Industriële
lucratief
spionage
bijbaantje
is
Persleiding
Goes en plan
Snijders te
combineren
INSTUIF EN ZOMERKAMP
VOOR .ZORGENKINDEREN'
Clement v. d. Bulck (12)
verzamelt eerste prijzen
Markt in Goes
op zaterdag
H
Maar
loopt
eens
men
tegen de
lamp.....
Gasunie stelt eigenaars
van grond niet tevreden
Er sit weer leven in het
Middelburgs muziekkorps
DE ZAAK IR. JEAN-PAUL SOUPERT
Prov. subsidie voor
kopers beeldende
kunst
Exploitatie van
bungalowpark
te Nieuw-Namen
In Zeeuwsch-Vlaanderen
Muzikaal talent in Terneuzen
Solistenconcours voor
muziekgezelschappen
te Middelburg
Monumentenlij st
Middelburg op
1755 gr. papier
In oost Zeeuwsch-Vlaanderen
Souburg herdacht
oprichting van
vrijwillige
brandweer
Natuurgidsen
maakten tocht
op Schouwen
Lijndiensten
Snelgoed
Veiligste
Eerst wennen
6
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 16 MAART 1965
6
(Van onze bijzondere medewerker)
BRUSSEL Spionnen beperken
zich niet tot het verkrijgen van
militaire plannen. Ook op indus
trieel gebied komt spionage voor.
Er zijn grote bedragen mee ge
moeid omdat concurrenten er veel
voor over hebben om het dure
research-werk van anderen en hun
patenten in bezit te krijgen.
Dank zij jarenlange inspanningen van
de Belgische politiediensten ie men een
grote zaak van industriële spionage op
het spoor gekomen. De inlichtingen wer
den uit Londen gesmokkeld en verdwe
nen achter het IJzeren Gordijn door be
middeling van een Luxemburgs inge
nieur van Italiaanse afkomst, die te
Brussel woonde.
Ingenieur Jean-Paul Soupert liep bij de
politie in het oog door zijn menigvuldige
grote reizen naar het buitenland en door
het feit dat hij in de omgang blijkbaar
niet op een briefje van honderd meer
of minder hoefde te kijken. Het was
gemakkelijk na te gaan, dat Soupert
slechts een klein pensioentje had. Bij
geduldig schaduwen van de man bleek
ook dat deze voor al zijn reizen zeer
veel voorzorgen trof, juist iets te veel
om onopgemerkt te blijven. Toen men
Jean-Paul Soupert eens aan de tand voel
de in verband met zijn grote uitgaven,
antwoordde de ingenieur dat hij nog als
raadsman optrad voor buitenlandse *ir-
ma's. Dit bleek inderdaad juist, tenmin
ste als men onder raadsman het over
smokkelen van industriegeheimen ver
staat. Dit is zijn verhaal:
In Londen was Soupert in contact ge
raakt met twee Britse echnici van de
firma Kodak, die hem vertrouwelijke ge
gevens over de fabricage van foto- en
filmmateriaal overhandigden. De Luxem
burgse Brusselaar bracht de inlichtingen
mee naar Brussel, nam zelf de trein
naar Warschau en verstopte tijdens de
reis de inlichtingen in het toilet van een
wagon. In Keulen verliet Soupert de
trein en het pakje werd in Oost-Berlijn
door Oostduitse agenten afgehaald.
GOES Het ingenieursbureau Witte-
veen en Bos N.V., dat voor de gemeen
te Goes de plannen ontwerpt voor de
aanleg van een persleiding naar de Wes-
terschelde om het rioolwater van de
Ganzestad weg te krijgen, onderzoekt op
het ogenblik in hoeverre zijn plan en het
plan Snijders gecombineerd kunnen wor
den. Het plan Snijders is gericht op een
uitbreiding van de industrie-accommoda
tie van Goes en een verbetering van de
waterverbinding met de Oosterschelde.
Een en ander heeft geleid tot vertra
ging in de uitwerking van de perslei
dingplannen.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Onlangs hebben
Gedeputeerde Staten van Zeeland beslo
ten ook in 1965 een aanvullend provin
ciale subsidie toe te kennen op de aan
koop door particulieren van werken
van Zeeuwse beeldende kunstenaars.
waarvoor tevens een kopersubsidie van
35% vanwege het rijk (Ministerie van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen)
wordt verstrekt.
De provinciale subsidie bedraagt 15%
van de goedgekeurde verkoopprijs van
het betreffende werk met een maximum
van f 150.
De regeling geldt uitsluitend voor aan
kopen, tot stand gekomen op door de
Stichting Zeeuwse Beeldende Kunstenaars
georganiseerde aankooptentoonstellingen
Einde 1964 werd Soupert door leden
van de Belgische Veiligheid aangehouden.
Het nauwkeurig nagaan van zijn gangen
duurde toen al van 1961. Soupert be
kende dat hij sinds 1957 voor Oostduitse
inlichtingsdiensten werkte. Hij was aan
gesteld als hun verbindingsman, toen hij
in financiële nood naar een plaats als
leraar ging informeren. Op het Oost
duitse staatssecretariaat voor Hoger On
derwijs werd Soupert in contact gebracht
met twee specialisten, Heinrich en Riter,
die de nieuweling de raad gaven voor
hen te werken in de sector scheikunde.
Ook voor industriespionage is een op
leiding nodig en die kreeg de ingenieur
in Oost-Berlijn. Hij maakte er zich ver
trouw met microfotografie en vernam
dat hij 8000 DM per maand zou krijgen
voor zijn werk. De dure reizen werden
nog afzonderlijk vergoed. In 1961 werd
Soupert door zijn opdrachtgevers in re
latie gebracht met twee Britten. Hij
moest voor de verzending van een serie
microfilms zorgen. Een deel van de ge
gevens werd overgesmokkeld verborgen
in een spons, die in het treintoilet werd
verstopt.
De ingenieur was echter toch een beet
je bang dat hij als tussenpersoon ge
bruikt zou worden voor het overbrengen
van militaire geheimen. Hij liet daarom
zijn opdrachtgevers weten dat hij dit
werk liever niet deed. Daarop volgde
een aanbod dat Soupert zich met zijn
vrouw in de Oostduitse volksrepubliek kon
vestigen. Het echtpaar mocht zelfs en
kele dagen van de sfeer daar komen
genieten.
Ondertussen echter speelde de inge
nieur zijn rol van koerier verder tot
eind 1964. Toen had de Belgische Vei
ligheidsdienst gegevens genoeg en werd
de man met het kleine pensioentje en
de hoge uitgaven gearresteerd.
Door het feit echter dat de Luxem
burger slechts optrad als verbindings
man meestal voor het overbrengen
van geheimen die hij niet eens kende
was 'lij niet strafbaar voor de Belgische
wet. De Belgische justitie gaf de zaak
door aan de Britse collega's. Zo liepen
in Londen twee tussenpersonen Roberts
en Conway in de val en nu wordt te
Londen een ingewikkeld proces wegens
industriële spionage gevoerd. De twee
medeplichtigen werden veroordeeld.
Korte tijd geleden werd in Frankrijk
de Oostduitser Herbert Steinbrecher aan
gehouden. Ook hij sfond in contact met
het spionagenet dat dank zij het onder
zoek van de Belgische Veiligheidsdienst
werd opgerold.
CLINGE Gezien er een zevental
aanvragen waren om bouwgrond voor
het bouwen van een bungalow, werd door
het gemeentebestuur uitgezien naar een
geschikte plaats. De aandacht viel op
de afgraving van de dijk aan het be
gin van de Hulsterloostraat-Kauterstraat
Indien deze dijk afgegraven was, zouden
hier bungalows gebouwd kunnen worden.
De inleiding tot het dorp zou hiermee
zeer verfraaien. Er werd dan ook beslo
ten om deze gronden aan te kopen voor
de prijs van f' 9.— per vierkante meter.
Met deze grondwerving zou in totaal
een bedrag gemoeid zijn van f 31.500,-.
Dan moest deze grond nog bouwrijp ge
maakt worden. De kosten voor het bouw
rijp maken zouden f 14.700,- bedragen.
Dan zou het gemeentebestuur nog enke
le kosten hebben, zoals renteverlies e.d.
hetwelk geschat wordt f 6.280,-. De to
tale kosten dus voor het bouwrijp maken
van 3.280 vierkante meter grond bedra
gen f 52.480,-. Het komt er dus op neer,
dat per vierkante meter f 16,- betaald
moet worden. Zodra er dus aanvragers
komen, welke in het bezit zijn van een
bouwvergunning, kunnen deze een per
ceel grond toegewezen krijgen. Bogaers-
bungalows en twee bungolows aan elkaar
zullen er echter niet gebouwd mogen
worden.
(Van een onzer verslaggevers)
HULST De afdeling Zeeuwsch
Vlaanderen van de Oudervereniging
„Voor het zorgenkind" is van plan in
samenwerking met de Stichting Nazorg
b.l.o. een instuif voor zorgenkinderen in
(Van onze correspondent)
TERNEUZEN Vol
trots toont Clément van
de Bulck (Nieuwstraat
36) alhier de eerste prijs,
die hij op 13 februari jl.
de grote dag van
Jeugd en Muziek te Mid
delburg in de wacht
sleepte. Het is niet de
eerste en lang niet de
enige eerste prijs die hij
ondanks zijn jeugdige
leeftijd mee naar huis
bracht.
Op 20 januari 1963
Clément was toen nog
geen tien jaar oud be
sloot zijn vader hem te
laten examineren in Zuid-
zande voor het A-diplo
ma van de Koninklijke
Nederlandse Federatie.
Dat diploma kwam er
en de eerste prijs 14 da
gen later op het solisten
concours te Kapelle
kwam er ook; net zo
goed als al de andere
eerste prijzen in Vlaar-
dingen, Wijk bij Duur
stede, Brakel en St. An-
naland, weer in Vlaar-
dingen en in 's-Heer
Arendskerke, Ophemert
en Kekerdom (bij de
Duitse grens) en zoals
wij reeds opmerkten op
het tweedaagse concours
van „Jeugd en Muziek"
te Middelburg. Twaalf
jaar en al zo ongeveer
een huis vol met diplo
ma's, medailles, bekers
en een zeer fraai Delfts
blauw wandbord. Vader
v. d. Bulck houdt dat
allemaal zorgvuldig bij.
Hij kan u zo vertellen
op welke datums de con
coursen werden gehou
den. Zij staan met rood
in een speciale agenda
aangetekend.
Clément bleek al vroeg
een heel erg muzikaal
jongetje te zijn. Toen hij
6 jaar oud was en hij
dus naar de lagere school
moest, ging hij ook naar
de Terneuzense Muziek
school. Het eerste jaar
natuurlijk algemeen vor
mend onderwijs. Vanaf
het tweede jaar klarinet
(uitsluitend klassiek) en
zo maar verder, studeren
en oefenen. Veel tijd
voor buiten spelen is
er niet. Zeker nu niet,
want sedert september
gaat Clément naar de
h.b.s. van het Petrus
Hondius lyceum. Men
zou wel eens kunnen den
ken „hoe doet hij het
daar"? Uitstekend, ant
woordt vader van de
Bulck hierop. Hij heeft
hoge cijfers voor wis
kunde. Muziek en wis
kunde schijnen goed sa
men te gaan. Vanaf ok
tober 1961 is Clément
klarinettist bij de Har
monie Terneuzen", Nu
speelt hij er al solo. Van
de 3e, naar de 2e en naar
de eerste plaats ging met
een vaartje. Hij is ook
werkend lid in het 45
man sterke symfonie
orkest van de muziek
school en van het school-
orkest van het lyceum.
De beoordeling door de
AVRO-jury ter gelegen
heid van de auditie die
in Terneuzen werd ge
houden op 5 februari 1.1.
was bijzonder gunstig.
Uitstekende vertolking
en zeer grote muzikali
teit, stond er o.m. in het
rapport en het ging toch
over de vertolking van
het adagio uit het Kla
rinetconcert van Mozart.
Hij heeft dus een uit
nodiging gekregen om in
het programma Min jon
te spelen en daaraan
wordt gehoor gegeven.
In de loop van april
moet Clément aan de
Terneuzense muziek
school examen doen voor
de 2e graad. Gemiddeld
een uur per dag studeren
is er zeker bij. Zijn va
der en zijn leraar, de
heer Mare Breijdels, zijn
er van overtuigd dat hij
die tweede graad zal ha
len. Clément zelf ook wel
„maar ik zal toch hard
moeten werken," merkt
hij er zelf bij op.
Toekomstplannen? Nog
niet direct. Eerst de h.b.s.
afwerken en dan zullen
wij wel verder zien, zegt
de heer v. d, Bulck.
Zou „dat verder zien"
geen conservatorium wor
den? Gent is niet zo
héél ver.
te richten. Dit zei voorzitter J. Vermeu
len uit Sluiskil tijdens de in hotel „De
Graanbeurs" alhier gehouden vergade
ring van de oudervereniging, waarvoor
grote belangstelling bestond.
Indien de interesse voor een derge
lijke instuif groot is zal men zo spoedig
mogelijk van start gaan. Dat laatste is
overigens ook afhankelijk van de omstan
digheid of men al dan niet voldoende
leiders en leidsters ter beschikking zal
kunnen krijgen.
Het is de bedoeling, dat de zorgen
kinderen tijdens een instuifbijeenkomst
zullen worden beziggehouden met zang,
sport en handenarbeid, terwijl zij ook
nuttige bezigheden, uiteraard aangepast,
zullen verrichten. De financiën voor de
organisatie van de bijeenkomsten zullen
worden geput uit door de zorgenkinderen
te betalen contributies, een bijdrage van
de oudervereniging en eventuele subsi
dies. Men heeft het plan voor de in
stuif opgevat, omdat men van mening
is, dat de zorgenkinderen op gezette tij
den graag bij elkaar komen.
Ook dit jaar zal een zomerkamp ge
houden worden. Het zal een week duren.
Ook het slagen van dit kamp hangt af
van het aantal leiders en leidsters, dat
zich ter beschikking zal stellen.
Het belangrijkste punt van de agenda
voor de vergadering was een gedach-
tenwisseling over de nieuwe algemene
bijstandswet, die allereerst aan een
duidelijke beschouwing werd on
derworpen door de heer J. Stenvert,
directeur van de Dienst voor Maatschap
pelijke Zorg van de gemeente Terneuzen.
Na afloop daarvan kon men vragen
stellen aan een competent forum.
MIDDELBURG Zaterdag 20 en 27
maart en 3 april wordt in de roncert-
en gehoorzaal te Middelburg weer het
jaarlijkse solistenconcours gehouden,
uitgaande van de bond van harmonie-
en fanfareverenigingen in Zeeland.
De eerste dag begint het concours om
12.30 uur, de andere dagen een uur eer
der.
Als jurylid fungeert Piet van Mever
uit Rotterdam, terwijl als bondspianis-
ten zijn aangesteld de heer J. Boon
uit Goes en Ab Lichtendahl uit Middel
burg.
De eerste dag zullen niet minder dan
50 nummers uitgevoerd worden; de
tweede zaterdag zo en op de slotdag 48.
MIDDELBURG De raadsle
den van Middelburg hebben 1755
gram papier thuis gekregenal
lemaal betrekking hebbend op
het voorstel van burgemeester en
wethouders een ontiver'plijst van
beschermde monumenten in de
stad vast te leggen.
De ontwerplijst van de staats
secretaris van O. K. en W. bevatte
ruim 1100 monumenten. B. en w.
hebben een commissie onder lei
ding van mr. A.J. van der Weel
ingesteld ter bestudering van de
ontwerplijst. De commissie heeft
vooral twee belangen scherp in
de gaten gehouden: 1. het stads-
schoon moet binnen verantwoor
de grenzen worden beivaard en 2.
met de belangen der rechtheb
bende particulieren moet zoveel
mogelijk rekening worden ge
houden.
Er zijn adviezen gevraagd van
het stedebouwkundig bureau
Schut, de Kamer van Koophandel
en de Middelburgse midden
standscentrale. Een en ander
heeft er toe geleid dat van de
oorspronkelijke ontwerplijst 249
panden zijn afgevoerd. Er zijn er
47 aan toegevoegd.
Het voorstel van b. en w. zal
maandag 22 maart in behande
ling komen.
GOES Burgemeester en wethouders
van Goes zullen contact opnemen met
de Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor Midden- en Noord-Zeeland en
met de centrale vereniging van markt-,
straat- en rivierhandel over het al dan
niet wenselijk zijn van de instelling van
een officiële markt in Goes op zaterdag.
Een deel van de raad acht dit, in het
belang van de consument gewenst.
(Van een onzer verslaggevers)
HULST De Oost-Zeeuwsch-Vlaamse
grondeigenaars en -gebruikers, die be
trokken zyn bij de aanleg van de aard
gasleiding, hebben op een bijeenkomst
in de Konng van Engeland kunnen ver
nemen, dat de N.V. Nederlandse Gas
unie bereid is tegemoet te komen aan
alle redelijke wensen en te claimen scha
de geheel te vergoeden. Zoals wy al
hebben bericht is door toedoen van de
standsorganisaties reeds eerder bereikt,
dat de Gasunie voor Zeeuwsch-Vlaande
ren het graven van de sleuf voor de
leiding op experimentele manier zal aan
pakken.
Getracht zal namelijk worden om de
teeltaarde afzonderlijk te verwijderen,
om naderhand in dezelfde staat terug
te brengen.
Op de bijeenkomst, die werd voorge
zeten door de heer J. W. Scheele, voor
zitter van de kring Hulst van de Z.L.M.
deelde de heer John Blersch namens de
Gasunie mee, dat voor Zeeuwch-Vlaan-
deren de structuurschade van een rijks
daalder per meter niet direct bij de
ondertekening van het contract zal wor
den betaald. De speciale werkwijze doet
de verwachting immers rechtvaardigen
dat er geen structuurschade zal optre
den. Wanneer dit toch het geval is, di
rect of na langere tijd dan zal de scha
de geheel worden vergoed. De toezeg
ging van de heer Blersch, dat alle scha
de, ontstaan door het leggen van een
gasbuis, zal worden vergoed, bleek tij
dens de bijeenkomst de gemoederen niet
direct kunnen te bedaren. Tientallen vra
gen over hoofdzaken en detailpunten
werden afgevuurd, en steeds moest het
antwoord weer zijn dat alle schade wordt
vergoed. Een (landelijke) uitzondering
wordt echter gemaakt voor de vermo-
genschade, waarvoor de wet geen uit
komst te bieden heeft. Zoals bekend heeft
de Gasunie een werkstrook nodig van 22
meter. breedte. De buis zal op
een diepte worden gelegd van mini
maal 1.25, Gasunie zal op een strook
MIDDELBURG Dat er weer leven
zit in het Middelburgs Muziekkorps heb
ben de vele belangstellenden in een con
cert, dat het korps in de concert- en
ggehoorzaal heeft gegeven kunnen horen
Het Middelburgs muziekkorps vierde
hiermede zijn 150-jarig bestaan. Voor
zitter W. Z. C. Hinderks bedankte in
zijn openingswoord burgemeester Drijber
voor de steun, die hij het Middelburgse
korps, waarvan deze als lid van net
aanbevelingscomité zitting heeft, tot nu
toe heeft gegeven.
Burgemeester Drijber, die voor het ei
genlijke concert begon, nog een toe
spraak hield, herinnerde er aan dat het
hier niet om een bepaalde groep gaat,
maar om een muziekkorps voor de ge
hele burgerij. Dirigenten die het korps
in hun bloeitijd hebben meegemaakt wa
ren de heren Jan Morks en Joh. H.
Caro. Namens het gemeentebestuur werd
een grote krans aangeboden, die nu bij
het borstbeeld van dirigent Jan Morks
op het molenwater in Middelburg een
plaats heeft gevonden.
Wat het programma betreft mogen we
voorop stellen, dat het Middelburgs Mu
ziekkorps niet gewend is om in een be
sloten ruimte te musiceren De muziek-
drift, die in hoge mate aanwezig was,
bleek in het enthousiasme van het spel
weieens aan de te forse kant en het
is nu eenmaal duidelijk, dat men. daar,
bij een buitenoptreden minder erg in
heeft. Ook de zuiverheid liet wel eens
te wensen over, maar daar stonden ook
weer vele goede dingen tegenover, zodat
als geheel en zowel letterlijk als figuur
lijk levendig concert paats vond.
Hierbij is de directie, naast het ma
teriaal, van grote betekenis voor een
korps en dat deze bij dirigent Floor
Smit in goede handen bleek, hebben
we kunnen bemerken. Een rustige lei
ding, secuur van aangeven, waarbij de
leden van het korps hun dirigent zoveel
mogelijk volgden.
Het programma werd geopend met de
pittige mars Jubelklange in 'n arrange
ment van Molenaar, terwijl eerst werd
begonnen met het Wilhelmus, n.a.v. de
verloving van prinses Margriet. De ouver
ture Regina van Rossini werd in ht ge
deelte voor de pauze nog gevolgd door
een Suite Romantique van Francis Popy.
Het bleek op deze avond dat de mar
sen wel het beste onderdeel van het
Middelburgs Muziekkorps waren. Bij de
balletsuite Zémire et Azor van Grétry
kwam de stemming onderling wel eens
in het gedrang. De Zeeuwse Reien van
Jan Morks vonden een warm onthaal
bij 't Middelburgse publiek. Gaarne zou
den we voortaan te voren willen weten
hoeveel Reien er uitgevoerd zullen wor
den dit houdt dan tevens in, dat er
na iedere Rei niet geklapt behoeft te
worden, wat op zich zelf storend kan
werken. In het slotnummer kwamen ook
de tamboers aan de orde en werden deze
marsen, afgewisseld door de trommel
slagers een waardig sluitstuk van deze
dag. Voor dirigent Smit was er naast
het applaus een bloemenhulde.
A. L.
van 17 meter breedte het zakelijk recht
vestigen.
Op de 17 meter brede strook mogen
geen gebouwen of diepwortelend ge
boomte worden gezet. Nauw verband
houdt hiermee dat ook de schade we-
gens bestemmingsverandering van de
grond wordt vergoed.
De gigantische zaak van de aardgas
leiding bleek voor Oost-Zeeuwsch-Vlaan-
deren tal van duistere punten in te hou
den. Sterk werd reeds geageerd tegen
het betreden van het land zonder toe
stemming van of kennisgeving aan de
eigenaar of gebruiker. Met kracht werd
verder gewezen op veranderingen in het
tracé, nadat dit was goedgekeurd. Het
zou hier gaan om wijzigingen bij het
eindpunt Sluiskil en in het land van
Saeftinge. Noch bij de aanwezige dijk
graven van 't Hulster en Axeler Am
bacht noch bij de Gasuniewoordvoer
der Blersch was hier iets over bekend,
Duister bleef ook de samenwerking met
de waterleidingmaatschappij. Voor zover
het de Gasunie betreft is deze samen-
Werking er alleen maar voor de zinker
onder de Schelde. Aan de hand van of
ficiële brieven toonde de vergadering
echter aan, dat deze samenwerking ver.
der reikte. Een afdoend antwoord koe
niet worden gegeven.
Hoewel gewezen werd op het feit dat
het tracé zodanig is uitgestippeld, dat
de lanbouwgronden het minst worden ge
schaad, kon de ontevredenheid niet ge
heel worden weggenomen. De toezeg
ging werd gedaan, dat na de buislegging
de Gasunie en de uitvoerende aannemer
bij alle betrokkenen zullen aankloppen
om te horen of en in welke mate er
schade is. De afwikkeling ervan komt
dan weer in handen van de cultuur,
maatschappij.
(Van onze correspondent)
SOUBURG Gisteren werd alhier het
feit herdacht dat vijfentwintig jaar ge
leden de vrijwillige brandweer werd op
gericht. De burgemeester, die de bijeen
komst opende, en daarbij verschillende
officiële personen welkom mocht heten,
zoals de ereburger de heer M. A. van
der Putten, de adjunct inspekteur van
het brandweerwezen in Breda de heer
F. H. J. de Roos, het hoofd bescher
ming bevolking de heer P. J. van der
Lelie, de brandweercommandanten van
Middelburg, Vlissingen en de N.V. Ko
ninklijke Maatschappij de Schelde, bracht
in herinnering, dat voor de oorlog de
brandweerdienst hand- en spandiensten
inhield. De talrijke pompbediendes wer
den opgeroepen door z.g. porders. Daar
het toenmalig college van b. en w. deze
verplichte diensten ongewenst achtte
is men overgegaan tot het instellen van
een vrijwillige brandweer
Aan drie personen kon de burgemees
ter een onderscheiding uitreiken wegens
25 jaar trouwe dienst. Het waren de
heren Ch. Jansen, commandant, (bron
zen kruis), de heer J. Schuurmond, on
dercommandant, (eveneens brons), de
heer A. Steketee hoofdbrandwacht (bron
zen medaille). De burgemeester liet zijn
gelukwensen vergezeld gaan van bloe
men voor de dames van de jubilarissen,
Aan het slot van de avond werd in har
telijke bewoordingen afscheid genomen
van de heer H. Kastelijn die wegens ziek
te ontslag heeft moeten vragen als brand
weerman. Uit de toespraken van de
burgemeester en de voorzitter van de
Souburgse brandweervereniging de heer
J. Schuurmond, bleek wel hoe enorm
het werk van de heer Kastelijn werd
gewaardeerd. Hij heeft op voortreffe
lijke wijze vanaf 1939 gezorgd voor het
onderhoud van het brandweermateriaal.
Als dank werd hem door de gemeente
een doos sigaretten gegeven. De brand
weervereniging bood een bijzettafel aan.
Voor mevrouw Kastelijn waren er bloe
men. Een humorist en een bandje zorg
den voor vrolijke afwisseling. Tot slot
was er een zeer geanimeerd bal.
(Van een onzer redacteuren)
OEVEEL jaren zal het nog
duren, eer we met evenveel
tal Rotterdamse bedrijven, die zijn ge
vestigd in de buurt van een aantal
terreinen, waar mogelijk een heliha-
ven aangelegd zou kunnen worden.
Toen antwoordde de helft van de ge-
1 1 LU...:„ï- nqueteerden en slechts één van hefi
gemak een luchttaxi nemen als zej geen behoefte te hebben aan lucht-
taxivervoer.
„In die twee tussenliggende jaren
was op verkeersgebied zoveel veran
derd, dat de behoefte aan nieuwe ver
keerswegen door de lucht automa
tisch moest ontstaan", zei mij de heer
J. C. P. Stuy, hoofd van de helikop
terafdeling van Schreiner.
Niet alleen de uitslag van de Rotter
damse enquête leverde het bewijs voor
deze nieuwe behoefte. Terwijl men bij
Schreiner de mogelijkheden in Rotter
dam nader bestudeerde, richtte het
bedrijf een oproep aan alle Nederland
se gemeenten. De gedachte die daar
bij voorzat was, dat taxivervoer door
de lucht zinloos zou zijn, als er door
het land verspreid niet op verscheide
ne plaatsen geland kon worden. De
oproep, waarin de toekomstmogelijkhe
den van het helikoptervervoer werden
aangegeven, werd geplaatst in het blad
van de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten van oktober vorig jaar.
Sindsdien hebben vijftig tot zestig ge
meenten op de oproep gereageerd, en
kele met de stellige bedoeling mee
ZIERIKZEE Enkele dagen gele
den trokken de vorig •jaar gediplomeer
de natuurwachten van de Schouwse
westhoek met een aantal vogelwach
ters er op uit voor de eerste natuur
verkenning in 1965. Een bezoek werd
gebracht aan de Flaauwers- en We-
versinlagen, waarbij de zich daar op-
houdende zwanen werden bekeken Toen
de gidsen juist bij de inlagen arriveer
den, kwamen duizenden scholeksters
van de onder de opkomende vloed ver
dwijnende zandbanken in de Ooster
schelde, aangevlogen. Tussen deze scha
re bevond zich ook 'n aantal roze gru-
to's en enkele wulpen, die op Schouwen
steeds zeldzamer worden. In de inla
gen werden aangetroffen: wilde eenden,
bergeenden (in voorjaarskleed i. winter
talingen, smienten, kuifeenden. tafel
eenden, brilkuikens, nonnetjes, pijlstaar
ten en meerkoeten.
nu een wegtaxi? Voor óns ver
moedelijk nog wel zeer geruime
tijd, maar voor degenen die het
betalen kunnen en wier tijd on
betaalbaar is, lijkt het reizen per
heli-taxi al in een nabij verschiet
te liggen. Het beeld ligt bij even
doordenken niet zo ver weg in
de verbeelding. Het bezit voor de
meesten nog wel een science
fiction karakter, maar sluit in
feite zo nauw aan bij de huidige
ontwikkeling van bet verkeer, dat
het al helemaal geen fictie meer
is, en daarentegen als is terecht
gekomen in de sfeer van het
plannen maken.
Iemand hoeft geen profeet te
zijn, om te voorspellen dat het
wegverkeer bij een constante te doen, andere nog informatief,
groei op de tegenwoordige voet
over een aantal jaren zelfs over
het beste wegennet een aller-
miserabelste wijze van vervoer
zal worden. Het openbaar vervoer
zal wellicht nog geïntensiveerd
worden, maar ondanks dat blijft
er voor degenen die in de toe
komst nog meer haast hebben
dan nu, maar een weg over: met
de helikopter door de lucht, om
zich het tijdverlies, het ongerief
en het gevaar van het woelige
bodemverkeer te besparen.
De luchtvaartmensen die de plannen
luchttaxivervoer in Nederland
voor
trachten te realiseren verdienen niet
hun brood met science-fiction. Zij be
ginnen er niet aan, als zij er niet iets
in zien en zij laten zich evenmin ont
moedigen, als het publiek er nog niet
iirect aan gewend is. Drie jaar gele
den hield de heer B. A. M Schrei
ner. directeur van de N. V Lucht
vaartmaatschappij Schreiner Aero
Contractors een enquête onder het Rot
terdamse bedrijfsleven naar de belang
stelling voor luchttaxivervoer. De be
langstelling was toen vrijwel nihil,
maar de heer Schreiner liet zijn denk
beeld niet varen Een jaar geleden
enqueteerde hij opnieuw een veertig-
De onverwacht grote belangstelling
voor de helikopter-plannen was voor
Schreiner erg bemoedigend. Niettemin
verkeert men bij het luchtvaartbedrijf
in angstige onzekerheid over de rea
liseerbaarheid van de plannen, omdat
de rijksluchtvaartdienst nog op geen
enkele wijze heeft gereageerd op de
eerste aanvragen van het bedrijf voor
toestemming om met helikopters op
nieuwe heliports te vliegen.
Volgens de regeling toezicht lucht
verkeer mag men buiten de bebouw
de kom met helikopters landen, als
de eigenaar van het betreffende ter
rein en de burgemeester van de ge
meente daarvoor toestemming hebben
gegeven. Binnen de bebouwde kom is
bovendien de toestemming van de
rijksluchtvaartdienst nodig Al hebben
zich heel wat kleinere gemeenten aan
gemeld die vrij gemakkelijk een ter
rein buiten hun bebouwde kom zou
den kunnen aanwijzen, toch zijn daar
mee de moeilijkheden niet opgelost,
want een luchttaxibedrijf is op de eer
ste plaats aangewezen op de grote
steden. En daar komt men noodzake
lijkerwijs binnen de bebouwde kom
terecht zelfs al is het maar die van
een industrieterrein.
„Men zal eerst aan het nieuwe ver
voermiddel moeten wennen en de voor
delen er van moeten leren, wat bij
de zakenman die eenmaal met de lucht
taxi kennis heeft gemaakt waarschijn
lijk niet lang zal duren. Naarmate
er in de toekomst meer gevlogen wordt
zullen de tarieven omlaag kunnen."
Zij zijn dat op het ogenblik bepaald
nog niet. Een „Alouette" voor vier
personen, die Schreiner direct zou kun
nen inzetten kost f 3,80 per kilometer
of wel ongeveer tien gulden Der minuut
vliegen. Grotere toestellen zijn voor
deliger per minuut en door hun grote
re aantal reizende passagiers hierin
per persoon aanzienlijk goedkoper
Ondanks de hoge kosten ziet de heer
Stuy toch al heel wat klandizie voor
de luchttaxi. „Neem eens een Ameri
kaanse zakenman die Arnhem wil be
zoeken", zegt hij. „Over enkele jaren
vliegt de man in vier of vijf uur over
de Oceaan en hij zou voor een reis
van Schiphol naar Arnhem nog eens
minstens de .helft van die tijd nodig
hebben. Dat is een onzinnige verhou
ding."
De heer Stuy noemt nog tal van
andere voorbeelden. De directie van
een bedrijf wil zakelijke bezoekers op
één dag verschillende vestigingen in
Nederland laten zien. De wens om de
gasten comfort te biieden weegt ruim
schoots op tegen de kosten van de heli
taxi. Tijdens een jaai'beurs reizen er
talrijke buitenlanders tussen Schiphol
en Utrecht. Per luchttaxi kan dat in
een kwartier en de kosten betekenen
niet veel op het reisbudget van deze
buitenlandse bezoekers. Voorwaarde is
dat vlak bij het jaarbeursterrein een
(tijdelijke) helihaven moet worden aan
gelegd.
In eerste instantie hoeft een heli
haven niet meer te zijn dan een ter
rein van 50 bij 100 meter, waarop een
vlag moet staan voor de windrichting
en dat natuurlijk behoorlijk toeganke
lijk moet zijn. Naar behoefte kan men
zo'n terrein later verder aankleden
en verfraaien.
In Breukelen werd een voormalig
sportterrein aangewezen. De plannen
werden hier zo voortvarend aangepakt
dank zij het initiatief van de transport
onderneming J. Mur, die vurig gelooft
in de toekomst van het helikopterver-
keer in Nederland. Hij denkt daarbij
natuurlijk vooral aan snelgoederenver
voer door de lucht. „Het wegverkeer
wordt voor de transportondernemingen
een ramp", zegt hij. „Van armoe moe
ten we wel de lucht in. Al jarenlang
speel ik met die gedachte. Toen zij
eindelijk door Schreiner realiseerbaar
bleek ben ik natuurlijk van harte gaan
meespelen. Bijna iedereen is nog hui
verig voor vervoer door de lucht. Ik
niet, want ik ben er al lang mee ver
trouwd, dat het die kant opgaat."
Voor een helikoptervlieger is zijn toe
stel het veiligste vervoermiddel dat
men. zich kan denken.
„Helikopters hebben meer mensen
gered dan er door verloren zijn ge
gaan." De rijksluchtvaartdienst denkt
er echter heel anders over en heeft
het in het bijzonder niet erg begrepem
op één-motorige heli's. De dienst sluit
nooit de mogelijkheid uit van een mo
torstoring tijdens een landingsmanoeu
vre en berekent, dat die binnen de be
bouwde kom ernstige gevolgen kan heb
ben. hoe gering de kans dat zo iets
gebeurt ook mag zijn Daarom moet
er voor iedere manoeuvre binnen de
bebouwde kom een speciale vergun
ning worden aangevraagd en deze
wordt zelden gegeven, als de weers
omstandigheden niet bijzonder gunstig
lijken.
Bij Schreiner heeft men sterk de
indruk, dat de rijksluchtvaartdienst
thans zoekt naar een meer principiële
houding ten aanzien van helikopter-
vervoer op grotere schaal. Men is wel
licht bevreesd om precedenten te schep
pen en daaruit zou het stilzwijgen van
de dienst te verklaren zijn. Voor Schrei
ner is deze situatie uiteraard niet ple
zierig, temeer niet, omdat men na de
oproep (toen deze stilzwijgende hou
ding van de rijksluchtvaartdienst nog
niet werd vermoed) de belangstellende
gemeenten en bedrijven voorlopig niets
positiefs over de plannen kan meede
len- Toch is het moeten wachten geen
reden om de plannen op te geven: men
blijft er in geloven.
„We maken ons niet de illusie, dat
het met de heli-taxi onmiddellijk zo'n
vaart zal lopen", zei de heer Stuy.
Zakenlieden en ln het algemeen in
dustrie en handel ziet Schreiner als
de eerste gegadigden voor vervoer door
de lucht Dat houdt niet op bij perso
nenvervoer, want het is goed denkbaar
dat hoogwaardige goederen die snel
ter plaatse moeten zijn per helikopter
vervoerd worden. Nog een stapje
verder is de mogelijkheid van het ver
voer van ijlpost door de lucht. Omdat
het een uitgestrekt en dichtbevolkt
industriegebied is met snel groeiende
verkeersproblemen heeft Rotterdam bij
Schreiner de eerste keus gekregen-
Toen de plannen daar eenmaal vaste
vorm begonnen te krijgen lag het in
de lijn om aan de rast van Neder
land te denken. Vanuit Rotterdam, ge
zien ligt niet alleen Amsterdam, maar
vooral ook Utrecht als belangrijk ver
keersknooppunt al gauw binnen de ac
tieradius van een luchttaxibedrijf,
meent de heer Stuy.
De gemeente Utrecht heeft onlangs
te kennen gegeven wel belangstelling
voor de luchttaxiplannen 'te hebben.
De heer Mur is een zakenman die
graag wat verder vooruit denkt dan
volgend jaar en als hij daarmee be
zig is. ziet hij al lijndiensten tussen
de grote industriecentra voor goede-
envervoer door de lucht. De heer Stuy
spreekt wat voorzichtiger over lijndien
sten Zij zijn volgens hem pas moge
lijk als tussen bepaalde plaatsen con
stant een hoog aanbod van passagiers
blijkt te bestaan. Voorlopig kan alleen
een taxibedrijf tot de mogelijkheden
behoren, omdat helikopters zeer duur
zijn en slechts rendabel gevlogen kun
nen worden bij een hoge bezettings
graad. Dat is vooralsnog op lijndien
sten uitgesloten. Maar wie een taxi
bestelt betaalt de volle vluchtprijs.
Over enkele jaren kan de fabri
kant die zijn bedrijf naar een af
gelegen plaats in Drente heeft
verplaatst sneller dan ooit naar
het westen van het land vliegen...
als de Rijksluchtvaartdienst ten
minste toestemming geeft voor
het uitvoeren van de luchttaxi
plannen. Van die toestemming
hangt op het ogenblik alles af.
Bij Schreiner wacht men gespan
nen af, wat de uitslag zal zijn en
welke voorwaarden de Rijks
luchtvaartdienst zal stellen.
