ZE ZEGGEN DAT DAT IS OOK ZO! tijd FAMILIE WALDECK op zoek naar oorkonde >imi wwwn Nog teveel krijgsrumoer in onze geschiedenisboeken ien hulp in de huishouding Engels ontbijt loopt in gevaar Verhoor I.K.W. 750 kg KOUGEWiïi Hokjesgeest Nogal smakeloos Ambtenaar Censuur Help moeders Citaten Kanonnen op het Binnenhof Schietprivilege in het geding Linkse opstand in Brazilië neergeslagen OP BRITSE WEEK IN AMSTERDAM Olieschoonmaak in Het Kanaal KRANT ONTHULT Hooggeplaatste Brit spion voor Sovjets Néém er 'ns even tijd voor! Werkgroep onderwijzersvereniging csrsene lupin gentleman- inbreker w „80-jarige" oorlog neemt te grote plaats in Programma DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 30 MAART 1965 KOOP: TEGEN ELK AANNEMELIJK BOD bij W. WILLAERT Notendijk 45 - Terhole evr. Van Lierop-Rubbens Gr. Bagijnestr. 28 - Hulst vraagt efst uit Hulst of directe ngeving. Meerdere hulp anwezig. rieven of persoonlijk aan leiden bij: levr. v. Lierop-v. Wesemael Markt 11 - Hulst De weldadigr© warmte van THERMOGÈNE WATTEN maakt vastzittende kou. los en verdrijft spierpijn en stijfheid. Zó blijft u, zonder iets in te nemen, gewoon aan uw werk. Thermogene STILT PIJN DOOR WAHMT6 C^~i "T*. mmm tem»»»**#* w**8 net luchtige vulling. kkers ïderven ers. Maar u wilt uw olade met een vulling kker licht en luchtig. roip 9 KNIPSEL KRANT „Ik heb altijd in België gewoond en dus onder katholieken. Zelf ben ik niet katholiek maar ook nauwelijks protestant. Wat my desondanks verbaast is de eindeloze stroom conflicten tussen de gelovigen van één kerk en tussen roomsen en niet-roomsen. Conflicten die in Nederland scherper liggen dan in België. In Nederland ligt trouwens byna elk meningsverschil scherper. Iedereen doet hier gewichti. Nederland is het land van de hokjes-geest. Overal zyn hekken gezet, indelingen gemaakt, verenigingen opgericht, verbodsborden geplaatst. Iedereen verdedigt op zijn manier zijn eigen rechten. Wanneer je van België naar Nederland verhuist is dat werkelyk een wereldverhuizing. Je komt van de losse vrijheid in de gebonden beper kingen van het liokje-vakje-nestje-systeem. Die scherpgeslepen groepsbelan gen in Nederland doen bijna lachwekkend aan, maar hebben ook hun tragische kanten. Kom je in de tang van de verschillen terecht dan loop je het risico stuk geknepen te worden." (Victor Stoop) Ajax gaat op 9 mei vriendschappelijk voetballen tegen Benfica. Dat kan best een aardig kijkspel worden. Het zou, onder normale omstandigheden potsierlijk zijn bezwaren te maken tegen deze wedstrijd met het motief dat Benfica uit het dictatoriaal geregeerde Portugal komt. Maar in dit bijzondere geval is het toch wèl aanleiding om, hoe vervelend dat in verband met de sport ook is, een politieke opmerking te maken. Deze speciale wedstrijd namelijk heeft ten doel gelden ter beschikking te kunnen stellen van het Voormalig Verzet Nederland, dat dat geld weer nodig heeft om de Nederlandse jeugd „zijn geestelijke vrijheid bewust te doen beleven." Een mooi doel, dat alle ondersteuning verdient, maar het is toch nogal paradoxaal en lichtelijk smakeloos om dat geld dan in het laatje te doen brengen door de voetbalafgezanten van een land dat van geestelijke vrijheid geen idee heeft. (Het Parool) „De ambtenaar van gisteren staat mij duidelijk voor de geest. Sober levend, steunend op zijn vaste positie (met pensioen), beseffend dat hij in dienst staat van de overheid en met gezag bekleed is, een consciënti eus ambachtsman in zijn werk, in het maatschappelijke leven een loei- nig opvallende figuur. De ambtenaar van morgen is geheel anders. Hij aanvaardt niet meer, dat hij met minder moet rondkomen, dat hij in buitenambtelijk bestel zou gaan doen. Hij verlaat de ambtelijke dienst gemakkelijker, hij is minder autoritair en de overheid als opdrachtgeef ster heeft voor hem niet meer de mythische betekenis, die ze voor de ambtenaar van gisteren had. Hij voelt zich minder gezagsdrager en meer een gewoon mens. Zijn taak is ook vaak anders. Vlotheid is naast zorgvuldigheid belangrijk geworden. En hij wil in de maatschappij als een gewoon mens aanvaard worden, hij wil niet opvallen als ambtenaar" (Wij van Financiën) Reeds zeven jaar geleden begon de narigheid. De heer C. Verolme ontving in zijn woning tientallen brieven van werknemers die fel protesteerden tegen het feit dat wij in Verolme Nieuws een foto hadden gepubliceerd van een collega-werknemer, die op de werf bekend stond als een aanhanger of voorstander van het communisme. Men verzocht dringend toezicht te houden op het plaatsen van foto's van dergelijke lieden etc. Wij hebben deze censuur niet geaccepteerd. Als wij een werknemer foto graferen vragen wij daarover aan niemand iets. Niet aan een directeur, niet aan een personeelschef, niet aan een baas of voorman. Met een dergelijke onredelijke censuur weet je wel waar je begint, maar nooit waar je eindigt. Gedurende al die jaren zijn er mensen die ons menen te moeten waar schuwen als wij een foto van een werknemer hebben genomen. In de trant van: „Wilt u die man als voorbeeld stellen? Hij...", en dan volgt een laatdunkend oordeel over betrokkene. Mensen die menen telefonisch een oordeel te moeten geven of iemand wel of niet op de foto in Verolme Nieuws mag komen, raden wij aan de hoorn op het toestel te laten liggen. Wy aanvaarden hen toch niet als censor. (Verolme Nieuws) Het is een feit, een zeer treurig feit, misschien zelfs een beschamend feit, dat de moeders met veel kleine kinderen en de vergeten ouden van dagen, zo goed als geen hulp, die toch zo hoog nodig is, kunnen krijgen. Zou het daarom niet nuttig zijn, gewenst misschien, zelfs noodzakelijk, dat de meisjes van 13 tot 17 jaar, welke Mulo-scholen, lagere scholen en kweekscholen bezoeken, verplicht worden of althans sterk aangeraden worden, om voor een paar uren in de week vr ij w i 11 i g hun diensten aan te bieden voor passend werk aan overbelaste moeders en aan de vergeten ouden van dagen, die reeds lang en tevergeefs -uitzagen naar menselijke hulp. Zulke hulp zou niet alleen de overbelaste moeders welkom zijn, zulke hulp zou ook de donkere levensavond van verschillende ouden van dagen met een straaltje zon doorlichten. Maar ook de jonge meisjes, welke dienen, zullen profiteren, want de hoogstaande en bewonderde deugd van naastenliefde, die zij beoefenen, zal hen aangenaam en bemind maken bij God en de mensen, en in de toekomst, als ook zij eenmaal aan het stichten van hun gezin, hun roeping, zullen meewerken, dan zullen hun werklievende handen niet verkeerd staan. Tegelen. (Ingezonden brief in De Tijd) Het meest gebaat bij een zeer streng verbod van kinderarbeid in de gr ammo joonindustrie zijn ongetwijfeld de eventuele toehoorders. (Vrij Nederland) Ik weet niet, hoe je in Nederland kunstcriticus kan worden. Maar ik heb mij wel vaak afgevraagd of zo iemand begint met het schrijven van ge mengde berichten. (Keuls) In de moordende concurrentiestrijd met de grootwinkelbedrijven zal de middenstander zich alleen kunnen handhaven als hij er voor zorgt, dat de etalages van zijn zaak er altijd goed Verzorgd uitzien. (J. M. Verberne) „Wij dreigen te verstikken in de deelproblemen op korte termijn. Het is ontstellend hoe weinig tijd een regering en ook individuele mi nisters hebben voor het ontwerpen van beleidslijnen op lange termijn. Immers, van 's morgens vroeg tot 's avonds laat moeten ze zich bezig houden met een onmogelijke veelheid probleempjes-van-de-dag". (Prof. Zijlstra) RIO DE JANEIRO Het Braziliaanse leger heeft de opstand van linksgezinde terroristen neergeslagen en de leider, kol. Jefferson Gardim Osorio, gevangen genomen. Een sergeant van de regerings troepen kwam om het leven. De Braziliaanse troepen hadden de guerrilla's bij de stad Foz do Iguacu, waar vrijdag de presidenten van Brazilië en Paraguay een vriendschapsverdrag hadden geïnaugureerd, ingesloten. Met kol. Jefferson werden nog vijf van zijn volgelingen ingerekend. Zij trachtten- -van- de staat Parana naar Argentinië te ontkomen. (Van onze correspondent) Naar wy vernemen worden in Den Haag pogingen gedaan 'n oud konink lijk privilege van de familie Waldeck, om op feestdagen van het koninklijk huis vreugdeschoten te lossen met ka nonnetjes in ere te herstellen. De ini tiatiefnemers hiertoe zijn twee jeugdi ge neven van dr. K. Waldeck, die nog twee van de oorspronkelijke vijf kanon netjes in zijn bezit heeft. Het is hun bedoeling, flat het geschut op 30 april wordt opgesteld op het Binnenhof. Van dit privilege werd voor het laatst Sebruik gemaakt door Hubert Cato Waldeck, burgemeester van Loosduinen, in 1873. Een politieverordening verbood naarna het schieten. Maar de twee ne ven willen nu wel eens zien of deze ver ordening het kan opnemen tegen het privilege. Hun enige nadeel is. dat de orkonde bij dit privilege tijdens de 2F '4°-'45 is zoekgeraakt. Thans echter bij het Rijksarchief naar- ;>g speurwerk verricht naar een even tueel duplicaat. De directe aanleiding van het streven oer neven Waldeck is het feit, dat de ppcnv, °.verSebleven kanonnetjes zijn af- hpt j kij de officiële ontsluiting van HaaJ mPlex Waldeck in Den tuigen hadT de vroeger bezit- OTnGt?eVe?Azullen tevens pogingen doen over^Ma„Cht^halen waar zich de drie Van kanonnetjes bevinden.' het 7iou ^ften zij met zekerheid, dat her staat10 Nerlerland bevindt. Een an- Ud in CanIriSSCh^n bij een ver QOh het vfifH P hebben weinig hoop t ne* vijfde kanonnetje te vinden. Voorzover zij weten is dit tijdens de laatste oorlogsjaren samen met de oor konde op mysterieuze wijze verdwenen. TROWBRIDGE Een Britse vlees exporteur, John Case uit Trowbridge, heeft geklaagd dat de Nederlandse re gering weigert een invoervergunning te verstrekken voor Brits spek, noodzake lijk om tijdens de Britse week in Am sterdam, in Mei, een typisch Engels ontbijt te serveren. John Case, die door de Britse raad voor de uitvoer was aangezocht het spek voor de Britse week te leveren, heeft van de Nederlandse douane een brief ontvangen waarin hem wordt geweigerd rauw spek en sausijsjes in Nederland in te voeren. De heer Case verklaarde het stand punt van de Nederlandse douane te be grijpen, omdat er een zelfde verbod geldt voor invoer van rauw vlees in En geland, „Maar", zo zei hij, ,,ons te wei geren een paar plakjes spek, het hoofd bestanddeel van het Engelse ontbijt, over te sturen is bespottelijk". „Nederland staat ons niet toe voor deze gelegenheid te leveren, maar de Engelse regering gaat voort Nederlandse spek- import toe te staan", zei John Case. (Advertentie) PANORAMA NOOIT EEN LEPELTJE CADEAU GEEFT WAT WILT U MET EEN ZILVEREN LEPELTJE TERWIJL DE INHOUD VAN HET BLAD GOUD WAARD IS! NASSAULAAN 51 - HAARLEM Zuidvietnamese mariniers ver horen een gevangen genomen Viet- cong-rebel door hem beurtelings met het hoofd onder water te druk ken. EIASTIBOIJR'NE De Britse marine heeft een ongebruikelijke slag met een 15 km lange olievlek in het Engelse kanaal op overtuigende wijze gewonnen. Door een aanvaring van twee tankers in Het Kanaal was er een groot drij vend olieveld ontstaan dat het strand van Zuid-Engeland bedreigde. De uit negen vaartuigen bestaande vloot bespoot de drijvende olie met een speciaal chemisch middel ge naamd „Gamlin", waardoor de olie zwaarder wordt dan het zeewater en naar de zeebodem zinkt. Nadat de operatie was geslaagd, is er meningsverschil gerezen wie voor de kosten van de schoonmaak zal moeten opdraaien. Men heeft meer dan 30.000 liter Gamlin ter waarde van 5600 pond sterling nodig gehad om de olie te verdrijven. Zowel de marine, de betrokken sche pen als de kustgemeenten, wier strand werd bedreigd, zijn weinig bereid willig de rekening te betalen. De 9000 ton metende ,Nora' wordt naar de haven van Rotterdam ge sleept terwijl de 29.859 ton metende ,Otto N. Miller', die onder Liberiaanse vlag vaart, voorlopig in Het Kanaal voor anker is gegaan. LONDEN (AFP) Volgens de Daily Telegraph is er in Engeland weer een spionageschandaal ontdekt. Hoofdpersoon zou zijn een hooggeplaatst functionaris in overheidsdienst die vroeger bekend stond om zijn pro-nazistische sympa thieën en die, na de oorlog, geheime gegevens aan de Sovjet-Unie zou heb ben verkocht. De man zou verscheidene veroordelin gen. achter de rug hebben, maar ondanks dit verleden toch als RAF-officier ge diend hebben tijdens de tweede wereld oorlog. Op grond van zijn staat van dienst zou hij een hoge functie op een der ministeries hebben gekregen. Zijn identiteit wordt in de Daily Telegraph niet onthuld. (Advertentie) MW at een vreemde reis. En tooh was ze zo goed begonnen! Ik maakte er, wat mij betreft, nooit een mee die onder gelukkiger voorteke nen aanving. De Provence is een mee die onder gelukkiger voorteke- der commando van een allervriende lijkst man. Het meest uitgelezen ge zelschap was er bijeen. Men maak te er kennissen en er werden ver makelijkheden georganiseerd. Wij hadden dat heerlijk gevoel los van de wereld te zijn, overgelaten aan onszelf als op een onbekend eiland en zodoende verplicht om toena dering tot elkaar te zoeken. En wij vonden die toenadering Hebt u er ooit bij stilgestaan wat er voor eigenaardigs en onverwachts zit in die groep mensen, die elkaar de avond tevoren nog niet kenden en die gedurende enkele dagen tus sen een eindeloze hemel en een ge weldige zee, een heel vertrouwelijk leven gaan leiden, die samen de woe dende oceaan, de schrikaanjagende aanval van de golven en de verra derlijke kalmte van het deinend water gaan trotseren? Het is eigen lijk in het kort het leven zelf, met zijn stromen en zijn grootheid, zijn gelijkmatigheid en zijn afwisseling en daarom geniet je misschien met een koortsachtige haast en een des te in tenser genot van deze korte reis, waarvan het einde al in zicht is op het ogenblik dat je eraan begint. Maar sinds enige jaren is er iets dat bijzonder de emoties van de over tocht vergroot. Plet kleine drijven de eiland hoort nog bij de wereld waar je je van bevrijd dacht. Er blijft een pand over die op volle zee langzamerhand losser wordt en dan weer langzamerhand wordt aange knoopt. De draadloze telegrafie zendt signalen vanuit een andere wereld van waaruit je op de meest geheim zinnige wijze nieuws ontvangt. Je kunt in je verbeelding niet zover gaan, dat je je kabels voor de geest haalt waarlangs de onzichtbare bood schap glijdt. Het geheim is nog on- doorgrondelijker en ook poëtischer en je moet je toevlucht nemen tot de vleugels van de wind om uitleg te geven aan dit nieuwe wonder. De eerste uren voelden wij ons dan ook gevolgd, begeleid en zelfs voorafgegaan door die verre stem die aan een van ons zo nu en dan een paar woorden van daarginds toe- f fluisterde. Twee vrienden spraken met me. Tien of twintig andere zon den aan ons allen hun droevig en vriendelijk vaarwel door de ruimte. Maar de tweede dag, vijftig mijl uit de Franse luist, gaf de draad loze telegrafie ons, op een onweers- achtige middag, een telegram door van de volgende inhoud: Arséne Lupin bij u aan boord, eerste klas, blonde haren, verwonding rechter bo venarm, reist alleen, onder de naam R yuist op dat moment barstte een hevige donderslag los in de som bere lucht. De elektriciteit viel uit. De rest van het telegram bereikte ons niet. Men wist alleen de begin letter van de naam waarachter Ar séne Lupin zich verschool. Als het over ander nieuws was ge gaan, twijfel ik er niet aan of het geheim zou zorgvuldig bewaard zijn door het telegrafiepersoneel evenals door de purser en de kapitein. Maar er doen zich gebeurtenissen voor die de strikste geheimhouding schijnen te doorbreken. Zonder dat je kon ver tellen hoe de zaak ruchtbaar was geworden, wisten we dezelfde dag allemaal, dat de beroemde Arséne Lupin^ zich onder ons schuil hield. Arséne Lupin in ons midden! de ongrijpbare inbreker, van wiens stou te stukjes de kranten al maanden lang vol stonden! die raadselach tige man, met wie de oude Gani- mard, onze beste detective, die strijd op leven en dood had aangebonden waarvan de wederwaardigheden zo'n schilderachtig verloop hadden!. Arséne Lupin, de zogenaamde gen tleman, die zijn werkterrein alleen in kastelen en salons zoekt en die, op een nacht, toen hij was binnen gedrongen bij baron Schormann er weer met lege handen vertrokken was en zijn kaartje had achtergela ten, versierd met hel volgnde op schrift: Arséne Lupin, gentleman-in- breker, komt terug als de meubels echt zijn. Arséne Lupin, de man die zioh op duizend manieren vermomt: nu eens als chauffeur, dan weer als jongeman of man op leeftijd, als tenor, bookmaker, rijkeluiszoontje, als jongeman of man op leeftyd, als nu eens als chauffeur, dan weer Russisch ^arts of als een Spaanse torero. ZWEEFT U er zich goed rekenschap van: Arséne Lupin loopt rond op de betrekkelijk beperkte ruimte van een oceaanstomer, wat zeg ik.in dit kleine hoekje van de eerste klas waar we elkaar ieder ogenblik tegen komen, in deze eetzaal, in die salon of in de rooksalon! Arséne Lupin, dat is misschien wel die meneer.of hij daar., of mijn tafelbuur of misschien deel ik met hem een hut. De volgende morgen riep miss Nel ly Underdown: ,.En dat moet nog vijf maal vierentwintig uur duren, dat is een onhoudbare toestand! Ik hoop toch dat ze hem zullen arresteren." En tegen mij zei ze: ,,U, monsieur d'Andrézy, die al op zo'n goede voet bent met de kapitein, weet u nu echt niets?" Ik wilde dat ik iets geweten had om het hart van miss Nelly te winnen Zij was een van die prachtige wezens die overal waar ze zijn, meteen de belangrijkste plaats innemen. Zowel hun schoonheid als hun fortuin ver blinden je. Zij hebben een stoet van bewonderaars en dwepers. Opgevoed in Parijs door een Franse moeder, was zij nu op weg naar haar vader, de rijke Underdown uit Chi cago. Zij werd begeleid door een van haar vriendinnen, lady Jerland. Van af het eerste moment had ik me kan didaat gesteld om met haar te flirten. Maar in de snelgroeiende vertrou welijkheid tijdens de reis, had haar charme mij meteen van mijn stuk ge bracht en ik voelde me te ontroerd voor een flirt als haar grote zwarte ogen in de mijne keken. Toch accep teerde zij mijn verering met een ze kere welwillendheid. Zij verwaardig de zich te lachen om mijn grappen en belang te stellen in mijn verhalen. Zij scheen met een vage sympathie te antwoorden op de zorg waarmee ik haar het hof maakte. Eén rivaal ver ontrustte me misschien een beetje, een vrij knappe jongeman, elegant en gereserveerd, wiens zwijgzaam ka rakter zij soms scheen te verkiezen boven mijn buitenissige Parijse ma nieren. IIIJ WAS juist bij de groep van be- 1 wonderaars die om miss Nelly heen stond, toen ze mij allerlei vra gen stelde. We hadden ons heerlijk in luie stoelen op het dek geinstalleerd. Het onweer van de vorige dag had de lucht gezuiverd. Het was een heerlijk ogenblik. „Ik weet niets met zekerheid, ma demoiselle," antwoordde ik haar, ..maar is er voor ons niet een moge lijkheid om zelf ons onderzoek in te stellen, net zo goed als de oude Ga- nirrcard, de persoonlijke vijand van Arséne Lupin, dat gedaan zou heb ben?" ,,0, maar nu loopt u wat hard van stapel!" „Hoezo? Is het dan zo'n moeilijk probleem?" „Erg moeilijk." „Maar u vergeet de gegevens die wy hebben om het probleem op te lossen." „Welke gegevens?" „Ten eerste: Lupin laat zien mon sieur R.noemen." „Dat is maar een vage aandui ding." „Ten tweede: hij reist alleen „Als u genoeg hebt aan die bijkom stigheid!" „Ten derde: hij is blond." ,,En wat dan nog?" „Dan hoeven we alleen maar de passagierslijst na te gaan en te kijken wie we kunnen schrappen." Ik had die lijst in mijn zak. Ik haal de ze te voorschijn en nam ze door. „Ik vestig er allereerst de aandacht op dat er maar dertien personen zijn die vanwege hun beginletter onze aandacht verdienen." „Maar dertien?" „In de eerste klas, ja. Van deze dertien heren Rworden er negen, zoals u zich kunt overtuigen, begeleid door vrouw, kinderen of personeel. Dan blijven er nog vier alleenstaan de personen over: de markies van Raverdan. „Dat is een ambassade-secretaris," onderbrak miss Nelly, „die ken ik." „Majoor Rawson.." „Dat is mijn oom-," zei iemand. „M. Rivolta. „Present!" riep een van ons, een Italiaan, wiens gezicht verdween on der een pikzwarte baard. Miss Nelly barstte in lachen uit. „Monsieur is nu niet precies blond" „Dan," begon ik opnieuw, „zijn we verplicht om aan te nemen dat de laatste van de lijst de schuldige is." „Dat wil zeggen?" „Dat wil zeggen monsieur Rozaine. Kent iemand monsieur Rozaine?" Iedereen zweeg. Maar miss Nelly richtte zich tot de zwijgzame jonge man, wiens voortdurende aanwezig- 1 heid in haar buurt me hinderde, en zei: „En, monsieur Rozaine, geeft u geen antwoord?" A LLER OGEN waren op hem ge- richt. Hij was blond. Ik moet het toegeven, ergens diep in me was ik geschokt. En de benarde stilte die op ons woog, maakte me duidelijk dat ook de andere aanwezi gen dat soort beklemming voelden. Het was trouwens belachelijk, want eigenlijk wees niets in de houding van die heer erop, dat men hem kon ver denken. „Waarom ik niet antwoord," zei hij, „wel" omdat ik, gezien mijn naam, mijn hoedanigheid van een zaam reiziger en de kleur van mijn haar, al aan een dergelijk onderzoek begonnen was en omdat ik tot de zelfde bevinding gekomen ben. Het is, mij dunkt, het beste dat mij ar resteert." Hij zag er eigenaardig uit toen hij dat zei. Zijn lippen dun als twee onbuigzame lijnen werden nog dunner en spierwit. Zijn ogen lie pen rood door. Natuurlijk meende hij het niet ern- stig. Maar toch maakten zijn gezicht en zijn houding indruk op ons. Miss Nelly vroeg heel kinderlijk: „Maar u hebt toch geen wond?" „Dat is waar," zei hij, „de wond ontbreekt." Zenuwachtig stroopte hij zijn mouw op en ontblootte zijn arm. Maar met een schoot er een gedachte door mijn hoofd. Mijn blik kruiste die van miss Nelly: hij had zijn linkerarm laten zien. i En juist toen ik er een opmerking over wilde maken, gebeurde er iets dqt onze aandacht afleidde. Lady Jerland, de vriendin van miss Nelly kwam snel aanlopen, pas na heel veel moeite lukte het haar te stamelen: „Mijn juwelen, mijn pa rels!.. Alles is weg!.." Nee, alles was niet weg, zoals we later hoorden; het was nog veel vreemder: men had een keuze ge- daan! Men had van de ster van diamanten van de hanger van ongeslepen robij nen en van de vernielde kettingen l en armbanden niet de grootste stenen i weggenomen, maar de mooiste en kostbaarste, je zou zeggen die welke de meeste waarde hadden en de min- ste plaats innamen. De monturen la gen daar op tafel. Ik en wij allemaal zagen ze liggen, beroofd van hun ju- welen net als bloemen waarvan men de mooi schitterende en gekleurde bloemkrinen had afgerukt. Men had om dit werk uit te voeren, tijdens het theeuurtje van lady Jerland, men had op klaarlichte dag, in een drukke gang de deur van de hut moeten forceren, een tasje vinden dat met opzet diep in een hoededoos verstopt was, die doos open moeten maken en zijn keus doen! UTRECHT De valse oorlogs- romantiek is nagenoeg uit de ge schiedenisleerboekjes op de Neder landse scholen verdwenen. Een werkgroep van de Nederlandse Onderwijzers Vereniging meent evenwel, dat nog een te groot aantal oorlogsfeiten traditiege trouw wordt opgenomen, zonder dat het vermelden ervan een wezenlijk belang is voor een goed begrip van het geschiedenisver haal, dat aan het lagere-schoolkind wordt verteld. Alleen die oorlogen, die grote Invloe den hebben gehad op de ontwikkeling van land en volk, verdienen behandeld te worden, zo meent de N.O.V.-werk groep. Hiertoe rekent zy zeker de 80-ja- rige oorlog. De leerstof hierover dient evenwel drastisch te worden beperkt, daar hij in onze geschiedenismethoden nog altijd een onevenredig grote plaats inneemt. Dit heeft onder andere tot gevolg, dat de behandeling van de geschiedenis van de 19e en 20ste eeuw onvoldoende tot haar recht konrt. De NOV-werkgroep kreeg in 1963 op dracht een lijst van publikatie samen te stellen, waarvan het gebruik in het on derwijs bevorderlijk is voor het ver wezenlijken van het NOV-programma- punt: opvoeding tot internationaal be grip. Bovendien moest de werkgroep de inhoud van een aantal geschiedenisme thoden voor de lagere school beoordelen op de vraag, of ze wel voldoen aan de in het NOV-programmapunt gestelde criteria. De NOV-werkgroep, die de naam „vredesopvoeding" kreeg, heeft de in druk, dat in vele methoden de „histoire- batille" nog te veel aandacht krijgt. Geen enkel van de door de werkgroep beoordeelde leerboeken voldoet geheel aan de door haar gestelde eisen. Bij de beoordeling van een geschiede nismethode is de werkgroep tot vier criteria gekomen, die getoetst zijn aan het programmapunt van de NOV: Een kritische benadering van de zogenoemde histoire-bataille de ge schiedenis van wat de mens scheidt is noodzakelijk. Een ruimere aandacht voor de cul tuurgeschiedenis de geschiedenis van wat de mensen verenigt zal de vredesopvoeding begunstigen. De positieve waarden van de Ne derlandse beschaving dienen voldoen de aandacht te krijgen. Daarbij moet chauvinisme echter worden, vermeden. Het streven naar internationale sa menwerking en vreedzaam samenle ven dient de aandacht te krijgen. Beschrijving van de geschiedenis is volgens de werkgroep een subjectieve keuze uit de feiten, terwijl ook de samen hang afhankelijk is' van de interpretatie van de schrijver. Dit geldt ook voor de vertellende onderwijzer. De werkgroep meent daarom, dat de onderwijzer niet altijd tevreden zou moeten zijn met voorbereiding uit een enkele bron. Dit geldt ook ten aanzien van de vredesge- dachte. de man of vrouw voor de klas, zo oordeelt de werkgroep, zal zich re kening houdend met het bevattingsver mogen van de leerlingen, moeten rich ten op versterking van de in het hand vest van de Verenigde Naties neerge legde gedachten. De werkgroep is voorts van oordeel, dat de onderwijzer of onderwijzeres bij de geschiedenismethode de belangrijkste functie vervullen. Het leerboek is slechts van secundaire betekenis. Daarom wordt het van het grootste belang ge acht, dat de hoogste eisen worden ge steld aan de geschiedenismethode, want er mag geen discrepantie ontstaan tus sen het woord van de onderwijzer ener zijds en de schriftelijke neerslag van de les, de vragen en antwoorden in het leerboek anderzijds.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1965 | | pagina 5