Tele visie-di rector aa t blijft
uitzending weigeren
HAV
Mi
VLAAMSE REL RONDOM „PLAATSBEKLEDER"
Opnieuw zware
luchtaanval
op N- Vietnam
VASTENACTIE
Straf is na tweeëndertig
jaar nog uit te voeren
DEFFERRE IN MARSEILLE OP FLUWEEL
HENHUIS
CENTEN
JIGER
Gelukwens in Kremlin
Journalist (29) zet
politie voet dwars
door vriendendienst
De
IS uw
vertrouwen waardI
'ollestelle n. k
REIJNS
EDEDELING
iddeiburg
UITDAGING
REACTIE
GEBLEVEN
In Puttershoek:
Papieren zak in
plaats van
vuilnisemmer
Beloning (f3500)
voor terugvinden
gestolen schilderij
Spaanse regering:
inwilliging eisen
daarna wellicht
inwilligen eisen
Mobiliseert
Johnson
nationale
garde
Gemiddelde leeftijd 57
Groot gebrek aan
pianostemmers
1965 viitae
Verjaring oorlogsmisdaden Nederland
REGISTER
24 NAMEN
Indonesië stelt
olie-mijen
onder toezicht
Hond die Tan ja
beet afgemaakt?
Akkoord tussen
Israël en Bonn
Tientallen doden
door mijnramp
Turkije
in
ROEMEENSE
PRESIDENT
OVERLEDEN
24
OnverMoeibaar in OpMars
OnwerMoeibaar zijn de OM
bestelwagens, die compleet
met fabriekscabine, ol met
geheel gesloten fabrieks-
bovenbouw, voor U klaar
staan.
Grote toegankelijkheid
door brede laaddeur
achter en schuifdeur In
rechter zijwand (ook links
leverbaar). Stahoogten tot
1,90 m.
Uitvoeringen met laadver»
mogens tot 2,5,3,5 en 5 ton
nuttig.
67,5 SAE pk en 92 SAE pk
dieselmotoren - maximum
snelheden tot over de 100
km/u!
Garantie: 1 Jaar
of SO.OOO Km op
onderdelen èn
arbeidsloon!
GARAGE
GEBR. PIESSENS
Stoppeldijk
Tel. 01147 - 261
1 VAN VEREDELD STAAL
TEGEN GUNSTIGE PRIJZEN
Goes
'AAGMOLENSTRAAT I
TELEFOON 01100-5540
XNZE,POORTSTRAAT 28
L£FOON 01100-6995-6996
De Speciaalzaak
MEINHARDT
v.h. Standaert
Noordstraat 32
TERNEUZEN
tel. 01150-2215
ds modern ingerichte
u op het gebied van
en wat u zeker vol-
'aag de geïllustreerde
verzoek komen wij
ERIJ
JU - «906 Hulst
in rioolputten, straat-
gierkelders enz.
OON
(011801-23 08
n, orth. korsetten en
gipsafdruk en meer-
es is
Tel. 01180—3563
le maatkorsetten en
Alles onder garantie)
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 20 MAAKT 1965
(Van onze correspondent)
BRUSSEL In België is weliswaar nog geen regering gestruikeld
over een kwestie van radio en televisie, maar desondanks heeft de
beslissing van de directeur-generaal van dc Vlaamse BRT met be
trekking tot het verbod van uitzending van Iiochhuths „De Plaats
bekleder" een zeer onbehaaglijke atmosfeer geschapen tussen de ka
tholieke en socialistische meerderheidsgroepen. De onder-voorzitter
van dc socialistische party heeft de katholieke minister van cultuur
al tweemaal bij ordemotie in het parlement ondervraagd, en thans
dreigt hij met een interpellatie. De meeste parlementsleden van dc
meerderheidspartijen zitten met het incident in hun maag. Ook al om
dat het erg ongelegen komt op een ogenblik dat België zich opmaakt
om een nieuw parlement te kiezen en.een nieuwe rooms-rode rege
ling te vormen.
Rond „Der Stellvertreter" werden de
jongste maanden in Vlaanderen vinnige
polemieken gevoerd. Kardinaal Suenens
klaagde het stuk kortgeleden openlijk
aan als een aanslag op de nagedachtenis
van paus Pius XII. De letterkundige en
de toneeltechnische waarde van het stuk
werd aangevochten, er werd betoogd
dat het stuk een perfide poging is om
het Duitse schuldcomplex af te wente
len op de hoogste gezagdrager van de
r.-k. Kerk, er werd gezegd dat Hochhuth
een loopje heeft genomen met de his
torische realiteit en dat „Der Stellver
treter" verwarrend werkt op de toe
schouwers, die geneigd zijn de fictie te
aanvaarden als een werkelijkheid. Om
al die redenen waren en zijn veel ka
tholieke intellectuelen in Vlaanderen
van oordeel, dat „De Plaatsbekleder"
beter niet kan worden opgevoerd. Er
zijn nochtans ook Vlaamse katholieke
intellectuelen die, hoewel ze voorbehoud
maken ten aanzien van de inhoud van
,.Der Stellvertreter". van mening zijn,
dat de ideologische openheid en de ver
draagzaamheid gebieden dat niets wordt
ondernomen om het opvoeren van
het omstreden stuk te belemmeren. On
der dezen bevindt zich ook een pater
jezuiet, die zijn standpunt in een cul
tureel tijdschrift verdedigde.
Terwijl de polemieken voortduurden,
maakte de toneelgroep van het vrijzin
nig-socialistische Fakkeltheater" in
Antwerpen zich tot gangmaker van het
omstreden werk. Weldra bleek, dat ze
het niet gemakkelijk zou hebben om het
werk gespeeld te krijgen. Weliswaar
werd het. gezelschap van het Fakkel
theater door vele vrijzinnige verenigin
gen in Vlaamse steden en gemeenten
uitgenodigd, maar over het algemeen
kwam daarvan niets terecht, hetzij om
dat de betrokken gemeentebesturen de
opvoering verboden, hetzij omdat de
zaaleigen aars gastvrijheid weigerden
aan ,,Der Stellvertreter". Tot zelfs in
Antwerpen weigerde het rood-roomse
Schepencollege aanvankelijk het gebouw
van de Koninklijke Nederlandse Schouw
burg ter beschikking te stellen.
In dit klimaat besloot het Humanis
tisch Verbond, in het raam van zijn
gastprogramma „Het Vrije Woord" in
de Vlaamse televisie vrij uitvoerige frag
menten van ,,De Plaatsbekleder" uit te
zenden. Voorbereidingen werden getrof
fen, filmopnamen gemaakt, kort vóór
de uitzending kwam er een verbod van
de directeur-generaal van de BRT, de
katholiek Paul Vanden Bussche.
Radio en televisie bezitten in België
een ingewikkeld statuut. Zij staan on
der de politieke verantwoordelijkheid
van de minister van cultuur. De rege
ring mag zich evenwel niet mengen in
personeelswerving en programmering
Van overheidswege bestaat geen recht
op censuur en de regering kan evenmin
bepaalde uitzendingen opdringen. Het
eiiige voorrecht van de regering is, dat
ze beschikken kan over een bepaald
aantal uren zendtijd per maand in de
klank- en de beeldradio. De directeur-
generaal is verantwoordelijk tegenover
een raad van beheer, die aldus is sa
mengesteld dat hij de ideologische en
partijpolitieke verhoudingen in Vlaande
ren (resp. Wallonië) weerspiegelt. De
radio- en televisie-journalisten, (ook aan
geworven, rekening houdend met hun
politieke kleur en de relatieve belang
rijkheid van iedere partij) moeten blijk
geven van strikte objectiviteit in hun
berichtgeving en zich onthouden van elk
persoonlijk commentaar.
Bepaalde programma's worden ver
zorgd door politieke partijen door gods
dienstige, filosofische en culturele orga
nisaties. De inhoud van die uitzendingen
valt buiten de algemene normen van
objectviteit e.d. maar de teksten moe
ten vooraf worden voorgelegd, en de
directeur-generaal beschikt over een
censuurrecht. Gastprogramma's zo
schrijft een koninklijk besluit voor, moe
ten zich onthouden van persoonlijke aan
vallen. Alle teksten en beelden die
agressief zijn tegenover instellingen,
van andere godsdiensten of lekedoctri-
nes moeten worden geweerd.
De directeur-generaal van de BRT
was van oordeel, dat de fragmenten uit
..De Plaatsbekleder" die het Humanis
tisch Verbond in zijn gastprogramma
wilde vertonen, indruisten tegen de let
ter en de geest van het koninklijk be
sluit. Hij liet dus weten, dat de uitzen
ding niet kon plaatsvinden. De raad
van beheer stelde vast. dat de hoogste
ambtenaar van de BRT binnen de per
ken van de hem verleende bevoegdheid
was gebleven.
val niet afkoelen. Hij stelde de minister
van cultuur een parlementaire vraag,
en eiste het intrekken van de maatre
gel. Minister Van Elslande kon slechts
verwijzen naar de statuten van radio-
en TV. Het antwoord was zeer gema
tigd en liet de deur open voor kalm
overleg.
De felle aanval van de BSP-voorzit-
ter op de persoon van de directeur-ge
neraal van de BRT werd door de heer
Vanden Bussche even fel beantwoord.
In een brief aan de heer J. Van Eynde
noemde hij het „ongehoord" censuur-
praktijken te durven aanklagen en u te
scharen aan de zijde van degenen die
Pius XII gebrek aan politieke moed tij
dens de tweede wereldoorlog verwijten,
terwijl uzelf in augustus 1940 bereid
was onder Nazi-bezetting „het ene gro
te dagblad voor Vlaanderen" op te
richten, welk dagblad alleen onder
Duitse censuur had kunnen verschijnen
en waarin stellig niet luide tegen de
Jodenvervolging die reeds in 1933
werd ingezet zou worden geprotes
teerd. Het past derhalve, dat mensen
als u zich buiten de discussies rond
„De Plaatsbekleder" houden en in stilte
een gewetensonderzoek doen. Overigens
ben ik van gevoelen dat het voor u ge
raden is, er ook inzake censuur voortaan
het zwijgen aan toe te doen".
Vinnige reactie desondanks in krin
gen van strijdbare vrijzinnigen. Zij be
titelden het verbod als een aanslag op
de vrije meningsuiting. De onder-voor
zitter van de BSP, de heer Jos Van
Eynde, bekend anti-clericaal en zoda
nig onstuimig dat hij van zijn politieke
vrienden de schilderachtige bijnaam
van „Polderbizon" verwierf, liet het ge-
Regerings- en partijleiders zijn in
het Kremlin bijeengekomen om de
ruimtevaarders van de Vosjchod 2
te begroeten. Op de voorgrond
v.l.n.r. president Mikoyan, Podgor-
ny, premier Kosygin, partijsecre
taris Bresjnev aan de telefoon, die
de kosmonauten dankte, Soeslov
en Voronov.
DEN HAAG De 26-jarige student
J. P. T. uit Den Haag heeft zijn ex-
verloofde, de 23-jarige secretaresse E.
C. S.. met een pistool bedreigd. De stu
dent 'is opgesloten. Het wapen heeft hij
weggegooid, nadat de 29-jarige journa
list J. L. K. in De Haag hem inlichtte,
dat de politie hem zocht. Tegen de jour
nalist is proces-verbaal opgemaakt we
gens het belemmeren van ambtshande
lingen van de politie.
Donderdagavond was de student in
zijn auto mej. S. op weg naar huis ge
volgd. Hij heeft tegenover de politie ver
klaard, dat hij de relatie met mej- S.
wilde herstellen. Toei zij in dc Riouw-
straat blijk gaf dat niet te willen, deed
dc studci.t zijn jas open cn toonde een
pistool, waarmee hij haar bedreigde. In
paniek en gillend rende het meisje weg.
Een ortbekend gebleven voorbijganger
schoot haar te hulp. Nadat alarm was
geslagen begon de politie de opsporing
van de dader, die per auto was ge
vlucht. Korte tijd later kon de student
worden ingerekend De journalist, die
de mobilofoongesprèkken van de politie
had afgeluisterd en die een vriend is van
de student, vond de voortvluchtige eer
der dan de politie. Daarop heeft de stu
dent het pistool weggegooid.
(Adverentie)
VERZEKERD KAPITAAL: MÉÉR DAN 13A MILJARD GULDEN!
HAV LEVENSVERZEKERINGEN - SCHIEDAM - TELEFOON (010) 26 93 04 - HAV LEVENSVERZEKERINGEN^
De heer Vanden Bussche zond een af
schrift van deze brief naar de leden
van de BRT-raad van beheer. Door een
indiscretie geraakte hij in de pers,
waardoor de gemoederen nog sterker
werden geprikkeld. De ondervoorzitter
van de Belgische Socialistische Partij
interpreteerde de brief als een openbare
aanval van een ambtenaar op een par
lementslid, en stelde daarvoor de mi
nister verantwoordelijk. De directeur-
generaal van de BRT zag zich genood
zaakt, in te binden, en betreurde de
ruoh tb aarheid die aan zijn brief werd
gegeven. Maar dit bracht geen veran
dering aan de grond van de zaak. De
heer Van Eynde had geëist, dat de
BRT-raad van beheer de heer Vanden
Bussche voor de keuze zou plaatsen:
„Buigen of buiten". Het verbod tegen
„Der Stellvertreter" blijft echter onver
minderd van kracht, en de BSP-onder-
voorzitter dreigt met een interpellatie,
en een motie van wantrouwen. Zijn po
litieke vrienden zullen een goede dosis
overredingskracht moeten aanwenden
om hem van dat inopportune idee af te
brengen.
Door al deze herrie, die in de Bel
gische pers een ruime weerklank kreeg,
is de ongezonde belangstelling rond het
stuk van Hochhuth vanzelfsprekend
toegenomen. „Der Steilvèrtreter" wordt
zoiets als het strijdros" van de anti
godsdienstige vrijzinnigen tegen de ka
tholieken in Vlaanderen, die zij beschul
digen van obscurantisme en van verre
gaande onverdraagzaamheid. Aan ka
tholieke zijde wordt hierop geantwoord,
dat het precies de leiders van het Hu
manistische Verbond zijn, die zondigen
tegen de zo geroemde verdraagzaam
heid. omdat zij het historisch niet
verantwoorde stuk van Hochhuth
willen gebruiken om de gelovigen be
wust te krenken. Ze wijzen er nog op,
dat „Der Stellvertreter" op geen enkel
TV-scherm van West-Europa werd uit
gezonden. Het is een primeur, die zij
voor de Vlaamse TV afwijzen.
PUTTERSHOEK Puttershoek zal
binnenkort de vuilnisemmer opzij
zetten en deze vervangen door een
papieren zak. Sinds vorig jaar juni
heeft men in dit dorp geslaagde proe
ven genomen met deze zakken, die al
jarenlang in gebruik zijn in Man
chester in Engeland en in vele ge
meenten in Denehiarken en Zweden.
De voordelen van de papieren zak
zijn onder andere de gemakkelijke
hanteerbaarheid en de stofvrije ber
ging van het vuil.
Aangezien Puttershoek bovendien
voor de noodzaak stond een nieuwe
dure vuilniswagen aan te schaffen,
wanneer men van emmers gebruik
zou blijven maken, betekenen de
zakken voor deze gemeente ook nog
een economisch voordeel.
DE HERTOG van Windsor heeft giste
ren het ziekenhuis, waar hij operaties
aan zijn linkeroog heeft ondergaan, ver
laten.
EEN BOTSING tussen een bestelwagen
en een autobus heeft gisteren in Den
Haag het leven gekost aan de 45-jarige
metselaar A. Piekert.
DE MAZELENEPIDEMIE in Turkije,
die de levens van minstens 461 kinde
ren heeft geëist, is vrijwel bedwongen.
DOORDAT ZIJ van achter een gepar
keerde auto een weg oprende is de
3 1/2-jarige Marianne Smits uit Maas
tricht tegen een net passerende auto op
gelopen en daarbij zo ernstig gewond,
dat zij later overleed.
PREMIER Marijnen is, krachtens de in
de kieswet geregelde volgorde, be
noemd tot lid van de Tweede Kamer als
opvolger van de onlangs overleden Th.
van Eupen.
TIJDENS HET oversteken van de
straat is in Rossum de 27-jarige P. van
Velthoven door een busje aangereden.
Op weg naar het ziekenhuis overleed
hij aan zijn verwondingen.
AMSTERDAM Het Centraal Exper
tise Bureau te Amsterdam heeft na
mens de betrokken assuradeuren een
beloning van 3500 uitgeloofd voor de
gene (n), die inlichtingen verstrekt (ken)
die leiden tot het in onbeschadigde staat
terug verkrijgen van het waardevolle
schilderstuk „Het vinden van Mozes".
Dit op een rood koperen plaat van
25 bij 18,3 cm geschilderde en in een
ebbehouten geprofileerde lijst gevatte
kunstwerk, van de Nederlandse schilder
Bartholomeus Breenberg (1593-1657), is
uit het Centraal Museum te Utrecht ge
stolen. Woensdagochtend werd het ver
mist. Dinsdagmiddag vijf uur hing het
nog op zijn plaats.
Het Hallwylska-Museet te Stockholm
had het schilderij bij hoge uitzondering
in bruikleen afgestaan voor de over
zichtstentoonstelling „Nederlandse 17e-
eeuwse Italianiserende Landschapschil
ders" die door minister Bot in het
Utrechts museum werd geopend.
MADRID De Spaanse regering is be
reid de eisen van de studenten op het
stuk van de politieke vrijheid te overwe
gen, maar wil dit pas doen nadat de
protestdemonstraties zijn gestaakt.
De minister van voorlichting, lribarne,
zei gisteren na een aan de jongste be
togingen gewijde kabinetszitting, dat stu
dentenleiders en vertegenwoordigers van
de regering en functionarissen op onder
wijsgebied pas een onderhoud hadden
gehad over de politieke situatie.
Hij deed een beroep op de studenten
geen betogingen te houden hangende de
onderhandelingen.
De minister waarschuwde, dat de rege
ring van plan was „alle nodige middelen
te gebruiken om de discipline en een
normale situatie te handhaven".
WASHINGTON President Johnson
heeft meegedeeld, dat hy bereid is de
nationale garde van Alabama te mobili
seren als bouverneur Wallace niet vol
doende manschappen heeft of beschik
baar wil stellen voor het handhaven van
de orde tijdens de protestmars van de
stryders voor gelijke rechten. De mars is
uitgesteld tot zondag.
De president zei, dat Wallace hem per
telegram heeft meegedeeld, dat hij maar
300 marechaussees en 150 politiemannen
beschikbaar heeft. Volgens een schattting
van de gouverneur is er veel meer perso
neel nodig. Alabama heeft dit niet. aldus
Wallace, noch de geldmiddelen om de
bewaking te bekostigen. Hij schat de
oksten op 400.000 dollar.
Wallace heeft de bevolking van Alaba
ma verzocht niet op straat te gaan als
de betogers voorbijkomen, zulks om „niet
in de kaart te spelen van de vijanden
van staat en land". Het parlement van
Alabama heeft bij acclamatie het be
sluit genomen president Johnson te ver-
voeken een eind te maken aan de beto
gingen voor gelijke rechten. Een voor
stander van de rassenscheiding, onder
burgemeester Hanes van Montgomery,
heeft intussen aangekondigd een tegen-
mars van Montgomery naar Selma (dus
in omgekeerde richting) te zullen organi
seren.
SAIGON Meer dan 120 Amerikaan
se vliegtuigen van luchtmacht en ma-
rinevliegdienst hebben vrijdag een mu
nitie- en een bevoorradingsdepot en an
dere doelen nabij Phoe Van en Vinh Son,
op ongeveer 210 km ten zuiden van Hanoi
gebombardeerd.
Volgens een woordvoerder van de
Amerikaanse luchtmacht, werd de mu
nitieopslagplaats voor 90 tot 100 procent
verwoest. De uitslag van de aanval op
het, bevoorradingsdepot was met onmid
dellijk bekend. Er gingen geen Ameri
kaanse vliegtuigen bij de aanvallen ver
loren.
Drie Vietnamezen, een veearts, een ge
schiedenisleraar en een journalist, zijn
vrijdag bij de Hien Loeongbrug over de
rivier de Ben Hai, over de grens met
Noord-Vietnam gezet. De Zuidvietname-
se regering had hen uitgewezen, omdat
zij deel uitmaakten van een vredesbe
weging. De bewuste brug is het enige
officiële contactpunt tussen de regerin
gen in Saigon en Hanoi.
AMSTERDAM De Nederlandse
bond van Piano- en Orgelhandelaren en
Fabrikanten heeft in een schrijven aan
de leiders van de beroepskeuzebureaus
in Nederland aandacht gevraagd voor
het in ons land reeds jaren bestaande
grote gebrek aan pianostemmers en
pianotechnici.
Dit tekort is nu zo groot geworden,
dat een aantal firma's op dit gebied
geen kans meer ziet haar cliëntèle be
hoorlijk te bedienen. De toekomst ziet
er, zo vervolgt het schrijven, voor dit
„cultureel toch zeer waardevolle be
drijf. op het ogenblik zo mogelijk nog
somberder uit, nu is vastgesteld dat de
gemiddelde leeftijd van de nog in dit
vak werkzamen ongeveer 57 jaar be
draagt".
Het bestuur van de bond heeft de
laatste jaren krachtig gepoogd in deze
situatie verbetering te brengen. Het
herinnert eraan daarin thans in zoverre
te zijn geslaagd, dat met ingang van 1
september 1965 aan de tweejarige la
gere technische school in Amsterdam
een 2-jarige vakcursus pianostemmer
en pianotechnicus zal worden verbonden.
In het bijzonder wordt er in het schrij
ven nog op gewezen dat hoewel voor
zover bekend de vrouwelijke pianostem
mer tot dusver in Nederland niet voor
kwam dit beoep voor vrouwen zeker
niet onaantrekkelijk lijkt.
(Adverentie)
*W SUB BISSCHOPPELIJKE VASTENACTIE TE
'V VTRECHf-SECRtlAJUAAI BOST SUS 2 HEEMSTEDE
Twee steden, Parijs
en Marseille, zijn bij
de herstemming voor
de gemeenteraden
zondag belangrijk.
In Parijs gaat het
er om, of de Gaul
listen in de raad de
volstrekte meerder
heid krijgen. En in Marseille is de
grote kwestie, of de socialist Gaston
Defferre burgemeester blijft. Voor
Marseille wordt de zaak gecompli
ceerder. omdat Defferre in het najaar
bij de presidentsverkiezingen de te
genkandidaat is van De Gaulle. Om
een beeld uit de operatiekamer te
gebruiken: Defferre moet tot zondag
van zijn gaullistische geneesheer zo
veel verdovende middelen toegediend
krijgen, dat hij wel het bewustzijn
verliest, maar net niet dood gaat.
De verkiezingsstrijd is het felst ge-
keus gesteld: communisme of gaul-
lisme, zou de generaal het glansrijk
winnen. Ergo werden alle centrum
partijen door het gaullisme bewerkt.
Aan de socialisten viel niet veel te
verdienen. Die zouden toch wel met
de communisten samenwerken. Bij
voorbaat huilde eerste minister Pom
pidou in een tele-toespraak tranen
met tuiten over die edele socialistische
partij, waar mannen uit voortgekomen
waren als Jean Jaures en die nu,
driewerf helaas, in het communis
tische spinneweb was terecht geko
men. Meer brood zag het gaullisme
in de MRP, de Franse katholieke
volkspartij. De MRP werd voorge
houden, dat er in Frankrijk toch
eigenlijk maar een centrumpartij
bestond, de UNR, de gaullistische
partij. En dat het dus voor de MRP
raadzaam was, in haar eigen belang
natuurlijk, zo snel mogelijk op te
maar in een constructief program,
voor een nieuwe politieke en sociale
democratie in Frankrijk, waar de
politieke partijen de onmisbare en
ook nobele rol kunnen spelen, die
hun in iedere moderne maatschappij
toekomt.
Die ontwikkeling in Frankrijk is er.
De steden, waar bij de gemeente
raadsverkiezingen onnatuurlijke
bondgenootschappen zijn gesloten
tussen MRP en gaullisten of tussen
socialisten en communisten zijn
verre in de minderheid. Overwegend
waren de centrum-combinaties:
Atrecht, Lyon en Marseille, waar de
gaullisten pijnlijke nederlagen leden.
Marseille is een hoofdstuk apart.
Waren de gaullisten er in geslaagd
in een klap Defferre te vernietigen
en daar de gemeenteraad te verove
ren. dan zouden zij hebben gejubeld.
Defferre zou tegen De Gaulle nergens
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Hoe is het in Neder
land gesteld met de verjaringstermijn
voor oorlogsmisdaden? Recente discus
sies over de regeling van deze materie
in West-Duitsland hebben die vraag weer
actueel gemaakt. Het antwoord is nogal
gecompliceerd. Vraagt men naar exacte
gegevens over het aantal personen voor
wie die verjaringstermijn van belang is,
dan blijken die niet verkrijgbaar. Aller
eerst moet er onderscheid gemaakt wor
den tussen oorlogsmisdrijven en misdrij
ven tegen de menselijkheid in het alge
meen enerzijds en misdrijven als bedoeld
in het besluit buitengewoon strafrecht,
anderzijds. Achter de eerste categorie
gaan de meer ernstige, zware gevallen
schuil. De misdrijven van de tweede ca
tegorie zijn over het algemeen van min
der ernstige aard en de plegers ervan
behoren tot de lichtere gevallen. Voor
heide categoriën geldt echter een verja
ringstermijn van 24 jaar.
Voor wat de oorlogsmisdrijven en de
de gemeenteraad willen de reders
en de zakenlieden in Marseille, die
toch al zo achterop zijn geraakt na
het verlies van Algerije, niets weten.
Dat wordt voor Marseille een grote
janboel. Wordt Defferre op die ma
nier, indirect door schuld van de
gaullisten, verslagen, dan is hij
tegenover De Gaulle in het najaar
geen figuur meer. Dan zal een andere
tegenkandidaat moeten worden ge
vonden en dan komt Pinay uit de
ijskast. Pinay heeft weliswaar altijd
beweerd niet te willen, maar nood
breekt wet. Pinay onder druk gezet,
zou het ongetwijfeld doen. Moeten
doen. Pinay zou een centrum-man
worden en bij de presidentsverkie
zingen de stemmen krijgen van socia
listen. liberalen, katholieken en con
servatieve democraten. Waarschijnlijk
ook een groot deel van de stemmen
der communisten, die liever Pinay
weest in Marseille. Marseille houdt
niet van Parijs en omgekeerd vinden
de echte Pa rijzénaars, dat ze daar
in het zuiden maar met een raar
accent spreken. Marseille en Parijs
nemen niet graag orders van elkaar
in ontvangst. Dat De Gaulles tegen
stander bij de presidentsverkiezingen
uit Marseille opdook, was dan ook
helemaal geen wonder. Marseille vond
het prachtig De Gaulle met een eigen
kandidaat dwars te zitten.
De Franse gaullisten zochten voor
de presidentsverkiezingen in het na
jaar van 1965 een zo goed mogelijk
terrein. Het moesten vooral geen
driehoeksverkiezingen worden: links,
centrum en rechts. Het moesten twee-
hoeksverkiezingen worden: links te
gen rechts, communisten contra De
Gaulle. Voor de generaal was dat
de beste en gemakkelijkste positie.
Want Frankrijk is weliswaar repu
blikeins en revolutionair, maar des
ondanks heeft de brave burger Gen
heilige angst voor het communisme.
Of voor het volksfront wat in zijn
ogen precies hetzelfde is. Voor de
gaan in de UNR. De UNR zou dan
wel zo vriendelijk willen zijn, als
tegenprestatie een andere naam te
kiezen. In die nieuwe partij zouden
de belangen eerlijk worden verdeeld.
Die speculatie kwam helemaal ver
keerd uit. Om twee redenen. In de
eerste plaats voelde de MRP er niets
voor op te gaan in een nieuw ver
kapt gaullistische partij, waarin zij
na een paar wittebroodsweken vol
komen doodgedrukt zou worden. Hiel
en daar een losse verloving met de
gaullisten (Straatsburg) akkoord,
maar nergens vaste verkering. In de
tweede plaats dacht de socialistische
partij er net zo over. Die wilde hier
en daar (Parijs) wel tijdelijk samen
werken met de communisten, maar
permanent het hoofd in die strop
steken dat nooit. Als in Frankrijk
iets duurzaams tegen het gaullisme
valt te beginnen, dan zullen de cen
trum-partijen, dat wil zeggen socialis
ten, liberalen, katholieken en con
servatieve democraten, elkaar moe-
Jen vinden. Niet in een negatief
akkoord, alleen maar tegen De Gaulle,
meer zijn geweest. Dat is niet gelukt.
Boven aan de lijst verleden week zon
dag stonden de socialisten, op de
tweede plaats de communisten en op
de derde plaats de gaullisten. Daar
geen van de drie de voorgeschreven
volstrekte meerderheid had behaald,
moesten herstemmingen worden ge
houden, waarbij de partij zou win
nen', die niet meer de volstrekte
meerderheid kreeg, maar de meeste
stemmen. De gaullisten in Marseille
kwamen in grote verlegenheid. Zich
zondag terugtrekken zou betekenen
Defferre aan de overwinning helpen
zich die zondag handhaven leverde
het grote risico op. dat de commu
nisten het zouden winnen. De Mar-
seille-gaullisten vroegen aan Parijs
wat moeten we doen? Parijs liet
weten: zoek het zelf maar uit, ben
ik mijn broeders hoeder? Waarop de
Marseille-gaullisten de knoop door
hakten en besloten zich voor a.s.
zondag te handhaven. Groot spektakel
in Parijs. Waarom?
De aap komt uit de mouw. Van
een communistische meerderheid in
op het Elysée zien dan Defferre.
Defferre moet dus in de arena blijven,
omdat Defferre het in het najaar
zonder de communistische stemmen
toch nooit van De Gaulle kan win
nen. Wat is er dus gebeurd? De
Parijse gaullisten hebben de Mar
seille-gaullisten laten vallen en staan
op het punt de hele Marseille-fede-
ratie te royeren. Over de hoofden van
Marseille heen heeft Parijs laten we
ten: zondag op Gaston Defferre
stemmen.
Defferre zit dus praktisch gespro
ken op fluweel. Zijn herkiezing tot
burgemeester van Marseille staat vrij
wel vast. Bij zijn tegenstanders, de
gaullisten, is de ruzie volkomen. On
voorziene omstandigheden voorbehou
den men weet het in Frankrijk
nooit kan Defferre zondagavond
rustig vroeg gaan slapen. En wat- nog
veel belangrijker is, voor Frankrijk
en voor West-Europa, er is een cen
trum-combinatie in de maak. Hoe die
in de toekomst zal reilen en zeilen
het is nog te vroeg daarover voor
spellingen te doen.
misdrijven tegen de menselijkheid be
treft. gaat de termijn van verjaring van
het recht tot strafvordering in op 26 juli
1947. Dit soort misdrijven verjaart derhal
ve op 26 juli 1971. De verjaringstermijn
van misdaden als bedoeld in het beslit
buitengewoon strafrecht zou men volgens
minister Scholten (justitie) het vroegste
kunnen laten aanvangen op het moment
van inwerkingtreding van dat besluit, na
melijk op 4 september 1944. Deze catego
rie misdrijven verjaart in dat geval dus
op 4 september 1969.
Voor degenen die al wel veroordeeld
zijn, maar hun straf niet of niet geheel
hebben ondergaan, geldt, dat de termijn
van verjaring van het recht tot tenuit
voerlegging van een straf een derde lan
ger is dan de termijn van verjaring van
het recht tot strafvordering. Met andere
woorden: een al opgelegde straf kan nog
32 jaar na respectievelijk 1947 en 1944
voltrokken worden. Hierbij geldt dat een
op grond van het besluit buitengewoon
strafrecht opgelegde doodstraf, niet uit
gevoerd binnen vijf jaar nadat de ver
oordeling onherroepelijk is geworden,
door levenslange gevangenisstraf wordt
vervangen. Het recht tot uitvoering van
een levenslange gevangenisstraf kan niet
verjaren.
Minister Scholten heeft onlangs nog
aan de Tweede Kamer laten weten, dat
de aantallen misdadigers op wie het be
sluit buitengewoon strafrecht van toe
passing is en die nog gezocht worden
voor strafvervolging of tenuitvoerlegging
van straf, zeer moeilijk zijn vast te stel
len. Deze misdadigers zijn volgens minis
ter Scholten niet afzonderlijk geregi
streerd. Zij staan samen met andere ver
dachten en veroordeelden in het opspo
ringsregister alfabetisch vermeld. Het
uitsplitsen van deze lijst zou volgens de
minister een „zeer omvangrijke en tijd
rovende arbeid met zich meebrengen"
Daarom heeft hij er maar liever van af
gezien.
Een indicatie van het aantal misdadi
gers in deze categorie werd evenwel on
langs gegeven in .Antreden', het orgaan
van de Nederlandse vereniging van ex-
politieke gevangenen. Daarin werd ge
zegd dat naar schatting nog 500 Neder
landse delinquenten voorkomen op het
eigen nationale opsporingsregister we
gens in de oorlog begane misdrijven van
kleiner kaliber. Van hen zouden er vol
gens „Aantreden" ongeveer 20 per jaar
kwijtschelding van straf vragen. In som
mige gevallen wordt die kwijtschelding
ook verleend.
Voor de zware gevallen van oorlogs
misdrijven en misdrijven tegen de men
selijkheid, is destijds bij de liquidatie van
„bijzondere rechtspleging" een lijst opge
steld, waarop thans nog 24 namen staan
Op verzoek van de Nederlandse justitie
staan deze 24 verdachten ook internatio
naal bij dc opsporingsdiensten gesigna
leerd. Volgens minister Scholten is deze
lijst evenwel thans „minder actueel" door
inmiddels ontvangen nadere gegevens
over de betrokken personen. Anderzijds
zijn er nieuwe gegevens over andere
verdachten aan het licht gekomen Een
en ander neemt niet weg dat volgens
„Aantreden" er van deze 24 spoorloze
oorlogsmisdadigers er vijf bij verstek ter
dood veroordeeld zijn. Twee zijn er uit
een interneringskamp ontvlucht. Onder
de zeventien overigen - tegen wie tot dus
ver geen vervolging is ingesteld - zijn
er volgens „Aantreden" enkelen van wie
de verblijfplaatsen in het buitenland be
kend is. Men weigert hun uitlevering.
DJAKARTA De Indonesische rege
ring heeft alle buitenlandse oliemaat
schappijen onder haar ..toezicht en be
heer" gesteld, zo heeft het Indonesische
persbureau Antara bekendgemaakt. Ook
de Nederlands-Britse Shell valt onder
deze maatregel.
DEN HAAG De eigenaar van de
hond die woensdagmiddag de 4-jarige
Tanja uit Scheveningen ernstig verwend
de, heeft het dier naar een asiel gebracht
waar het vermoedelijk zal worden afge
maakt.
Uit een politie-onderzoek is gebleken,
dat de hond meerdere kinderen heeft ge
beten. Destijds werd ook een broertje van
Tanja gebeten, maar nu is ook bekend ge
worden, dat de hond ook een kind zoda
nig heeft toegetakeld, dat 28 hechtingen
moesten worden aangebracht. De vroe
gere aanvallen van de hond zijn echter
nooit bij de politie bekend geworden om
dat er nooit aangifte is gedaan. De Haag
se politie, die met het onderzoek nog be
zig is, zal van alle bevindingen een pro
ces-verbaal opmaken, dat naar de officier
van justitie zal worden gezonden. Die zal
dan bepalen of er tot vervolging zal wor
den overgegaan. De toestand van Tanja
die met 47 hechtingen in het Rode Kruis-
ziekenhuis te Den Haag ligt en daar nog
geruime tijd zal moeten blijven, is goed.
Het kind reageert weer beter. Indien
echter in de ziekenkamer het woord hond
valt schrikt zij op.
JERUZALEM In Israël zijn de on
derhandelingen over het aanknopen van
diplomatieke betrekkingen met West-
Duitsland succesvol afgesloten met over
eenstemming op de volgende punten:
hulp ter handhaving van de veilig
heid.
de positie van Westduitse geleerden in
Egypte
de kwestie van de verjaring van oor
logsmisdaden
de vaststelling van de plaats voor de
Westduitse ambassade.
Hoewel de term ..hulp ter handhaving
van de veiligheid" niet nader werd toege
licht, werd aangenomen, dat men tot
overeenstemming was gekomen voor een
bedrag van 50 miljoen dollar jaarlijks
over een periode van vijf jaar.
ISTANBOEL Achtenzestig mijn
werkers zijn om het leven gekomen als
gevolg van een gasontploffing in de
Yeni Cheltik Lignietmijn nabij Masya
in Noord-Turkije,
Berichten uit Masya melden dat 135
arbeiders van de nachtploeg in de mijn
aan het werk waren toen de ontplof
fing zich voor deed.
Veertig mijnwerkers slaagden erin
ongedeerd aan de oppervlakte te ko
men.
BERLIJN De president van Roe
menië, Gheorghe Gheorghiu-Dej, is gis
termiddag overleden.
Dej werd eergisteren herkozen als
president, nog geen 24 uur nadat de eer
ste berichten over zijn slechte gezond
heidstoestand waren gepubliceerd De
president, die 64 was. lag in het zieken
huis wegens longontsteking en lever
ontsteking.