ITIAC
fVEELTJE
ISTE TIJD
Werkers onder Londens grond
„Nacht und Nebelaktion" een zonde?
DAGBLAD DE STEM VAN
JUNI 1965
Rondomal de luxe
|,T de Luxe is immers een
machine, die mechanisch
lis uitgebalanceerd. Zoals
Jn, 20 wast de gehoorzame
|X de Luxe. Uw was wordt
llschoon en winddroogl
hag een demonstratie!
binnen. Hij zal
RONDO moet
Luxe wast en
Ihet allerbeste!
In 895,- tot 1795,-.
brloge is, weet iedere
f haar vriendin er een
néér Pontiac-horioges
tr Zwitsers merk ook.
wilt graag een sierlijk
3 een sieraad is. Voor
icmodellen ontworpen,
ooi horloge om uw pols.
„FLUFFERS" PLUIZEN BAAN SCHOON
Het bezwaarschrift van de gebroeders
Backhaus werd echter op formele
gronden afgewezen. En de boeren van
de Zelfkant dreigen afgeslacht te wor
den. Intussen is de beroepstermijn ver
streken en staat de boeren niets meer
open dan algemene amnestie van de
Westduitse minister van financiën.
genade voor recht
De afdelingen van de CDU van alle
gemeenten van de Zelfkant kwamen
bijeen en besloten samen met de ver
tegenwoordiger van de kring, de heer
S. Richert uit Geilenkirchen, een re
solutie te sturen aan de afgevaardig
de in de Bondsdag prof- dr. Burgbach-
er. Bovendien bepleitte Richert voor
de Zelfkamters bij de minister van
Buitenlandse Zaken Schroder, en de
„Landesminister" van Financiën Putz.
Beiden zouden tegen Richert hebben
verklaard dat het werkelijk een mo
rele plicht is de uitvoering van de ho
ge eisen die de douane stelt te voor
komen. Men beloofde Richert alles te
doen om de Bundesminister van Fi
nanciën Daihlgrün ervan te overtui
gen dat de eisen inderdaad onredelijk
zijn. Prof, dr. Burgbacher stuurde pe
tities naar de ministerpresident van
Noordrijnland Westfalen en minister
Dahlgrün waarin gevraagd werd ge*
nade voor recht te laten gelden. De
CDU'ers die zich nu voor de bedreig
de boeren uit de Zelfkant inspannen
staan op het standpunt, dat men mo
reel gezien de kleine zondaars niet
kan straffen en de grote vrij kan la-
fcsn lopen. Het zou immers al te gek
zijn als kruimeldiefjes gestraft worden
terwijl de werkelijke profiteurs van de
terugkeer van de Zelfkant niaar Duits
land buiten schot blijven.
De enige hoop voor de Zelfkantse boe
ren is nu minister Dahlgrün. Hij is de
enige die de vorderingen van de dou
ane ongedaan kan maken. De laatste
hoop voor velen die nu geruïneerd drei
gen te worden is, dat het billijkheids
gevoel zal zegevieren boven de letter
van de wet. Want misdadigers zijn
deze boeren niet. Hooguit een beetje
naïef
THEO VAN KESSEL.
Veertien jaar lang was dit houten ge
bouw bij Saeffelen het grenskantoor. In
de nacht van de eerste augustus 1963
werden voor miljoenen Marken levens
middelen hierlangs verder Duitsland in
getransporteerd.
Over het befaamde Oxford-Circus, belangrtfk knooppunt, voert nu een houten
overbrugging.
Sierlijk vierkant dameshorloge
P.-, met gejacetteerd glas} shock-
proof 3 antimagnetischdoublé
f99.:
ri ei/e risico
(Van onze verslaggever)
ZELFKANT Het zwaard der ge
rechtigheid is een kapmes geworden,
dat meedogenloos inhakt op het ar
geloze, ongewapende vlees van de
Zelfkantse boer. De nieuwe lente
heeft in de Zelfkant wel een nieuw
geluid gebracht maar geen nieuw
geluk. Althans nog niet. Donkere wol
ken hangen boven het Duitse gebied
dat niet voor niets de Zelfkant heet.
Ze vormen een compacte massa angst
waarvan tientallen boeren het slacht
offer zyn. Het fiscale zwaard is geen
zwaard der gerechtigheid maar kap
mes dat onschuldigen velt maar hel
ware onkruid Iaat staan.
Zo denken de Zelfkamters over de
late acties van de Duitse douane
tegen de graansmokkel in de augus
tusdagen van 1963. Ook voor de bewo
ners van de Zelfkant heeft de lente
dit jaar lang op zich laten wachten,
maar ze hebben er niet eens zo erg
naar verlangd. En de fiscale ambtena
ren speuren voort. Op zoek naar nieu
we prooi. Het nieuwe geluid in deze
lente is dat van de angstige boeren
die met onverwacht harde represaille
maatregelen bedreigd worden voor een
vergrijp dat plaats had in de nada
gen van de „Nacht und Nebelaktion".
een vergrijp, dat nauwelijks een zonde
genoemd kan worden.
Op 1 augustus 1963 ging d^ Zelfkant
en nog enkele andere gebieden (El-
ten) weer terug naar Duitsland, na
veertien jaar onder Nederlands be
stuur gestaan te hebben. De nacht van
overdracht is een historische nacht
geworden. Toen stonden de Zelf
kant en Elten vol vrachtwagens be
laden met levensmiddelenZakenlieden
uit Hamburg en het Roergebied had
den bovendien alle beschikbare ruimten
afgehuurd en volgepropt met boter,
kaas, eieren en andere levensmidde
len. Voor de overdracht bevonden de
ze goederen zich in Nederland en daar
na in Duitsland. De goederen werden
toen verder het land in vervoerd en
in een nacht verdienden handige zaken
lieden tientallen miljoenen. De douane
stond machteloos tegenover de groot
scheepse ontduiking van de invoerrech
ten. De actie was immers volkomen
legaal.
Aan deze „Nacht und Nebelaktion"
hadden vrijwel geen Zelfkamters mee
gedaan. Zij waren immers van te vo
ren gewaarschuwd geen grotere voor
raden dan normaal op te slaan. In
dat geval zouden ze bestraft worden.
De Zelfkanters waren dus bang ge
maakt. Zij waren daarom des te meer
verrast toen bleek dat anderen beter
geïnformeerd bleken en van het ene
moment op het ander miljoenen ver
dienden (Men spreekt van zestig mil
joen).
De Zelfkanters nemen dan ook aan,
dat de grote zakenlieden van te vo
ren op de hoogte waren van de in
houd van de verordening van het
Duitse ministerie van Financiën die
pas 48 uur voor de grenscorrectie
werd bekend gemaakt. Daarin stond
dat alleen koffie, thee en sterke
drank en enkele andere artikelen on
der de Duitse douanebepalingen zou
den vallen. Dat de Zelfkant juist werd
volgestopt met de goederen die er wel
onder zouden vallen, is voor .hen het
bewijs van een doorgestoken kaart.
bedrogen
Een nacht kon dus alles en daarna
niets meer. De bewoners van de
Zelfkant voelden zich bedrogen. Eni
ge boeren probeerden dan ook om
in de eerste weken na de overdracht
met klandiestiene invoer van graan
nog iets aan de gebiedsoverdracht te
verdienen. De boeren zaten in de oogst
tijd. Verschillenden hadden land lig
gen op Nederlands grondgebied. Zij
hadden het recht om hun eigen oogst
vrij over de grens te brengen. In deze
situatie was het natuurlijk meer dan
verleidelijk om in Nederland graan er
bij te kopen en de grens over te bren
gen, temeer omdat niet alle wegen
voortdurend door de douane gecontro
leerd we/rden. Werd men dan aange
houden dan wees men erop dat men
de eigen oogst vervoerde. Zo lang men
niet werd aangehouden ging men ge
woon door met het vrij invoeren van
graan. Maar werd men aangehouden
dan was het afgelopen want men kon
natuurlijk niet tien keer de grens over
met de oogst van een perceel land
die men ook ineens kon vervoeren.
Op deze manier probeerden verschil
lende boeren alsnog een graantje mee
te pikken. Maar waar velen iets we
ten blijft zelden iets geheim. De graan-
smokkel lekte uit. Er volgde een con
trole bij de boerencoöperatie. Het bleek
dat er veel meer graan was opgege
ven dan de boeren zplf hadden kun
nen verbouwen. Toen sloeg de douane
toe. En de klap kwam hard aan.
Tientallen boeren werden gedagvaard.
Onlangs verschenen de eerste smok
kelaars" voor de rechter in Geilen
kirchen. Het waren de gebroeders
Backhaus uit Wehr. De officier eiste
een boete van 8000 Mark. De rechter
vond dit echter wat al te gek en ver
oordeelde de broers to-t een boete van
1000 Mark ieder en een gevangenis
straf van 5 maanden voorwaardelijk
met een proeftijd van drie jaar.
Deze straf was echter nog zeer mild
vergeleken bij de rekening die de dou
ane de twee broers presenteerden. Zij
eisten een bedrag van 61031.95 DM. En
dat terwijl P. en J. Backhaus met
hun smokkel hoogstens 15.000 DM bru
to verdiend konden hebben.
geschokt
De Zelfkant was geschokt. De doua
niers zelf kwamen in gewetensconflict
Zij hadden niets kunnen doen toen in
een nacht miljoenen verdiend werden
en moesten nu idioot hoge bedragen
gaan vorderen van kruimeldiefjes. De
twintig andere boeren tegen wie ook
een aanklacht is ingediend en de tien
tallen tegen wie nog een onderzoek
gaande is, voelen dezelfde straffen
dreigen. En deze staan in geen ver
houding tot hetgeen zij mogelijk aan
de grenscorrectie hebben verdiend.
De gebroeders Backhaus stuurden een
bezwaarschrift naar 't Bundesgeriohts-
hof in Kalsruhe. Zij achten de ma
nier waarop zij. behandeld waren in
strijd met artikel drie van de grond
wet. Dit artikel garandeert de inwo
ners van de Bondsrepubliek gelijke be
handeling in overeenkomstige geval
len. De Zelfkanters vergelijken zich
nu met de inwoners van Saarland, die
bij de terugkeer naar Duitsland heel
wat vooral economische faciliteiten
kregen.
Deze behandeling was de Zelfkanters
voor de terugkeer naar Duitsland po
sitief toegezegd door prof. dr. Brug-
bacher, vertegenwoordiger in de Bonds
dag voor het gebied, waartoe ook de
Zelfkant behoort. Bonn trok zich ech
ter van deze belofte niets aan.
Saarlarid
In Saarland kon men tweeëneenhalf
jaar goederen invoeren zonder invoer
rechten te betalen. Bij een gelijke be
handeling zou de „smokkel" van de
Zelfkantse boeren geen smokkel zijn
geweest en dus ook geen delict. Maar
niet alleen wat de economische faci
liteiten betreft voelen de Zelfkanters
zich achter gesteld bij d^ Saarlanders
ook op ander terrein. De Zelfkanters
b.v. moesten er voor zorgen dat hun
auto's bimpen zes maanden waren aan
gepast aan de Duitse eisen, terwijl de
Saarlanders daarvoor zes jaar de tijd
kregen. Natuurlijk gin# dit met hoge
kosten gepaard. Gelijke monniken, ge
lijke kappen.
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN Er wordt weer druk ge
tunneld onder de Britse hoofdstad. Het
oude Londense metronet is ruim 211
km lang, maar de snelle bevolkings
aanwas en de onontwarbare boven
grondse verkeersproblemen maken het
boren van nieuwe „tubes" (zoals de
metrotunnels hier genoemd worden)
dringend noodzakelijk.
Sedert de herfst van 1962 werkt onge
veer 2.000 man 21 meter diep onder d<
grond aan de nieuwe „Victorialijn".
Het is een project dat 600 miljoer
gulden zal kosten, hoewel de eigenlijki
ondergrondse spoorweg slechts 17 kn
kng wordt. Tunnelen is tegenwoordig
een vreselijk duur tijdverdrijf, maai
de nieuwe „tube" zal een indrukwek
kende massa volk kunnen vervoerer
van het Victoria station via het West
End tot in de voorstad Walthamstow
Hij zal bovendien de grote bovengrond
se eindstations Victoria, Euston, King'.1
Cross en St. Pancras onderling met el
kaar verbinden.
De meeste arbeiders die de Vietoria-
tunnels boren zijn Ierèh. Sommigen
zijn gewezen mijnwerkers. Doordat in
Londen sedert de oorlog vrijwel geen
tunnels meer gemaakt werden, heef'
aan geschikte elementen een spe
ciale opleiding moeter geven. Ze heb
ben nu reeds een derde van het pro
ject voltooid.
Daarin zijn bijna negen km trein- en
stationtunnels begrepen. Het werk vor
dert naar rato van 1600 m per maand.
i<Tftanieuwe metrolijn zou °P 3 maart
bb9 plechtig opengesteld worden voor
^Publiek, maar reeds in de herfst
tie i* zou men de noordelijke sec-
m gebruik kunnen nemen.
de m niebwe, meer gemechaniseer-
geliit en *s m Londen nu mo-
br>re tunnel tweemaal sneller te
n vóór de oorlog. De onder
ter ai-rvf1 de britse hoofdstad is ech-
tiirmfi een dankbaar terrein voor
wflfavers geweest. Hij bestaat gro-
liik irt blatiwe klei, die gemakke-
verwivJ1 ~,0oi,k°ord worden, waterlopen
i„ W*rd boudt en diep en regelma-
na «e?0eg °m, op een kort stukje
bevatten^ ^ictor*a"Bjn te kunnen
via Fleet Street
ondJS£JÏÏafcs!te deel van de nieuwe
ondergiondse is Oxford Circus, een
rnetmV rukfte Pinten van de oude
vruchtlSlT0 gerS Scotland Yard een
rollerc t? werkterrein v an zakken-
tunnels niet enkel nieuwe
bind in pZ» f 5*emen. maar ook ver-
loo" bestaande „Baker
en „Central" -lijnen tot stand
gebracht worden. Onder de grondves
ten Van een warenhuis dat 4500 ton
weegt, moet een betonnen vlot aange
bracht worden dat moet passen op de
buitenste rand van de tunnels.
Als de „tubes" door een verkeerde be
rekening niet precies op de gewenste
plaats en in de gewenste richting wor
den gegraven, zouden de grondvesten
kunnen verzakken. Dan verdwijnt ge
heel het warenhuis in de diepte.
De nieuwe Victoria-metrotunnels zullen
de vreselijke transportproblemen waar
mee nu Londen dagelijks af te rekenen
krijgt, slechts op een zeer kleine schaal
helpen verlichten. Daarom wordt
reeds aan een tweede nieuwe uitbrei
ding van de ondergrondse gedacht, om
het bovengrondse verkeer van en naar
de zuidoostelijke voorsteden te ontlas
ten.
Dat zou dan de „Fle et-lijm" worden
beginnend in Baker Street, om via
Bond Street, Trafalgar Square, The
Strand, Fleet Street, Ludgate Circus
en Canon Street in het zuidoosten uit
te monden. Dekosten raamt men op
bijna 700 miljoen gulden. Doch de Lon
den aars zullen nog tot de jaren '70 moe
ten wachten eer ze van de nieuwe lijn,
die 30.000 reizigers zal vervoeren per
uur, gebruik kunnen maken.
Want in Groot-Brittanhië vergt het
tegenwoo2'dig bijna evenveel tijd om
inzake openbare werken een definitie
ve beslissing te nieomen. als om daar
voor de nodige fondsen te verzamelen.
Alleen de nachtelijke schoonmaaksters
van de Londense metrotunnels vind'-"
het niet erg dat de „Fleet-lijn" nog
toekomstmuziek is, want ze hebben al
werk genoeg. Binnen afzienbare tijd
komt er immers toch al de „Victoria-
lijn" bij en dan zal het zeker meer
dan vijf jaar vergen om geheel het
Londense metronet schoon te maken.
Deze dames leggen zich echter vooral
toe op het onderhoud van die centrale
zone, die het vuilst is. Omdat ze de
pluisjes en het stof moeten verwijderen
dat in de tunnels en op de spoorstaven
terechtkomt, worden de metro-schoon
makers „Fluffers" of pluizers ge
noemd.
nachtronde
Ongeveer vier uur per nacht tussen
de laatste en de eerste treinen krui
pen twintig vrouwen op de knieën naast
de rails door de tunnels. Ze borstelen
de pluisjes bij elkaar en gebruiken ha
ken en schraapijzers om de „jam" los
te maken, een mengsel van smeerolie,
teer en metaailstof dat zich vasthecht
aan de dwarsliggers. Het is moeilijk
te verwijderen en weegt zo zwaar dat
aan de schoonmaakstersgroep twee
mannen toegevoegd zijn die de „jam"
en andere stofihopen komen ophalen
en wegbrengen.
De vrouwelijke fluffers" brigade werd
in 1941 opgericht bij gebrek aan man
nelijk personeel. Charlie Trafford, die
thans bijna 65 jaar is, staat al sedert
die tijd aan het hoofd van de onder
hun werk verwoed taterende schoon
maaksters. Hij de^lt de lakens uit,
helpt de afval wegvoeren en zorgt voor
de veiligheid van het vrouwvolk dat
zich pas tussen de rails mag begeven
wanneer de elektrische stroom uitge
schakeld is. De „fluffers" trekken van
station naar station en reinigen per
week ongeveer 1600 meter metrotunnel.
Het zijn typisch-Engelse volksvrouwen
meestal tussen de 40 en 60 jaar, die
ondanks het harde en vuile werk hun
goede humeur zelden schijnen te ver
liezen. Ze klagen enkel dat ze doorlo
pend verkouden zijn, want in de „tu
bes" tocht het altijd vreselijk. Sommi
ge van de tunnels zijn zeer warm en
andere kelderkoel.
Er werden al veel middelen gesugge
reerd en op de proef gesteld om het
schoonmaken met de hand te vervan
gen. Geen enkel systeem is echter zo
geschikt gebleken als de 20 vrouwen,
gewapend met borstels, schop en
schraaphaak. Een vernuftige Engels
man heeft zelfs op papier een schoon-
maakwagen ontworpen die het werk
van de „Buffers' zou overnemen. Dit
tuig zou echter 4,2 miljoen fr. kosten
en de metrodirectie is er nog steeds
niet van overtuigd dat het geld goed
besteed zou zijn.
vrolijke boel
De „flutters" willen natuurlijk van
geen mechanisering weten. „W-ij kun
nen het beter dan een machine", be
weren ze.
Een robot zou dit werk trouwens nooit
mot zin voor humor aanpakken. Dat
doen de „fluffers" juist wel.
Dit werk is niet voor iedereen wegge
legd. De nachtelijke ondergrondse ar
beid heeft vanzelfsprekend nadelen.
En voordelen? „Wij moeten op een
koude winterochtend tenminste niet
vroeg uit ons bed", gekscheert een van
de „fluffers". Haar collega met de
geitelach begint weer te mekkeren en
geraakt in een felle hoestbui verzeild.
Ze krijgt een klap op de rug en komt
bijna met het gezicht in een hoop
„jam" terecht. De lady's schateren het
uit van de pret.
Charlie zal de orde weer moeten her
stellen in zijn ondergrondse kippen
hok.
ZELFKANTERS
BEDREIGD
De situatie in het grensgebied is vaak zeer ingewikkeld. Deze boerderü ligt gedeeltelik op Neder
lands gebied, gedeeltelijk in Duitsland. Op het „Duitse" gedeelte staat gekalkt: „Wir wollen Deutsch
sein".
Zo wordt er gewerkt met een ,,tunnel-schild"#
