Voor Sovjets is Vietnam geen oorlog waard Vuurduivel na twee jaar terreur gepakt JANSEN TILANUS LentePlasticolor! I Plasticolor halen! BUDGETRECHT Stewarts pijnlijke visite MMgll RUSLAND WIL NIET MEEGESLEEPT WORDEN Economie en welvaart belangrijker Charmant! 'n echte „Step"... Communisten schuldig aan dood Delgado Vice-premier Zuid-Vietnam is afgetreden VAN 5T REVE BELEDIGT VLAAMSE UITGEEFSTER DERTIG DODEN BIJ VLIEGRAMP SANTA CRUZ „De Hollanders komen" BINNENHOF Geen invochten A PG stoom strijkijzer Schrik van Groesbeeks Staatsbossen SMITS v. TETRODE IN DEN HAAG: Jongeren storen 5-mei-vieririg Henrique Galvao: Scheppen riep hij gaat van au Kort geding in Amsterdam modern en modieus ondergoed is van een naam om te dragen! Vijf ton olie lucht in Olietank ontploft in Maassluis Notities DND iyy HET ROND De Britse minister van buitenland se zaken, Michael Stewart, heeft onlangs een driedaags bezoek ge bracht aan Tsjecho-Slowakije. Het moet om meer dan een reden een moeilijk bezoek zijn geweest. Een van die redenen is dat de Engelse regering nooit officieel de rechtsgel digheid van het beruchte verdrag van München na de oorlog heeft inge trokken. Ter herinnering: op 29 sep tember 1938 zetten Chamberlain voor Engeland, Daladier voor Frankrijk en Mussolini voor Italië, hun handteke ning onder een verdrag, waarbij de Duitsers het recht kregen het in Tsjecho-Slowakije liggende Sudeten- bezetten, „want", zo had Hitier tussen de pompeuze nazi- decors in Neurenberg gezegd, „wij kunnen niet blijven toekijken hoe zeven miljoen Tsjechen 3.5 miljoen Duitsers onderdrukken. Het Sudeten- duitse gebied mag geen tweede Pa lestina worden". DAGBLAD DE STEM VAN VKiJDAG Y MEI 1965 (Advertentie) (Van een correspondent) NEW YORK Nooit heeft Ame rika behalve dan in de periode van de paar spannende dagen om Cuba zich zo vastberaden ge toond. Als president Johnson plech tig verklaart: „Geen menselijke macht is in staat om ons uit Viet nam te verdrijven," dan zijn dit geen loze woorden met als achter grond de gedachte van een reeds voorziene of voorbereide terug tocht uit dit land. De woorden van Johnson vertolken een nationale wil. Als de Amerikaanse kelk over loopt, is niets en niemand in staat om de, als vitale en dus als nood. zakelijk beschouwde reacties af te remmen. De minst bevoorrechte klassen in Amerika net zo goed als de werkende massa en de syndica ten zijn het eens met de president. Wat meer is, zij zijn de vurigste voorvechters van de strijd zoals deze zich in de huidige fase presen teert. Amerika is vastbesloten om tot het ein de door te vechten en het is zelfs be reid tot het voeren van de totale oorlog. Dit om twee redenen: de Amerika nen zijn er zich van bewust, dat de inzet van de oorlog in Vietnam is: het stop pen van de uitbreiding van het commu nisme in Azië en het handhaven of het (Advertentie) geen natte persdoeken redden van het prestige van Amerka in de wereld. Verleden jaar heeft het „fenomeen Goldwater" bewezen, dat de Amerika nen er niets meer voor voelen om nog langer de dollaruitd etende sinterklaas te zijn in landen, die vaak slechts stank voor dank teruggaven of die helemaal geen rekening hielden met de wensen van de gul dollarstrooiende weldoener. Washington zegt: „Wij hebben ons ge noeg offers getroost voor de zaak van de vrijheid. Wij zijn gul genoeg geweest jegens onze vrienden. Zij hebben ons niets te verwijten en wij wensen ook niet door hen onder druk gezet te wor den. Wij betalen onze onafhankelijkheid duur genoeg om te kunnen doen. wat wij menen, dat het beste is". Johnson heeft zijn beslissingen geno men en blijft daarbij. Hij weigert staats lieden te ontvangen, die hem slechts wil len bezoeken om zijn gedragslijn te be- kritiseren. Daarom heeft hij de ontvangst van de staatshoofden van India en Pa kistan naar een latere datum verscho ven. Amerika wil absoluut zijn invloed in Azië handhaven. Paasmaandag kwa men te Honolulu de hoogste militaire leiders samen. Het verslag van hun con ferentie was een bevestiging van de on verzoenlijke wil van het Witte Huis: de Verenigde Staten trekken voor de oorlog in Vietnam een nieuwe som uit van 123 miljoen dollar, zij zorgen voor de uit rusting van 160000 soldaten van Zuid- Vietnam, zenden 30.000 mariniers en als dit nodig is, zullen zij atoomwapen gebruiken. Komt Peking te grof tussen beide dan zal er zelfs een aanval op China gedaan worden. Ondertussen gaat China door met zijn pocherijen en zijn verwensingen, welke net zo talrijk en hard afgeschoten wor den op Rusland als op Amerika. Mos kou maakt zich nogal ongerust over de vastberadenheid van Washington. Mos kou schijnbaar overtuigd dat Johnson niet bluft, zou niets liever hebben dan dat Hanoi het aanbod van Washington tot onderhandelen zo gauw mogelijk aan neemt. De aan Peking gehoorzamende Ho Cfii-minih wil tot nu toe niets van onderhandelen weten en daarom vrezen de Russen, dat zij eerstdaags ook in het Aziatische wespennest terecht zul len komen. Het Kremlin doet alles om hieraan te ontsnappen. Heel handig heeft de secretaris van de Communisti sche Partij uitgebazuind, dat Russi sche en Chinese volken zich verbonden voelen om het hoofd te bieden aan de imperialistische agressie. Hij zal het wel jammer hebben gevonden dat hij moest toegeven, na verklaard te hebben dat nu meer dan ooit de eenheid van de communistische wereld noodzakelijk is, dat China niets doet om deze eenheid te handhaven. En dit beperkt toch wel danig de Chinees-Russische samenwer king. Terwijl de wereld zich afvraagt of Rus. land China ter hulp zal snellen als de Chinezen met de Amerikanen zouden Igaan vechten, steekt Dimichev de ene i preek na de andere af over de moge lijkheid en de voordelen van het ,.vreed- Izame samenleven". Hetgeen niet naar de smaak van Mao is, die dan ook zijn wre vel tegen Moskou niet onder stoelen of banken steekt. „De revisionisten a la Kroestjev hebben verraad gepleegd te gen het socialisme. Zij zijn de mede plichtigen van de imperialisten. De ver raders Kosygin, Bresjnev, Mikoyan en Soeslov zullen door de ware communis ten vernietigd worden", zo schrijft „Zeri i Populo", het blad van de Albanezen: dat de spreektrompet van de Chinezen in Europa is. In vergaderingen en conferenties be schuldigen de Russen de Chinezen er van. dat zij het zenden van Russisch oorlogsmateriaal aan Noord-Vietnam remmen en zelfs totaal verhinderen. Pe king antwoordt hierop: ,,Dit is maar een bsdriegelijk voorwendsel van Moskou om Noord-Vietnam niet te steunen en om op goede voet te blijven met Ame rika. Voor degenen, die oplettend toezien, is het intussen wel duidelijk, dat Moskou een 'rechtvaardiging zoekt voor zijn non-interventie in Indo-China. De com munistische partijen van de andere lan de moeten, als zij eerlijk willen zijn, toegeven dat Map met zijn ontoelaat bare houding en uitlatingen, zelf het met Stalin getekende vriendschaps. en bij standsverdrag verscheurd heeft. Rusland wil zich niet door de Chinese heethoofden in de oorlogshel laten gooi en. Vietnam is niet een algehele vernie tiging waard. De Russen, wien men zo vaak een gemakkelijker en „rijker" le ven beloofd heeft, willen de vrede. Zon der vrede is ver voor hen geen kans op en hoger levensniveau. De Russen ver biezen meer boter op hun brood boven de kanonnen. Moskou heeft onlangs la ten weten, dat volgens de statistieken de boterpr'oduktie in een jaar met 72 pro cent gestegen is. Kosygin verklaarde kortgeleden dat het lopende vijfjaren plan vooral tot doel heeft de verbete ring van het levensniveau, de bouw van gezelliger woningen met een groter com fort en de produktie van luxe-auto's. Toen hij dit de Russen aankondigde, gaf hij wel een paar vegen aan de nu onmachtige Kroesjtjev, maar dit was niet omdat hij te vriendelijk zou zijn geweest jegens de imperia listen, maar omdat hij niet genoeg gewerkt had aan de verwezenlijking van de formule: „Aan elke Russische fami lie haar eigen auto!" Het is een feit/dat de Russen, die on derhand wel genoeg gehoord en som migen genoeg gezien hebben van het comfort in de vrije landen, meer en meer naar eenzelfde comfort verlangen. Er zal echter nog heel wat sneeuw in Rusland vallen eer dit comfort werkelijk heid zal zijn! In alle geval zou een oor log de verwezenlijking van de belofte van Kosygin onmogelijk maken, tenminste in een afzienbare toekomst. Het belofte volle programma van Moskou kan als een zekere geruststelling beschouwd worden. NIJMEGEN (ANP) Hoewel een be kentenis nog ontbreekt, is de rijkspoli tie van het district Nijmegen cr zeker van de man te pakken te hebben, die in de afgelopen twee jaar de veelzeg gende bijnamen kreeg „De vuurduivel van Groesbeek" en „De schrik van de staatsbossen." De man, die aansprakelijk wordt ge steld voor meer dan honderd branden, is een jonge Nymegenaar: de 18-jarige magazijnbediende L. van H. Hij is inge sloten in het huis van bewaring in A'rn- hem en is inmiddels voor de rechter commissaris geleid. Het is nog niet be- Haar liefste lach is voor hem, voor zijn gelukkige keuze. Want Step is onmisbaar in ieder damestasje. Met Step vier maal meer plezier van uw parfum. Geeft een ragfijne verstui ving. Zeer zuinig in het gebruik. Beschermt uw parfum. Step, de ver stuiver met welhaast onbeperkte ga rantie en wereldberoemde service. Let vooral op de blauwe verpakking. Alleen dèn heeft u de echte voor Nederland: Fresiaplein 3 - Wassenaar - tel.01751-4247 „STEP" PARFUMSPUIT verkrijgbaar bjj GRO.iL MARKT 9 BREDA kend, wie de premie van f 750,. krijgt, die Staatsbosbeheer vorig jaar uitloof de voor zijn aanhouding. Het vinden van een pyromaan in het diebtbeboste gebied van meer dan 2700 ha. tussen Nijmegen, Groesbeek, Beu- men en Mook is een karwei geweest dat de politie slapeloze nachten heeft bezorgd. Zowel met grootscheepse acties, waarbij radiowagens en politievliegtui- gen waren betrokken als met voorzich tige operaties vanuit schuilhutten is in de afgelopen twee jaar getracht, de py romaan te pakken te krijgen. Desondanks braken steeds opnieuw branden uit. soms zes of zelfs negen op een avond, waarbij de dader via klei ne bospaadjes telkens ontsnapte. Het to tale schadebedrag, alleen al in het bos gebied, liep op tot boven de honderd duizend gulden. In september van het vorig jaar kreeg de politie het eerste spoor te pakken. Een rijksveldwachter uit Wychen repte zich naar een plaats waar hij rook zag opkringelen. Hij ontmoette daar een jon geman, die met grote haast uit de rich ting van de brand kwam en hield hem aan. Onder het toen volgende gesprek met de jongen, die overigens een vreem de en afwezige indruk maakte, brak een tweede brand uit langs het bospad, waar de jongeman juist vandaan was geko men. Hij werd voor ondervraging mee genomen naar het bureau van de groeps commandant van Groesbeek. Hoewel hij stellig ontkende werd in het huisje in Nijmegen, waar hij samen woonde met zijn moeder, huiszoeking gedaan. Vier foto's van bosbranden die daarbij wer den gevonden zou hij hebben gemaakt, toen hij toevallig eens een plaats pas seerde waar een bosbrand woedde. Na enkele dagen moest de jongeman we gens gebrek aan bewijs worden vrijge laten. Hoewel het juist in die tijd kurkdroog weer was, braken de eerstvolgende we ken geen branden meer uit. Daarna sloeg „de vuurduivel" opnieuw toe. Steeds brutaler, op steeds groter schaal en bij voorkeur in jonge aanplant. Op 27 april j.l. werd -de in september aangehouden magazijnbediende weer aan de tand gevoeld. Er volgde een nieuwe huiszoeking, ditmaal met een overwel digend resultaat. Er werd een complete administratie aangetroffen met nauwkeurige gegevens. Daarnaast ettelijke nieuwe foto's van bos branden, maar ook een lyst met tach tig alarmadressen van brandweren in Nijmegen en wijde omgeving Het is dui delijk. dat als de jongen er 'zelf niet op uit kon trekken, de behoefte bij hem groot was, om toch contact te hebben met de brandweer. Honderdvijftig gefin geerde brandmeldingen worden hierdoor verklaarbaar. In de administratie, die de indruk wekte te moeten behoren aan iemand, die bezeten is door de gedach te aan vuur, werd ook een foto aange troffen van een grote boerderybrand, die twee jaar geleden in Niftrik. by Wychen woedde. Ondanks al deze zeer belastende gege vens, blijft de magazijnbediende ontken nen. Hij verklaart de vrije tijd, die hij in overvoed had, gebruikt te hebben om wat rond te zwerven en bijvoorbeeld urenlang naar de Waal te kijken. Maar wat de politie betreft, is de jacht in de staatsbossen nu afgelopen en de dader gevangen. DEN HAAG OANP) De rvond van de bevrijdingsdag is in de residen tie bijzonder rumoerig geweest. De Haagse politie heeft de gehele avond handen vol werk gehad om jongeren groepen tot de orde te roepen. Bij de kermis in de binnenstad kwam de wa penstok er aan te pas om een einde aan een samenscholing te maken. Drie jongeren en een 30-jarige man, die niet wilden doorlopen, werden gearresteerd. Het hinderlijk gedrag van de jongeren op de diverse punten in de stad, waar vermaaksinrichtingen in bedrijf waren, noopte de politie tot herhaaldelijk op treden. Een jongen, die in het bezit bleek van „wapens" als een bullepees en een schaar, werd gearresteerd. SAO PAULO (UPI) Henrique Gal vao, een vroegere medestander van de vermiste en vermoedelijk vermoorde Portugese oppositieleider Humberto Del gado, heeft in een interview verklaard, dat het de communisten alleen zyn, die voor Delgado's dood en de dood van zijn Braziliaanse secretaresse verantwoorde lijk zijn. Galvao zei ervan overtuigd te zijn, dat door de Portugese communisten tot Del gado's dood was besloten' in een strijd om het leiderschap. Hij veronderstelde, dat de moordenaars behoorden tot de communistische vleugel van de Portuge se oppositiebeweging, en dat Delgalo en zijn secretaresse hen hadden herkend. „Daarom moesten ze ook haar om het leven brengen", aldus Galvao. „Er mocht geen enkele getuige overblijven". Galvao gelooft niet, dat de regering van premier Salazar in Portugal of van generaal Franco in Spanje iets met Del gado's dood te maken heeft. (Advertentie) SAIGON (Reuter) De vice- premier en minister van de strijd krachten van Zuid-Vietnam, gene raal Ngoejen Van Thieu, is donder dag afgetreden. De generaal maakte zijn aftreden be kend nadat hij had meegedeeld dat de raad van de strijdkrachten was ontbon den. Volgens een bekendmaking van de raad schijnt het staatsbestel nu stabiel te zijn. Het komende weekeinde zullen nog 3000 Amerikaanse mariniers aankomen op Da Nang in Zuid-Vietnam. In totaal bevinden zich dan 40.000 Ame rikaanse militairen in Zuid-Vietnam, waarvan 14.000 man gevechtstroepen. Vijftig Amerikaanse vliegtuigen hebben bommen op een Noordvietnamees muni tiedepot ten zuiden van Hanoi gewor pen. Vier ondergrondse bunkers explo deerden en vier andere raakten in brand. In het centrum van Saigon is donder dag een begin gemaakt met de afbraak van een Frans oorlogsmonument ter na gedachtenis aan uit Indo-China afkom stige Franse militairen die sneuvelden tijdens de twee wereldoorlogen. (Advertentie) (Van onze correspondent) AMSTERDAM De bestseller „Schep pen riep hij gaat van au" van Jessurun d'Oliveira, gaf gistermorgen aanleiding tot uitroepen van pijn in de kamer van de president van de Amsterdamse rechtbank. Een passage uit het werk, waarin G. K. van 't Reve aan het woord is, die natuurlijk weer geen blad voor de mond neemt, was namelijk de inzet van een in forse taal gevoerd kort geding tussen twee uitgeversmaat schappijen. Als eiseres trad op de n.v. A. Manteau uit Brussel, vertegenwoor digd in de persoon van de eigenaresse Angel Manteau zelf. Deze dame voelt zich zeer beledigd door een nogal onwelvoeglijke kwalificatie, die Van 't Reve haar, geïnterviewd door de schrijver, toevoegt. Voorts be strijdt zij dat zij indertijd met Hugo Claus voor diens boek „De Metsiers" een nadelig contract heeft afgesloten, zoals Van 't Reve in het gewraakte ge sprek in niet mis te verstane termen onthult. Gedaagde was de uitgevers maatschappij Polak en Van Gennep, die (met overheidssteun) het boek op de markt heeft gebracht. Mr. A. Mout, die pleitte namens de be ledigde en benadeelde Angel Manteau, betoogde dat er momenteel een hevige concurrentiestrijd tussen de verschil lende uitgeversmaatschappijen op het gebied van de betere literatuur woedt. Het doel daarvan is te trachten zoveel mogelijk schrijvers van naam aan het eigen bedrijf te binden. Het boek van Polak en Van Gennep heeft de opzet, mijn cliënte bij de Nederlandse en Vlaamse acteurs in diskrediet te bren gen. Sinds mensenheugenis is het nog niet voorgekomen dat een collega in de uitgeverswereld zo laf in de rug werd aangevallen. Hij eiste stopzetting van de verspreiding van het boek, op straffe van duizend gulden boete per overtreding. Mr. J. Schultsz, die optrad namens Polak en v. Gennep, was daarvan niet onder steboven. „Dit kort geding heeft geen zin", betoogde hij, „want van de eerste druk hebben we maar twaalf exem plaren meer. In de tweede druk is de betrokken passage vervangen door een mededeling dat Van 't Reve het beter heeft geoordeeld de hele zaak met de mantel der liefde te bedekken". De uitspraak volgt, over een week. G. K. VAN 'T REVE lelijke dingen (Advertentie) (Advertentie) SANTA CRUZ (UPI) Een Super-Constellation met 48 perso nen aan boord is bij een poging in Santa Cruz de Tenerife te landen, neergestort en in brand gevlogen. Het aantal doden was gisteren tot 30 gestegen. De toestand van velen van de 18 overlevenden was kritiek. Minstens 28 inzittenden werden op slag gedood toen het vliegtuig in tweeën brak en op het vliegveld in brand vloog. Volgens de Spaanse luchtvaartmaat schappij Iberia" behoort de Nederlander Jan H. Roos directeur van een embal lagefabriek in de Franse stad Rouaan tot de slachtoffers. Ook de piloot Garcia Julia, die 25.500 vlieguren op zijn naam had staan, kwam om het leven. Het is- het tweede ern stige vliegtuigongeluk in minder dan twee maanden van de ..Iberia". Voorts werden zes Britten, een Duits eettpaar, twee Zwitserse echtparen, waar van één met kind, en een Fransman ge dood. Een Spanjaard was de enige, die het vliegtuig zelf kon verlaten. Voordat de reddingsploegen waren aangekomen kroop hij door een gat in de romp naar buiten en keerde weer terug in het toestel om een vrouw te redden. De redders haalden in totaal 19 overle venden en verongelukte personen uit het wrak. Nederlandse mariniers gaan aan land in Engeland tijdens een ge combineerde oefening met Britse mariniers, waarin speciaal het be klimmen van rotsen en het landen op strand geoefend werd. De laat ste maal, dat Nederlandse mari niers de Engelse kust bestormden was in 166 7, maar toen lagen de kaarten wel even anders. MAASSLUIS (A.N.P.) Gistermiddag: is in een fabriekshal van Key en Kramer Asphalt en Rubberoid n.v. in Maassluis een olietank van vyf ton ontploft. De tamik schot door het dak, maakte een luchtreis tot een hoogte van twintig me ter en plofte: de olie in het rond sproei end, op een truck die op het fabrieks terrein stond. De ontploffign veroorzaakte een brand, maar deze kon door de be drijf sbran weer binnen een kwartier wor den geblust. Bij het ongeluk zijn geen slachtoffers gevallen. De schade die door de explosie is aangericht kon nog niet worden geraamd. De ontplofte tank is tij delijk vervangen door een tankauto die de 'brandstof levert nodig bij de asfalt- bereiding. De oorzaak van de ontploffing moet vermoedelijk worden gezocht in een defectie thermostaat in de verwarmings installatie. LUDWIG ERHARD Sudetenstemmen hard nodig Zo werd een stuk Tsjecho-Slowa kije en, naar later bleek, heel Tsje- cho-Slowakije, aan Hitier verkwan seld in ruil voor de „vrede". Geen der ondertekenaars van het verdrag heeft overigens moeite gedaan de be langhebbende Tsjecho-Slowakije, te raadplegen. En dat zal men zich in Praag nog best kunnen herinneren. In feite is er natuurlijk van het cerdrag van München niets meer over, maar Engeland is met het naai de geschiedenis verwijzen van het akkoord nooit verder gekomen dan de woorden van Churchill, die in' september 1941 tijdens een radiodocu mentaire over München verklaarde, dat het verdrag had opgehouden te bestaan toen de de Duitsers de rest van Tsjecho-Slowakije bezetten. Maar een officiële regeringsverkla ring in die geest is er nooit geweest. Van 1942 af heeft generaal De Gaulle steeds herhaald München als dood en begraven te beschouwen. In 1944 liet de Italiaanse maarschalk Badoglio zich in soortgelijke bewoordingen uit Dat Engeland zich nooit officieel gedistantieerd heeft van de rechts kracht van liet akkoord van Mün chen zou niet zo belangrijk zijn. wanneer er niet een aantal Duitsers zou rondlopen dat daar misbruik van maakte. Onder leiding van de Sude- ten-Duitser Seebohm, die om de een of andere electorale reden nog steeds als minister van verkeer deel uit maakt van het kabinet-Erhard bewe gen zich m de Bondsrepubliek enige tienduizenden vluchtelingen uit wat Hitier noemde het „Sudetenduilse gebied Uitgewekenen uit Tsjecho- Slowakije dus. Vorig jaar Pinksteren koos de fijn gevoelige Seebohm Neurenberg uit om de teruggave van Sudetenland te eisen. Zijn streekgenoten juichten hem luid toe. Seebohm werd na enig aandringen van de pers bij Erhard ter verantwoording geroepen, maar meer dan een: „Seebohm dat mag je nooit meer doen", is er niet uitgeko men. Seebohm bleef minister en See bohm bleef Sudetenland opeisen. Natuurlijk hebben de Tsjechen Ste wart in Praag gevraagd wat hij van dit alles vindt. Eerder hadden zij bij monde van hun ambassadeur in Lon den, Zdenek Trhlik, aan Patrick Gor don Walker gevraagd, of de Engelse regering zich officieel van München wilde distantiëren. Maar dat was vlak voor de verkiezingen, die weliswaar door Labour werd gewonnen, maar door Walker werden verloren. Voor al Erhard is benieuwd naar het ant woord, dat Michael Stewart op de Tsjechische vragen heeft gegeven. Een ding is zeker: de Engelse rege ring heeft over deze affaire officieus noch officieel een verklaring uitge geven. Een dergelijke verklaring had natuurlijk tot een reactie van Erhard moeten leiden. De bondskanselier had moeten zeggen dat ook hij de aanspraken van een aantal heethoof den op hun Tsjechische geboorte grond niet deelt. Erhard heeft eerder al eens gezegd dat Duitsland slechts streeft naar het herstel van de gren zen van 1937, maar hij moet het nu enkele maanden voor de verkiezingen nog eens doen, en dan moet hij het MICHAEL STEWART pijnlijk bezoek Sudetengebied met name noemen, anders wordt hij door Seebohm mis schien niet goed verstaan. Wanneer Erhard dat inderdaad zou doen, dan kost hem dat alle Sudetenduitse stemmen. Wellicht is dat dan meteen de reden waarom over de Sudeten- kwestie zo weinig wordt gezegd. De verkiezingen van september beloven zeer spannend te worden. Erhard en diens C.D.U. zouden de Sudetenstem men wel eens zeer hard nodig kun nen hebben. Blijkbaar voelt Labour er (nog?) niet voor hun partijvrien den van de S.P.D. terwille -te zijn door Erhard iets over het Sudeten gebied te laten zeggen. Dat is vooral jammer voor de Duitse minister van buitenlandse zaken, Gerhard Schro der. Hij is immers de man, die on danks veel tegenstand uit zijn eigen partij, herhaaldelijk probeert een wat beweeglijker politiek tegenover de Oosteuropese landen te voeren. Al is de gedachte hieraan in deze herden- kingsweek voor de Duitsers wat moeilijk, ze hebben het voor een groot deel aan zichzelf te wijten. (Van onze parlementaire redacteur P. v. d. Sanden) DEN HAAG De mededeling, die premier Cals in de regeringsverklaring heeft gedaan over de investeringen ten behoeve van de wetenschappen, heeft geen reacties in de Tweede Kamer uit gelokt. En toch zou er alle reden zijn geweest om aan de premier te vragen hoe het mogelijk is, dat thans bijna ne gentig miljoen gulden voor het reeds lang voorbije dienstjaar 1964 op tafel moet worden gelegd. Zou het vorige kabinet ook met een dergelijk voorstel zijn gekomen of zouden deze reeds uit gegeven gelden eenvoudig zijn afge trokken van de beschikbare middelen over 1965, een bezigheid, die jarenlang kan voortduren? In feite betekent deze procedure, dat de betrokken minister gelden heeft uitgegeven, waarvoor geen toestemming door de Staten-Generaal was verleend, laat staan, dat er dek kingsmiddelen tegenover stonden. Of dit een politieke oorzaak had (minis ter Witte veen, die het been erg stijf hield) of dat er andere redenen voor waren, is thans niet meer zo belang rijk. Hoofdzaak is, dat er kennelijk met het budgetrecht van de kamer nogal gemakkelijk kan worden omgespron gen. Deze mogelijkheid moest toch wel op ernstige bedenkingen stuiten in een tijd, waarin steeds meer moet worden gedelegeerd aan het administratieve apparaat, aan de uitvoerende macht dus. Noodgedwongen dient men te aan vaarden, gezien de ingewikkeldheid van vele problemen, dat steeds meer bevoegdheden bij de uitvoerende macht terecht komen. Maar de compensatie daarvoor moet zijn: onverkorte hand having van het budgetrecht, dat de ka mers hebben. De volksvertegenwoordiging zou er goed aan doen, indien de ontwikkeling daartoe aanleiding geeft, eens een schot voor de boeg af te vuren. Dat gebeurde ook in 1939 en heeft zeer effectief ge werkt. Terwijl de aanvrage voor de bouw van een administratiegebouw voor de artillerie-inrichtingen toen nog bij de kamer aanhangig was, werd met de bouw reeds begonnen op een plaats, waar de grond uitzonderlijk duur was. De kamer wist zelf niet, dat de kantoorgebouwen reeds naar Den Haag waren overgeplaatst. Toen nam de kamer een amendement-Tilanus met 42 tegen 35 stemmen aan. waardoor de betrokken post eenvoudig werd ge schrapt. Het terrein, waarop de bouw was begonnen, werd met hetgeen er op stond, verkocht aan de Billiton maat schappij. De kamer toonde haar tanden en bewees, dat zij geen papieren tijger, of een papieren poes was, zoals dr'. Vondeling vóór de regeringswisseling suggereerde. Elk kabinet heeft, ook in 1965, het budgetrecht van de volksvertegen woordiging in volle omvang te respec teren. Uitzonderingen zullen echter ook hier de regel moeten bevestigen. De vraag of die uitzondering moet gelden voor de negentig miljoen voor het we tenschappelijk onderwijs is intussen nog niet beantwoord.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1965 | | pagina 7