In Zeeland verdween
der kruidenierswinkels
hollenkamp
1990
CONCENTRATIE VERWEKT ONRUST
Rrabant: 8minder
Vijf jaar geëist tegen
Hilversumse „kraker"
„Zeeland in het boek"
krijgt visueel karakter
Nederlandse koeien op
Indonesische weiden
KUNSTENAARSECHTPAAR
EXPOSEERT IN HULST
2
den opening
H onze zaak
ïale bridge-
edstrijden
ipillentoernooi
EXAMENS
BESTEDINGEN
IOOGWATER
Vandaag
Morgen
Waarom een
saneringsfonds?
Veel belangstelling
bij begrafenis
Corrie Hofman
te Eindhoven
RZVT Hulst tegen
fusie met Camere
J. Muste verliet
Hulster politie
Er dreigt gevaar
bij Grote Kreek
Axel
Voedseluitdeler
pater Jansen in
land
T^^ytrenco
shirts
A I
Meike Sund en Mathijs Overmans
ons
Auto van twee
stropers in
beslag genomen
België in maart
grootste afnemer
van oesters
Inbraken o.a. in Tilburg
Vijf man maakten
hele land
onveilig
Paasnachttocht
Goes-Kattendijk
In Middelburgse vleeshal
DAGBLAD DE STEM VAN DIASDAG 13 APRIL 1C65
in
al porcelein
luxe
schenkartikelen
en de
Rosenthal
Studio Linie
zaak is dinsdag en
idagavond ter bezichtiging
esteld van 19 tot 21 uur.
iERs\/0NKERS
RIDDERSTRAAT 12
UZEN In Hotel „Les Pays-
rerneuzen, werd de finale ge-
n de open parenwedstryd die
rganiseerd onder auspiciën van
landse Bridgebond. Wedstryd-
s de heer H. Voorhans (Luctor).
ag luidde: 1 HH. Meulenberg
(Luctor) 102 pnt; 2 HH. de Bert
amme (Gent) 93 pnt; 3 HH. Pij-
irgouwe (Luctor) 88 pnt; 4 HH.
v. d. Hooft (Luctor) 87 pnt:
Mevr. Risseuw (Oostburg) 85
I. Verstraeten v. Veen (Oost-
pnt: 7 Hr. en Mevr. Kamminga
70 pnt; 8 DD. Verstraeten -
Oostburg) 69 pnt.
onze sportcorrespondent)
RG Op Hemelvaartsdag. 2'
e Souburg, onder auspiciën van
afdeling Zeeland, door de ver-
CS de organisatie worden ver-
het Pupillentoernooi.
wordt deelgenomen door elf-
n de verenigingen Clinge, Hon-
ÏVV '24, Koewacht. Axel AZW,
ys. Terneuzen, Walcheren, Mid-
RCS, VCK, Zeeland Sport,
id. Noormannen. Veere, Vlissin-
Hansweertse Boys. Kruiningen.
*p. Wemeldinge, Yerseke en
dijk.
5ESCHOOL TE TILBURG
et kandidaatsexamen economi-
enschappen slaagden de heren
=rk uit Terneuzen en R. Ch. M
rei uit Hulst.
De Eenhoorn te Oostburg vond
tsteding plaats van grondwerk
ing van enkele weggedeelten,
steding bestond uit drie bestek
voor rekening van het water-
t Vrije van Sluis met subsidie
ultuurtechnische dienst worden
d. Het eerste bestek omvatte
van de Scherpe Heuvelseweg.
.aurinaweg en Vlasweg, van de
k en van de Angelinapolder.
Huijsser uit Biervliet was met
liervoor de laagste inschrijver.
*de bestek omvatte gedeelten
Catsweg, van de Nolletjesdijk,
*agel Oost en van de Statendijk.
300 was voor dit onderdeel de
n en De Vos uit Waterland-
laagste inschrijver. Het laatste
stond uit stukken van de Lange
van de Boomkreegweg en
Plattendijk. De heer F. Leen-
Sluis schreef met f67.750 als
SENPLAN WATERSCHAP
VRIJE VAN SLUIS
;burg zijn de bestekken 2, 3 en
eed van het wegenplan 1965 van
■schap Het Vrije van Sluis. De
en laagste inschrijvers waren:
Jansen-de Vos Waterlandkerkje
)e Ruysscher, Biervliet 185.190;
Toussaint, Cadzand 104.900, Jan*
□s, Waterlandkerkje 98.300; be-
ansen-de Vos, Waterlandkerkje
jenhouts, Sluis 67.750. De 'n'
ingehouden.
woensdag 14 april: Hansweert
r.25 uur; Terneuzen 1.20 en 13.53
iingen 0.53 en 13.20 uur; Wemel-
I en 15.09 uur.
(DAMME A
cht 19.30 uur „Ons dorp 111
930 uur Bond overheidsp^s0
.1 19 uur Fed. Carrosseriebedrb
Oranje 14.30 uur Eindles
:school te Wilhelminadorp;
neel: 100 jaar Goese lyceum
ERKr
itehuis 16.30 uur Raadsverga-
TGEN j -.yyr*
■tehuis 18 uur Raadsvergaden
houwburg 20 uur Nana
NDIJKE
itehuis 19 uur Raadsvergadering
pera 19.30 uur Afscheid 0Pera
(Van onze verslaggevers)
DEN HAAG/GOES/BREDA In 1963 zijn 563 kruidenierswinkels op
geheven. Het vorig jaar is dat aantal gegroeid tot naar schatting duizend.
Een verontrustend verschijnsel? „We leven nu eenmaal in een tijd van con
centratie. De reducering van het aantal kruideniersbedrijven in Nederland
is een sanering, die beslist ook voordelen heeft". Dit zegt de heer A. Kor-
stanje, rijksmiddenstandsconsulent voor Zeeland te Goes. Anderen zoals
de heer G. Laurijssen te Roosendaal, voorzitter van de r.-k. Kruideniersbond
kring West-Brabant noemen de situatie dat veel winkeliersbedrijven met
de stille trom verdwijnen, zonder meer „verontrustend".
Hoe wordt over deze sanering,
waaromtrent de Nederlandse Katho
lieke Middenslandsbond, de Christe
lijke Middenstandsbond en het Ne
derlands Verbond van Middenstands
verenigingen een rapport hebben la
ten zien, nu speciaal in Brabantse en
Zeeuwse kringen gedacht?
Het midden- en kleinbedrijf, zo con
stateren onze woordvoerders samen met
de hierboven genoemde bonden, blijft
achter bij de algemene economische
groei. De bonden nu achten de instelling
van een Ontwikkelings- en Sanerings
fonds een nuttig en verantwoord middel
om de economische groei in het midden-
en kleinbedrijf te stimuleren. De werk
zaamheden van dit fonds moeten aller
eerst gericht zijn op ontwikkeling van
die ondernemingen, die door plaatselijke
en/of branche-omstandigheden relatief
achterblijven of zelfs absoluut achteruit
gaan. Daarnaast is er ook aanleiding, zo
stellen de bonden, maatregelen te tref
fen, die de vrijwillige bedrijfsbeëindiging
vergemakkelijken. De technische en eco
nomische ontwikkeling heeft geleid tot
„schaalvergroting".
Waarom ten achter
Voor het achterblijven van zoveel be
drijven in het midden- en kleinbedrijf
zijn tal ,van oorzaken aan te voeren,
De voornaamste, verdeeld in drie hoofd
categorieën, zijn:
I. Ontwikkelingen binnen het bedrijfs
leven zelf, zoals:
een overbezetting in bepaalde bran
ches, ten gevolge van de grote toe
loop in de dertiger jaren;
de veranderde verhoudingen in de
concurrentie;
de moderne verkooptechnieken in de
handel en de ontwikkeling van de
techniek in het ambacht
II. Min of meer autonoom verlopen ont
wikkelingen, die van buitenaf haar
invloed op het bedrijfsleven uitoefe
nen. Hiervan kunnen o.a. worden ge
noemd:
verandering van koopgewoonten en
wensen van de consumenten;
verandering van het karakter en
waarde van de vestigingsplaats ten
gevolge van de ontvolking van het
platteland (trek naar de steden) of,
in de steden, trek van het oude
stadscentrum naar de nieuwe wijken
(hiermede ook samenhangend de
verandering van de samenstelling
van het koperspubliek: de jonge ge
zinnen trekken weg, de oudere blij
ven).
III. Het beleid van de rijksoverheid en
lagere overheidsorganen, waardoor
de noodzakelijke aanpassing aan de
onder I en II genoemde ontwikke
ling werd bemoeilijkt. O.a. door:
de monetaire en kredietpolitiek;
het bouwbeleid en de gedetailleerde
planning van stadsuitbreiding en
-sanering;
de loon- en prijspolitiek.
Klappen in Zeeland
„Zeeland heeft in de periode 1958
1962 al de grote klap gehad", zo consta
teert de heer Korstanje. Hij haalt ter
zake enkele cijfers aan van het aantal
kruideniersbedrijven: in 1950 1152, in
1954 1081, in 1958 1033, in 1960
1013; in 1962 958. in 1963 959 (stij
ging van 1!), in 1964 908. Een terug
gang derhalve van 22 procent.
Er waren in de
levensmiddelen
sector en zijn er
nog winkels die
niet mee kunnen
met de mogelijk
heden van de nieu
we systemen, als g
zelfbediening. Bo- f
vendien zijn er in f
Zeeland, aldus de
heer Korstanje,
veel winkels die
enkel in het leven
worden gehouden
st.eDne marf'he^ft Korstanje: Sa.
een baan, terwijl nering ging m Zee.
dg vrouw de win- land met rasse
kei bedient. Deze schreden'
bedrijven verdwij
nen ook hier gelijk elders ge
leidelijk aan in verband met opvolgings
moeilijkheden.
Er zijn in de periode 1950—1964 ook
winkels geweest in Zeeland die er een
filiaal bij hebben gekregen. Deze stij
ging mag over deze grote periode eigen
lijk geen naam hebben: in 1950 waren er
54 winkels met een filiaal en in 1964 87.
In andere sectoren
Overigens komt de levensmiddelen
sector er in Zeeland nog redelijk
goed af. De zuivelhandel telde in dit
gewest in 1950 800 winkels, in 1960
448 en in 1964 nog slechts 374!
Een teruggang van 53 pet.!
Voor de sector aardappelen, groente en
fruit is de achteruitgang eveneens op
merkelijk. De cijfers voor 1950, '60 en '64
bedragen hier resp. 416. 364 en 282. Hier
gaat het aantal bedrijven dus met 32
procent achteruit. Ook heel wat slagers
winkels zijn verdwenen. In de sector
ees ,en vleeswaren waren de cijfers
?Qnr-j?o dri«e hierboven genoemde jaren
•sau, 316 en 284, een achteruitgang van 27
procent.
totaalcijfers in de sector van de
ioSa" S £enot*niddelen voor de ja
ren 1950, 60 en '64: 3510, 2761 en 2332.
lilfe* ZU" dr/e bedrijven Zeeland
D pr?cent teruggelopen! Voor
Noord-Brabant bedraagt dat totale per
hieronder nog nader
wordt uitgewerkt, negen procent. Een
opmerkelyk verschil derhalve!
Aparte cijfers over Zeeuwsch-Vlaande-
ren zijn niet bekend. Er zijn weinig spe
cifieke kruidenierswinkels te vinden, de
H. WoutersBrabant en de lande
lijke cijfers
samenstelling van de artikelen die de
winkels verkopen, is zeer gemengd. Van
de 5000 ondernemingen die Zeeuwsch-
Vlaanderen in totaal kent, zijn er 200
geliquideerd, waaronder dus ook kruide'
nierszaken. Als voornaamste oorzaken
voor Zeeuwsch-Vlaanderen van het te
ruglopen van het aantal kleine midden-
standsbedrijven kan worden genoemd het
feit dat ondernemers, die 65 jaar worden,
hun winkel sluiten en hem niet meer
kunnen verkopen en het feit, dat veel
kleine ondernemers geen personeel meer
kunnen krijgen en dan zelf, noodgedwon
gen, ook maar in loondienst gaan wer
ken.
De percentagers in achteruitgang
zijn voor Zeeland zeer groot, ook lan
delijk gezien. Dat Zeeland ook Bra
bant verre overtreft in deze neer
gaande lijn, komt omdat de vestigin
gen sterk teruglopen daar waar
werkgelegenheid achterwege blijft.
Er is, zo concludeert de Raad voor het
Midden- en Kleinbedrijf in Den Haag.
waarvan wij bij informatie dit gedocu
menteerde cijfermateriaal hebben gekre
gen, een bijzondere samenhang tussen de
bevolkingsontwikkeling plus ontwikke
ling van de werkgelegenheid en de ves
tiging van ambacht en detailhandel. Van
daar, zo constateert men, dat Zeeland zo
enorm teruggelopen is.
In Brabant
Nu allereerst enkele cijfers voor Bra
bant. In 1950 kende dit gewest 3063 krui
denierszaken, in 1960 2898 en in 1964 2829,
een achteruitgang van acht procent.
Melk en zuivel gaf voor de jaren '50,
'60 en '64 resp. de volgende cijfers te
zien: 752, 696 en 646, een daling van 14
procent.
Voor aardappelen, groente en fruit
waren de cijfers over de drie genoemde
jaren: 1794, 1692 en 1486: achteruit 17
procent. Ook heel wat slagersbedrijven
verdwenen, getuige de volgende cijfers
over de genoemde jaren: 1369, 1210 en
1143; 17 procent gedaald.
Landelijke cijfers
De heer H. Wouters, voorzitter van
de Diocesane Middenstandsbond te Bre
da, haalt enkele percentages aan uit het
rapport, dat de drie middenstandsbonden
terzake de sanering hebben gepubliceerd
Daaruit blijkt dat van 1950 tot 1964 15,6
procent van de branches in kruideniers
waren, 17,0 procent in melk- en zuivel
producten, 26,5 procent in aardappelen,
groente en fruit, 19,2 procent in vlees en
vleeswaren en 35 procent in vis gedoemd
was te verdwijnen.
Omzet moet stijgen
Des poedels kern: de minimale omzet
om te blijven draaien enkele jaren ge
leden nog 100 000 is thans gestegen
tot 150.000. In 1964 zetten de Neder
landse kruideniers (inclusief de groot
winkelbedrijven) voor een bedrag van
3,3 miljard om tegen 3,- miljard in het
voorafgaande jaar. Daarvan betaalden zy
78 procent aan de grossiers, zodat een
brutowinst van 22 procent overbleef.
Het bedrijfsresultaat na aftrek van
de loonkosten (12,5 procent) en overige
kosten (8,2 procent) bedroeg over het
afgelopen jaar 45 miljoen gulden of 1,3
procent van de omzet. In 1963 bedroeg
het resultaat 61 miljoen gulden of ruim
2 procent van de omzet De omzet moet
dus aanmerkelijk meer stijgen om tot
eenzelfde bedrijfsresultaat voor de de
taillist te leiden.
In het algemeen laat het inkomen van
de detaillist die vaak een werkweek
van 50 tot 60 uur kent sterk te wen
sen over. Veertig procent van deze mid
denstanders kent een inkomen beneden
de 6000,-, 70 procent een inkomen be
neden de 20.000,-. Er zijn duidelijke
aanwijzingen dat een groot aantal van
de oudere ondernemers in de lagere in
komensklassen vallen.
Taak voor wijk-winkel
Noemt de heer Laurijssen, voorzit
ter van de r.-k. Kruideniersbond te
Roosendaal hierboven reeds geci
teerd de situatie inderdaad ver
ontrustend, een geheel andere me
ning is de heer A. Smet, voorzitter
van de afdeling St.-Olof (midden
standsorganisatie) te Bergen op
Zoom toegedaan. Hij ziet „geen en
kele reden tot verontrusting" en ver
klaart dit als volgt: „Wij zitten hier
nog in de provincie en dat bete
kent dat de kleinere (wijk-)winkels
hun taak voorlopig nog blijven be
houden.
Bovendi moet men niet vergeten dat
juist in deze kleine winkels de vrouw
de zaak drijft, terwijl de man elders,
waar dan ook, werkt. Er zijn dus dub
bele verdiensten, waardoor men het
hoofd boven water kan houden. Natuur-
lijkt blijft er de normale „afval" be
staan, maar die geeft geen enkele reden
tot verontrusting.
De heer W. Rikken, voorzitter van de
Bergen op Zoomse Winkeliersvereniging
wijst op het feit, dat in de Bergse bin
nenstad de laatste maanden verschillen
de kleinere kruidenierszaken zijn opge
heven. „Het is begrijpelijk dat dit ge
beurt", aldus zijn mening. Er hij voegt
(Van onze correspondente)
EINDHOVEN Vele honderden men
sen hebben alhier tijdens de uitvaart en
de begrafenis van de zesjarige Corrie
Hofman hun belangstelling en medele
ven betoond met de zwaar getroffen fa
milie. Het stoffelijk overschot van het
slachtoffertje was om negen uur van
het hoofdbureau van politie per auto
naar de ouderlijke woning in de Tweede
Kruisemuntstraat overgebracht, waarna
rector Neijens in de Tivolikerk de enge-
lenmis heeft opgedragen. De plechtige
misgezangen werden uitgevoerd door een
dameskoor o.l.v. pater Smulders.
De begrafenisstoet werd voorafgegaan
door klas- en schoolgenootjes van de
kleine Corrie. Behalve familieleden lie
pen ook buurtbewoners achter de lijk
wagen. De kist werd de kerk ingedra
gen door acht misdienaars. De kerk was
geheel gevuld met belangstellenden. On
der hen bevond zich de commandant van
de legerplaats Oirschot en soldaat Van
der Wiel, die woensdag het lijkje heeft
gevonden. „Laat de donkere nacht, de
angst van de ouders, de onzekerheid van
een gezin en de spanning van een hele
stadswijk ons een lering zijn", aldus staat
op het herinneringsplaatje te lezen. Na
de mis had. de begrafenis plaats op het
Tivolikerkhof, onder de gemeente Gel
drop.
Tijdens de begrafenis hebben talrijke
politieagenten en rechercheurs alle aan
wezigen nauwkeurig gecontroleerd en
gefilmd, omdat de kans bestond dat de
moordenaar in de omgeving zou zijn.
(Van een onzer verslaggevers)
HULST Tijdens een vergadering
in zaal De Bruijn aan de Stations
weg hebben de leden van het Reizend
Zeeuws Volkstoneel zich tegen een
fusie met de Camere van retorica
„De Transfiguratie" verklaard. De
vergadering was belegd naar aan
leiding van een brief van de hoofd
man, de heer Ch. Heirman, van de
Transfiguratie, waarin deze de wens
van de laatste vereniging tot het
samengaan met het R.Z.V.T. ken
baar maakte.
Door dit besluit van de R.Z.V.T.-
leden is de bemiddelingspoging door
oud-burgemeester A. L. S. Lockefeer
van Hulst, die is voorgesteld door de
Transfiguratie, niet meer nodig. De
heer A. L. S. Lockefeer is prince-
souverain van de „camere" en ere
voorzitter van het R.Z.V.T,
De leden van het R.Z.V.T. oor
deelden. dat het klimaat voor een
fusie tussen beide verenigingen niet
erg gunstig is. Bovendien merkte men
de voorwaarde van De Transfigura
tie, dat de eventuele „nieuwe" ver
eniging onder de vlag van de camere
in zee zou gaan, als volsterkt on.
aanvaardbaar aan.
Ook vroeger werd reeds verschil
lende keren gepoogd een samengaan
tussen beide gezelschappen te be
werkstelligen.
Geen enkele Hulster „toneelvriend",
hoe optimistisch ook. die nu nog een
stuiver voor een fusie tussen de
twee verenigingen geeft.
(Van e enonzer verslaggevers)
HULST De groep Hulst van de
rykspolitie heeft gistermorgen In het
groepsbureau afscheid genomen van de
wachtmeester J. J. Muste, die met in
gang van 21 april dienst za] gaan doen
in Zierikzee. De heer Muste is geduren
de ongeveer 22 jaar by de rykspolitie
in Hulst werkzaam geweest.
Gedurende die tijd verwierf hij zich
de nodige populariteit en sympathie Het
is daarom niet verwonderlijk dat het
een afscheid met een weemoedig tintje
is geworden.
De waal-nemend groepscommandant
opperwachtmeester A. Wegewijs uit St.
Jansteen betoogde dat de groep de heer
Muste niet graag ziet vertrekken. De
heer Wegewijs zei dat de heer Muste de
hem toevertrouwde taken altijd uitste
kend heeft vervuld: de laatste was een
uitnemend „assistent" van de meester-
wapenmaker, hield het kaartsysteem
zeer nauwkeurig bij en betrachtte een
nimmer aflatendie zorg voor het motor
park van de groep. De heer Wegewijs
bood namens de groep een presentje
aan.
Wethouder P. J. Brand zei dat de heer
Muste veel heeft bijgedragen tot het wel
zijn van de gemeenschap. Dat de heer
Muste zo lang in Hulst heeft gewerkt
zag hij als een bewijs dat de laatste
het „in ons mooie stadje" uitstekend*
heeft kunnen vinden. De heer Brand
wenste de heer Muste een prettige werk
kring toe in Zierikzee, „dat nog veel
mooier is dan Hulst". Hij bood namens
het gemeentebestuureen kist sigaren
L. de Bruyn„Ver schijnsel van de
tijd".
eraan toe; „Het boksen tegen het groot
winkelbedrijf, dat met zegeltjes moddert,
is voor de kleine zaken niet vol te hou
den".
Stem van „een kleine"
Wij zochten een kleine winkelier in
een willekeurige stadswijk in Bergen op
Zoom op. Hij wilde wel zijn mening zeg
gen, maar zag zijn naam liever niet ge
noemd. Hij had het volgende te vertel
len: „Onze zaak loopt goed. Wij hebben
inderdaad een functie in de wijk. Natuur
lijk ondervinden we de invlooed van het
grootwinkelbedrijf, waar velen „de grote
boodschappen" voor een hele week tege
lijk halen.
Maar er blijven dan nog elke dag
zoveel dingen over die men nog even
moet hebben, dat wij daar voldoende
verdienste aan hebben. Ik ben, naar
deze omstandigheden gemeten, tevre
den. Ik zie daarom niet in waarom ons
door middel van een saneringsfonds
voor de middenstand opheffing van
onze zaak moet worden aange
smeerd".
„De bruto-winst van de winkelier is
te laag", constateert de Roosendaalse
heer Laurijssen. „En de regering verleent
helaas geen toestemming die winst wat
op te trekken. Dit speelt vooral in een
manszaken en zgn. wijkwinkels. Ver
scheidene van deze soort kruideniers ko
men aan een loon, dat dat van een on
geschoolde arbeider niet ver overtreft.
Verdwijnt een kruidenierswinkel, dan
komt er niets voor in de plaats, omdat
niemand nog een kruidenierswinkel wil
kopen".
Kleintjes ten onder
De heer J. van Bekhoven, voorzitter
van de Oosterhoutse middenstanders, kon
als eerste reactie diverse kleine winke
liertjes opnoemen die de afgelopen week
verdwenen zijn of in de komende we
ken gaan verdwijnen. Volgens hem zal
deze situatie zich in de komende jaren
voortzetten en gaan de meeste, zo niet
alle „kleintjes" ten onder. Niet opkomst
en uitbreiding van de grootwinkelbedrij
ven ziet de heer Van Bekhoven als de
voornaamste reden. Volgens hem is meer
het gebrek aan kapitaal de oorzaak van
het verdwijnen van steeds meer kleine
zaken. Men kan niet overgaan tot het
uitbreiden van het assortiment, moderni
seren is moeilijk, de service ontbreekt,
allemaal omdat het kapitaal om te in
vesteren ontbreekt, aldus deze zegsman.
Ook de heer L. de Bruijn, voorzitter
van de middenstandsvereniging in de ge
meente met het overdekte winkelcen
trum Etten. gelooft dat de kleine zaakjes
gedoemd zijn op den duur te verdwijnen.
Voor Etten ziet hij zeker niet het nieuwe
winkelcentrum als oorzaak. Het is ge
woon een verschijnsel van deze dynami
sche tijd, constateert hij.
Dat tijdsverschynsel zal zich verder
doorzetten, tot alle miniatuur-kruidenier
tjes, waaronder allereerst diegenen die
dit beroep uitoefenen als nevenbron van
inkomsten, zullen zyn verdwenen. De
wijkwinkels echter zullen het, mits goed
opgezet en georganiseerd bij de inkoop
combinaties, naar zyn mening „best
rooien
Drs. Smits, secretaris van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken te Waal
wijk constateert, dat „inderdaad bij een
aantal kruideniers de wens naar inkrim
ping leeft". Hij meent dat in de komen
de jaren deze wens, wel zal worden ge-
effectueerd.
Sprekende cijfers
Dat dat overigens niet ieders wens is
zal uit het vorenstaande wel duidelijk
zijn Maar de sanering die zich thans
voltrekt, kan met worden tegengehou
den. Dit blijkt overduidelijk uit de cij
fers die dit verhaal illustreren.
Duizend kruideniersbedrijven verdwe
nen in eén jaar. Vrijwel geluidloos.
Ook deze tijd stelt dus duidelijk zijn
eigen eisen. Waarmee er o tempora o
mores (oh tijden, oh zeden) in feite
niets nieuws onder de zon is.
(Van een onzer verslaggevers)
AXEL Van de zijde van het ge
meentebestuur wordt erop gewezen, dat
het gebied nabij de Grote Kreek, dat
opgespoten wordt met baggerspecie, af
komstig van de verbreding van het ka
naal van Gent naar Terneuzen, momen
teel als gevaarlijk gebied moet worden
aangemerkt. De modderige massa in de
grote kommen blyff geruime tyd onbe
trouwbaar, ook wanneer de baggerspe
cie al enigszins is ingedroogd.
Daarom wordt iedereen aangeraden
van de kommen weg te blijven. De ou
ders dienen de kinderen op het daar aan
wezige gevaar te wijzen en hun spruiten
te verbieden, het terrein te betreden.
Men bedenke dat 'n eventuele hulpver
lening uiterst moeilijk zal zijn en niet
zonder gevaar voor de redders ver
leend zal kunnen worden. Zoals wellicht
bekend wordt het gebied nabij de Grote
Kreek en Drie Schouwen opgespoten met
ongeveer 5.000.000 meter3 zand. Het Aan
nemingsbedrijf Jac. G. van Oord N.V.
te Utrecht, dat de kanaalverbreding tus
sen de Belgische grens en Sluiskil uit
voert, is er enkele maanden geleden
mee begonnen. Op het opgespoten gebied
zullen te zijner tijd nieuwe woonwijken
verrijzen.
DJAKARTA (ANP) Vijfhonderd
Nederlandse melkkoeien, die een geza
menlijke waarde van anderhalf mil-
gulden vertegenwoordigen, zijn in
blakende gezondheid in Indonesië aan
gekomen.
Volgens een bekendmaking van het
Indonesische ministerie van voorlich
ting in Djakarta is dit het grootste
contingent melkvee, dat Nederland na
de tweede wereldoorlog heeft uitge
voerd. Voor ruim honderd stuks melk
vee staan grazige weiden in Oost-Java
te wachten. De bestemming van de
overige 400 koeien is nog niet bekend
gemaakt
SELECTIEKUDING
Zeer modieus. Zeer
gewild (ook al om
het minimale
onderhoud). Zeer
chic. In klassiek
wit en getem-
perd blauw.
v
AMSTERDAM BREDA v EINDHOVEN ENSCHEDE HEERLEN ROTTERDAM
TILBURG (KNP) Pater P. Jansen
s.c.j., missionaris uit Yangambi, maar se
dert eind vorig jaar verzamelaar in het
groot van voedsel voor Kongolese vluch
telingen, is uit Stanleystad in Nederland
aangekomen voor vakantie.
Hij behoort tot de groep van priesters
van het H. Hart, van wie er sedert vo
rig jaar november 9 vermist zijn en die
waarschijnlijk het slachtoffer geworden
zijn van de rebellen.
Pater Jansen keerde vorig jaar niet
met de andere geredden naar Nederland
terug, maar bleef met de 71-jarige pa
ter Rijkers in Stanleystad. Pater Jansen
organiseerde een hulpdienst voor de uit
deling van levensmiddelen. Geholpen
door hulpploegen van het Rode Kruis
van Stanleystad deelde hij elke dag rijst
mais, bonen en melk uit voor 1000 per
sonen. Het voedsel is afkomstig van de
Amerikaanse caritas-oii'ganisaties. Pater
Rijkers, de rechterhand van mgr. Fataki
van Stanleystad, komt waarschijnlijk 20
april naar ons land voor vakantie.
(Van een onzer verslaggevers)
NIEUW-NAMEN. De rykspolitie
heeft processen-verbaal wegens overtre
ding van de jachtwet en de vuurwapen-
wet opgemaakt tegen de gebroeders L.
en W. van K. uit Sint-Jansteen. De
twee hadden zich schuldig gemaakt aan
stroperij in de Hedwigpolder nabij
Nieuw-Namen. Het busje, waarin zij
zich verplaatsten en dat eigendom was
van L. van K„ werd in beslag genomen,
evenals een karabijn, die men in de auto
aantrof.
De twee gebroeders zijn betrokken bij
het leggen van de aardgasbuizen in de
polder. Toen zij zich 's morgens naar
hun werk begaven schoten zij twee stuks
klein wild. De buit werd langs de weg
„in de bosjes" verstopt, maar werd ont
dekt door een jachtopziener van de
grondeigenaar, de Belg K. Hij waar
schuwde de rijkspolitie. Men hield zich
schuil op enige afstand van het gescho
ten wild. De gebroeders Van K. werden
aangehouden nadat zij 's avonds, onder
de belangstellende blikken van een
rijkspolitieman en de jachtopziener, hiin
buit hadden opgehaald.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG. In totaal 788.722
stuks oesters werden in de maand maart
van dit jaar verhandeld. In het oog
springt vooral de export naar België
(bijna 575.000) en ook West-Duitsland
(ruim 114.000).
Nederland 39.085 stuks; België 574.750
stuks; West-Duitsland 114.025 stuks; En
geland 22.100 stuks: Zwitserland 22.100
stuks; Frankrijk 5450 stuks; Luxemburg
1500 stuks; Denemarken 600 stuks; an
dere landen 9152 stuks.
(Van onze rechtbankverslaggever)
BREDA „Ik heb met verbazing ge
constateerd, dat iemand die voorlopig in
vrijheid is gesteld de kans krijgt 27 in
braken te gaan plegen zonder dat iemand
dat in de gaten heeft", zei raadsman mr.
Molkenboer jr. uit Tilburg in de Bredase
rechtszaal in zijn pleidooi voor de 24-
jarige W. v. d. B„ afkomstig uit Hilver
sum, maar meestal vertoevend in de Am
sterdamse onderwereld.
De officier van justitie, mr. G. Tem
mink, had van die verbazing geen blijk
gegeven. Die wilde, dat de jongeman
in september vrijgelaten na bijna drie
jaar „opgeknapt" te hebben voor dief
stallen en inbraken maar weer eens
voor vijf jaar uit de maatschappij zou
worden verwijderd om diezelfde maat
schappij daardoor te beschermen tegen
de praktijken van v. d. B. en zijn vier
aanhangers.
Het vijftal had in december vorig jaar
het hele land onveilig gemaakt. Ten laste
waren nu gelegd een paar inbraken in
Tilburg, iai de nacht van 12 en 15 decem
ber. Die eerste keer hadden ze een on
gewenst bezoek gebracht aan een kweke
rij, buit 450 gulden; de tweede keer
braken ze tweemaal in, bij de firma W.
aan de Hilvarenbeekseweg en bij een
lederwiarenfabriek aan de Lovenseka-
naaldijk. Sieraden, gouden munten en
geld ongeveer 300 gulden behoorden
tot de buit. Bij de firma W. hadden ze
zelfs kans gezien de brandkast open te
breken. Dank zij oplettendheid van sur
veillerende politiemannen kwam in Til
burg een eind aan de nachtelijke stroop,
tochten.
Van de B. stond met zijn 27 diefstallen
ver aan de kop. A. R. uit Hillegom volg
de hem met tien: De eis was drie jaar
met aftrek. In volgorde van eisen volgde
dan H. B. uit Amsterdam met acht dief
stallen: Eis twee jaar en zes maanden,
en G. W. uit Amsterdam en A. v. d. E
uit Rotterdam met ieder vier diefstaileri
en een eis van anderhalf jaar met aftrek
Van de „wapenfeiten" in den lande
vermeldde de officier nog een grote
kraak in Geldermalsen, buit vijfduizend
gulden, en een inbraak in Almelo Uit
spraken over veertien dagen.
G°^s- Voor de tweede maal zal dit
jaar de zogenaamde Paasnachttocht wor-
den georganiseerd. Vorig jaar wandelden
zon 25 mensen naar Kattendijke Het
thema van de tocht is ditmaal „Paas
feest in wereld en kerk". Na aankomst
om acht uur m het C.J.V.-gebouw te
Goes, begint een wandeltocht door de
Poel naar 's-Heer-Hendrikskinderen,
waarna een litiirgische dienst in de kerk
aldaar. Vervolgens is er een paasvuur
"iJ de kerk, waarna het weer naar Goes
gaat.
Moderator van de tocht is pater C. van
Wunnik scj.
HULST Tot 20 april exposeert by
boekhandel Van Geyt „In den sconen
Boek" te Hulst het kunstenaarsecht
paar Meike Sund en Mathijs Overmans
uit Woudrichem, het kleine stille
plaatsje aan de grote stroom. Zy ont
vluchtten de grote stad en dat is wel
in overeenstemming met de geest van
hun werk. Overmans heeft zich in en
kele landschappen, zoals bijv. „Groene
Schuur" duidelijk geïnspireerd op het
polderland in avondsfeer, dat dan een
luguber aanzien krijgt.
Overmans lijkt sterk onder de invloed
te staan van de Franse schilder Mar
cel Gromaire, hij deelt diens voorliefde
voor sterk aangezette contouren en
silhouetten in zijn landschappen. Maar
ook in een architectonisch gebouwd
stilleven als „Melkflessen" is de geest
van Gromaire en misschien ook een
vleugje Oharley Toorop aanwezig.
Overigens blijkt uit laatstgenoemd
werk het duidelijkst wat Overmans
voorlopig wil. Het getuigt ook van een
zuiverder kleurgevoel dan zijn andere
werkstukken in olieverf. Zijn kleuren
bestaan overwegend uit (helaas te on
genuanceerde) zwarten en blauwen,
die soms weliswaar een vreemde, drei
gende droomstemming weten op te
roepen, maar voor slechts een kort
ogenblik, zij frapperen meer voor een
moment dan dat zij blijvend fascine
ren.
De artistieke gestalte van Overmans
treedt het duidelijkst naar voren in
zijn tekeningen in Siberisch krijt ver
mengd met O.I. inkt. Deze bevestigen
ten volle de reeds door de schilderijen
gemaakte indruk dat Overmans geen
klorist, maareen graficus is, die in
het simpele zwart-wit voortreffelijke
resultaten weet te bereiiken, welke stuk
voor stuk overtuigen. Het betreft hier
landschappen uit Frankrijk en Neder
land, ,,Pris sur le vif". Overmans is
een talent in volle groei, waarvan
ook op het gebied van de schilderkunst
nog merkwaardige dingen te verwach
ten zijn, wanneer hij zijn bewust be
perkt gehouden kleurengamma zal we
ten uit te diepen. Gevoelsverfijning en
lyrische bevlogenheid zijn voldoende
aanwezig, het wachten is op de verfij
ning van zijn schilderkunstige midde
len en vervolmaking van zijn techniek.
Meike Sunds schilderijen, merendeels
van klein formaat, ademen een fijne
naive poezie, die soms minder geloof
waardig wordt, wanneer met name in
enkele schilderijtjes met katten de in
vloed van de grote naief le douanier
Rousseau al te evident wordt Zijn
geest is overigens ook in menig 'ander
doekje van Meike Sund aanwezig.
Haar eigen naieve stijl manifesteert
zich het zuiverst in enkele portretten,
waarin zij Piero della Francesca als
het ware op haar manier vertaalt en
in de beide kostelijke doekjes Spanje
en vooral Man in Pereboom. Alleen al
om deze stukken en om de tekeningen
van haar man mag men deze expositie
niet verzuimen!
WILLEM ENZINCK
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Komende donder
dagavond, 15 april, wordt zoals wij al
hebben gemeld de Vleeshal van het
Stadhuis ingebruikgenomen als exposi
tieruimte. Tevens zal dan bij die gelegen
heid de tentoonstelling „Zeeland in het
boek" plaatsvinden, die wordt gehouden
in het kader van het 150-jarige bestaan
van de Vereeniging ter Bevordering van
de belangen des Boekhandels. Naast een
uit te geven Gedenkboek, zet de jubile
rende vereniging in diverse plaatsen in
Nederland Den Haag, Groningen, Am_
hem, Breda, Laren en Leiden een ten
toonstelling op touw. De expositie in de
Vleeshal sluit hierbij aan, waarbij Zee
land centraal staat. Aangetoond wordt
speciaal hoe deze provincie gefungeerd
heeft als inspiratie voor schrijvers en hoe
dit zijn weerspiegeling heeft gevonden in
het boek. Het gaat echter niet alleen om
de schrijvers op deze Zeeuwse expositie.
Het boek speelt er een zelfstandig rol.
Globaal zijn de volgende rubrieken te
onderscheiden: Zeeland en de Letterkun
de, Boeken over Zeeland. Zeeuwse druk
kers en uitgevers en kinderboeken.
Jan Kuiper uit Den Haag ontwierp de
tentoonstelling. Verder is medewerking
verleend door de Provinciale Bibliotheek
van Zeeland, het Letterkundig Museum,
het Zeeuws Museum en de schilder-dich
ter J. C. van Schagem.
Getracht wordt aan de expositie een
uitgesproken visueel karakter te geven
april is de tentoonstelling
m de Middelburgse Vleeshal te bezichti
gen en van 27 april tot 3 mei in Terneu-
