopen. J. M. Koch, D. Visser-
str. 97, Terneuzen. X
Volkswagen luxe en Borgwkrd
gesloten bestel auto te koop,
tegen elk aamm. bod. Jos Eve-
raardstr. 31, St. Jansteen. X
6 pers. Ford 4 deurs '56 in
goede staat, koopje wegens
plaatsgebrek Hoogstraat 8,
Roosendaal.
V.W. bestel 1960 in prima
staat. Kalsdlonksestraat 43,
T.k. aangeb. Een in zeer goe
de staat zijnde Fiat 6ö0 '61. Te
bevr Frijters, Meidoornstr. 14,
Oudenbosch.
Krupp vrachtauto met slaap.
caibine 8 ton. bouwjaar i960.
Automobielbedrijven A. vd.
List en zn., Academiesini 1
34a, Breda. Tel. ol600-3J
Oosterhoutseweg 137a, Teterin
gen. Tel. 01691 - 369.
vanaf
ils regel
maxi-
n op ln
kopen
dan 4
top"-hy-
t van de
mediair"
aag, tel.
jles naar
J. C. v.
■1. 01155-
n V.W.-
aand en
1, West-
li 155-997.
witte en
ruwhari-
•ige tek-
es. Die-
l", Laag-
Achter
edeltjes.
13. Ös-
mgel 34-
31446 of
Van Rooy heeft te koop of te
ruil BMW '63 L.S. -de Luxe
pracht wagentje, eerste eige
naar f 3450,-, Opel Rekord '62
pas gekeurd f 3.250,-, Opel Re
kord '60 f 2.950,-. Ford Corti
na '63 eerste eigenaar f 3.450,-.
Fiatje type 500 '60 prima
Staat f 1350,- Fiat 14oO '57 zeer
mooie wagen f 850,-, Fiatje 600
'56 f 850,-, Ford Taunus '60
combinatie 3 stuks vanaf
f 1.350,- t.e.m. f 2150,-. V.W.
de Luxe '58 in pr staat f 1850,-,
V.W. de Luxe '56 f 1.350,-. Mer
cedes Benzine '55 i. pr. st.
f l.OoO,. en nog vele soorten.
Inkoop - verkoop - financie
ring Kuivenzand 37, Oud-Gas
tel. Tel. 3030.
T.k. Peugeot 403 b j. '58. Prijs
f 900,- met nieuwe motor Mor
ris Minor '57 Prijs f 500.-. V W.
met grote achterruit f 500,- St.
Gerardushof 9, Bosschenhoofd j
tel. 01652-2938.
Mercedes autobus 1957 geschikt
voor groepsvervoer. Spotprijs
Automobielbedrijf A. v.d List
en zn., Oosterhoutseweg 137a,
Teteringen, tel. 01691-369.
Te koop aangeboden Taunus 17
M Super. Bouwjaar 1962 kleur
wit in z.g.st. Te bevragen Nic.
Pieckstraat 33, Steenbergen
Citroen occasions steeds voor
radig. Citroëns D.S. I.D.^
2 C.V. A. van Beek en Zonen,
Kade 5. Oudenbosch, telef.
016522673351
Te koop 200 cc scooter Diana
Durkopp met led. jas f 800,-.
Peperbos 5, Prinsenbeek.
De vakantie is in volle gan|.
Duizenden trekken er weer op
uit met een Belcrumauto. Ons
bedrijf heeft onder hoogspan
ning gestaan. Al onze klanten
wilden nog een servicebeurt
hebben opdat zij met een echt
te Belcrumauto op vakantie
konden gaan. Doe net als
koop een betrouwbare wagen
In een zaak waar service ge
geven kan worden, waar uw
wagen zorgvuldig wordt geïn
specteerd, zodat u onderweg
niet met pech komt te staan.
Voor een betrouwbare wagen,
naar een betrouwbare zaak, de
zaak met de grootste voorraad,
de grootste omzet en met de
allergrootste service. Belcrum-
garage. Min. Kanstraat 1620,
Breda. Tel. 01600-39900 vlak bij
groenteveiling en station. Da
gelijks geopend van 8 uur v.m
tot 10 uur n.m. Kom eens een
kijkje nemen in onze show
room. Het verplicht u tot niets.
Te koop of ruil. V.W. de Lu*e
1962 f 2950,-, VW. do Luxe
1960 f 2450,-. Opel Kadefct ca
ravan 1963 f 3950,-, Opel Re
kord 1959 f 2150,-, Opel Caia-
van 1959 i 1950,-, Ford ConstJ
1961 f 2350,-, D.K.W. junior 1?®
f 2350.-. D.K.W. junior 1»
f 2450,- Borgward Arabella 1$'
f 3450,-, Fiat 600 1959 f 175^
Al deze wagens met 3 maandjj
schriftelijke garantie, gof*
service Inruil en financiën*
mogelijk. Zaterdag en
geopend, v. Dooren Autohand^
Liesbosstraat 28, Breda, vla*
bij Markt Princenhage. Tel'
41805
Grote kermis- en puntenscbl*'
ting zat. 17 juli bij L. de Vil^j
Clinge le pr. een fiets. Beg-
uur.
Grote kermisschieting zat- 1
zon. 18, maand. 19, dinsd.
juli bij J. v. d. Bergen. Cling*.
Zond. en maand, telkens op
wippen. Inl. 2.75 per wip Be6
3 uur
Schieting zon. 18 jult bil A.
Stallaart, Boschkapelle. ®e8'
3 uur.
Ziekenhuisverz., leeftijd»*""
100 jaar. ongeacht kwalen. As
surantiekantoor C. H. Vijg*"
boom, tel. 01179-267, Cadzano
ROTTERDAM. Grandioos en
imposant is de eerste indruk, die
men krijgt bij een rondgang door
het nieuwe concertgebouw van
Rotterdam. Wat hier ontstaat
zowel uit architectonisch oogpunt
als uit utiliteitsoverwegingen zon
der weerga. Noch in Berlijn, noch
in Londen of New-York heeft men
een dergelijk uitgebreide en uitste-
ikend geoutilleerde musiceergele-
genheid als in 's werelds eerste
ihavenstad.
I Nu de binnenbouw voor het grootste
deel uit de stellingen is gekomen, krügt
men een goede indruk van de geweldige
^■ruimte der grote zaal; totale inhoud
29.000 m3. Over de akoestische eigen-
..fohappen is vanzelfsprekend nog geen
Huordee! te vellen, maar enkele vluchtige
^mroeven. door ons terloops genomen, heb
ben bewezen dat het er „wel in zit". De
^Kefaamde dirigent George Szell, heeft in
het voorjaar reeds een bezoek aan de
ÉZaal gebracht, vuurde op directeur P.
Verbist talrijke technische vragen af en
tm afscheid met de woorden: „Het lijkt
me, dat u hier vele fouten heeft weten te
Wizeilen, welke anderen bij het bouwen
Iran concertzalen hebben gemaakt." Wie
[deze dirigent wat beter kent, weet dat hij
'hier een groot compliment maakte en dit
zegt zeer veel voor iemand, die steeds
met scherpe kritische opmerkingen klaar
itaat.
Wanneer dit gebouwencomplex een-
ïaal geheel gereed zal zijn en de fees-
alijke apenimtg op 18 mei 1966 een feit
[is geworden, zal niet alleen Rotterdam,
1 maar heel ons land trots kunnen zijn op
jhet bezit van een dergelijk uniek muziek-
ïntrum.
De architecten hebben het gebouw de
j~ vorm gegeven van een rechthoekige on
derbouw, 12 m hoog, 115.40 m lang en
89.60 m breed, en afgedekt met een plat
jak. Daar bovenuit rijzen de kappen van
fle grote en kleine concertzaal, terwijl
Be onderbouw in het midden een uitspa
ring vertoont, die gevormd wordt door
Jeen open binnenhof.
De voorzijde van het gebouw Is gele-
(gen aan het Schouwburgplein, recht te
genover de voorgevel van de Rotterdam
se schouwburg. Onder dit plein is een
(Ad verte-mie i
ondergrondse parkeergarage gemaakt
met een capaciteit van 800 auto's. Een di
recte ondergrondse ingang verschaft toe
gang tot de Doelen.
De voor- en zijgevels zijn zodanig ge
construeerd dat deze op de begane grond
enkele meters inspringen, terwijl zich
daarboven een wit-marmeren vakwerk
bevindt van circa 8 meter hoogte. De
buitenzijde van het gebouw zal 's avonds
steeds verlicht zijn en daardoor in het
stadsbeeld een opvallend en levendig
accent vormen.
Aan' de voorzijde bevindt zich een
grootse ingang. Rechts van deze hoofd
ingang staat een kassablok, dat een effi
ciënt karakter heeft, min of meer in de
geest van een modern reisbureau. Door
de hoofdentree komt men in een gewel
dige garderobehal, die ongeveer 55x65
meter is en zich onder de grote concert
zaal bevindt.
De grote zaal bereikt men via vier
royale trappen (elk 5.5 meter breed),
evenals de foyerruimte op de eerste ver
dieping. Aan de achterzijde liggen ver
schillende dienstruimten alsook een rui
me kantine voor musici en personeel.
Aan de zuidzijde bevinden zich 4 verga
derzaaltjes benevens een winkelruimte.
Aan de noord-westelijke hoek van het
gebouw bevinden zich de toegangen tot
de beide kleine concertzalen. Tevens zijn
hier een achttal kantoorlokaliteiten en
ook de kleinste der drie concertzalen ge
vestigd. Ook rond dat zaaltje is een rui
me garderobegelegenheid aangebracht.
Dat kleine zaaltje bevat 190 plaatsen en
Js bestemd voor intieme concerten, voor
drachten en lezingen. Voorts zijn er nog
enkele kleedkamers en een grote afsluit
bare bergingsruimte.
De open binnenhof is vanaf de open
bare weg permanent toegankelijk voor
iedereen, die daar een moment rust wil
vinden im het woelige stadscentrum. Daar
ls ook de speciale entree voor vorstelijke
personen en/of andere hoogwaardigheids
bekleders. Daarnaast ligt een vergader
zaal, die tevens als perskamer gebruikt
kan worden en verder zijn hier de ver
trekken van de directie te vinden. Ten
slotte is hier het café-restaurant met cir
ca 150 plaatsen, dat een open terras heeft.
Op de eerste verdieping liggen de
grote" en „kleine" concertzaal, die res
pectievelijk aan 2332 en 610 personen
plaats bieden. De beide zalen hebben de
zelfde basisvorm, een zeshoekige platte
grond. Zij liggen door de daaromheen ge
projecteerde foyerruimte geheel ge
soleerd. Beide hebben een sterk oplo
pende vloer, zodat iedereen een geheel
vrij uitzicht heeft op het podium en het
geluid hem direct kan bereiken. Uniek is
de galerij, die achter het podium door
loopt, zodat men ook de dirigent in het
gezicht kan zien. Er zullen royale twee-
armige fauteuils met schuimrubber bin
nenwerk worden gemonteerd.
De grote zaal krijgt een grijze linoleum
vloerbedekking, het podium wordt uitge
voerd in een donkere, exotische hout
soort. De stoelbedekking is zeeblauw, de
voorzijde der balkons worden verguld.
Het onderste gedeelte van de zijwanden
der zaal is uitgevoerd in een wit-grijs
geaderde marmersoort. De rest krijgt een
notehouten betimmering en het plafond
met ingebouwde verlichting heeft een
lichte kleur en is in modern vakwerk
uitgevoerd.
Boven het orkestpodium komt het gro
te orgel (60 registers), dat door de firma
Flentrop te Zaandam wordt gebouwd,
maar dat pas in 1968 gereed kan zijn. Het
geheel heeft een sober en stemmig karak
ter.
De kleine zaal is uitgevoerd met licht
kleurige wanden en rode stoelbekleding
en krijgt eveneens een klein orgel.
In uw blad van 12 juni wordt het
werk van „Kluizenaars op het water"
beschreven. Dit artikel heeft ons bijzon
der geboeid, omdat mijn vader dit werk
vroeger voor de provincie Friesland uit
voerde. Mijn broer doet nu hetzelfde
werk aan de Mark. Wij hebben buiten
Friesland nooit duidelijk kunnen ma
ken wat mijn vader en broer precies
uitvoerden. Ja, zij waren aannemers,
maar welk werk zij aannamen, dat be
greep een buitenstaander nooit. Door
uw artikel is eer bewezen aan de
laatste beoefenaars van een bijzonder
•beroep. Hartelijk dank daarvoor.
ZWOLLE R. EVERS-PERK
Rond de beide zalen bevindt zich een
doorlopende foyerruimte, meer een wan
delgang, van 12 m breed, 7 m lioog en in
totaal 350 m lang. De vloer wordt bedekt
met gr oen-marmeren platen. Glazen
scheidingswanden, die naar behoefte kun
nen worden gesloten, bieden gelegenheid
deze wandelgang in secties te verdelen,
zodat ze geheel zelfstandig gebruikt kun
nen worden.
In deze wandelgang worden 14 buffet
ten van 6 m lengte opgesteld, waardoor
een vlotte bediening in de pauze gegaran
deerd is. Kristallen lichtkronen en tal
van zitjes zullen deze verpozingsruimte
een gezellige en vriendelijke aanblik ver
schaffen.
Aan de achterzijde van het gebouw be
vinden izich twee dirigenten en vijf so
listenkamers, ruim, fraai gemeubileerd
en voorzien van douches. Ook voor de
orkestmusici zijn er ruime kleed- en
stemkamers. Zelfs is er aan een aparte
repetitiezaal, 19 x 12,50 meter voor het
orkest gedacht. Deze extra-repetitieruim
te is direct verbonden met de muziekbi
bliotheek en bergruimte voor instrumen
ten en transportkisten.
Op het dak, tussen de kappen van de
grote en kleine Doelenzaal, is een foyer
gebouwd, speciaal ten dienste van hoge
bezoekers. Deze staat in onmiddellijke
verbinding met de voor deze personen
bedoelde loges in de grote zaal.
Het gehele complex is voorzien van
een uitgebreid verwarmings- en ventila
tiesysteem, waarin mechanisch koeling
is opgenomen, zodat de concertzalen ge
heel air-conditioned zijn. Er zijm vele lif-
Op Nederland 1 wordt zondag
middag om 13.10, 15.05 en 16.30
uur contact gelegd met het cir
cuit van Zandvoort, waar de
Grand Prix van Nederland
wordt verreden.
ten, waaronder drie personenliften voor
de bezoekers, een grote transportlift en
twee podiumliften vóór het verplaatsen
van de concertvleugels.
In verband met de mogelijkheid tot het
houden van grote congressen wordt een
uitgebreid communicatiesysteem voor in-
en extern verkeer aangebracht. Er komt
een vertalingsinstallatie, voorts zijn er
tolkencabines, een telex-apparatuur en
het gehele gebouw is voorzien van een
vast en gesloten t.v.-circuit.
Hébben de congressisten het erg druk
dan kunnen allen, tot 3000 personen, hier
hun maaltijden gebruiken en wel in de
foyers, waarbij de gerechten vanuit de
keuken van het. restaurant en een daar
boven gelegen serveerkeuken opgediend
worden. In het gebouw worden op ver
schillende plaatsen beeldhouwwerken,
wandtapijten en schilderijen aangebracht,
waarvoor reeds opdrachten aan verschil
lende kunstenaars zijn verstrekt.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG In antwoord op het po-
litie-onderzoek in de burelen van „Tele-
vizier" te Leiden komt hoofdredacteur P.
At. G. de Ruwe weer eens met nieuwe
plannen aandragen. In een commentaar
in het nummer dat volgende week ver
schijnt wordt thans de oprichting aange
kondigd van de „Nationale Omroepstich-
ting Televizier" R.T.N. (Radio en Televi
sie Nederland). Op de abonnees zal een
beroep worden gedaan tot financiële
steun aan deze plannen, die in september
nader uiit de doeken zullen worden ge
daan.
De hoofdredactie van „Televizier" meent
inmiddels dat men in Hilversum van de
reeds gevorderde plannen op de hoogte
is geweest. Die wetenschap heeft de om
roepen verleid tot de justitiële actie,
waarbij de kantoren van Televizier op de
herkomst van de programmagegevens
voor radio en televisie werden onder
zocht, zo laat het hoofdredactionele com-
mëntaar doorschemeren.
(Advertentie)
Het literaire steekspel 't Is maar een
woord (vanavond om tien voor negen)
belooft bijzonder boeiend te worden want
het gastpaneel komt regelrecht uit de
Brusselse Wetstraat. De heren Alfons
Van Impe, beter bekend onder zijn
schrijversnaam Luc Vilsen, Paul Rock,
Bert Decorte en Karei Jonckheere zete
len er ditmaal niet als ambtenaren van
het Ministerie van Nationale Opvoeding
en Cultuur maar als letterkundigen, die
hun huid van dichter of schrijver zeker
niet voor een habbekras zullen verkopen.
Zondag 18 juli om. vijf voor half acht
wordt de documentaire „De Farao ver
drinkt" vertoond. .Samen met de twee
tempels van Abu Simbel zal ook het
beeld van hun bouwheer Farao Ramses II
voor altijd in het water van de Assoean-
stuwdam verdwijnen. Ramses II, de ko
ning van Opper- en Neder-Egypte, die
door zijn tijdgenoten als een godheid
werd vereerd, was onder alle opzichten
een buitengewoon man.
Hij regeerde volgens de gezaghebben
de Amerikaanse professor W. F. Albright
van 1301 tot 1234 vóór Christus en het is
waarschijnlijk onder zijn regering ge
weest dat de Israëlieten hun grote exo
dus ondernamen. Ramses II was een
groot bouwheer. Hij drukte zijn stem
pel op tempels en monumenten in heel
Egypte. Zijn meest spectaculaire onder-
nemingeii waren de machtige tempels van
Abu Simbel in Nubia. Zij waren van
dergelijke afmetingen, dat alleen een
berg als touwterrein groot genoeg was.
Ongeveer 65 meter in de levende rots
verrijst het uitgehouwen beeld van Farao
Ramses zelf. Maar aan zijn voet rijst
het dreigende water van de Nijl want de
UNESCO slaagde er niet in de nodige
fondsen bijeen te brengen om het kunst
werk op te vijzelen.
Het echtpaar John en Irene Tunstall
heeft gepoogd de tempels te redden
op film. Het resultaat ziet u zondagavond.
De koriste is een korte eenakter van
Lambert de Beer. Zij is een vrije bewer
king van een verhaal van Tsjechow.
Zondagavond 10 over 10 komt het op het
scherm.
De zangeres Pasja zit gezellig bij haar
aanbidder Kolpako-w. Er wordt gebeld.
De man gaat in een zijkamer want hij is
in négligé. Een vrouw komt binnen, uit
geput van verdriet. De vrouw komt de
zangeres Pasja uitschelden. Zij zegt dat
haar man de kinderen en zijn vrouw
thuis honger laat lijden om ju-welen en
geschenken voor Pasja te kunnen kopen.
De zangeres is ontroerd en geeft haar
juwelen. AJs de vrouw weg is, komt Kol-
pakow uit zijn schuilplaats en Pasja pakt
hem hardhandig aan
'N WERELDMERK
'N KLASSE APART
Max Appelboom is een Nederlands
schilder, die zyn opleiding ontving aan
de Antwerpse academie en de sinjoren
stad trouw bleef omdat hy daar nog
steeds het confectiebedrijf van zyn vader
leidt. Tussendoor was Max Appelboom
werkzaam als journalist en als ghost
writer in Hollywood, maar de schilder
kunst won het van alle andere uitings
mogelijkheden.
De in 1924 geboren Nederlander toont
hier een twintigtal .recente doeken die
vrijwel alle van zijn voorliefde voor het
non-figuratieve getuigen, al komt het by
hem allerminst tot loutere actionpainting.
Appelboom beschikt over een ontwikkel
de vormenfantasie, die zijn werk meestal
een duidelijke structuur geeft. Daarbij
is hij een colorist met een goed gevoel
voor nuances, die zich ook altijd blijkt
te bekommeren om de materie en de
,.huid" van zijn schilderijen. Doelbewust
streeft hij in vele van zijn doeken een
tintelende, briljante materie na, bijvoor
beeld door zijn meestal met het paletmes
tot stand gekomen voorstellingen met een
tracé van elkaar kruisende lijnen te be
dekken op de wijze waarop vroegere
huismoeders met behulp van een vork de
boter in het vers gevulde vlootje een
aantrekkelijk uiterlijk plachten te ver
lenen. Inderdaad bereikt Appelboom met
dit procédé herhaaldelijk frapperende
effecten maar hij past het soms wel wat
te vaa»i en te nadrukkelijk toe, waar
door het tot een doorzichtig maniertje
wordt. Minder overtuigend is Appelboom
wanneer hij op meer expressionistische
ROTTERDAM 1940-1945
en dus meer naturalistische wijze naak
ten schildert. Daartegenover staan ech
ter enkele voortreffelijke abstracte of
abstraherende schilderijen (De Tweelin
gen, herinnerend aan de vormenwereld
van de beeldhouwster Germaine Richier),
Rotterdam 1940-45 en nog zeker een vijf
tal andere in deze trant die deze expo
sitie bijzonder boeiend en de moeite
waard maken.
WILLEM ENZINCK
WEST-BERLIJN Wat voor de Lon-
denaren Hydepark is en voor de Pary-
zenaren het Bois de Boulogne, dat is voor
de Berlijners Grunewald. Sinds genera
ties is dit idyllische plekje aarde met zyn
lichte zandgrond en de hoge. donkergroe
ne dennen, met zijn schilderachtige bos-
meertjes, zijn historische bouwwerken en
bonte, karakteristieke tuincafeetjes, het
einddoel voor zondagse uitstapjes van
arm en rijk.
Een huisje in het Grunewald te bezit
ten is de wensdroom van ontelbare men
sen, die in de engte van een miljoenen
stad hun anoniem leven leiden. Maar
hoe weinigen is het vergund, hier thuis
te zijn! In het Grunewald woont de „up>
per ten" van de stad, sinds het ongeveer
250 hectaren grote vroegere aan de staat
toebehorende bosgebied voor de stichting
van een Landhausko-lonie voor bebou
wing werd vrijgegeven. Dat is nu precies
75 jaar geleden.
Op 23 april 1889 werd de eerste spade
in de grond gestoken. Opdat de bebou
wing van de „kolonie" snel zou vorderen,
werden er premies van 6000 mark aan de
grondkopers gegeven, als zij zich ver
plichtten, binnen 18 maanden op de door
hen verworven percelen „ook in de win
ter bewoonbare" villa's te bouwen. Deze
reclamestunt had succes: twee jaar later
telde de Grunewaid-kolonie al 189 inwo
ners. In 1889 werd het een zelfstandige
gemeente.
Tevoren was op aanraden van de toen
malige rijkskanselier vorst Bismarck en
met de privé-financiële steun van keizer
Wilhelm I de Kurfürstendamm als brede
verbindingsstraat aangelegd, om de nieu
we woonwijk ook „verkeerstechnisch" te
ontsluiten. In 1886 werd de stoomtram-
lijn Dierentuin - Kurfürstendamm - Gru
newald geopend en zo konden toen „reis
lustige" Berlijners met een snelheid van
12 kilometer per uur naar de bossen ge
bracht worden.
Beroemde persoonlijkheden uit het po
litieke, financiële en wetenschappelijke
leven en vooral uit de wereld van kunst
en literatuur verhuisden in de daarop
volgende jaren naar het Grunewald. On
der hen waren de bankiers Franz en Ro
bert Mendelssohn en de dichters Her
mann Sudermann en Genhart Haupt-
mann, minister Walther Rathenau en No
belprijswinnaar Max Planck, de toneel
spelers Albert Basserma.nn en Emil Jan-
n-ings, de gevreesde toneelcriticus Alfred
Kerr, en vele, vele sterren van het toneel,
de operette en de film.
In 1920 werd de gemeente Grunewald
bij Berlijn getrokken, zonder veel van
haar landelijk-exclusieve karakter te
verliezen. De verzorgde tuinen, parken
en straten, de meren en wandelwegen
bleven een trekpleister voor Berlijners
en vreemdelingen tot de oorlog bijna
driekwart van alle bezittingen en het na
tuurschoon vernietigde, In de jaren die
daarop volgden werden bijna alle bomen
omgezaagd, brokkelden de beschadigde
huizen af en werden tot armzalige ruïnes.
Maar wie thans weer door het Grune
wald wandelt, ziet nog maar enkele lit
tekens die de verwoesting naliet. Al lang
heerst er weer de orde van weleer, zijn
er nieuwe huizen ontstaan, zijn de' die
ren in het donkere bos weer van de
schrik bekomen en groeit langs de oevers
van de meertjes weer jong groen.
Als eerste van alle Berlijnse kastelen
werd het in 1572 in renaissancestijl ge
bouwde jachtslot Grunewald gerestau
reerd, dat in 1945 ernstige schade opgelo
pen had. Zijn verzameling jachttrofeeën
en zijn schilderijengalerij met werken uit
de 16e tot de 19e eeuw zijn tot ver over
de grenzen beroemd en niemand vermag
zich aan dë betovering, die van zijn met
antieke meubels en mooie, oude huisraad
en porselein behaaglijk ingerichte ver
trekken uitgaat, te onttrekken. En als op
zomeravonden in de door kaarsen ver
lichte slottuin de traditionele serenade
concerten plaatsvinden, wijkt het heden
met al zijn zorgen en noden voor een
paar uur voor de vrolijke romantiek, die
dit prachtige keurvorstelij ke slot als een
toverkrans omgeeft.
Overigens hebben zich kortgeleden
Het gerestaureerde jachtslot
Grunewald, thans museum.
nieuwe vooraanstaande persoonlijkheden
in het Grunewald gevestigd: de stad
heeft twee heerlijke stukken grond aan
gekocht, waarop de nieuwe ambtswoning
vam de regerende burgemeester en het
gastenhuis van de senaat gebouwd zul
len worden.
Ofschoon ik zelden iets construc
tiefs doe en dus bezwaarlijk tot de
bouwvakkers gerekend kan worden,
ga ik niettemin met hen op vakantie.
Voor mijn part kunnen ze de stukken
in de kranten, die uitschreeuwen dat
het een janboel wordt op de wegen,
nog tweemaal zo groot maken. Ik zal
mij daardoor niet laten weerhouden.
Als er zevenhonderdduizend man te
gelijk op uittrekt, kan dat ene man
netje, dat ik ben, er waarachtig nog
wei bij. Het zal er niet merkbaar
drukker door worden.
Er is bovendien een geldige reden
om vakantie te nemen in de bouw-
vakweken. Naar oude zede is het in
die periode altijd mooi weer, ook in
verpieterde zomers. U moet maar eens
opletten: de zon gaat steeds langer,
steeds beter en steeds warmer schij
nen, de fronten blijven ver achter
Ierland liggen, er komen aangename
luchtstromingen vanuit oostelijke
richtingen, die warme continentale
lucht aandragen, de polaire winden
worden secuur afgegrendeld door
sterke ruggen in het noorden en het
enkele onweersbuitje dat zich zou
willen ontwikkelen mag 's nachts
boven een stukje Nederland waar
weinig vakantiegangers komen uit
barsten, waarna 's morgens weer een
stralende zon op zal gaan.
De hierboven geschetste weersver
wachting voor de komende twee we
ken is natuurlijk niet officieel. Het
KNMI staat er niet achter, doch deze
instantie heeft wèl achter zoveel voor
spellingen gestaan die naderhand re
den tot hoongelach gaven, dat ik me
gerust op haar terrein durf te bege
ven. Zal ik er toevallig een klein
beetje naast zitten: die jongens in De
Bilt hebben het driehonderd keer
per jaar bij het verkeerde eind.
Er is nog een prettig kantje aan
mijn vakantie: U hoeft mij veertien
dagen lang niet te lezen. Dat hoeft
natuurlijk anders ook niet, maar er
zijn, naar ik gemerkt heb, enkele
abonnees die het geregeld toch weer
doen. Ze denken soms: vandaag is
het misschien wel eens leuk.
De onvermijdelijke teleurstelling
kan ik hun nu twee volle weken be
sparen.
Na die tijd hoop ik haarfijn verslag
uit te brengen over het enorme hoge-
drukgebied dat mijn vakantie over
koepeld heeft. En dat, naar ik van
harte hoop, ook uw vakantie moge
opluisteren.
PRAET-MAECKER
In de serie vrouwenlevens
brengt de K.R.O. vanavond
„Kamer alleen". Josephine van
Gasteren speelt hier de rol van
een op zich zelf aangewezen
vrouw, met een zieke man.
(Advertentie)
Zekerheid met een OLVEH Perfecte Groeipolis
WELLINGTON (UPI) Bij een onge
luk met een gecharterde bus in Nieuw
Zeeland zijn vijf vrouwen om het le
ven gekomen en 23 ernstig gewond
Met de bus, waarvan op een hellende
weg de remmen weigerden, maakten le
den van een bloemschik vereniging een
tocht
ZERMATT (UPI) Sneeuw en mist zijn
gisteren aanieiding geweest om de mas
sale beklimming van de Matterhorn af te
gelasten.
i Van«Zwitserse zijde, uit Zermatt, zou
den 80 alpinisten de Matterhorn te lijf
gaan om op de top een even groot aantal
klimmers te ontmoeten, die aan de Ita-
liaanse zijde de tocht zouden aanvangen.
Men besloot echter de berg te laten voor
wat hij was in verband met de gevaar
volle omstandigheden.
De massale bestijging vormde een on
derdeel van het feestprogramma, dat een
week duurt ter gelegenheid van het feit
dat het deze maand precies 100 jaar is
geleden, dat de Matterhorn voor het eerst
werd bedwongen en wel door de Engels
man Edward Whymper.
